Presentatie voor EAM 2014 congres

1. Kerncompetenties voor de
architect, informatiemanager en
IT-governance-adviseur
Danny Greefhorst (dgreefhorst@archixl.nl)
met dank aan: Toon Abcouwer, Casper van den Wall Bake, Fons Panneman en Pascal van Eck

2. Agenda
• Aanleiding
• Ontwikkelingen
• Competentieraamwerken
• Kernactiviteiten
• Kerncompetenties
2

3. Aanleiding:
• Signalering dat afdelingen binnen
Ngi in potentie overlappen
Samenwerking:
• Begrijpen van elkaars vakgebied
• Bepalen van overlap en relaties
– Processen
– Competenties
• Artikelen
3
Samenwerking binnen Ngi-NGN
IT-governance
Architectuur
Informatie
management

4. Globale positionering
Informatie
management
Architectuur
IT-
governance
4
Besturing en afspraken
Visie en structuur
Regie, informatie en betekenisgeving

5. • Outsourcing en cloud computing
– Verschuiving van IT-afdeling van
uitvoering naar regievoering
– Toenemend belang van IT-
governance, informatie-
management en architectuur
• Meer aandacht voor strategisch
organisatorische aspecten binnen
informatiemanagement
• Verschuiving van IT-architectuur,
naar business architectuur
• Meer aandacht voor
architectuurprincipes
5
Relevante ontwikkelingen

6. 6
Competentieraamwerken
Competences of IT Architects
R. Wieringa et al.
The Open Group Certified Architect
(Open CA)
The Open Group
BCS Enterprise and Solution
Architecture
British Computer Society
European e-Competence
Framework
CEN
Enterprise Architecture – Creating
Value by Informed Governance
M. Op ‘t Land et al.
Certified Information Technology
Architect Foundation
IASA
TOGAF
The Open Group
Bachelor of ICT domeinbeschrijving
HBO-i
Sturen op samenhang op basis van
GEA
R. Wagter
Functiegebouw Rijk
Min BZK
Employability Framework
Informatica (EFI)
Ngi
Functie-ordeningsysteem (UFO)
VSNU
The Open Group Certified IT
Specialist (Open CITS)
The Open Group
Taken, Functies, Rollen en
Competenties in de Informatica
Ngi
Skills Framework for the
Information Age (SFIA)
SFIA foundation
CIGREF's nomenclature of IT job
profiles
CIGREF
Advanced IT Training System
(AITTS)
Kibnet
European Certification of
Informatics Professionals
EUCIP
ArchitectuurInformatieTechnologieAlgemeen

7. 7
Competenties van architecten in TOGAF

8. 8
De architect

9. Architecture Design in e-CF 3.0
Title and generic description
• Specifies, refines, updates and makes available a formal approach to implement
solutions, necessary to develop and operate the IS architecture.
• Identifies change requirements and the components involved: hardware, software,
applications, processes, information and technology platform.
• Takes into account interoperability, scalability, usability and security.
• Maintains alignment between business evolution and technology developments.
Proficiency levels
9
Level 3
Exploits specialist knowledge to
define relevant ICT technology
and specifications to be
deployed in the construction of
multiple ICT projects,
applications or infrastructure
improvements.
Level 4
Acts with wide ranging
accountability to define the
strategy to implement ICT
technology compliant with
business need. Takes account of
the current technology
platform, obsolescent
equipment and latest
technological innovations.
Level 5
Provides ICT strategic leadership
for implementing the enterprise
strategy. Applies strategic
thinking to discover and
recognize new patterns in vast
datasets and new ICT systems,
to achieve business savings.

10. Knowledge examples
• architecture frameworks,
methodologies and systems design
tools
• systems architecture requirements:
performance, maintainability,
extendibility, scalability, availability,
security and accessibility
• costs, benefits and risks of a system
architecture
• the company’s enterprise architecture
and internal standards
• new emerging technologies (e.g.,
distributed systems, virtualisation
models, datasets, mobile systems)
Skills examples
• provide expertise to help solve
complex technical problems and
ensure best architecture solutions are
implemented
• use knowledge in various technology
areas to build and deliver the
enterprise architecture
• understand the business
objectives/drivers that impact the
architecture component
• assist in communication of the
enterprise architecture and standards,
principles and objectives to the
application teams
• develop design patterns and models
to assist system analysts in designing
consistent applications
10
Architecture Design in e-CF 3.0 (2)

11. Main tasks
• Devise business improvement
opportunities and create proposals
• Align IT strategy and planning with the
organisation’s business goals
• Streamline business processes,
functions, procedures and workflows
and apply a consistent implementation
approach
• Manage stakeholder engagement in the
development of new processes and
systems and verifies feasibility
• Conduct post-implementation reviews
to evaluate benefits accrued from new
processes and systems
e-Competences
• IS and Business Strategy Alignment
(Level 4-5)
• Business Plan Development (Level 3-4)
• Architecture Design (Level 4)
• Technology Watching (Level 5)
• Business Change Management (Level 4-
5)
11
Enterprise Architect in
CWA 16458 (European ICT Professional Profiles)
Mission
• Balances technological opportunities with business (process) requirements. Maintains a
holistic view of the organisation’s strategy, processes, information and ICT assets. Links
the business mission, strategy and processes to the IT strategy.

12. De drie disciplines in werkwoorden
Informatie
manager
Inspireren
Intermediëren
Organiseren
Architect
Vertalen
Afstemmen
Structureren
Governance
adviseur
Onderbouwen
Borgen
Beleggen
12

13. Kernactiviteiten van een informatiemanager
Inspireren: kan het belang van informatie vormgeven vanuit zingeving en
betekenis in een sociaal-organisatorische context;
Intermediëren: kan een afstemmings- en regierol vervullen om het belang
van de informatievoorziening te borgen binnen de organisatie door te
communiceren en te informeren;
Organiseren: kan een sturende en regisserende rol vervullen in de realisatie
van de informatievoorziening zoals die vanuit de besturingsprincipes
(governance) gelden.
13

14. Kernactiviteiten van een architect
Vertalen: vertaalt de zingeving van organisaties in termen van doelstellingen
en beleidsuitgangspunten naar een gewenste vormgeving van organisatie,
processen en informatievoorziening
Afstemmen: vertaalt inhoudelijke kennis, ideeën en meningen van individuen
naar gemeenschappelijke uitgangspunten, structuren en plannen
Structureren: brengt complexe informatie op verschillende abstractieniveau’s
terug tot de essentiële structuur
14

15. Kernactiviteiten van een governance-adviseur
Onderbouwen: kan keuzes m.b.t. invulling van project/asset/diensten-
portfolio’s kwantitatief en/of kwalitatief onderbouwen uitgaande van
systematische en zoveel mogelijk volledige inventarisatie van projecten,
assets en/of diensten;
Borgen: kan de IT-organisatie zodanig inrichten dat compliance met wet- en
regelgeving en verantwoordelijkheid voor efficiënte en effectieve inzet van IT-
middelen geborgd is;
Beleggen: kan het proces faciliteren waarmee beslissingsbevoegdheden op
het gebied van informatievoorziening binnen de organisatie wordt belegd.
15

16. Dublin Descriptoren
Kennis en
inzicht
Toepassen
kennis en
inzicht
Oordeels
vorming
Communicatie
Leervaardig
heden
16

17. Kerncompetenties van een informatiemanager
Kennis en inzicht
• Betekenisgevingsvraagstukken onderkennen en benoemen, gericht op het
bereiken van overeenstemming binnen de organisatie en in de relatie met
de omgeving.
• Het belang en de betekenis van de informatievoorziening binnen de
organisatie interpreteren en vertalen naar inrichtingsuitgangspunten.
• De inrichtingsprincipes die relevant zijn in de actuele organisatorische
context herkennen en samenvatten.
• Op hoofdlijnen van de technologische kansen en mogelijkheden (die
worden gedefinieerd door de architect), overzien en op waarde in een
bedrijfskundige en sociale context inschatten.
17

18. Kerncompetenties van een informatiemanager (2)
Toepassen kennis en inzicht
• De vraagstukken van zingeving en hun technologische implicaties in een
sociaal-organisatorische context vertalen in concrete acties;
– de implementatievraagstukken binnen de organisatie coördineren
– dan wel het veranderkundig proces zelf regisseren.
Oordeelsvorming
• Bepalen wanneer welke strategische en architectuurprincipes tot een
succesvolle implementatie zal leiden.
• Inschatten welke informatie iedere stakeholder nodig heeft om een
actieve bijdrage te kunnen leveren aan het veranderproces.
• Argumenten duiden en hanteren die worden toegepast in prioritering en
besluitvorming (stakeholder management).
18

19. Kerncompetenties van een architect
Kennis en inzicht
• Heeft kennis van wat typische inrichtingen van organisatie, processen en
informatievoorziening zijn en wat er de voor- en nadelen van zijn.
• Heeft kennis van methoden en technieken voor het opstellen van
architectuurprincipes en het modelleren van processen, gegevens en
applicaties zoals TOGAF en ArchiMate.
Toepassen kennis en inzicht
• Is in staat om gegeven een probleemsituatie een gestructureerde aanpak
te bepalen om te komen tot relevante inrichtingskeuzen.
• Is in staat om passende inrichtingskeuzes te bepalen gegeven specifieke
doelstellingen.
• Is in staat om verzamelde informatie om te zetten in een model dat een
relevant perspectief biedt op de informatie.
19

20. Kerncompetenties van een architect (2)
Oordeelsvorming
• Is in staat om te bepalen welke inrichtingskeuzes op een bepaald moment
gemaakt moeten worden.
• Is in staat om te bepalen welke informatie en meningen verzameld
moeten worden om keuzes te onderbouwen.
• Is in staat om de hoofd- en bijzaken te onderscheiden in verzamelde
informatie en terug te brengen tot de essentie.
20

21. Kerncompetenties van een governance-adviseur
Kennis en inzicht
• Heeft kennis van en inzicht in methodes en technieken voor portfolio- en
programma-management (Chris Verhoef, MSP);
• Heeft kennis van en inzicht in relevante methodes, technieken en
raamwerken voor procesverbetering en risicomanagement die
organisaties gebruiken voor borging, zoals CobiT, ISO 27001, en branche-
specifiek zoals Basel III;
• Heeft kennis van en inzicht in aspecten van organisatiekunde die
betrekking hebben op het beleggen van beslissingsbevoegdheden, zoals
bijv. theorieën over leiderschap, organisatiestructuren en
organisatiecultuur.
21

22. Kerncompetenties van een governance-adviseur (2)
Toepassen kennis en inzicht
• Is in staat om een project-, applicatie- en/of dienstenportfolio op te stellen en
regelmatig bij te werken in samenwerking met relevante stakeholders binnen
de organisatie.
• Is in staat om selecties te maken van elementen uit de diverse methodes,
technieken en raamwerken die relevant zijn om verantwoordelijkheden in een
gegeven organisatie te borgen en deze binnen de organisatie te
implementeren;
• Is in staat om adviezen uit te brengen over vast te stellen mandaten binnen
een politieke en culturele context.
Oordeelsvorming
• Is in staat om te bepalen welke inrichting van portfoliomanagement geschikt is
voor een gegeven organisatie op een bepaald punt in de tijd, in elk geval
inclusief een inschatting van de mate van aggregatie en formaliteit;
• Is in staat om in te schatten waar een organisatie de meeste risico’s loopt en
hoe die het beste kunnen worden afgedekt;
• Is in staat in te schatten welke mate van ‘control’ geschikt is gegeven een
bepaalde organisatiestructuur en -cultuur.
22

23. Gemeenschappelijke competenties
Communicatie
• Is in staat om issues, hypothesen en kernvragen te formuleren en de
daardoor noodzakelijke informatie te verzamelen middels interviews,
enquêtes en workshops
• Is in staat om in gesprekken en discussies gemeenschappelijkheden te
identificeren, te benadrukken en daar draagvlak voor te creëren
• Is in staat om keuzes te onderbouwen met kwalitatieve en kwantitatieve
argumenten en deze te verdedigen richting (senior) management
• Is in staat om informatie op een toegankelijke wijze schriftelijk en verbaal
te communiceren daarbij gebruik te maken van de juiste media
Leervaardigheden
• Is in staat in te zien welke aanvullende persoonlijke kennis en
vaardigheden op een bepaald moment essentieel zijn en deze zichzelf ook
snel eigen te maken
23

24. Conclusies
• Toenemend belang van informatiemanagement, architectuur en IT-
governance
• Multi-disciplinaire samenwerking is noodzakelijk
• Competenties moeten worden ontwikkeld
• Focus op kerncompetenties, gebruik Dublin Descriptoren
24

25. Vragen?
25