2. Cfare quajme plage?
Plage quhet demtimi qe pesojne enet nga
veprimi i agjenteve te ndyshem
traumatik,kryesisht ato qe shoqerohen me
prishjen e teresise anatomike te lekures dhe
mukozes.E rendesishme ne plage eshte forca
verpuese,e cila percakton formen e
shtrirjes,thellesise,lokalizimin dhe kontaminim.
Plaget operatore jane plage ne lekure ose ne
inde te thella te kryera gjate nje procedure
kirurgjikale nga nje mjet kirugjikal .si ne rastin
konkret me instrumentin kirugjikal.bisturia.
3. Klinika e plages
Shenjat e pergjithshme jane:
1. Zbehje
2. Devitalizim i indeve per rreth.
3. Cianoze
Shenjat lokale :
1. Dhimbje
2. Hemoragji
3. Largim i buzeve te plages.
4. Fispatologjia e plages
Te gjitha plaget ndjekin nje rend te vecante qelizor
dhe biokimik te sherimit.Faza inflamatore eshte
shpesh e karakterizuar me nga skuqja dhe edema
rreth plages.Ne plaget e pastra kirurgjikale kjo faze
mund te zgjase 3-7 dite.Ne fazen proliferative fillon te
zere vend rritja e eneve dhe indeve te reja.Gjate
periudhes kur defekti mbushet,plaga kontraktohet dhe
formacione epitealiale formohen ne skajet e saj.Kjo
faze perfundon kur plaga eshte plotesisht e
mbyllur.Ne fazen perfundimtare plaga rimerr fuqine e
saj elastike dhe fibrinat e kolagjenit
riorganizohen,pjesa siperfaqesore e saj humbet disa
nga pigmentet e kuq te saj dhe shtrihet ne siperfaqe
te lekures ,kjo mund te zgjase 18 muaj per te
perfunduar.
5. Llojet e plageve
Sipas pastertise ndahen :
1. Plage te pastera
2. Plage te kontaminuara
Sipas agjenteve qe i shkakton ndahen ne :
1. Plage prerese (incize)
2. Plage me buze te grisura(vulnus laceratum)
3. Plage shpuese (vulnus punctum)
4. Plage qe shoqerohen me shembje te indeve(vulnus
contusum)
5. Plage nga kafshimet (vulnus morsum)
6. Plage me arme zjarri (vulnus sclopetarum)
7. Plage nga djegiet(vulnus combustio)
9. Sherimi i plageve
Sherimi per prima i plages
1. Kjo arrihet pas suturimit te plages brenda 6-12
oreshit qe kur eshte shfaqur demtimi i teresise se
lekures dhe indeve.Sipas thellesise dhe madhesise
plaga suturohet me sutura te absorbueshme nese
demtimi ka prekur nje sere shtresash,dhe jo
absorbuese kur eshte ne nivel subcutan.
Sherimi per sekundum i plages
1. Ndodhe kur suturimi i plages ka ndodhur pas nje
kohe te gjate pas momentit te demtimit,ose kur nuk
eshte bere perpunim plage dhe buzet jane mjaft te
devitalizuara.Zakonisht keto plage formojne nje
cikatrice kalloide.
10. Sherimi i plages
Sherimi spontan
1. Ky lloj sherimi zakonisht ndeshet tek ato plage qe
ndodhin si pasoje e nje amputacio,dhe procesi i
sherimit spontan eshte i gjate dhe me konsto
ekonimike te larte.Plage karakteristike per kete
sherim jane amputacionet qe realizohen nga
diabeti.psh amputimi i kembeve diabetike.
11. Mekanizmi i sherimit te plageve
Fazat jane :
Faza e koagulimit
(vazokonstuksioni)
Faza e inflamacionit
Faza e fibroplasise
Faza e rimodelimit
12. Mjekimi i plageve
Qellimi kryesor ne mjekimin e plageve eshte restaurimi i
integritetit dhe rikthimi i funksionit te shtresave te
demtuara.Te dy keto qellime realizohen pa instalimin e
infeksionit dhe pa deformimin e zones se demtuar.
Hemostaza eshte nje procedure e domosdoshme ne
mjekimin e nje plage.Kjo realizohet ndermjet
bendazhimit te shtrenguar ne dhe mbi nivelin e plages
ne menyre qe te ndalohet hemoragjia.
Ligatura e enes se gjakut ,kjo realizohet me ane te nje
klemi hemostatik duke kapur vazen e gjakut te demtuar
dhe pastaj behet ligatura me nje fije absorbuese.
16. Plaget postoperatore
Jane ato plage qe krijohen pas nje nderhyrje
kirugjikale dhe sherimi i tyre zakonisht eshte per
prima.Pas operacionit linja e qepjes dhe buzet e
plages duhet te kene ngjyre roze ne te kuqe por
zona duhet te ndricohet cdo dite.Pasi suturat jane
hequr,linja e incizionit duhet te zbehet me kalimin
e javeve.
17. Pregatitja e lekures per nderhyrje
kirurgjikale.
Materialet: doreza sterile,garza sterile,pambuk,uje
,brisk per te bere trikotomin(heqja e
qimeve),solucion antiseptik.
Teknika:
I shpjegojme pacientit proceduren.Lajme duart
dhe veshim dorezat.
Shohim zonen e lekures ku do kryhet operacioni.
Vleresojme nese ka demtime apo lezione.
Lajme zone e lekures ku do kryhet operacioni.
Bejme trikotomine
18. Pregatitja e lekures per nderhyrje
kirurgjikale.
Pastrojme edhe nje here lekuren.
Heqim dorezat dhe pastaj bejme larjen
antiseptike te duarve.
Veshim dorezat sterile.
Sigurohemi qe pacienti nuk ka ndonje alergji te
mundshme.
Vendosim solucionin antiseptik mbi lekure,
Ai duhet te mbuloje nje zone rreth 20-30 cm nga
pika ku do behet incizioni.
Vendosim garza sterile rreth zones se
dezinfektuar.
19. Shkaktaret e infeksioneve ne plaget post
operatore
Shkaktari mikrobik
Shkaktari ambiental
Shkaktari lidhur me organizmin
Shkaqe teknike
20. Klasifikimi I infeksioneve postoperatore
Infeksionet post operatore larg vendit
kirurgjikal,prek sistemet tjera
Infeksionet e vendit kirurgjikal,prekin
plagen kirurgjikale,ne incizionin e saj
dhe ne kavitetin ku eshte realizuar
nderhyrja.
21. Diagnostikimi I infeksioneve te plageve
kirurgjikale
Ekzaminimi imazherik
Ekografia dhe skaneri
Ekzaminimi klinik I pacientit
1. Inspektimi I plages se pacientit per te percaktuar
llojin e infeksionit
Te dhenat laboratorike :gjak komplet dhe gjak me
formule nga mjeku.
Anamneza e pacientit.:historite e semundjeve te
kaluara me pare ose aktuale ose interventet e kryera.
22. 1. Hematoma e plages
2. Mbledhja e gjakut nen lekure prane plages.
3. Reaksion alergjik.
4. Infeksion I plages.
5. Hapja e parregullt ose ndarja e plages.
Komplikacionet e plageve
operatore
24. Jane materiale te perdorura per te qepur sebashku
indet e trupit.suturat jane te vendosura brenda
shtresave te indeve te plageve te thella dhe ne
pozicion siperfaqesor,si mjet perfundimtar per
mbylljen e plages.
Suturat hiqen zakonisht 7-10 dite pas
operacionit ose me heret nese sherimi eshte
adekuat.Mjeku percakton heqjen e suturave.
Suturat
26. Materialet qepese ose fijet jane materialet me
te perdorura ne ditet e sotme ne te gjitha
specialitet e kirugjise.Ndahen ne dy grupe:
1. Absorbueshme (cat-gut dhe me permbajtje
poliglicoli)
2. Jo te absorbuara(seta,lino,fije teli,niloni)
Materiale qepese
27. 1. Jane perbere nga tele celiku inoks.
2. Jane te shpejte per tu perdorur.
3. Kane force te mjaftueshme.
4. Sherbejne per mbylljen per plage
kirurgjikale te barkut,ne kirurgjine
ortopedike.
5. Nxjerrja e tyre kerkon nje nxjerres steril
dhe mirmbajtjen e teknikes aseptike.
Klipe
29. • Doreza te pastra
• Doreza sterile
• Mjekime sterile te paketuar
• Siperfaqe e tavolines se mjekimit e pastruar
• Ngjites
• Set nje perdorimesh per heqjen e suturave me
gershere dhe pinca
• Solucion detergjent I pershkruar per aplikim
• Qese per hedhjen e mbeturinave
Materialet e nevojshme per mjekim
30. Mbyllet dera e dhomes ose terhiqet perdja per te ruajtur
privatesine e pacientit.
Pozicionohet pacienti ne pozicion komfort ne menyre qe
te ekspozohet plaga dhe zona perreth e qark.
Lahen duart.
Hapet qesja plastike dhe vendoset ne nje vend qe te jete
lehtesisht e kapshme nga infemieri.
Vishen dorashkat njeperdorimshe
Hiqet mjekimi I perparshem me ane te pincave dhe
hidhet ne qese.
Nese ato jane te ngjitura nuk duhet te lagen ,por duhet te
hiqen ngadale
Infermieri duhet te:
31. Observimi I mjekimit te meparshem per prani te sekrecioneve
duke perfshire ere dhe ngjyre
Observohet plaga per pranine e indeve te granuluara.
Pergatiten materialet sterile
Vishen dorezat sterile
Pastohet plaga me sol.fiziologjik duke shkuar nga zona me
pak kontaminuara kundrejt atyre me shume te kontaminuara.
Aplikoni nje numer te madhe mjekimi steril mbi garze pasi kjo
heq lageshtiren e tepert nga garza
Vendosni nje garze mbi mjekimin per te mbrojtur nga
kontaminimi.
Fashimi I plages me ngjites
Infermieri duhet te:
