Presentatie van Ilse Depré, Gino Dehullu en Nele Decoene op Informatie aan Zee, ter voorbereiding van het panelgesprek over de mogelijke rol van bibliotheken m.b.t. e-inclusie en de digitale kloof.

1. De digitale kloof Panelgesprek over de rol van bibliotheken m.b.t. e-inclusie

2. Inleiding Praktijkvoorbeelden bibliotheken Roeselare, Oostende en Rupelbibliotheken Panelgesprek Programma #info11

3. Ilse Depré Bibnet Inleiding

4. “The world is online, but some of our customers are not!” Diane Edmonds, Haringey Library

20. Gino DehulluBibliothecaris Praktijkvoorbeeld Bibliotheek Roeselare

21. E-inclusie in de bibInformatie aan Zee 15/09/2011

22. Inhoud Historiek Rol van de bib Impact Toekomst In de marge

23. Historiek Sporadisch introducties internet en gebruik digitale databanken (Mediargus, Strada, …) Digitale Week 2009: opgezet door Sociaal Huis en bib als een van de partners Beoordeling vanuit Sociaal Huis Digitale Week is voor hen geen core business Wel eerder naar bibliotheek Resultaat vanaf 2010 Bib coördineert inhoudelijk Sociaal Huis: toeleiding Resultaat: meer aandacht voor digitale luik binnen werking bib

24. 5.0… 4.0 Web 0.0 ICT-VAARDIG INFORMATIE-VAARDIG / 2000 SOCIAAL VAARDIG / 2005 MEDIASMART

25. Rol van de bib Digitale Week Facilitator Ruimte Vaste PC Laptops Netwerker Onderwijsinstellingen Hobbycomputerclub Dienstencentra Begeleiding Introductie Ondersteuning en hulp

26. Rol van de bib Geen concurrent, maar collega Opsporen van noden, geen dubbel aanbod Aandacht voor de verschillende leerstijlen No way, tenzij werkgerelateerd Vormingstoerist: een leven lang Carrièreman/vrouw: doelgericht Hier en nu, kort en krachtig Gezien spreiding en openingstijden: openbare computerruimte, gratis ter beschikking

27. Rol van de bib Gevolgen voor positie bibliotheek No way, tenzij werkgerelateerd facilitator Vormingstoerist: een leven lang Facilitator, begeleiding Carrièreman: doelgericht Minimaal faciliterend, begeleiding Hier en nu, kort en krachtig Facilitator, netwerker, begeleiding

28. Rol van de bib De middelmatige bib vertelt. De goede bib verklaart. De betere bib toont aan. De ware bib inspireert. (naar W.A. Ward)

29. Impact Aandacht voor partnerschappen, geen eiland meer Personeel: meer aandacht voor digitale informatie en digitaal aanbod Invloed op uitrol en bouw nieuwe bibliotheek Project Bib me up Invloed op samenwerking onderwijs

30. Impact Aandacht voor partnerschappen, geen eiland meer Overleg met Hobbycomputerclub rond ondersteuningsaanbod binnen de bib Samenwerking met Basiseducatie ikv bepaalde leerpakketten Opbouw van samenwerkingsverbanden met onderwijs rond Informatievaardigheden Relatie schoolbib en stadsbib Digitale zoekvaardigheden

31. Impact Personeel: meer aandacht voor digitale informatie en digitaal aanbod Vorming personeel ism met vormingsdienst stad ivm Windows en Office Blikverruiming naar ook niet-print Opleiding vraaggericht werken Aanvang van digitale interne kennisdeling Eerste stappen richting paperless office Heroriëntering takenpakket

32. Impact Invloed op uitrol en bouw nieuwe bib Voldoende PC’s Draadloos netwerk Zelfafhandeling Mogelijkheid tot digitale leeromgeving Experimenteren moet kunnen Externe begeleiding Hybride opstelling …

33. Impact Project Bib me up Wegwerken digitale kloof 12-16-jarigen Gesubsidieerd door FOD MI Investering van personeel en middelen Vaste aanspreekpunten op vaste momenten binnen bib die instonden voor de begeleiding (internet, e-mail, sociale netwerken, …) Neveneffect: allochtonen kregen “taalbad” Wordt voortgezet binnen eigen bibwerking

34. Impact Invloed op samenwerking onderwijs Opname in nascholingsbeleid Uitkijken naar samenwerkingsverband tussen schoolbib en stadsbib Gebruik van schoolpas als (tweede) bibpas Introducties rond zoeken op internet Opzetten van traject rond informatievaardigheden

35. Toekomst Ontwikkeling van logische verticale lijn van leesplezier naar mediawijsheid Medialab Wegwijsfunctie van de bibliotheek E-aspect in alles wat we doen Personeel: Aandacht voor inhoud in plaats materialen Informatiebemiddeling via samengaan van Internet Print Mensen Bibliotheek als huis van de stad versus stadhuis

36. Toekomst Er zijn twee soorten van kennis. We kennen een zaak, of we weten waar we de informatie kunnen vinden. (Samuel Johnson)

37. Toekomst Leesplezier Stimuleren van graag lezen Hierdoor meer lezen Sterker technisch lezen Betere taalvaardigheid Beter verwerken van informatie Vaardigheden in zake mediawijsheid

38. Toekomst Mediawijsheid: set van vaardigheden om te kunnen functioneren in een digitale kennis- en informatiemaatschappij PC- en e-kennis Toepassingen: software en applicaties Omgaan met verschillende media en informatiebronnen en weten waar ze te vinden Informatie vinden = beheersen van een bepaald proces Info zoeken Weten te vinden Verwerken Beoordelen Gebruiken

39. Realisatie: visie 3. Wegwijsfunctie Bib = dé deskundige inzake informatiebemiddeling Werken aan verminderen informatieongeletterdheid Inzetten op mediawijsheid en nieuwe geletterdheid Antwoord geven op vragen

40. Toekomst Medialab: Samenwerking met Radiocentrum Vlaanderen Ook andere partners: jeugddienst, cultuurdienst, onderwijs, … Bib : stelt ruimte ter beschikking en ondersteunend personeel Doelgroep: jongeren/studenten Dwarsverbinding tussen leesplezier/taalvaardigheid en mediawijsheid

41. In de marge… Maar niet onbelangrijk Bib vroeger te veel focus op distributiefunctie Nu opnieuw tot verheffenis … Definitie uit het cultuurdecreet: bib is basisvoorziening Via de handvaten brede school en LLL: Intense en continue samenwerking met onderwijs en vorming Leesplezier, mediawijsheid en logistieke ondersteuning Work in progress

42. Toekomst Toekomst

43. Toekomst Toekomst

44. Tot slot Bedankt Meer info: gdehullu@roeselare.be

45. Nele DecoeneEducatief deskundige Praktijkvoorbeeld Bibliotheek Oostende

46. E-inclusie in de Bibliotheek Kris Lambert Oostende

48. Centrumstad aan zee

49. 69.772 inwoners: unieke samenstelling bevolking

50. 1/4 ouder dan 65

51. Hoge werkloosheid – veel kansarmen

52. 5% vreemdelingen

54. ° 2002

55. Externe partner: LINC vzw

56. Partnerschappen

57. Informatie- & digitale geletterdheid & participatie

58. Anker in de bib

59. Gratis aanbod

60. Voor kansengroepen + voor alle Oostendenaars

63. Kunst & cultuur

64. Gezondheid

65. Actualiteit & geschiedenis

66. VormingPlus

67. Taal & computer

68. Cultuurkruispunt  Wekelijks  Laptopklas  Thema

70. Lesgever = bib-believer

71. Bib als verlengde klaslokaal

72. Rijkdom van de collectie

73. Onmiddellijk oefenen

74. Vertrouwen groeit  omgeving claimen

75. Stromen door win-win

78. Starten met muis & klavier

79. Word

80. Powerpoint

81. Internet

82. E-mail

83. Begeleidingsmomenten

84. Iedere donderdag 9.30 – 11.30 uur

85. Voor iedereen

86. Vrije instuif

87. Iemand die naast je zit Allereerste stappen  Rekruteren via bib

89. Sociaal gebeuren

90. ‘In thistogether’

91. Geen stigma

92. Begeleidingsmoment  workshop  begeleidingsmoment  ‘wijde wereld in’ …

95. 4 groepen

96. 1 x/week

97. Gemiddeld 15 cursisten

98. Workshops leren is leuk

100. 362 personen zetten 1e stappen

101. Projecten en acties

102. Digitale week

103. 16 activiteiten

104. 640 bezoekers

105. Deurklap

106. 100-tal foto’s

107. 30-tal verhalen

108. Vrije softwaredag

111. Panelgesprek

117. Valt het onder de missie van een openbare bibliotheek om actief in te zetten op e-inclusie? Zo ja, op welke manier? Vraag 1

118. Welke troeven heeft een openbare bibliotheek die haar als unieke partner maakt voor e-inclusie projecten? Vraag 2

119. Welke competenties heeft het bibliotheekpersoneel nodig om het publiek wegwijs te maken in de digitale wereld? Hebben ze die competenties nu al, of is er nood aan bijscholing en/of andere profielen? Vraag 3

120. Wat is de verhouding tussen onderwijs en (openbare) bibliotheken op het vlak van informatiegeletterdheid en mediawijsheid? Welke rol kunnen beide spelen en hoe kunnen ze nauwer samenwerken? Vraag 4

121. Heeft Vlaanderen nood aan mediacoaches (binnen en buiten de bibliotheken)? Wat houdt de rol van een mediacoach in? Vraag 5