Contenu connexe
Similaire à Архаг пиелонефритийн эмчилгээнд “Бөөрний зэхмэл” бэлдмэлийг хэрэглэсэн дүн (20)
Plus de Ankhbileg Luvsan (11)
Архаг пиелонефритийн эмчилгээнд “Бөөрний зэхмэл” бэлдмэлийг хэрэглэсэн дүн
- 1. АРХАГ ПИЕЛОНЕФРИТИЙН ЭМЧИЛГЭЭНД “БӨӨРНИЙ ЗЭХМЭЛ”
БЭЛДМЭЛИЙГ ХЭРЭГЛЭСЭН ДҮН
Тунгалаг.Б1
, Баттамир.У2
1
АШУҮИС, Дархан-Уул аймаг дахь АУС
Үндэслэл:
Дэлхий дахинд сүүлийн жилүүдэд бөөрний өвчин хурдацтай өсөж хүн амын
хөдөлмөрийн чадвар алдалт, нас баралтын үндсэн гол шалтгаан болдгийг олон
тооны баримтаар бичиж байна. Тухайлбал манай орны хувьд 2014 оны байдлаар
хүн амын өвчлөл, эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлэгчдийн өвчлөлийн тэргүүлэх 5
шалтгааны 3-р байранд шээс бэлгэсийн тогтолцооны өвчлөл (10000 хүн амд 772.6)
орж байна.
АНУ-ын National kidney Foundation-аас гаргасан сэтгүүлд Америкийн насанд хүрсэн
26 сая хүн бөөрний архаг өвчинтэй, 1 тэрбум гаруй хүн өвчнөөр өвчлөх магадлал
өндөртэй зүрх судас, цусны даралт ихсэх, чихрийн шижин зэрэг эмгэгүүдийн
бөөрний өвчнийг өдөөх бас нэг шалтгаан болдог гэж бичсэн бол “Халдварын бус
өвчнийг хянах төв”-өөсгаргасан мэдээгээр дэлхий дээр 20-иос дээш насанд
хүрэгсэдийн 16,8% нь бөөрний архаг өвчнөөр өвчилсөн, АНУ-д өнөөдрийн
байдлаар 500000 гаруй диализийн аппарат болон бөөр шилжүүлэн суулгасан, үе
шатаар нь ангилж үзвэл өвчний 1-р үе шатандаа 3,1%, 2-р үе шатандаа 4,1%, 3-р
үе шатандаа 7,6%, 4-5-р үе шатандаа 0,5%-ийг эзэлж байгааг дурьдсан байна.
Энэ ч утгаараа УАУ-ны судар, монгол орны эмийн ургамлын жорын найрлаганд
үрэвсэл намдаах хэлбэрээр хэрэглэдэг Ганга, Зээргэнэ, Газрын хаг зэрэг
ургамлуудаар хийсэн зэхмэлийг стандарт эмийн эмчилгээтэй хавмруулан
хэрэглүүлэхэд эмнэл зүйн ач холбогдолтой болохыг шинжилгээгээр нотлон
явуулах болсон юм.
Зорилго:
Архаг пиелонефритийн эмчилгээнд бөөрний зэхмэл бэлдмэлийг хэрэглэж үр
дүнг стандарт эмчилгээтэй харьцуулан судлах
- 2. Зорилт:
1. Архаг пиелонефритийг стандарт эмчилгээгээр эмчлэж үр дүнг тооцох
2. Архаг пиелонефритийн эмчилгээнд стандарт эмчилгээ болон бөөрний
зэхмэл бэлдмэлийг хавсруулан хэрэглэж, үр дүнг тооцох
3. Энэ 2 эмчилгээний үр дүнг харьцуулан судлах
Шинэлэг тал
Монгол улсын эмийн бүртгэлд бүртгэгдсэн Дархан-Уул аймгийн Хонгор
сумын Амгалан-Заяа эмийн ургамлын үйлдвэрийн 100%-ийн байгалийн гаралтай
Бөөрний зэхмэлийг туршин хэрэглэсэн нь шинэлэг тал юм.
Судалгааны материал ба арга зүй:
Бид судалгаандаа АШУҮИС-ийн Дархан-Уул аймаг дахь АУС-ийн дэргэдэх
Сайхан сэтгэл эмнэлэгийн дотрын кабинетаар үйлчилүүлж, архаг пиелонефрит
оношлогдсон 60 үйлчлүүлэгчдийг хамруулав. Судалгаанд хамрагдсан эдгээр
хүмүүсээс судалгаанд оролцохыг зөвшөөрсөн тухай ѐс зүйн зөвшөөрлийн
хуудсанд гарын үзэг зуруулж баталгаажуулсан болно.
Архаг пиелонефрит өвчнөө оношлохын тулд Үзлэгээр: эмнэл зүйд илрэх
зовиур, анамнез, бодит үзлэг, эдгээрийг батлахын тулд ОАК, ОАМ, бөөрний эхо
зэргийг хийсэн.
Клиникийн шинж тэмдэг, шинжилгээнд үндэслээд Монгол Улсын эрүүл мэндийн
сайдын 2005.05.06 өдрийн 34.1 тоот тушаалаар батлагдсан бөөрний эмгэгийн үед
хийгдэх стандарт эмчилгээг хийж, судалгааг туршилт судалгааны аргаар,
тохиолдол-хяналтын загвараар явуулсан ба эдгээр 57 өвчтний оношийг шээсний
ерөнхий шинжилгээ, цусны ерөнхий шинжилгээ, хэт авиан шинжилгээгээр
баталгаажуулж, тус бүр 30 хүн бүхий туршилтын болон 27 хүн бүхий хяналтын
гэсэн 2 бүлэгт хуваасан. Туршилтын бүлгийн 30 өвчтнийг эмчлэхдээ архаг
пиелонефритийн стандарт эмчилгээн дээр бөөрний зэхмэл бэлдмэлийг нэмж
хэрэглэсэн бол хяналтын бүлгийн 27 өвчтөнг стандарт эмчлилгээгээр эмчлэв.
Эдгээр бүлгүүд дэх эмчилгээний үргэлжлэх хугацаа ижилхэн 14 хоног байв.
Эмчилгээг эхэлснээс 30 хоногийн дараа 2 бүлгийн өвчтнүүдэд эмнэл зүйн үзлэг,
- 3. шээсний ерөнхий шинжилгээ, цусны ерөнхий шинжилгээг давтан хийж, үр дүнг
харьцуулан судаллаа.
Судалгааны ажлын үр дүнгийн хүснэгт, дүрслэлийг Microsoft office-2010 иж бүрдэл,
статистик боловсруулалтыг SPSS-17 программуудыг ашиглан гүйцэтгэж хувь
болон дундаж утгын статистик магадлал бүхий ялгааг 95 хувийн итгэх хязгаараар
баталгаажуулж, судалгааны таамаглалын two sample T test болон Хи квадрат
тестийг ашиглан шалгав.
Судалгааны үр дүн:
Судалгаанд хамрагдсан өвчтнүүдийг 50(87.7%) нь эмэгтэйчүүд, 7(12.3%) нь
эмэгтэйчүүд байсан ба хяналтын бүлэгт 3 эрэгтэй, туршилтын бүлэгт 4 эрэгтэй
багтсан байна. Тэдний дундаж нас нь хяналтын бүлэгт 22.9±7.8, туршилтын бүлэгт
21.3±4.7 байв.
Хүснэгт 1.
Судалгаанд хамрагдсан үйлчлүүлэгчдийн эмнэл зүйн үзлэг, шинжилгээний
дүн
(Эмчилгээ хийхээс өмнө)
№ Эмнэл зүйн үзлэг, шинжилгээний нэр
Хяналтын
бүлэгт
Туршилтын
бүлэгт
1 Үндсэн зовиур /зовиурын дундаж тоо/ 1.96±0.55 1.7±0.79
2 Шээстэй холбоотой зовиур /зовиурын
дундаж тоо/
1.7±0.72 1.9±0.84
3 Өвдөлтийн зовиур /зовиурын дундаж тоо/ 1.48±0.7 1.63±0.8
4 Өвдөлтийн дамжилт /зовиурын дундаж
тоо/
2.37±0.56 1.5±0.5
5 Систолийн даралт 106±12 102±11
6 Диастолийн даралт 76.4±10.1 67.5±8. 9
7 Зүрхний цохилтын тоо 75.1±3.6 75.5±2.4
8 Симптом Пас Эерэг 77.2% 70%
Сөрөг 22.2% 20%
9 Шээсэнд агуулагдах цагаан эсийн тоо 5±1.1 7±3.9
- 4. Шээсэнд агуулагдах бактерийн тоо 3.6±1.0 4.1±4
10 Улаан эсийн тунах хурд Хэвийн 74.7% 64.8%
Ихэссэн 25.3% 35.2%
11 ЦЕШ-нд цагаан эсийн тоо Хэвийн 84.7% 84.3%
Ихэссэн 15.3% 15.7%
12 ЭХО-д аяганцар тэвшинцэр
сийрэгжсэн
Эерэг 0% 20%
Сөрөг 100% 80%
13 Бөөрний хэмжээ Урт 9.8±0.4 9.8±0.5
Өргөн 4.1±0.8 4.7±1
Хүснэгт 1-ээс үзэхэд хяналтын болон туршилтын бүлэгт сонгогдсон хүмүүсийн
эмнэл зүйн шинж тэмдэгүүд болон шинжилгээний үзүүлэлтүүд харьцангуй
ойролцоо боловч зарим үзүүлэлтийн хувьд туршилтын бүлэгт бага зэрэг илүү
байгаа нь ажиглагдаж байна.
Хүснэгт 2.
Судалгаанд хамрагдсан үйлчлүүлэгчдийн эмнэл зүйн үзлэг, шинжилгээний
дүн
(Эмчилгээ хийснээс 30 хоногийн дараа)
№ Эмнэл зүйн үзлэг, шинжилгээний нэр
Хяналтын
бүлэгт
Туршилтын
бүлэгт
8 Симптом Пас Эерэг 15.3% 10.1%
Сөрөг 84.7% 89.9%
9 Шээсэнд агуулагдах цагаан эсийн тоо 3.9±1.9 0
Шээсэнд агуулагдах бактерийн тоо 0 0
10 Улаан эсийн тунах хурд Хэвийн 100.0% 100.0%
Ихэссэн 0% 0%
11 ЦЕШ-нд цагаан эсийн тоо Хэвийн 100% 100%
Ихэссэн 0% 0%
12 ЭХО-д аяганцар тэвшинцэр
сийрэгжсэн
Эерэг 0% 16%
Сөрөг 100% 84%
- 5. 13 Бөөрний хэмжээ Урт 9.5±3.4 9.8±0.5
Өргөн 4.1±0.2 4.7±0.3
Хүснэгт 2-с үзэхэд хяналтын болон туршилтын бүлэгт сонгогдсон хүмүүсийн эмнэл
зүйн шинж тэмдэгүүд болон шинжилгээний үзүүлэлтүүд 30 хоногийн дараа
ижилхэн сайжирсан боловч үрэвсэлийн шинж тэмдэгүүд туршилтын бүлэгт илүү
сайжирсан байна. Дээрхи бүлгүүд дэх өвчтнүүдийн шээсэн дэх цагаан эсийн тоо
ялгаатай гэсэн таамаглалыг two sample T test ашиглан шалгахад статистикийн ач
холбогдол бүхий ялгаа ажиглагдлаа.
(p=0.001)
Мөн эдгээр бүлгүүдийн өвчтнүүдэд эмчилгээний дараа илэрч буй эмнэл зүйн шинж
тэмдэгүүд нь хоорондоо ялгаатай гэсэн таамаглалыг Хи квадрат тест ашиглан
шалгахад статистикийн ач холбогдол бүхий ялгаа ажиглагдлаа. (p=0.151)
Дүгнэлт:
1. Архаг пиелонефрит өвчнийг стандарт эмчилгээгээр эмчлэхэд үр дүнтэй байсан
боловч эмчилгээний дараа бага зэрэг үрэвсэлийн шинж тэмдэгүүд илэрч байна.
2. Архаг пиелонефрит өвчний үед бөөрний зэхмэл бэлдмэлийг стандарт
эмчилгээтэй хавсарган хэрэглэхэд үрэвсэлийн шинж тэмдэгүүд илүү сайжирч
байна.
3. Архаг пиелонефрит өвчний үед бөөрний зэхмэл бэлдмэлийг стандарт
эмчилгээтэй хавсарган хэрэглэх нь илүү үр дүнтэй байна.