Nguyen Ly Ke Toan Chuong VI

1. Chöông 6: KEÁ TOAÙN CAÙC QUAÙ TRÌNH CHUÛ YEÁU TRONG HOAÏT ÑOÄNG SAÛN XUAÁT KINH DOANH

2. 6.1 KHAÙI NIEÄM - ÑAËC ÑIEÅM - NHIEÄM VUÏ CUÛA KEÁ TOAÙN TRONG HOAÏT ÑOÄNG SXKD CUÛA DOANH NGHIEÄP 6.1.1 Khaùi nieäm Doanh nghieäp laø moät toå chöùc kinh teá coù teân rieâng, coù taøi saûn, coù truï sôû giao dòch oån ñònh, ñöôïc ñaêng kyù kinh doanh theo quy ñònh cuûa phaùp luaät nhaèm muïc ñích thöïc hieän caùc hoaït ñoäng kinh doanh.

3. 6.1 KHAÙI NIEÄM - ÑAËC ÑIEÅM - NHIEÄM VUÏ CUÛA KEÁ TOAÙN TRONG HOAÏT ÑOÄNG SXKD CUÛA DOANH NGHIEÄP 6.1.2 Ñaëc ñieåm : - Thöïc hieän moät, moät soá hoaëc taát caû caùc coâng ñoaïn cuûa quaù trình ñaàu tö, töø saûn xuaát ñeán tieâu thuï saûn phaåm hoaëc cung öùng dòch vuï treân thò tröôøng nhaèm muïc ñích sinh lôïi. - Ñöôïc kinh doanh nhöõng ngaønh ngheà phaùp luaät khoâng caám.

4. 6.1.3 Nhieäm vuï Toå chöùc thu thaäp, xöû lyù thoâng tin, soá lieäu keá toaùn a Kieåm tra, giaùm saùt caùc khoaûn thu, chi taøi chính, caùc nghóa vuï thu, noäp, thanh toaùn nôï b Kieåm tra vieäc quaûn lyù, söû duïng taøi saûn vaø nguoàn hình thaønh taøi saûn c Phaân tích thoâng tin, soá lieäu keá toaùn d Cung caáp thoâng tin, soá lieäu keá toaùn e

5. 6.2 KEÁ TOAÙN CAÙC QUAÙ TRÌNH CHUÛ YEÁU TRONG HOAÏT ÑOÄNG SXKD Quaù trình mua haøng a Quaù trình saûn xuaát b Quaù trình baùn haøng c Quaù trình taøi chính d Quaù trình toång hôïp baùo caùo taøi chínhù e

6. 6.2 KEÁ TOAÙN CAÙC QUAÙ TRÌNH CHUÛ YEÁU TRONG HOAÏT ÑOÄNG SXKD Sô ñoà: Caùc quaù trình nghieäp vuï cuûa keá toaùn Caùc söï kieän KT Caùc nghieäp vuï Quaù trình Baùo caùo Taøi chính Baùo caùo Keá toaùn Quaù trình hoaït ñoäng khaùc Quaù trình Mua haøng Quaù trình Saûn xuaát Quaù trình Baùn haøng

7. 6.2.1 KEÁ TOAÙN QUAÙ TRÌNH MUA HAØNG Ñôn ñaët mua haøng Mua haøng Caùc khoaûn phaûi traû Nhaät kyù mua haøng Nhaät kyù Chi tieàn Soå chi tieát thanh toaùn vôùi ngöôøi baùn Soå Caùi (caùc TK lieân quan quaù trình mua haøng)

8. 6.2.1.1 Taøi khoaûn söû duïng trong keá toaùn quaù trình mua haøng - Noäi dung vaø keát caáu taøi khoaûn 111 “ Tieàn maët” - Noäi dung vaø keát caáu taøi khoaûn 112 “ Tieàn göûi ngaân haøng - Noäi dung vaø keát caáu taøi khoaûn 152 “ Nguyeân lieäu - vaät lieäu” - Noäi dung vaø keát caáu taøi khoaûn 153 “Coâng cuï duïng cuï” - Noäi dung vaø keát caáu taøi khoaûn 211 “Taøi saûn coá ñònh höõu hình”

9. 6.2.1.2 Moät soá nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh chuû yeáu cuûa keá toaùn quaù trình mua haøng (1). Khi mua vaät tö, coâng cuï duïng cuï, haøng hoùa, taøi saûn coá ñònh veà nhaäp kho hoaëc duøng cho saûn xuaát, kinh doanh (2). Chi cho ñaàu tö xaây döïng cô baûn (3). Chi phí vaän chuyeån, boác xeáp, phaân loaïi vaø caùc chi phí khaùc lieân quan ñeán quaù trình thu mua (4). Chi tieàn maët taïm öùng cho CBCNV ñi mua haøng

10. 6.2.1.2 Moät soá nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh chuû yeáu cuûa keá toaùn quaù trình mua haøng (5). Thanh toaùn taïm öùng baèng vaät tö nhaäp kho hay ñaõ traû chi phí thu mua NVL (6). a/. Nhaäp khaåu nguyeân vaät lieäu, coâng cuï duïng cuï, taøi saûn coá ñònh ñeå saûn xuaát caùc loaïi saûn phaåm haøng hoùa chòu thueá GTGT theo phöông phaùp khaáu tröø thueá b/. Thueá GTGT nhaäp khaåu phaûi noäp: (7). Khi duøng tieàn maët hay tieàn göûi ngaân haøng ñeå traû nôï cho ngöôøi baùn trong thôøi haïn quy ñònh, töø ñoù ñöôïc höôûng chieát khaáu thanh toaùn (8). a/. Tröôøng hôïp haøng ñaõ mua hoaëc ñaõ chaáp nhaän thanh toaùn nhöng ñeán cuoái thaùng vaãn chöa veà nhaäp kho thì phaûi coi laø haøng mua ñang ñi ñöôøng cuoái thaùng, caên cöù vaøo hoùa ñôn ngöôøi baùn b/. Sang thaùng sau khi haøng veà nhaäp kho

11. 6.2.1.3 Ví duï: (1) Mua nguyeân vaät lieäu nhaäp kho, giaù chöa coù thueá 10 trieäu, thueá GTGT 10% traû baèng tieàn maët, chi phí vaän chuyeån boác vaùc traû baèng tieàn maët 200.000 (2) Chi tieàn maët cho caùn boä nghieäp vuï ñi mua haøng 3.500.000. Sau ñoù ñaõ thanh toaùn baèng moät soá vaät lieäu nhaäp kho coù giaù mua chöa thueá GTGT laø 2.800.000, thueá GTGT laø 280.000 vaø chi phí thu mua laø 100.000, soá coøn thöøa noäp laïi quyõ

12. 6.2.2 KEÁ TOAÙN QUAÙ TRÌNH SAÛN XUAÁT Leänh saûn xuaát (Phieáu xuaát kho...) Chi phí nguyeân lieäu, vaät lieäu Chi phí cheá bieán Soå chi tieát nguyeân lieäu, vaät lieäu Soå chi tieát chi phí cheá bieán Phieáu tính giaù thaønh saûn phaåm Soå Caùi (caùc taøi khoaûn lieân quan quaù trình saûn xuaát)

13. 6.2.2.1 Taøi khoaûn söû duïng trong keá toaùn quaù trình saûn xuaát - TK 621 “Chi phí nguyeân vaät lieäu tröc tieáp” - TK 622 “Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp” - TK 627 “Chi phí saûn xuaát chung” - TK 154 “Chi phí saûn xuaát kinh doanh dôû dang” - TK 155 “Thaønh phaåm”

14. 6.2.2.2 Moät soá nghieäp vuï kinh keá phaùt sinh chuû yeáu a/. Keá toaùn taäp hôïp chi phí saûn xuaát - Chi phí saûn xuaát cuûa doanh nghieäp laø bieåu hieän baèng tieàn toaøn boä caùc khoaûn chi phí ñaõ ñaàu tö cho saûn xuaát saûn phaåm trong moät thôøi kyø nhaát ñònh (thaùng, quyù, naêm). - Taäp hoïp chi phí saûn xuaát laø taäp hoïp caùc yeáu toá chi phí ñaàu vaøo theo tính chaát kinh teá, theo coâng duïng, nôi söû duïng vaø ñoái töôïng taäp hoïp chi phí vaø tính giaù thaønh.

15. 6.2.2.2 Moät soá nghieäp vuï kinh keá phaùt sinh chuû yeáu a/. Keá toaùn taäp hôïp chi phí saûn xuaát - Chi phí NVL  TK621 - Chi phí Nhaân coâng  TK622 - Nhöõng chi phí chung nhaèm toå chöùc, quaûn lyù vaø phuïc vuï saûn xuaát ôû caùc phaân xöôûng saûn xuaát  TK627

16. 6.2.2.2 Moät soá nghieäp vuï kinh keá phaùt sinh chuû yeáu a/. Keá toaùn taäp hôïp chi phí saûn xuaát * Tập hợp chi phí NVL tröïc tieáp ñeå saûn xuaát saûn phaåm Nguy ên vật liệu chính a Nguyên vật liệu phụ b

17. 6.2.2.2 Moät soá nghieäp vuï kinh keá phaùt sinh chuû yeáu Tập hợp chi phí NVL TK 152 TK 621 (1) TK 111,112 TK133 (2) (2) (3) TK 154 (4)

18. 6.2.2.2 Moät soá nghieäp vuï kinh keá phaùt sinh chuû yeáu a/. Keá toaùn taäp hôïp chi phí saûn xuaát * Tập hợp chi phí nhaân coâng tröïc tieáp tröïc tieáp ñeå saûn xuaát saûn phaåm Löông a Caùc khoaûn phuï caáp b Caùc khoaûn trích theo löông c

19. Tập hợp chi phí nhaân coâng tröïc tieáp TK 334 TK 622 (1) TK 338 (2) TK 154 (3)

20. 6.2.2.2 Moät soá nghieäp vuï kinh keá phaùt sinh chuû yeáu a/. Keá toaùn taäp hôïp chi phí saûn xuaát * Tập hợp chi phí saûn xuaát chung Phuïc vuï saûn xuaát, kinh doanh chung phaùt sinh ôû PX Löông nhaân vieân QL phaân xöôûng a Khaáu hao TSCÑ duøng cho PX b Caùc khoaûn trích theo löông c Chi phí khaùc d

21. TK 334 TK 627 (1) TK 338 TK133 (6) (7) TK 154 (9) (2) (3) TK 152,153 TK 142,242 (4) TK 335 (5) TK 214 TK 111,112,… (7) (8)

22. 6.2.2.2 Moät soá nghieäp vuï kinh keá phaùt sinh chuû yeáu b/. Keá toaùn toång hôïp chi phí saûn xuaát - Toång hôïp vaø phaân boå caùc chi phí cho töøng ñoái töôïng  Tính giaù thaønh + Chi phí tröïc tieáp: toång hôïp theo ñuùng caùc khoaûn muïc chi phí vaø theo ñuùng caùc ñoái töôïng phaûi chòu chi phí + Chi phí saûn xuaát chung: choïn tieâu thöùc phaân boå hôïp lyù

23. TK 621 (1) TK 622 (2) TK 154 TK 627 (3)

24. 6.2.2.2 Moät soá nghieäp vuï kinh keá phaùt sinh chuû yeáu c/. Tính giaù thaønh saûn phaåm Caùc khoaûn giaûm chi phí - Chi phí sx dôû dang cuoái kyø - Chi phí sx phaùt sinh trong kyø + Chi phí sx dôû dang ñaàu kyø = Toång giaù thaønh sx thöïc teá cuûa sp hoaøn thaønh Khoái löôïng saûn phaåm hoaøn thaønh Toång giaù thaønh saûn phaåm = Giaù thaønh ñôn vò saûn phaåm

25. c/. Tính giaù thaønh saûn phaåm (1) TK 155 (2) TK 154 TK 632 (3) TK 152,138,334

26. 6.2.2.3 Ví duï keá toaùn quaù trình saûn xuaát Taïi Coâng ty TNHH A&A saûn xuaát hai loaïi saûn phaåm A vaø B coù tình hình nhö sau: * Soá dö ñaàu kyø: - Vaät lieäu toàn ñaàu kyø: 1.000 kg x 10.000ñ/kg - Chi phí saûn xuaát dôû dang ñaàu kyø: saûn phaåm A: 3.000.000 ñ; saûn phaåm B: 2.000.000 ñ * Trong kyø phaùt sinh caùc nghieäp vuï sau: Mua vaät lieäu nhaäp kho 4.000 kg, giaù mua 10.050 ñ/kg, thueá GTGT 10% treân giaù mua, chöa traû tieàn cho ngöôøi baùn. Chi phí vaän chuyeån 200.000 ñ traû baèng tieàn maët. Xuaát vaät lieäu ñeå saûn xuaát: saûn phaåm A: 2.000 kg; saûn phaåm B: 1.500 kg. Tieàn löông phaûi traû cho coâng nhaân saûn xuaát saûn phaåm A laø 9.000.000 ñ, saûn phaåm B laø 6.000.000 ñ vaø nhaân vieân quaûn lyù phaân xöôûng saûn xuaát laø 4.000.000 ñ. Trích BHXH, BHYT, KPCÑ theo tyû leä quy ñònh. Khaáu hao TSCÑ duøng cho phaân xöôûng saûn xuaát: 3.000.000ñ. Nhaän ñöôïc giaáy baùo tieàn ñieän, nöôùc duøng cho phaân xöôûng saûn xuaát 700.000ñ (chöa coù thueá GTGT), thueá GTGT 10%. Chi phí khaùc baèng tieàn maët tính cho phaân xöôûng saûn xuaát laø 240.000 ñ. Nhaäp kho thaønh phaåm bao goàm 8.000 sp A vaø 4.000 sp B. Cho bieát chi phí saûn xuaát dôû dang cuoái kyø cuûa sp A laø 1.090.000, cuûa sp B laø 1.340.000 ñ. Chi phí saûn xuaát chung phaân boå cho töøng loaïi saûn phaåm theo tieàn löông coâng nhaân saûn xuaát. Yeâu caàu: Ñònh khoaûn caùc nghieäp vuï treân. Bieát trò giaù vaät lieäu xuaát kho tính theo phöông phaùp bình quaân

27. 6.2.3 Keá toaùn quaù trình baùn haøng - Doanh thu laø toång giaù trò caùc lôïi ích kinh teá doanh nghieäp thu ñöôïc trong kyø keá toaùn, phaùt sinh töø caùc hoaït ñoäng saûn xuaát, kinh doanh thoâng thöôøng cuûa doanh nghieäp, goùp phaàn laøm taêng voán chuû sôû höõu. 6.2.3.1 Taøi khoaûn söû duïng trong keá toaùn quaù trình baùn haøng TK 511, TK 521, TK531, TK 532 TK 3331 TK 131 TK 632 TK 515 TK 641, TK642

28. 6.2.3.2 Moät soá nghieäp vuï KT phaùt sinh chuû yeáu A. Keá toaùn quaù trình doanh thu baùn haøng vaø cung caáp dòch vuï TK 333 111,112,131,… (1) TK 511 (nếu có) 632, 157 (2) 641,111,.. 521,531,532 3331 111,.. (3) (4) 154 (5) 155 157

29. B. Keá toaùn doanh thu HĐTC vaø chi phí TC TK 515 111,112,131,… 635,111,112 (1) 121,221,.. 221 222 228 331 111,112,.. (1) (2) (3) (5) 111,112 (4) (2 ) 413 (6) 413 (3) 3387 (7) 221 223 129,229 (4) 129,229 (5)

30. C. Keá toaùn quaù trình chi phí baùn haøng vaø chi phí quaûn lyù doanh nghieäp 641, 642 334,338 111,112,131 133 335 214 152,153,142 (1) (2) (3) (4) (5) (6) 154 (7)

31. 6.2.3.3 Ví duï: Cuõng ví duï ôû phaàn 6.2.2.3, boå sung theâm moät soá thoâng tin nhö sau: (1) Tieàn löông phaûi traû cho nhaân vieân baùn haøng: 3.000.000, nhaân vieân quaûn lyù doanh nghieäp 5.000.000. (2) Trích BHXH, BHYT, KPCÑ theo tyû leä quy ñònh. (3) Khaáu hao TSCÑ boä phaän baùn haøng 1.000.000, boä phaän quaûn lyù 1.000.000. (4) Chi phí ñieän nöôùc phaûi traû cuûa boä phaän baùn haøng 200.000, boä phaän quaûn lyù doanh nghieäp 100.000. (5)Chi phí khaùc baèng tieàn cuûa boä phaän baùn haøng 330.000, boä phaän quaûn lyù doanh nghieäp 450.000. (6)Chi phí laõi vay phaûi traû trong kyø 350.000. (7)Xuaát kho 6.000 sp A vaø 3.000 sp B baùn tröïc tieáp cho khaùch haøng, giaù baùn 6.400 ñ/spA vaø 8.000 ñ/spB. Thueá GTGT 10%. Khaùch haøng thanh toaùn baèng tieàn göûi ngaân haøng. Yeâu caàu : Ñònh khoaûn caùc nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh

33. 6.2.4.2 Moät soá nghieäp vuï kinh keá phaùt sinh chuû yeáu 333 111,112,131.. 333 (1,2,3) 711 (1) (neáu coù) (2) 211, 213,.. 214 811 (1) 111, 112,.. (2)

34. 6.2.4.3 Ví duï ph aàn naøy nhö sau: Cuõng ví duï ôû phaàn 6.2.2.3, boå sung theâm moät soá thoâng tin nhö sau: (1) Trong kyø doanh nghieäp baùn thanh lyù moät taøi saûn coá ñònh höõu hình ñaõ heát thôøi haïn söû duïng thu ñöôïc 550.000 ñ tieàn maët, trong ñoù thueá GTGT 10% laø: 50.000ñ. Bieát raèng nguyeân giaù cuûa TSCÑ naøy laø 20.000.000

36. S ơ đồ: Xác định kết quả kinh doanh TK 911 TK 632 (1) TK 641, 642 (2) TK 635 (3) TK 811 (4) TK 421 (5) TK 511 (7) TK 515 (8) TK 711 (9) TK 421 (10) 521,531,532 (6)

38. Toång Keát