1. Concurso anual de carteis 2021 sobre o
personaxe homenaxeado: Xela Arias
EDLG
CEE A BARCIA (SANTIAGO DE COMPOSTELA)
2. CARTEL 1: Xela Arias Castaño naceu en Sarria, Lugo en 1962.
EDUCACIÓN INFANTIL:
ACTIVIDADE 1 :
Sinala nas fotos o Castelo de Sarria.
ORIXE DAS IMAXES:
Sin título por Peregrinoteca, dende wikipedia , licencia CC BY-SA 4.0
Sin título por Diego Delso, dende centraldevacaciones , licencia CC-BY-SA 3.0
ACTIVIDADE 2 :
Indica as partes da cara nesta foto de Xela Arias.
Sinala a boca de Xela en cor azul.
Sinala o pelo de cor verde.
3. sinala os ollos de cor vermella.
ORIXE DAS IMAXES:
Sin título por Dende/ dende wikimedia/ licencia: CC BY-SA 4.0
EDUCACIÓN PRIMARIA:
ACTIVIDADE 1 :
Fai unha búsqueda nos carteis expostos da palabra POEMA. Cantas veces aparece?
Cantas letras ten?
ACTIVIDADE 2 :
Cal é o teu cartel favorito? Debuxao de novo pero esta vez para ti no teu caderno.
4. CARTEL 2: Foi escritora, poeta e tradutora en varios idiomas, editora e
profesora de galego.
EDUCACIÓN INFANTIL:
ACTIVIDADE 1 :
Pica nos paises nos que se fala como lingua oficial o inglés.
Pica nos paises nos que se fala como lingua oficial o portugués.
Pica nos paises nos que se fala como lingua oficial o francés.
5. Pica nos paises nos que se fala como lingua oficial o español.
ORIXE DAS IMAXES:
Sin título por Javier Cordero / LICENCIA: CC0 Dominio público
ACTIVIDADE 2 :
Pica nos lugares nos que se fala o galego:
ORIXE DAS IMAXES:
Sin título por Javier Cordero / LICENCIA: CC0 Dominio público
6. EDUCACIÓN PRIMARIA:
ACTIVIDADE 1 :
Une a língua da fala co país que lle corresponde:
Árabe Polonia
Chinés Italia
Inglés Francia
Polaco España
Francés Reino Unido
Español China
Italiano Marrocos
7. ACTIVIDADE 2 :
Une cada país coa súa bandeira.
Polonia
Italia
Francia
España
Reino Unido
China
Marrocos
ORIXE DAS IMAXES:
Sin título por Sergio Palao dende (http://www.arasaac.org)/ Licencia: CC (BY-NC-SA)/
Propiedade: Gobierno de Aragón (España)
8. CARTEL 3: Dende os seis anos chamárona Xela. En 1995 cambiou de
nome a Xela.
EDUCACIÓN INFANTIL:
ACTIVIDADE 1 :
Elixe un entre os seguintes apodos para poñerlle ao túa mascota:
Ruliña Toxiño Repoliño
Galopín Ratiña Riquiña
Inventa outro apodo para poñerlle á mascota do teu mellor amigo ou amiga:
EDUCACIÓN PRIMARIA:
ACTIVIDADE 1 :
Coñecedes a alguén que se chama Xela?. Cando naceu puxéronlle o nome de “María de los
Ángeles”, pero chamábana Xela. Seguro que cando as vosas nais e o vosos pais decidiron poñervos
os vosos nomes fixérono con moito cariño e amor. Así que vos propoñemos a seguinte actividade:
1. Que o/a voso/a mestre/a descargue este modelo:
https://drive.google.com/file/d/1CaYT7P-HCxxhYaiiZoZqv4ubInVlAda5/view?usp=sharing
2. Dentro de Galicia escribide o voso nome ou como vos chamen as persoas que vos queren.
3. Seguro que sodes moi creativos á hora de decorar o mural.
4. Queremos ver ese mural tan orixinal que fixestes... é unha pena que só o poidades ver vós,
como o podemos solucionar?
9. ACTIVIDADE 2:
Sabedes que o máis seguro é que o voso nome esconda un significado ou unha historia.
Propoñémosvos a seguinte actividade:
1. Buscade en internet a orixe do voso nome e o significado.
2. Preguntade a vosa nai e ao voso pai por que vos puxeron ese nome.
3. Imos facer un mural!. Pero un mural especial:
Dividimos o mural en dúas partes:
- Na parte esquerda debuxámonos e escribimos o noso nome e o seu significado.
- Na parte dereita a historia do noso nome.
4. Queremos coñecer as vosas historias e os significados dos vosos nomes, así que
pedímosvos que deades difusión ao voso mural.
ACTIVIDADE 3:
Como podedes ver no cartel hai moitos nomes galegos de nenos e nenas. Queremos propoñervos
que elixades entre todos e todas o nome galego máis bonito de nena e de neno.
1 Buscade nomes galegos en internet. Propoñémosvos visitar estas páxinas:
https://www.lingua.gal/c/document_library/get_file?folderId=1647069&name=DLFE-
10644.pdf
http://apego.gal/que-o-seu-nome-sexa-propio/
2 De tódolos nomes elixide 10 de nenos e 10 de nenas.
3 Realizade unha votación na clase e elixide o nome galego de neno e de nena máis bonito.
4 Elaborade un mural e dádelle difusión.
E que vos parece se ampliamos esta actividade a todo o voso centro?. Tedes que planificar moitas
cousas: como o ides facer, como vos ides organizar, como ides dar publicidade ao concurso...
ÁNIMO!.
10. CARTEL 4: Ata os sete anos estudou na Granxa de Barreiros, orientada á
integración da cultura galega coa natureza.
EDUCACIÓN INFANTIL:
ACTIVIDADE 1 :
Une cada animal doméstico co edificio da granxa. Recorda: os animais salvaxes non os unas.
ORIXE DAS IMAXES:
Sin título por Sergio Palao dende (http://www.arasaac.org)/ Licencia: CC (BY-NC-SA)/
Propiedade: Gobierno de Aragón (España)
11. ACTIVIDADE 2 :
Rodea cun círculo os animais que viven na granxa e tacha os que son animais salvaxes.
ORIXE DAS IMAXES:
Sin título por Sergio Palao dende (http://www.arasaac.org)/ Licencia: CC (BY-NC-SA)/
Propiedade: Gobierno de Aragón (España)
12. EDUCACIÓN PRIMARIA:
ACTIVIDADE 1 :
Ordea por tamaños os animais da granxa dende o máis pequeño ata o máis grande:
ORIXE DAS IMAXES:
Sin título por Sergio Palao dende (http://www.arasaac.org)/ Licencia: CC (BY-NC-SA)/
Propiedade: Gobierno de Aragón (España)
13. ACTIVIDADE 2 :
Conta cantos animais domésticos hai:
Escribe o número:
…….………..…………..….……….
ORIXE DAS IMAXES:
Sin título por Sergio Palao dende (http://www.arasaac.org)/ Licencia: CC (BY-NC-SA)/
Propiedade: Gobierno de Aragón (España)
14. ACTIVIDADE 3:
Cal é o teu animal de granxa preferido?
………………………………………………………………………
Se tiveras un can, que nome lle porías?
……………………………………………………………………….
Sabes montar a cabalo?
……………………………………………………………………….
Gustaríache vivir nuha granxa?
………………………………………………………………………
Que ventaxas ten vivir nunha granxa?
………………………………………………………………………
Que ventaxas ten vivir nun piso na cidade?
………………………………………………………………………
15. ACTIVIDADE 4:
Soluciona esta sopa de letras:
RODE ADEZ PALABRAS DE ANIMAIS DA GRANXA.
BURRO / CABRA / COELLO / GALO / PITO / CABALO/ CAN / GALIÑA / GATO / PORCO.
ORIXE DAS IMAXES:
Sin título por Javier Cordero / LICENCIA: CC0 Dominio público
16. CARTEL 5- Traballou en Edicións Xerais de Galicia e posteriormente
estudou Filoloxía Hispánica na Universidade.
EDUCACIÓN INFANTIL:
ACTIVIDADE 1 :
Rodea o traballo que queres facer cando sexas maior.
ORIXE DAS IMAXES:
Sin título por Sergio Palao dende (http://www.arasaac.org)/ Licencia: CC (BY-NC-SA)/
Propiedade: Gobierno de Aragón (España)
EDUCACIÓN PRIMARIA:
ACTIVIDADE Nº 1
Indica a resposta correcta. Xela Arias traballou en :
ORIXE DAS IMAXES:
https://www.xerais.gal/
https://www.facebook.com/pg/HerculesEdiciones/photos/
https://editorialgalaxia.gal/
17. ACTIVIDADE Nº 2
ACTIVIDADE MULTIMEDIA SOBRE XELA ARIAS
file:///E:/CURSO%20A%20DISTANCIA%202/ARDORA%20ACTIVIDADES/
ACTIVIDADES%20ARDORA%20%20PARA%20ENVIAR/
PAXINAMULTIMEDIAXELA/PAXINAMULTIMEDIAXELA1.htm
ACTIVIDADE Nº 3
ACTIVIDADES SOBRE XELA ARIAS
https://www.edu.xunta.gal/centros/ceebarcia/aulavirtual/mod/imscp/view.php?id=2346
ACTIVIDADE Nº 4
XELA ARIAS PAQUETE DE ACTIVIDADES
INTERACTIVAS LIM
https://www.edu.xunta.gal/centros/ceebarcia/aulavirtual/mod/imscp/view.php?id=2353
18. CARTEL 6- Casou e despois tivo o seu único fillo Darío.
EDUCACIÓN INFANTIL:
ACTIVIDADE 1.- Escoita do audioconto : A voda do galo Pinto da Editorial OQO.
https://www.youtube.com/watch?v=WXUps0AgM6M
ACTIVIDADE 2.- Traballar os sentidos do tacto e do olfacto a través dos diferentes elementos
relacionados cunha voda/ nacemento
Arroz, pétalos de flores, diferentes telas, slime ( imitando a pracenta do bebé).
ACTIVIDADE 3.- Escoitar sons relacionados cunha voda : campás, vals…….
ACTIVIDADE 4.- Con pintura de dedos facer pegadas e colorear un debuxo do pé do neno.
ACTIVIDADE 5.- Vestir a bonecas e bonecos ( mariquitas), con traxes típicos de voda
EDUCACIÓN PRIMARIA:
ACTIVIDADE 1 : Asociar imaxes con palabras relacionadas coa voda e o nacemento .
ACTIVIDADE 2.- Formar frases moi sinxelas con pictogramas : A MULLER CASOU, por
exemplo.
ACTIVIDADE 3.- Realizar un puzzle de 20 pezas coa imaxe do cartel.
ACTIVIDADE 4.- Buscar na sopa de letras estes nomes relacionados cunha voda
RAMO, NOIVA, TRAXE, ARROZ, TORTA, INVITACIÓN, FESTA
N K T R A X E B V M N R
O A B A P L C N Y D E A
I N Ñ A R R O Z T N V M
V B X D Z Z Y K A I O O
A F E S T A D G T X Ñ E
B M N O I C A T I V N I
T O R T A B V T H L S Ñ
ACTIVIDADE 5.- Ordea esta frase:Darío- Casou- tivo- e- fillo- despois- único- o- seu
ACTIVIDADE 6.- Suliña na frase anterior os verbos e os substantivos .
ACTIVIDADE 7
19. XELA ARIAS COMPLETA O TEXTO
https://www.edu.xunta.gal/centros/ceebarcia/aulavirtual/mod/imscp/view.php?id=2350
ACTIVIDADE 8
XELA ARIAS ORDEA AS PALABRAS
https://www.edu.xunta.gal/centros/ceebarcia/aulavirtual/mod/imscp/view.php?id=2351
ACTIVIDADE 9
XELA ARIAS SOPA DE LETRAS
https://www.edu.xunta.gal/centros/ceebarcia/aulavirtual/mod/imscp/view.php?id=2352
20. CARTEL 7: Ademais do seu lado poético, dedicouse extensamente á tradución
ao galego de diversos autores.
EDUCACIÓN INFANTIL:
ACTIVIDADE 1 :
Facemos un corro e a túa profesora ou o teu profesor leevos esta poesía de xela Arias. Logo tedes
que facer un debuxo nun folio en branco de acordo con aquelo que a poesía vos suxire: o que
sentides, do que fala a poesía,...
Tódolos bebés son tu e ningún coma ti.
Tódolos nenos son tu e ningún coma ti.
Tódolos adolescentes son tu e ningún coma ti.
Tódolos mozos son tu e ningún coma ti.
Tódolos anciáns son tu e ningún coma ti.
Tódalas nais son eu e todas,coma min, saben que es único. (Xela Arias)
ORIXE DO TEXTO:
Título: Denuncia do equilibrio/ de Xela Arias / dende http://www.edu.xunta.gal/centros
ACTIVIDADE 2 :
Facemos un corro e a túa profesora ou o teu profesor leevos esta poesía de xela Arias. Logo tedes
que facer un debuxo no chan en grupo nun papel contínuo grande, de acordo con aquelo que a
poesía vos suxire: o que sentides, do que fala a poesía,...
Búscote entre as palabras,
na selva do verso inzado
e inclínome,
inclínome ante ti,
ante o valor dos teus ollos,
ponte colgante en que o tempo se para,
para te facer presente.
Penso no verso,
quero dicir que penso
no oco do teu verso,
no oco das palabras conn que nos golpeas,
con que nos feres no estómago
nacéndonos á poesía. (Xela Arias)
ORIXE DO TEXTO:
Título: Denuncia do equilibrio/ de Xela Arias / dende http://www.edu.xunta.gal/centros
21. EDUCACIÓN PRIMARIA:
ACTIVIDADE 1 :
Facemos un corro e a túa profesora ou o teu profesor leevos esta poesía de xela Arias. Logo tedes
que facer un debuxo nun folio en branco de acordo con aquelo que a poesía vos suxire: o que
sentides, do que fala a poesía,...
Teño que volver ós moi lonxanos
días da mocedade a retornar
ás terras de Barreiros e a Vilerma
e contigo, teus pais e teus irmaus,
revivir días soñando cun futuro
no que aínda nada era imposible. (Xela Arias)
ORIXE DO TEXTO:
Título: Denuncia do equilibrio/ de Xela Arias / dende http://www.edu.xunta.gal/centros
ACTIVIDADE 2 :
Facemos un corro e a túa profesora ou o teu profesor leevos esta poesía de xela Arias. Logo tedes
que facer un debuxo no chan en grupo nun papel contínuo grande, de acordo con aquelo que a
poesía vos suxire: o que sentides, do que fala a poesía,...
Ti eras fonda claridade,
unha grande ollada sosegada
semellante cecais a unha abeleira.
Non sei qué ventos te levaron
á beira do mar das despedidas
decíndoche palabras indecisas
-¿perderías ou non o equilibrio?-
que che clarificaron ese sen sentido
de ter que vivir nun mundo cruel.
Foi entón cando o tigre máis feroz
vilmente, a traición e por sorpresa
nos destruíu inxustamente dun zarpazo
a luz do teu amor esperanzado. (Xela Arias)
ORIXE DO TEXTO:
Título: Denuncia do equilibrio/ de Xela Arias / dende http://www.edu.xunta.gal/centros
22. ACTIVIDADE 3 :
BUSCA : CUENTO, ÓPERA, POESÍA, NOVELA , ENSAYO, MONÓLOGO,
TRADUCCIÓN, ADAPTACIÓN , TEATRO.
ORIXE DAS IMAXES:
Sin título por Javier Cordero / LICENCIA: CC0 Dominio público
23. ACTIVIDADE 4 :
TIPOS DE OBRAS LITERARIAS:
BUSCA 4 TIPOS DE OBRAS LITERARIAS.
1 XÉNERO MUSICAL TEATRAL
2 COMPOSICIÓN EN VERSO
3 OBRA REPRESENTADA ANTE UN PÚBLICO
4 OBRA QUE NARRA UNHA ACCIÓN FINXIDA
ORIXE DAS IMAXES:
Sin título por Javier Cordero / LICENCIA: CC0 Dominio público
24. CARTEL 8- En 1990 publicou nunha colaboración fotográfica co seu
marido Xulio Gil, Tigres coma cabalos.
A obra poética “ Tigres coma cabalos” de Xela Arias trata 3 temas fundamentais da época
na que o escribe 1990: o amor, a sociedade e a morte.
Nesta obra colabora co seu marido Xulio Gil, de profesión fotógrafo, e fai unha crítica
destes aspectos plasmándoos a través de fotografías de corpos nús con posturas nas
que podemos identificar as distintas emocións humanas e da propia autora Xela Arias.
EDUCACIÓN INFANTIL:
ACTIVIDADE 1 : Pinta cada carita da cor correspondente:
TRISTURA AMOR IRA MEDO NOXO
AZUL AMARELO VERMELLO VIOLETA VERDE
25. EDUCACIÓN PRIMARIA:
ACTIVIDADE 1 :
Fai corresponder cada IMAXE coas seguintes expresións:
MEDO, AMOR, TRISTURA, ENFADO, LEDICIA, CARIÑO, DOLOR.
ORIXE DAS IMAXES:
Sin título por Sergio Palao dende (http://www.arasaac.org)/ Licencia: CC (BY-NC-SA)/
Propiedade: Gobierno de Aragón (España)
26. ACTIVIDADE 2.
Separa as letras para formar palabras relacionadas coa obra “ Tigres coma
cabalos”, algunhas pistas son: AMOR, VIOLENCIA, SOCIEDADE, CORPOS,
MEDO, XELA ARIAS, XULIO GIL.
ADFIXELAARIASLKJFUIOSAMORJAIUYGNKSOCIEDADEJLIOGQPICORPOSAJXLUXU
LIOGILJIE0PQMEDOOJELJ.
ACTIVIDADE 3.
Identifica nesta sopa de letras o título da obra da poeta Xela Arias onde traballa
conxuntamente coa seu marido Xulio Gil.
T M S O E C K
S I C A P D P
D A G V M S H
I C H R N Y V
E O E Z E T X
X M E Ñ R S A
C A B A L O S
27. CARTEL 9- Nos seus últimos anos de vida foi profesora en diferentes
concellos galegos.
EDUCACIÓN INFANTIL:
ACTIVIDADE 1 :
Rodea a actividade que che gusta máis facer na escola coa túa mestra ou teou mestre.
ORIXE DAS IMAXES:
Sin título por Sergio Palao dende (http://www.arasaac.org)/ Licencia: CC (BY-NC-SA)/
Propiedade: Gobierno de Aragón (España)
28. EDUCACIÓN PRIMARIA:
ACTIVIDADE 1 : Realiza as seguintes actividades sobre Xela Arias. As actividades 2 e 4 podes
facelas por medio de frechas.
29.
30. ACTIVIDADE 2 : Busca na sopa de letras o nome de 16 concellos galegos.
ACTIVIDADE 2:
Realiza a seguinte sopa de letras:
ABADIN ALLARIZ AMES ARZÚA BRI-ON CARBALLO GUNTÍN OURENSE
ARTEIXO BARRO BUEU GONDOMAR MUXÍA PONTECESO VILAMARÍN TEO
ORIXE DAS IMAXES:
Sin título por Javier Cordero / LICENCIA: CC0 Dominio público
31. ACTIVIDADE 3 : Busca no encrucillado o nome dos concellos galegos.
BUSCA OS NOMES DOS CONCELLOS GALEGOS
HORIZONTAIS:
2 Ten a capital da provincia de Lugo.
3 Ten o dolmen de Axeitos.
4 Ten o maior porto de Galicia.
5 Ten grandes estaleiros de barcos.
6 É famosa polas súas fontes termais.
8 Está moi preto de Santiago,
VERTICAIS:
1 Ten o castro de Baroña.
7 Ten a capital de Galicia.
ORIXE DAS IMAXES:
Sin título por Javier Cordero / LICENCIA: CC0 Dominio público
32. CARTEL 10- No 2003 Xela Arias morreu aos 41 anos en Vigo.
EDUCACIÓN INFANTIL:
ACTIVIDADE 1 : Sinala cal das dúas é a resposta correcta:
NO 2003 XELAARIAS MORREU AOS 41 ANOS EN VIGO
2003
No 2003 XELAARIAS NACEU EN OURENSE
2003
ORIXE DAS IMAXES:
Sin título por Sergio Palao dende (http://www.arasaac.org)/ Licencia: CC (BY-NC-SA)/
Propiedade: Gobierno de Aragón (España)
Título: Free Trade and Consortium headquarters view in the Ria de Vigo/ de Consorcio
de la Zona Franca de Vigo /dende https://en.wikipedia.org/ Licencia: CC BY-SA 3.0
33. ACTIVIDADE 2.- Que cores hai no debuxo de Xela Arias? Faino coa axuda da seguinte
actividade interactiva:
https://es.liveworksheets.com/1-em1768717ha
xela
ID: 1-em1768717ha
34. ORIXE DAS IMAXES:
Sin título por Sergio Palao dende (http://www.arasaac.org)/ Licencia: CC (BY-NC-SA)/
Propiedade: Gobierno de Aragón (España)
EDUCACIÓN PRIMARIA:
ACTIVIDADE 1 : Atopa os erros que hai no seguinte texto relacionado coa frase de Xela Arias:
A escritora á que se lle dedica este ano o día das Letras Galegas, Xela Arias, morreu en
Extremadura, no ano 2016, aos 24 anos de idade.
ACTIVIDADE 2.- Xogo de palabras inventadas.
O reto consiste en romperse un chisco a cabeciña e trátase do seguinte, hai que inventar palabras
coas sílabas das que vos imos dicir a continuación pero Ollo!, tedes que dicir que signigica a
palabra que inventedes, é dicir, unha especie de diccionario toleirón.
As palabras son as seguintes: Xe-la; mor-te; a-nos; Vi-go, co-ren-ta.
Podería sair algo así:
MORLA: Apertas que se daban hai milleiros de anos os nosos antepasados.