Ιστορία β Λυκείου

1. 395
Θεοδόσιος Α΄
(διαίρεση
αυτοκρατορίας
σε ανατολική
και δυτική)
476 481
πτώση δυτικού
ρωμαϊκού κράτους
δημιουργία
φραγκικού κράτους
από τον Χλωδοβίκο
527
Ιουστινιανός:
ανάκτηση εδαφών
565 568
Οι Λογγοβάρδοι
κατακτούν μέρος της
Ιταλίας.Επιδρομές
Αβάρων και Σλάβων
στα βυζαντινά
εδάφη.
582 602
Μαυρίκιος:
αντιμετώπιση
Αβάρων και
Σλάβων,
ίδρυση
εξαρχάτων
Ραβέννας και
Καρχηδόνας.
στάση στρατού, ο
Φωκάς ανατρέπει
τον Μαυρίκιο.
Πόλεμος με
Πέρσες.
613-14
κατάκτηση
Συρίας και
Ιεροσολύμων
από Πέρσες,
αφαίρεση
Τιμίου Σταυρού
609 641
Ηράκλειος, θέματα, στρατιωτόπια,
κοινότητες, εξελληνισμός
626
Ακάθιστος Ύμνος:
σώζεται η
Κωνστ/πολη από
συνδυασμένη
επίθεση Αβάρων και
Περσών
630
ύψωση Τιμίου
Σταυρού στα
Ιεροσόλυμα
622: Εγίρα
Εξάπλωση Ισλάμ: Συρία, Παλαιστίνη, Περσία,
Μεσοποταμία, Αρμενία
646: κατάληψη
Αιγύπτου 732: Πουατιέ
674-678650-54
ο Μωαβίας
καταλαμβάνει
την Κύπρο και
την Ρόδο
Κωνστ/νος Δ΄: απόπειρα
κατάκτησης της
Κωνσταντινούπολης – υγρό πυρ
680
ο Κωνστ/νος Δ΄ αδυνατεί
να εμποδίσει τους
Βουλγάρους
717
Λέων Γ΄ Ίσαυρος:
επτυχής αντιμετώπιση
Αράβων στην Κων/πολη

2. 717 726
έναρξη Εικονομαχίας
754
Σύνοδος Ιέρειας:
καταδίκη εικόνων
787
Στέψη Πιπίνου ελέω
Θεού βασιλέα των
Φράγκων.
800 802
Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδος:
Ειρήνη και Κων/νος ΣΤ¨ :
καταδίκη εικονομαχίας
στέψη Καρόλου
στη Ρώμη από τον
πάπα Λέοντα Γ΄
811
ήττα στην Πλίσκα
από τον Κρούμο –
θανάτωση
Νικηφόρου
821813
Αναγνώριση του
τίτλου του
Καρλομάγνου από
τον Λέοντα Ε΄ τον
Αρμένιο
814
αιφνίδιος θάνατος
Κρούμου – ειρήνη με
Βουλγάρους
Θάνατος Καρλομάγνου
κίνημα Θωμά
Σλάβου
843
οριστική αποκατάσταση των
εικόνων από τη Θεοδώρα
Συνθήκη του Βερντέν:
βάση σχηματισμού της
Γερμανίας, της Γαλλίας και της
Ιταλίας
Λέων Γ΄ Ίσαυρος:
επτυχής αντιμετώπιση
Αράβων στην Κων/πολη
ο Νικηφόρος ανατρέπει την
Ειρήνη – «κακώσεις»
αναζωπύρωση Εικονομαχίας
809
επίθεση Κρούμου
στη Σαρδική (Σόφια)
774
κατάλυση κράτους
Λογγοβάρδων από τον
Κάρολο

3. 843 867
αποκατάσταση
εικόνων – συνθήκη
του Βερντέν
877 886 912
Αγώνας με Βουλγάρους
(Συμεών), με Άραβες
(902: λεηλασία
Θεσσαλονίκης)
Μακεδονική Δυναστεία
Μιχαήλ Γ΄ 858
εκθρονίζεται από τον
πατριαρχικό θρόνο ο
Ιγνάτιος και
πατριάρχης γίνεται ο
Φώτιος
863
ο πάπας Νικόλαος Α΄
σε σύνοδο στη Ρώμη
αναθεματίζει τον
Φώτιο
ο Φώτιος
αναθεματίζει τον
πάπα Νικόλαο –
δογματικό ζήτημα με
το “ filioque”
ο Βασίλειος δολοφονεί τον Μιχαήλ Γ΄ και
γίνεται μόνος αυτοκράτορας.
Καθαιρεί τον Φώτιο και αποκαθιστά τον
Ιγνάτιο.
πεθαίνει ο Ιγνάτιος
και ο Φώτιος
επανέρχεται στον
πατριαρχικό θρόνο
Λέων ΣΤ΄ ο
Σοφός
Βασίλειος Α΄
Κωνσταντίνος Ζ΄ ο
Πορφυρογέννητος
959 963
Ρωμανός Β΄
969
Ιωάννης
Τσιμισκής
976 1025
Βασίλειος Β΄
Νικηφόρος
Φωκάς
920 944
Ρωμανός Α΄
Λεκαπηνός

4. 843
αποκατάσταση
εικόνων – συνθήκη
του Βερντέν
Μακεδονική Δυναστεία
Μιχαήλ Γ΄
842 867
9ος αιώνας
860
επίθεση Ρώσων κατά
της Κων/πολης
863
αποστολή ιεραποστόλων
στη Μοραβία
Πρώτο Σχίσμα:
αναθεματισμός πάπα
Νικολάου από τη Σύνοδο

5. Μακεδονική Δυναστεία
961
9ος αιώνας
904
άλωση Θεσσαλονίκης
από Άραβες
944
ανακατάληψη συριακής
Έδεσσας και ανάκτηση του
Ιερού Μανδηλίου
ανάκτηση Κρήτης
ύστερα από 138
χρόνια αραβικής
κατοχής
965
ανάκτηση Κύπρου

6. 1. Ποιοςήτανο στόχος,ταμέσακαιταόργανα
τηςβυζαντινήςδιπλωματίας;
• υποστήριξη ασφάλειας και διεθνούς δύναμης
• μέσα βυζαντινής διπλωματίας:
• χορηγίες (χρήματα, δώρα) σε ξένους ηγεμόνες
• συμμαχίες (επιγαμίες, εμπορικές συνθήκες)
• εκχριστιανισμός
• Λογοθέτης του Δρόμου (υποδοχή ξένων πρέσβεων, ορισμός
βυζαντινών πρέσβεων)

7. 2. ΕπιτυχίεςΒυζαντινώνεναντίοντωνΑράβων
και πρωταγωνιστές
• 904: άλωση Θεσσαλονίκης (Λέων Τριπολίτης)
• ενίσχυση βυζαντινού στόλου
• μέσα 10ου αι.: Ιωάννης Κουρκούας
• ανακατάληψη συριακής Έδεσσας (944) – απόκτηση ιερού
μανδηλίου
• 961: ανάκτηση Κρήτης
• 965: ανάκτηση Κύπρου (περιορισμός Αράβων πειρατών)
• Νικηφόρος Φωκάς – Ιωάννης Τσιμισκής (Κιλικίας, Συρία,
Παλαιστίνη)

9. ΗμεταφοράτουαγίουμανδηλίουαπότηνΈδεσσαστηνΚωνσταντινούπολητο944.
Παρατηρήστετοναυτοκράτοραπουυποδέχεταιτηναχειροποίητηεικόνακαιασπάζεται
τηνμορφήτουΧριστού.Μικρογραφίααπόεικονογραφημένοχειρόγραφοτου12ουαιώνα
τουέργου"ΣύνοψιςΙστοριών"τουχρονογράφουΙωάννηΣκυλίτζη.Μαδρίτη,Biblioteca
NacionaldeEspaña.

10. αντίγραφοτουΙερούΜανδηλίουπουβρίσκεταιστοSanSilvestroinCapiteστο
Βατικανό

11. ΗΣινδόνητουΤορίνοήΙεράΣινδόνηείναιένακομμάτιύφασμαπάνωστοοποίοείναιαποτυπωμένηη
εικόναενόςγενειοφόρουάνδρα,καιητοποθέτησητουπάνωστούφασμαπιστεύεταιότιταιριάζεισε
σώμαπουέχεισταυρωθείκαιτραυματιστεί.

12. 904 944 961 965
ανάκτηση Κύπρου
913
ο Συμεών στα τείχη της Κων/πολης
924
άλωση Θεσσαλονίκης
άλωση συριακής Έδεσσας
ανάκτηση Κρήτης
976
Σαμουήλ
997
μάχη στο Κλειδί
1014
Νικηφόρος Ουρανός
1018
προσάρτηση Βουλγαρίας
Βασίλειος Β΄ (976-1025)
Ιωάννης Τσιμισκής (969-976)
Νικηφόρος Φωκάς (963-969)
Ρωμανός Β΄ (959-963)
Κωνσταντίνος Ζ΄
(945-959)
Λέων ΣΤ (ο σοφός)
(886-912)
Ρωμανός Λεκαπηνός
(920-944)

13. 3. Ποιο ήταν το όραμα του Συμεών και
τι έκανε για να το υλοποιήσει;
• Συμεών: διάδοχος του Βόρη
• μεταφέρει την πρωτεύουσα από την Πλίσκα στην Πρεσλάβα
• μεγαλόπρεπα κτήρια, διακόσμηση, μετάφραση έργων βυζαντινής
λογοτεχνίας
• ακμάζει η παλαιοσλαβική εκκλησιαστική λογοτεχνία
• ημιαργείος (ημιέλληνας): σχολή Μαγναύρας
• ανταγωνισμός με Βυζαντινούς – όραμα βουλγαροβυζαντινής
αυτοκρατορίας
• αντικατάσταση του «χάνος» με το «βασιλεύς»
• 913: μπροστά στα τείχη της Κωνσταντινούπολης – ευχή από τον
πατριάρχη Νικόλαο Μυστικό
• αυτοαναγορεύθηκε Βασιλεύς Βουλγάρων και Ρωμαίων
• 924: ξανά μπροστά στα τείχη της Κωνσταντινούπολης
• ο διάδοχός του Πέτρος νυμφεύθηκε την εγγονή του αυτοκράτορα
Ρωμανού Λακαπηνού και έλαβε τον τίτλο: βασιλεύς της Βουλγαρίας

14. 4. Ποιες κομβικές μάχες κατέλυσαν το
ανεξάρτητο Βουλγαρικό κράτος;
• 976: νέος ηγεμόνας των Βουλγάρων είναι ο Σαμουήλ
• νέο βουλγαρικό κράτος με κέντρο τη ΒΔ Μακεδονία (Πρέσπα
– Αχρίδα) – επέκταση προς τον Δούναβη και την κεντρική
Ελλάδα
• Βασίλειος Β΄ : λόγω εσωτερικών προβλημάτων αντιμετώπισε
τον Σαμουήλ με διπλωματικά μέτρα
• στρατιωτική δράση: Νικηφόρος Ουρανός, Σπερχειός ποταμός
(977)
• 1014: μάχη του Κλειδίου, κοντά στον Στρυμόνα, καθοριστική
ήττα Βουλγάρων
• 1018: η Βουλγαρία υποτάσσεται και προσαρτάται στο
Βυζάντιο
• πολιτική εντατικού εξελληνισμού της Παλαιοβουλγαρικής
Εκκλησίας

15. 5.Πώςεπιτεύχθηκεοεκχριστιανισμός τωνΡώσων
καιπώςεπέδρασεστονπολιτισμότους;
• Το κράτος των Ρως ή Ρως του Κιέβου (Γύρω στο 880 ο
ηγεμόνας του Χαγανάτου Όλεγκ ανακηρύσσει τον εαυτό του
πρίγκιπα του Κιέβου)
• Το 907 ο Όλεγκ επιδράμει κατά του Βυζαντίου
• εμπορικές σχέσεις με το Βυζάντιο (γούνες, σκλάβοι, μεταξωτά
υφάσματα)
• 957: η Όλγα του Κιέβου επισκέφθηκε την Κων/πολη – βάσεις
εκχριστιανισμού Ρώσων
• 988: Βλαδίμηρος, εκχριστιανισμός Ρώσων – γάμος με την
Άννα, βάπτιση Βλαδίμηρου στη Χερσώνα
• απόκτηση διεθνούς κύρους, κοινωνική και πολιτική
οργάνωση, τέχνες, πολιτισμός

17. 6.Ποιεςδιαφορέςκυριάρχησανστις σχέσεις
ΒυζαντίουκαιΓερμανικήςαυτοκρατορίας;Πώς
επιλύθηκαν;
• ημιαυτόνομα κρατίδια κεντρικής Ιταλίας: μήλο της έριδας
ανάμεσα στον Νικηφόρο Φωκά και τον Όθωνα Α΄, που
στέφθηκε το 962 αυτοκράτορας των Ρωμαίων (Αγία Ρωμαϊκή
Αυτοκρατορία του Γερμανικού Έθνους)
• ανταλλαγή πρεσβειών (επίσκοπος Κρεμόνας Λιουτπράνδος
(968) – ναυάγιο διαπραγματεύσεων
• Ιωάννης Τζιμισκής: βελτίωση σχέσεων – Ο διάδοχος Όθων Β΄
νυμφεύθηκε την ανιψιά του αυτοκράτορα, Θεοφανώ
• απώλεια ιταλικών κτήσεων το 1071 από τους Νορμανδούς

18. 7.Ποιεςήτανοιαιτίες τουΣχίσματοςτου1054και
ποιεςσυνέπειες είχετοΣχίσμα;
• διευκόλυνε τους Νορμανδούς να καταλάβουν την Ιταλία,
αφού προκάλεσε αντιβυζαντινή διάθεση
• αιτία: θεολογικά και δογματικά ζητήματα (νηστεία Σαββάτου,
αγαμία κλήρου, χρήση αζύμων στη Θεία Λειτουργία, filioque)
• κύρια αιτία: η διεκδίκηση της πρωτοκαθεδρίας από τη Ρώμη
• ευθύνες: ο πατριάρχης Μιχαήλ Κηρουλάριος και ο
καρδινάλιος Ουμβέρτος – αδιαλλαξία
• αμοιβαίοι αφορισμοί
• εμφανείς οι συνέπειες τις παραμονές της Άλωσης από τους
Τούρκους

19. 8.Πούοφειλότανη παραχώρησηπρονομίωνστους
Βενετούςαπό τοΒυζάντιο;
• οικονομική ανάπτυξη ιταλικών ναυτικών πόλεων (Βενετία)
στη διάρκεια του 10ου αιώνα.
• μεταφορά βυζαντινών στρατευμάτων με βενετσιάνικα πλοία
στο θέμα της Λογγοβαρδίας (Ιταλία) – ανταμοιβή από τον
Βασίλειο Β΄ με ευνοϊκή εμπορική συνθήκη
• εγκαινιάστηκε η πολιτική παραχώρησης προνομίων στο
βενετσιάνικο εμπορικό κεφάλαιο
• μακροπρόθεσμα έβλαψε τα συμφέροντα της αυτοκρατορίας