2. LINGGO KONSEPTO
1 Oryentasyon
Pagpapakilala/ Panimula
2-3 Mahahalagang konsepto at termino
4-5 Mga pamamalagay ukol sa wika, kultura at
lipunan
6-7 Gamit at kahalagahan ng wika sa kultura at
lipunan
8-9 Relasyon ng wika at kultura
Wika at Ideolohiya
10-11 Wika at Lipunang Pilipino
4. WIKA
Isang sistema ng komunikasyon sa pagitan ng
mga tao sa pamamagitan ng mga pasulat o
pasalitang simbolo (Webster, 1974).
Pangunahin at pinakaelaboreyt na anyo ng
simbolikong gawaing pantao.
Masistimang balangkas ng sinasalitang tunog
na pinipili at isinasaayos sa paraang arbitraryo
upang magamit ng mga taong kabilang sa
isang kultura.
5. KULTURA
Tumutukoy sa araw-araw na pangkabuhayan ng
isang grupo.
Tumutukoy sa aktibidad ng sangkatauhan.
"kaparaanan ng mga tao sa buhay“.
kuro o opinyon ng buong lipunan, na maaaring
makita sa kanilang mga salita, aklat at mga
sinulat, relihiyon, musika, pananamit, pagluluto, at
iba pa.
6. LIPUNAN
Isang pangkat ng mga tao na binibigyan ng
katangian o paglalarawan sa mga huwaran ng
mga pagkakaugnay ng bawat isa na binabahagi
ang naiibang kultura at/o mga institusyon.
Isang buhay na organismo kung saan
nagaganap ang mga pangyayari at gawain. Ito
ay patuloy na kumikilos at nagbabago.
8. a. Ang wika ay masistemang balangkas.
Lahat ng wika sa daigdig ay sistematikong
nakasaayos sa isang tiyak na balangkas.
Ponema- ang tawag sa makahulugang tunog ng
isang wika.
Ponolohiya- tawag sa makaagham na pag-aaral ng
ponema.
Morpema- maliit na yunit ng salita.
Morpolohiya- makaagham na pag-aaral ng
morpema.
Sintaksis- makaagham na pag-aaral ng mga
pangungusap.
Semantiks- pag- aaral ng relasyon ng salita sa
bawat isa sa isang pangungusap.
9. b. Ang wika ay sinasalitang tunog.
Hindi lahat ng tunog ay wika sapagkat hindi lahat ng
tunog ay may kahulugan.
c. Ang wika ay pinipili at isinasaayos.
Sa lahat ng pagkakataon, pinipili natin ang wikang
ating gagamitin.
d. Ang wika ay arbitraryo.
e. Ang wika ay ginagamit.
f. Ang wika ay nakabatay sa kultura.
g. Ang wika ay nagbabago.
Dinamiko ang wika.
• Wikang stagnant – ay maaring mamatay tulad ng
hindi paggamit niyon.
10. Dalawang Batayan sa
Pinagmulan ng Wika
Biblikal
- Ipinahahayag ito batay sa bibliya.
- Ang wika ay kaloob ng Diyos sa tao na siyang
instrumento upang pangalagaan ang iba pang
nilikha Niya.
Siyentipiko
-Batay sa eksperimento at obserbasyon.
-Nagsimulang usisain ng mga iskolar noong
huling bahagi ng ikalabindalawang siglo.
11. Teoryang Biblikal
1. Tore ng Babel
Teoryang nahalaw mula sa Banal na
Kasulatan.
2. Pentecostes
Hango sa Bagong Tipan na nagsasabing
sa pamamagitan ng biyaya ng Espiritu
Santo, natuto ang mga apostol ng mga
wikang hindi nila nalalaman.
12. Teoryang Siyentipiko
1. Teoryang bow –wow
• Ginagaya nila ang tunog na nililikha ng mga hayop gaya
ng tahol ng aso, tilaok ng manok at huni ng ibon.
2. Teoryang yoo he yo
• Pwersang pisikal.
• Nakakalikha ng tunog sa tuwing nagpapakita ng pwersa.
3. Teoryang pooh –pooh
• Nakalilikha ng tunog sanhi ng bugso ng damdamin.
4. Teoryang Ta-Ta
• Salitang Pranses na nangangahulugang paalam.
13. 5. Teoryang ding dong
• May sariling tunog na kumakatawan sa lahat ng bagay
sa kapaligiran.
Halimbawa:
tsug- tsug ng tren, tik- tak ng orasan
6. Teoryang ta – ra – ra –boom de -ay
Ang wika ng tao ay nag –ugat sa mga tunog na kanilang
nilikha sa mga ritwal .
14. LINGUA FRANCA
Pagkakaroon ng wikang mag-uugnay
sa dalawa o higit pang tao o grupo ng tao
na may kanya-kanyang sariling wika.
Ang malinaw na halimbawa nito ay
ang wikang Ingles na ngayo’y tinuturing
na lingua franca ng mundo.
16. TAGALOG
Oktubre 27, 1936 – Paglikha Surian ng Wikang
Pambansa na ang layuning makapagpaunlad at
makapagpatibay ng isang wikang panlahat na
batay sa isang wikang umiiral.
Enero 12,1937 – Hinirang ni Pangulong Manuel L.
Quezon ang mga kagawad na bubuo ng Suriang
Wikang Pambansa.
Disyembre 30,1937 – Kautusang
Tagapagpaganap Blg. 134 ipinahayag ng
Pangulong Quezon ang Wikang Pambansa ng
Pilipinas na batay sa TAGALOG.
17. Hunyo 18,1937 – Pagbibigay ng mga dahilan sa
pagpahayag na ang Tagalog ang Wikang
Pambansa:
1. Tagalog ang wikang pambansa sa dahilng ito’y
nahahawig sa maraming wikain ng bansa.
2. Ang bilang ng mga salitang wikang banyaga ay
matatagpuan din sa lahat halos na talatinigan
ng inang wikain sa Pilipinas.
3. Mayaman ang Tagalog sapagkat sa pamamagitan
ng paglalapi at pagtatambal ay dumarami ang
mga salita.
4. Napakadali pag –aralan ng Tagalog.
18. Setyembre 23,1955 – Nilagdaan ni Pangulong
Ramon Magsaysay ang Proklama Blg.186. Ipinahayag
na ang pagdiriwang ng Linggo ng Wikang Pambansa
taun –taon simula ika - 13 hanggang ika -19 ng
Agosto. Napakaloob sa panahong saklaw ang
pagdiriwang ng kaarawan ni Quezon (Agosto 19).
19. PILIPINO
Agosto 13, 1959 – Pinalabas ng Kalihim Jose E.
Romero ng Kagawaran ng Edukasyon. Tinutukoy nito
na nag Wikang Pambansa ang salitang Pilipino.
Octubre 24,1967 - Nilagda ni Panglung Marcos
ng isang kautusan na ang Pilipino ang gagamitin ng
mga opisina at mga gusali ng pamahalaan.
20. FILIPINO
Pebrero 2,1987 – Pinagtibay ng Bagong
Kostitusyon ng Pilipinas sa Artikulo XIV,
seksyon 6 -9 na nagsasaad na ang Wikang
Pambansa ng Pilipinas ay Filipino.
21. Filipino
Ang pambansang wika ng Pilipinas.
Ito ay ang katutubong wika, pasalita at
pasulat, sa Metro Manila, ang Pambansang
Punong Rehiyon, at sa iba pang sentrong
urban sa arkipelago, na ginagamit bilang wika
ng komunikasyon ng mga etnikong grupo.
1937- Tagalog
1959- Pilipino
1973- Filipino
22. Ang wika bilang . .
1. Wikang Pambansa
- sagisag ng pambansang identidad.
2. Wikang Panturo
- wikang ginagamit sa paaralan
3. Wikang opisyal
- isang wika na binibigyan ng bukod tanging
katyuan sa saligang batas ng bansa.
24. Ayon kay Michael A.K. Halliday
1. Interaksyonal – nakapagpapanatili/
nakapagpapatatag ng relasyong sosyal.
• Halimbawa:
Pakikipagtalakayan, Pakikipagbiruan, Pagsasalaysay,
Liham – pangkaibigan
2. Pang – Instrumental - Tumutugon sa mga
pangangailangan.
• Halimbawa:
Pakikiusap, Pag –uutos,pag mumungkahi.
25. 3. Regulatori- kumokontrol at gumagabay
sa kilos/asal ng iba.
• Halimbawa:
Pagbibigay ng direksyon, paalala o babala
4. Personal- Nakakapagpahayag ng sariling
damdamin/ opinyon.
• Halimbawa:
Pormal o Di –Pormal na talakayan
26. 5. Imahinatibo - Nakakapagpahayag ng
imahinasyon sa malikhaing paraan.
• Halimbawa: Pagsalaysay, Paglalarawan
6. Heuristik – Naghahanap ng impormasyon
/datos
• Halimbawa: Pagtatanong, pakikipanayam
7. Impormatib- Nagbibigay ng mga datos o
impormasyon.
Halimbawa: Pag-uulat, pagtuturo