Ne vitin 476 pas Krishtit Perandoria Romake Perendimore ra dhe Perandoria Lindore mbijetoi si ajo qe ne e njohim sot si Perandoria Bizantine. Justiniani ishte perandori i fundit qe perdori titullin e Çezarit. Nje nga kontributet me te njohura te perandorit me origjine nga Iliria ishte reformimi i ligjeve bizantine, i njohur si “Kodi i Justinianit”.

1. Perandoria Lindore
Romake Bizantine
Arsimtar Bujamin Salija
Lënda Histori - VII

2. Bizanti ishte nje qytet i lashte grek i themeluar nga kolonet greke ne
vitin 657 para Krishtit. Qyteti u rindërtua dhe ri-perurua si kryeqyteti
i ri i Perandorise Bizantine nga perandori Konstandini I në vitin 330
pas Krishtit dhe me pas u quajt Kostandinopoje në nder te tij.2 – Në
vitin 476 pas Krishtit Perandoria Romake Perëndimore ra dhe
Perandoria Lindore mbijetoi si ajo qe ne e njohim sot si Perandoria
Bizantine.
Perandoria Bizantine

3. Perandoria Bizantine u krijua në vitin 395 dhe shtrihet në tre
kontinente:
Ballkani, Siria, Palestina, Egjipti, Afrika Veriore, Italia Veriore dhe
Spanja Jugore.
Perandoria Bizantine ekzistoi për rreth 1125 vjet, dhe është një
nga perandoritë më të mëdha të të gjitha kohërave.
Rruga e krijimit të saj filloi me të qenit kryeqytet qyteti i
Kostandinopojës – më pas Bizanti, dhe sot Stambolli .

4. Perandoria Bizantine mbrojti trashëgiminë kulturore të
Europës Perëndimore deri në zhdukjen e barbarizmit, kur më
në fund pjesët e çmuara greke dhe romake u hapën sytë
europianëve dhe hodhën bazat e Rilindjes. Shumë historianë
pranojnë se nëse Bizanti nuk do e kishte mbrojtur Europën, ajo
do ishte pushtuar nga Osmanët .

5. PERANDORI KONSTANDINI I
Ndërtimi i qytetit të Kostandinopojës ishte një nga triumfet
e tij më të mëdha. Ndërkohë që perandorët e vjetër grekë
dhe romakë ndërtuan shumë qytete gjatë mbretërimit të
tyre, Kostandinopoja i kaloi ata në përmasë dhe madhështi.
Ai u bë kryeqyteti i Perandorisë Bizantine, duke sjellë
lindjen e një periudhe të re.. Kostandini i I, mposhti
perandorët e Lindjes. Kostandini u bë perandori i parë
kristian

6. Historianët pranojnë se pas ardhjes në fronin
bizantin të Herakliut në 610 pas vdekjes së Krishtit,
Perandoria Bizantine u bë kryesisht greke. Herakliu
e bëri greqishten gjuhën zyrtare të perandorisë,
dhe menjëherë ajo u bë gjuha më e folur e popullatës
bizantine. Perandoria Bizantine, duke patur origjinën
në Perandorinë Lindore Romake, tashmë evoluoi në
diçka të re, ndryshe nga paraardhësi i saj. Në 650 pas
vdekjes së Krishtit, vetëm disa elementë të kulturës
romake mbetën së bashku me influencën dominuese
greke.

7. Perandoria Bizantine ishte kryesisht e përbërë nga
qytete të vogla dhe porte detare që kishin një
infrastrukturë të zhvilluar. Prodhimi ishte shumë i
lartë, dhe kishte një rritje në zotërimin e tokave.
Bizantinët ndoqën një stil jete kristiane. Standardet
e tij të jetesës ishin të pakrahasueshme me asnjë
vend tjetër të Europës, dhe ishte sunduese e botës
në art, shkencë, tregti dhe arkitekturë.

8. Gjatë kohës së sundimit të Justinianit, perandoria bizantine
arrin kulmin e lulëzimit në të gjitha lëmenjtë e jetës dhe jo
vetëm në kulturë si ishte e joshur më parë dhe pas
Justinianit. Nga pikëpamja ushtarake, Afrika dhe Italia u
rimëkëmben dhe pushteti i perandorisë ishte më i fortë se
kurrë më parë. Në anën tjetër arkitektura po lulëzonte dhe
nga kjo kohë kanë mbetur shembujt më të mirë si p.sh.: Aja
Sofia në Konstantinopol (Stamboll). Historianët siç ishin
Prokopiusi dhe Agatia punonin me të madhe sipas traditës
së Herodotit e Thukididit. Gjatë kësaj kohe u krijua edhe
Kodeksi i Justinianit (529) i cili u institualizua dhe hyri në
fuqi rreth viteve 533. Të gjitha këto vepra janë pika të
begatisë bizantine e që janë krijuar në kohën e Justinianit.

9. Sh.F.K "Përparimi" Reçicë e Madhe
JU FALEMINDERIT PËR VËMENDJEN
Arsimtar Bujamin Salija