1. Αλεξάνδρα Γερακίνη, ΠΕ02
ΠΛΑΓΙΕΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Είναι οι προτάσεις που περιέχουν έμμεση ερώτηση και εισάγονται με
ερωτηματικές αντωνυμίες(ποιος, πόσος..), ερωτηματικά επιρρήματα(πού, πώς..)
και συνδέσμους(αν, γιατί…).
Παραδείγματα
1. Ρώτησε τι ώρα είναι.
2. Αμφιβάλλω αν θα πας.
3. Απορώ πώς έγινε το κακό.
4. Δεν ξέρω ποιος του το είπε.
5. Ξέχασα πότε τον συνάντησα.
Οι πλάγιες ερωτηματικές προτάσεις ακολουθούν μετά από ρήματα που
δηλώνουν:
α) απορία: π.χ. ρωτώ, απορώ
β) μνήμη: π.χ. θυμάμαι, ξεχνώ……
γ) σκέψη: π.χ. σκέφτομαι, αναλογίζομαι……
δ) αίσθηση: π.χ. βλέπω, ακούω…..
ε) γνώση: π.χ. καταλαβαίνω, αντιλαμβάνομαι, ξέρω, γνωρίζω, αγνοώ….
Επίσης, μπορούν να ακολουθούν μετά και από εκφράσεις που σχηματίζονται
με τα ρήματα είμαι, έχω κ.α. μαζί με κάποιο ουσιαστικό ή επίθετο, όπως: δεν
είμαι βέβαιος, δεν έχω εξήγηση, δεν πήρα είδηση κ.τ.λ.π.
Συντακτικός ρόλος
Οι πλάγιες ερωτηματικές προτάσεις λειτουργούν ως υποκείμενο απρόσωπων
ρημάτων και εκφράσεων, αντικείμενο των ρημάτων από τα οποία
εξαρτώνται και επεξήγηση σε ουσιαστικά ανάλογης σημασίας με τα
παραπάνω ρήματα.
Πλάγια ερωτηματική πρόταση Συντακτικός ρόλος
Απορώ τι κάνει τόση ώρα. Αντικείμενο του ρήματος απορώ
Είναι αμφίβολο αν γνώριζε κάτι. Υποκείμενο της απρόσωπης
έκφρασης είναι αμφίβολο
Μου έθεσε το ίδιο ερώτημα, αν
θυμάμαι κάτι για εκείνο το
βράδυ.
Επεξήγηση στο ουσιαστικό ερώτημα.
Οι πλάγιες ερωτηματικές προτάσεις διακρίνονται σε:
Α) Ολικής αγνοίας: όταν η απάντηση αναφέρεται στο σύνολο του
περιεχομένου της ερώτησης και ζητάμε από τον συνομιλητή μας να μας
απαντήσει με ένα ναι ή ένα όχι. π.χ Τον ρώτησα αν χρειάζεται κάτι.
2. Αλεξάνδρα Γερακίνη, ΠΕ02
Β)Μερικής αγνοίας: όταν η απάντηση αναφέρεται σε ένα μόνο μέρος του
περιεχομένου της ερωτηματικής πρότασης και δεν μπορεί να απαντηθεί με
ένα ναι ή ένα όχι. π.χ. Τον ρώτησα πότε θα είναι έτοιμος.
Άσκηση
Να αναγνωρίσετε στις παρακάτω φράσεις τις πλάγιες ερωτηματικές
προτάσεις και να βρείτε τον συντακτικό τους ρόλο.
1. Είναι περίεργο πώς δουλεύει τόσες ώρες.
2. Ένα δεν ήξερε, πότε θα γυρίσει στην πατρίδα.
3. Μας ρώτησε πού θα περάσουμε τις διακοπές μας.
4. Ο καθηγητής απορούσε γιατί δεν έλυσαν την άσκηση.
5. Ρώτησε αν υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης.
6. Δεν έγινε γνωστό γιατί παραιτήθηκε.
7. Στην ερώτηση, πότε έγινε η άλωση της Κων/λης, απάντησαν όλοι οι
μαθητές.
8. Δεν είναι σίγουρο αν θα έρθει στη συγκέντρωση.
9. Αναρωτιέμαι τι του συμβαίνει.
10. Αμφιβάλλω αν θα ανταποκριθώ στη δυσκολία των εξετάσεων.
11. Με ρώτησε γιατί δεν τον ειδοποίησα εγκαίρως.
12. Αυτό μόνο με απασχολούσε, αν θα μπορούσα να είμαι συνεπής στις
υποχρεώσεις μου.
13. Είναι αμφίβολο αν θα ήταν έτοιμος σε μία ώρα.
14. Είναι παράξενο πώς δεν έπαθε κάτι χειρότερο.
15. Ρώτησε ποιος ήταν μαζί μου στο σπίτι.
16. Τους ρώτησε ποιος θα τους συνόδευε στην εκδρομή.
17. Αγνοούν αν τελικά θα ταξιδέψουν στο εξωτερικό.
18. Αναλογίζεται τι θα μπορούσε να είχε πάθει.
19. Δεν είμαι βέβαιος αν κλείδωσα την πόρτα.
20.Σκέψου πόσο δύσκολη άσκηση ήταν.