1. НЭГ:ТОВЧ ТАНИЛЦУУЛГА
Хураангуй
2014-2015 оны хичээлийн жилээс бага боловсролын сургалтын цөм
хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж байгаатай холбогдуулан багш нарт хүүхэд нэг бүрийг
хөгжүүлэх орчинг бүрдүүлж , хичээл үйл ажиллагааг өдөр бүр сурагчдын сурч
мэдэх, хүсэл сонирхлыг төрүүлэхүйц байдлаар бэлтгэн хэрэгжүүлэх, сайн
туршлагаа хуваалцах, харилцан суралцах, багаар хамтран ажиллаж , мэргэжлийн
мэдлэг, ур чадвар, арга зүйгээ тасралтгүй хөгжүүлэх асуудал багш нарын өмнө
тулгарч байна. Иймд бид бүхэн бүсээрээ хамтран хэрхэн ажиллаж үр дүнд хүрсэн
туршлагаа танилцуулж байна.
Түлхүүр үг: багш, баг хамт олон, хүүхэд бүр, багшийн хөгжил, сайн хичээл,
сайн туршлага
Судалгааны ажлын зорилго: Багшийн хөгжил, хамтын үйл ажиллагааг
сайжруулах нь өнөөгийн боловсролын тогтолцоо, орчин үеийн шаардлага бөгөөд
багш ажлын байрандаа хэрхэн хөгжиж болох боломжийг өөрийн болон бүсийн
сургуулиудын жишгээр харьцуулан судлахад оршино.
Судалгааны ажлын зорилт:
-“Сайн хичээл”-ийн арга зүй технологийг судлах
-Сайн хичээлийг багаар хамтран бэлтгэх
-Сайн хичээлээр дамжуулан хүүхэд нэг бүрийг хөгжүүлэх, багшийн арга зүйг
сайжруулах боломж нөхцөлийг судлах
ХОЁР: ҮНДСЭН ХЭСЭГ
Хэрэгцээ
Эх хэлний суурь чадамжийг эзэмших боломжийг бүрдүүлэн өөртөө итгэлтэй
бүтээлч сэтгэлгээтэй, хамтран ажиллаж амьдрах чадвартай, хүүхэд нэг бүрийг
хөгжүүлэх
Үндэслэл
Бага боловсролын сургалтын цөм хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх хүрээнд
хүүхэд нэг бүрийг хөгжүүлэх орчинг бүрдүүлж , хичээл үйл ажиллагааг өдөр бүр
сурагчдын сурч мэдэх, хүсэл сонирхлыг төрүүлэхүйц байдлаар бэлтгэн
хэрэгжүүлэх, сайн туршлагаа хуваалцах, харилцан суралцах, багаар хамтран
ажиллаж , мэргэжлийн мэдлэг, ур чадвар, арга зүйгээ тасралтгүй хөгжүүлэх
асуудал.
Багшийн мэдлэг, арга зүй технологийн өөрчлөлт нь хүүхэд нэг бүрийг
хөгжүүлэх үндэс суурь нь болно. Иймд хүүхэд нэг бүрийг хөгжүүлэх хичээл үйл
ажиллагааг бүтээлчээр хөтлөн явуулахын тулд сайн туршлагаа харилцан

2. хуваалцах, багаар хамтран ажиллах, мэргэжлийн мэдлэг, ур чадвар, арга зүйгээ
тасралтгүй хөгжүүлэх ажлын нэг үндсэн хэсэг бол “ САЙН ХИЧЭЭЛ”-ийг зохион
байгуулах юм.
Сайн хичээлийг хөтлөн явуулахын тулд багийн хамтын үйл ажиллагааг
нарийн зохион байгуулж, хамтран ажиллах нөхцөл боломжийг бүрдүүлэх нь
хамгийн чухал юм гэж үзсэн.
Хэрэгжүүлсэн байдал
1. Бүсийн хэмжээнд “Сайн хичээл”-ийн зөвлөгөөний зохион байгуулсан.
Хүүхэд нэг бүрийг хөгжүүлэх
хичээл ба үйл ажиллагааны
туршлага солилцох “Дэлгэр бүс”-ийн
зөвлөгөөнд 6 сумын нийт 26 багш, 20
хичээл ба үйл ажиллагаа, 4 илтгэл
тавьж хэлэлцүүлэг зохион
байгуулсан.
59%
41%
Судалгаа-1 Багшийн арга зүй
технологийн шинэчлэл
багш төвтэй уламжлалт аргаар Шинэчлэгдсэн хөтөлбөрийн дагуу
1-р судалгааны дүгнэлт: Судалгаанд 6 сумын 22 багш хамрагдсанаас 59%
нь уламжлалт аргаасаа салж чадаагүй байна гэсэн дүгнэлт гарсан.

3. 2.Хүүхдүүдээс аль хичээлүүд хамгийн сонирхолтой байсан бэ? гэсэн
судалгааг технологийн хичээлд оролцсон сурагчдаас авсан.
14%
24%
9%
29%
9%
15%
1-р цаг 2-р цаг 3-р цаг 4-р цаг 5-р цаг 6-р цаг
6 хичээлээр сайн хичээлд оролцсон
176 хүүхдээс “Чамд өнөөдрийн хичээл
хэр сонирхолтой байсан бэ?” гэсэн
асуултын дагуу судалгааг авахад 2,3-
р цагийн хичээлд суусан сурагчид
ихэвчлэн өнөөдрийн хичээл
сонирхолтой байсан гэж хариулсан
байлаа. Үүнээс дүгнэлт хийхэд 2, 3-р
цагийн багшийн хичээл шинэ
технологи арга зүйгээр хүүхэд нэг
бүрийг хөгжүүлсэн хичээл байсан.
Бүсийн зөвлөгөөнд оролцсон багш нар дээрх 2 судалгаанаас дараах дүгнэлтийг
хийв.
1. Багш бид бүхэн шинэчлэгдсэн арга зүй технологийн дагуу хичээлээ
төлөвлөж зохион байгуулах нь хүүхэд нэг бүрийг хөгжүүлэх үндэс нь болно.
2. Хичээл бүрийнхээ арга зүй технологийг судлах шаардлагатай гэж үзсэн.
Зөвлөгөөнөөс дараах шийдвэрийг гаргасан. Үүнд:
-Судлагдахуун тус бүрээс зөвлөгөөний үеэр заагдсан бусдад туршлага болохуйц 1
“Сайн хичээл”-ийг сонгон авч тэр сайн хичээлийг тухайн сургууль бүр туршиж
заах
- Тухайн хичээлээ засан сайжруулж бүсийн сургуулиудад хүргэж харилцан
мэдээлэл солилцох
-Тухайн сургуулийн хичээлийн хэлэлцүүлгийг бүсийн баг нэгтгэн дүгнэлт гаргах

4. 2. Багш солилцоо
Судлагдахуун тус бүрээр тухай
сэдвийг хөтлөн явуулсан багш нар нэгдэн
нэг сумд очиж засан сайжруулсан хичээлээ
хамтран явуулах үйл ажиллагааг зохион
байгуулсан. Технологийн баг Дэлгэр сумд
3 хоногийн “багш солилцоо”
хөтөлбөрийн хүрээнд:
-тухайн хичээлээ дахин зааж засан
сайжруулах
- тэр судлагдахууныхаа туршлагын
илтгэлийг бичих
- хамгийн оновчтой хэрэглэгдэхүүнийг сонгон бэлтгэж олшруулах
-тухайн сумын багш нарын хичээлд суух
- өөрөө сайн хичээлийг бэлтгэн зааж өөрийнхөө арга туршлагыг бусдад түгээн
дэлгэрүүлсэн
-аймгийн зөвлөгөөнд заагдах хичээл, илтгэлээ багаараа хамтран бэлтгэх, заах,
турших ажлуудыг хийж гүйцэтгэсэн.
ГУРАВ: ДҮГНЭЛТ
Онцлог, ач холбогдол
Багаар хамтран ажиллаж зөв шийдэлд хүрч өөрийн туршлагыг түгээж
бусдын туршлагаас суралцаж арга зүй технологио шинэчилсэн.
1. Багаараа хамтран ажиллахын үр дүнг мэдэрсэн
2. Хүүхэд нэг бүрийг хичээлээр хөгжүүлэх арга зүйд суралцсан
3. Өөрийн болон сургуулийнхаа хамгийн сайн туршлагыг бусад сумдын
багш нарт түгээн дэлгэрүүлсэн
4. Бусдын сайн туршлагыг судлан орон нутагтаа туршлага болгосон.
5. Тухай сэдвийг ямар орчинд хэрхэн зохион байгуулах арга зүйд
суралцсан
6. Тухайн хэрэглэгдэхүүний гарын дор материал ашиглан хамгийн оновчтой
байдлаар шийдэж багаараа бэлтгэж бүсийн сургуулиудад хичээлийн
хэрэглэгдэхүүн болгож өгсөн
7.Багш нар болон суралцагчдын багаар ажиллах чадвар дээшилсэн
8.Багш нарын арга зүйд ахиц гарсан
Анхаарал татсан асуудал, бэрхшээл
- Хичээл бэлтгэхэд хугацаа их зарцуулсан
- Олон багшийн санааг нэгтгэхэд хүндрэлтэй байсан
- Хүүхдүүдийн мэдлэг чадварын түвшин, суралцагчдын тоо харилцан адилгүй
байсан
- “Багш солилцоо” хийхэд сум хоорондын зай хол байсан

5. - Хичээл хичээлийн онцлогийг харгалзан багш тухай сэдвээ сонгох
- Санхүү хөрөнгийн асуудал
-
Шийдвэрлэсэн байдал
- Судлагдахуун бүрийн технологийг судлах
- Хичээлийг багаар хамтарч бэлтгэх
- Бүсээрээ хамтарч ажиллах, шийдэлд хүрэх
- Оновчтой хэрэглэгдэхүүнийг гарын дор материал ашиглан бэлтгэж , турших
- Арга зүйн өөрчлөлтийг хийх
- Багш солилцоог зохион байгуулах
-Туршлагаа бусдад түгээн дэлгэрүүлэх
- “ Сайн хичээл”-ээр дамжуулан ажлын байрандаа өөрийгөө хөгжүүлэх
ДӨРӨВ:САНАЛ
Бусдад хүргэх туршлага
1.Хөдөөгийн нөхцөлд бартаа саад, хол ойр гэлгүйгээр багш солилцоог
зохион байгуулж, бусдаас туршлага солилцох, түгээн дэлгэрүүлэх
боломжтой. Багш солилцоог 6 сумын 23 багшийн хүрээнд амжилттай зохион
байгуулснаар багш нарын арга зүй, ур чадвар, идэвх оролцоо нэмэгдсэн.
2.Багаар хамтран ажиллах нь бүтээлч үйл ажиллагааны хамгийн үр
дүнтэй арга. Дэлгэрийн бүсийн багш нарын хамтран бэлтгэсэн “Хүн байгаль”,
“Дүрслэх урлаг технологи”, “Математик”, “Монгол хэл” , “Иргэний боловсрол”,
АЧСҮА зэрэг хичээл ба үйл ажиллагаанууд аймгийн туршлага солилцох
зөвлөгөөнд амжилттай оролцож өндөр үнэлгээ авсан.
3.Заавал ч үгүй бодот үзүүлэн гэлгүйгээр гарын дор материал ашиглан
хэрэглэгдэхүүн хийж ашиглах бүрэн боломжтой гэдгийг нотолсон.
Цаашид хөгжүүлэх санаа
1.Багийн үйл ажиллагааг улам батжуулах үүднээс багш солилцоог хөдөөгийн
нөхцөлд зохион байгуулахдаа төвийн багш нарыг хөдөө, хөдөөгийн багш нарыг
аймаг төвд солилцох
2.Сайн хичээлийн туршлагын санг бүрдүүлж сургууль, багш бүрийн хүртээл
болгох
3.Хэрэглэгдэхүүнийг баг, бүсээрээ хамтран хамгийн оновчтой шийдлээр хийж
түгээн дэлгэрүүлэх
4. Багшийн хөгжлийг дэмжих