Contenu connexe
Similaire à แบบฝึกการเป่าโหวด (20)
แบบฝึกการเป่าโหวด
- 1. ตำนำนโหวด
โหวดเป็ นเครื่ องดนตรี ของชาวอีสาน หรื อ ของเล่นชนิดหนึ่งของชาวอีสาน ใช้แกว่งเล่นเหมือนธนู
ต่อมาโหวดได้ดดแปลงมาเป็ นเครื่ องดนตรี พ้นเมืองอีสาน โหวดเกิดขึ้นในสมัยใดนั้น ยังไม่สามารถ
ั ื
บอกได้แน่นอนหรื อยืนยันได้ แต่ก็มีประวัติที่เล่าเป็ นนิยายปรัมปรา สื บต่อกันมา ดังนี้
ในสมัยก่อนพุทธกาล มีเมืองหนึ่งชื่อเมืองพันทุมาลัย เมืองนั้นมีพระโพธิ สตว์ เสวยชาติมา
ั
เป็ นพระยาคางคก สมัยก่อนมีความเชื่อเรื่ องพระยาแถน เรื่ องฝน ฟ้ า อากาศ เจ็บไข้ได้ป่วยก็ไปบน
บานศาลกล่าวต่อพระยาแถน แต่พอมีพระยาคางคก ก็ทาให้คนและสัตย์หนไปนับถือพระยาคางคก
ั
ทาให้พระยาแถนไม่พอใจ ฝนฟ้ าที่เคยตกต้องตามฤดูกาล ก็ทาให้เมืองนี้แห้งแล้งเป็ นเวลา 7 ปี 7
เดือน คนและสัตย์รวมทั้งพืชพันธ์ธญญาหารล้มตาย ทาให้มวลมนุษย์และสัตย์เดือดร้อนก็เลยทา
ั
สงครามกับพระยาแถน แต่มนุษย์ก็ไม่ชนะสักที จึงมาปรึ กษากับพระยาคางคก พระยาคางคกก็รับ
ั
อาสาจะไปสู ้กบพระยาแถน พระยาคางคกก็นาทัพไปรบกับพระยาแถน แต่งตั้งให้พระยาปลวกทา
สะพานดินเป็ นถนนขึ้นสู่ เมืองพระยาแถน ให้พระยามดขึ้นไปสู่ เมืองพระยาแถนก่อนเพื่อไปเจาะ
ดาบอาวุธยุทธโธปกรณ์ ให้จวนจะหัก และพระยาตะขาบ แมงป่ อง อสรพิษทั้งหลายไปดักอยูตาม ่
เสื้ อผ้า อุปกรณ์ต่างๆ ที่ทหารพระยาแถนใช้ พอถึงวันแรม 7 ค่า พระยาคางคกก็นาทัพขึ้นไป
เจรจาขอฝนกับพระยาแถน พระยาแถนก็โกรธและไม่ประธานฝนให้ แล้วก็ประกาศสงครามกัน
แผนต่างๆ ที่พระยาคางคก วางเอาไว้ก็เริ่ มปฏิบติการ ตะขาบ แมงป่ อง ก็ออกมากัดทหารให้ลม
ั ้
ตาย ส่ วนพระยาคางคกกับพระยาแถนก็ต่อสู ้กนบนหลังช้าง สู ้กนไปกันมา พระยาแถนใช้ดาบฟัน
ั ั
พระยาคางคก ดาบก็หก จะใช้ตะขอเกี่ยว ตะขอก็หก ในที่สุดพระยาคางคกได้จงหวะ ก็ใช้บ่วงศ์
ั ั ั
(บ่วงนาคบาศก์) ดับพระยาแถนได้จนตกจากหลังช้าง พระยาแถนจึงยอมตกลงตามสัญญา โดยมี
เงื่อนไขกันอยู่ 3 ประการ คือ
ประกำรที่ 1 ให้พระยาแถน ประทานน้ าฝนให้เหมือนเดิม ถึงเดือนหก ถ้าฝนไม่ตกมนุ ษย์
จะทาบั้งไฟ จุดขึ้นไปเป็ นการบอกกล่าว เตือนพระยาแถนให้ประทานฝนลงมาให้มนุษย์
ประกำรที่ 2 การได้ยนเสี ยง กบ อึ่งอ่าง เขียดร้อง แสดงว่ามนุษย์ได้รับน้ าฝนแล้ว
ิ
ประกำรที่ 3 เมื่อใดที่ได้ฝนเพียงพอแล้วก็จะแกว่งโหวดขึ้นสู่ ทองฟ้ าให้เกิดเสี ยงดังเป็ น
้
สัญญาณ ให้พระยาแถนทราบว่าได้รับน้ าฝนเพยงพอแล้วเพื่อให้ลดปริ มาณฝนลง หรื อให้ฝนหยุด
ปั จจุบนนี้ โหวดเป็ นเครื่ องดนตรี ท่ีได้รับความนิยมมาก และเป็ นเครื่ องดนตรี ที่นามาบรรเลงเข้ากับ
ั
เครื่ องดนตรี อีสานได้ เช่น พิณ แคน โปงลาง กลอง และเกิดเป็ นวงดนตรี พ้ืนเมืองอีสานดังปรากฏ
ในปั จจุบนนี้
ั
- 2. ่
สวนประกอบของโหวด
1. ลูกโหวด ทามาจากไม้ไผ่เฮี้ย มีลกษณะผิวบาง
ั
2. ขี้สูท ใช้สาหรับติดลูกโหวด
3. ไม้แกนโหวด ทาจากไม้ไผ่ใช้สาหรับติดยึดลูกโหวด
เทคนิคการเป่ าโหวดมีดงนี้
ั
่ ่
1. ใช้มือซ้ายหรื อมือขวาจับโหวด โดยให้หวแม่มืออยูที่ลูกที่ 1ลูกใหญ่ นิ้วชี้ อยูในลูกที่ 4
ั
2. นาหัว (ตรงขี้ สูท) มาเป่ า โดยเป่ าลมออกให้เกิดเสี ยง และให้ขยับหาเสี ยงที่ชดมาที่สุด
ั
3. ฝึ กเป่ าโดยการไล่เสี ยงจากเสี ยงสู งไปหาเสี ยงต่าหรื อ จากเสี ยงต่าไปหาเสี ยงสู ง
4. ฝึ กเป่ าลมออกให้ยาวๆ
5. ฝี กเป่ าลายง่ายๆ เช่น ลายโปงลาง เต้น เป็ นต้น