1. ________2 0 1 2___________
Η Ελληνική Ασφαλιστική Αγορά
στον ανήφορο της κρίσης
Γιώργος Κώτσαλος
Πρόεδρος Δ.Σ. Ε.Α.Ε.Ε.
1
2. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Αποτελεί κοινό τόπο η διαπίστωση ότι η χώρα
μας βρίσκεται σε δραματική κατάσταση,
βυθισμένη στην ύφεση και αντιμέτωπη με τη
δυσμενή μεταστροφή του διεθνούς Οικονομικού
κλίματος.
Το Μνημόνιο ΙΙ αποτελεί ένα σημαντικό βήμα και
ίσως μια ευκαιρία για την έξοδο της χώρας από την
κρίση. Επιβάλλει, όμως, δύσκολα επιτεύξιμους
στόχους και απαιτεί μεγάλες θυσίες από τους
Έλληνες.
2
3. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Πέρυσι τέτοια εποχή μιλώντας για την ασφαλιστική
αγορά περιγράψαμε :
• τη δύσκολη μακρο – πραγματικότητα της χώρας
• το πολιτικό – κοινωνικό περιβάλλον
• το μικρό μέγεθος της ελληνικής ασφαλιστικής
αγοράς
• τα αιτήματά μας
• τις δεσμεύσεις μας
• το όραμά μας
3
4. ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ ΠΟΥ ΠΕΡΑΣΕ
• Η μακροοικονομική κατάσταση χειροτέρεψε
• Το πολιτικό – κοινωνικό περιβάλλον χειροτέρεψε
• Η ασφαλιστική αγορά μίκρυνε αν και σε μικρότερο βαθμό
από άλλους κλάδους
• Τα περισσότερα βασικά αιτήματά μας δεν
ικανοποιήθηκαν και εκκρεμούν
• Οι δεσμεύσεις μας υλοποιούνται
4
5. 1. Η ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
ΕΠΙΔΕΙΝΩΘΗΚΕ
• Α.Ε.Π.: από -3% (πρόβλεψη 2011), σε -5,4%
• Ανεργία: από 14,3% (πρόβλεψη 2011), σε 20,9% (11.2011)
• Πληθωρισμός: από 2,2% (πρόβλεψη 2011), σε 3,3%
• Αποτιμήσεις Επενδύσεων: αρνητικές
• Ομόλογα: spreads 10ετούς Ομολόγου από 9,6% (12/2010) σε
16% (10/2011 Τ.τ.Ε.), σε 33% (02/2012)
• Μετοχές: Γ.Δ. του Χ.Α.Α. -50% (02/2012 με 02/2011)
• Ακίνητα: δείκτης τιμών κατοικιών -5,9% (Q4 2011)
• Βιομηχανική παραγωγή: από -5,7% (2010) σε-8,4% (2011)
• Εμπόριο: κύκλος εργασιών λιανικού εμπορίου -7,6% (11/2011)
5
6. 2. ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ – ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ΧΕΙΡΟΤΕΡΕΨΕ
Η χώρα πορεύεται σύμφωνα με τις επιταγές του Μνημονίου
χωρίς στοχευμένη αναπτυξιακή πρόταση. Έτσι :
• Οι μισθοί μειώνονται
• Οι συντάξεις περικόπτονται
• Η Δημόσια Υγεία συρρικνώνεται
• Το φορολογικό καθεστώς μεταβάλλεται συνεχώς και για τον
πολίτη και για τις επιχειρήσεις επί τα χείρω
• Οι επιχειρήσεις κλείνουν
• Η ανεργία καλπάζει
• Η έλλειψη αναπτυξιακής προοπτικής κάνει ακόμα πιο
αφιλόξενο το επενδυτικό περιβάλλον τόσο για τους εγχώριους
όσο και για τους ξένους επενδυτές
Η μεσαία τάξη συρρικνώνεται 6
(παραδοσιακό target group της Ιδιωτικής Ασφάλισης)
7. 3. Η ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΜΙΚΡΥΝΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ
Πέρυσι είχαμε αναφερθεί στο μικρό μέγεθος της αγοράς σε
σύγκριση με τα ευρωπαϊκά μεγέθη :
- ασφάλιστρα ως ποσοστό επί του ΑΕΠ : 2,2% έναντι 8%
- επενδύσεις ως ποσοστό επί του ΑΕΠ : 4,7% έναντι 49%
- κατά κεφαλήν ασφάλιστρα : 23% του μ.ό. Ε.Ε.
Αιτίες υστέρησης :
φορολογικά κίνητρα, χαμηλή ασφαλιστική συνείδηση,
προβλήματα εποπτείας στο παρελθόν
7
8. 3. Η ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΜΙΚΡΥΝΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ
Φέτος η αγορά μίκρυνε, αν και σε μικρότερο βαθμό σε σχέση με
άλλους κλάδους
Σύνολο Παραγωγής ασφαλίστρων : € 4,97 δισ. (- 6,8% από 2010)
Ασφαλίσεις Ζωής : € 2,14 δισ. (- 7,7% από 2010)
Ασφαλίσεις Κατά Ζημιών : € 2,83 δισ. (- 6,1% από 2010)
Αιτίες μείωσης :
μείωση εισοδημάτων λόγω της κρίσης, σμίκρυνση μεσαίας
τάξης (target group), απόηχος ανακλήσεων ΑΣΠΙΣ,
COMMERCIAL VALUE κ.λπ.)
8
9. 3. Η ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΜΙΚΡΥΝΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ
ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΤΑΙ ΌΤΙ :
• Παρά τις προσπάθειες της αγοράς ο δείκτης των
ασφαλίστρων προς το ΑΕΠ παραμένει μεταξύ 2,2% - 2,3% τα 7
τελευταία χρόνια
• Οι επενδύσεις των Ασφαλιστικών Εταιριών δέχονται συνεχείς
πιέσεις τα τελευταία χρόνια λόγω :
- της συνεχόμενης πτώσης των τιμών των μετοχών στο Χ.Α.Α.
- της απαξίωσης της αγοράς ακινήτων
- του «κουρέματος» των Ομολόγων Ε.Δ. (PSI)
• Η κερδοφορία των Εταιριών μειώνεται ενώ οι κεφαλαιακές και
οργανωτικές απαιτήσεις μεγαλώνουν
9
10. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΜΕΤΟΧΩΝ
• Η αγορά συρρικνώνεται
• Το οικονομικό περιβάλλον γίνεται δυσμενέστερο
• Υπάρχουν παρεμβάσεις στην τιμολόγηση προγραμμάτων
Υγείας και πρόστιμα
• Το φορολογικό περιβάλλον μεταβάλλεται διαρκώς επί τα
χείρω και τα φορολογικά κίνητρα μειώνονται ή καταργούνται
ΕΧΕΙ ΚΙΝΗΤΡΟ Ο ΕΓΧΩΡΙΟΣ Η Ο ΞΕΝΟΣ ΜΕΤΟΧΟΣ
ΝΑ ΕΧΕΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ;
10
11. 4. ΤΑ ΑΙΤΗΜΑΤΑ ΜΑΣ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ΑΙΤΗΜΑΤΑ
Στις 22.2.2011 ΖΗΤΗΣΑΜΕ : Στις 22.2.2012 ΕΧΟΥΜΕ :
Ενιαία και αδιαίρετη εποπτεία από την ΤτΕ Πολλαπλούς Εποπτικούς Μηχανισμούς,
και αποχή από τιμολογιακές παρεμβάσεις τιμολογιακές παρεμβάσεις εις βάρος
τελικά του καταναλωτή & πρόστιμα από
ΓΓΚ και μάλιστα σε αντίθεση με την άποψη
του Επόπτη (ΤτΕ)
Αναγνώριση συμπληρωματικού ρόλου στις Δεν προωθείται από την Πολιτεία, η
Συντάξεις πραγματικότητα, όμως, θα το επιβάλει
ερήμην της
Συνεργασία για έλεγχο του κόστους Υγείας, Θετικό βήμα η έναρξη συνεργασίας με τα
ΣΔΙΤ στην Υγεία, απελευθέρωση αδειών Δημόσια νοσοκομεία αν και υπάρχει
νοσοκομείων και πρωτοβάθμιας φροντίδας δρόμος έως ότου η συνεργασία να αποβεί
αποτελεσματική για όλα τα μέρη.
Εκκρεμούν περαιτέρω συμπράξεις και η
ολοκλήρωση της απελευθέρωσης των
αδειών
Έλεγχος φαινομένου ανασφάλιστων Ως προς το πρώτο σκέλος σημειώνεται
οχημάτων και μέτρα για τη σωτηρία του πρόοδος, τουλάχιστον σε νομοθετικό
Επικουρικού Κεφαλαίου Αυτοκινήτων επίπεδο. Η επιτυχία θα κριθεί από την
υλοποίηση. Ως προς το επικουρικό
βρίσκεται σε νεκρό σημείο
Αντικειμενικοποίηση μη οικονομικής φύσης Δεν προωθείται από την Πολιτεία 11
ζημιών
12. 5. ΟΙ ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ ΜΑΣ ΥΛΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ
Στις 22.2.2011 ΔΕΣΜΕΥΤΗΚΑΜΕ : Στις 22.2.2012 ΕΧΟΥΜΕ :
Να εφαρμόσουμε ισχυρή Εταιρική Εντατική προετοιμασία για Solvency II, και
διακυβέρνηση συμμόρφωση στις απαιτήσεις τηςΤτΕ
Να συνεργαστούμε απόλυτα με την Στενή συνεργασία αγοράς – ΤτΕ (ομάδες
Εποπτική Αρχή εργασίας, συμμετοχή σε διαβουλεύσεις,
τακτικές συναντήσεις και επαφές με στελέχη
της ΔΕΙΑ τόσο για τρέχοντα όσο και για
θεσμικά ζητήματα)
Να ενισχύσουμε την ενημέρωση των Συνεχής προσπάθεια ενίσχυσης της
ασφαλισμένων και να προωθήσουμε τη ενημέρωσης και της διαφάνειας
διαφάνεια στα συμβόλαια
Να προβούμε σε επενδύσεις εφόσον Αν και κίνητρα δε δίδονται η αγορά
δοθούν τα κατάλληλα αναπτυξιακά κίνητρα συνεχίζει να επενδύει σε νέες τεχνολογίες
και καινοτομία
Να προωθήσουμε καμπάνιες πρόληψης και Χορηγία αλκοολομέτρων στην Τροχαία,
να συνεχίσουμε τις δράσεις Εταιρικής καμπάνια οδικής ασφάλειας στα στέκια των
Κοινωνικής Ευθύνης νέων, ΕΚΕ ασφαλιστικών εταιριών με
αποδέκτες τις ευπαθείς ομάδες
Η ασφαλιστική αγορά υλοποιεί τις δεσμεύσεις της.
12
Και επιπλέον :
13. Η ΑΓΟΡΑ ΠΡΟΧΩΡΑ ΠΕΡΑΝ ΤΩΝ ΔΕΣΜΕΥΣΕΩΝ
• PSI : Η αγορά εκδήλωσε την πρόθεση συμμετοχής
της παρά την αβεβαιότητα του λογιστικού,
φορολογικού και εποπτικού χειρισμού των ΟΕΔ
• Περιορίζει τα κόστη πρόσκτησης (προμήθειες)
• Περιορίζει τα γενικά έξοδα
• Εργάζεται για την αντιμετώπιση του φαινομένου
των ανασφάλιστων οχημάτων
13
14. Η ΑΓΟΡΑ ΠΡΟΧΩΡΑ ΠΕΡΑΝ ΤΩΝ ΔΕΣΜΕΥΣΕΩΝ
• Βελτιώνει την εισπραξιμότητα
• Δημιουργεί σε συνεργασία με τον Επόπτη
αρχεία παραβατικών συμπεριφορών
(Τειρεσίας)
• Εκπέμπει σήμα κινδύνου για τα οικονομικά
προβλήματα των Επικουρικών Κεφαλαίων
• Προετοιμάζει προτάσεις για συμπράξεις
Δημοσίου – Ιδιωτικού Τομέα
14
15. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ
ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ
•Προσφορά πολύτιμων υπηρεσιών (βλ. •Χαμηλή ασφαλιστική συνείδηση
πρόσφατες καταστροφές στην Αθήνα) •Ανακλήσεις αδειών ασφαλιστικών
•Υψηλή τεχνογνωσία και εμπειρία εταιριών – επίδραση στην αξιοπιστία
•Ποικιλία ασφαλιστικών προγραμμάτων της αγοράς
•Αυστηρή εποπτεία (ΤτΕ) •Οικονομικά προβλήματα Επικουρικού
•Solvency II και του Εγγυητικού Κεφαλαίου
ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΑΠΕΙΛΕΣ
•Μετατόπιση ισοζυγίου Κοινωνικής – •Ασταθές πολιτικοοικονομικό περιβάλλον
Ιδιωτικής Ασφάλισης •Συνεχώς μεταβαλλόμενο φορολογικό
•Ανάδειξη νέων ασφαλιζόμενων σύστημα (μειούμενα φορολογικά κίνητρα)
κινδύνων •Μείωση εισοδημάτων
•Αύξηση αξιοπιστίας •Σμίκρυνση μεσαίας τάξης
•Έλλειψη πολιτικού οράματος για την
Ιδιωτική Ασφάλιση
15
16. ΕΣΤΙΑΖΟΝΤΑΣ ΣΤΙΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ
ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ και ΥΓΕΙΑ:
Η οικονομική κατάσταση των Ασφαλιστικών Ταμείων
επιδεινώνεται συνεχώς
• Χρόνια αναλογιστικά ελλείμματα
• Απομείωση περιουσίας κατά € 3,5 δισ. λόγω μείωσης αξιών
ομολόγων, έντοκων γραμματίων κ.λπ.
• Μείωση εισφορών λόγω ανεργίας και ελαστικών μορφών εργασίας
(€6,5 δισ.)
• Οι ανείσπρακτες οφειλές φθάνουν τα € 11 δισ.
• Η εισφοροδιαφυγή φθάνει τα € 8 δισ.
• Κάθε μονάδα ύφεσης κοστίζει στα Ταμεία € 350 εκ. το χρόνο
• Αναμένονται περαιτέρω απώλειες λόγω PSI
• Αναμένονται περαιτέρω απώλειες λόγω μείωσης εισφορών από
μείωση των κατωτάτων αμοιβών (€ 2,4 δισ.)
16
Δεν υπάρχει «κόκκινη γραμμή» στις μειώσεις παροχών
17. ΕΣΤΙΑΖΟΝΤΑΣ ΣΤΙΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ
ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ και ΥΓΕΙΑ :
Μεγάλη ευκαιρία για τον κλάδο της Ιδιωτικής
Ασφάλισης να αποδείξει ότι μπορεί να προσφέρει
αξιόπιστες λύσεις.
Η περαιτέρω δραστηριοποίηση της Ιδιωτικής Ασφάλισης
στους τομείς των Συντάξεων και της Υγείας θα έρθει από
μόνη της :
• η νέα πραγματικότητα θα στρέψει τους πολίτες προς την
Ιδιωτική Ασφάλιση
• οι ίδιοι οι εργοδότες θα συνειδητοποιήσουν ότι η κάλυψη
των εργαζομένων τους με ομαδικά προγράμματα είναι προς
όφελός τους 17
18. ΤΑ ΑΙΤΗΜΑΤΑ ΜΑΣ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ΤΑ ΙΔΙΑ :
• Ενιαία και αδιαίρετη εποπτεία από την ΤτΕ και αποχή από
τιμολογιακές παρεμβάσεις
• Αναγνώριση συμπληρωματικού ρόλου στις Συντάξεις και
την Υγεία
• Συνεργασία με την Πολιτεία στον τομέα της Υγείας για
έλεγχο του κόστους Υγείας, ΣΔΙΤ και απελευθέρωση
αδειών νοσοκομείων και πρωτοβάθμιας φροντίδας
• Έλεγχος φαινομένου ανασφάλιστων οχημάτων
• Αντικειμενικοποίηση μη οικονομικής φύσης ζημιών
18
19. ΈΧΟΝΤΑΣ ΠΛΗΡΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΤΟΥ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΟ ΟΠΟΙΟ ΚΙΝΟΥΜΑΣΤΕ :
• Η ασφαλιστική αγορά είναι αναπόσπαστο κομμάτι της
οικονομίας και της κοινωνίας και η συμμετοχή της θα
πρέπει να διευκολύνεται και όχι να αποκλείεται.
• Προσαρμοζόμαστε στις νέες ανάγκες με σύγχρονα,
ποιοτικά και οικονομικά προγράμματα
• Αναβαθμίζουμε καθημερινά την ποιότητα των
υπηρεσιών μας και τηρούμε τις υποσχέσεις μας.
19
20. Η ασφαλιστική δραστηριότητα
είναι μια δραστηριότητα με ρόλο
για την κοινωνία και την οικονομία :
Αναμφισβήτητα θετικό
Διακριτό
Συστημικά Ασφαλή
Ευχαριστώ θερμά για την προσοχή σας !
20