1. Αφομοίωση, Λήψη
Αποφάσεων και
Σχεδιασμός ΔράσηςΔιδάσκουσα: Α. Ρέππα
Ομάδα εργασίας : Παντελής Βατούσης
Φωτεινή Ελευθερίου
Αντώνης Ζεϊμπέκης
Δελόγκος Παναγιώτης

2. Αφομοίωση
● Η διαδικασία της αφομοίωσης απαιτεί στενή συνεργασία μεταξύ συμβουλευομένου
και συμβούλου. Ο σύμβουλος περνάει σταδιακά από μη κατευθντήριες σε
περισσότερος κατευθυντήριες δηλώσεις.
● Στην ιδανική κατάσταση ο συμβουλευόμενος προσδιορίζει τα πρότυπα και
επεξεργάζεται τις πληροφορίες μόνος του. Όταν χρειαστεί περισσότερη καθοδήγηση
εκεί γίνεται το ΔΕΥΤΕΡΟ ΒΗΜΑ. Σε αυτό το σημείο ο σύμβουλος εφιστά την προσοχή
σε ορισμένες πληροφορίες αλλά αποφεύγει να εξαγάγει συμπέρασμα.
● Σε περίπτωση που κρίνεται να προχωρήσουν παρακάτω ο σύμβουλος υιοθετεί μια
πιο άμεση στάση αλλά και πάλι διατυπώνει διερευνητικές ερωτήσεις.
Αντώνιος Ζεϊμπέκης

3. Αφομοίωση
● Υπάρχει η πιθανότητα ο σύμβουλος να
βιαστεί να βγάλει συμπεράσματα
● Όπως επίσης υπάρχει η πιθανότητα να
εφαρμόσουν οι συμβουλευόμενοι ένα σχέδιο
δράσεις εάν βγάλουν μόνοι τους τα
συμπεράσματα
Αντώνιος Ζεϊμπέκης

4. Αφομοίωση- Παράδειγμα
Judith αναφέρει ότι «παγώνει» όταν μιλάει με διευθυντές. Αυτή η απλή εικόνα δείχνει τη
φύση της σχέσης που έχει με όσους βρίσκονται σε θέσεις εξουσίας. Θα ήταν ίσως χρήσιμο
να της ζητήσει ο σύμβουλος να φτιάξει ένα σχέδιο που θα απεικονίζει αυτό το πάγωμα
που νιώθει όταν έρχεται σε επαφή με διευθυντές.
Από εκείνο το σημείο θα ξεκινήσει η συζήτηση για την εξεύρεση τρόπων
«ξεπαγώματος».Φαίνεται ότι η ίδια η συμβουλευόμενη δημιουργεί στον εαυτό της αυτά τα
προβλήματα. Σκέφτεται ότι την κρίνουν και ότι δέχεται αρνητική αξιολόγηση. Ίσως αν είχε
διαφορετική αντίληψη των πραγμάτων, θα αντιμετώπιζε την κατάσταση με διαφορετικό
τρόπο. Το σχήμα λόγου βοηθάει να δημιουργηθεί μια εικόνα που παρέχει σημαντικές πλη
ροφορίες και αποτυπώνει μια συμπεριφορά, η οποία επιδέχεται αλλαγή ώστε να
εξασφαλιστεί ένα πιο θετικό αποτέλεσμα.
Αντώνιος Ζεϊμπέκης

5. Λήψη αποφάσεων
● Για να προχωρήσει η διαδικασία της ανάληψης δράσης απαιτείται η λήψη
αποφάσεων.
● Λήψη αποφάσεων : ένας συνδυασμός διαδικασιών που προυποθέτουν της
διαίσθησης και της κοινής λογικής
● Μια από τις πιο συνήθεις μεθόδους λήψης αποφάσεων είναι η απλή
κατάρτιση μιαςλίστας με τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα κάθε
πιθανής επιλογής. Η ταξινόμηση των πληροφοριών σε κατηγορίες βοηθάει
στην αποσαφήνιση ορισμένων καταστάσεων. Το θέμα δεν είναι πάντα
ποια λίστα είναι μεγαλύτερη, γιατί ένας παράγοντας μπορεί να
ξεπερνά σε σπουδαιότητα όλους τους άλλους.
● Για παράδειγμα, μπορεί να προκύψει μια καλή δουλειά σε άλλη πόλη,αλλά
αν το άτομο δεν θέλει να μετακομίσει, το στοιχείο αυτό μπορεί να
αποτελέσει τον καθοριστικό παράγοντα.
Αντώνιος Ζεϊμπέκης

6. Λήψη αποφάσεων
Ο τροχός Σταδιοδρομίας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη λήψη αποφάσεων.
Παναγιώτης
Δελόγκος

7. Λήψη αποφάσεων
● Μόλις συμπληρωθεί ο τροχός, μπορούμε να δούμε όλες τις πληροφορίες με μια πιο
ολοκληρωμένη προσέγγιση. Ξεκινώντας από αυτή τη βάση μπορούμε να εξετάσουμε
ορισμένες επιλογές σταδιοδρομίας (τοποθετημένες στο κέντρο του τροχού).
● Ένας άλλος τρόπος χρήσης του τροχού είναι να ξεκινήσουμε με μία επιλογή, να την
τοποθετήσουμε στο κέντρο, και να δούμε αν ταιριάζει με άλλα τμήματα του τροχού.
Ο σύμβουλος μπορεί, επίσης, να διευκολύνει τη λήψη αποφάσεων ζητώντας από του
συμβουλευόμενους να συντάξουν δύο λίστες. Στη μία καταγράφουν τα είδη
σταδιοδρομίας που έχουν υπόψη τους. Στην άλλη κατατάσσουν με σειρά
προτεραιότητας, τις παραμέτρους σταδιοδρομίας που θεωρούν σημαντικές (π.χ. μισθός,
περιοχή, ασφάλεια, ευκαιρίες για ταξίδια, ευκαιρίες προαγωγής και ούτω καθεξής). Στη
συνέχεια χρησιμοποιούν τη λίστα με τις παραμέτρους σταδιοδρομίας (ξεκινώντας από τα
πρώτα στη σειρά στοιχεία) για να αποκλείσουν ορισμένες επιλογές σταδιοδρομίας που
δεν τους ταιριάζουν.
Παναγιώτης Δελόγκος

8. Ετοιμότητα για σχεδιασμό δράσης
● Καθώς οι άνθρωποι προχωρούν προς την ανάληψη δράσης, υπάρχει το ενδεχόμενο «εκτροχιασμού»
της διαδικασίας με διάφορους τρόπους.
● Οι σύμβουλοι κινούνται ίσως πολύ γρήγορα και καταλήγουν να αναπτύσσουν σχέδια χωρίς την
επαρκή συμμετοχή του συμβουλευομένου. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι συμβουλευόμενοι συχνά
συμφωνούν μεν
με τα σχέδια αλλά δεν έχουν τα κίνητρα να τα φέρουν εις πέρας.
● Οι συμβουλευόμενοι αδυνατούν να προχωρήσουν στο σχεδιασμό δράσης όταν η ανάγκη τους για
βεβαιότητα και έλεγχο παρεμβάλλεται στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Όπως αναφέρθηκε πριν, η
ανάγκη αυτή ενδεχομένως πηγάζει από αισθήματα φόβου και από τον ευάλωτο χαρακτήρα του
συμβουλευομένου. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι σύμβουλοι θα πρέπει να σταματήσουν να ωθούν τους
συμβουλευόμενους στην ανάληψη δράσης και να ερευνήσουν βαθύτερα τα προσωπικά προβλήματά
τους.
● Καθώς οι συμβουλευόμενοι προχωρούν στην ανάληψη δράσης, έχουν ανάγκη να νιώσουν υποστήριξη
αλλά, ταυτόχρονα, πρέπει να ενθαρρύνονται να απομακρυνθούν από τη ζεστασιά και την ασφάλεια
της συμβουλευτικής σχέσης.
● Η διαδικασία της αποδέσμευσης ξεκινάει στο πρώτο στάδιο της διαδικασίας, όταν καθορίζονται
συγκεκριμένοι στόχοι και αποφασίζεται ο αριθμός των απαιτούμενων συνεδριών. Σε περίπτωση
μεγάλου αριθμού συνεδριών, θα ήταν χρήσιμο να αναφέρει ο σύμβουλος την ανάγκη της ολοκλήρωσης
της διαδικασίας αρκετές εβδομάδες πριν από την τελευταία συνεδρία.
Παναγιώτης Δελόγκος

9. Ετοιμότητα για σχεδιασμό δράσης
● Συνιστάται, επίσης, να συζητάτε ανοιχτά τα ενδεχόμενα αισθήματα
απώλειας και αβεβαιότητας όσο οι συμβουλευόμενοι προχωρούν
στη διαδικασία. Οι σύμβουλοι στα διοδρομίας πρέπει να
συμμερίζονται τα συναισθήματα των συμβουλευομένων και να
αντιμετωπίζουν την ολοκλήρωση ως ένα φυσικό κομμάτι της
διαδικασίας.
● Σε αυτό το σημείο ορισμένοι συμβουλευόμενοι αρχίζουν τις
διαπραγματεύσεις ζητώντας επιπλέον συνεδρίες.
● Σε κάποιες περιπτώσεις ίσως να δικαιολογείται η παράταση της
συμβουλευτικής υποστήριξης, αλλά συχνά επιβάλλεται να
προχωρήσει ο σύμβουλος, με ευγενικό τρόπο, στην ολοκλήρωσή
της.
Φωτεινή Ελευθερίου

10. Ανάπτυξη σχεδίου δράσης
● Όταν οι άνθρωποι αναπτύσσουν σχέδια δράσης, είναι σημαντικό να
κάνουν διάκριση μεταξύ των βραχυπρόθεσμων και των
μακροπρόθεσμων σχεδίων.
● Για πολλούς συμβουλευόμενους το σχέδιο δράσης είναι απλώς ένα
κομμάτι ενός μεγάλου ταξιδιού. Είναι σημαντικό να κάνουν το πρώτο
βήμα για να ξεκινήσει η ανάληψη περαιτέρω δράσης.
● Η κατάρτιση σχεδίων απαιτεί να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή σε
συγκεκριμένους και επιτεύξιμους στόχους. Οι Gysbers, Heppner και
Johnston (2003) υποστηρίζουν ότι αυτοί οι στόχοι πρέπει να
ταιριάζουν με την μοναδικότητα του κάθε συμβουλευόμενου και να
διατυπώνονται με τέτοιον τρόπο ώστε να φαίνονται εύλογοι σε
αυτόν.
Φωτεινή Ελευθερίου

11. Ανάπτυξη σχεδίου δράσης
Οι Walter και Peller (1992) προτείνουν την ακόλουθη μέθοδο ανάπτυξης σχεδίων δράσης
1. Αναφέρετε τους στόχους που πρέπει να επιτευχθούν χρησιμοποιώντας θετική
γλώσσα.
2. Περιγράφετε τις ενέργειες χρησιμοποιωντας ρήματα (π.χ. θα γράψεις, θα τηλεφωνήσεις,
θα διερευνήσεις και ούτω καθεξής).
3. Ξεκινάτε από το παρόν και προσδιορίζετε τι θα συμβεί από τη στιγμή που ο
συμβουλευόμενος φύγει από τη συμβουλευτική συνεδρία.
4. Επεξεργάζεστε προσεκτικά όλες τις λεπτομέρειες, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στο
χρονικό πλαίσιο για την ολοκλήρωση κάθε εργασίας.
5. Επικεντρώνεστε στους τομείς που βρίσκονται μέσα στα πλαίσια των δυνατοτήτων
του συμβουλευομένου.
6. Χρησιμοποιείτε κατάλληλα παραδείγματα και σχήματα λόγου, με βάση την εμπειρία του
συμβουλευομένου.
Φωτεινή Ελευθερίου

12. Ανάπτυξη σχεδίου δράσης
Όταν ο σύμβουλος ακολουθεί αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές, είναι σημαντικό να δι-
ατυπώνει τις ερωτήσεις του με φυσικό τρόπο ώστε να βοηθήσει τον συμβουλευόμενο να
διευκρινίσει όλες τις απαραίτητες λεπτομέρειες. Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι ένας
συμβουλευόμενος αποφασίζει ότι η πιο ενδεδειγμένη επιλογή είναι να υποβάλει αίτηση
εισαγωγής σε ένα κολέγιο. Θα ήταν σκόπιμο να εξεταστούν οι εξής λεπτομέρειες:
1. Πότε θα παραλάβει το έντυπο της αίτησης;
2. Πότε θα συμπληρώσει και θα ταχυδρομήσει την αίτηση;
3. Πότε θα επικοινωνήσει ξανά με το κολέγιο για να βεβαιωθεί ότι έχουν παραληφθεί
όλα τα δικαιολογητικά;
Μερικές φορές τα σχέδια αποτυγχάνουν γιατί δεν έχει δοθεί αρκετή προσοχή σε όλες τις
λεπτομέρειες.
Παντελής Βατούσης

13. Ανάπτυξη σχεδίου δράσης
Μια άλλη σημαντική διάσταση του σχεδιασμού δράσης είναι ο
προσδιορισμός των άλλων προσώπων που πρέπει να συμμετέχουν
στη διαδικασία. Ενδεχομένως να πρέπει να γίνουν παραπομπές σε
άλλους επαγγελματίες ή υπηρεσίες, όπως όταν πρόκειται για
ιδιάζουσες περιπτώσεις ανθρώπων ή καταστάσεων. Όταν ο
σύμβουλος προβαίνει σε τέτοιες παραπομπές, είναι σημαντικό να
γνωρίζει κάποιες πληροφορίες για το ιστορικό των συγκεκριμένων
επαγγελματιών και των υπηρεσιών. Η ανάπτυξη ενός τέτοιου
προσωπικού δικτύου αποτελεί μέρος της τεχνογνωσίας ενός
συμβούλου. Οι παραπομπές είναι αποδοτικότερες όταν ο σύμβουλος
σταδιοδρομίας γνωρίζει καλά τα προτεινόμενα άτομα και τις
υπηρεσίες. Μια άλλη διάσταση του ζητήματος αυτού είναι το ότι οι
σύμβουλοι πρέπει να γνωρίζουν τα όριά τους (προσωπικά και
εκπαιδευτικά).
Παντελής Βατούσης

14. Ανάπτυξη σχεδίου δράσης
Μετά την ολοκλήρωση του σχεδιασμού, απαιτείται η καταγραφή του συμφωνηθέντος
σχεδίου σε χαρτί, στη γλώσσα του συμβουλευομένου. Μια τέτοια δήλωση διατυπώνεται
με βάση το εξής γενικό πλαίσιο:
Παντελής Βατούσης

15. Υπεράσπιση και κοινωνική δράση
● Στη διαδικασία σχεδιασμού δράσης οι συμβουλευόμενοι κατανοούν καλύτερα την κατάστασή τους,
παίρνουν αποφάσεις και αναλαμβάνουν δράση για να προωθήσουν τους επαγγελματικούς στόχους
τους. Αυτή η δράση έχει σχεδιαστεί στο πλαίσιο μιας διαδικασίας για την επίτευξη αλλαγών ευρείας
κλίμακας στον τομέα της σταδιοδρομίας. Εξετάζοντας το ζήτημα από την άποψη της λειτουργίας ενός
συστήματος, μια αλλαγή στο σύστημα μπορεί να επηρεάσει πολλούς άλλους τομείς.
● Στις περισσότερες περιπτώσεις, η βασική προϋπόθεση στο σχεδιασμό δράσης είναι να έχει ο
συμβουλευόμενος την ευθύνη για την πραγματοποίηση αλλαγών. Ο σύμβουλος σταδιοδρομίας παίζει
απλώς υποστηρικτικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία.
● Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις ο σύμβουλος υποχρεούται να διευρύνει το συμβουλευτικό του ρόλο
ώστε να συμπεριλάβει την υπεράσπιση και την κοινωνική δράση. Μερικές φορές ο μόνος τρόπος
υλοποίησης αποτελεσματικών αλλαγών είναι η υιοθέτηση μιας πιο κοινωνικά ενεργής στάσης.
Αντώνιος Ζεϊμπέκης