1. УЛААНБААТАР ИХ СУРГУУЛЬ
БИЗНЕС МЕНЕЖМЕНТИЙН ТЭНХИМ
ОЛОН УЛСЫН МАРКЕТИНГ
ЛЕКЦ :2-4
ОЛОН УЛСЫН БАЙГУУЛЛАГУУД

Хичээлийн кредит: 3

Хичээлийн индекс: BA 329

Судлах анги: Маркетинг менежмент 4

2. ЛЕКЦ 2-4
ОЛОН УЛСЫН
БАЙГУУЛЛАГУУ
Д

3. ХИЧЭЭЛИЙН АГУУЛГА
 Олон
улсын санхүүгийн
байгууллага
 Олон
улсын судалгааны
байгууллага
 Олон
улсын хүмүүнлэгийн
байгууллага

4. ÎËÎÍ ÓËÑÛÍ ÂÀËÞÒÛÍ ÑÀÍ
Îëîí óëñûí âàëþòûí ñàí
ãèø¿¿í
îðíû
õºãæëèéí
ò¿âøèíãýýñ øàëòãààëæ
êâîòûí õýìæýýã 5 æèëä 1
óäàà ººð÷èëäºã.
Îëîí óëñûí âàëþòûí ñàí íü
1944 îíä áàéãóóëàãäñàí.
1946 îíû 05 ñàðä 39
ãèø¿¿í óëñûí á¿ðäýëòýé
Âàøèíãòîíä òºâºº íýýæýý.
Îäîîãèéí áàéäëààð 2000
ãàðóé
óëñàä
¿éë
àæèëëàãààãàà ÿâóóëæ
áàéíà.
Âàëþòûí
ñàíä
ýëññýíýýð òàòâàð òºëäºã.
Òàòâàðûí
õýìæýý
õàðèëöàí àäèëã¿é áàéíà.

5. Үйл ажиллагааны үндсэн чиглэл нь :
 ОУ
– ын мөнгө зээлийн хамтын
ажиллагааг дэмжих
 ОУ
–
ын
худалдааны
өсөлт,
өргөжилтийг эрчимжүүлэх
 ОУ
–
ын
валютын
ханшийг
тогтворжуулах
 Олон талт төлбөрийн системийг
бий болго

6.  ОУ
– ын төлбөрийн тэнцэлийг сайжруулах
 ОУ – ын эдийн засгийн өсөлтийг дэмжих
 ОУ–ын
зах зээл дээр ОУ – ын
маркетингийг хэрэглэхдээ ОУ – ын
валютын сангийн тусламжтайгаар 5 орны
мөнгөн тэмдэгтийг зөвшөөрдөг.

8. ÄÝËÕÈÉÍ ÁÀÍÊ

ÎÓ – ûí øèíý÷ëýë õºãæëèéí áàíê
ÎÓ – ûí õºãæëèéí àññèîöè
ÎÓ – ûí ñàíõ¿¿ãèéí êðîïðàöè
Õºðºí㺠îðëóóëàëòûí áàòàëãàà îëãîõ
îëîí òàëò
Õºðºí㺠îðóóëàëòûí õýëöýëèéí ÎÓ – ûí
òºâ
1947 îíä äýëõèéí ýäèéí
çàñãèéã
ñýðãýýõ
çîðèëãîîð
áàéãóóëàãäñàí. 150
ãàðóé ãèø¿¿í óëñòàé
áºãººä
îðîí
á¿ð
õóâüöàà ýçýìøèõ áà
íèéò 47 õóâèéã àæ
¿éëäâýð ºíäºð õºãæñºí
7 óëñ ýçýëäýã. 5
¿íäñýí
áàéãóóëëàãàòàé.

9.  ОУ
– ын шинэчлэл хөгжлийн банк – энэ
байгууллага нь ОУ – ын зээлийн бодлогод
нарийвчлан ханддаг. Засгийн газрын
шинэчлэл хийх санхүүжүүлэх зорилгоор
15-20 жилийн хугацаатай зээл олгодог.
 ОУ
– ын хөгжлийн ассиоци – 1960 онд
байгуулагдсан
ба
дотоодын
нийт
бүтээгдэхүүний хэмжээ 1305$ - ас бага
хөгжиж буй буурай оронд хөнгөлттэй
байна. Зээлийн эх үүсвэрийг ассиоцийн
бүтэц буюу буюу засгийн газрын хандиваас
бүрдэнэ.

10.  ОУ
– ын санхүүгийн кропраци – хөгжиж буй
орнуудад
хувийн
секторыг
хөгжүүлэх
зорилгоор 1956 онд байгуулагдсан. Зээлийн
80% - ийг улсын бонд гаргах замаар
барьцаалан зээлдүүлнэ. Зээлийн хугацаа
хамгийн ихдээ 13 жил байна.
 Хөрөнгө
орлуулалтын баталгаа олгох олон
талт агентлаг – хөгжиж буй орнуудад гадаад
хөрөнгө оруулалтыг дэмжих зорилгоор 1988
онд байгуулагдсан. Гол үйл ажиллагаа нь
хөрөнгө оруулалт нь хөгжиж буй орны өмнөөс
эрсдэлийн баталгаа гаргаж өгнө. Зээл олгох
хэмжээ нь 50 сая байна.

11.  Хөрөнгө
оруулалтын хэлцэлийн ОУ – ын төв
– 1966 онд олон улсын хөрөнгө оруулалтыг
нэмэгдүүлэх засгийн газар болоод хөрөнгө
оруулагч орны хооронд үүссэн зохицолыг
зохицуулах үүрэгтэйгээр байгуулагдсан. үйл
ажиллагааны гол хэрэгсэл нь хөрөнгө
оруулалтын талаар зөвөлгөө өгөх хөрөнгө
оруулалтын улсын судалгааг хийх гадаад улс
орны хуулийн холбогдолтой материал ба
мэдээг бүрдүүлэх зэрэг үйл ажиллагаа
явуулна.

12. ÀÇÈÉÍ ÕªÃÆËÈÉÍ ÁÀÍÊ
1966
îíä
Ôèëèïïàí
óëñàä
áàéãóóëàãäñàí áà çîðèëãî íü
àçè íîìõîí äàëàé á¿ñ íóòãèéí
õàìòûí
àæèëëàãààã
õºãæ¿¿ëýõýä îðøèíî. Óã áàíê
íü 56 ãèø¿¿í îðîíòîé. 37 íü àçè
òèâèéí óëñ îðîí, 19 íü àçèéí
îðíóóäûã äýìæèõ çîðèëãîòîé
Ýäèéí çàñãèéí ºñºëòèéã äýìæèõ
Åâðîï, Õîéä Àìåðèê, Îéðõ äîðíîä
ßäóóðàëûã áóóðóóëàõ
á¿ñ íóòãèéí óëñóóä õàìààðíà.
Ýìýãòýé÷¿¿äèéí ýðõèéã
õàìãààëàõ
Õ¿íèé íººöèéã õºãæ¿¿ëýõ
Áàéãàëèéí áàÿëàãèéã äýìæèõ

13. Азийн хөгжлийн банк нь захирагчийн зөвлөл,
захирлуудын зөвлөл, ерөнхийлөгч, дэд
ерөнхийлөгч, газар хэлтсийн захирагч,
бусад ажилчид гэсэн бүтэц зохион
байгуулалттай. Энэ байгууллагын онцлог
нь орлого багатай оронд хөнгөлттэй зээл
олгодог. Олгох зээл нь 1% - ийн хүүтэй ба
эргэн төлөгдөх хугацаа нь 11 дэх жилээс нь
хүү нь төлөгддөг. Шудрага хөрөнгө
оруулалтыг дэмжих техникийн туслалцаа
үзүүлэх зээл олгох зэрэгцээ 5 зорилгоор
үйл ажиллагаагаа явуулдаг.

14. ÄÝËÕÈÉÍ ÁÀÉÃÀËÜ ÕÀÌÃÀÀËÀÕ ÑÀÍ

1961 îíä Øâåöàðèéí õóóëü ¸ñíû
äàãóó 5 ñàÿ ãèø¿¿í äýâøèã÷òýé
100 ãàðóé îðîíä áàéãàëü îð÷íûã
õàìãààëàõ
÷èãëýëýýð
¿éë
àæèëëàãàà ÿâóóëäàã îëîí óëñûí
àøãèéí áóñ õàíäèâûí, òºðèéí áóñ
áàéãóóëëàãà
þì.
Äàðààõ
÷èãëýëýýð
¿éë
àæèëëàãàà
ÿâóóëíà.

15.  Ховор
ан амьтан хамгаалах
 Усны эко системд анхаарах
 Уул уурхайн аюулгүй байдалд анхаарах
 Тусгай хамгаалалтын газрыг хамгаалах
 Бэлчээрийн менежмент буюу бэлчээрийн
талхлалт
 Байгаль орчин, боловсролд анхаарах
 Байгаль орчны хууль хууль эрх зүйг
боловсронгуй болгох

16. ÈÕ ÍÀÉÌ – ÊÀÍÀÄ, ÔÐÀÍÖ, ÃÅÐÌÀÍ, ÈÒÀËÈ, ßÏÎÍ, ÎÕÓ,
ÀÍÓ, ÀÍÃËÈ, ÈÕ ÁÐÈÒÀÍÈ
Ýäãýýð óëñóóä íü äýëõèéä á¿õ
òàëààðàà
òýðã¿¿ëýõ
óëñ
áºãººä äýëõèéí 65% - èéã
ýçýëäýã. Æèë á¿ð èõ íàéìûí
òºëººëºã÷èä õóäàëäàæ óëñ
òºðèéí
áîäëîãóóäàà
áîëîâñðóóëäàã.
1973
îíä
íåôòèéí
õÿìðàëààð
¿¿ññýí
äýëõèé äàõèíä ýäèéí çàñãèéí
õÿìðàë
áîëñîíòîé
õîëáîîòîé.
Àìåðèê, ßïîí, Åâðîïûí òºëººëºã÷
óóëçàëäñàíààð èõ íàéìûí ñàíàà
Èõ íàéì íü àëáàí ¸ñíû á¿òýö óäèðäëàãà
Èõ
íàéìä
çºâëºã÷
áàéäàãã¿éãýýð ͯÁ, äýëõèéí áàíêíààñ òºðñºí.
ÿëãààòàé áàéäàã. èõ íàéìûí ýñðýã ìàÿãààð Åâðîïûí õîëáîî îðîëöäîã.
õàìãèéí òîì äàéñàí íü Àëêàÿäà Æèõàäûí
íóóö á¿ëýãëýë áàéäàã.

17. ÎÏÅÊ
Õàìãèéí èõ ýêñïîðòîîð íåôò
ãàðãàäàã óëñ :
Ñàóäûí àðàá
ÎÕÓ
Íîðâåãè
Èðàí
Ýìèðàò
ÀËÆÈÐ, ÀÍÃÎË, ÈÍÄÎÍÅÇ, ÈÐÀÍ,
ÈÐÀÊ,
ÊÓÂÅÉÒ,
ËÈÉÐ,
ÍÈÃÅÐ,
ÊÀÒÀÐ,
ÑÀÓÄÛÍ
ÀÐÀÁ,
ÀÐÀÁÛÍ
ÍÝÃÄÑÝÍ
ÝÌÈÐÀÒ ÓËÑ , ÝÊÀÄÎÐ çýðýã
óëñààñ á¿ðäñýí õîëáîî þì. ÎÏÅÊ –
èûí òºâ Àâñòèð õîòîä áàéðëàíà.
Ãîë çîðèëãî íü ãèø¿¿í îðíóóäûí
àøèã ñîíèðõîëûã õàìãààëàõ
ãàçðûí òîñíû ¿íèéã òîãòâîðòîé
áàéëãàõ,
ãàçðûí
òîñíû
íèéë¿¿ëýëòèéã
òàñðàëòã¿é
òîãòâîðòîé áàéëãàõ.

18. ͯÁ
ͯÁ – èéí ¿íäñýí òîì çîðèëãî íü :
 Ýíõòàéâàí àþóëã¿é áàéäëûã
ñàõèóëàõ
 Õ¿íèé ýðõèéã õàìãààëàõ
1942 îíû 01 ñàðûí 01 íä íýãäñýí
¿íäýñòí¿¿äèéí òóíõàã áóþó
Âàøèíãòîíû òóíõàãò äàéíû
äàðàà áàéãóóëàãäñàí ýíõ
òàéâíûã õàìãààëàã÷ øèíýõýí
áàéãóóëëàãûã
áàéãóóëàõ
òàëààð ñàíàë äýâø¿¿ëæýý.

19.  НҮБ
хүүхдийн сан
 НҮБ хөгжилийн хөтөлбөр
 НҮБ хүн амын сан
 НҮБ дэлхийн хүнсний байгууллага
 НҮБ
энхтайвны
аюулгүй
байдлыг
сахиулах сан
 НҮБ их сургууль
 НҮБ – ийн зардалын дийлэнх хувийг
энхийг
сахиулах
үйл
ажиллагаанд
зарцуулдаг.

20. НҮБ нь дотроо 5 хэсгээс бүрдэнэ.
 Ерөнхий чуулган
 Аюулгүй зөвлөл
 Эдийн засаг нийгмийн зөвлөл
 Ажлын алба
 ОУ – ийн шүүх
Монголд анх удаа 1961 оны 10 сарын 27 нд НҮБ –
д элссэн.
 Ядуурлыг бууруулж нийгэм эдийн засгийн
хөгжилийг хангах
 Нийгмийн хөгжилд үүрэг ролийг бэхжүүлэх
 Бичиг үсэг үл мэдэх явдалыг арилгах
 Цөмийн зэвсэггүй статусыг баталгаажуулах

21. ÀÄÐÀ
ÀÄÐÀ îëîí óëñûí áàéãóóëëàãà íü
äýëõèéí 125 ãàðóé îðîíä ¿éë
àæèëëàãàà ÿâóóëäàã. ÀÄÐÀ –
èéí ¿éë àæèëëàãàà íü ÷ºëººò
çîõèîí áàéãóóëàëòòàé. ººðèéí
óäèðäàõ
çºâëºë¿¿äòýé
áèå
äààñàí áàéãóóëëàãûí íýãäýë þì.
ÀÄÐÀ íü àëèâàà õ¿íèé ¿íäýñ
óãñàà óëñ òºðèéí ¿çýë, àðüñ
ºíãº, øàøèí ø¿òëýã, íèéãìèéí
àðëûã
õàðãàëçàõã¿éãýýð
òºðèéí áóñ áàéãóóëëàãàòàé
õàìòðàõ çàìààð ¿éë àæèëëàãàà
ÿâóóëíà.

22. Гамшиг хөтөлбөр
 Эрүүл мэнд хөтөлбөр
 Залуучууд ба боловсрол хөтөлбөр
 Хүнсний аюулгүй байдал хөтөлбөр
 АДРА – г санхүүжүүлэгч байгууллага
 НҮБ – ийн хүүхдийг ивээх сан
 Канадын ОУ – ын хөгжлийг ивээх сан
 Канадын ОУ – ын тусламжийн сан
 Австралийн ОУ – ын хөгжлийн сан
 Германы АДРА
 Хувь хүмүүс


23. ÓËÀÀÍ ÇÀÃÀËÌÀÉ – ÓËÀÀÍ ÕÀÂÈÐÃÀÍ
ÑÀÐ
1963 îíä íîáåëèéí ýíõòàéâíû
øàãíàë õ¿ðòñýí. Îäîî á¿õ
óëñàä
õ¿ð÷
¿éë÷èëæ
áàéíà. ÌÓ – ä 1939 îíä
áàéãóóëàãäàæ áàéñàí.
1828 îíû 5 ñàðûí 8 íä
áàéãóóëàãäñàí. Øâåéöàðèéí
èðãýí
Àíðè
Äþíèí
õ¿íèé
ñàíàà÷ëàãààð
áàéãóóëàãäæýý.
Ýìíýëýãèéí
òóñëàìæ ¿ç¿¿ëäýã àíõíû ñàéí
äóðûí áàéãóóëëàãà. ͯÁ – èûí
î÷èæ ÷àäààã¿é ãáçáð Óëààí
çàãàëìàé
î÷èæ
òóñàëäàã.
Õøíëýã òºâ÷ ¿çýëòýé, õ¿íèéã
ÿëãàâàðëàí
¿çýõã¿é
ýðõ
÷ºëººò ñàéí äóðààð àæèëëàõ
íýãäìýë áàéõ ãýñýí 7 çàð÷ìûã
áàðèìòëàí ¿éë àæèëëàãààãàà
ÿâóóëäàã.

24. ÄÝËÕÈÉÍ ÇªÍ ÁÀÉÃÓÓËËÀÃÀ
2007 îíû áàéäëààð 3,1 ñàÿ
õ¿¿õäèéã
õºòºëáºðòºº
õàìðóóëæ íèéò 15 ñàÿ õ¿íä
õ¿ð àæèëëàæ áàéíà.
ÄÝËÕÈÉÍ
ǪÍ
ÁÀÉÃÓÓËËÀÃÀ íü àíõ
BOB
PEARS
õ¿íèé
ýíýðýíã¿é ¿éëñýýð ýõýëñýí.
1949 îíä õÿòàäààð àÿëæ
ÿâàõäàà õ¿íä òóñëàõ ¸ñòîé
ãýñýí ñàíààã ìýäýæ 1950
îíä Àìåðèêò ýðãýí èðýýä
ñîëîíãîñûí ºí÷èí õ¿¿õýä,
áýëýâñýí
ýìýãòýé÷¿¿ä,
ñóóëãàö ºâ÷òýé îëîí õ¿íä
òóñëàõ çîðèëãîòîé äýëõèéí
çºíã áàéãóóëæýý.

25. Өнөөдрийн байдлаар 100 – аад оронд орон
нутгийн хөгжлийн хөтөлбөр, яаралтай тусламж
нөхөн сэргээлт, өсгөөллийн чиглэлээр үйл
ажиллагаа
явуулсаар
байна.
Дэлхийн
зөн
байгууллага нь өнгө, шашин шүтлэг үндэс
угсаа,
хүйс
үл
харгалзан
нийгтийн
эмзэг
бүлгийн хүүхдүүд эмэгтэйчүүдэд итгэл найдвар
хайр энэрэлийг бурханы өмнөөс өгч байгаа гэж
ойлгодог.

26. Дараах үндсэн асуудлуудад тулж ажиллана.
Хүн амын эрүүл мэнд
 Хүн амын боловсрол
 Хүүхдийн эрх ба өмгөөлөл
 Хүн амын ундны цэвэр усны хангамж
 Хүнсний аюулгүй байдал
 Тогтвортой байгаль орчин
 Өрхийн тогтвортой орлого
 Эмэгтэй хүүхэд адил тэгш эрх олгох
 Гамшигийн үеийн яаралтай тусламж, сэргээн
босголт


27. INTERNATIONAL CRIMINAL POLICE
ORGANIZATION
1923 онд Австрали улсад анх
байгуулагдаж
байсан.
1938
Германы байгулагад шилжин 1942
онд төв удирдлага нь Берлин рүү
шилжсэн.
186
гишүүн
улс
оронтой.
Жилд
зарцуулах
мөнгөний
хэмжээ
59
сая
ам.доллар. интерполд жилд 3500
орчим хэргийг бүртгэж хэрэгтнийг
баривчилдаг.
Одоогийн
ерөнхийлөгч
нь
ALTURO
HERRERA WERDIEP юм. Удирдах
хороо
нь
13
гишүүний
бүрэлдэхүүнтэй ба 1 ерөнхийлөгч,
3 дэд ерөнхийлөгч, 9 гишүүнтэй
байдаг.