የህንፃ ላይ ኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ ማሰ ሽት እና ጆብ ሽት ማጣቀሻ የህንፃ ላይ ኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ የተዘጋጀ ማሰ

1. የህንፃ ላይ ኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ
ማሰልጠኛ ኦፕሬሽን ሽት፣ ኢንፎርሜሽን
ሽት እና ጆብ ሽት ማጣቀሻ
የህንፃ ላይ ኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ የተዘጋጀ ማሰልጠኛ
በካፍ አማካሪ የተዛጀ
ጥቅምት 2011 ዓ.ም.
አዲስ አበባ

2. ማዉጫ
1. የስልጠናዉ አጠቃላይ አላማ ................................................................................................................1
1.1. የስራ ቦታ ጥንቃቄ.........................................................................................................................1
1.1.1 በተግባር መለማመጃ ቦታሊደረጉ የሚገባቸዉ ጥንቃቄዎች...............................................1
1.1.2 የኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ ላይ ሊደረጉ የሚገባቸዉ ጥንቃቄዎች ...........................2
1.1.3 መስመር ላይ ኤሌክትሪክ ሀይል ከመስጠታችን በፊት መተግበር ያለባቸዉ አምስት
መመሪያዎች...........................................................................................................................................2
1.2 መሰረታዊ የአሌክትሪክ መጠኖች.................................................................................................2
1.3.2 የእቃዋቹ ስም እና ምልክቱ..............................................................................................4
2 የኢትዮጵያ የህንጻ ኮድ ደንቦች (EBCS)............................................................................................5
2.1 የኤሌክትሪክ ገመዶች ቀለም በተለያዩ መስመሮች ላይ............................................................5
2.2 የማብሪያ ማጥፊያ፣ ሶኬትና ሀይል ማከፋፈያ ከመሬት ያላቸዉ ከፍታ እንድሁም የገመዶች
ዉፍረት በተለዩ የኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ ...................................................................................7
2. የእጅ መሳሪያዎች እና ማሽኖች አጠቃቀምና አያያዝ ......................................................................9
3 የኤሌክትሪክ ሽቦ (አስተላላፊ) አይነቶች ...........................................................................................12
3.1 የማሰር ጥቅም፡- ሁለትና ከዚያ በላይ የሆኑ ገመዶችን ለማያያዝ ይጠቅማል፡፡..................12
3.2 የኤሌክትሪክ ገመድ ውፍረት መጠን እና አቅም፡- የኤሌክትሪክ ገመድ የዉፍረት መጠንን
አቅም እንደሚሸከመዉ ኤሌክትሪክ ቮልቴጅና ከረንት መጠን ይወሰናል፡፡ .....................................12
3.3 የኤክትሪክ ሽቦ ጫፍን ማዘጋጀት(termination)፡- ለማሰር እንድመች የኤሌክትሪክን ሽቦ
ጫፍ ማዘጋጀት ማለት ነዉ፡፡................................................................................................................12
3.3.1 የአዘገጃጀት ቅደም ተከተል.................................................................................................13
3.4 የሽቦ አስተሳሰር ዘዴዎች ............................................................................................................14
3.4.1 የአስተሳሰር ቅደም ተከተሎች...........................................................................................15
3.4.2 የአስተሳሰር ቅደም ተከተሎች...........................................................................................17
4 የ ኮንዲዩት መስመር ዝርጋታ............................................................................................................17
4.1 የኮንዲዩት/ የኤልክትሪካል ቱቦ ..................................................................................................17
4.3 የፒቪሲ ኮንድት መጠን፡- ..........................................................................................................17
4.4 በኮንዲዩት ላይ የሚሰሩ ስራዎች................................................................................................18
4.4.1 ኮንድዩትን ለማጉበጥ የምንጠቀምባቸዉ መሰረታዊ መመሪያዎች.................................18

3. 4.5 የፕላስቲክ ቱቦመገጣጠሚያ ........................................................................................................18
5 ለኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ የሚያስፈልጉ እቃዎችን ማወቅ ...................................................19
5.1 የኤሌክትሪክ መብራት መስመር ዝርጋታ (Lighting Installation) ......................................20
5.1.1 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል..............................................................................................20
5.1.2 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል..............................................................................................22
5.1.3 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል..............................................................................................23
5.1.4 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል..............................................................................................24
5.1.5 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል..............................................................................................25
5.1.6 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል..............................................................................................26
5.1.7 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል..............................................................................................27
5.2 የሀይል ወይም የሶኬት መስመር ዝርጋታ.................................................................................27
5.2.1 የነጠላ ፌዝ ሶኬቶችን (ባለሁለት ቀዳዳ) በመስመር መዘርጋትና የተዘረጋውን
መስመር በመሳሪያ መፈተሽ ..............................................................................................................28
5.2.2 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል..............................................................................................28
5.2.3 የነጠላ ፌዝ ሶኬቶችን (ባለሶስት ቀዳዳ) መስመር መዘርጋትና የተዘረጋውን መስመር
በመሳሪያ መፈተሽ...............................................................................................................................28
5.2.4 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል..............................................................................................28
5.2.5 አንድን ደወል ከአንድ ቦታ መቆጣጠር.............................................................................29
5.2.6 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል..............................................................................................29
5.2.7 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል..............................................................................................30
5.2.8 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል..............................................................................................31
5.3 የተለያዩ ሰርኪውቶችን ያጣመረ የህንጻ መስመር ዝርጋታ (Install different electrical
circuit) ......................................................................................................................................................33
5.3.1 የመብራት፣ የሀይልና የደወል ሰርኪዎቶችን ያጣመረ መስመር ዝርጋታን ማሳየት ...33
5.3.2 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል..............................................................................................33
5.3.3 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል..............................................................................................34
References ......................................................................................................................................................1

4. ስዕላዊ መገለጫዎች ማውጫ ገጽ
ስዕል 1 ኤሌክትሪሽያን ቢለዋ (electrician knife)፡- ከኤሌክትሪክ ሽቦ ላይ ፕላስቲክን ለማስዎገድ
የጠቅማል፡፡ ..................................................................................................................................................10
ስዕል Figure 2 ፒንሳ(plier)፡- የኤሌክትሪክ ሽቦዎችን ለመቁረጥ፣ በቱቦዎች ዉስጥ ገመዶችን
ለመሳብ አና ሽቦዎችን ለመጠምጠም ይጠቅመናል፡፡ የተለያየ ጥቅም ያላቸዉ የፒንሳ አይነቶች
አሉን፡፡ እነሱም፡-........................................................................................................................................10
ስዕል 3 ኮምቢኔሽን መቁረጫ ፒንሳ ዲያጎናል መቁረጫ ፒንሳ
ረጅም ጫፍመቁረጫ ፒንሳ ........................................................................................................................11
ስዕል 4 የእጅ መጋዝ(Hack saw)፡-የኤሌክትሪክ ቱቦዎችን ለመቁረጥ ያገለግላል፡፡ .............................11
ስዕል 5 መዶሻ (hammer)፡-በኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ ጊዜ የኤሌክትሪክ ገመዶችን ከግድግዳ
ጋር የሚያይዙትን ምስማሮች(ክሊፖች) ለመምታት ይጠቅማል፡፡ ........................................................11
ስዕል 6 መሮ (chisel)፡ ኮንድዩትን ከግድግዳ ስናያይዝ ግድግዳ ለመቦርቦር ይጠቅመናል፡፡..............11
ስዕል 7 የተሳሳተና ትክክለኛ ስታብ...........................................................................................................13
ስዕል 8 የአስተሳሰር ቅደም ተከተሎች ......................................................................................................15
ስእል 9 ስታገሪንግ የአስተሳሰር ዘዴ........................................................................................................16
ስእል 10 የአስተሳሰር ቅደም ተከተሎች...................................................................................................16
ስዕል 11 እስኬማትክ ዋየሪግ ሌይአዉት .................................................................................................20
ስዕል 12 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል........................................................................................................21
ስዕል 13 በመንታ ማብሪያ ማጥፊያ አራት አምፖሎችን መቆጣጣር......................................................22
ስዕል 14 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል........................................................................................................22
ስዕሎች 15 ሁለት አምፖሎችን ከሶስት ቦታ በባለ ሁለት/ በባለሶስት አቅጣጫ እና በባለ አራት
አቅጣጫ ማብሪያ ማጥፊ መቆጣጠር.........................................................................................................23
ስዕል 16 ሁለት አምፖሎችን ከአራት ቦታ በባለ ሁለት/ በባለሶስት አቅጣጫ እና በባለ አራት
አቅጣጫ መቆጣጠር ....................................................................................................................................24
ስዕል 17 ስስት አምፖሎችን ከተለያየ አቅጣጫ መቆጣጠር፡- አንድ አምፖል በነጠላ ማብሪያ
ማጥፊያ መቆጣጠር እና ቀሪዎቹን አምፖሎች ከሶስት ቦታ በባለ ሁለት/ በባለሶስት አቅጣጫ እና
በባለ አራት አቅጣጫ ማብሪያ ማጥፊያ መቆጣጠር ................................................................................25
ስዕል 18 ባለሸንበቆ አምፖልን ከሁለት ቦታ በባለ ሁለት/ በባለሶስት አቅጣጫ ማብሪያ ማጥፊያ
መቆጣጠር ....................................................................................................................................................26
ስዕል 19 ሁለት አምፖሎችን ከአንድ ቦታ በዲመር ሰዊች /ማብሪያ ማጥፊያ መቆጣጠር ...................27
ስዕል 20• በሌይ አዉት ዲያግራም መሰረት ትክክለኛ ምልክቶች መጠቀም.................................................27
ስዕል 21 የደወል መስመር ዝርጋታ............................................................................................................29
ስዕል 22 አንድን ደወል ከሁለት ቦታ እና ከዚያ በላይ መቆጣጠር .......................................................30
ስዕል 23 የቢሮ መጥሪያ ደወል (Announcetor) መስመር መዘርጋት ....................................................31
ስዕል 24 ዋየሪንግ ዲያግራም.......................................................................................................................32
ስዕል 25 ቁልፍ/ማብራሪያ............................................................................................................................32

5. ስዕል 26 /ከመሬት ጋር የሚያያዝ ገመድ/................................................................................................32
ስዕል 27 ሁለት አምፖሎችን ከሶስት ቦታ መቆጣጣር፤ አንድ አምፖልን ከአንድ ቦታ መቆጣጣር እና
በተጨማሪም የሁለት ሶኬቶችን መስመር መዘርጋት...............................................................................34
ሠንጠረዦች ማውጫና ገጾች
ሠንጠረዥ 1 የኤሌክትሪክ ሽቦዎች የመሸፈኛ ቀለማት ለተለዋዋጭ (ተንቀሳቃሽ) ዝርጋታ ..............6
ሠንጠረዥ 2 የኤሌክትሪክ ሽቦዎች የመሸፈኛ ቀለማት ለቐሚ ዝርጋታ..................................................6
ሠንጠረዠ 3የኤሌክትሪክ ዕቃዎች ከመሬት ያላቸዉ ከፍታ.....................................................................7
ሠንጠረዠ 4 የኤልክትሪክ ዕቃዎች የገመድ ዉፍርትና መጠን...............................................................8

6. 1
1. የስልጠናዉ አጠቃላይ አላማ
ከዚህ ስልጠና በኋላ ሰልጣኞች የኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ ቀላል ንድፎችን (Layout,
wiring and architectural diagram) መሳል፣ ማንበብና በወረቀት ላይ የተሰሩ
የኤሌክትሪካል ንድፎችን ተረድተዉና በህንጻ ላይ የኤሌክትሪክ መስመሮችን በተግባር
መዘርጋት ይችላሉ፡፡
1.1. የስራ ቦታ ጥንቃቄ
በስራና በተግባር መለማመጃ ቦታዎች በሰልጣኝም ሆነ በንብረት ላይ የሚደርሱ አደጋዎችን
ለመከላከል አጠቃላያ የጥንቃቄ መመሪያዎችን መከተል ያስፈልጋል
የጥንቃቄ መመሪዎች
እነዚህን የጥንቃቄ መመሪያዎች በሶስት አበይት ክፍሎች ይከፈላሉ እነሱም የሚከተሉት
ናቸው
1. በተግባር መለማመጃ ቦታ
2. በኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ ላይ
3. በተዘረጋዉ መስመር ላይ ኤሌክትሪክ ሀይል ከመስጠታችን በፊት
1.1.1 በተግባር መለማመጃ ቦታሊደረጉ የሚገባቸዉ ጥንቃቄዎች
2. የአደጋ መከላከያ መሳሪያዎችን መጠቀም(የጥንቃቄ ጫማ፣የስራ ልብስ፣ የጥንቃቄ
መነፅርና የእጅ ሹራብ ወዘተ)
3. የምንሰራበትንና የምንቀሳቀስበትን ቦታ ከአደጋ ተጋላጭነት ነፃ ማደረግ
4. ለአደጋ የሚያጋልጡ አለባበሶችን እና ጌጦችን አለማድረግ (ነጠላ፣ትላልቅ
የአንገት፣የጆሮና የእጅ ጌጦችን፣የአንገት ፎጣ፣ ሰፋፊና ረጅም ልብሶች እና
ጫማዎች፣ ፀጉርን እና ፂምን ለአደጋ በማያጋለጥ መልኩ መያዝ)
5. በስልጠና ቦታ እና በስራ ቦታ አለመጫወት
6. በተግባር መለማመጃ ቦታ ዉስጥ የተገለጹ የስራ ቅደም ተከተሎችን በአግባቡ
መከተል
7. ከላይ የተገለፁጽትን ቅድም ጥንቃቄዎች በተግባር ማዋል

7. 2
1.1.2 የኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ ላይ ሊደረጉ የሚገባቸዉ ጥንቃቄዎች
1. በተሰጠዉ የኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ ንድፍ መሰረት አስፈላጊ ዕቃዎችን የእጅ
መሳሪያዎች ማዘጋጀት
2. የተመረጡት የእጅ መሳሪያዎች ጉድልት ወይም ብልሽት አልመኖሩን ማርጋገጥ
3. ሁሉንም መሳሪያዎች ለተገቢዉ ሥራ ብቻ መጠቀም
4. በተሰጠዉ ንድፍ መሰረት የኤሌከትሪክ መስመር ዝርጋታን ማከናወን
5. ኃይል ሳይሰጥ መስመሩ ችግር መኖሩንና አለመኖሩን በመመርመሪያ መሳሪያ
መረጋገጥ
6. ለአሰልጣኝ ወይም ለቅርብ ተቆጣጣሪ የተሰራዉን የኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ
ማሳየት
1.1.3 መስመር ላይ ኤሌክትሪክ ሀይል ከመስጠታችን በፊት መተግበር ያለባቸዉ
አምስት መመሪያዎች
2. ከዋናዉ መስመር ማቋረጥ ወይም ማላቀቅ
3. ሶኬትን አለመሰካት
4. ኤሌክትሪክ ቮልቴጅ አለመኖሩን ማረጋገጥ
5. የመከላከያ ሽቦ ወደ መሬት መቅበር (Earthing)
6. የተላጠ ሽቦ አለመኖሩን ማረጋገጥ
1.2 መሰረታዊ የአሌክትሪክ መጠኖች
መሰረታዊ የኤሌክትሪክ መጠኖች የሚባሉት የሚከተሉት ናቸዉ

8. 3
 ቮልቴጅ፡ በሁለት የተለያ ግፊታዊ ሀይሎች ያለ የሀይል (Force) ልዩነት ሲሆን
የኤሌክትሪክ ቅንጣቶችን በኤሌክትሪክ አስተላላ ቁሶች ዉስጥ የሚገፋ ሀይል ነዉ፡፡
 ከረንት፡በኤሌክትሪክ አስተላላፊ ቁሶች ዉስጥ የኤሌክትሮኖች ፍሰት ወይም
እንቅስቃሴ ነዉ::
 ረዚስታንስ፡ በኤሌክትሪክ አስተላላፊ ቁሶች ዉስጥ የኤሌከረትሮኖችን እንቅስቃሴ
የሚያግድ ነዉ
 ኤሌክትሪካል ሐይል፡ ቮልቴጅና ከረንት አንድ ላይ ተጣምረዉ የሚፈጥሩት
የኤሌክትሪክ ሐይል ነዉ
 የኤሌክትሪክጉልበት ፡ ምን ያህል የኤሌክትሪካል ጉልበት በተወሰነ ሰአት
እንደተጠቀምን የሚገልጽ የኤሌክትሪክ መመጠኛ ነዉ
ከላይ የተዘረዘሩትን የኤሌክትሪክ መጠኖች ለመለካት የሚያስፈልጉን የመለኪያ መሳሪያዎች
የሚከተሉት ናቸዉ
1. ቮልት ሜትር፡ ቮልቴጅን ለመለካት የሚያገለግል የመለኪያ መሳሪያ ነዉ፡፡
2. ከረንት ሜትር፡ ከረንትን (የኤሌክትሮን ፍሰትን) ለመለካት የሚያገለግል የመለኪያ
መሳሪያ ነዉ፡፡
3. ረዚስታንስ ሜትር፡ የረዚስታንስን መጠን ለመለካት የሚያገለግል የመለኪያ መሳሪያ
ነዉ፡፡
4. ዋት ሜትር፡ የኤሌክትሪክ ኃይል (power)ለመለካት የሚያገለግል የመለኪያ መሳሪያ
ነዉ፡፡
5. ኪሎዋት አዎር ሜትር፡የምንህል የኤሌክትሪክ ኃይል በሰዓት እንደተጠቀምን
የምንለካበት መሳሪ ነው፡፡
1.3የተለያዩ የኤሌክትሪክ ምልክቶችን መለየትና ቀላል ንድፎችን ማንበብ
በህንጻ ላይ የኤሌትሪክ መስመርን ለመዘርጋት ሰልጣኞች ምልክቶችንና ቀላል ንድፎችን
ማንበብና መሳል አለባቸዉ፡፡
በአብዛኛዉ ከምንጠቀምባቸዉ የኤሌክትሪካል ምልክቶች ዉስጥ ጥቂቶቹ የሚከተሉት ናቸዉ

9. 4
1.3.2 የእቃዋቹ ስም እና ምልክቱ
ምልክቱ
የእቃዋቹ ስም
ድቡልቡል
አምፖል………………………………………………………………….........................
የሸንበቆ አምፖል…………………………………………………..............….......
ነጠላ ማብሪያ
ማጥፊያ……………………………………………………………......................………
ባለሁለት/ባለሶስት አቅጣጫ ማብሪያ
ማጥፊያ…………………………………………………………………...................
ባለ አራት አቅጣጫ ማብሪያ
ማጥፊያ……………………………………………………………..................…….......
መንታ/ድርብ ማብሪያ
ማጥፊያ……………..…………………………………………………...........................
ባለ ሁለት ቀዳዳ
ሶኬት……………………………………………………………………............................
ባለ ሶስት ቀዳዳ
ሶኬት……………………………………………………………………......................
ደወል…………………………………………………..…………….……….............…
የደዎል ማብሪያ
ማጥፊያ..............................................................................................................
የአየር
ማቀዝቀዣ……………………………………………………………..……………………

10. 5
የኤሌክትሪክ ሀይል
ማከፋፈያ...............................................................................................................
ከፊል የኤሌክትሪክ ሐይል
ማከፋፈያ.............................................................................................................
የዉሀ ማሞቂያ.......................................................................................................
የኤሌክትኤሌክትሪክ
ምድጃ...........................................................................................................................
ማብሪያ ማጥፊያ ያለዉ
ሶኬት……………………………………………………….…..………………………….
የስልክ መስመር
ሶኬት…………………………………………………………………………………………..
የቴልቪዥን
አንቴና………………………………………………………………………………………..
የልብስ
ማጠቢያ………………………………………………………………………………..…..
የሣህን
ማጠቢያ……………………………………………………………………………………..
መከላከያ(ground)…………………………………………………………………………
2 የኢትዮጵያ የህንጻ ኮድ ደንቦች (EBCS)
2.1 የኤሌክትሪክ ገመዶች ቀለም በተለያዩ መስመሮች ላይ
ለነጠላ ፌዝ (single phase)፡-በነጠላ ፌዝ ጊዜ የምንጠቀማቸዉ ገመዶች ሶስት ሲሆኑ
አንደኛዉ ፌዝ ይባላል ይህም የኤሌክትሪክ እሳት ያለዉ ነዉ፡፡ ሁለተኛዉ ደግሞ

11. 6
ኒዉትራል ይባላል ይህም እሳት የሌለዉ ሆኖ ነዉ፡፡ ሶስተኛዉ ከመሬት ጋር የሚያያዝ
(ground/ Earthing) ነዉ፡፡
ሠንጠረዥ 1 የኤሌክትሪክ ሽቦዎች የመሸፈኛ ቀለማት ለተለዋዋጭ (ተንቀሳቃሽ) ዝርጋታ
የሽቦዎች ብዛት አገልግሎታቸው ቀለማት
1 እሳት(phase) ቡናማ
ውሃ(neutral) ሰማያዊ
መከላከያ(ground) አረንጉዴ በቢጫ
2 እሳት(phase) ቡናማ
ውሃ(neutral) ሰማያዊ
3 እሳት(phase) ቡናማ
ውሃ(neutral) ሰማያዊ
መከላከያ(ground) አረንጉዴ በቢጫ
4 ወይም 5 እሳት(phase) ቡናማ ወይም ጥቁር
ውሃ(neutral) ሰማያዊ
መከላከያ(ground) አረንጉዴ በቢጫ
ሶስት ፌዝ (three phase)፡- በሶስት ፌዝ ጊዜ የምንጠቀማቸዉ ገመዶች አራት ሲሆኑ
ሶስቱ እሳት ያላቸዉ ሆነዉ አራተኛዉ ገመድ ደግሞ ኒዉትራል መስመር ያለዉ ሆኖ
እሳት የሌለዉ ነዉ፡፡
ሠንጠረዥ 2 የኤሌክትሪክ ሽቦዎች የመሸፈኛ ቀለማት ለቐሚ ዝርጋታ

12. 7
አገልግሎታቸው ቀለማት
መከላከያ(ground) አረንጉዴ በቢጫ
እሳት ለባለ አንድ መስመር ቀይ , ቢጫ , ሰመያዊ
ዉሃ ለባለ አንድ ወይም ለባለ ሦስት
መስመር
ጥቁር
እሳት(R) ለባለ ሦስት መስመር ቀይ
እሳት(Y) ለባለ ሦስት መስመር ቢጫ
እሳት(B) ለባለ ሦስት መስመር ሰመያዊ
2.2 የማብሪያ ማጥፊያ፣ ሶኬትና ሀይል ማከፋፈያ ከመሬት ያላቸዉ
ከፍታ እንድሁም የገመዶች ዉፍረት በተለዩ የኤሌክትሪክ መስመር
ዝርጋታ
ሠንጠረዠ 3የኤሌክትሪክ ዕቃዎች ከመሬት ያላቸዉ ከፍታ
የዕቃዉ ስም ከመሬት ያላቸዉ ከፍታ
የኤሌክተሪክ ማቐረጫ(circuit
breaker)
1.70ሜ
ማብሪያ ማጥፊያ(switch) 1.10-1.20ሜ
ማብሪያ ማጥፊያ አልጋ
አጠገብ(switch)
0.90ሜ

13. 8
ሦኬት(sol) 30-50ሤ.ሜ
የኤሌክትሪክ መከፋፈያ (distribution
board)
1.70ሜ
አንድ ባለ 10 አምፒር የኤሌክትሪክ ማቀቋረጫና መከላከያ መሳሪያ ከ8-10 አምፖሎችን
ብቻ መሸከምይችላል፣
ማብሪያ ማጥፊያ ደግሞ እስከ 8 አምፖል መቆጣጠር ሲችል.
አንድ ባለ 16 አምፒር የኤሌክትሪክ ማቀቋረጫና መከላከያ መሳሪያ ከ6-8 ሶኬቶችን ብቻ
ይዛል፡፡
ሠንጠረዠ 4 የኤልክትሪክ ዕቃዎች የገመድ ዉፍርትና መጠን
ተ.ቁ የመስመሩ አይነት የምንጠቀመዉ
ገመድ ዉፍረት
በሚ.ሜ2.
የኤሌክትሪክ ማቋረጫና መከላከያ
መጠን
(circuit breaker rating) በአምፔር
1 ለመብራት 1.5 10A
2 ለሶኬት 2.5 16A
3 ለዉሀ ማሞቂያ 4 20-25A
4 ለምጣድ 4-6 25A
5 ለደወል፣ በዘር፣ እና
ለደህንነትመጥሪያዎች
1 6A

14. 9
2. የእጅ መሳሪያዎች እና ማሽኖች አጠቃቀምና አያያዝ
በእጅ ሊፈቱ ወይም ሊሠሩ የማይችሉ ሥራዎች ሁሉ ሌላ ተጨማሪ አጋዥ
ያሥፈልጋቸዋል፡፡እነዚህ አጋዥ መሣሪያዎች የእጅ መሳሪያዎች በመባል
ይታወቃል፡፡
ሰልጣኞች ማወቅ የሚጠበቅባቸዉ እዉቀቶች
ሀ. የእጅ መሳሪያዎችን መለየት
ለ. አጠቃቀማቸዉን ማወቅ
ሐ. በአግባቡ መጠቀም
በኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ ዉስጥ የምንጠቀምባቸዉ የእጅ መሳሪያዎች የሚከተሉት
ናቸዉ፡፡
1. መፍቻ (screw driver)፡-ጠፍጣፋና መስቀለኛ ሲሆኑ ቢቴዎችን ወይም ቡሎኖችን
ለመፍታትና ለማሰር ይጠቅማሉ፡፡

15. 10
ስዕል 1 ኤሌክትሪሽያን ቢለዋ (electrician knife)፡- ከኤሌክትሪክ ሽቦ ላይ ፕላስቲክን
ለማስዎገድ የጠቅማል፡፡
ስዕል Figure 2 ፒንሳ(plier)፡- የኤሌክትሪክ ሽቦዎችን ለመቁረጥ፣ በቱቦዎች ዉስጥ ገመዶችን
ለመሳብ አና ሽቦዎችን ለመጠምጠም ይጠቅመናል፡፡ የተለያየ ጥቅም ያላቸዉ የፒንሳ
አይነቶች አሉን፡፡ እነሱም፡-

16. 11
ስዕል 3 ኮምቢኔሽን መቁረጫ ፒንሳ ዲያጎናል መቁረጫ ፒንሳ
ረጅም ጫፍመቁረጫ ፒንሳ
ስዕል 4 የእጅ መጋዝ(Hack saw)፡-የኤሌክትሪክ ቱቦዎችን ለመቁረጥ ያገለግላል፡፡
ስዕል 5 መዶሻ (hammer)፡-በኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ ጊዜ የኤሌክትሪክ ገመዶችን
ከግድግዳ ጋር የሚያይዙትን ምስማሮች(ክሊፖች) ለመምታት ይጠቅማል፡፡
ስዕል 6 መሮ (chisel)፡ ኮንድዩትን ከግድግዳ ስናያይዝ ግድግዳ ለመቦርቦር ይጠቅመናል፡፡
7. የዉሀ ልክ(level gauge)፡- ኮንድዩቶች/ የኤሌክትሪክ መስመሮች ሳይዛነፉ ቀጥ ያሉ
መሆናቸዉን ለማረጋገጥ ምንጠቀምበት መሳሪያ ነዉ፡፡

17. 12
8. ሜትር(tape rule)፡- ኮንድዩትን ወይም የአሌክትሪክ ገመድ ርዝመት ለመለካት
ይጠቅመናል፡፡
2. የኤሌክትሪክ ሽቦ አስተሳሰር
3 የኤሌክትሪክ ሽቦ (አስተላላፊ) አይነቶች
በብዛት የምንጠቀምባቸዉ የኤሌክትሪክ አስተላላፊ ሽቦዎች በሁለት ይከፈላሉ፡፡
- ከመዳብ የተሰሩ ሽቦዎች
- ከአልሙኒየም የተሰሩ ሽቦዎች
3.1 የማሰር ጥቅም፡- ሁለትና ከዚያ በላይ የሆኑ ገመዶችን ለማያያዝ
ይጠቅማል፡፡
3.2 የኤሌክትሪክ ገመድ ውፍረት መጠን እና አቅም፡- የኤሌክትሪክ
ገመድ የዉፍረት መጠንን አቅም እንደሚሸከመዉ ኤሌክትሪክ
ቮልቴጅና ከረንት መጠን ይወሰናል፡፡
ለምሳሌ፡- ለ220 ቮልት፣ እና ከ0-10 አምፒር ለሆነ መስመር ባለ 1.5 ሚ.ሜ2
ኤሌክትሪክ ገመድ ያስፈልጋል፡፡
3.3 የኤክትሪክ ሽቦ ጫፍን ማዘጋጀት(TERMINATION)፡- ለማሰር
እንድመች የኤሌክትሪክን ሽቦ ጫፍ ማዘጋጀት ማለት ነዉ፡፡
የተለያዩ የኤሌክትሪክ ገመዶች ጫፍ አዘገጃጀቶች ሲኖሩ እነሱም ፡-
-ስታብ ኢነድ
-ቀለበት መሳይ
-ለግ ኢነድ ናቸዉ፡፡
ሀ. ስታብ ኢንድ፡- ማለት የገመዱን ጫፍ በመላጥ ከተለያዩ እቃዎች (ሶኬት፣
ማብሪያማጥፊያ ...) ጋር ለማገናኘት ማዘጋጀት ማለት ነዉ፡፡

18. 13
3.3.1 የአዘገጃጀት ቅደም ተከተል
1. እንዳስፈላጊነቱ የገመዱን ጫፊ ከ10-15 ሚ.ሜ ይለኩ
2. የተለካዉን ጫፍ ይላጡ
3. የተላጠዉን ጫፍ ያጽዱ
4. የተላጠዉንና የጸዳዉን ጫፍ ከሚፈለገዉ እቃ ላይ በደንብ አጠብቀዉ በብሎን ይሰሩ
ስዕል 7 የተሳሳተና ትክክለኛ ስታብ
ለ. ቀለበት መሳይ የገመድ ጫፍ አዘገጃጀት፡- ይህ የገመድ ጫፍ አዘገጃጀት ጫፉ
ቀለበት ይመስላል
የአዘገጃጀት ቅደም ተከተል
1. እንዳስፈላጊነቱ የገመዱን ጫፊ ይለኩ
2. የተለካዉን ጫፍ ይላጡ
3. የተላጠዉን ጫፍ የጽዱ
4. የተላጠዉንና የጸዳዉን ጫፍ በሚፈለገዉ መጠን ቀለበት አስመስለዉ (በስሉ
የምታየዉን አስመስለዉ) ያዘጋጁ
የተሳሳተስታብ
ኢንድ
ትክክለኛ ስታብ
ኢንድ

19. 14
ሐ. ላግ ኢነድ፡- ማለት የገመዱ ጫፍ መንሽ የሚመስል አዘገጃጀት ነዉ፡፡ ይህም
አይነት የገመድ ጫፍ አዘገጃጀት ብዙ ሽቦዎች /ገመዶች በአንድ ላይ ለሆኑ ነዉ፡፡
የአዘገጃጀት ቅደም ተከተል
1. እንዳስፈላጊነቱ የገመዱን ጫፊ ይለኩ
2. የተለካዉን ጫፍ ይላጡ
3. የተላጠዉን ጫፍ የጽዱ
4. የተላጠዉንና የጸዳዉን ጫፍ ለሁለት እኩል ቦታ ይክፈሉ
5. የተከፈለዉን ጫፍ ለየብቻ ይጠምጥሙ
6. የተጠመጠሙትን ጫፎች መንሽ በማስመሰል በስእሉ ላይ እንደሚታየዉ ያዘጋጁ፡፡
3.4 የሽቦ አስተሳሰር ዘዴዎች
በኤሌትሪክ መስመር ዝርጋታ ወቅት ሽቦዎችን ስናያይዝ የተለያዩ የሽቦ አስተሳሰር
ዘዴዎችን እንከተላለን

20. 15
ሀ. የአይጥ ጅራት መሰል አስተሳሰር (pig tail) -ይህ አይነት አስተሳሰር ሁለት ጠንካራ
ሽቦዎችን ብቻ ለማያያዝ ይጠቅማል፡፡ ይህ ያስተሳሰር ዘዴ ፈጣንና ቀላል ሲሆን በብዛት
በኤሌከክትሪክ መስመር ዝርጋታበመገናኛ ሣጥን ውስጥ ሽቦዎችን ለማገናኘት
እንጠቀማዋለን፡፡
ስዕል 8 የአስተሳሰር ቅደም ተከተሎች
1. እንዳስፈላጊነቱ የገመዱን ጫፊ ይለኩና ይላጡ
2. በስእሉ መሰረት 6 ጊዜ ይጠምጥሙ
ለ.ስብስባዊ አስተሳሰር (bunch splice)-የአይጥ ጅራት መሰል አስተሳሰር ሆኖ ሶስት እና
ከዛ በላይ ገመዶችን
የምናያይዝበት ዘዴ ነዉ
ሐ.ዌስተርን ዩኒየን አስተሳሰር- በብዛት በቤቶች ዉሰጥ ከአንድ ክፍል ወደ ሌላ ክፍል
ገመዶችን ለማራዘም እና ጥንካሬ ለሚያስፈልጋቸዉ አስተሳሰሮች እንጠቀምበታለን፡፡
3.4.1 የአስተሳሰር ቅደም ተከተሎች
1. በመጀመሪያ የገመዶችን ጫፎች ይላጡ
2. እሁለቱ ገመዶች መካከል በአይጥ ጅራት መሰል አስተሳሰር ዘዴ ቢያንስ 5 ጊዜ
ይጠምጥሙ
3.ከዛም በስእሉ መሰረት ቢያንስ አንዱን ሽቦ በሌላዉ ላይ 6 ጊዜ ይጠምጥሙ፣ሌላኛዉንም
በመጀመሪያዉ ላይ እንዲሁ 6 ጊዜ ይጠምጥሙ

21. 16
4.የተረፈዉን ሽቦ ይቁረጡ
ስእል 9 ስታገሪንግ የአስተሳሰር ዘዴ
ይህ የአስተሳሰር ዘዴ በአንድ ወፍራም ሽቦ ዉስጥ ሁለትና ከዛ በላይ ገመዶችን
ለየብቻቸዉ የምናያይዝበት ዘዴ ነዉ
ስእል 10 የአስተሳሰር ቅደም ተከተሎች
1. በመጀመሪያ የገመዶችን ጫፎች ይላጡ

22. 17
2. በዌስተርን ዩኒየን የአጠማጠም ዘዴ እያንዳነዳቸዉን ያያይዙ
ሠ. ፐ- የሚመስል (T-tap splice) የአስተሳሰር ዘዴ
አንድና ከዚያ በላይ ቅርንጫፍ ከዋናዉ መስመር ላይ መቀጠል ስንፈልግ የምንጠቀምበት
የአስተሳሰር ዘዴ ነዉ፡፡
3.4.2 የአስተሳሰር ቅደም ተከተሎች
1. በመጀመሪያ ቅርንጫፍ የሚሆነዉን ገመድ ጫፍ ይላጡ
2. ዋናዉን መሰመር ቅርንጫፉ የምያያዝበት ቦታ ላይ ይላጡ
3. የተላጠዉን ጫፍ ከተላጠዉ ዋና መስመር ላይ ይጠምጥሙ
4 የ ኮንዲዩት መስመር ዝርጋታ
4.1 የኮንዲዩት/ የኤልክትሪካል ቱቦ
የኮንዲዩት/ የኤልክትሪካል ቱቦ ማለት የኤሌክትሪክ ገመዶችን ከአደጋ ለመከላከል
የምንጠቀምበት ቱቦ ነዉ፡፡
4.2 ፡-የኮንዲዩት ዓይንት
የኮንድዩት አይነቶች በሁለት ይከፈላሉ አነሱም
ሀ.ፒቪሲ (ከፕላስቲክ የተሰራ) ኮንድዩት ፡- ተጣጣፊ እና የማይተጣጠፍ ተብሎ
ይከፈላል፡፡
ለ. ከብረትየተሰራ ኮንድዩት ናቸዉ፡፡
ከላይ ከተዘረዘሩት የኮንድዩት አይነቶች በብዛት በህንጻ መስመር ዝርጋታ ጊዜ
የሚዉለዉ ፒቪሲ ኮንድዩትንነዉ፡፡
4.3 የፒቪሲ ኮንድት መጠን፡-

23. 18
ብዙዉን ጊዜ ከ13-18ሚ.ሜ ስፋት ያላቸዉ ኮንድዩቶች ለኤሌክትሪክ መስመር
ዝርጋታ እንጠቀምበታለን፡፡ የፒቪሲ ኮንድዩት መጠን የሚወሰነዉ በዉስጡ
በሚያለፉት የኤሌክትሪክ ገመዶች ዉፍረትና ብዛት ነዉ፡፡
ለምሳሌ፡- ባለ 16 ሚ.ሜ መጠን ባለዉ ኮንድዩት ዉሰጥ ከ6-7 የሚሆኑ ባለ 1.5
ሚ.ሜ 2ገመዶች ያልፋሉ፡፡
4.4 በኮንዲዩት ላይ የሚሰሩ ስራዎች
- አቆራረጥ(Cutting)፡- የምንፈልገዉንኮንድዩት በሜትር ከልካን በኋላ በእጅ መጋዝ
መቁረጥ፡፡
- ማጉበጥ(bending)፡- በምንፈልገዉ ርዝመት የተቆረጠዉን ኮንድዩት በእሳት በማሞቅ
እንደ አስፈላጊነቱ በተለያ የአንግል መጠን (ለምሳሌ 90፣60፣45፣30 ድግሪና
በመሳሰሉት) ማጉበጥ ይቻላል፡፡
- ኮንድዩትን የምናጎብጠዉ የኤሌክትሪክ መስመሩን አቅጣጫ ለመቀየር ስንፈልግ
ነወ፡፡
4.4.1 ኮንድዩትን ለማጉበጥ የምንጠቀምባቸዉ መሰረታዊ መመሪያዎች
ሀ. የምንፈልገዉን የኮንድዩት ርዝመት መለካት
ለ. አላስፈላጊዉን ኮንድዩት መቁረጥ
ሐ. እንድጎብጥ የሚፈለገዉን ርዝመት መለካት
መ. የተለካዉን ሳይለበለብ በእሳት ማሞቅ
ሠ. በእሳት የሞቀከዉን ሳይጨማደድ ማጉበጥ
 ኮንዲውቶችን ለማራዘም የኮንድዩትን ጫፍ በእሳት አሙቆ በማስፋት
ከሌላ ኮንደዩት ጋር በማያያዝ ማስረዘም ይቻላል፡፡
4.5 የፕላስቲክ ቱቦመገጣጠሚያ

24. 19
-መገናኛ ሳጥን ፡ (junction box)፡- ማለት ሁለትና ከዚያ በላይ ኮንዲዩቶች
የሚገናኙበት ማእከላዊ የሆነ እቃ ሲሆን ክብ እና አራት ማእዘን ቅርፅ፣ ባለ
65ሚ.ሜ፣ 85 ሚ.ሜ መጠኖች ይኖሩታል፡፡
-ማጋጣሚያ (coupler)፡- በአብዛኛዉ ሁለት የብረት ኮንድዩቶችን ለማያያዝ
እንጠቀምበታለን፡፡
-ክሊፕ(clip)፡- የኤሌክትሪክ ገመዶችን ወይም ኮንድዩቶችን ከገድግዳ ጋር ለማያያዝ
የምንጠቀምበት እቃ ነዉ፡፡
3.6 ኬብል ትራንኪንግ፡- የኤሌክትሪክ ገመዶችን በግድግዳ ላይ ለመዘርጋት
የምንጠቀምበት አራት መእዘን የሆነ ፕላስቲክ ቱቦ ነዉ፡፡
5 ለኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ የሚያስፈልጉ እቃዎችን ማወቅ
የኤሌክትሪክ መስመር ሲዘረጋ የሚያስፈልጉ እቃዎች የሚከተሉት ናቸዉ፡፡
 የሀይል ማከፋፈያ (Distribution Board)፣
 መገናኛ ሳጥን (Junction Box)
 የተለያየ መጠን ያላቸዉ የኤሌክትሪክ መስመር መቆጣጠሪያ (Circuit Breaker)
 አምፖሎች እና ማቀፊያዎች
- የተለያዩ ማብሪያ ማጥፊያወች፣ ሶኬቶችና ደወል
- የኤሌክትሪክ መጠን መለኪያ (energy meter)
- የተለያየ መጠን ያላቸዉ የኤሌክትሪክ ሽቦ /ገመድ
- መዶሻ
- ማያያዣ (clip)
- የሽቦ መቁረጫ፣መጠምዘዣ፣መላጫ
- የሽቦ መሸፈኛ (wire cape)
- መፍቻ (screw driver)
- የእጅ መጋዝ
- የፕላሰቲክ ቱቦ
- የተለያዩ ኤለክትሪክ መጠን መለኪያ መሳሪያዎች

25. 20
5.1 የኤሌክትሪክ መብራት መስመር ዝርጋታ (LIGHTING
INSTALLATION)
የተለያዩ የኤሌክትሪክ መብራት መስመር ዝርጋታዎች ሲኖሩ፣ ከነዝህም የሚከተሉት
ይገኛሉ
 አንድን አምፖል ከአንድ ቦታ በነጠላ ማብሪያ ማጥፊያ መቆጣጣር፡
5.1.1 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል
 ትክክለኛ ምልክቶችን በተገቢዉ ቦታ በስእሉ መሰረት ያስቀምጡ
 በስእሉ መሰረትበእቃዎች መካከል እራስዎ የሚፈልጉትን ርቀት ተጠቅመዉ
ቦርድ ላይ ይስሩ
 የሰሩት ስራ ትክክል መሆኑን አሰልጣኞች ካረጋገጠለዎት በኃላ የኤሌክትሪክ ኃይል
ሰጥተዉ የስሩት ስራ ተክክለኘት ያረጋግጡ፡፡
እስኬማትክ ዋየሪግ ሌይአዉት
ስዕል 11 እስኬማትክ ዋየሪግ ሌይአዉት
1. ሁለትና ከዚያ በላይ የሆኑ አምፖሎችን ከአንድ ቦታ በነጠላ ማብሪያ ማጥፊያ
መቆጣጣር
አምፖል
ማብሪያ ማጥፊያ
ነጠላ ማብሪያ ማጥፊያ
አምፖል

26. 21
ስዕል 12 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል
 ትክክለኛ ምልክቶችን በተገቢዉ ቦታ በስእሉ መሰረት ያስቀምጡ
 በስእሉ መሰረትበእቃዎች መካከል እራስዎ የሚፈልጉትን ርቀት ተጠቅመዉ
የሚከተለዉን ዋየሪንግ ስእል ቦርድ ላይ ይስሩ
 ቦርድ ላይ ሰርተዉ ከጨለሱ በኃላ ለአሰልጣኙ ያሳዩ
 የሰሩት ስራ ትክክል መሆኑን አሰልጣኙካረጋገጠለዎት በኃላ የኤሌክትሪክ
ኃይል ሰጥተዉ የስሩትን ስራ ይሞክሩ፡፡
አምፖል -1 አምፖል -2
ስካቶላ 1
ስካቶላ 2
ነጠላ ማብሪያ ማጥፊያ

27. 22
ስዕል 13 በመንታ ማብሪያ ማጥፊያ አራት አምፖሎችን መቆጣጣር
ስዕል 14 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል
 ትክክለኛ ምልክቶችን በተገቢዉ ቦታ በስእሉ መሰረት ያስቀምጡ
 በስእሉ መሰረትበእቃዎች መካከል እራስዎ የሚፈልጉትን ርቀት ይጠቀሙ
 በሌይ አዉት (ነጠላ መስመር) ዲያግራም መሰረት ዋየሪንግ ድያግራሙን
ቦርድ ላይ ይስሩ
 ቦርድ ላይ ሰርተዉ ከጨለሱ በኃላ ለስተማሪዎ ያሳዩ
 የሰሩት ስራ ትክክል መሆኑን አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ የኤሌክትሪክ
ኃይል ሰጥተዉ የስሩትን ስራ ይሞክሩ፡፡
 ሁለት አምፖልን ከሁለት ቦታ በባለ ሁለት/ በባለሶስት አቅጣጫ ማብሪያ ማጥፊ
መቆጣጠር
5.1.2 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል
 ትክክለኛ ምልክቶችን በተገቢዉ ቦታ በስእሉ መሰረት ያስቀምጡ
 በስእሉ መሰረትበእቃዎች መካከል እራስዎ የሚፈልጉትን ርቀት ተጠቅመዉ
የሚከተለዉን ዋየሪንግ ስእል ቦርድ ላይ ይስሩ
 ቦርድ ላይ ሰርተዉ ከጨለሱ በኃላ ለስተማሪዎ ያሳዩ
አምፖል -2አምፖል -1
አምፖል -3 አምፖል -4
መንታ ማብሪያ ና ማጥፊያ

28. 23
 የሰሩት ስራ ትክክል መሆኑን አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ የኤሌክትሪክ
ኃይል ሰጥተዉ የስሩትን ስራ ይሞክሩ፡፡
ስዕሎች 15 ሁለት አምፖሎችን ከሶስት ቦታ በባለ ሁለት/ በባለሶስት አቅጣጫ እና በባለ
አራት አቅጣጫ ማብሪያ ማጥፊ መቆጣጠር
5.1.3 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል
 ትክክለኛ ምልክቶችን በተገቢዉ ቦታ በስእሉ መሰረት ያስቀምጡ
 በስእሉ መሰረትበእቃዎች መካከል እራስዎ የሚፈልጉትን ርቀት ይጠቀሙ
 በለይ አዉት ዲያግራም መሰረት ዋየሪንግ ስእል ቦርድ ላይ ይስሩ

29. 24
 ቦርድ ላይ ሰርተዉ ከጨለሱ በኃላ ለስተማሪዎ ያሳዩ
 የሰሩት ስራ ትክክል መሆኑን አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ የኤሌክትሪክ
ኃይል ሰጥተዉ የስሩትን ስራ ይሞክሩ፡፡
ስዕል 16 ሁለት አምፖሎችን ከአራት ቦታ በባለ ሁለት/ በባለሶስት አቅጣጫ እና በባለ አራት
አቅጣጫ መቆጣጠር
5.1.4 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል
 ትክክለኛ ምልክቶችን በተገቢዉ ቦታ በስእሉ መሰረት ያስቀምጡ
 በስእሉ መሰረትበእቃዎች መካከል እራስዎ የሚፈልጉትን ርቀት ይጠቀሙ
 በለይ አዉት ዲያግራም መሰረት ዋየሪንግ ስእል ቦርድ ላይ ይስሩ
 ቦርድ ላይ ሰርተዉ ከጨለሱ በኃላ ለስተማሪዎ ያሳዩ
 የሰሩት ስራ ትክክል መሆኑን አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ የኤሌክትሪክ
ኃይል ሰጥተዉ የስሩትን ስራ ይሞከሩ፡፡

30. 25
ስዕል 17 ስስት አምፖሎችን ከተለያየ አቅጣጫ መቆጣጠር፡- አንድ አምፖል በነጠላ
ማብሪያ ማጥፊያ መቆጣጠር እና ቀሪዎቹን አምፖሎች ከሶስት ቦታ በባለ ሁለት/ በባለሶስት
አቅጣጫ እና በባለ አራት አቅጣጫ ማብሪያ ማጥፊያ መቆጣጠር
5.1.5 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል
 ትክክለኛ ምልክቶችን በተገቢዉ ቦታ በስእሉ መሰረት ያስቀምጡ
 በስእሉ መሰረትበእቃዎች መካከል እራስዎ የሚፈልጉትን ርቀት ይጠቀሙ
 በሌይ አዉት ዲያግራም መሰረት ዋየሪንግ ድያግራም ቦርድ ላይ ይስሩ
 ቦርድ ላይ ሰርተዉ ከጨለሱ በኃላ ለስተማሪዎ ያሳዩ
 የሰሩት ስራ ትክክል መሆኑን አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ የኤሌክትሪክ
ኃይል ሰጥተዉ የስሩትን ስራ ይሞክሩ፡፡

31. 26
ስዕል 18 ባለሸንበቆ አምፖልን ከሁለት ቦታ በባለ ሁለት/ በባለሶስት አቅጣጫ ማብሪያ
ማጥፊያ መቆጣጠር
5.1.6 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል
 ትክክለኛ ምልክቶችን በተገቢዉ ቦታ በስእሉ መሰረት ያስቀምጡ
 በስእሉ መሰረትበእቃዎች መካከል እራስዎ የሚፈልጉትን ርቀት ይጠቀሙ
 በሌይ አዉት ዲያግራም መሰረት ዋየሪንግ ድያገራም ቦርድ ላይ ይስሩ
 ቦርድ ላይ ሰርተዉ ከጨለሱ በኃላ ለስተማሪዎ ያሳዩ
 የሰሩት ስራ ትክክል መሆኑን አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ የኤሌክትሪክ
ኃይል ሰጥተዉ የስሩትን ስራ ይሞከሩ፡፡

32. 27
ስዕል 19 ሁለት አምፖሎችን ከአንድ ቦታ በዲመር ሰዊች /ማብሪያ ማጥፊያ መቆጣጠር
5.1.7 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል
 ትክክለኛ ምልክቶችን በተገቢዉ ቦታ በስእሉ መሰረት ያስቀምጡ
 በስእሉ መሰረት በእቃዎች መካከል እራስዎ የሚፈልጉትን ርቀት ይጠቀሙ
 በሌይ አዉት ዲያግራም መሰረት ዋየሪንግ ድያገራም ቦርድ ላይ ይስሩ
 ቦርድ ላይ ሰርተዉ ከጨለሱ በኃላ ለስተማሪዎ ያሳዩ
 የሰሩት ስራ ትክክል መሆኑን አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ የኤሌክትሪክ
ኃይል ሰጥተዉ የስሩትን ስራ ይሞክሩ፡፡
ስዕል 20• በሌይ አዉት ዲያግራም መሰረት ትክክለኛ ምልክቶች መጠቀም
5.2 የሀይል ወይም የሶኬት መስመር ዝርጋታ

33. 28
5.2.1 የነጠላ ፌዝ ሶኬቶችን (ባለሁለት ቀዳዳ) በመስመር መዘርጋትና የተዘረጋውን
መስመር በመሳሪያ መፈተሽ
5.2.2 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል
 ትክክለኛ ምልክቶችን በተገቢዉ ቦታ በስእሉ መሰረት ያስቀምጡ
 በስእሉ መሰረትስካቱላዎችን፤ በስካቱላና ሶኬት መካከል የሚፈልጉትን ርቀት
ይጠቀሙ
 በሌይ አዉት ዲያግራም መሰረት ዋየሪንግ ድያግራምወረቀት ላይ ይሳሉ
 የሳሉትን ዋየሪንግ ድያግራም ለአስተማሪዎ ያሳዩ
 የስሩት ዋየሪንግ ድያግራም አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ ቦርድ ላይ
መስመር ይዘረጉ
 ቦርድ ላይ ሰርተዉ ከጨለሱ በኃላ ለስተማሪዎ ያሳዩ
 የሰሩት ስራ ትክክል መሆኑን አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ የኤሌክትሪክ
ኃይል ሰጥተዉ የሰሩትን ስራ ይሞክሩ፡፡
5.2.3 የነጠላ ፌዝ ሶኬቶችን (ባለሶስት ቀዳዳ) መስመር መዘርጋትና የተዘረጋውን
መስመር በመሳሪያ መፈተሽ
5.2.4 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል

34. 29
 ትክክለኛ ምልክቶችን በተገቢዉ ቦታ በድያግራሙ መሰረት ያስቀምጡ
 በድያግራሙ መሰረትስካቱላዎች፤ በስካቱላና ሶኬት መካከል የሚፈልጉትን
ርቀት ይጠቀሙ
 በሌይ አዉት ዲያግራም መሰረት ዋየሪንግ ድያግራም ወለቀት ላይ ይሳሉ
 የሳሉትን ዋየሪንግ ድያግራም ለስተማሪዎ ያሳዩ
 የስሩት ዋየሪንግ ድያግራምአስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ ቦርድ ላይ
መስመር ይዘረጉ
 ቦርድ ላይ ሰርተዉ ከጨለሱ በኃላ ለስተማሪዎ ያሳዩ
 የሰሩት ስራ ትክክል መሆኑን አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ የኤሌክትሪክ
ኃይል ሰጥተዉ የሰሩትን ስራ ይሞክሩ፡፡
ስዕል 21 የደወል መስመር ዝርጋታ
5.2.5 አንድን ደወል ከአንድ ቦታ መቆጣጠር
5.2.6 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል
 ትክክለኛ ምልክቶችን በተገቢዉ ቦታ በስእሉ መሰረት ያስቀምጡ
 በስእሉ መሰረት በስካቱላና በደወል እንዴሁም በደዎል ማብሪያ ማጥፊያ
መካከል የሚፈልጉትን ርቀት ይጠቀሙ
 በሌይ አዉት ዲያግራም መሰረት ዋየሪንግ ድያገራም ወረቀት ላይ ይሳሉ
 የሳሉትን ዋየሪንግ ድያገራም ለስተማሪዎ ያሳዩ

35. 30
 የስሩትን ዋየሪንግ ድያገራም አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ ቦርድ ላይ
መሰመሩን ይዘረጉ፡፡
 ቦርድ ላይ ሰርተዉ ከጨለሱ በኃላ ለስተማሪዎ ያሳዩ
 የሰሩት ስራ ትክክል መሆኑን አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ የኤሌክትሪክ
ኃይል ሰጥተዉ የሰሩትን ስራ ይሞክሩ፡፡
ስዕል 22 አንድን ደወል ከሁለት ቦታ እና ከዚያ በላይ መቆጣጠር
5.2.7 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል
 ትክክለኛ ምልክቶችን በተገቢዉ ቦታ በስእሉ መሰረት ያስቀምጡ
 በስእሉ መሰረት በስካቱላና በደወል እንዴሁም በስካቱላና የደዎል ማብሪያ
ማጥፊያ መካከል የሚፈልጉትን ርቀት ይጠቀሙ
 በሌይ አዉት ዲያግራም መሰረት ዋየሪንግ ድያግራም ወረቀት ላይ ይሳሉ
 የሳሉትን ዋየሪንግ ድያግራም ለስተማሪዎ ያሳዩ
 የስሩት ዋየሪንግ ድያግራም አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ ቦርድ ላይ
መስመር ይዘረጉ፡
 ቦርድ ላይ ሰርተዉ ከጨለሱ በኃላ ለስተማሪዎ ያሳዩ
 የሰሩት ስራ ትክክል መሆኑን አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ የኤሌክትሪክ
ኃይል ሰጥተዉ የሰሩት ስራ ይሞክሩ፡፡
ትራንስፎርመር
220፡12 ቮልት

36. 31
ስዕል 23 የቢሮ መጥሪያ ደወል (Announcetor) መስመር መዘርጋት
5.2.8 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል
 ትክክለኛ ምልክቶችን በተገቢዉ ቦታ በስእሉ መሰረት ያስቀምጡ
 በስእሉ መሰረት በስካቱላና በቢሮ መጥሪያ ደወል እንዴሁም በስካቱላና
በደዎል ማብሪያ ማጥፊያ መካከል የሚፈልጉትን ርቀት ይጠቀሙ
 በሌይ አዉት ዲያግራም መሰረት ዋየሪንግ ድያግራምቦርድ ላይ ይስሩ
 ቦርድ ላይ ሰርተዉ ከጨለሱ በኃላ ለአስተማሪዎ ያሳዩ
 የሰሩት ስራ ትክክል መሆኑን አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ የኤሌክትሪክ
ኃይል ሰጥተዉ የሰሩትን ስራ ይሞክሩ፡፡
ሌይ አዉት ዲያግራም
ትራንስፎርመር

37. 32
ስዕል 24 ዋየሪንግ ዲያግራም
ስዕል 25 ቁልፍ/ማብራሪያ
/ማመልከቻ ቁጥሮች
/የማመልከቻ ቁጥሮች መደምሻ
/የፑሽበተን መደምሰሻ
/መጥሪያ
ስዕል 26 /ከመሬት ጋር የሚያያዝ ገመድ/
/ደወል
/የኤሌክትሪክ ኃይል

38. 33
5.3 የተለያዩ ሰርኪውቶችን ያጣመረ የህንጻ መስመር ዝርጋታ
(INSTALL DIFFERENT ELECTRICAL CIRCUIT)
5.3.1 የመብራት፣ የሀይልና የደወል ሰርኪዎቶችን ያጣመረ መስመር ዝርጋታን
ማሳየት
5.3.1.1 ሁለት አምፖሎችን ከአንድ ቦታ መቆጣጠርና ለጠቅላላ አገልግሎት የሚውሉ
ሁለት ሶኬቶችን መዘርጋት
5.3.2 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል
 ትክክለኛ ምልክቶችን በተገቢዉ ቦታ በስእሉ መሰረት ያስቀምጡ
 በስእሉ መሰረትበእቃዎች መካከል እራስዎ የሚፈልጉትን ርቀት ይጠቀሙ
 በሌይ አዉት ዲያግራም መሰረት ዋየሪንግ ዲያግራም ወረቀት ላይ የሳሉ
 የሳሉትን ዋየሪንግ ዲያግራምላስተማሪዎ ያሳዩ
 የስሩት ዋየሪንግ ዲያግራም አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ ቦርድ ላይ
መስመር ይዘርጉ፡
 ቦርድ ላይ ሰርተዉ ከጨለሱ በኃላ ለስተማሪዎ ያሳዩ
 የሰሩት ስራ ትክክል መሆኑን አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ የኤሌክትሪክ
ኃይል ሰጥተዉ የሰሩን ስራ ይሞክሩ፡፡

39. 34
ስዕል 27 ሁለት አምፖሎችን ከሶስት ቦታ መቆጣጣር፤ አንድ አምፖልን ከአንድ ቦታ
መቆጣጣር እና በተጨማሪም የሁለት ሶኬቶችን መስመር መዘርጋት
5.3.3 የተግባር ስራ ቅደም ተከተል
 ትክክለኛ ምልክቶችን በተገቢዉ ቦታ በስእሉ መሰረት ያስቀምጡ
 በስእሉ መሰረትበእቃዎች መካከል እራስዎ የሚፈልጉትን ርቀት ይጠቀሙ
 በለይ አዉት ዲያግራም መሰረት ዋየሪንግ ዲያግራም ወረቀት ላይ የሳሉ
 የሳሉትን ዋየሪንግ ዲያግራም ለስተማሪዎ ያሳዩ
 የስሩት ዋየሪንግ ስእል አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ ቦርድ ላይ መስመር
ይዘረጉ
 ቦርድ ላይ ሰርተዉ ከጨለሱ በኃላ ለስተማሪዎ ያሳዩ
 የሰሩት ስራ ትክክል መሆኑን አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ የኤሌክትሪክ
ኃይል ሰጥተዉ የሰሩትን ስራ ይሞክሩ፡፡

40. 35
1. አራት አምፖሎችን በመንታ ማብሪያ ማጥፊያ መቆጣጠር ፤ ለአጠቃላይ
አገልግሎትና ለተለዬ አገልግሎት የሚውል የሶኬት መስመር ዝርጋታ እና
በተጨማሪም ደወልን ከሁለት ቦታ መቆጣጣር
የተግባር ስራ ቅደም ተከተል
 ትክክለኛ ምልክቶችን በተገቢዉ ቦታ በስእሉ መሰረት ያስቀምጡ
 በስእሉ መሰረትበእቃዎች መካከል እራስዎ የሚፈልጉትን ርቀት ይጠቀሙ
 በለይ አዉት ዲያግራም መሰረት ዋየሪንግ ዲያግራም ወረቀት ላይ የሳሉ
 የሳሉትን ዋየሪንግ ዲያግራም ለስተማሪዎ ያሳዩ
 የስሩት ዋየሪንግ ዲያግራም አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ ቦርድ ላይ
መስመሩን ይዘርጉ
 ቦርድ ላይ ሰርተዉ ከጨለሱ በኃላ ለስተማሪዎ ያሳዩ
 የሰሩት ስራ ትክክል መሆኑን አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ የኤሌክትሪክ
ኃይል ሰጥተዉ የሰሩን ስራ ይሞክሩ፡፡

41. 36
4.5 የኤሌክትሪካል ንድፎችን ተረድተዉና አንብበዉ በህንጻ ላይ የሚዘረጉ መስመሮችን
በተግባር መዘርጋት
1. በመመገቢያ አዳራሽና በመኖሪያ ቤትአንድ አንድ ድቡልቡል አምፖሎችን ከተለያየ
ቦታ በነጠላ ማብሪያ ማጥፊያ
መቆጣጠር
የተግባር ስራ ቅደም ተከተል
 ትክክለኛ ምልክቶችን በተገቢዉ ቦታ በስእሉ መሰረት ያስቀምጡ
 በስእሉ መሰረትበእቃዎች መካከል እራስዎ የሚፈልጉትን ርቀት ይጠቀሙ
 በሌይ አዉት ዲያግራም መሰረት ዋየሪንግ ዲያግራም ወረቀት ላይ ይሳሉ
 የሳሉትን ዋየሪንግ ዲያግራም ለአስተማሪዎ ያሳዩ
 የስሩት ዋየሪንግ ዲያግራም አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ ቦርድ ላይ
መስመሩን ይዘርጉ
 ቦርድ ላይ ሰርተዉ ከጨለሱ በኃላ ለአስተማሪዎ ያሳዩ
 የሰሩት ስራ ትክክል መሆኑን አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ የኤሌክትሪክ
ኃይል ሰጥተዉ የሰሩትን ስራ ይሞክሩ፡፡

42. 37
2. በመኖሪያ ቤት አንድ ድቡልቡል አምፖልና ሶኬት ከተለያየ ቦታ መቆጣጠር
እንዲሁም በመመገቢያ አዳራሽ አንድ ድቡልቡል አምፖል፣ አንድ ሶኬት ና አየር
መቅዘፊያ መቆጣጠር
የተግባር ስራ ቅደም ተከተል
 ትክክለኛ ምልክቶችን በተገቢዉ ቦታ በስእሉ መሰረት ያስቀምጡ
 በስእሉ መሰረትበእቃዎች መካከል እራስዎ የሚፈልጉትን ርቀት ይጠቀሙ
 በሌይ አዉት ዲያግራም መሰረት ዋየሪንግ ዲያግራም ወረቀት ላይ ይሳሉ
 የሳሉትን ዋየሪንግ ዲያግራም ለአስተማሪዎ ያሳዩ
6

43. 38
 የሰሩት ዋየሪንግ ዲያግራም አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ ቦርድ ላይ
መስመሩን ይዘርጉ
 ቦርድ ላይ ሰርተዉ ከጨለሱ በኃላ ለአስተማሪዎ ያሳዩ
 የሰሩት ስራ ትክክል መሆኑን አስተማሪዎ ካረጋገጠለዎት በኃላ የኤሌክትሪክ
ኃይል ሰጥተዉ የሰሩትን ስራ ይሞክሩ፡፡
Area11.80sq.m.
Area 8.60 sq.m.
Area6.60sq.m.
Area3.00sq.m.
Are29.50sq.m.
1
2
4
5
6
5. በኤሌክትሪክ የሚሠሩ መሣሪያዎች ብልሽት እና ጥገና
5.1የብልሽት አይነቶች

44. 39
ብልሽት ስንል በኤሌክትሪክ ዕቃዎች ላይ ሊከሰቱ የሚችሉ ቸግሮች ናቸው። እነዚህም
ችግሮች ቀጥሎ የተዘረዘሩት ናቸው
1. ክፍት የኤሌክትሪክ መስመር(open circuit)
2. የተገናኘ የኤሌክትሪክ መስመር(short circuit)
3. የኤሌክትሪክ መስመር ከአካሉ ጋር መገናኘት(grounding)
ክፍት የኤሌክትሪክ መስመር(open circuit)
የክፍት የኤሌክትሪክ መስመር(open circuit) ብልሽት መንስኤ ሊሆኑ የሚችሉ ብዙ
ምክንያቶች አሉ፣እነርሱም
 የጭነት መብዛት
 የፊዉዝ መቃጠል
 የኤሌክትሪክ መስመር(ሽቦ) መበጠስ
 በደንብ አለመገናኘት ወይም አለመርገጥ
 መዛግ
 መላላት
የተገናኘ የኤሌክትሪክ መስመር(short circuit)
የተገናኘ የኤሌክትሪክ መስመር(short circuit) ብልሽት መንስኤ ሊሆኑ የሚችሉ ብዙ
ምክንያቶች አሉ፣እነርሱም
 የመቃጠል
 የሙቀት መብዛት
 የኤሌክትሪክ መስመር(ሽቦ) መሸፈኛ መልቀቅ ወይም መቅለጥ
 እርጥበት
የኤሌክትሪክ መስመር ከአካሉ ጋር መገናኘት(grounding)
የኤሌክትሪክ መስመር ከአካሉ ጋር እዲገናኙ የሚያደርጉ መንስኤዎች

45. 40
 የኤሌክትሪክ መስመር(ሽቦ) መሸፈኛ መልቀቅ ወይም መቅለጥ
 እርጥበት
 የመቃጠል
 የመላላት
እነዚህ ከላይ የተጠቀሱት ዋና ዋና ብልሽቶች ይሁኑ እንጂ እያንዳንዱ ብልሽት አንዱ
ሌላዉን እንደሚያመጣ ይታወቃል።ለምሳል የኤሌክትሪክ ሥርጭት በአቐራጭ መገናኘት
ከአካሉ ጋር መገናኘትን መበጠስን ያመጣል።
ብልሽቶች በመብራት፣በሞተር፣በትራንስፎርመር ላይ ተመሣሣይ ቢሆም ምልክታቸዉና
የጥገና ሥራቸዉ ይለያያል።ለምሳል መብራትን የወሰድ እንደሆነ አምፖሉ ከተቃጠለ ያለዉ
አማራጭ መጣል ነዉ።ሞተርን ወይም ትራንስፎርመር ሽቦ(winding) ከተቃጠለ ተጠግኖ
በሥራ ላይ ይዉላል።
5.2ብልሽትን የመለየት ዘዴ
ብልሽቶች በተለያዩ መንገዶች ይታወቃል።መረጃን የማወቅ የመለየት ዘዴ አጠቃቀም
አንደሰዉ ልምድ ቢለያይም ዋና ዋናዎቹ የሚከተሉት ናቸዉ።
 በማየት
 በመስማት
 በመመርመሪያ መሣሪያ በመጠቀም
በማየት
የኤልክትሪክ ዕቃዎች ብልሽት( ለምሳል ምጣድ,ምድጃ ) የተበጠሰ ወይም የተቃጠለ ከሆነ
በመፍታተ ውስጡን በመመልከት ብልሽቱ ማወቅ ይቻላል።
በመስማት

46. 41
በመስማት ዕቃዎቹ ብልሽቱ ሲያጋጥማቸዉ ሙሉ በሙሉ ሥራቸዉን በማቐማቸዉ ብቻ
ሳይሆን እየሰሩ በሚፈጥሩት ድምፅ ሊደርስ የሚችለውን ብልሽት አስቀድሞ ማስተካከል
ይቻላል።
በመመርመሪያ መሣሪያ በመጠቀም
ማንኛዉም የኤሌክትሪክ ዕቃ ብልሽት ሲገጥመዉ በቀላሉ የመመርመሪያ መሣሪያዎችን
በመጠቀም የብልሽቱ ዓይነት ለይቶ ለማወቅና ለጥገና አመቺ መሆኑንና አለመሆኑን
መለየት ይቻላል።
የመፈተሻ መሣሪያዎች
መልቲ ሜትር
ሜገር
መብራት
ቴሰተር
መልቲ ሜትር
ይህ የመመርመሪያ የመፈተሻ መሳሪያ ቮልቴጅን ፣ከረንትንና የሬዚስታንስ መጠን
የሚለካልን መሣሪያ ነዉ።በኤሌክትሪክ የሚሰሩ ዕቃዎች ሁሉ በዉስጡ ሬዚስታንስ (የከረንት
ተቃዋሚ) አለዉ። ከፍተኛ ጉልበት ያለዉ የኤሌክትሪክ ዕቃ ሬዚስታንሱ ሲለካ አነስተኛ
ነዉ።አነስተኛ ጉልበት ያለዉ የኤሌክትሪክ ዕቃ ሬዚስታንሱ ሲለካ መጠኑ ከፍተኛ ነዉ።
የተበጠሰ ገመድ ወይም ያልተገናኘ መስመር ሬዚስታንሱ በጣም ከፍተኛ ነዉ። ያልተበጠሰ
ገመድ ወይም በአቐራጭ የተገናኘ መስመር ሬዚስታንሱ ወደ ዜሮ ይጠጋል።
5.3በኤሌክትሪክ የሚሰሩ መሳሪያዎች ጥገና
በኤሌክትሪክ የሚሰሩ እቃዎችን ለመጠገን በመጀመሪያ እቃዎችን ጠንቅቆ ማወቅ አስፈላጊ
ነዉ። በዚህ መሰረት አንድ ኤሌክትሪሺያን ማወቅ የሚገባዉ

47. 42
 እቃዉ እንዴት እንደሚሰራ መረዳት
 በኤሌክትሪክ እቃ ላይ የተፃፉትን መረጃዎች ማወቅ
 ለእቃዉ መጠገኛ የሚዉሉትን መለኪያ መሳሪያዎች አጠቃቀም ማወቅ
 የሚጠገኑ እቃዎች ሲፈቱ በጥንቃቄ መረጃዎችን መሰብሰብ
 የጥገና ቅደም ተከተል መሰረት በማድረግ መታየት የሚገባቸዉ የመሳሪያዉ አካል
በኃይልና በኤሌክትሪ መፈተሻ መሳሪያ መመርመር
 ከኤሌክትሪክ መሳሪያው ወይም ከሚጠገኑ እቃዎች ጋር ግንኙነት ያላቸዉ ሰራተኞ
ወይም ግለሰቦች ስለ እቃዉ ሁኔታ መነጋገርና መረጃ መሰብሰብ
የኤሌክትሪክማሞቂያ መሳሪያዎች
የኤሌክትሪክማሞቂያ መሳሪያወሪክ የሚባሉት የኤሌክትክ ሃይል በመጠቀም ሙቀት
ማመንቀት የሚችሉ መሳሪያወች ሲሆኑ እነሱም የኤልክትሪክ ምጣድ ፣የኤልክትሪክ
ምድጃ፣የኤልክትሪክ የውኃ ማሞቂያ ፣የኤልክትሪክ የዳቦ መጋግሪያ የመሳሰሉት ናቸው፡፡
የኤልክትሪክ ምጣድ አሰራር
ሸክላ ምጣዱን ከኃላ በኩል በዝግታ መቦርቦር ይህም ሲሆን በተቦርቦረበት ጉድጓዶች መኃል
የሚገኘው ርቀት ሁልጊዜ የተመጣጠነ መሆን አለበት፡ይህም የተመጣጠነ ሙቀት ማገኘት
እንዲቻል ነው፡፡አቦራቦሩም ከ ምጣዱ መሃል ተነስቶለየሁለቱ ሪዚሰተሮች መቀበሪያ መሆን
አለበት፡፡የሁለቱን ሪዚስተር ጫፍ በማያያዝ ሪዝስተሮችን በፓራለል እንዲገናኙ
ማድረግ፡፡የሪዝስተርሮች አንዱ ጫፍ ከመሃል ሲሆን ላይኛው ከምጣዱ ጠርዝ ከ አንድ ቦታ
ይሆናል፡፡

48. 43

49. 44
ከላይ እንደተመለከተው ሲሆን ከመሃል የሚገኘው ሪዝሰተሮች ጫፎች ተመጣጣኝ በሆነ
የመዳብ ሽቦ ቀጥሎ ወድ ሌላ ሽቦ ጫፍ ማለትም ወደ ምጣዱ ጠርዝ በማምጣትሁለቱንም
በፕለግ ማያያዝ(ማሰር)፡፡ በምጠድ የሪዝስተሮችን ጫፎች በምጣድ ማቀፊያአካል ውሰጥ
በተዘጋጀላቸው ቦዮች ውስጥ በዝግታ ማሳለፍ ና የሪዝሰተሮችን ውጥረት
ማስተካክል፡፡ሪዝስተሮቹ በተመጣጠነ ደረጃመዞር ከተረጋገጠ(እንጅ ከተለጠጠ ሙቀት ሊሰጥ
አይችልም፡፡)ለሙከራ የሪዝስተሮችን ጨፍ 220ቮልት የኤሌክተሪክ ኃየል በ መስጠት
መስራት አለመስራቱን መመለከት መስራቱ ትክክለኛ ሙቀት መስጠቱ ከተረጋገጠ በኃላ
ጀሦውን በዉኃ በማዋሐድ መሉ በሙሉ ሪዝስተር የተቀበረበትንወራጅ የሚወጣበተን ብቻ
በማስቀረት መለሰን ፡፡ጀሦ እንዲደርቅ ከተደረገ በኃላ ከምጠድ አቃፊ ጋር በመግጠም
ወራጁን በሸክላ ማገነኛ የኤሌክትሪክ ኃይል ከሚያመጣው ሸቦ በማገናኘት ኃይል በመስጠት
ሸክላውን በማሙሸት እንጅራ መጋገር ይቻላል፡፡

50. 45
የካይዘንፍልስፍናምንነትና
አስፈላጊነት
የሚቀርቡርእሶች
• የካይዘንምንነት
• የካይዘንአስፈላጊነት
• የካይዘንባህሪያት
• የካይዘንችግርአፈታትዘዴ
• ካይዘንለመተግበርምንያስፈልጋል?
• ሊተኮርባቸውየሚገቡጉዳዮች
• 7ቱብክነቶች
• ካይዘንለመተግበርየሚጠቅሙቴክኒኮች
የካይዘንምንነት
(ካይ) ለውጥ፣መሻሻል
(ዘን) የተሻለ፣መልካም፣ጥሩ

51. 46
ካይዘን - “የተሻለለውጥ
ካይዘንማለትየጃፓንየአሰራርፍልስፍናሆኖየአሰራርልምዶችን፣ብቃትንወዘተበቀጣይነትለማሻሻ
ልየሚያስችልየአሰራርፍልስፍናነው
• ካይዘንበምርትሂደትውስጥየሚታዩብክነቶችንበማስወገድወይምበመቀነስያለንንሀብትበቁ
ጠባናእናአዋጭበሆነመንገድለመጠቀምበሚያስችልቀጣይናየማያቋርጥየምርትጥራትናም
ርታማነትንለማሳደግየሚያስችልአሰራርነው፡፡
• ካይዘንብክነትንበማስወገድጥራት፣ወጪናየማስረከቢያጊዜያችንንበማሻሻልቁልፍአስተዋ
ጽኦያደርጋል፡፡
የካይዘንአስፈላጊነት
የኩባንያትርፍይሻሻላል
ተወዳዳሪነትይጨምራል
ሥራይፈጠራል የሚከፈልግብርይጨምራል→የአገርገቢይሻሻላል
በአጠቃላይካይዘንየአንድንአገርዕድገትለማምጣትየሚጠቅ
ምስትራቴጂነው

52. 47
የካይዘንባህርያት
1. ቀጣይናየማያቋርጥ
2. ሁሉንምየሚያሳትፍ
3. ብዙወጪየማይጠይቅ
4. በሁሉምየዘርፍዓይነቶችየሚተገበር (በፋብሪካዎች፣አገልግሎትሰጪድርጅቶች፣ወዘተ)
1. “ቀጣይናየማያቋርጥ”
• ማቀድ (plan)
• መተግበር (do)
• ማረጋገጥ(check)
• ማስተካከል (act)

53. 48
የካይዘንችግርአፈታትዘዴ
መገንዘብ ችግር መምረጥ ነባራዊ ሁኔታ ማጥናት ግብ ማስቀመጥ
ዕቅድ ማውጣት መንስኤዎች መዘርዘር
መፍቴሔዎች ማሰብና መተግበር የተገኘው ውጤት ማረጋገጥ ደረጃ
አዘጋጅቶ መቀጠል

54. 49
ካይዘንለመተግበርምንያስፈልጋል?
Knowledge of KAIZEN -የካይዘንዕውቀት
Attitude - ቀናአስተሳሰብ
involvement- የሁሉምተሳትፎ
zealous- ፍላጎትናድጋፍ
education -ስለካይዘንማስተማርናመማር
never ending - ካይዘንበቀጣይነትመተግበር
ሊተኮርባቸውየሚገቡጉዳዮች

55. 50
1. ጥራት- የደንበኞችቅሬታ፣የተበላሸምርትመጠን፣የጥራትቁጥጥርዘዴ
2. ወጪ- የግብዓትአጠቃቀም፣የወጪቁጥጥርዘዴ፣የጊዜአጠቃቀም፣የምርትወጪ
3. የምርትመጠን - የማሽኖችሁኔታ፣የሀብትአጠቃቀም
4. የማቅረቢያጊዜ- የሥራጊዜአጠቃቀም፣የንብረትክምችትሁኔታ
5. የሥራቦታደህንነት- የሥራጫና፣የሥራቦታሁኔታ፣የአደጋሁኔታ
6. የሥራተነሳሽነት-
በካይዘንሥራዎችየተሳትፎሁኔታ፣የሰራተኞችበሥራቦታመገኘት፣የእርስበእርስግንኙነት
7. አካባቢያችን - የውሃአጠቃቀም፣የአየርመበከል፣የድምጽሁኔታ
7ቱብክነቶች
• ብክነትማለትለምንሰራውወይምለምናመርተውምርትምንምዓይነትእሴትየማይጨምሩወ
ጪንግንየሚጨምሩአሠራሮችናቸው፡፡
• የሥራሂደቶችበሦስትምድቦችይከፋላሉ
ሀየተጣራየሥራሂደት (Net operation)-እሴትየሚጨምሩ
ምሳሌ-መበየድ፣መገጣጠም፣ማተምወ.ዘ.ተ
ለምንምእሴትየማይጨምሩነገርግንአስፋሊጊየሆኑሂደቶችናቸው፡፡
ምሳሌ-የጥራትቁጥጥርምርመራ፣ምርቱንማጓጓዝ
ሐብክነት (Muda)-የማያስፈልጉወይንምዕሴትየማይጨምሩ

56. 51
ምሳሌ- ከመጠንበላይማምረት፣መጠበቅ፣ግድፈቶችንመስራትወ.ዘ.ተ
1. ከሚፈለገውበላይማምረት
2. የንብረትክምችት
3. መጠበቅ
4. ማጓጓዝ
5. እንከንያለውምርትማምረት
6. አላስፈላጊእንቅስቃሴ
7. የአሰራርብክነት
1. ከሚፈለገውበላይማምረት
በዓይነት፣በመጠንበወቅቱከሚፈለገውበላይ
መንስኤ
COS
T

57. 52
የሰራተኞችናየማሽኖችመብዛት
የሰራተኞችናየማሽኖችአቅምአለመመጣጠን
ያልተደላደለየአመራረትዘዴ
የሚያስከትላቸውችግሮች
የምርትክምችት
የማምረትዕቅድመዛባት
ግብዓትናመለዋወጫበብዛትመያዝ
ኪሳራ
የምርትመበላሸት
2. የንብረትክምችት
መንስኤ
 ለሚከሰቱችግሮችያለንዝቅተኛግንዛቤ
 ጥሩያልሆነአቀማመጥ
 በምርትሂደትውስጥያሉማነቆዎች
 ከሚፈለገውበላይማምረት
 ግምታዊትንበያመሰረትበማድረግማመረት
የሚያስከትላቸውችግሮች
 ረጅምየማስረከቢያጊዜ
 የቦታብክነት

58. 53
 የማጓጓዝናየፍተሻሥራዎችመብዛት
 የለውጥሥራዎችንማዳከም
 ካፒታልይይዛል
 የማሽኖችናየሰዎችአቅምለመገመትያዳግታል
3. መጠበቅ
መንስኤ
• ጥሩያለሆኑየማሽኖችአቀማመጥ
• ማነቆዎችመኖር
• በብዛትማምረት
• የአቅምአለመመጣጠን
የሚያስከትላቸውችግሮች
• የሰውኃይል፣የጊዜናየማሽኖችብክነት
• በምርትሂደትውስጥየክምችትመብዛት
4. ማጓጓዝ
መንስኤ
• ጥሩያልሆነአቀማመጥ
• በብዛትማምረት
• አንድዓይነትሙያብቻያለውሠራተኛ
የሚያስከትላቸውችግሮች

59. 54
• የቦታብክነት
• ምርታማነትመቀነስ
• የጊዜብክነት
• ማጓጓዣዕቃዎችመፈለግ
• የምርትመበላሸትጭረትመፍጠር
5. እንከንያለውምርትማምረት
o መንስኤ
o ያልተሟላየጥራትፍተሻናደረጃዎች
 ደረጃያለወጣለትአሰራር
 ፍተሻመጨረሻላይማካሄድ
 ከሚፈለገውጥራትበላይማምረት
የሚያስከትላቸውችግሮች
• ምርታማነትመቀነስ

60. 55
• ግድፈቶችመብዛት
• ቅሬታዎችመብዛት
• የፍተሸሂደትመዛባትናፈታሾችመብዛት
6. አላስፈላጊእንቅስቃሴ
መንስኤ
• ጥሩ ያልሆነ የማሽኖች አቀማመጥ
• ትምህርት/ስልጠና አለመኖር
• የተለየ ኦፕሬሽን መኖር
• ያለተደላደለ የማምረት ሂደት
የሚያስከትላቸው ችግሮች
• የሰው ኃይልና የሥራ ሰዓት መጨመር
• የሰራተኛ ክሕሎት መቀነስ
• ያለተረጋጋ ኦፕሬሽን
7. የአሰራርብክነት
መንስኤ
• የሂደትቅደምተከተሎችተንትኖያለማወቅ
• የሂደቶችይዘትንተንትኖአለማወቅ
• ትክክለኛያልሆኑዕቃዎችናትክክለኛያልሆነአጠቃቀም
ደረጃውንያለጠበቀአሰራር

61. 56
የሚያስከትላቸውችግሮች
• ውጤታማአለመሆን
• ግድፈቶችንማብዛት
• የሰውኃይልንማብዛትናየሥራጊዜንማራዘም
ካይዘንለመተገበርየሚጠቅሙቴክኒኮች
1. 5ቱማዎች (5S)
2. የጥራትቁጥጥርብዱኖች (QCC)
3. ሓሳብመስጫዘዴ (Suggestion system)
4. 7ቱየጥራትቁጥጥርቴክኒኮች (7 QC Tools)
5. ጂዶካ (JIDOKA)
6. ልክበሰዓቱ (Just-in-time)
7. ካንባን (Kanban)
8. ፖካዮኬ (Pokayoke)
9. ደረጃውንየጠበቀአሰራር
10.ታክትታይምንየተከተለአመራረት(Takt time)
11.የተደላደለአመራረት(Leveled Production)
ካይዘንለመተግበርየሚጠቅሙቴክኒኮች
“5ቱማዎች (5S)”
1ኛማማጣራት

62. 57
2ኛማማስቀመጥ
3ኛማማጽዳት
4ኛማማላመድ
5ኛማማዝለቅ
• 5ቱማዎችካይዘንስንጀምርየምንተገብራቸውናቸው::
ከሁሉምየካይዘንቴክኒኮችባነሰወጪየሚተገበርነው::
ካይዘንለመተግበርየሚጠቅሙቴክኒኮች
“ የጥራትቁጥጥርብዱኖች (QCC) ”
• ጥቂት (ከ3-10) አንድዓይነትሥራየሚሰሩሰራተኞችአባልየሚሆኑበትብዱንነው።
• አባላቶቹበሥራቦታቸውየሚያጋጥማቸውችግሮችመፍታትየሚማሩበትብዱንነው
• የጋራመንፈስናበራስመተማመንንየሚያዳብሩበትብዱንምነው

63. 58
“ሓሳብመስጫዘዴ (Suggestion system)”
• ሰራተኞችበብዱንምሆነበግልሆነውየማሻሻያሓሳቦችየሚያቀርቡበትሲሆንኩባንያውምየተ
ሰጡሓሳቦችበመገምገምናበማወዳደርጥሩሓሳብላቀረቡሰራተኞችሽልማትየሚሰጥበትዘዴ
ነው
• ይህቴክኒክየሰራተኞችተነሳሽነትናተሳታፊነትእንዲዳብርያደርጋል
7ቱየጥራትቁጥጥርቴክኒኮች (7 QC Tools)
Check sheets- ለትንተናበሚያመችሁኔታመረጃለመሰብሰብ
2. Pareto diagram- በቅድሚያመፈታትያለባቸውችግሮችለመለየት
3. Cause and Effect diagram- የአንድችግርዋናዋናመንስኤዎችለመለየት
4. Histogram- ብዛትያላቸውመረጃዎችበሥዕልበማስቀመጥበቀላሉያልተለመደሁኔታለመለየት
5. Scatter Diagram- የሁለትዓይነትመረጃዎችግንኙነትለማወቅ
6. Control Chart - ሂደቶችከተዘጋጀውደረጃውስጥመሆናቸውንለመቆጣጠር

64. 59
7. (Stratification) - የተሰበሰበመረጃበብዱንበብዱንበማድረግለማወዳደር

65. 60
ጂዶካ (JIDOKA)
ማሽኑበራሱወይምበሰራተኛውእንዲቆምበማድረግግድፈትእንዳያልፍመቆጣጠሪያዘዴነው
ልክበሰዓቱ (Just-in-time)
• ማንኛውንምአስፈላጊነገርበተፈለገበትሰዓት፣መጠንናጥራትማቅረብመቻልነው
• ይህየአሰራርዘዴቅልጥፍናየሞላበትአሰራርአንዲኖርናየደንበኞንፍላጎትለማርካትያስችላ
ል

66. 61
ካንባን (Kanban)
• የመረጃመለዋወጫካርድ(Kanban)
በመጠቀምስለመመረትያለበትምርትመጠንን፣ስንትመጓጓዝእንዳለበትወዘተመረጃለመለ
ዋወጥየሚያስችልቴክኒክነውከሚፈለገውበላይማምረትለመከላከልናመዘግየትንለማየትያ
ስችላል።የደንበኛንፍላጎትመሠረትበማድረግየሚቀጥለውሂደትካለፈውሂደትየሚፈልገው
ንያህልይወስዳል።
የሚመረትሁሉይሸጣልበሚል
የደንበኛፍላጎትመሠረትያደረገ
ግምትበግፊትማምረት
ፖካዮኬ (Pokayoke)
የተለያዩምልክቶች፣መብራቶችናሌሎችስልቶችበመጠቀምስህተቶችወይምግድፈቶችበሰራተኞች
ግድየለሽነትወይምትኩረትባለመስጠትአንዳይፈጠሩ፣እንዳያለፉበማድረግጥራትንበየሂደቶችእን
ዲኖርየሚያደርግቴክኒክነው
ደረጃውንየጠበቀአሰራር

67. 62
• ብክነትንበማስወገድየአሰራርቅደምተከተልየሚያሳይየማምረትሥልትነው።የምርትዘዴ
መመሪያዎችግልጽእነዲሆኑያደርጋል።
• ደረጃውንየጠበቀአሰራርሦሥትክፍሎችአሉት
– ታክትታይም
– የሥራሂደቶችቅደምተከተልከሚወስዱትጊዜጋር
– በምርትሂደትውስጥየሚያስፈልግየክምችትመጠን
ታክትታይምንየተከተለአመራረት
• የደነበኞችንትእዛዝለማድረስባለንየማምረትጊዜናየማሽናችንፍጥነትምንያህልማምረትአ
ለብንየሚለውንይመልስልናል
የተደላደለአመራረት(Leveled Production)
ምርቶችጥራታቸውናብዛታቸውጠብቀውእናበተቀላጠፈሁኔታሲመረቱማለትነው።
ታክትታይምመደበኛየሥራሰዓትበቀን
በቀንየሚፈለገውየምርትብዛት

68. 63
ያልተደላደለአመራረትየተደላደልአመራረት
ቀጣይነትያለውየአመራረትሂደት
(Continuous Flow Processing)
ምርትንከጥሬዕቃእስከመጨረሻሳይቋረጥእናሳይደናቀፍበተከታታይ/
በቅብብሎሽማምረትመቻልማለትነው።
አስታውሱ
1. አይቻልምአንበል!!!!
2. ውድቀትንአንፍራ!!!!
3. የሌሎችሓሳቦችአናጣጥል!!!!
4. ተስፋአንቁረጥ!!!!

69. 64
ማሳሰቢያ
ኤሲ እና ዲሲ ሴርኩዩት ፋንዳሜንታልስ (Ac and Dc circuit Fundamentals) አጭር
የሆነ የተግባር ስልጠና ይሰጣቸዋል
ተግባር ተኮር ስልጠና
የህንፃ ላይ ኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ፣ጥገና እና የማሞቂያ ዕቃዎች
የሚወያስፈልጉ የአላቂና ቋሚ ዕቃዎች ዝርዝር
ሠንጠረዥ 5 የሚያስፈልጉ እቃዎችና ግምታዊ ዋጋቸዉ
ተ.ቁ የዕቃዉ ስም የዕቃዉ
መጠን/እስፔስፍኬሽን
ፍጆታ
በሰዉ
መለኪያ የአነዱ
ዋጋ
በብር
1 የሀይል ማከፋፈያ ሳጥን ባለ 6 ሰርኪዉት ብሬከር 1 ለ5 በቁጥር 72
2 ማገናኛ(ጃንኪሽን ቦክስ) 65 ፣ 85ሳ.ሜ 1ለ5 በቁጥር 2.15
3 የኤሌክትሪክ መስመር
መቆጣጠሪያ(ሰርኪውት
ብሬከር)
16A 1ለ5 በቁጥር 52
4 የኤሌክትሪክ መስመር
መቆጣጠሪያ( ሰርኪውት
ብሬከር)
10A 1ለ5 በቁጥር 52

70. 65
5 የኤሌክትሪክ መስመር
መቆጣጠሪያ( ሰርኪውት
ብሬከር)
6A 1ለ5 በቁጥር 52
6 የኤሌክትሪክ መስመር
መቆጣጠሪያ( ሰርኪውት
ብሬከር)
25 1ለ5 በቁጥር 52
7 የሸንበቁ አንፖል
ከነማቀፊያዉ
የሸንበቁ አንፖል
ከነማቀፊያዉ
3ለ5 በቁጥር 350
8 ድቡልበል አምፖል ኢንካንደሰንት አምፖል 8ለ5 በቁጠር 16
9 ፕላስቲክ
ቱቦ(ኮንድት)
16 ሚ.ሜ 50ለ5 በሜትር 22
10 ደዎል የቤት 3ለ5 በቁጥር 56
ደዎል የቢሮ መጥሪያ ደወል 2ለ5 በቁጥር 100
11 ማብሪያ ማጥፊያ ነጥፊያጠላ ማብሪያ ማ 4ለ5 በቁጠር 25
12 ማብሪያ ማጥፊያ ባለ ሁለት/ባለ ሶስት አቅጣጫ 4ለ5 በቁጠር 45
13 ማብሪያ ማጥፊያ ባለ አራት አቅታጫ 3ለ5 በቁጠር 90
14 ማብሪያ ማጥፊያ መንታ/ድረብ ማብሪያ
ማጥፊያ
2ለ5 በቁጠር 25
15 ማብሪያ ማጥፊያ የደዎል ማብሪያ
ማጥፊያ(push button)
3ለ5 በቁጠር 25
15 የኤሌክትሪክ ገመድ 1.5 ሚ.ሜ2 150ለ5 በሜትር 520
16 የኤሌክትሪክ ገመድ 2.5ሚ.ሜ2 100ለ5 በመትር 750

71. 66
17 ማያያዣ(ክሊፕ) ባለ 16 ሚ.ሜ 2ለ5 በፓኬት 51
18 ኤሌክትሪሽን ቢለዋ ኤሌክትሪሽያን ቢለዋ 1ለ5 በቁጠር 48
19 ድቡል ቡል አምፖል
ማቀፊያ
ኢንካንደሰንት አምፖል
ማቀፊያ
8ለ5 በቁጠር 10
21 ሶኬት ከግራውንድ ጋር ባለ ሶስት ቀዳዳ ሶኬት 3ለ5 በቁጠር 30
22 ትራንፎርመር 220፡12 ቮለት 3ለ5 በቁጥር 100
23 አየር መቅዘፊያ (Fan) ኮርኒስ ላይ የሚንጠለጠል 1ለ5 በቁጥር 1000
24 ሸክላ ምጣድ 1ለ5 በቁጥር
25 ለምጣድ ሬዚዝስተር 0.8/0.9ሚሚ220 2ለ5 በቁጥር
26 ጀሶ 2ለ5 በኪሎ
27 ሸክላ የወራጅ
ማግናግኛ
ባለ 16አምፒር 2ለ5 በቁጥር
28 ወራጅ የሪዚስተር
ማገናኛ
1ለ10 በቁጥር
29 የምጣድ መስመር
መቆጣጠረያ
25አምፒር 1ለ5 በቁጥር
የቐሚ ዕቃወች ዝርዝር
ተ.ቁ የዕቃዉ ስም የዕቃዉ
መጠን/እስፔስፍኬሽን
ፍጆታ
በሰዉ
መለኪያ የአነዱ
ዋጋ
በብር

72. 67
1 ምጣድ ማቀፊያ ብረት
ከነተሸካሚው
1ለ5 በቁጥር
2 የምጣድ ክዳን
(አክንባሎ)
ከአልሙኒየም የተሰራ 1ለ5 በቁጥር
3 የኤሌክተሪክ መጠን
መለኪያ(መልቲሜትር)
በቁጥር የሚሰራ(ዲጅታል) 1ለ5 በቁጥር
ሰልጣኞች ትምህርቱን አጠናቀዉ ከጨረሱ በኃላ የሚከተሉትን ጥያቄዎች
ሊመልሱ ይገባል፡፡ ሰልጣኞች ብቁ ካልሆኑ ድክመታቸዉ የት ቦታ ላይ
እንደሆነ ተለይቶ በድጋሚ እንዲሰለጥኑይደረጋል፡፡
ጥያቄዎች
ከዚህበታችሶስትአይነትየጥያቄይዘቶችተጠቅሰዋል፡፡
ሁሉንምጥያቄዎችሰርቶለመጨረስ 35 ደቂቃዎችአላችሁ፡፡

73. 68
I. ምርጫ
የሚከተሉትጥያቄዎችአራትአራትምርጫአሏቸዉ፡፡
ለጥያቄዎቹትክክለኛዉንመልስምረጡ
----------1.
ከሚከተሉትመካከልአንዱከተግባርመለማመጃቦታአደጋሊያስከተልየሚችልነዉ፡፡
ሀ/ በኤሌክትሪክወርክሾፕዉስጥአለመጫዎት ለ/
ስራቦታንከአደጋነጻማድረግ
ሐ/ ሀይልመስመሮችንማገናኘት መ/
ሁሉንምመሳሪያዎችለተገቢዉስራመጠቀም
-------2. በኤሌክትሪክአስተላላፊቁሶችዉስጥየኤሌክትሮኖችእንቅስቃሴ -----------
ይባላል፡፡
ሀ/ ቮልቴጅ ለ/ ከረንትሐ/ ረዚስታንስ መ/ ኤሌክትሪክሀይል
---------3. ቮልቴጅንለመለካትየምንተቀምበትየመለኪያመሳሪየትኛዉነዉ?
ሀ/ ዋትሜትርለ/ ከረንትሜትር ሐ/ ቮልትሜትርመ/ ሀና ለ
--------4. በነጠላፌዝጊዜለፌዝምንጠቀመዉገመድቀለሙምንአይነትነዉ?
ሀ/ ቢጫ ለ/ አረንጓዴሐ/ ጥቁር መ/ ቀይ
--------5. የኤሌክትሪክመብራትመስመርለመዘርጋትየምንጠቀመዉገመድመጠኑ --------
---- ነዉ፡፡
ሀ/ 2.5 ሚ.ሜ2 ለ/ 4 ሚ.ሜ 2 ሐ/ 1 ሚ.ሜ2መ/ 1.5 ሚ.ሜ2
--------6. የኤሌክትሪክሀይልማከፋፈያከመሬትምንያህልርቆይገኛል?
ሀ/ 1.30 ሜ ለ/ 2 ሜ ሐ/ 1.70 ሜ መ/ 1 ሜ

74. 69
--------7.
ከምከተሉትየእጅመሳሪያመካከልቡለኖችንለመፍታትናለማሰርየምንጠቀምበትየትኛዉነ
ዉ?
ሀ/ ኤሌክትሪሽያንቢለዋ ለ/ መፍቻ(screw driver)ሐ/ ሽቦመቁርጫ( cutting
player) መ/ መሮ
--------8. ----------- የኤሌክትሪክገመዶችንከአደጋለመከላከልይጠቅመናል፡፡
ሀ/ የኤሌክትሪክማቋረጫናመከላከያ ለ/ ሶኬት ሐ/ የኤሌክትሪክቱቦ
መ/ ቮልትሜትር
-------9.
ከኤሌክትሪክቱቦመካከልበብዛትለህንጻመስመርዝርጋታየምንጠቀመዉየትኛዉንየቱቦአይ
ነትነዉ?
ሀ/ ከብረትየተሰራቱቦ ለ/ የእንጨትቱቦ ሀ/ ፒቪሲቱቦ
መ/ ሁሉም
----------10.
ከሚከተሉትመካከልቅርንጫፍለማዉጣትየምንተቀምበትየኤሌክትሪክገመድአስተሳሰርዘ
ዴ
የትኛዉነዉ?
ሀ/ የአይጥጅራትመሰል ለ/ ዌስተርንዩኒየን ሐ/ ፐ-
መሳይ መ/ ስታገሪግ
II. እዉነት / ሐሰት
የሚከተሉትንጥያቄዎችትክክልከሆኑእዉነትስህተትከሆኑሀሰትበሉ
--------1. ትክክለኛዉንየስራቅደምተከተልመከተልበኤሌክትሪክመስመርዝርጋታጊዜ

75. 70
ከሚደረጉጥንቃቄዎችአንዱነዉ፡፡
--------2. ቮልቴጅማለትበኤሌክትሪክአስተላላፊቁሶችዉስጥየኤሌከረትሮኖችንእንቅስቃሴ
የሚያገድነዉ
-------3. ከረንትሜትርየኤሌክትሮንፍሰትንለመለካትየሚያገለግልየመለኪያመሳሪያነዉ፡፡
-------4. ይህምልክትየድቡልቡልአምፖልምልከትነዉ፡፡
-------5. በሶስትፌዝጊዜኒዉትራል (እሳትየሌለዉ) መስመርቀለሙጥቁርነዉ፡፡
III. አዛምድ
ትክክለኛዉንመልስ ከ 'ለ'ረድፍወደ'ሀ'ረድፍአዛምዱ
ሀ ለ
--------- 1. ከፊልየኤሌክትሪክሐይልማከፋፈያ
ሀ.
---------2. መንታ/ድርብማብሪያማጥፊያ
ለ.
--------3. የኤሌክትሪክሽቦዎችንመቁረጫ
ሐ.
--------4. የኤሌክትሪክንሽቦ/ ገመድንጫፍማዘጋጀት
መ. ስታብኢነድ
--------5. ኤሌከተትሪክምጣድየከረንትመጠንሠ. ስታገሪግ
ረ. 20-25 አምፒር

76. 71
IV.በተሰጠውትዛዝመሰረትተጠየቀውንንድፍሳል /ሳይ
1.አንድ አምፑለንከሁለትአቅጣጫበዋየሪንግ ና በሌያውትንድፍሳልሳይ፡፡
2.የሚከተለውን ሌያውትንድፍወደዋየሪንግንድፍበመቀየርሳል /ሳይ፡፡

77. 72
የህንፃ ላይ ኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ ት/ት የሥልጠና ይዘት
የሙያው ዘርፍ፡- የህንፃ ላይ ኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ
የብቃት አሀድ
CON ICW1 01 0910 ኤሌክትሪክ መጠኖችን መለካትን ቀላል ሂሳቦችን መስራት (Carry-
Out Measurements and Simple Calculations)
CON ICW1 02 0910 ኤሌክትሪክ የሚጠቀሙና የማይጠቀሙ የእጅ መሳሪያዎች
አጠቃቀም (Use Hand and Power Tools)
CON ICW1 04 0910 የኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታን ማመቻቸት (Perform
Bench work)
CON ICW1 08 0910 የኤሌክትሪክ መስመሮችን በተጣጣፊና በጠንካራ ቱቦ ዉስጥ
መዘርጋት (Install Wiring Systems Using PVC Conduits)
CON BEI2 04 0910 የኤሌክትሪክ ገመዶችን ከተለያዩ የኤለተክትሪክ እቃዎች
የማገናኘት ዘዴ (Connect Wiring Systems and Equipment)
CON BEI3 03 0910 የኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ ቅድመ ጥንቃቂ ና ጥገና
(Maintain & repair electrical installation)
የአጭር ስልጠና የስልጣኞች
ፕሮፋይል

78. 73
በዘላቂ የህንፃ ላይ ኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ በአጭር ስልጠና ለመሰልጠን ሰልጣኞች ማሟላት
ያለባቸው መስፈርቶች/ፕሮፋይል
ሀገራችን በያዘችው የቴክኖሎጂ ሽግግር ፣ፖሊሲና ስትራቴጂ እውን ከማድረግ አንፃር እና የዜጎችን
የስራ እድል መፍጠርና ማስፋት ኢኮኖሚውና ገበያው የሚፈልገውን የበቃ የሰው ሀይል ከመፍጠርና
ከማብቃት አኳያ የቴክኒክና ሙያ ስልጠናና የሙያ ብቃት ማረጋገጥ አስፈላጊ ስለሆነ የህንፃ ላይ
ኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ ፓኬጅ በአጫጭር ስልጠና ሰልጣኞች ማሟላት ያለባቸው
መስፈርቶች/ፕሮፋይል የሚከተሉት ናቸው፡፡
 በማህበር ተደራጅቶ ወይም በግል ስራ ፈጥሮ ለመስራት ፍላጎት ያለው/ያላት
 በጉልበት ስራ የአካል ብቃትና የአእምሮ ዝግጁነት ያለው/ያላት
 እድሜው ከ18- 40ዓመት የሆነ/የሆነች
 ማንበብና መጻፍ የሚችሉ
 ለለውጥ ዝግጁ የሆነ/የሆነች
 ፆታ አይለይም
የህንፃ ላይ ኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ የስልጠና ይዘት
የስልጠናው ዓላማ፡-
1. የስራ ቦታ ጥነቃቄን መተግበርና መሰረታዊ የኤሌክትሪክ መጠኖችን ይረዳሉ
2. የተለያዩ የኤሌክትሪክ መስመሮችን መዘርጋት
3. የተለያዩ የኤሌክትሪክ ገመዶች ደረጃውን በጠበቀ አስተሳሰር መተግበር
4. ለኤሌክትሪክ መስመር ዝርጋታ የሚያስፈልጉ እቃዎችን መለየትና ስራ ላይ ማዋል
5. ደረጃውን የጠበቀ የህንፃ ኤሌክትሪክ መስመር መዘርጋት
6. ለስልጠና የሚያስፈልገዉ ጠቅላላ ሰአት - 176

79. 1
ሠንጠረዥ 6 የኤሌክትሪክ ድርጊት መርሀ ግብር
ብቃትዓሃድ ይዘት ዝርዝር ተግባራት የሚፈጀው ጊዜ ለስልጠና የሚያስፈልጉ
ግብዓቶችንድፈ
ሀሳብና
የተግባር
ልምምድ(
በሰዓት)
ትብብ
ር
ስልጠና
(በሰዓት
)
1. CON ICW1
01 0910-
ኤሌክትሪክ
መጠኖችን
መለካትን
ቀላል ሂሳቦችን
መስራት
ቅድመ ዝግጅት
1.1የስልጠናው
አጠቃላይ ዓላማ
1.2የስራ ቦታ
ጥንቃቄ(Safety)
1.3መሰረታዊ
የኤሌክትሪክ
1. መሰላል በአግባቡ
መጠቀም
2. የእጅ መሳሪያን በአግባቡ
መጠቀም
3. የስራ አለባበስ መጠቀም
4. የኤሌክትሪክ መጠኖችን
መለካት
5. ቀላል ንድፎችን መሳል
10
5
ቮልት ሜትር ፣ ከረንት
ሜትር ፣ ረሲስታንስ
ሜትር ፣ ኪሎዋት አወር
ሜትር(ቫልቮላ) ፣ መሰላል
፣ ኤ 4 ወረቀት ፣ የተለያዩ
ማስመሪያዎች ፣ ማከፋፈያ
ቦርድ ፣ ኮንዲዩት ፣
መዶሻ ፣ የተላያዩ
ፒንሳዎች ፣ ጠፍጣፋና

80. 2
መጠኖች
- ቮልቴጅ(Voltag
e)
- ከረንት(Current
)
- ረዚስታንስ(Res
istance)
- ፓወር(Power)
- ሐይል
(energy)
ማዎቅ
- የኤሌክትሪክ
መጠን መለኪያ
መሳሪያወችን
መለየት እና
መጠቀም
1.4የተለያዩ
የኤሌክትሪክ
ምልክት
መለየት እና ቀላል
ንድፎችን
እና ማንበብ ( ባለ ሁለት
ክፍል ፕላኖችን
ማንበብ) እንዲሁም
ዋየሪግና ሌይአዎት
ዲያግራሞችን ማሳወቅ
6. የኢትዮጵን የህንጻ
ደንቦች ማወቅ
7. የተላያዩ የኤሌክትሪክ
እቃዎችን በአግባቡ
በየቦታቸው ማስቀመጥ
8. በኤሌክትሪክ ኃይል
የሚሰሩ የኤሌክትሪክ
እጅ መሳሪያዎችና
ማሽኖችን መለየትና
ጥቅማቸውን
መረዳት(Hand and
power tools)
ፊሊፕስ
የግድግዳ መቦርቦሪያ(Drill
machine)
መፍቻ ፣ ስካቶላዎች ፣
ውሀ ልክ ፣ መጋዝ ፣

81. 3
ማንበብና
የኢትዮጵን የህንፃ
ደንቦችን ማዎቅ
(EBCS)
1.5የእጅ መሳሪያዎች
እና ማሽኖች
አጠቃቀምና
አያያዝ
2. CON ICW1
02 0910
ኤሌክትሪክ
የሚጠቀሙና
የማይጠቀሙ
የእጅ
መሳሪያዎች
አጠቃቀም
CON ICW1 04
0910
የኤሌክትሪክ
መስመር ዝርጋታን
ማመቻቸት
የኤሌክትሪክ ሽቦ
አስተሳሰር
2.1 የኤሌክትሪክ ሽቦ
አይነቶች
2.2 የማሰር ጥቅም
2.3 የውፍረት
መጠን እና አቅም
1. የኤሌክትሪክ ሽቦ
አይነቶችን መለየት
2. የኤሌክትሪክ ሽቦዎችን
በመጠናቸው እና
በቀለማቸው መለየት
በተጨማሪም
3. ከመጠናቸው ጋር
የተያያዘ ጠቀሜታቸውን
መግለጽ
4. ደረጃውን የጠበቀ
የኤሌክትሪክ ሽቦዎችን
ጫፍ ማዝጋጀት
6 3
የተለያዩ መጠን እና
ቀለም ያላቸው ሽቦዎች ፣
ፒንሳዎች( ሎንግ ኖስ ፣
ሳይድ ከቲንግ ፣
ኮምብኔሽን) ፣ የሽቦ
መሸፈኛ (
ፕላስተር/ናስትሮ ፣
ኢንሱሌሽን ካፕ)

82. 4
2.4 የኤክትሪክ ሽቦ
ጫፍን
ማዘጋጀት(terminati
on)
2.5 የአስተሳሰር
አይነቶች(Types of
Splicing)
- ሪንግ ጫፍ (ring end)
-ስተብ ጫፍ (stub end)
-ለግ ጫፍ (lug end)
5. ደረጃውን የጠበቀ
የኤሌክትሪክ ሽቦዎችን
አስተሳሰር እና አያያዝ
መተግበር
- ፒግ ቴል(Pig tail)
- ባንች (Bunch)
- ዌስተርን ዩኔን
(Western Union)
- ስታገሪንግ
(Staggering)
- ቅርንጫፍ
(Branch/T-Splice)
3. CON ICW1
02 0910
ኤሌክትሪክ
የኮንዲዩት መስመር
ዝርጋታ
1. የኮንዲዩት ዓይነቶችን
መለየት(Types of
Conduit)
10 5
የተለያዩ መጠን
ያላቸው
ኮንዲዩቶች ፣

83. 5
የሚጠቀሙና
የማይጠቀሙ
የእጅ
መሳሪያዎች
አጠቃቀም
3.1 የኮንዲዩት
ጥቅም
3.2 የኮንዲዩት
ዓይንት
- ፒቪሲ
(ፕላስቲክ
መሰል)
ተጣጣፊ
እና
የማይተጣጠፍ
- ብረት
3.3 የኮንዲዩት
ስፋት መጠን
3.4 በኮንዲዩት
ላይ የሚሰሩ
ስራዎች
- አቆራረጥ(Cutti
ng)
- አጎባበጥ(bendi
ng)
3.5 የኮንዲውት
2. የኮንዲዩት መጠኖችን
መለየት(Size of
Conduit)
3. ኮንዲዩት
መቁረጥ(Cutting)
4. ኮንዲዩቶችን በተለያየ
ዲግሪ ማጉበጥ
-በ900
፣ በ600
፣ በ450
፣
በ300
5. ተቆርጠውና ጎብጠው
የተዘጋጁ ኮንዲዩቶችን
በተገቢው ቦታ
መዘርጋት
6. ኮንዲውቶችን
መቀጠል(ጁንታ
መስራት)
7. የተለያዩ የኮንዲውት
አክሰሰሪዎችን መጠቀም
8. ኬብል ትራንኪንግን
መቁረጥና ግድግዳ ላይ
መዘርጋት
መጋዝ ፣
የኤሌክትሪክ
ምድጃ ፣ መዶሻ ፣
ኮነዲዩት ማያያዣ
፣ ሜትር ፣ ስካቶላ
፡ ኮንዲውት
ካፕለር ፡ ውሃ ልክ
፡ -ኮንዲውት
ሳድል፡ ትራንኪንግ
፡ መፍቻዎች ፡
የተለያዩ መጠን
ያላቸው ብሎን፡
ፊሸር ፡ ድሪል
ማሽን