2. Single Euro Payments Area (SEPA) is…
Europees
wetgeving
verplicht uniform
01/02/2014
2
3. Single Euro Payments Area (SEPA) - Situatieschets
Huidige Nederlandse overboeking en incasso instrumenten kunnen na 01/02/2014
NIET meer gebruikt worden
Iedereen in Nederland krijgt een langer rekeningnummer (IBAN) en moet
overstappen op de nieuwe Europese standaarden
Gedurende de ´duale periode´ kunnen zowel nieuwe (IBAN) als oude binnenland
betalingen worden verwerkt
SEPA raakt alle bedrijven, groot en klein maar de impact is zeer diversSEPA raakt alle bedrijven, groot en klein maar de impact is zeer divers
Het Nederlandse betalingsverkeer is al erg efficiënt. Voor bedrijven die puur in
Nederland actief zijn biedt SEPA weinig voordelen
Grote hoeveelheid stakeholders betrokken in het proces
SEPA proposities partners (nog) in ontwikkeling (banken/ leveranciers)
Kans op trechterwerking aan einde migratieperiode
3
4. SEPA in vogelvlucht
→ Twee hoofd ‘producten”:
– de Europese overschrijving - SEPA Credit Transfer / SCT
– de Europese Incasso - SEPA Direct Debit / SDD - Typen: Core en B2B
– Zowel Doorlopende als Eenmalige incasso (beide 56 dagen stornorecht!)
→ Verplicht te migreren voor 1 februari 2014
– IBAN
– XML (Pain.001/Pain.008)
– Tijdlijnen & processen (D-5, D-2, D-1, pre-notificatie)
– Business keuzes
→ Grootste uitdagingen voor bedrijven
– SEPA Direct Debit
– Automatisch inlezen nieuwe bankafschriften (MT940/CAMT)
– Alle stakeholders zitten nog midden in het veranderproces
4
5. 1
SEPA in de praktijk
6
2
5
Rabobank komt met verticale
pas
maandag 5 mrt 2012, 08:03 3
7
5
6. Status van SEPA bij bedrijven
→ SEPA is met regelmaat een zoektocht, zonder te weten wat er nog gaat
komen…
6
7. Complexiteit SEPA migratie en testen
→ De complexiteit van SEPA is gelegen in de gelijktijdige veranderingen en
aanpassingen van bedrijfsprocessen en software systemen, van
betaalformaten en rapportage formaten bij zowel bedrijven, banken, software
leveranciers als serviceproviders.
→ Alle partijen zitten nog midden in dit veranderingsproces→ Alle partijen zitten nog midden in dit veranderingsproces
Niemand is klaar.
Iedereen springt
tegelijk!
7
8. Actualiteit SEPA – Hot items!
Gaat Nederland
01/02/2014 halen of
komt er uitstel?
Welke ISO uitval codes
gaan banken nu echt
teruggeven?
8
VerwINfo blijft?
Wie is de eerste die een
(acceptabel) e-mandaat
introduceert?Plan B of fall-back
scenario nodig?
9. → IBAN (BIC)
– BIC niet verplicht binnen NL
– Voor buitenlands betalingen kan de BIC tot 1
februari 2016 vereist worden door de bank
→ Internet Bankieren
– Banken migreren zelfstandig vanaf Q4-2012
– Pas eind januari alle banken IBAN-only
– Naam/Nummer controle ING verdwijnt
SEPA in de praktijk - Stand van zaken in NL (okt 2013)
→ I-deal
– I-deal versie 3.3 geïmplementeerd
→ Acceptgiro
– Per 1 juli 2013 geleidelijke introductie (zie
www.acceptgiro.nl). 1 februari 2014 gereed
→ Bankafschriften
– Elke bank heeft eigen keuzes gemaakt. GEEN
standaardisatie helaas
– Discussie loopt of de Adres/Woonplaats
gegevens bijgevoegd worden
9
10. IBAN
→ IBAN staat voor ‘International Bank Account Number’. BIC voor ‘Business
Identifier Code’ (BNGHNL2G = BIC code BNG)
→ Het IBAN bestaat voor Nederlandse rekeningen uit 18 tekens:
NL05 INGB 0285 0109 99
ControleLand Bank
België: BE68 5390 0754 7034
Duitsland: DE89 3704 0044 0532 0130 00
Malta
MT84 MALT 0110 0001 2345 MTLC
ASTO 01S
Oud rekeningnummer
→ Het IBAN in het buitenland is per land anders, zowel qua opzet als qua lengte;
maximale lengte van IBAN 34 tekens
→ IBAN staat al (jaren) op rekening afschriften en internet bankieren en komt op
alle betaalpassen te staan
→ Validatie IBAN via Mod-97 berekening (ISO 7064)
Controle
getal
Land
code
Bank
code Frankrijk: FR14 2004 1010 0505 0001 3M02 606
Oud rekeningnummer
opgevuld met nullen
10
11. huidig incasso product SEPA incasso product
Doorlopend algemeen, papier SDD core scheme
Doorlopend algemeen, telefonisch niet meer toegestaan
Doorlopend bedrijven, papier SDD core / B2B scheme
Machtigingenbeheer – SEPA Incassoproducten 1/3
Doorlopend kansspelen, papier SDD, fixed amount scheme ...
Doorlopend kansspelen, telefonisch niet meer toegestaan
Eenmalig, papier SDD core / B2B scheme, one-off
Eenmalig, telefonisch niet meer toegestaan
Veilingincasso SDD B2B scheme of alternatief ...
11
12. In tegenstelling tot de huidige (NL) situatie heeft de nieuwe SEPA Core SDD 56 dagen stornorecht ook
voor de eenmalige variant.
In welke situaties is de eenmalige machtiging nu minder logisch om
te gebruiken?
Machtigingenbeheer – SEPA Incassoproducten 2/3
12
Wat zijn de alternatieven?
13. Dit werd in feite gedoogd maar mag dus niet meer. Dit geldt dus ook voor de
telefonische machtiging.
Machtigingenbeheer – SEPA Incassoproducten 3/3
Hoe ga je om met niet-rechtsgeldige machtigingen?
Is een machtiging via internet geldig?
Kern van een geldige machtiging is dat deze ondertekend is door de indiener.
Machtigingen via internet zijn dan ook alleen geldig als ze zijn uitgeprint, ondertekend en
verzonden zijn naar de incassant.
Bron: www.currence.nl
13
14. Machtigingenbeheer
→ Incassanten zijn verplicht om de machtigingen voor de Europese incasso
fysiek te archiveren
→ Een incassant moet op verzoek van de debiteur een kopie van
de machtiging kunnen verstrekken
→ Gegevens van elke machtiging
moeten elektronisch worden
opgeslagen
Incassant ID
(NL: gebaseerd
op KvKnr)
opgeslagen
→ Machtiginggegevens moeten met
elke incasso-opdracht worden
meegestuurd.
→ Een machtiging kan op debiteur
of op product niveau
→ Toekomst: E-mandates én
Whitelisting!
Unieke
Mandate ID
IBAN
Debiteur
Plaats
en datum
ondertekening 14
15. Te maken keuzes
→ Voor bestaande klanten alsnog
handtekening vragen?
→ Alleen voor nieuwe klanten handtekening
vragen?
→ Wel of niet wachten op ontvangst
Bedrijf
Opdracht tot
machtiging
Bedrijf/Partner?
Verzenden
Machtiging
set
Document management
Machtigingenbeheer – Document management
→ Wel of niet wachten op ontvangst
handtekening voordat je kan incasseren?
→ Nog niets doen? => Wachten op e-
Mandates en (tijdelijk) geen rechtsgeldige
machtiging gebruiken (risico MOI
accepteren, net als nu)
15
Klant
Verzenden
Machtiging
set
Bedrijf/Partner
Registratie
machtiging
16. → Elke machtiging dient digitaal te worden opgeslagen met een aantal nieuwe en
aangepaste attributen:
1. Mandaat Kenmerk.
2. Datum van ondertekening.
3. Incassant ID.
4. IBAN & BIC debiteur
Machtigingenbeheer – Digitaal machtigingenbeheer
5. SEPA scheme (Core of B2B).
6. Collection type (One-off of recurring).
7. Creditor reference party (optioneel: incasso verwerking namens een andere partij).
→ Wijzigingen (amendments) van een machtiging bij veranderingen in attributen:
1. Mandate Kenmerk, Incassant ID, Crediteur Naam, IBAN Debiteur.
16
17. Onderdeel van de doelstellingen van de nieuwe Europese incassovariant:
1. Een consument is vooraf geïnformeerd over het feit dat hij/zij geïncasseerd gaat worden
(= pre-notificatie), inclusief bedrag en incassodatum
2. De bank van de consument zal via een alerteringsservice de 1e transactie van een
doorlopende incasso reeks kenbaar maken
– De Nederlandse banken hebben dit in nauw overleg met de Consumentenbond besloten.
Daarbij is afgesproken dat alertering via minimaal één gratis kanaal kan plaatsvinden.
Neem voor details contact op met huisbank.
Prenotificatie - doelstellingen
Neem voor details contact op met huisbank.
3. Een consument moet de mogelijkheid hebben om een incasso ‘in te trekken’ voordat
deze wordt uitgevoerd.
Voldoe je niet aan de regels, dan kan de bank de mogelijkheid tot incasseren
ontzeggen. Ook bestaat de kans op reputatieschade als je niet volgens de regels
incasseert.
17
18. → Incassant is verplicht om voor elke incasso die gaat plaatsvinden een vooraankondiging
naar de debiteur te hebben gestuurd.
→ Bij doorlopende incasso met constant bedrag kan vooraankondiging gestuurd worden
met incassoschema voor een bepaalde periode (voordat eerste incasso plaatsvindt).
→ Vooraankondiging moet minimaal 14 dagen van tevoren door debiteur zijn ontvangen.
Een kortere periode kan worden overeengekomen. Dat zou je praktisch kunnen
oppakken door het onderdeel van de machtiging te laten zijn.
Prenotificatie – in detail
→ De vooraankondiging dient ten minste vòòr de incassodatum te kunnen worden ingezien.
→ Vooraankondiging betreft minimaal het bedrag en de datum.
→ Goede doelen kunnen bestaande correspondentie gebruiken (vb. brief met toezegging)
→ Herhaalincasso bij onvoldoende saldo: in principe is nieuwe pre-notificatie nodig tenzij de
initiële pre-notificatie vermeldt dat binnen x periode opnieuw wordt geïncasseerd.
→ De debiteur hoeft niet per se de contractant zelf te zijn; de pre-notificatie wordt altijd
verstuurd naar de debiteur.
18
19. Business dilemma’s
Wat doen we met de incasso’s waarvan we
geen fysieke machtiging hebben?
Wat doen we met de aanvraag processen
waar we nu geen fysieke handtekening
opvragen?
SEPA: Door cliënt getekende
machtiging is enkel rechtsgeldig
met ‘natte handtekening’ of (nog
niet beschikbare) e-mandate
1
19
Welke variant van de SEPA incasso (Core
en/of B2B) dient gebruikt te worden?
Is het nog steeds logisch dit instrument te
gebruiken of moet ik op zoek naar
alternatieven (iDeal, AcceptEmail, …) ?
Het eenmalige incasso instrument
is nu storneerbaar
SEPA biedt een niet-storneerbare
B2B incasso variant. Dit vergt
echter actie van debiteuren naar
hun bank
2
3
20. → Lange tijd onduidelijkheid
→ Specificaties van de nieuwe SEPA
acceptgiro staan op
www.acceptgiro.nl
→ Kenmerken IBAN acceptgiro
1. IBAN van betaler en van ontvanger
2. BIC van ontvanger in de coderegel
IBAN “betaler”
IBAN Acceptgiro
2. BIC van ontvanger in de coderegel
3. Kan “op zijn vroegst” gebruikt
worden vanaf juli 2013
4. Kan gebruikt worden tot 1 januari
2019
IBAN “Crediteur”BIC “Crediteur”
→ Vanaf 1 januari 2014 is de verspreiding van de huidige acceptgiro niet meer toegestaan.
Tot deze datum kunnen de huidige acceptgiro en de IBAN acceptgiro duaal worden
gebruikt.
20
21. SEPA Testen - Uitdagingen
→ Inzicht in de keten van banken, software leveranciers, processoren en de eigen
processen en systemen. Welke testomgevingen zijn vereist?
→ Volledige diepgang van de testen op basis van SEPA rulebooks, business processen,
requirements en risico inventarisatie (inclusief scenario’s binnen het proces)
→ Inzicht in mogelijkheden voor het testen van zowel de betaalinstructies naar de bank als
ook de status en rapportage berichten die ik van mijn bank ontvang
→ Kennis diversiteit van standaarden/formaten (MT940/Camt, bank specifieke codering)
→ Timing van beschikbaarheid van de SEPA oplossingen in de markt
→ Onmogelijkheid om een ‘end-to-end’ test of ‘volume test ‘op te zetten; banken kunnen
dit slechts zeer beperkt faciliteren
→ Migratie van betalingen gedurende een duale periode
(oude + nieuwe formaten)
→ Aandacht én capaciteit krijgen van uw bank en leverancier
→ Wel of geen fall-back scenario meenemen
21
24. Enigma Consulting:
→ Specialistisch adviesbureau
→ Opgericht in 1997
→ Ervaring en focus op de gehele Betalingsverkeer, Risk en Treasury waardeketen
→ 70 hoog opgeleide consultants en interim professionals
SEPA:
Enigma Consulting – Profiel
SEPA:
→ Marktleider in SEPA consultancy, eigenaar van www.sepa.nl
→ Vanaf 2005 betrokken bij SEPA projecten bij de Grootbanken en Kleinbanken
→ SEPA ondersteuning (migratie, klantcontact, services) bij alle grootbanken
→ Directe toegang tot Betaalvereniging, NFS, DNB en ECB
→ ‘Matchmaker’ tussen vraag en aanbod van oplossingen
→ Inmiddels betrokken bij SEPA projecten bij meer dan 45 niet-bancaire instellingen
24 24
28. SEPA Credit Transfer
Karakteristieken - Verschillen SEPA en bestaand NL
→ Core (B2C)
→ B2B
NL girale overschrijving SEPA Credit Transfer
Rekeningnummer 7, 9 of 10 cijferig IBAN + BIC
Doorlooptijden
(verwerking)
D + 0 / 1 EU minimaal D + 1
NL ook D + 0
Bestandsformaten Betaalopdrachten (Clieop) Betaal-/incasso opdrachten (XML
→ B2B
→ Fixed Amount
Bestandsformaten Betaalopdrachten (Clieop)
Bankrapportages (Verwinfo,
MT940)
Betaal-/incasso opdrachten (XML
ISO 20022)
Bankrapportages aangepast op
SEPA. Ook nu XML formaten
(CAMT).
Reconciliatie
(afletteren)
Betalingskenmerk
(acceptgiro)
Vrije tekst
Structured Creditor Reference
Vrije tekst
End-to-end reference (nieuw)
28
29. SEPA Direct Debit
Karakteristieken - Verschillen SEPA en bestaand NL
NL incasso SEPA Direct Debit
Rekeningnummer 7, 9 of 10 cijferig reknr IBAN + BIC
Door-
loop-
tijden
Pre-
notificatie
Debiteur moet
geïnformeerd
Debiteur moet minimaal 14 dagen vooraf
geïnformeerd zijn1.
Aanlevering
bestanden
Tot D (middaguur,
afhankelijk van bank)
Core Minimal D-5 (eenmalige / eerste) of
D-2 (doorlopende)
B2B Minimaal D-1 (eenmalige / eerste)
Storno Verschillend per Core Consumenten en bedrijven. 8 wekenStorno Verschillend per
incassovariant
Core Consumenten en bedrijven. 8 weken
storno, doorlopend én eenmalig.
Geen non-storno B2C incassovariant
B2B Bedrijven only. Geen storno recht.
Doorlopend én eenmalig
Bestandsformaten Aanlevering (Clieop),
Bankrapportage
(Verwinfo)
Incasso opdrachten (XML ISO 20022)
Bankrapportages aangepast op SEPA. Ook nu
XML formaten (CAMT).
Veiligheid Niets specifieks Additionele functionaliteit tegen ongewenst gebruik
Mandaten (=
machtigingen)
Mandaten bij crediteur Idem + referentie naar mandaat toevoegen aan
elke transactie. Voor B2B nieuwe machtigingen!
1 Of korter indien met de klant afgesproken
29
30. De ‘Enigma’ Top-20 Business dilemma’s
1. Hoe om te gaan met (conversie) niet-
rechtsgeldige machtigingen?
2. 100% voldoen aan pre-notificatie
vereisten?
3. B2B SDD en/of Core SDD?
4. Nieuwe bankcontracten accepteren?
5. Hoe om te gaan met duale periode?
11. Hoe om te gaan met ‘optionele rulebook
elementen’?
12. Hoe om te gaan met buitenlandse
rekeningnummers?
13. Wel of niet investeren in ‘legacy
systemen (te vervangen in 2 jaar)?
14. Niveau machtiging afgifte?
5. Hoe om te gaan met duale periode?
6. Wel of geen XML CAMT reporting?
7. Hoe om te gaan met verdwijnen van
#hash total?
8. Wat is het alternatief voor Directe
Aanlevering (Equens)?
9. Wel of geen IBAN-Acceptgiro?
10. Wel of geen ‘Eenmalige machtiging’?
14.
15. Samenstelling van mandaat-ID
16. Centraal versus Decentraal Mandaat
Management?
17. BIC of geen BIC?
18. Hoe om te gaan met e-Mandates?
19. Hoe om te gaan met Whitelisting?
20. Welke kansen biedt SEPA?
30