BARAYTI AT BARYASYON NG WIKA

1. FM110

2. Wikaat Tao

3. Ayon kay Rankin, pitumpung porsyento
(70%) ng gising na oras ng tao ay
inuukol niya sa pakikipagtalastasan.
Samakatwid, wika ang ginagamit ng
tao sa maghapon niyang pakikipag-
interaksyon sa kanyang kapwa.

4. Saan nga ba nagsimula ang wika?
Ayon sa genesis 1
1
:1
-9, noon ay iisa
lamang ang wikang ginagamit ng tao. Subalit
noong nagtayo ng lungsod ang mga tao na
halos abot sa langit ay lubos na nabahala
ang Diyos dahil gusto nilang langpasan ang
Diyos. Pinag-iba-iba ng Diyos ang kanilang
wika upang hindi sila magkaintindihan at
upang hindi matuloy ang kanilang balak.

5. Ang pahayag na ito ay pinaniniwalaan ng
mga relihiyoso subalit ayon sa mga pilosopo
at dalubwika, ang wika ay dinevelop lamang
ng tao para makabuo ng iba’t-ibang
kaalaman.

6. Dahil sa ating wika, naipagmamalaki ng mga tao
ang kani-kanilang mga lipunan o bansa sa buong
mundo. Ito’y dahil ang wika ay isa rin sa mga
bagay na nagpapakita na kasarinlan natin sa
ibang mga kultura at lugar. Higit sa lahat, ang
ating pansariling wika ay isa sa mga indikasyon na
tayo ay isang malayang komunidad. Dahil dito,
ang wika ay isa sa mga dahilan kung bakit
nagbubuklod ang mga tao sa isang lugar o
komunidad para magkaintindihan at magtulugan.

7. Wika at Kultura

8. Sinasabing nasasalamin ang kultura
ng isang lahi sa wikang sinasalita ng
lahing iyon. Ang kultura ang
nagdidikta ng mga leksikong
magiging bahagi ng wika ng isang
lahi.

9. Sinabi ni Gleason sa kanyang
komprehensibong depinisyon, ang
wika ay masistemang balangkas ng
mga sinasalitang tunog na pinipili at
isinasaayos sa paraang arbitrary
upang magamit ng mga taong
kabilang sa isang kultura.

10. Samakatwid, hindi maaaring paghiwalayin ang
wika at kultura dahil habang tinutuklas ng tao
ang kanyang wika ay tinutuklas din niya kung
saang kultura siya nabibilang.

11. Ang isang kultura ay hindi rin mabibigyan
ng kasarinlan, diwa at saloobin kapag
walang wika. Dahil ang wika ay ang
pangunahing instrumento ng
komunikasyon, ito ang nag-uugnay sa
mga tao sa isang kultura.

12. Ayon kay Walt Whitman, ang wika ay hindi
abstraktong nilikha ng mga nakapag-aral o ng
bumubuo ng diksyunaryo, kundi ito ay isang
bagay na nalikha mula sa mga gawa,
pangangailangan, kaligayahan, panlasa ng
mahabang talaan ng henerasyon ng lahi at
nagtataglay ito ng malawak na batayang
makamasa (Peña et. al 2012).

13. Ang isang kultura ay hindi rin mabibigyan
ng kasarinlan, diwa at saloobin kapag
walang wika. Dahil ang wika ay ang
pangunahing instrumento ng
komunikasyon, ito ang nag-uugnay sa
mga tao sa isang kultura.

14. Ang kultura ay hindi maipapasa o
maipapahayag sa ilang henerasyon
kung wala ang wika.

15. WikaatLipunan

16. •Lipunan - malaking pangkat ng mga tao at itinuturing
ang mga sarili bilang isang unit.
•Wika - ito ang instrumentong ginagamit ng mga tao
upang makipag- ugnayan sa bawat isa.
•Speech Community - ito ay pangkat ng mga tao sa
loob ng lipunan na may tiyak na wikang gamit ayon sa
kanilang antas ng pamunuhay, lahi, kasarian, hanapbuhay
at iba pa.
•Sosyolinggwistika - ang larangan ng pag aaral ng
wika na nagsususri sa pagkakaiba-iba ng lenggwahe sa
istruktura ng lipunan. (Paz 2003)

17. Ang wika ay nahahati sa dalawang
pangunahing dimensyon :
1
. Heyograpikal
- ang pilipinas ay isang arkipelago.
- nagiiba ang wika dahil sa :
a.heograpikong lokasyon ng speech
communities.
b. language boundary bunga ng migration.

18. Paano naiiba ang wika sa diyalekto?
•Pinagbabatayan ang mutual intelligibility
o pagkakaunawaan.
•Wika - kapag ito ay hindi nagkaintindihan
ang dalawang taong nag uusap na may
magkaibang barayti ng wika.
•Diyalekto - kapag nagkakaintindihan sila
bagamat may kaunting disturbance sa pag
unawa.

19. Baryasyon ng wika na ginagamit ng
speech communities ayon sa antas
panlipunan, edukasyon, trabaho, gulang
at iba oang panlipunang sukatan.
1.Register
2. Idyolek
3. Istandard na wika.

20. KAANTASAN NG WIKA
•Wikang pambansa - itinatadhana ng batas at
ginagamit ng higit sa kalahati ng populasyon ng
bansa; ginagamit din sa halos lahat ng larangan
kabilangbna ang edukasyon at politika.
•Wikang pampanitikan - ginagamitan ng mga
idyoma at tayutay upang magkaroon ng kakaibang
pagpapahayag maliban sa karaniwang paraan.
•Lalawiganin - ginagamit ng mga tao sa isang tiyak
na lalawigan o rehiyon gaya ng Bisaya, Ilocano,
Bicolano at iba pa.

21. •Pormal - ginagamit sa mga pormal na
okasyon gaya ng pagpupulong,
pakikipagnegosasyon, pagtuturo at iba
pa.
•Kolokyal - ginagamit sa pang- araw-
araw na pakikipag-usap o
pakikipagkwentuhan.

22. Maramingsalamat!