Дундговь аймаг Хулд сумын сургуулийн багш Б.Эрдэнэчимэг "Уншиж сурах явцдаа сурах арга барил эзэмших нь"

1. ДУНДГОВЬ АЙМАГ
Илтгэгч: Хулд сумын бага ангийн багш
Б. Эрдэнэчимэг
Чиглэл: Монгол хэл
Уншиж сурах явцдаа сурах арга
барил эзэмших боломж
1-р анги

2. АГУУЛГА
Үндсэн хэсэг
 Үндэслэл,хэрэгцээ
 Хэрэгжүүлсэн байдал
Дүгнэлт
 Онцлог, ач холбогдол
 Анхаарал татсан асуудал, бэрхшээл,
 Шийдвэрлэсэн байдал
Санал
 Цаашид хөгжүүлэх талаарх санал

3. ҮНДЭСЛЭЛ
• Бага боловсролын агуулгад
4.1.7 “Бие дааж сурах арга
барилд сургах”
Бага, дунд
боловсролын
тухай хууль
•Хүүхэд нэг бүрийг хөгжүүлэхэд чиглэсэн
багшлах арга зүйд тулгамдаж буй асуудлыг
судлан илрүүлж, шийдвэрлэх арга замыг
сонгон , хүүхэд нэг бүрийг хөгжүүлдэг багш
төлөвшүүлэх, тэргүүн туршлагыг түгээх”
“
Багшийн
хөгжил
хөтөлбөр
• Бага боловсролын сургалтын
цөм хөтөлбөрийг үндэсний
түвшинд хэрэгжүүлэх тухай
Цөм
хөтөлбөр

4. ХҮҮХЭД НЭГ БҮРИЙГ АМЖИЛТТАЙ СУРГАХАД УЧИРЧ
БУЙ БЭРХШЭЭЛҮҮДЭЭС
Зохион байгуулалт
түрүүлж дууссан
нь бусдад саад
болох, багшийн
олон талаас
хашхирч асуух,
хосоор ажиллаж
чадахгүй,
анхаарал нь
төвлөрөхгүй, эмх
замбараагүй
байх...
Оролцоо
харилцан
адилгүй,
хоцорсон
сурагчидтай
дахин ажиллах
хэрэгцээ байнга
үүсэх, өгсөн
даалгаврыг
хийхгүй, эсвэл
багшаар
шаардуулж байж
эхлэх, цагийг үр
дүнгүй өнгөрөөх..
Харилцаа
хүүхдүүд бие
биенээ шоолж
инээх, тусалж
мэдэхгүй,
асуугддаггүй,
санаа бодлоо
илэрхийлэхдээ
өөртөө итгэлгүй,
бүтэн
өгүүлбэрээр
хариулдаггүй...

5. ХЭРЭГЦЭЭ
Эдгээрийн шалтгааныг ерөнхийд нь
СУРАХ АРГА БАРИЛ эзэмшээгүйтэй холбож
үзсэн. Иймээс дээрх асуудлыг шийдэх арга,
алхмыг боловсруулж ээлжит хичээл бүрээр
мөрдөж үзэх зайлшгүй хэрэгцээ үүссэн.

6. ХЭРЭГЖҮҮЛСЭН БАЙДАЛ
 Өөрийн даасан 1а ангид 2015 оны 2
сарын 2-ноос эхлэн туршсан
 Эцэг эхэд аргаа танилцуулсан
 Сургуулийн хэмжээнд 3 удаа үзүүлэх
хичээл зохион байгуулсан
 Бүсийн /Дэлгэрцогт, Луус, Хулд/
хэмжээнд хичээл заасан
 Аймгийн “сайн хичээл” зөвлөгөөнд
илтгэлээ тавьсан
 Хэрэгжилтийн багийн гишүүдэд хичээл
зааж, аргаа танилцуулсан

7. АРГЫН ТАНИЛЦУУЛГА АЛХАМ -- 1
Сонирхсон эхээ сонгож
сурсан
Унших эхээ сонгох

8. АРГЫН ТАНИЛЦУУЛГА АЛХАМ -- 2
Уншиж чадах үгсээ
олж найздаа хэлэх
Анхааралтай сонсдог
болсон

9. АРГЫН ТАНИЛЦУУЛГА АЛХАМ – 3
Уншиж чадахгүй
үгсийн
доогуур тэмдэглэх
Цагийг үр дүнтэй
өнгөрөөдөг болсон

10. АРГЫН ТАНИЛЦУУЛГА АЛХАМ - 4
Найзаасаа болон
багшаас тусламж
авч,тэмдэглэсэн үгсээ
унших
Тусламж хүсэж,
тусалдаг болсон

11. АРГЫН ТАНИЛЦУУЛГА АЛХАМ -- 5
Эхээ унших
Тэвчээртэй сууж сурч байна

12. АРГЫН ТАНИЛЦУУЛГА АЛХАМ - 6
Сонирхолтой болон
сайхан санагдсан үг
өгүүлбэрээ эсвэл
ойлгосноо бусдад
ярих
Өөртөө итгэлтэйгээр
ярихыг эрмэлздэг болсон

13. АРГЫН ТАНИЛЦУУЛГА АЛХАМ - 7
Сонирхолтой болон
сайхан санагдсан үг,
холбоо үг, өгүүлбэр эсвэл
ойлгосноо бичих
Нүдэнд багтаах
чадвар сайжирсан

14. АРГЫН ТАНИЛЦУУЛГА АЛХАМ – 8
Багш арга зүйн талаас
чиглүүлэх,
зөвлөн туслах, дэмжих
Алдаагаа засаж
сурсан
Сонирхсон номоо
гэртээ унших

15. Уншихдаа дэмжлэг авахаар бусдад хандсан
үгийн тооны өөрчлөлтийн судалгаа
0
2
4
6
8
10
12
14
Орц - 2 сарын 2 Гарц- 5 сарын 5
Дэмжлэг авах үе,
үг огт үгүй
5-аас дээш
5-аас доош
5%
60%
35%
60%
5%
35%

16. 0
2
4
6
8
10
12
14
Орц-2 сарын 2 Гарц-5 сарын 5
огт үгүй
5-аас дээш
5-аас доош
5%
40%
55%
60%
5%
35%
Үүнээс: а. Найзаасаа асуусан үг

17. Үүнээс: б. Багшаас асуусан үг
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
Орц-2 сарын 2 Гарц-5 сарын 5
огт үгүй
5-аас дээш
5-аас доош
10%
30%
60%
80%
20%

18. Ярих чадварын ахицын судалгаа:
25%
40%
35%
орц
багшийн дэмжлэгтэй ярьдаг
бүтэн өгүүлбэрээр ярьдаг
уншсан зүйлээ дэлгэрэнгүй
ярьдаг
5%
35%
60%
гарц
багшийн дэмжлэгтэй ярьдаг
бүтэн өгүүлбэрээр ярьдаг
уншсан зүйлээ дэлгэрэнгүй
ярьдаг

19. Бичих чадвар
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
Орц-2 сарын 2 Гарц-5 сарын 5
үг
холбоо үг
өгүүлбэр
утга
10%
45% 45
80%
5%

20. Унших чадвар:
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
орц
гарц
шууд уншдаг
үелж уншдаг,
үсэглэдэг, буруу
үелдэг
буруу уншдаг
4
5
6
5
12
8

21. ЭНЭ АРГААР ӨДӨР БҮР ХИЧЭЭЛЭЭ
ЯВУУЛСНЫ ДҮНД СУРАГЧ БҮРТ ХЭВШСЭН
ДАДАЛ
 Алхам бүрийг хүүхэд нэг бүр хоцролгүй
бие дааж гүйцэтгэдэг болсон
 Хэнээрч шаардуулалгүйгээр үйлийн
алхмуудаа ганцаарчлан болон хосоороо
мэдэж цаг алдалгүй гүйцэтгэх эрмэлзэл
бий болсон
 Дэвтэрт бичихдээ эхээ харалгүй чээжээр
бичиж алдаагаа засдаг

22. ОНЦЛОГ, АЧ ХОЛБОГДОЛ
 Алхам бүр нь хүүхэд нэг бүрийн чадварт харгалзсан
тэднийг хөгжүүлэхэд чиглэх ба хүүхэд бүрийн оролцох
боломжийг нэмэгдүүлж өгдөг .
 2,3-р алхмыг хэрэгжсэний дараагаар унших нь тэдэнд
өөртөө итгэх итгэлийг бий болгож идэвхжүүлж
байгаа.
 Уншихад бэрхшээл гарвал карт өргөж найзаас болон
багшаас тусламж авах болохоор хүүхэд бүр тааж
буруу унших гэж яарахгүй болсон.
 Хүүхэд бүр үүний дараа юу хийхээ сайн мэддэг болохоор
зүгээр суухгүй, хүүхэд бүр заавал гүйцэтгэх юмтай
болсноор хичээл эмх цэгцтэй явагддаг.

23. ОНЦЛОГ, АЧ ХОЛБОГДОЛ
 Ерөнхий болон тусгай чадваруудыг
эзэмшүүлэхэд чиглэгдсэн.
 Аль ч ангид хувирган ашиглах бүрэн
боломжтой санагдсан
 Нэгэнт сурагчид сурах арга барилын
эхлэлтэй болсон учир ямарч агуулга орж
ирсэн хүүхэд аваад явдаг болсон
 Хүүхэд бүр оролцдог, бие дааж уншиж,
бичдэг, бусадтай харилцаж ярьдаг болсон.
 Зарим нэг алхмыг нь алгасан, өөрчлөн
хэрэглэх боломжтой.

24. БЭРХШЭЭЛ, ТҮҮНИЙГ ШИЙДВЭРЛЭСЭН
БАЙДАЛ
Бэрхшээл Шийдвэрлэсэн арга зам
Уншуулах эх Уншаад ойлгогдохуйц, сургамжтай эх
сонгосон
Хос нь ирээгүй
сурагч
Багш хос нь болж хамтран ажиллах
Найзынхаа
яриаг анхаарах
Өөрийнх нь уншсан болон найзынх нь
ярьсан зүйлийг яриулах
Ойлгосон зүйлээ
бичих
Сонирхолтой болон сайхан санагдсан үг,
холбоо үг, өгүүлбэр, ойлгосноо бичих
Алхмуудаа
тогтоохгүй
Эцэг, эхчүүдэд танилцуулж, гэрт нь энэ
аргынхаа алхмуудаар ажиллуулах
Дуугүй зогсох Багш дөхүүлэх асуулт тавих

25. ЦААШИД ХӨГЖҮҮЛЭХ САНАА
 Алхмуудын дундуур 2-3 удаа алжаал тайлах
дасгал оруулж өгөх
 Эцэг эхэд аргачлалаа заан өгч гэртээ ном
уншуулахад нь арга зүйн дэмжлэг үзүүлэх
 Эхээс ойлгож, тогтоосон үг, өгүүлбэрээ бичдэг
тусгай дэвтэр ашиглавал харьцуулсан судалгаа
хийхэд тохиромжтой
 Анги ахих бүрт түвшинд нь харгалзсан хувилбар
боловсруулж ашиглах.
 Унших эх, номын сангаа баяжуулах, тодорхой
хугацаанд сольж шинэчилж явах
 Үнэлгээ оруулах /өөрийгөө болон бусдыг/

26. АНХААРАЛ ТАВЬСАН
ТА БҮХЭНД
БАЯРЛАЛАА