3. Jest największą z krajowych sikor. Mierzy około 14 cm długości.
Odznacza się ładnym ubarwieniem. Wierzch głowy, podgardle i pas
biegnący wzdłuż spodniej strony ciała - czarne, policzki białe, spód
ciała żółty, grzbiet i ramiona zielonkawe.
Występowanie: Lasy, parki, ogrody, żywopłoty, zarośla; wszędzie
liczna.
Warto wiedzieć:
Można ją spotkać niemal wszędzie. Zajmuje równie chętnie
naturalne dziuple, jak skrzynki lęgowe.
Nierzadko gnieździ się w dość niezwykłych miejscach, np. na
latarniach czy słupach sygnalizacji świetlnej.
Zimą chętnie odwiedza karmniki, jedząc różne nasiona oleiste i
tłuszcze.
5. Kawka, jest najmniejszym przedstawicielem
krukowatych. Jest towarzyskim i ruchliwym
ptakiem. Dawniej jak i kruki była uważana za
zwiastun nieszczęścia. Samce i samice są tak
samo ubarwione. Zamieszkuje duże miasta jak i
wsie. Gniazduje na: skarpach, w osiedlach,
ruinach i innych budynkach gdzie może znaleźć
szczeliny itd. np. w kominach, kamieniołomach,
gruzowiskach. Jako jedyna z rodziny krukowatych
zamieszkuje dziuple. Samica składa 5-6
niebieskozielonych ciemno nakrapianych jaj.
Pisklęta są upierzone na brązowo. Żywi się
praktycznie wszystkim. Zimą niektóre kawki łączą
się w stada z gawronami. Kawki są
gniazdownikami.
7. Jaskółka dymówka - niewielki ptak wędrowny z rodziny jaskółkowatych,
zamieszkujący niemal całą Euroazję, część północnej Afryki i
Amerykę Północną. W Polsce bardzo liczny ptak lęgowy. Wędrowny,
przeloty w IV-V i IX-X. Zimuje w południowo-wschodniej Azji,
subsaharyjskiej Afryce i większej części Ameryki Południowej
Zachowanie Większość czasu spędza w powietrzu. Lata zwinnie, często
nisko nad ziemią, robiąc w powietrzu nagłe zwroty i przekręcając się na
boki. Chętnie odpoczywa na drutach lub antenach. Prawie nigdy nie siada
na ziemi - jedynie w czasie budowy gniazda, po to aby zebrać błoto jako
budulec. Pije wodę, zniżając lot nad rzeką lub jeziorem, uderzając
brzuszkiem o powierzchnię wody i chwytając rozbryzgujące się krople.
Jesienią gromadzi się w stada, liczące nawet 30 tysięcy osobników.
Nocuje wtedy w trzcinach.
Pożywienie Drobne owady (błonkówki, chrząszcze, muchówki), które
chwyta w locie, zwłaszcza nad wodą lub wilgotnymi łąkami.
8. Gniazdo
Gniazda buduje (w przeciwieństwie do jaskółki oknówki) wewnątrz
budynków do których zdoła wejść, np. w stajniach, oborach,
chlewniach itd. Niektóre jaskółki budują swe gniazda na lampach,
rurach przy ścianach, a nawet na drzwiach. Zbudowane z gliny i błota
sklejonego śliną, usztywnione trawą, otwarte od góry (pozwala to na
odróżnienie od gniazda oknówki). Obficie wysłane piórami i sierścią.
Objęta ochroną gatunkową ścisłą.
10. Jemiołuszka
Jest wielkości szpaka, na głowie ma
puszysty czubek. Jemiołuszki przylatują
do nas z północy wielkimi stadami,
czasami już w listopadzie i pozostają
do kwietnia. Żywią się prawie samymi
jagodami, a głównie jarzębiną i jałowcem.
Gatunek objęty ochroną.
12. Gile odżywiają się głównie pokarmem roślinnym.
Zimą i jesienią zjadają nasiona drzew, leśne
jagody, zwłaszcza jarzębinę, latem także drobne
owady. Gniazduje głównie w borach
świerkowych lub w lasach z gęstym podszyciem
świerkowym lub jałowcowym. Na początku
wiosny gile łączą się w pary. Gniazdo zakładają
na niewysokich drzewach najczęściej świerkach
lub w dolnych gałęziach starego drzewa. W
Polsce zimują ptaki ze wschodu i północy.
Często przylatuje do miast, gdzie odwiedza
karmniki, unika jednak bezdrzewnych
przestrzeni.
14. Wróble domowe, przywędrowały do nas bardzo dawno z
południowej Afryki i Azji. Obecnie za sprawą ludzi są
rozpowszechnione prawie na całym świecie. Do naszego klimatu
przystosowały się dzięki zamieszkaniu w pobliżu siedzib ludzkich,
gdzie mogły łatwo znaleźć pożywienie. Teraz zamieszkują tylko
tereny zajęte przez ludzi. Samiec ma szare ciemię i czarny
krawacik, natomiast samica pozbawiona jest tych ozdób, a jej
skrzydła mają mniej kolorów niż u samca. Żywią się nasionami,
okruchami chleba, resztkami ze śmietników, a młode karmią
owadami i ich gąsienicami. Są mało płochliwe i można się do nich
zbliżyć na niewielką odległość, lecz gdy wykonamy gwałtowny
ruch zaraz ich nie ma. Zimne noce wróble domowe spędzają w
gromadkach obsiadając całe drzewa lub krzewy. Gniazdują: w
szczelinach murów, na krzewach, balkonach lub czasem w
starych gniazdach oknówek. Samica składa 4-6 zmiennie
ubarwionych jaj.
16. Dzięcioł duży - średni ptak z rodziny dzięciołowatych,
zamieszkujący całą Europę, lasy północnej i środkowej
Azji oraz północnej Afryki. W Polsce zimą pojawiają się
większe osobniki z północy i wschodu.
Pożywienie
Owady wydobywane z drewna, zimą i jesienią również
duża ilość nasion. Zimą również nie stroni od
wywieszonej w karmnikach słoniny.
Ochrona
Objęty ochroną gatunkową.
18. Żuraw - duży ptak z rodziny żurawiowatych. W Polsce nieliczny.
Sylwetka wysmukła, wyprostowana. Większy od bociana, o popielatym
upierzeniu, końcówki skrzydeł czarne. Charakterystyczną ozdobą jest ogon
utworzony z wydłużonych, pokarbowanych lotek, zwisających w kształcie
pióropusza. Górna część głowy koloru karminowego, boki białe, czoło i przód
długiej szyi czarne.
Podczas przelotów stada lecą w kluczach i wydają głośny "klangor",
przypominający głos trąbki, słyszalny w promieniu kilku kilometrów. W locie
wyciąga szyję i nogi podobnie jak bocian; powolne, majestatyczne uderzenia
skrzydeł. Przy poruszaniu się po powierzchni ziemi ruchy płynne, powolne.
Bardzo płochliwy i czujny.
Biotop. Rozległe bagna, torfowiska, wrzosowiska, nad jeziorami i
starorzeczami, w oddaleniu od siedzib ludzkich, ale żeruje także na łąkach i
polach uprawnych.
Gniazdo Zawsze na ziemi, na lekkim wzniesieniu z bezładnie ułożonego
materiału w postaci zbutwiałych roślin, o średnicy ok. 80 cm.
Objęty ochroną gatunkową ścisłą. Wskazana ochrona terenów podmokłych i
bagiennych. Ostatnio zwiększa swoją liczebność.
20. Sroka (Pica pica) - średni ptak z rodziny krukowatych, zamieszkujący całą
Europę (z wyjątkiem terenów wysokogórskich), i północno-zachodnią Afrykę..
W Polsce szeroko rozpowszechniony, średnio liczny ptak lęgowy niżu.
Gatunek ściśle osiadły.
Gniazdo Umieszczone przeważnie dość wysoko w wierzchołku drzewa, albo
też w środku wyższego krzewu np. tarniny, na wysokości 3-6 metrów. Gniazdo
przykryte jest charakterystycznym sklepieniem (daszkiem) z luźno splecionych
gałązek i z daleka robi wrażenie kuli. Żaden inny ptak występujący na terenie
Polski nie buduje podobnego gniazda. Posiada ono dwa otwory wlotowe,
leżące naprzeciwko siebie. Wewnątrz znajduje się właściwe gniazdo, ulepione
z błota zmieszanego z trawą, liśćmi czy piórami. Jednakże obecnie ok. 1/4 par
lęgowych buduje gniazda nie zadaszone - prawdopodobnie są to ptaki młode,
mało doświadczone
