5. Sealbhú Teanga - Eochairphrionsabail
• Cur chuige cumarsáideach
• Cur chuige téamach (pleanáil)
• Comhtháthú na 4 scil
• Ionchur Aschur
• Scileanna Litearthachta agus Uimhearthachta
• Foghlaim Chomhoibritheach
• Gníomhfhoghlaim
• Gramadach & Cruinneas (Feasacht Teanga)
• An Litríocht a úsáid chun cumarsáid a spreagadh
• Ról TFC sa seomra ranga Gaeilge
• Measúnú chun Foghlama
• Malartú Dea-chleachtais
6. Sealbhú Teanga: An Próiseas Foghlama
Éisteacht
Tuiscint
Aithris
Labhairt
Léamh
Scríobh
8. Foinsí don Phleanáil
1. Siollabas & Treoirlínte don Teastas Sóisearach
2. Siollabas & Treoirlínte na hArdteistiméireachta
3. An Ghaeilge Chumarsáideach
4. An Idirbhliain
“Moltar go n-úsáidfí na leabhráin seo mar
bhunús do phleanáil chomhoibritheach
múinteoirí seachas díriú ar théacsleabhair agus
ar pháipéir scrúdaithe”
Ag Breathnú ar an nGaeilge sa tSraith Shóisearach 2007,lch 35
9. Imlitreacha/Ciorcláin go dáta
• 0042/07
Na hathruithe ar riar na marcanna sa Bhéaltriail sna scrúduithe
teistiméireachta – T. Sóisearach agus Ardteistiméireacht – agus na
himpleachtaí atá aige sin ar chodanna eile na scrúduithe
• 20/2010
Leasú ar Shiollabais Ghaeilge na hArdteistiméireachta (Ardleibhéal agus
Gnathleibhéal), cúrsa leasaithe litríochta le cur faoi scrúdú i 2012, 2013
agus 2014
• 0056/10
Na siollabais athbhreithnithe don Ardteistméireacht Fheidhmeach agus don
Ardteistiméireacht, Bhonnleibhéal
• 0071/2010
Soiléiriú maidir leis an dán Caoineadh Airt Uí Laoghaire (Ardleibhéal),
uainiúchán na scrúduithe agus soiléiriu maidir leis an Ardteistiméireacht
Fheidhmeach
• S90/10
Riar na marcanna atá le bronnadh ar chodanna na Béaltrialach, ar an
gCluastuiscint agus ar na páipéir scríofa ag an Ardleibhéal, Gnáthleibhéal
agus Bonnleibhéal
10. Foinsí Eolais
An Roinn Oideachais agus
Scileanna
www.education.ie
Coimisiún na Scrúduithe Stáit www.examinations.ie
An Chomhairle Náisiúnta
Curaclaim agus Measúnachta
www.ncca.ie
www.juniorcycle.ie
An tSeirbhís um Fhorbairt
Ghairmiúil do Mhúinteoirí
www.pdst.ie
www.muinteoirgaeilge.ie
11. An Idirbhliain
• Is clár bliana í an Idirbhliain idir an tSraith
Shóisearach agus an tSraith Shinsearach.
• Tá sé deartha mar dhroichead idir an dá shraith
agus éascaíonn sé an t-athrú ón bhfoghlaim
spléach sa tSraith Shóisearach go dtí an
fhoghlaim neamhspléach fhéinstiúrtha atá
riachtanach sa tSraith Shinsearach.
12. An Ardteist Fheidhmeach
Torthaí Foghlama na hArdteiste Feidhmní:
• Aidhmeanna ginearálta na hArdteiste Feidhmí i gceist
maidir leis an bhforbairt phearsanta srl.
• Go gcuirfí ar chumas an scoláire cumarsáid bhunúsach a
dhéanamh trí Gaeilge
• Go gcuirfí ar chumas an scoláire feidhmiú trí Ghaeilge i
suímh áirithe ar fhágáil na scoile dó/di
• Go gcuirfí níos mó béime ar fhorbairt na scileanna
cluastuisceana agus labhartha ná mar a chuirfí ar na
scileanna léitheoireachta agus scríbhneoireachta
• Go bhforbrófaí scileanna taighde agus eagrúcháin an
scoláire (eochairchleachtaí)
15. Tuairim
a lorg
Cead a lorg
Ordú
a thabhairt
Scarúint
le duine
Míniú
a thabhairt
???
FEIDHMEANNA:
Úsáid,
Toradh foghlama.
NÓISIN:
Struchtúir teanga,
Eiseamláirí
An/is maith
leat....?
An fearr leat x
nó y ?
An gceapann
tú go...?
Cad is dóigh
leat de...?
An bhfuil?
Tá/níl!
An dtaitínonn
sé leat?
Teicneol-
aíocht
17. Tuairim
a lorg
FEIDHMEANNA:
Úsáid,
Toradh foghlama.
NÓISIN:
Struchtúir teanga,
Eiseamláirí.
GNÍOMHAÍOCHTAÍ:
An próiséas
foghlama
Ceacht
!!
CAD a mhúinfidh mé?
CONAS a mhúinfidh
me é?
An/is maith
leat....?
An fearr leat x
nó y ?
An gceapann
tú go...?
Cad is dóigh
leat de...?
An bhfuil?
Tá/níl!
An dtaitínonn
sé leat?
Díospóireacht
ranga.
Deachtú.
Obair ghrúpa.
Lúibín a chumadh.
Léamhthuiscint.
Teicneol-
aíocht
18. An Phleanáil – Cur ChuigeTéamach
Topaic &
Feasacht
Chultúir
Feidhmeanna,
Torthaí
Foghlama
Eiseamláirí
(agus
Feasacht
teanga)
Gramadach Straitéisí
foghlama &
measúnaithe
Litríocht & Feasacht Litríochta
Stór Focal & Feasacht Teanga
Litearthacht agus Uimhearthacht
19. Pleanáil
San fhoghlaim beidh ábhar:
a chaithfidh an scoláire a bheith ar eolas aige/aici
ar cheart don scoláire a bheith ar eolas aige/aici
ar féidir leis an scoláire a bheith ar eolas aige/aici
21. An
Scoláire
An Scoláire
féin & a
thimpeallacht
Cúrsaí scoile
& oibre
Saol an duine
óig
Na meáin
chumarsáide
& TFC
An Ghaeilge
timpeall
orainn
Ábhar eile ina
gcuireann an
scoláire suim
Feasacht
teanga
Feasacht
Chultúir
Feasacht
Litríochta
Siollabas na hArdteistiméireachta
22. Siollabas na hArdteistiméireachta
“Tá leanúnachas sa siollabas seo ó shiollabas
an Teastais Shóisearaigh chun go bhféadfaí
gach a bhfuil sealbhaithe ag na scoláirí a
leathnú, a dhoimhniú agus a bhuanú”
(Siollabas na hArdteistiméireachta)
23. Prionsabail na Foghlama
1. Nasc a chruthú le heolas eile /
réamheolas / a dtaithí féin
2. Deis phléite – na foghlaimeoirí ag
idirghníomhú agus ag plé mar rang, i
mbeirteanna, i ngrúpaí srl.
3. Comhthéacs téagartha agus oiriúnach ag
an bhfoghlaim
4. Feasacht na scoláirí ar an bhfoghlaim a
chur chun cinn
‘Literacy in the Secondary School’, Maureen Lewis & David Wray
