9. sprov.anes. vo mand.definitivno

1. Sprovodni anesteziiSprovodni anestezii
vovo
dolnavilicadolnavilica

2. -- poznavawe na tehnika na sprovodna anestezija t.e.t.e.
mesto naubod, pravec i pat naiglata, mesto nadeponirawemesto naubod, pravec i pat naiglata, mesto nadeponirawe
i koli~inanadeponiran anesteti~en rastvor;i koli~inanadeponiran anesteti~en rastvor;
-- poznavawenaodredeni anatomski strukturi vo oro-poznavawenaodredeni anatomski strukturi vo oro-
facijalnataregija, anatomo-topografski soodnosi,facijalnataregija, anatomo-topografski soodnosi,
skeletopski odnosi naprirodnitekoskeni otvori i strukturaskeletopski odnosi naprirodnitekoskeni otvori i struktura
nasamoto koskeno tkivonasamoto koskeno tkivo
-- Strukturanakoskeno tkivoStrukturanakoskeno tkivo

3. Sprovodni anestezii vo dolnavilicaSprovodni anestezii vo dolnavilica
1) anestezijana1) anestezijana n.n. alveolaris inferior;
2) anestezijana2) anestezijanan. linqualis;
3) anestezijana3) anestezijanan. buccalis;
4) anestezijana4) anestezijanan. mentalis ;
5)5) subbazalnaanestezija nastebloto nanastebloto nan. mandibularis

4. 1) Sprovodnaanestezijana1) Sprovodnaanestezijana n. alveolaris inferiorn. alveolaris inferior
Indikacii :Indikacii :
- izveduvawenasitehirur{ki intervencii vo dolnatavilicai na- izveduvawenasitehirur{ki intervencii vo dolnatavilicai na
dolnitezabidolnitezabi

5. TopografskaanatomijaTopografskaanatomija
-- anatomski karakteristiki navnatre{natastrananaanatomski karakteristiki navnatre{natastranana ramus
mandibulae;
- topografskaanatomijana- topografskaanatomijanapterigomandibularniot prostor
(( spatium pterygomandibulare )) i negovasodr`inai negovasodr`ina

6. Skeletopski odnosi naSkeletopski odnosi na foramen mandibulaeforamen mandibulae

7. SoodnosSoodnosmandibularen otvor -- mastikatorna
povr{inanadolni molari
-- vili~niot otvor evo visinanaalveolarnataivica od teloto na
mandibulata -- Stein, Rouviere & Lazorthes
- vili~niot otvor le`i vo ramninatanamastikatornitepovr{ini na
dolnitemolari
( Sicher, Tandler & Raab );
-- vili~niot otvor le`i 1vili~niot otvor le`i 1cmcm. nad m.p. d.m.nad m.p. d.m. (Schmutziger(Schmutziger, SchonSchon
& Schuchardt& Schuchardt )
-- vili~niot otvor epod m.p.d.m. ( 82% ), retko vo istata
ramnina, aisklu~itelno retko nad m.p.d.m.
(( Jovanovi}, Lotri} i dr ).

8. Pterigomandibularen prostorPterigomandibularen prostor
- vnatre{en zid;
- goren zid ( krov );
- nadvore{en ( kosken ) zid

9. Mandibularna anestezija
1) intraoralen pat:
1a) intraoralni indirektni metodi;
1b) intraoralni direktni metodi
2) ekstraoralen pat

10. 1) Intraoralna indirektna mandibularna1) Intraoralna indirektna mandibularna
anestezija -anestezija - BraunBraun
- mesto na ubod:1 cm. nad griznata povr{ina na dolnite
molari ( bezzaba vilica so atrofiran greben - 2,5 cm.
nad grebenot ), medijalno od cristatemporalis,
lateralno od plicapterygomandibularis;
- pravec na igla : horizontalno i paralelno so zabniot
niz, izminat pat 1 - 1.5 cm.
- mesto na deponirawe: sulcuscolli mandibulae, koli~ina
1,5 ccm.( n. alveolarisinferior ) i na izvlekuvawe 0,5
ccm. ( n. linqualis)

17. - anestezija: 5 - 15 min.; trae 2 ~asa
- anesteti~no pole : inervaciona zona na n.alveolaris
inferior & n. linqualis

18. 2) Intraoralna indirektna mandibularna2) Intraoralna indirektna mandibularna
anestezija -anestezija - apodaktilna metoda
- Kantorovi} 1915 god.
- mesto na ubod: pome|u plicapterygomandibularisi
crystatemporalis
- Levit 1920 god.
- mesto na ubod: lateralen kraj od plica
pterygomandibularis, na polovina od rastojanieto
pome|u griznite povr{ini na gornite i dolnite molari

19. 1) Intraoralna direktna mandibularna anestezija1) Intraoralna direktna mandibularna anestezija
-- klasi~na metodaklasi~na metoda
Prednosti:
- pokratok pat koj go pominuva iglata;
- pomala tkivna trauma i
- namaleno neprijatno ~uvstvo kaj pacientot

20. - mesto na ubod:1 cm. nad griznite povr{ini na dolnite
molari,( sredina na zamislena linija koja go soedinuva
vrvot na palecot so vrvot na pokazalecot), lateralno od
plicapterygomandibularis
- pravec na igla: horizontalen, od sprotivnata strana vo
regija na molarite, nanazad i nanadvor, izminat pat 2 -
2,5 cm.
- mesto na deponirawe: sulcuscolli mandibulae, koli~ina
1,5 ccm. ( n. alveolarisinferior ) i na izvlekuvawe 0,5
ccm. ( n. linqualis)

23. - anestezija: 5 - 15 min., trae2 ~asa

24. 2) Torus-na anestezija2) Torus-na anestezija (( VajsbremVajsbrem ))
apodaktilna metodaapodaktilna metoda
- mesto na ubod: distalen kraj na sulkusot - 0,5 cm.
pod griznata povr{ina na gornite molari
( 1,5 cm. pod gorniot alveolaren greben kaj bezzabi
vilici )
- pravec na igla: horizontalen, sprotivna strana od
usniot agol, izminat pat 0,5 - 2 cm. ( zavisi od
debelinata na tkivoto )
- mesto na deponirawe : torusmandibulae, koli~ina 2
ccm. anesteti~en r-r.

25. anestezija: 10 -15 min., trae2 - 3 ~asa
anesteti~no pole: inervacioni zoni na n.alveolaris inferior, n.
linqualis & n. buccalis

26. Prednosti :
- apodaktilna ( mala mo`nost za kontaminacija na
mestoto na ubod );
- so eden ubod se anesteziraat tri nervi ;
- pomala mo`nost za povreda na krvni sadovi, muskuli
i parotidnata lo`a;
- upotreba na pomali igli
- Nedostatok : apodaktilna metoda - mesto na ubod -
iskustvo

27. 3)3) “ Gow – Gates““ Gow – Gates“ -- tehnika ( direktna intraoralnatehnika ( direktna intraoralna
anestezija naanestezija na n. alveolarisinferior, n.linqualis& n. buccalisn. alveolarisinferior, n.linqualis& n. buccalis
))
- indikacii :
- poobemni hirur{ki intervencii vo dolnata vilica
( obezbeduva {iroko anesteti~no pole );
- blokada na n. mandibularispri idiopatska neuralgija

28. - mesto na ubod : kako kaj torus-nata anestezija t.e.
povisoko vo odnos na drugite konvencionalni metodi;
- pravec na igla : od usniot agol na sprotivnata strana
kon incisuraintertragicana u{nata {kolka na stranata
kade se dava anestezija;
- mesto na deponirawe : collum mandibulae( nad
pripojot na m. pterygoideuslateralis); koli~ina 2 ccm.
anesteti~en r-r.

33. - anestezija : 10 - 15 min., trae 2 - 3 ~asa ;
- anesteti~no pole : inervacioni zoni na trite
t.n. oralni granki na n. mandibularis ( n. alveo laris
inferior, n. linqualis & n. buccalis )

34. 4)4) AkinosiAkinosi -- tehnika ( direktna intraoralna sprovodnatehnika ( direktna intraoralna sprovodna
anestezija zaanestezija za n. alveolarisinferior, n.linqualis& n. buccalisn. alveolarisinferior, n.linqualis& n. buccalis
))
- indikacii: sostojbi na trizmus kako rezultat na infekcija
( zatvorena usta ) ;
- mesto na ubod: sluzoko`no vdlabnuvawe pome|u
ramusmandibullaei zadniot del na processusalveolaris
maxillae;
- pravec na igla: horizontalen i paralelen so
marginalniot gingivalen rab na gornite zabi, izminata
pat 2,5 - 3 cm.
- mesto na deponirawe: gorniot del na
pterigomandibularniot prostor vo blizina na trite nervi,
koli~ina 2 ccm. anesteti~en r-r.

35. ≠ anestezija: 10 - 15 min., trae 2 - 3 ~asa;
- anesteti~no pole : inervacionite zoni na trite t.n. oralni granki na n.
mandibularis

36. Ekstraoralni ( perkutani ) metodi na
mandibularna anestezija
- indikacii :
- sostojba na trizmus;
- nemo`nost za upotreba na intraoralni pristapni pati{ta
( vospalitelni sostojbi );
- te{ki frakturi na dolnata vilica;
- silno izrazena atrofija na processusalveolaris
mandibulae;
- nepovolna konfiguracija na vnatre{nata strana na
ramusmandibulae

37. 1)1) Metoda na zadno - vili~en pristapMetoda na zadno - vili~en pristap (Pekert &(Pekert &
Wustrow, 1937 )Wustrow, 1937 )
- mesto na ubod: 1cm. ponisko od processusmastoideus,
na samiot zaden rab t.e. margo posterior ramus
mandibulae;
- pravec na igla: horizontalen, izminat pat 2cm.;
- mesto na deponirawe: sulcuscolli mandibulae, koli~ina
2 ccm. anesteti~en r-r.

38. - nedostatoci:nedostatoci:
- te{ko dvi`ewe na iglata pome|ute{ko dvi`ewe na iglata pome|u
m.sternocleidomastoideusm.sternocleidomastoideus ii ramusmandibulae;ramusmandibulae;
- povreda napovreda na parotidnata lo`a iparotidnata lo`a i gl. parotisgl. parotis;;
- specijalno elasti~na igla;specijalno elasti~na igla;
- te{ko otstranuvawe na frakturiraniot del od iglata;te{ko otstranuvawe na frakturiraniot del od iglata;
- ubodot e mnogu bolen iubodot e mnogu bolen i
- povreda na krvni i nervi strukturipovreda na krvni i nervi strukturi (( a. carotisexterna, v.a. carotisexterna, v.
facialisposterior & n. facialis)facialisposterior & n. facialis)

39. 2) Metoda na2) Metoda na WagnerWagner
- mesto na ubod: pozadi angulusmandibulae, ponisko od
proekcijata na foramen mandibulae;
- pravec na igla: koso od dolu kon napred i nagore,
izminat pat 2 cm.
- mesto na deponirawe: sulcuscolli mandibulae, koli~ina
2 ccm. anesteti~en r-r.
- nedostatok: raskinuvawe na tkivo i povreda na krvni
sadovi ( iglata se dvi`i po neramna povr{ina )

40. 3) Metodanapodvili~en pristapen pat3) Metodanapodvili~en pristapen pat
- mesto naubod: pod margo inferior corpus mandibulae, 1,5
- 2 cm. pred angulus mandibulae;
- pravec naigla: nagore, paralelno so margo posterior ramus
mandibulae, izminat pat 4 cm.,
- mesto nadeponirawe: sulcus colli mandibulae, 1cm. nad
foramen mandibulae, koli~ina1,5 ccm. apotoau{te0,5
cm. nagorei koli~ina0,5 ccm. ( n. linqualis )

41. Klein & Sicher ( 1915 )Klein & Sicher ( 1915 )

44. prednosti:
-- tehni~ki lesno izvodliva;
- dobar i siguren anesteti~en efekt ;
- otsustvo nakomplikacii ;
- anestezijatagi opfa}asitetri nervai okolnitemeki
delovi

45. 4) Metodana4) MetodanaBershe -- podzigomati~en patpodzigomati~en pat
mesto naubod :mesto naubod :
2 cm pred tragusot , neposredno pod arcus zygomaticus,
pravec napravec na ::
pod prav agol nako`ata, potoahorizontalen, izminat patizminat pat 2. 5
- 3 cm ;
mesto nadeponirawe:mesto nadeponirawe:
naovaavisinai dlabo~inaanesteti~niot r-r go oblivastebloto
na n. mandibularis.n. mandibularis.

46. 5 ) Metodanaprednovili~en pat5 ) Metodanaprednovili~en pat
mo`nost zapropagacijanainfekcijavo
pterigomandibularniot prostor

47. Komplikacii pri mandibularnaanestezijaKomplikacii pri mandibularnaanestezija
- otpor od koskeno tkivo;- otpor od koskeno tkivo;
- izostanuvakontakt so koska;- izostanuvakontakt so koska;
- pojavanabolni infiltrati (- pojavanabolni infiltrati (m. pterygoideus medialis)m. pterygoideus medialis) i post-i post-
anestezionen trizmus;anestezionen trizmus;
- povredana- povredana m. pterygoideus lateralis;m. pterygoideus lateralis;
-- izoliranaanestezijanaizoliranaanestezijana n.lingualis;n.lingualis;
-- povredanakrvni sadovi i nervni strukturipovredanakrvni sadovi i nervni strukturi
(( a. carotis ext., a. et v. facialis , a. maxillaris interna, a. et v.
alveolaris inferior, v. facialis posterior, n. facialis, chorda
tympani, n. alveolaris inferior, n. lingualis …)

48. - ishemi~ni zoni nako`atanaliceto- ishemi~ni zoni nako`atanaliceto (( spazam nakrvnispazam nakrvni
sadovisadovi ));;
- ote`nato goltawe- ote`nato goltawe (( privremenaparalizanaprivremenaparalizanam.constrictor
pharingis sup.));;
- pojavanatrizmus;- pojavanatrizmus;
- bolkai neobi~en oset na{um i bu~ewevo uvoto i- bolkai neobi~en oset na{um i bu~ewevo uvoto i
temporalnataregija;temporalnataregija;
- anestezijana- anestezijana n. facialisn. facialis ( ednostranaparaliza);( ednostranaparaliza);
- infekcija;- infekcija;
- kr{ewenaigla;- kr{ewenaigla;
- aspirirawenaigla- aspirirawenaigla

49. 2) Anestezijana2) Anestezijana n. lingualisn. lingualis
indikaciiindikacii ( zaizoliranaanestezija):( zaizoliranaanestezija):
- hirur{ki intervencii najazik;
- hirur{ki intervencii nausno dno;
- intervencii nagingivataod lingvalnastrana

50. Topografskaanatomija:Topografskaanatomija:

51. mesto naubod :mesto naubod : sulcus alveololingualissulcus alveololingualis,, vovo
predelot nadolniot tret molarpredelot nadolniot tret molar
pravec naigla:pravec naigla: od sprotivnatastrana, nadolu i laterlno,od sprotivnatastrana, nadolu i laterlno,
izminat patizminat pat 1 cm , submukozno.1 cm , submukozno.
mesto nadeponirawe:mesto nadeponirawe: sulcus alveololingualissulcus alveololingualis,,
koli~inakoli~ina0. 5 - 1 ccm anesteti~en r-r.anesteti~en r-r.
anestezija:anestezija: 1-2 min ; trae 1 ~as.
anesteti~no pole:anesteti~no pole: inervacionazonanainervacionazonana
n. lingualis

52. komplikacii :komplikacii :
-- infekcijanapodjazi~niot predel nausnatapraznina;
- ote`nato aplicirawe( mobilnost najazikot );
- refleksnapovra}awe;
pacientot enemiren
- pa|awenaiglatavo
`dreloto

53. 3 ) Anestezijana3 ) Anestezijana n. buccalisn. buccalis
indikacii :indikacii :
- ekstrakcijanapogolem broj zabi od bo~nataregija;
- hirur{ki intervencii vo inervacionatazonana
n. buccalis;n. buccalis;
- po izvedenatamandibularnaanestezija;
- nemo`nost zaizveduvawenaterminalnapleksusanestezija(
vospalitelni procesi vo molarnataregija)

54. TopografskaanatomijaTopografskaanatomija

55. mesto naubod :mesto naubod : neposredno predneposredno pred margo anterior ramus
mandibulae, vo visinanagriznatapovr{inanadolniot tretvo visinanagriznatapovr{inanadolniot tret
molar;molar;
pravec naigla:pravec naigla: horizontalen, paralelen so vestibularnatahorizontalen, paralelen so vestibularnata
strananadolnitemolari,strananadolnitemolari, izminat pat 1 cm,
mesto nadeponirawe:mesto nadeponirawe: vnatre{natastrananavnatre{natastrananaprocessus
coronoideus, koli~inakoli~ina 1 ccm.

58. anestezijaanestezija :: 2 -3 min, trae1 ~as;
anesteti~ni pole:anesteti~ni pole: inervacionazonanainervacionazonana
n. buccalis

59. 4) Anestezijana4) Anestezijana n. mentalisn. mentalis
- indikacii:
- bilateralno anestezirawenapredniot del od dolnatavilica, a
vo uslovi nanemo`no izveduvawenamandibularna
anestezija;
- neuralgijanan. mandibularis

60. Topografskaanatomija-Topografskaanatomija- foramen mentaleforamen mentale

61. - sredi{natavertikalanaforamen mentale pominuvaniz
korenot t.e. alveolatanavtoriot premolar
( Gruber, Merkel, Piersol i dr. );
- sredi{natavertikalanaforamen mentale pominuvapome|u
prviot i vtoriot premolar ( Keros );
- sredi{natavertikalanaforamen mentale pominuvaniz
alveolatanadolniot prv premolar (Hovelacque, Paturet &
Lazorthes )

63. Polo`banaPolo`bana foramen mentaleforamen mentale
- to~kavo kojasevkrstuvavertikala( pominuvapome|u
dvatapremolari ili pak preku vtoriot premolar ) i
horizontala( pominuvanasredinapome|u margo inferior
corpus mandibulae i limbus alveolaris );
- Pether ( bezzabi vilici i atrofiran greben ) :
to~kavo kojasevkrstuvavertikala( pominuvanasredina
od rastojanieto pome|u prednataivicanam.masseter i
sredi{natalinijanamandibulata) i horizontala( pominuva
10 - 12 mm. nad margo inferior corpus mandibulae )

64. MetodanaintraoralnasprovodnaanestezijanaMetodanaintraoralnasprovodnaanestezijana n.n.
mentalismentalis
- mesto naubod: granicapome|u podvi`nai nepodvi`na
ligavica, pod korenot navtoriot premolar;
- pravec naigla: koso, nadolu, nanapred i navnatredo kontakt
so koska, potoa5 - 7 mm. vo dlabo~inavo canalis mentalis
;
- mesto nadeponirawe:
a) canalis mentalis, koli~ina1ccm. anes. r-r. (kompletna
inervacionazonanan. mentalis )
b) foramen mentale ( delumnaneosetlivost nako`atai
sluzoko`atanadolnatausnai ko`atanapolovinanabradata
)

65. - anestezija: 5 - 10 min., trae1 ~as;
- anesteti~no pole: inervacionazonanan. mentalis
- ko mplikacii:
- povredanamali krvni sadovi koi go sledat nervot ( pri
podlaboko vleguvawenaiglatavo kanalot );
- mehani~kapovredanastebloto nan. mentalis,
(postanestezionaparestezija)

66. MetodanaekstraoralnasprovodnaanestezijanaMetodanaekstraoralnasprovodnaanestezijana n.
mentalis
indikacii :indikacii :
operativni intervencii vo predelot nabradataso ekstraoralen
pristap, koi jazafa}aat ko`ata, potko`noto tkivo, koskai dr.
mesto naubod :mesto naubod :
ne{to pogorei ponazad vo odnosnamestoto naubod pri
intraoralniot pristap
pravec naigla:pravec naigla: identi~en kako pri intraoralnatametoda,identi~en kako pri intraoralnatametoda,
izminat pat 10 - 12 mm.
mesto na deponirawe :mesto na deponirawe : canalis mentaliscanalis mentalis,,
koli~ina 1 - 1. 51 - 1. 5 ccmanesteti~en r -r

67. 5) Subbazalni anestezii nastebloto na5) Subbazalni anestezii nastebloto na
n. mandibularis
a) metodapoa) metodapo BraunBraun
b) metodapob) metodapo LindemannLindemann

68. a) metodapoa) metodapo BraunBraun
prednosti:prednosti:
- siguren pristap do foramen ovale;
- lesnaorientacija;
- visoko nivo nauspe{nost vo postignuvawenaanesteti~niot
efekt

69. mesto naubod :mesto naubod : neposredno pod sredi{niot del odneposredno pod sredi{niot del od
dolnataivica nadolnataivica na arcus zygomaticusarcus zygomaticus
pravec naigla:pravec naigla: vertikalen vo odnosnako`ata, apotoa
horizontalno i navnatre, izminat pat od
4. 5 cm ( 1 cm pred1 cm pred foramen ovaleforamen ovale ), povtorno
vovlekuvawe na iglata nanazad za okolu 30
stepeni vo odnos na prvobitniot pravec
mesto nadeponirawe:mesto nadeponirawe: neposredno pod foramen ovale,
koli~inakoli~ina 3-5 ccm3-5 ccm anesteti~en r-r.anesteti~en r-r.

71.  anesteti~no pole:anesteti~no pole: inervacionitezoni nasite
senzitivni granki na n. mandibularis.n. mandibularis.

72. b) metodapob) metodapo LindemannLindemann
mesto naubod :mesto naubod : neposredno nad sredi{niot del na
gornataivicaod arcus zygomaticus
pravec naigla:pravec naigla: koso nanazad, izminat pat
5 - 5. 5 cm
mesto nadeponirawe:mesto nadeponirawe: neposredno pod foramen ovale,
koli~inakoli~ina 3-5 ccm3-5 ccm anesteti~en r-r

73. komplikacii :komplikacii :
-- povredanakrvni sadovi ( a. maxillaris, a. meningea media,
plexus venosus pterygoidei)- dlaboki hematomi naliceto;
- povredana‘rskavi~niot del od Evstahievatau{natuba
( podlabok prodor naiglata);
- propagacijanapatogeni mikroorganizmi so iglata( abscesi i
dlaboki flegmoni naliceto i vratot );
- ote`nato vnesuvawenaiglata(visok i silno razvien pr.
coronoideus ramus mandibulae ) - metodapometodapo BraunBraun