SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  28
‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬
‫چیست؟‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬

‫سواد‬
‫ای‬ ‫رسانه‬
(Media Literacy)
‫در‬
‫یك‬
‫تعریف‬
‫نو‬ ‫یك‬ ‫از‬ ‫است‬ ‫عبارت‬ ‫كلی‬ ‫بسیار‬
‫ع‬
‫را‬ ‫ها‬ ‫آن‬ ‫تولیدات‬ ‫انواع‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫انواع‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫آن‬ ‫براساس‬ ‫كه‬ ‫مهارت‬ ‫بر‬ ‫متكی‬ ‫درك‬
‫كرد‬ ‫شناسایی‬ ‫و‬ ‫تفكیك‬ ‫یكدیگر‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫شناخت‬
.

‫مثل‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ،‫ساده‬ ‫زبان‬ ‫به‬ ‫آید؟‬ ‫می‬ ‫كاری‬ ‫چه‬ ‫به‬ ‫درك‬ ‫این‬
‫غذایی‬ ‫رژیم‬ ‫یک‬
‫است‬
‫را‬ ‫چیزی‬ ‫چه‬ ‫مضر؛‬ ‫موادی‬ ‫چه‬ ‫و‬ ‫هستند‬ ‫مناسب‬ ‫موادی‬ ‫چه‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫مراقب‬ ‫هوشمندانه‬ ‫كه‬
‫كرد‬ ‫مصرف‬ ‫باید‬
‫كه‬ ‫این‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫نه‬ ‫را‬ ‫چیزی‬ ‫چه‬ ‫و‬
‫هر‬ ‫مصرف‬ ‫میزان‬
‫مبنایی‬ ‫چه‬ ‫بر‬ ‫ماده‬
‫استوار‬ ‫باید‬
‫باشد‬
.

‫مصرف‬ ‫و‬ ‫انفعالی‬ ‫حالت‬ ‫از‬ ‫كه‬ ‫بیاموزد‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫مخاطبان‬ ‫به‬ ‫تواند‬ ‫می‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬
‫ی‬
‫آنان‬ ‫خود‬ ‫نفع‬ ‫به‬ ‫نهایت‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫شوند‬ ‫وارد‬ ‫ای‬ ‫فعاالنه‬ ‫و‬ ‫متقابل‬ ‫معادله‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫خارج‬
‫باشد‬
.
‫رسان‬ ‫ی‬ ‫سفره‬ ‫از‬ ‫تا‬ ‫كند‬ ‫می‬ ‫كمك‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ،‫سخن‬ ‫دیگر‬ ‫به‬
‫ها‬ ‫ه‬
‫شویم‬ ‫مند‬ ‫بهره‬ ‫مفید‬ ‫و‬ ‫هوشمندانه‬ ‫ای‬ ‫گونه‬ ‫به‬
.
‫چیست؟‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫هدف‬

‫پو‬ ‫و‬ ‫فعال‬ ‫مخاطبی‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫شویم‬ ‫می‬ ‫قادر‬ ‫آن‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ‫ما‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫تکنیکی‬ ‫و‬ ‫فن‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬
‫پیام‬ ‫با‬ ‫یا‬
‫باشیم‬ ‫داشته‬ ‫تمییز‬ ‫قدرت‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫های‬ ‫پیام‬ ‫برابر‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫شویم‬ ‫مواجه‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫های‬
.
‫سواد‬ ‫هدف‬
‫رس‬
‫ای‬ ‫انه‬
‫است‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫ریزی‬ ‫برنامه‬ ‫کنترل‬ ‫برای‬ ‫افراد‬ ‫در‬ ‫توانایی‬ ‫ایجاد‬
.
‫ترب‬ ‫ای‬ ‫گونه‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫ما‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬
‫می‬ ‫یت‬
‫کنیم‬ ‫تنظیم‬ ‫آنها‬ ‫های‬ ‫برنامه‬ ‫پخش‬ ‫زمان‬ ‫براساس‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫زندگی‬ ‫تا‬ ‫کنند‬
.
‫ر‬ ‫سواد‬ ‫مهارت‬ ‫که‬ ‫کسانی‬
‫ای‬ ‫سانه‬
‫شوند‬ ‫می‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫های‬ ‫پیام‬ ‫مد‬ ‫و‬ ‫جزر‬ ‫گرفتار‬ ،‫ندهند‬ ‫توسعه‬ ‫را‬ ‫خود‬
.
‫بنابراین‬
‫از‬ ‫هدف‬
‫رسانه‬ ‫سواد‬
‫ای‬
‫رسان‬ ‫از‬ ‫کنترل‬ ‫انتقال‬ ‫در‬ ‫گام‬ ‫اولین‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫اوضاع‬ ‫چگونه‬ ‫دهیم‬ ‫نشان‬ ‫افراد‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬
‫به‬ ‫ه‬
‫ذهنیت‬ ‫چگونه‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫بدانیم‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫مخاطب‬
.
‫ریز‬ ‫برنامه‬ ‫را‬ ‫ما‬ ‫بازگردانند‬ ‫خود‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫گرفته‬
‫می‬ ‫ی‬
‫کنند‬
.
‫ای‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫و‬ ‫دهد‬ ‫می‬ ‫رخ‬ ‫چرخشی‬ ‫مرحله‬ ‫دو‬ ‫در‬ ‫مداوم‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫توسط‬ ‫ریزی‬ ‫برنامه‬ ‫این‬
‫ن‬
‫تجربه‬ ‫تحکیم‬ ‫و‬ ‫تقویت‬ ،‫بعدی‬ ‫مرحله‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫انتخاب‬ ‫کردن‬ ‫محدود‬ ،‫مراحل‬
.
‫ش‬ ‫می‬ ‫تکرار‬ ‫بارها‬ ‫و‬ ‫بارها‬
‫ود‬
‫است‬
.
‫ا‬ ‫فزاینده‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫هم‬ ‫از‬ ‫دو‬ ‫این‬ ‫تمایز‬ ‫و‬ ‫رسانه‬ ‫جهان‬ ‫و‬ ‫ما‬ ‫واقعی‬ ‫دنیای‬ ‫بین‬ ‫مرز‬ ‫دیگر‬ ‫طرفی‬ ‫از‬
‫ی‬
‫شود‬ ‫می‬ ‫سخت‬
.
‫به‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫های‬ ‫پیام‬ ‫عوض‬ ‫در‬ ،‫مانند‬ ‫نمی‬ ‫منتظر‬ ‫دنیایشان‬ ‫به‬ ‫ما‬ ‫ورود‬ ‫برای‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬
‫کنند‬ ‫می‬ ‫تحمیل‬ ‫ما‬ ‫دنیای‬
.
‫برن‬ ‫خودمان‬ ‫توسط‬ ‫رسانه‬ ‫های‬ ‫پیام‬ ‫با‬ ‫ما‬ ‫مواجهه‬ ‫از‬ ‫اعظمی‬ ‫بخش‬ ‫که‬ ‫آنجا‬ ‫از‬
‫امه‬
‫گیریم‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫های‬ ‫پیام‬ ‫معرض‬ ‫در‬ ‫حد‬ ‫چه‬ ‫تا‬ ‫شویم‬ ‫نمی‬ ‫متوجه‬ ،‫شود‬ ‫نمی‬ ‫ریزی‬
.
‫سواد‬ ‫هدؾ‬
‫است‬ ‫گرفتن‬ ‫قرار‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫معرض‬ ‫در‬ ‫آگاهانه‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬
.
‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫آموزش‬ ‫های‬ ‫مولفه‬
‫ای‬

‫کرد‬ ‫توجه‬ ‫مولفه‬ ‫چهار‬ ‫به‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫آموزش‬ ‫در‬
:
،‫شناختی‬ ‫بعد‬ ‫مولفه‬ ‫چهار‬ ‫این‬
‫و‬ ‫شناسی‬ ‫زیبایی‬ ،‫احساسی‬
‫است‬ ‫اخالقی‬
.
‫در‬ ‫از‬ ‫متفاوتی‬ ‫دامنه‬ ‫بر‬ ،‫بعد‬ ‫چهار‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫کدام‬ ‫هر‬
‫و‬ ‫ک‬
‫است‬ ‫متمرکز‬ ‫ما‬ ‫فهم‬
.
‫دهد‬ ‫گسترش‬ ‫را‬ ‫خویش‬ ‫دانش‬ ‫ساختار‬ ‫کند‬ ‫می‬ ‫ملزم‬ ‫را‬ ‫فرد‬ ‫شناختی‬ ‫بعد‬
.
‫کسب‬
‫می‬ ‫صورت‬ ‫باید‬ ‫واقعی‬ ‫دنیای‬ ‫و‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫متعدد‬ ‫منابع‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ‫موضوع‬ ‫یک‬ ‫درباره‬ ‫الزم‬ ‫دانش‬
‫گیرد‬
.
‫کنترل‬ ‫احساسی‬ ‫بعد‬ ‫در‬
‫و‬ ‫عواطف‬
‫ا‬ ‫ویژه‬ ‫اهمیت‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫های‬ ‫پیام‬ ‫برابر‬ ‫در‬ ‫احساسات‬
‫ی‬
‫دارد‬
.
‫ویراستار‬ ،‫تدوین‬ ‫نحوه‬ ‫و‬ ‫پیام‬ ‫درباره‬ ‫قضاوت‬ ‫و‬ ‫داوری‬ ‫به‬ ‫کمک‬ ‫شناختی‬ ‫زیبایی‬ ‫بعد‬
،‫ی‬
‫و‬ ‫آرایی‬ ‫صفحه‬ ،‫بازیگردانی‬ ،‫نورپردازی‬
. . .
‫دس‬ ‫نحوه‬ ‫به‬ ‫افراد‬ ‫بعد‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫همچنین‬ ‫و‬ ،‫است‬
‫تکاری‬
‫یابند‬ ‫می‬ ‫آگاهی‬ ‫هنری‬ ‫ترفندهای‬ ‫و‬ ‫ها‬
.
‫اخالقی‬ ‫بعد‬
‫هاست‬ ‫ارزش‬ ‫درباره‬ ‫قضاوت‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬
.
‫مرزهای‬ ‫گاهی‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫امروزه‬
‫اخالقی‬
‫می‬ ‫ارائه‬ ‫رفتار‬ ‫و‬ ‫کنش‬ ‫از‬ ‫جدیدی‬ ‫الگوهای‬ ‫و‬ ‫زایل‬ ‫را‬
‫دهند‬
.
‫هاست‬ ‫نادرستی‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫درستی‬ ‫میان‬ ‫تمیز‬ ‫اخالقی‬ ‫بعد‬
.
‫س‬ ‫گفت‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫منظری‬ ‫چنین‬ ‫از‬
‫واد‬
‫هاست‬ ‫رسانه‬ ‫سود‬ ‫اثرات‬ ‫کاهش‬ ‫و‬ ‫مدیریت‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬
.
‫سواد‬ ‫در‬ ‫کلیدی‬ ‫مفاهیم‬
‫ای‬ ‫رسانه‬ 
1
.
‫همه‬
‫ها‬ ‫رسانه‬
‫ساختارمند‬
‫هستند‬
‫ساختارهای‬ ‫دقت‬ ‫با‬ ‫رسانه‬
‫زیرکانهای‬
‫از‬ ‫بسیاری‬ ‫که‬ ‫میکند‬ ‫ارائه‬
‫گیریها‬ ‫تصمیم‬
‫کنند‬ ‫منعکس‬ ‫تعیینکننده‬ ‫عوامل‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫نتایج‬ ‫و‬
.
‫به‬ ‫نسبت‬ ‫ما‬ ‫دیدگاه‬ ‫بیشتر‬
‫نگرش‬ ‫حاوی‬ ‫و‬ ‫هستند‬ ‫پیشساخته‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫رسانهای‬ ‫های‬ ‫پیام‬ ‫مبنای‬ ‫بر‬ ‫واقعیت‬
‫ها‬
،
‫تقریبا‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫نتایجی‬ ‫و‬ ‫تفسیرها‬
.
‫زیادی‬ ‫اندازه‬ ‫تا‬ ‫رسانه‬
‫هایی‬ ‫برداشت‬
‫از‬
‫میکند‬ ‫است‬ ‫گرفته‬ ‫شکل‬ ً
‫ارائه‬ ‫ما‬ ‫برای‬ ‫واقعیت‬
.
‫به‬ ‫رسانهای‬ ‫متن‬ ‫یک‬ ‫تحلیل‬ ‫زمان‬
‫میکنیم‬ ‫توجه‬ ‫نکات‬ ‫این‬
:
‫پیام‬ ‫این‬
‫چگونه‬
‫را‬ ‫واقعیت‬ ‫چگونه‬ ‫است؟و‬ ‫گرفته‬ ‫شکل‬
‫میکند؟‬ ‫بازنمایی‬

2
.
‫میکنند‬ ‫تفسیر‬ ‫سختی‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫پیامها‬ ‫افراد‬ ‫همه‬
.
‫وبسایت‬ ‫یا‬ ‫تلویزیونی‬ ‫برنامه‬ ‫که‬ ‫کسانی‬
‫تجربه‬ ‫اغلب‬ ‫میبینند‬ ‫مشابهی‬
‫مشابه‬
‫با‬ ‫یا‬ ‫ندارند‬
‫های‬ ‫برداشت‬
‫نمیشوند‬ ‫مواجه‬ ‫مشابه‬
.
‫را‬ ‫پیام‬ ‫یک‬ ‫میتواند‬ ‫کسی‬ ‫هر‬
‫صورتهای‬ ‫به‬ ‫عقاید‬ ‫و‬ ‫ارزشها‬ ،‫زندگی‬ ‫تجربیات‬ ،‫فرهنگ‬ ،‫سن‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬
‫مختلف‬
‫تفسیر‬
‫کند‬ ‫قبول‬ ‫یا‬
.
‫به‬ ‫میکنیم‬ ‫توجه‬ ‫رسانهای‬ ‫متن‬ ‫یک‬ ‫تحلیل‬ ‫زمان‬
:
‫چگونه‬
‫میکنند؟‬ ‫درک‬ ‫متفاوتی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫پیامها‬ ‫دیگران‬

3
.
‫تجاری‬ ‫منافع‬ ‫رسانه‬
‫دارد‬
‫بیشتر‬
‫ها‬ ‫رسانه‬
‫اند‬ ‫شده‬ ‫ایجاد‬ ‫سود‬ ‫برای‬
.
‫منبع‬ ‫بزرگترین‬ ‫تبلیغات‬ ‫عموما‬
‫است‬ ‫درآمدی‬
‫های‬ ‫آگهی‬
‫بدیهی‬ ‫تجاری‬
‫ابزار‬ ‫ترین‬
‫اگرچه‬ ،‫هستند‬ ‫درآمد‬ ‫تولید‬
‫های‬ ‫شکل‬ ‫تبلیغاتی‬ ‫های‬ ‫پیام‬
‫بر‬ ‫شامل‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫زیادی‬
‫کاال‬ ‫تبلیغاتی‬
(
‫به‬
‫طور‬

4
.
‫ارزشی‬ ‫و‬ ‫ایدئولوژیک‬ ‫پیامهای‬ ‫رسانه‬
‫دارد‬
‫پیامهای‬ ‫تولیدکنندگان‬
‫ای‬ ‫رسانه‬
‫و‬ ‫باورها‬ ،‫ارزشها‬ ،‫عقاید‬
‫تعصب‬
‫هایی‬
‫دارند‬
.
‫گفته‬ ‫چگونه‬ ‫و‬ ‫چیزی‬ ‫چه‬ ‫اینکه‬ ‫بر‬ ‫میتوانند‬ ‫عوامل‬ ‫این‬
‫گزارد‬ ‫تأثیر‬ ‫شود‬
.
‫رسانهای‬ ‫متون‬ ‫شامل‬ ‫که‬ ‫چیزی‬ ‫باید‬ ‫تولیدکنندگان‬
‫پیام‬ ‫هیچ‬ ‫بنابراین‬ ،‫کنند‬ ‫انتخاب‬ ‫نباشد‬ ‫یا‬ ‫باشد‬
‫یا‬ ‫طرف‬ ‫بی‬
‫عاری‬
‫ندارد‬ ‫وجود‬ ‫ارزش‬ ‫از‬
.
‫این‬ ‫که‬ ‫آنجا‬ ‫از‬
‫از‬ ‫اغلب‬ ‫پیامها‬
‫سوی‬
‫سیاسی‬ ‫و‬ ‫اجتماعی‬ ‫تأثیر‬ ‫میتواند‬ ،‫میشود‬ ‫دیده‬ ‫زیادی‬ ‫بینندگان‬
‫باشد‬ ‫داشته‬ ‫افراد‬ ‫روی‬ ‫بر‬ ‫زیادی‬
.
‫به‬ ‫رسانهای‬ ‫متن‬ ‫یک‬ ‫تحلیل‬ ‫در‬
‫می‬ ‫توجه‬ ‫نکات‬ ‫این‬
-
‫کنیم‬
:
‫از‬ ‫ودیدگاههایی‬ ‫ارزشها‬ ،‫زندگی‬ ‫سبک‬ ‫چه‬
‫شده‬ ‫چشمپوشی‬ ‫یا‬ ‫بازنمایی‬ ‫پیام‬ ‫این‬
‫است‬ ‫است؟الزم‬
‫پیامهای‬ ‫که‬
‫واقعیت‬ ،‫زندگی‬ ‫سبک‬ ‫ماهیت‬ ‫نظیر‬ ‫موضوعاتی‬ ‫درباره‬ ‫رسانهای‬
‫مصرف‬
‫گرایی‬
‫رمزگشایی‬ ‫محض‬ ‫پرستی‬ ‫میهن‬ ‫و‬ ‫اقتدار‬ ‫پذیرش‬ ،‫زنان‬ ‫نقش‬ ،
‫شود‬

5
.
‫هنری‬ ‫اصول‬ ‫و‬ ‫باور‬ ،‫اخالق‬ ،‫تکنیک‬ ،‫سبک‬ ،‫زبان‬ ‫رسانهای‬ ‫هر‬
‫دارد‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫خاص‬
.
،‫واژگان‬ ‫از‬ ‫متفاوتی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫میکنند‬ ‫خلق‬ ‫معنایی‬ ‫رسانهای‬ ‫هر‬
‫ها‬ ‫تکنیک‬
‫و‬
‫ها‬ ‫سبک‬
‫یا‬
‫و‬ ‫اخالقیات‬
‫میکنند‬ ‫استفاده‬ ‫خاصی‬ ‫باورهای‬
.
‫آن‬ ،‫میشود‬ ‫محو‬ ‫تصویر‬ ‫که‬ ‫زمانی‬ ،‫تلویزیونی‬ ‫برنامه‬ ‫یا‬ ‫فیلم‬ ‫یک‬ ‫در‬
‫میدهد‬ ‫نشان‬ ‫را‬ ‫زمان‬ ‫از‬ ‫پیامی‬
.
‫جهتیابی‬ ‫دکمههای‬ ‫یا‬ ‫داغ‬ ‫لینکهای‬
‫کنید‬ ‫پیدا‬ ‫سایت‬ ‫وب‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫دارید‬ ‫نیاز‬ ‫که‬ ‫را‬ ‫چیزی‬ ‫که‬ ‫میدهد‬ ‫نشان‬
.
‫شخصیتها‬ ‫و‬ ‫فضا‬ ‫خلق‬ ‫برای‬ ‫خاصی‬ ‫کلمات‬ ‫از‬ ‫باید‬ ‫نویس‬ ‫داستان‬ ‫یک‬
‫استفاده‬ ‫صدا‬ ‫و‬ ‫متن‬ ،‫تصویر‬ ‫از‬ ‫رسانه‬ ‫که‬ ‫حالی‬ ‫در‬ ،‫کند‬ ‫استفاده‬
‫میکند‬
.
‫میکنیم‬ ‫درک‬ ‫را‬ ‫تکنیکی‬ ‫ابزار‬ ‫ما‬ ،‫زمان‬ ‫هر‬ ‫در‬
.
‫درک‬ ‫در‬ ‫ما‬

6
.
‫دارد‬ ‫تجاری‬ ‫معانی‬ ‫رسانه‬
.
‫از‬ ‫آگاهی‬ ‫بر‬ ‫رسانهای‬ ‫سواد‬
‫های‬ ‫پایه‬
‫تولیدات‬ ‫اقتصادی‬
‫های‬ ‫رسانه‬
‫است‬ ‫مبتنی‬ ‫جمعی‬
.
‫ها‬ ‫شبکه‬
‫حمایت‬ ‫آنها‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫هستند‬ ‫مخاطبانی‬ ‫دنبال‬
‫کنند‬ ‫مالی‬
.
‫درک‬ ‫تا‬ ‫میدهد‬ ‫اجازه‬ ‫دانشجویان‬ ‫به‬ ‫زمینه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫دانش‬
‫را‬ ‫مخاطبان‬ ،‫برنامه‬ ‫محتوای‬ ‫چگونه‬ ‫که‬ ‫کنند‬
‫تبلیغات‬ ‫هدف‬
‫خودشان‬
‫اند‬ ‫کرده‬
‫ساماندهی‬ ‫بازاری‬ ‫گروههای‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫بینندگان‬ ‫چگونه‬ ‫و‬
‫کرده‬
‫اند‬
.
‫که‬ ‫زمانی‬ ‫در‬ ‫دارد‬ ‫حیاتی‬ ‫اهمیت‬ ‫کنترل‬ ‫و‬ ‫مالکیت‬ ‫موضوع‬
‫باورهای‬ ‫حال‬ ‫این‬ ‫با‬ ‫ولی‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫زمینه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫زیادی‬ ‫انتخابهای‬
‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫کمی‬
(
‫نود‬
‫از‬ ‫درصد‬
‫ها‬ ‫روزنامه‬
،
‫مجاالت‬
،
‫های‬ ‫ایستگاه‬
‫و‬ ‫تلویزیونی‬
‫نرم‬ ‫های‬ ‫شرکت‬
‫هفت‬ ‫مالکیت‬ ‫در‬ ‫جهان‬ ‫کامپیوتری‬ ‫افزار‬
‫میباشد‬ ‫شده‬ ‫ادغام‬ ‫شرکت‬
.)

7
.
‫دارد‬ ‫سیاسی‬ ‫و‬ ‫اجتماعی‬ ‫معانی‬ ‫رسانه‬
.
‫و‬ ‫اجتماعی‬ ‫تأثیرات‬ ‫گستره‬ ‫از‬ ‫آگاهی‬ ‫رسانهای‬ ‫سواد‬ ‫از‬ ‫مهم‬ ‫بعد‬ ‫یک‬
‫میباشد‬ ‫رسانه‬ ‫از‬ ‫ناشی‬ ‫سیاسی‬
.
‫ت‬
‫ؽ‬
،‫خانوادگی‬ ‫زندگی‬ ‫ماهیت‬ ‫ییر‬
‫فرا‬ ‫اوقات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬
‫ؼ‬
‫سه‬ ‫تلویزیونی‬ ‫سیاسی‬ ‫مباحثات‬ ‫نتایج‬ ‫و‬ ‫ت‬
‫هستند‬ ‫موارد‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫نمونه‬
.
‫رسانه‬
-
‫ارزشها‬ ‫تا‬ ‫میکند‬ ‫تالش‬ ‫جمعی‬ ‫های‬
‫دهند‬ ‫نشان‬ ‫منطقی‬ ‫را‬ ‫اجتماعی‬ ‫نگرشهای‬ ‫و‬
.
‫بزرگی‬ ‫نقش‬ ‫همچنین‬ ‫رسانه‬
‫تروریسم‬ ‫تا‬ ‫مدنی‬ ‫حقوق‬ ‫از‬ ‫جهانی‬ ‫مسائل‬ ‫و‬ ‫حوادث‬ ‫کردن‬ ‫رسانهای‬ ‫در‬
‫دارد‬
.

8
.
‫هم‬ ‫با‬ ‫مرتبط‬ ‫محتوا‬ ‫و‬ ‫شکل‬ ‫رسانه‬ ‫در‬
‫هستند‬
‫با‬ ‫مکلوهان‬ ‫مارشال‬ ‫مقاله‬ ‫با‬ ‫مرتبط‬ ‫محتوا‬ ‫و‬ ‫شکل‬ ‫رابطه‬
‫عنوان‬
«
‫عدالت‬ ‫و‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬
‫اجتماعی‬ 
‫از‬ ‫مؤثر‬ ‫وری‬ ‫بهره‬ ‫های‬ ‫تكنیك‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫آمیزه‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬
‫یكدیگر‬ ‫از‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫تشخیص‬ ‫برای‬ ‫درك‬ ‫و‬ ‫بینش‬ ‫كسب‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬
‫است‬
.
‫كه‬ ‫باورم‬ ‫این‬ ‫بر‬ ‫من‬
‫اصلی‬ ‫هدف‬
‫خصوص‬ ‫به‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬
‫جمعی‬ ‫های‬ ‫رسانه‬ ‫ی‬ ‫درباره‬ ‫وقتی‬
‫می‬ ‫حرف‬
‫سنجش‬ ‫تواند‬ ‫می‬ ،‫زنیم‬
‫با‬ ‫محتوا‬ ‫هر‬ ‫نسبت‬
"
‫اجتماعی‬ ‫عدالت‬
"
‫باشد‬
.

‫اصلی‬ ‫هدف‬ ‫بنابراین‬
‫بر‬ ‫كه‬ ‫باشد‬ ‫این‬ ‫تواند‬ ‫می‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬
‫رسانه‬ ‫یك‬ ‫محتوای‬ ‫بین‬ ‫آیا‬ ‫دید‬ ‫بتوان‬ ‫آن‬ ‫اساس‬
-
‫مثابه‬ ‫به‬
‫نهایی‬ ‫محصول‬
-
‫خیر‬ ‫یا‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫ای‬ ‫رابطه‬ ‫اجتماعی‬ ‫عدالت‬ ‫با‬
.
‫مضمون‬ ‫یك‬ ‫ی‬ ‫شنونده‬ ‫یا‬ ‫بیننده‬ ‫یا‬ ‫خواننده‬ ،‫بهتر‬ ‫عبارت‬ ‫به‬
‫عدالت‬ ‫با‬ ‫رسانه‬ ‫یك‬ ‫محتوای‬ ‫نسبت‬ ‫و‬ ‫رابطه‬ ‫است‬ ‫بهتر‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬
‫از‬ ‫رسانه‬ ‫یك‬ ‫محتوای‬ ‫دوری‬ ‫یا‬ ‫نزدیكی‬ ‫و‬ ‫گرفته‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫را‬
‫رسانه‬ ‫با‬ ‫ارتباط‬ ‫در‬ ‫همیشه‬ ‫تا‬ ‫دهد‬ ‫قرار‬ ‫توجه‬ ‫مورد‬ ‫را‬ ‫عدالت‬
‫و‬ ‫سویه‬ ‫یك‬ ‫ی‬ ‫رابطه‬ ‫به‬ ‫شدن‬ ‫تسلیم‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫بودن‬ ‫تسلیم‬ ‫جای‬ ‫به‬
‫داشته‬ ‫تر‬ ‫تعاملی‬ ‫و‬ ‫تر‬ ‫فعال‬ ‫ای‬ ‫رابطه‬ ،‫انفعالی‬
‫باشد‬

‫یك‬ ‫دارای‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫نظام‬ ‫هر‬ ‫كه‬ ‫افزود‬ ‫گفته‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫باید‬
‫شناسایی‬ ‫و‬ ‫تحلیل‬ ‫و‬ ‫تجزیه‬ ‫قابل‬ ‫آن‬ ‫اجزای‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫مراتب‬ ‫سلسله‬
‫یا‬ ‫رسانه‬ ‫نهایی‬ ‫محصول‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫مراتب‬ ‫سلسله‬ ‫همین‬ ‫همچنین‬ ‫است؛‬
‫سازد‬ ‫می‬ ‫را‬ ‫رسانه‬ ‫محتوای‬ ‫همان‬
.
‫سلسله‬ ‫این‬ ‫بافت‬ ‫و‬ ‫رفتار‬
‫است‬ ‫كارخانه‬ ‫یك‬ ‫شبیه‬ ،‫مراتب‬
.
‫اجزا‬ ‫تمام‬ ‫هم‬ ‫كارخانه‬ ‫در‬
-
‫اعم‬

‫این‬ ‫ها‬ ‫كارخانه‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫ی‬ ‫مقایسه‬ ‫در‬ ‫مهم‬ ‫تفاوت‬ ‫یك‬ ‫شاید‬
‫گیرد‬ ‫می‬ ‫صورت‬ ‫ای‬ ‫گونه‬ ‫به‬ ‫كار‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫باشد‬
‫مصرف‬ ‫كه‬
‫كننده‬
‫پیش‬ ‫از‬ ‫عاری‬ ‫كه‬ ‫كرده‬ ‫دریافت‬ ‫را‬ ‫محض‬ ‫حقیقت‬ ‫یك‬ ‫كند‬ ‫گمان‬
‫است‬ ‫گری‬ ‫القاء‬ ‫یا‬ ‫داوری‬
.
‫كارخانهها‬ ‫از‬ ‫بعضی‬ ‫شاید‬ ‫البته‬
‫كاالی‬ ‫بر‬ ‫منظور‬ ‫همین‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫استاندارد‬ ‫مهر‬ ُ
‫هم‬
‫غوب‬ ‫مر‬ ‫نا‬
‫تا‬ ‫بزنند‬
‫كننده‬ ‫مصرف‬
‫یك‬ ‫كند‬ ‫گمان‬
‫دریافت‬ ‫مرغوب‬ ‫جنس‬
‫كرده‬
‫است‬
.

‫ترتیب‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫محصول‬ ‫نیست؛‬ ‫میدهد‬ ‫پوشش‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫كه‬ ‫دنیایی‬ ‫آینهی‬
‫رسانه‬ ‫یك‬ ‫نهایی‬ ً
‫الزاما‬ ‫رسانه‬ ‫یك‬ ‫نهایی‬ ‫محصول‬ ‫گفت‬ ‫میتوان‬
‫یا‬ ‫جهان‬ ‫از‬ ‫بخشی‬ ‫است‬ ‫ممكن‬
‫شده‬ ‫تحریف‬ ‫شكل‬
‫یا‬ ‫و‬ ‫باشد‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ای‬
‫باشد‬ ‫مانده‬ ‫ناموفق‬ ‫جهان‬ ‫دادن‬ ‫بازتاب‬ ‫در‬ ‫حداقل‬
.
‫رسانه‬ ‫محتوای‬
‫در‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫طبقه‬ ‫یا‬ ‫گروه‬ ،‫جریان‬ ‫یك‬ ‫تثبیت‬ ‫خدمت‬ ‫در‬ ‫تواند‬ ‫می‬
‫الزاما‬ ‫قدرت‬ ‫و‬ ‫طبقه‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫باشد‬ ‫حاكمه‬ ‫قدرت‬ ‫خدمت‬
.
‫جوه‬ ‫عدالت‬
‫بخش‬ ‫رهایی‬ ،
‫و‬
‫نباشد‬ ‫گرا‬ ‫آزادی‬

‫عمل‬ ‫اجتماعی‬ ‫عدالت‬ ‫خدمت‬ ‫در‬ ‫تواند‬ ‫نمی‬ ‫ایی‬ ‫رسانه‬ ‫محصول‬ ‫چنین‬
‫و‬ ‫عدالت‬ ‫تأمین‬ ‫عدم‬ ‫درصدد‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫نیروهایی‬ ‫خدمت‬ ‫در‬ ‫بلكه‬ ،‫كند‬
‫هستند‬ ‫اجتماعی‬ ‫عدالت‬ ‫سلب‬ ‫یا‬
.
‫را‬ ‫نكته‬ ‫این‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫بنابراین‬
‫یا‬ ‫و‬ ‫اجتماع‬ ‫صالح‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫اطالعاتی‬ ‫و‬ ‫آگاهی‬ ‫كه‬ ‫داشت‬ ‫نظر‬ ‫در‬
‫لزوما‬ ‫است‬ ‫ممكن‬ ،‫میآید‬ ‫دست‬ ‫به‬ ‫رسانهها‬ ‫از‬ ‫نباشد‬ ‫مردم‬ ‫عامهی‬
.
‫اسرائیل‬ ‫تهاجم‬ ‫بازتاب‬ ‫بگیرید‬ ً
‫نظر‬ ‫در‬ ‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬
‫به‬
‫مثال‬ ‫دو‬ ‫هواپیما؛‬ ‫و‬ ‫سینما‬
‫ها‬ ‫مهارت‬ ‫نقش‬ ‫تبیین‬

‫اول‬ ‫مثال‬
:
‫همان‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫باشد‬ ‫دویدن‬ ‫حال‬ ‫در‬ ‫ساله‬ ‫ده‬ ‫پسركی‬ ‫فیلم‬ ‫یك‬ ‫در‬ ‫اگر‬
‫زیاد‬ ‫فیلم‬ ‫كه‬ ‫كسی‬ ‫برای‬ ،‫شود‬ ‫ساله‬ ‫چهل‬ ‫مرد‬ ‫یك‬ ‫به‬ ‫تبدیل‬ ‫دویدن‬ ‫هنگام‬
‫نیست‬ ‫عجیبی‬ ‫اتفاق‬ ،‫است‬ ‫دیده‬
.
‫رجوع‬ ‫كه‬ ‫داند‬ ‫می‬ ‫سینما‬ ‫ای‬ ‫حرفه‬ ‫تماشاگر‬
‫آینده‬ ‫به‬
-
‫مثال‬ ‫این‬ ‫در‬
40
‫بحث‬ ‫مورد‬ ‫فرد‬ ‫شدن‬ ‫ساله‬
-
‫گذشته‬ ‫به‬ ‫بازگشت‬ ‫یا‬
‫ندارد‬ ‫انتظار‬ ‫سال‬ ‫چهل‬ ‫به‬ ‫احتیاج‬ ،‫موضوع‬ ‫یك‬ ‫یا‬ ‫فرد‬ ‫یك‬
.
‫بدیهی‬ ‫امری‬ ‫این‬
‫دهد‬ ‫رخ‬ ‫پالن‬ ‫یك‬ ‫در‬ ‫تواند‬ ‫می‬ ‫كه‬ ‫سینماست‬ ‫در‬
(
‫فالش‬
‫فالش‬ ‫و‬ ‫فوروارد‬
‫بك‬
.)

‫می‬ ‫فیلم‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫بار‬ ‫اولین‬ ‫برای‬ ‫كه‬ ‫كسی‬ ‫برای‬ ‫ای‬ ‫صحنه‬ ‫چنین‬ ‫دیدن‬ ‫ما‬
‫چه‬ ‫پسرك‬ ‫آن‬ ‫بپرسد‬ ‫خودش‬ ‫از‬ ‫لذا‬ ‫و‬ ‫كند‬ ‫سردرگمی‬ ‫ایجاد‬ ‫است‬ ‫ممكن‬ ،‫بیند‬
‫به‬ ‫تدریج‬ ‫به‬ ‫سینما‬ ‫ای‬ ‫حرفه‬ ‫تماشاگر‬ ‫اما‬ ‫كیست؟‬ ‫ساله‬ ‫چهل‬ ‫مرد‬ ‫این‬ ‫و‬ ‫شد؟‬
،‫آن‬ ‫اثر‬ ‫بر‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫فیلم‬ ‫درك‬ ‫ی‬ ‫الزمه‬ ‫كه‬ ‫شده‬ ‫مسلط‬ ‫هایی‬ ‫مهارت‬ ‫و‬ ‫دانش‬
‫شناسد‬ ‫می‬ ‫خوبی‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫سینما‬ ‫در‬ ‫دیداری‬ ‫های‬ ‫نشانه‬ ‫و‬ ‫نمادهای‬
.

‫دوم‬ ‫مثال‬
:
‫به‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫بنشینیم‬ ‫هواپیما‬ ‫یك‬ ‫خلبان‬ ‫كابین‬ ‫در‬ ‫بخواهیم‬ ‫اگر‬
‫بتوانیم‬ ‫تا‬ ‫داریم‬ ‫ها‬ ‫مهارت‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫مجموعه‬ ‫به‬ ‫نیاز‬ ‫درآوریم‬ ‫پرواز‬
‫مقصد‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫كرده‬ ‫كنترل‬ ،‫كشانده‬ ‫پرواز‬ ‫به‬ ،‫درآورده‬ ‫حركت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫هواپیما‬
‫برسانیم‬
.
‫غیراز‬ ‫مگر‬
‫است‬ ‫این‬
‫؟‬

‫هاست‬ ‫مهارت‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫آمیزه‬ ‫كسب‬ ‫مستلزم‬ ‫هم‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫به‬ ‫شدن‬ ‫مسلط‬
.
‫با‬

‫از‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫باشیم‬ ‫گمان‬ ‫این‬ ‫بر‬ ‫است‬ ‫ممكن‬
‫موضوع‬ ،‫جا‬ ‫این‬ ‫كه‬ ‫حالی‬ ‫در‬ ،‫هستیم‬ ‫برخوردار‬ ‫كافی‬ ‫های‬ ‫مهارت‬
‫و‬ ‫كار‬ ‫تازه‬ ‫ملوان‬ ‫یك‬ ‫های‬ ‫مهارت‬ ‫به‬ ‫تواند‬ ‫می‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬
‫باشد‬ ‫شبیه‬ ‫ماهر‬ ‫ملوان‬ ‫یك‬ ‫یا‬
.
‫دریا‬ ‫به‬ ‫هم‬ ‫كار‬ ‫تازه‬ ‫ملوان‬
‫را‬ ‫ساحل‬ ‫رنگ‬ ‫دیگر‬ ‫است‬ ‫ممكن‬ ‫اما‬ ‫رود‬ ‫می‬
‫نبیند‬
.
‫ملوان‬ ‫برخالف‬
‫دریا‬ ‫كه‬ ‫شرایطی‬ ‫در‬ ‫حتی‬ ‫است‬ ‫ممكن‬ ‫ماهر‬ ‫ملوان‬ ،‫كار‬ ‫تازه‬
‫بهخوبی‬ ،‫برود‬ ‫هم‬ ‫اگر‬ ‫و‬ ‫نكند‬ ‫آب‬ ‫عزم‬ ً
‫اصال‬ ‫است‬ ‫توفانی‬
‫مقابله‬ ‫امواج‬ ‫با‬ ‫چگونه‬ ‫و‬ ‫رفت‬ ‫پیش‬ ‫باید‬ ‫عمقی‬ ‫چه‬ ‫تا‬ ‫میداند‬
‫بازگشت‬ ‫ساحل‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫كرد‬ ‫عبور‬ ‫ها‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫و‬
.
‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫ضرورت‬

‫نیاز‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫به‬ ‫چرا‬ ‫كه‬ ‫باشد‬ ‫شده‬ ‫مشخص‬ ‫حدودی‬ ‫تا‬ ‫باید‬ ‫جا‬ ‫این‬ ‫تا‬
‫داریم‬
.
‫اشباع‬ ‫شرایط‬ ‫در‬ ‫ناخواه‬ ‫خواه‬ ‫كه‬ ‫كنیم‬ ‫می‬ ‫زندگی‬ ‫دنیایی‬ ‫در‬ ‫امروز‬
‫دارد‬ ‫قرار‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬
.
‫است‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫سرشار‬ ‫ما‬ ‫پیرامون‬ ‫فضای‬
.
‫عنوان‬ ‫به‬
‫فضا‬ ‫در‬ ‫موجود‬ ‫اطالعات‬ ‫این‬ ،‫آید‬ ‫درمی‬ ‫صدا‬ ‫به‬ ‫نفر‬ ‫یك‬ ‫همراه‬ ‫تلفن‬ ‫وقتی‬ ‫مثال‬
‫میتواند‬ ‫دم‬ ِ
‫مو‬ ‫یك‬ ‫زمانیكه‬ ‫یا‬ ‫شده؛‬ ‫گیرنده‬ ‫تماس‬ ‫با‬ ‫او‬ ‫ارتباط‬ ‫پل‬ ‫كه‬ ‫است‬
‫همین‬ ‫از‬ ‫است‬ ‫دیگر‬ ‫نشانهای‬ ،‫بكشاند‬ ‫اینترنت‬ ‫بیانتهای‬ ‫جهان‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫افراد‬
‫و‬ ‫روزنامه‬ ‫ها‬ ‫میلیون‬ ‫كه‬ ‫حاال‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫جهان؛‬ ‫بر‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫اشباع‬ ‫حاكمیت‬ ‫شرایط‬
‫همه‬ ،‫بارد‬ ‫می‬ ‫زمان‬ ‫و‬ ‫زمین‬ ‫بر‬ ‫تلویزیونی‬ ‫ی‬ ‫شبكه‬ ‫و‬ ‫خبرگزاری‬ ‫و‬ ‫كتاب‬ ‫و‬ ‫مجله‬
‫رژیم‬ ‫یك‬ ‫و‬ ‫بگیرند‬ ‫سر‬ ‫بر‬ ‫چتری‬ ،‫فضایی‬ ‫چنین‬ ‫برابر‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫دارند‬ ‫نیاز‬
‫مصرف‬
‫كنند‬ ‫اتخاذ‬
.
‫دقت‬ ‫بیشتر‬ ‫هایشان‬ ‫انتخاب‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫دارند‬ ‫نیاز‬ ‫همه‬
‫در‬ ‫مردم‬ ‫آنچه‬ ‫مانند‬ ‫درست‬ ،‫كنند‬
‫ی‬ ‫تغذیه‬ ‫مورد‬
‫كنند‬ ‫می‬ ‫عمل‬ ‫خودشان‬
.
‫چون‬
‫كه‬ ‫هستند‬ ‫مراقب‬ ،‫اند‬ ‫شده‬ ‫باسوادتر‬ ‫اكنون‬ ‫مردم‬
‫می‬ ‫مصرف‬ ‫كه‬ ‫درغذایی‬
‫كنند‬
‫هم‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫فضای‬ ‫در‬ ‫باشد؛‬ ‫باید‬ ‫دیگر‬ ‫مواد‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫ویتامین‬ ،‫كلسترول‬ ‫چقدر‬
‫های‬ ‫رسانه‬ ‫معرض‬ ‫در‬ ‫باید‬ ‫مقدار‬ ‫چه‬ ‫دانست‬ ‫باید‬
‫مختلف‬
،‫دیداری‬ ‫از‬ ‫اعم‬
‫ها‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫چیزهایی‬ ‫چه‬ ‫و‬ ‫بود‬ ‫نوشتاری‬ ‫و‬ ‫شنیداری‬
‫برداشت‬
.

‫تواند‬ ‫می‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ،‫كنید‬ ‫می‬ ‫حركت‬ ‫اطالعاتی‬ ‫های‬ ‫بزرگراه‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫زمانی‬
‫هایی‬ ‫سایت‬ ‫چه‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫وقتتان‬ ‫از‬ ‫مقدار‬ ‫چه‬ ‫بگوید‬ ‫شما‬ ‫به‬
-
‫شده‬ ‫شناخته‬ ‫از‬ ‫اعم‬
‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫جنبه‬ ‫سه‬

‫ی‬ ‫نحوه‬ ‫از‬ ‫مخاطبان‬ ‫درك‬ ‫قدرت‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫متضلع‬ ‫موضوع‬ ‫یك‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬
‫را‬ ‫ها‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫سازی‬ ‫معنی‬ ‫های‬ ‫شیوه‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫كاركرد‬
‫طرف‬
‫توجه‬ ‫مورد‬
‫و‬ ‫عادت‬ ‫یك‬ ‫به‬ ‫مخاطبان‬ ‫برای‬ ‫را‬ ‫واكاوای‬ ‫این‬ ‫كوشد‬ ‫می‬ ‫و‬ ‫دهد‬ ‫می‬ ‫قرار‬
‫كند‬ ‫تبدیل‬ ‫وظیفه‬
.
،‫دسترسی‬ ‫منطقی‬ ‫بستر‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫را‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬
‫در‬ ‫و‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫گوناگون‬ ‫های‬ ‫شكل‬ ‫در‬ ‫ارتباط‬ ‫تولید‬ ‫و‬ ‫تحلیل‬ ‫و‬ ‫تجزیه‬
‫ضوابط‬ ‫تأمین‬ ‫حال‬ ‫همین‬
‫مصرف‬
‫دانست‬ ‫انتقادی‬ ‫منظر‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫محتوای‬
.

‫از‬ ‫عبارتند‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫ی‬ ‫جنبه‬ ‫سه‬
:
‫الف‬
:
‫به‬ ‫نسبت‬ ‫آگاهی‬ ‫ارتقاء‬
‫رژیم‬
‫مصرف‬
‫ی‬ ‫نحوه‬ ‫و‬ ‫میزان‬ ‫تعیین‬ ‫بهتر‬ ‫عبارت‬ ‫به‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫ای؛‬ ‫رسانه‬
‫مصرف‬
‫غذای‬
‫محتوای‬ ‫همان‬ ‫كالم‬ ‫یك‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫گوناگون‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫منابع‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬
‫هاست‬ ‫رسانه‬
.
‫ب‬
:
‫ج‬ ‫انتقادی‬ ‫تماشای‬ ‫یا‬ ‫مطالعه‬ ‫های‬ ‫مهارت‬ ‫آموزش‬
:
‫تجزیه‬
‫قابل‬ ‫اول‬ ‫نگاه‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫اقتصادی‬ ‫و‬ ‫سیاسی‬ ،‫اجتماعی‬ ‫تحلیل‬ ‫و‬
‫مشاهده‬
‫نیست‬
.

‫و‬ ‫میزان‬ ‫به‬ ‫داشتن‬ ‫توجه‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫موضوع‬ ‫در‬ ‫نكته‬ ‫اولین‬ ‫بنابراین‬
‫نسبت‬
‫مصرف‬
‫و‬ ‫باشد‬ ‫انتقادی‬ ‫موضع‬ ‫از‬ ‫باید‬ ‫كمان‬ ‫رنگین‬ ‫در‬ ‫رسانه‬ ‫هر‬ ‫از‬
‫و‬ ‫خواندن‬ ‫و‬ ‫دیدن‬ ‫كه‬ ‫نكته‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫سپس‬ ‫و‬ ‫رسانههاست‬ ‫نكته‬ ‫سومین‬
‫باید‬ ‫هم‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫مالكان‬ ‫و‬ ‫اندركاران‬ ‫دست‬ ‫نقش‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫این‬ ً
‫عمدتا‬ ‫شنیدن‬
‫داشت‬ ‫توجه‬
.
‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫از‬ ‫تر‬ ‫امروزی‬ ‫و‬ ‫نوتر‬ ‫های‬ ‫تلقی‬ ‫گفت‬ ‫بتوان‬ ‫شاید‬
‫سواد‬ ‫با‬ ‫مرتبط‬ ‫هاي‬ ‫توانایی‬
‫رسانه‬
‫ای‬
‫در‬ ‫توان‬ ‫مي‬ ‫كه‬ ‫هایي‬ ‫توانایی‬ ‫از‬ ‫برخي‬
‫ی‬ ‫سایه‬
‫این‬ ‫از‬ ‫كرد‬ ‫كسب‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬
‫قرارند‬
:

1
.
‫و‬ ‫پردازش‬ ‫براي‬ ،‫كامپیوتر‬ ‫جمله‬ ‫از‬ ‫روز‬ ‫تكنولوژي‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫توانایی‬
‫اطالعات؛‬ ‫تولید‬

2
.
‫روابط‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫نتیجهگیري‬ ‫توانایی‬
‫و‬ ‫علی‬
‫گزارشهاي‬ ‫میان‬ ،‫معلولي‬
‫رسانه‬
‫ها‬
‫عمومي‬ ‫واكنش‬ ‫و‬
‫؛‬

3
.
‫تأثیر‬ ‫تشخیص‬ ‫توانایی‬
،‫تحریف‬
،‫سازي‬ ‫كلیشه‬
‫تبلیغات‬
‫رسانه‬ ‫در‬ ‫خشنونت‬ ‫و‬
‫دیداري؛‬ ‫هاي‬

4
.
‫بصري؛‬ ‫تصویرهاي‬ ‫آوردن‬ ‫بوجود‬ ‫و‬ ‫تفسیر‬ ‫تشخیص‬ ‫توانایی‬

5
.
‫توانایی‬
‫مصرف‬
‫ها؛‬ ‫رسانه‬ ‫از‬ ‫منفعالنه‬ ‫نه‬ ‫و‬ ‫انتقادي‬

6
.
‫رژیم‬ ‫اتخاذ‬ ‫توانایی‬
‫مصرف‬
‫برخوردار‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫از‬ ‫كه‬ ‫كسي‬ ‫اي؛‬ ‫رسانه‬
‫از‬ ‫چگونه‬ ‫و‬ ‫مقدار‬ ‫چه‬ ‫كه‬ ‫بگیرد؛‬ ‫تصمیم‬ ‫درستي‬ ‫به‬ ‫تواند‬ ‫مي‬ ‫است‬
‫غذاهاي‬
‫بگیرد؛‬ ‫قرار‬ ‫رسانه‬ ‫از‬ ‫هائي‬ ‫بخش‬ ‫چه‬ ‫معرض‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫کرده‬ ‫استفاده‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬

7
.
‫رسانه‬ ‫اقتصادي‬ ‫و‬ ‫سیاسي‬ ،‫اجتماعي‬ ‫تحلیل‬ ‫و‬ ‫تجزیه‬ ‫توانایی‬
‫ها‬
.
‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫اصلي‬ ‫هاي‬ ‫ویژگي‬

1
.
‫است‬ ‫گوناگون‬ ‫درجات‬ ‫داراي‬ ‫موضوعي‬ ،‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫مقوله؛‬ ‫نه‬ ‫و‬ ‫پیوستار‬
.
،‫جعبه‬ ‫یك‬ ‫مانند‬ ‫و‬ ‫رود‬ ‫مي‬ ‫بشمار‬ ‫تشكیك‬ ‫به‬ ‫مقول‬ ،‫منطقي‬ ‫نظر‬ ‫از‬ ‫واقع‬ ‫در‬
‫نگرفت‬ ‫جاي‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫گرفت‬ ‫جاي‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫باید‬ ‫یا‬ ‫كه‬ ‫نیست‬ ‫اي‬ ‫مقوله‬
.
‫دیگر‬ ‫بعبارت‬
‫دو‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫با‬ ‫مقایسه‬ ‫در‬ ‫افراد‬ ‫و‬ ‫بوده‬ ‫اثبات‬ ‫و‬ ‫نفي‬ ‫بین‬ ‫دائر‬ ‫كه‬ ‫نیست‬ ‫موضوعي‬
‫با‬ ‫مقایسه‬ ‫در‬ ‫افراد‬ ‫بلكه‬ ‫شوند؛‬ ‫تقسیم‬ ‫آن‬ ‫فاقد‬ ‫و‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫حائز‬ ٔ‫ه‬‫دست‬
‫پیوستاري‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫هستند‬ ‫دارا‬ ‫را‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫از‬ ‫مختلفي‬ ‫درجات‬ ‫هریك‬ ‫آن‬
‫را‬ ‫جایگاهي‬ ،‫باشد‬ ‫مي‬ ‫دماسنج‬ ‫شبیه‬ ‫كه‬
‫اشغال‬
‫كند‬ ‫مي‬
.
‫هاي‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫كساني‬
‫اندازهاي‬ ‫چشم‬ ‫دارند‬ ‫قرار‬ ‫پیوستار‬ ‫این‬ ‫پائین‬
‫ضعیف‬
‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫به‬ ‫محدودي‬ ‫و‬
‫معناي‬ ‫تفسیر‬ ‫در‬ ‫استفاده‬ ‫براي‬ ‫را‬ ‫كافي‬ ‫اندازهاي‬ ‫چشم‬ ‫آنها‬ ‫دانش‬ ‫و‬ ‫داشته‬
‫نمي‬ ‫فراهم‬ ،‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫هاي‬ ‫پیام‬
‫كند‬
.

2
.
ُ
‫چند‬
،‫بعدي‬
‫اطالعات‬ ،‫گوناگون‬ ‫ابعاد‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫آن‬ ‫مستلزم‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬
‫كنیم‬ ‫كسب‬
.
‫از‬ ‫عبارتند‬ ‫ابعاد‬ ‫این‬
:
‫و‬ ‫زیبائیشناختي‬ ،‫احساسي‬ ،‫شناختي‬ ‫بعد‬
‫اخالقي‬
.
،‫ها‬ ‫تاریخ‬ ‫مانند‬ ‫دارد؛‬ ‫داللت‬ ‫بنیاد‬ ‫واقع‬ ‫اطالعات‬ ‫به‬ ‫شناختي‬ ٔ‫ە‬‫حوز‬
‫تعاری‬ ،‫اسامي‬
‫ؾ‬
‫و‬
...
‫م‬ ‫در‬ ،‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫گونه‬ ‫این‬
‫ؽ‬
‫هستند‬ ‫مستقر‬ ‫ز‬
.
‫اطالعات‬
‫و‬ ‫خشم‬ ،‫نفرت‬ ،‫عشق‬ ‫مثل‬ ‫احساساتی‬ ‫درباره‬ ‫اطالعاتي‬ ‫حاوي‬ ‫كه‬ ‫احساسي‬ ٔ‫ە‬‫حوز‬
...
‫حاوي‬ ‫كه‬ ‫شناختي‬ ‫زیبائي‬ ‫حوزه‬ ‫اطالعات‬ ‫جایگاه‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫مستقر‬ ‫قلب‬ ‫در‬ ،‫باشد‬ ‫مي‬
‫دانست‬ ‫گوشها‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫چشم‬ ‫در‬ ‫باید‬ ‫را‬ ‫است‬ ‫پیام‬ ‫تولید‬ ‫روش‬ ٔ‫ە‬‫دربار‬ ‫اطالعاتي‬
.
،‫باشد‬ ‫داشته‬ ‫وجود‬ ‫دیدن‬ ‫و‬ ‫شنیدن‬ ‫براي‬ ‫تري‬ ‫دقیق‬ ‫و‬ ‫تر‬ ‫قوي‬ ‫گوش‬ ‫و‬ ‫چشم‬ ‫هرقدر‬
‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫دارنده‬ ‫نصیب‬ ‫بیشتري‬ ‫و‬ ‫بهتر‬ ‫شناختي‬ ‫زیبایي‬ ‫اطالعات‬
.
‫جایگاه‬
‫و‬ ‫ضمیر‬ ‫در‬ ،‫است‬ ‫ارزشها‬ ٔ‫ە‬‫دربار‬ ‫اطالعاتي‬ ‫شامل‬ ‫كه‬ ‫هم‬ ‫اخالقي‬ ٔ‫ه‬‫عرص‬ ‫اطالعات‬

‫چهار‬ ‫هر‬ ‫از‬ ‫اطالعاتي‬ ‫حاوي‬ ‫باید‬ ،‫دانشي‬ ‫قدرتمند‬ ‫ساختار‬
،‫نباشد‬ ‫موجود‬ ‫اطالعات‬ ‫نوع‬ ‫یك‬ ‫اگر‬ ‫و‬ ‫باشد‬ ‫مذكور‬ ٔ‫ە‬‫حوز‬
،‫دانش‬ ‫ساختار‬
‫ضعیف‬
‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ،‫آن‬ ٔ‫ه‬‫نتیج‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫شود؛‬ ‫مي‬
،‫شده‬ ‫تشكیل‬ ‫ساختارها‬ ‫همین‬ ‫از‬ ‫كه‬
‫ضعیف‬
‫توان‬ ‫نمي‬ ‫و‬ ‫شد‬ ‫خواهد‬
‫داد‬ ‫تشخیص‬ ‫را‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫پیام‬ ‫هاي‬ ‫نارسایي‬ ،‫درستي‬ ‫به‬
.
‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫اصول‬

‫مورد‬ ‫اصول‬ ‫این‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫استوار‬ ‫اصولي‬ ‫پایه‬ ‫بر‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬
‫گیرد‬ ‫مي‬ ‫قرار‬ ‫كشوري‬ ‫هر‬ ‫گذاران‬ ‫سیاست‬ ‫و‬ ‫راهبردسازان‬ ‫التفات‬
.
‫از‬ ‫عبارتند‬ ‫اصول‬ ‫این‬ ‫مهمترین‬ ‫از‬ ‫برخي‬
:

1
)
‫به‬ ‫را‬ ‫دنیایي‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫هستند؛‬ ‫اي‬ ‫سازه‬ ‫و‬ ‫ساختگي‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬
‫یك‬ ‫از‬ ‫اما‬ ،‫رسد‬ ‫مي‬ ‫نظر‬ ‫به‬ ‫حقیقي‬ ‫اگرچه‬ ‫كه‬ ‫گذارند‬ ‫مي‬ ‫نمایش‬
‫معرض‬ ‫در‬ ‫آنرا‬ ،‫ندارد‬ ‫خارجي‬ ‫مابإزاي‬ ً
‫معموال‬ ‫كه‬ ‫گزینششده‬ ‫نگاه‬
‫نمایش‬ ‫در‬ ‫مجاز‬ ‫و‬ ‫واقعیت‬ ‫میان‬ ‫مرز‬ ‫اینرو‬ ‫از‬ ‫میدهند؛‬ ‫قرار‬ ‫دید‬
‫است‬ ‫دشوار‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬
.

2
)
‫ارائه‬ ‫شیوه‬ ‫میان‬ ‫كنند؛‬ ‫مي‬ ‫بازسازي‬ ‫را‬ ‫واقعیت‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬
‫در‬ ‫از‬ ‫عالم‬ ‫این‬ ‫درك‬ ‫شیوه‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫بوسیله‬ ‫عالم‬ ‫وقایع‬
‫سوي‬ ‫تلویزیون‬ ‫در‬ ‫جنایت‬ ‫میزان‬ ‫آمریكا‬
‫مصرف‬
‫یك‬ ،‫رسانه‬ ‫كنندگان‬
‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫معناداري‬ ‫و‬ ‫قطعي‬ ‫رابطه‬
.
‫دنیاي‬ ‫برابر‬ ‫چندین‬ ً
‫مثال‬
‫و‬ ‫است‬ ‫واقعي‬
‫مصرف‬
‫اندازه‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫دنیاي‬ ‫آمریكایي‬ ‫كنندگان‬
‫پندارند‬ ‫مي‬ ‫تهدید‬ ‫از‬ ‫آكنده‬ ‫و‬ ‫خشن‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫ساخته‬ ‫دنیاي‬
.
‫این‬
‫چیزي‬ ‫همان‬ ،‫واقعیت‬ ‫درك‬ ‫براي‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫شدن‬ ‫واسطه‬ ‫یعني‬ ‫امر؛‬
‫كه‬ ‫است‬
"
‫بودیار‬
"
ٔ‫ه‬‫مرحل‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫رهگذر‬ ‫از‬ ‫جامعه‬ ‫است‬ ‫معتقد‬
‫كه‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫نوین‬ ‫نظم‬ ‫یك‬ ‫آن‬ ‫بر‬ ‫و‬ ‫رسد‬ ‫مي‬ ‫وانمودگي‬ ‫و‬ ‫نمادین‬
‫شود‬ ‫مي‬ ‫حاكم‬ ،‫است‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫نمودهاي‬ ‫پرداخته‬ ‫و‬ ‫ساخته‬
.

3
)
‫گیرند؛‬ ‫مي‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫نظر‬ ‫مورد‬ ‫مفهوم‬ ‫مخاطبان‬

4
)
‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫محصوالت‬
‫اهداف‬
‫واقعي‬ ‫درك‬ ‫نوع‬ ‫هر‬ ‫دارند؛‬ ‫تجاري‬
‫ضرورت‬ ‫و‬ ‫اقتصادي‬ ‫زمینه‬ ‫از‬ ‫توان‬ ‫نمي‬ ‫را‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫محتواي‬ ‫از‬
‫جدا‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫صنعت‬ ‫محرك‬ ‫مالي‬ ‫هاي‬
‫دانست‬
.

5
)
‫ارزشی‬ ‫و‬ ‫ایدئولوژیكي‬ ‫هاي‬ ‫پیام‬ ‫دربردارنده‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬
‫زیادي‬ ‫اندازه‬ ‫تا‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫هاي‬ ‫پیام‬ ‫هستند؛‬
‫تبلیغاتي‬
‫بوده‬
‫بصورت‬ ‫را‬ ‫معیني‬ ‫اساسي‬ ‫باورهاي‬ ‫و‬ ‫ارزشها‬ ً
‫تلویحا‬ ‫یا‬ ‫و‬
‫كنند‬ ‫مي‬ ‫منتقل‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫ساخته‬ ،‫مداوم‬
.
‫كلي‬ ‫روند‬
‫ها‬ ‫رسانه‬
،
‫روح‬ ‫مثل‬ ‫ایدئولوژیكي؛‬ ‫هاي‬ ‫پیام‬ ً
‫تصریحا‬
‫مصرف‬
‫نقش‬ ،‫گرایي‬
‫كند‬ ‫مي‬ ‫منتقل‬ ‫را‬ ‫چرا‬ ‫و‬ ‫چون‬ ‫بي‬ ‫پرستي‬ ‫وطن‬ ‫و‬ ‫زنان‬
.

6
(
‫بر‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫دارند؛‬ ‫اجتماعي‬ ‫و‬ ‫سیاسي‬ ‫بار‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬
‫ت‬ ‫و‬ ‫سیاسي‬ ‫مسائل‬
‫ؽ‬
‫پس‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫دارند‬ ‫زیادي‬ ‫تأثیر‬ ‫اجتماعي‬ ‫ییرات‬
‫سلطه‬ ‫صاحب‬ ‫دولتهاي‬ ‫اجتماعي‬ ‫سیاسي‬ ‫منافع‬ ،‫گرایي‬ ‫آزادي‬ ‫نقاب‬
‫را‬
‫مي‬ ‫تأمین‬
‫نمایند‬

7
(
‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫اصل‬ ‫دارد؛‬ ‫خاصي‬ ‫زیباشناختي‬ ‫شكل‬ ‫رسانه‬ ‫هر‬
‫هر‬ ‫فرد‬ ‫به‬ ‫منحصر‬ ‫مشخصات‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫ویژگي‬ ‫درك‬ ‫به‬ ‫قادر‬ ‫را‬ ‫ما‬
‫كند‬ ‫مي‬ ‫رسانه‬
.
‫و‬ ‫شكل‬ ‫ارتباط‬ ‫نحوه‬ ‫توانیم‬ ‫مي‬ ‫ترتیب‬ ‫این‬ ‫به‬
‫پیام‬ ‫مفهومي‬ ‫درك‬ ‫بر‬ ‫عالوه‬ ‫و‬ ‫کرده‬ ‫درك‬ ‫و‬ ‫جستجو‬ ‫را‬ ‫محتوا‬
‫دریابیم‬ ‫نیز‬ ‫را‬ ‫رسانه‬ ‫بیان‬ ‫و‬ ‫گفتن‬ ٔ‫ە‬‫نحو‬ ،‫رسانه‬
.
‫سواد‬ ‫آموزش‬ ‫برای‬ ‫سیاستگذاری‬
‫ایران‬ ‫در‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ 
‫آموزشی‬ ‫و‬ ‫فرهنگی‬ ‫مباحث‬ ‫به‬ ‫کشور‬ ‫توسعه‬ ‫های‬ ‫برنامه‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫گونه‬ ‫همان‬
‫مبذول‬ ‫ای‬ ‫ویژه‬ ‫توجه‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫آموزش‬ ‫به‬ ‫باید‬ ،‫شود‬ ‫می‬ ‫اشاره‬
‫شود‬
.

‫گیرد‬ ‫صورت‬ ‫کودکی‬ ‫از‬ ‫باید‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬
.
‫سن‬ ‫با‬ ‫متناسب‬ ‫باید‬ ‫والدین‬
‫ورزند‬ ‫مبادرت‬ ‫او‬ ‫آموزش‬ ‫به‬ ‫کودک‬
.
‫شخصیت‬ ‫و‬ ‫پیام‬ ‫درباره‬ ‫مثال‬ ‫برای‬
‫کنند‬ ‫وگو‬ ‫گفت‬ ‫او‬ ‫با‬ ‫کند‬ ‫می‬ ‫تماشا‬ ‫که‬ ‫کارتونی‬ ‫های‬
.
‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬
‫مدارس‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫شود‬ ‫وارد‬ ‫نیز‬ ‫رسمی‬ ‫آموزش‬ ‫درسی‬ ‫های‬ ‫سیالبس‬ ‫در‬ ‫باید‬
‫اختصاص‬ ‫گوناگون‬ ‫های‬ ‫رسانه‬ ‫های‬ ‫پیام‬ ‫تفسیر‬ ‫و‬ ‫بررسی‬ ‫و‬ ‫نقد‬ ‫به‬ ‫ساعاتی‬
‫شود‬ ‫داده‬
.
‫هستند؛‬ ‫دخیل‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫آموزش‬ ‫امر‬ ‫در‬ ‫نیز‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬
‫رسانه‬ ‫گوناگون‬ ‫محتواهای‬ ‫پخش‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫توانند‬ ‫می‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫مثال‬ ‫برای‬
‫بپرسند‬ ‫را‬ ‫سواالتی‬ ‫مخاطب‬ ‫از‬ ‫پیام‬ ‫آن‬ ‫فحوای‬ ‫از‬ ‫ای‬
.
‫خوانش‬ ‫هرمونتیک‬
‫کرد‬ ‫توجه‬ ‫موضوع‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫سطور‬ ‫میان‬
.
‫است‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ‫مهارت‬ ‫این‬ ‫تقویت‬
.
‫در‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬
‫شرایط‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫سایر‬ ‫با‬ ‫رقابت‬ ‫در‬ ‫باید‬ ‫خود‬ ‫کالن‬ ‫های‬ ‫سیاستگذاری‬
‫ورزند‬ ‫مبادرت‬ ‫شده‬ ‫ارائه‬ ‫های‬ ‫پیام‬ ‫بخشی‬ ‫کیفیت‬ ‫به‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫تکثر‬
.

‫سایر‬ ‫آموزشی‬ ‫الگوهای‬ ‫از‬ ‫گیری‬ ‫بهره‬ ‫ضمن‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫آموزش‬ ‫بحث‬ ‫در‬
‫کرد‬ ‫توجه‬ ‫جامعه‬ ‫افراد‬ ‫های‬ ‫ویژگی‬ ‫و‬ ‫عادات‬ ‫به‬ ‫باید‬ ،‫کشورها‬
.
‫واقع‬ ‫در‬
‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬
‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫همایش‬
(
‫جلسه‬
‫اول‬
)
-
‫امامی‬ ‫دکتر‬
‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫همایش‬
(
‫دوم‬ ‫جلسه‬
)
-
‫غفاری‬ ‫استاد‬
‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫همایش‬
(
‫جلسه‬
‫سوم‬
)
-
‫امامی‬ ‫دکتر‬
‫پایان‬
‫کننده‬ ‫تهیه‬
:
‫مجید‬
‫دوست‬ ‫صلح‬

Contenu connexe

Similaire à Gama

Social media marketing efforts
Social media marketing effortsSocial media marketing efforts
Social media marketing effortsmohammad reza azin
 
بازاریابی سیاسی و شبکه های اجتماعی
بازاریابی سیاسی و شبکه های اجتماعیبازاریابی سیاسی و شبکه های اجتماعی
بازاریابی سیاسی و شبکه های اجتماعیMilad Ghane
 
بازاریابی سیاسی و شبکه های اجتماعی
بازاریابی سیاسی و شبکه های اجتماعیبازاریابی سیاسی و شبکه های اجتماعی
بازاریابی سیاسی و شبکه های اجتماعیMilad Ghane
 
تاثیر رسانه‌های نوین بر انکشاف تجارت رسانه‌یی.pdf
تاثیر رسانه‌های نوین بر انکشاف تجارت رسانه‌یی.pdfتاثیر رسانه‌های نوین بر انکشاف تجارت رسانه‌یی.pdf
تاثیر رسانه‌های نوین بر انکشاف تجارت رسانه‌یی.pdfAfghanistan
 
Communication Skills
Communication SkillsCommunication Skills
Communication SkillsMajid Jenabi
 
تحلیل احساسات در شبکه های اجتماعی
تحلیل احساسات در شبکه های اجتماعیتحلیل احساسات در شبکه های اجتماعی
تحلیل احساسات در شبکه های اجتماعیHamed Azizi
 
وظایف و مسیولیت های معلمان و اساتید دانشگا ههای ایران
وظایف و مسیولیت های معلمان و اساتید دانشگا ههای ایرانوظایف و مسیولیت های معلمان و اساتید دانشگا ههای ایران
وظایف و مسیولیت های معلمان و اساتید دانشگا ههای ایرانSeyed Mohammad Hassan Hosseini
 
Mabani modiriat
Mabani modiriatMabani modiriat
Mabani modiriatLampesht
 
تیر خلاص بر پیکر معلمان و فرهنگیان: اعتراض و اعتصاب ممنوع
تیر خلاص بر پیکر معلمان و فرهنگیان: اعتراض و اعتصاب ممنوعتیر خلاص بر پیکر معلمان و فرهنگیان: اعتراض و اعتصاب ممنوع
تیر خلاص بر پیکر معلمان و فرهنگیان: اعتراض و اعتصاب ممنوعSeyed Mohammad Hassan Hosseini
 
بنیان های دولت دیجیتالی; رهبری و مدیریت در عصر دیجیتال - فصل دوم
بنیان های دولت دیجیتالی; رهبری و مدیریت در عصر دیجیتال - فصل دومبنیان های دولت دیجیتالی; رهبری و مدیریت در عصر دیجیتال - فصل دوم
بنیان های دولت دیجیتالی; رهبری و مدیریت در عصر دیجیتال - فصل دومAidin Azari
 
New microsoft power point presentation
New microsoft power point presentationNew microsoft power point presentation
New microsoft power point presentationLampesht
 

Similaire à Gama (20)

Tahdidate resaneie
Tahdidate resaneieTahdidate resaneie
Tahdidate resaneie
 
Dependency theory
Dependency theoryDependency theory
Dependency theory
 
Media literacy 3
Media literacy 3Media literacy 3
Media literacy 3
 
Social media marketing efforts
Social media marketing effortsSocial media marketing efforts
Social media marketing efforts
 
بازاریابی سیاسی و شبکه های اجتماعی
بازاریابی سیاسی و شبکه های اجتماعیبازاریابی سیاسی و شبکه های اجتماعی
بازاریابی سیاسی و شبکه های اجتماعی
 
بازاریابی سیاسی و شبکه های اجتماعی
بازاریابی سیاسی و شبکه های اجتماعیبازاریابی سیاسی و شبکه های اجتماعی
بازاریابی سیاسی و شبکه های اجتماعی
 
Najafi
NajafiNajafi
Najafi
 
رسانه وجامعه
رسانه وجامعهرسانه وجامعه
رسانه وجامعه
 
Media literacy 2
Media literacy 2Media literacy 2
Media literacy 2
 
Media literacy 2
Media literacy 2Media literacy 2
Media literacy 2
 
تاثیر رسانه‌های نوین بر انکشاف تجارت رسانه‌یی.pdf
تاثیر رسانه‌های نوین بر انکشاف تجارت رسانه‌یی.pdfتاثیر رسانه‌های نوین بر انکشاف تجارت رسانه‌یی.pdf
تاثیر رسانه‌های نوین بر انکشاف تجارت رسانه‌یی.pdf
 
Introduce of society
Introduce of societyIntroduce of society
Introduce of society
 
Communication Skills
Communication SkillsCommunication Skills
Communication Skills
 
Develop
DevelopDevelop
Develop
 
تحلیل احساسات در شبکه های اجتماعی
تحلیل احساسات در شبکه های اجتماعیتحلیل احساسات در شبکه های اجتماعی
تحلیل احساسات در شبکه های اجتماعی
 
وظایف و مسیولیت های معلمان و اساتید دانشگا ههای ایران
وظایف و مسیولیت های معلمان و اساتید دانشگا ههای ایرانوظایف و مسیولیت های معلمان و اساتید دانشگا ههای ایران
وظایف و مسیولیت های معلمان و اساتید دانشگا ههای ایران
 
Mabani modiriat
Mabani modiriatMabani modiriat
Mabani modiriat
 
تیر خلاص بر پیکر معلمان و فرهنگیان: اعتراض و اعتصاب ممنوع
تیر خلاص بر پیکر معلمان و فرهنگیان: اعتراض و اعتصاب ممنوعتیر خلاص بر پیکر معلمان و فرهنگیان: اعتراض و اعتصاب ممنوع
تیر خلاص بر پیکر معلمان و فرهنگیان: اعتراض و اعتصاب ممنوع
 
بنیان های دولت دیجیتالی; رهبری و مدیریت در عصر دیجیتال - فصل دوم
بنیان های دولت دیجیتالی; رهبری و مدیریت در عصر دیجیتال - فصل دومبنیان های دولت دیجیتالی; رهبری و مدیریت در عصر دیجیتال - فصل دوم
بنیان های دولت دیجیتالی; رهبری و مدیریت در عصر دیجیتال - فصل دوم
 
New microsoft power point presentation
New microsoft power point presentationNew microsoft power point presentation
New microsoft power point presentation
 

Gama

  • 1.
  • 3. ‫چیست؟‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬  ‫سواد‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ (Media Literacy) ‫در‬ ‫یك‬ ‫تعریف‬ ‫نو‬ ‫یك‬ ‫از‬ ‫است‬ ‫عبارت‬ ‫كلی‬ ‫بسیار‬ ‫ع‬ ‫را‬ ‫ها‬ ‫آن‬ ‫تولیدات‬ ‫انواع‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫انواع‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫آن‬ ‫براساس‬ ‫كه‬ ‫مهارت‬ ‫بر‬ ‫متكی‬ ‫درك‬ ‫كرد‬ ‫شناسایی‬ ‫و‬ ‫تفكیك‬ ‫یكدیگر‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫شناخت‬ .  ‫مثل‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ،‫ساده‬ ‫زبان‬ ‫به‬ ‫آید؟‬ ‫می‬ ‫كاری‬ ‫چه‬ ‫به‬ ‫درك‬ ‫این‬ ‫غذایی‬ ‫رژیم‬ ‫یک‬ ‫است‬ ‫را‬ ‫چیزی‬ ‫چه‬ ‫مضر؛‬ ‫موادی‬ ‫چه‬ ‫و‬ ‫هستند‬ ‫مناسب‬ ‫موادی‬ ‫چه‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫مراقب‬ ‫هوشمندانه‬ ‫كه‬ ‫كرد‬ ‫مصرف‬ ‫باید‬ ‫كه‬ ‫این‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫نه‬ ‫را‬ ‫چیزی‬ ‫چه‬ ‫و‬ ‫هر‬ ‫مصرف‬ ‫میزان‬ ‫مبنایی‬ ‫چه‬ ‫بر‬ ‫ماده‬ ‫استوار‬ ‫باید‬ ‫باشد‬ .  ‫مصرف‬ ‫و‬ ‫انفعالی‬ ‫حالت‬ ‫از‬ ‫كه‬ ‫بیاموزد‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫مخاطبان‬ ‫به‬ ‫تواند‬ ‫می‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫ی‬ ‫آنان‬ ‫خود‬ ‫نفع‬ ‫به‬ ‫نهایت‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫شوند‬ ‫وارد‬ ‫ای‬ ‫فعاالنه‬ ‫و‬ ‫متقابل‬ ‫معادله‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫خارج‬ ‫باشد‬ .
  • 4. ‫رسان‬ ‫ی‬ ‫سفره‬ ‫از‬ ‫تا‬ ‫كند‬ ‫می‬ ‫كمك‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ،‫سخن‬ ‫دیگر‬ ‫به‬ ‫ها‬ ‫ه‬ ‫شویم‬ ‫مند‬ ‫بهره‬ ‫مفید‬ ‫و‬ ‫هوشمندانه‬ ‫ای‬ ‫گونه‬ ‫به‬ .
  • 5. ‫چیست؟‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫هدف‬  ‫پو‬ ‫و‬ ‫فعال‬ ‫مخاطبی‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫شویم‬ ‫می‬ ‫قادر‬ ‫آن‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ‫ما‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫تکنیکی‬ ‫و‬ ‫فن‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫پیام‬ ‫با‬ ‫یا‬ ‫باشیم‬ ‫داشته‬ ‫تمییز‬ ‫قدرت‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫های‬ ‫پیام‬ ‫برابر‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫شویم‬ ‫مواجه‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫های‬ . ‫سواد‬ ‫هدف‬ ‫رس‬ ‫ای‬ ‫انه‬ ‫است‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫ریزی‬ ‫برنامه‬ ‫کنترل‬ ‫برای‬ ‫افراد‬ ‫در‬ ‫توانایی‬ ‫ایجاد‬ . ‫ترب‬ ‫ای‬ ‫گونه‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫ما‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫می‬ ‫یت‬ ‫کنیم‬ ‫تنظیم‬ ‫آنها‬ ‫های‬ ‫برنامه‬ ‫پخش‬ ‫زمان‬ ‫براساس‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫زندگی‬ ‫تا‬ ‫کنند‬ . ‫ر‬ ‫سواد‬ ‫مهارت‬ ‫که‬ ‫کسانی‬ ‫ای‬ ‫سانه‬ ‫شوند‬ ‫می‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫های‬ ‫پیام‬ ‫مد‬ ‫و‬ ‫جزر‬ ‫گرفتار‬ ،‫ندهند‬ ‫توسعه‬ ‫را‬ ‫خود‬ . ‫بنابراین‬ ‫از‬ ‫هدف‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫ای‬ ‫رسان‬ ‫از‬ ‫کنترل‬ ‫انتقال‬ ‫در‬ ‫گام‬ ‫اولین‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫اوضاع‬ ‫چگونه‬ ‫دهیم‬ ‫نشان‬ ‫افراد‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫ه‬ ‫ذهنیت‬ ‫چگونه‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫بدانیم‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫مخاطب‬ . ‫ریز‬ ‫برنامه‬ ‫را‬ ‫ما‬ ‫بازگردانند‬ ‫خود‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫گرفته‬ ‫می‬ ‫ی‬ ‫کنند‬ . ‫ای‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫و‬ ‫دهد‬ ‫می‬ ‫رخ‬ ‫چرخشی‬ ‫مرحله‬ ‫دو‬ ‫در‬ ‫مداوم‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫توسط‬ ‫ریزی‬ ‫برنامه‬ ‫این‬ ‫ن‬ ‫تجربه‬ ‫تحکیم‬ ‫و‬ ‫تقویت‬ ،‫بعدی‬ ‫مرحله‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫انتخاب‬ ‫کردن‬ ‫محدود‬ ،‫مراحل‬ . ‫ش‬ ‫می‬ ‫تکرار‬ ‫بارها‬ ‫و‬ ‫بارها‬ ‫ود‬ ‫است‬ . ‫ا‬ ‫فزاینده‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫هم‬ ‫از‬ ‫دو‬ ‫این‬ ‫تمایز‬ ‫و‬ ‫رسانه‬ ‫جهان‬ ‫و‬ ‫ما‬ ‫واقعی‬ ‫دنیای‬ ‫بین‬ ‫مرز‬ ‫دیگر‬ ‫طرفی‬ ‫از‬ ‫ی‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫سخت‬ . ‫به‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫های‬ ‫پیام‬ ‫عوض‬ ‫در‬ ،‫مانند‬ ‫نمی‬ ‫منتظر‬ ‫دنیایشان‬ ‫به‬ ‫ما‬ ‫ورود‬ ‫برای‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫کنند‬ ‫می‬ ‫تحمیل‬ ‫ما‬ ‫دنیای‬ . ‫برن‬ ‫خودمان‬ ‫توسط‬ ‫رسانه‬ ‫های‬ ‫پیام‬ ‫با‬ ‫ما‬ ‫مواجهه‬ ‫از‬ ‫اعظمی‬ ‫بخش‬ ‫که‬ ‫آنجا‬ ‫از‬ ‫امه‬ ‫گیریم‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫های‬ ‫پیام‬ ‫معرض‬ ‫در‬ ‫حد‬ ‫چه‬ ‫تا‬ ‫شویم‬ ‫نمی‬ ‫متوجه‬ ،‫شود‬ ‫نمی‬ ‫ریزی‬ . ‫سواد‬ ‫هدؾ‬ ‫است‬ ‫گرفتن‬ ‫قرار‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫معرض‬ ‫در‬ ‫آگاهانه‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ .
  • 6. ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫آموزش‬ ‫های‬ ‫مولفه‬ ‫ای‬  ‫کرد‬ ‫توجه‬ ‫مولفه‬ ‫چهار‬ ‫به‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫آموزش‬ ‫در‬ : ،‫شناختی‬ ‫بعد‬ ‫مولفه‬ ‫چهار‬ ‫این‬ ‫و‬ ‫شناسی‬ ‫زیبایی‬ ،‫احساسی‬ ‫است‬ ‫اخالقی‬ . ‫در‬ ‫از‬ ‫متفاوتی‬ ‫دامنه‬ ‫بر‬ ،‫بعد‬ ‫چهار‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫کدام‬ ‫هر‬ ‫و‬ ‫ک‬ ‫است‬ ‫متمرکز‬ ‫ما‬ ‫فهم‬ . ‫دهد‬ ‫گسترش‬ ‫را‬ ‫خویش‬ ‫دانش‬ ‫ساختار‬ ‫کند‬ ‫می‬ ‫ملزم‬ ‫را‬ ‫فرد‬ ‫شناختی‬ ‫بعد‬ . ‫کسب‬ ‫می‬ ‫صورت‬ ‫باید‬ ‫واقعی‬ ‫دنیای‬ ‫و‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫متعدد‬ ‫منابع‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ‫موضوع‬ ‫یک‬ ‫درباره‬ ‫الزم‬ ‫دانش‬ ‫گیرد‬ . ‫کنترل‬ ‫احساسی‬ ‫بعد‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫عواطف‬ ‫ا‬ ‫ویژه‬ ‫اهمیت‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫های‬ ‫پیام‬ ‫برابر‬ ‫در‬ ‫احساسات‬ ‫ی‬ ‫دارد‬ . ‫ویراستار‬ ،‫تدوین‬ ‫نحوه‬ ‫و‬ ‫پیام‬ ‫درباره‬ ‫قضاوت‬ ‫و‬ ‫داوری‬ ‫به‬ ‫کمک‬ ‫شناختی‬ ‫زیبایی‬ ‫بعد‬ ،‫ی‬ ‫و‬ ‫آرایی‬ ‫صفحه‬ ،‫بازیگردانی‬ ،‫نورپردازی‬ . . . ‫دس‬ ‫نحوه‬ ‫به‬ ‫افراد‬ ‫بعد‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫همچنین‬ ‫و‬ ،‫است‬ ‫تکاری‬ ‫یابند‬ ‫می‬ ‫آگاهی‬ ‫هنری‬ ‫ترفندهای‬ ‫و‬ ‫ها‬ . ‫اخالقی‬ ‫بعد‬ ‫هاست‬ ‫ارزش‬ ‫درباره‬ ‫قضاوت‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ . ‫مرزهای‬ ‫گاهی‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫امروزه‬ ‫اخالقی‬ ‫می‬ ‫ارائه‬ ‫رفتار‬ ‫و‬ ‫کنش‬ ‫از‬ ‫جدیدی‬ ‫الگوهای‬ ‫و‬ ‫زایل‬ ‫را‬ ‫دهند‬ . ‫هاست‬ ‫نادرستی‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫درستی‬ ‫میان‬ ‫تمیز‬ ‫اخالقی‬ ‫بعد‬ . ‫س‬ ‫گفت‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫منظری‬ ‫چنین‬ ‫از‬ ‫واد‬ ‫هاست‬ ‫رسانه‬ ‫سود‬ ‫اثرات‬ ‫کاهش‬ ‫و‬ ‫مدیریت‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ .
  • 7. ‫سواد‬ ‫در‬ ‫کلیدی‬ ‫مفاهیم‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬  1 . ‫همه‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫ساختارمند‬ ‫هستند‬ ‫ساختارهای‬ ‫دقت‬ ‫با‬ ‫رسانه‬ ‫زیرکانهای‬ ‫از‬ ‫بسیاری‬ ‫که‬ ‫میکند‬ ‫ارائه‬ ‫گیریها‬ ‫تصمیم‬ ‫کنند‬ ‫منعکس‬ ‫تعیینکننده‬ ‫عوامل‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫نتایج‬ ‫و‬ . ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫ما‬ ‫دیدگاه‬ ‫بیشتر‬ ‫نگرش‬ ‫حاوی‬ ‫و‬ ‫هستند‬ ‫پیشساخته‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫رسانهای‬ ‫های‬ ‫پیام‬ ‫مبنای‬ ‫بر‬ ‫واقعیت‬ ‫ها‬ ، ‫تقریبا‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫نتایجی‬ ‫و‬ ‫تفسیرها‬ . ‫زیادی‬ ‫اندازه‬ ‫تا‬ ‫رسانه‬ ‫هایی‬ ‫برداشت‬ ‫از‬ ‫میکند‬ ‫است‬ ‫گرفته‬ ‫شکل‬ ً ‫ارائه‬ ‫ما‬ ‫برای‬ ‫واقعیت‬ . ‫به‬ ‫رسانهای‬ ‫متن‬ ‫یک‬ ‫تحلیل‬ ‫زمان‬ ‫میکنیم‬ ‫توجه‬ ‫نکات‬ ‫این‬ : ‫پیام‬ ‫این‬ ‫چگونه‬ ‫را‬ ‫واقعیت‬ ‫چگونه‬ ‫است؟و‬ ‫گرفته‬ ‫شکل‬ ‫میکند؟‬ ‫بازنمایی‬  2 . ‫میکنند‬ ‫تفسیر‬ ‫سختی‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫پیامها‬ ‫افراد‬ ‫همه‬ . ‫وبسایت‬ ‫یا‬ ‫تلویزیونی‬ ‫برنامه‬ ‫که‬ ‫کسانی‬ ‫تجربه‬ ‫اغلب‬ ‫میبینند‬ ‫مشابهی‬ ‫مشابه‬ ‫با‬ ‫یا‬ ‫ندارند‬ ‫های‬ ‫برداشت‬ ‫نمیشوند‬ ‫مواجه‬ ‫مشابه‬ . ‫را‬ ‫پیام‬ ‫یک‬ ‫میتواند‬ ‫کسی‬ ‫هر‬ ‫صورتهای‬ ‫به‬ ‫عقاید‬ ‫و‬ ‫ارزشها‬ ،‫زندگی‬ ‫تجربیات‬ ،‫فرهنگ‬ ،‫سن‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫مختلف‬ ‫تفسیر‬ ‫کند‬ ‫قبول‬ ‫یا‬ . ‫به‬ ‫میکنیم‬ ‫توجه‬ ‫رسانهای‬ ‫متن‬ ‫یک‬ ‫تحلیل‬ ‫زمان‬ : ‫چگونه‬ ‫میکنند؟‬ ‫درک‬ ‫متفاوتی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫پیامها‬ ‫دیگران‬  3 . ‫تجاری‬ ‫منافع‬ ‫رسانه‬ ‫دارد‬ ‫بیشتر‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫اند‬ ‫شده‬ ‫ایجاد‬ ‫سود‬ ‫برای‬ . ‫منبع‬ ‫بزرگترین‬ ‫تبلیغات‬ ‫عموما‬ ‫است‬ ‫درآمدی‬ ‫های‬ ‫آگهی‬ ‫بدیهی‬ ‫تجاری‬ ‫ابزار‬ ‫ترین‬ ‫اگرچه‬ ،‫هستند‬ ‫درآمد‬ ‫تولید‬ ‫های‬ ‫شکل‬ ‫تبلیغاتی‬ ‫های‬ ‫پیام‬ ‫بر‬ ‫شامل‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫زیادی‬ ‫کاال‬ ‫تبلیغاتی‬ ( ‫به‬ ‫طور‬
  • 8.  4 . ‫ارزشی‬ ‫و‬ ‫ایدئولوژیک‬ ‫پیامهای‬ ‫رسانه‬ ‫دارد‬ ‫پیامهای‬ ‫تولیدکنندگان‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫و‬ ‫باورها‬ ،‫ارزشها‬ ،‫عقاید‬ ‫تعصب‬ ‫هایی‬ ‫دارند‬ . ‫گفته‬ ‫چگونه‬ ‫و‬ ‫چیزی‬ ‫چه‬ ‫اینکه‬ ‫بر‬ ‫میتوانند‬ ‫عوامل‬ ‫این‬ ‫گزارد‬ ‫تأثیر‬ ‫شود‬ . ‫رسانهای‬ ‫متون‬ ‫شامل‬ ‫که‬ ‫چیزی‬ ‫باید‬ ‫تولیدکنندگان‬ ‫پیام‬ ‫هیچ‬ ‫بنابراین‬ ،‫کنند‬ ‫انتخاب‬ ‫نباشد‬ ‫یا‬ ‫باشد‬ ‫یا‬ ‫طرف‬ ‫بی‬ ‫عاری‬ ‫ندارد‬ ‫وجود‬ ‫ارزش‬ ‫از‬ . ‫این‬ ‫که‬ ‫آنجا‬ ‫از‬ ‫از‬ ‫اغلب‬ ‫پیامها‬ ‫سوی‬ ‫سیاسی‬ ‫و‬ ‫اجتماعی‬ ‫تأثیر‬ ‫میتواند‬ ،‫میشود‬ ‫دیده‬ ‫زیادی‬ ‫بینندگان‬ ‫باشد‬ ‫داشته‬ ‫افراد‬ ‫روی‬ ‫بر‬ ‫زیادی‬ . ‫به‬ ‫رسانهای‬ ‫متن‬ ‫یک‬ ‫تحلیل‬ ‫در‬ ‫می‬ ‫توجه‬ ‫نکات‬ ‫این‬ - ‫کنیم‬ : ‫از‬ ‫ودیدگاههایی‬ ‫ارزشها‬ ،‫زندگی‬ ‫سبک‬ ‫چه‬ ‫شده‬ ‫چشمپوشی‬ ‫یا‬ ‫بازنمایی‬ ‫پیام‬ ‫این‬ ‫است‬ ‫است؟الزم‬ ‫پیامهای‬ ‫که‬ ‫واقعیت‬ ،‫زندگی‬ ‫سبک‬ ‫ماهیت‬ ‫نظیر‬ ‫موضوعاتی‬ ‫درباره‬ ‫رسانهای‬ ‫مصرف‬ ‫گرایی‬ ‫رمزگشایی‬ ‫محض‬ ‫پرستی‬ ‫میهن‬ ‫و‬ ‫اقتدار‬ ‫پذیرش‬ ،‫زنان‬ ‫نقش‬ ، ‫شود‬  5 . ‫هنری‬ ‫اصول‬ ‫و‬ ‫باور‬ ،‫اخالق‬ ،‫تکنیک‬ ،‫سبک‬ ،‫زبان‬ ‫رسانهای‬ ‫هر‬ ‫دارد‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫خاص‬ . ،‫واژگان‬ ‫از‬ ‫متفاوتی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫میکنند‬ ‫خلق‬ ‫معنایی‬ ‫رسانهای‬ ‫هر‬ ‫ها‬ ‫تکنیک‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫سبک‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫اخالقیات‬ ‫میکنند‬ ‫استفاده‬ ‫خاصی‬ ‫باورهای‬ . ‫آن‬ ،‫میشود‬ ‫محو‬ ‫تصویر‬ ‫که‬ ‫زمانی‬ ،‫تلویزیونی‬ ‫برنامه‬ ‫یا‬ ‫فیلم‬ ‫یک‬ ‫در‬ ‫میدهد‬ ‫نشان‬ ‫را‬ ‫زمان‬ ‫از‬ ‫پیامی‬ . ‫جهتیابی‬ ‫دکمههای‬ ‫یا‬ ‫داغ‬ ‫لینکهای‬ ‫کنید‬ ‫پیدا‬ ‫سایت‬ ‫وب‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫دارید‬ ‫نیاز‬ ‫که‬ ‫را‬ ‫چیزی‬ ‫که‬ ‫میدهد‬ ‫نشان‬ . ‫شخصیتها‬ ‫و‬ ‫فضا‬ ‫خلق‬ ‫برای‬ ‫خاصی‬ ‫کلمات‬ ‫از‬ ‫باید‬ ‫نویس‬ ‫داستان‬ ‫یک‬ ‫استفاده‬ ‫صدا‬ ‫و‬ ‫متن‬ ،‫تصویر‬ ‫از‬ ‫رسانه‬ ‫که‬ ‫حالی‬ ‫در‬ ،‫کند‬ ‫استفاده‬ ‫میکند‬ . ‫میکنیم‬ ‫درک‬ ‫را‬ ‫تکنیکی‬ ‫ابزار‬ ‫ما‬ ،‫زمان‬ ‫هر‬ ‫در‬ . ‫درک‬ ‫در‬ ‫ما‬
  • 9.  6 . ‫دارد‬ ‫تجاری‬ ‫معانی‬ ‫رسانه‬ . ‫از‬ ‫آگاهی‬ ‫بر‬ ‫رسانهای‬ ‫سواد‬ ‫های‬ ‫پایه‬ ‫تولیدات‬ ‫اقتصادی‬ ‫های‬ ‫رسانه‬ ‫است‬ ‫مبتنی‬ ‫جمعی‬ . ‫ها‬ ‫شبکه‬ ‫حمایت‬ ‫آنها‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫هستند‬ ‫مخاطبانی‬ ‫دنبال‬ ‫کنند‬ ‫مالی‬ . ‫درک‬ ‫تا‬ ‫میدهد‬ ‫اجازه‬ ‫دانشجویان‬ ‫به‬ ‫زمینه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫دانش‬ ‫را‬ ‫مخاطبان‬ ،‫برنامه‬ ‫محتوای‬ ‫چگونه‬ ‫که‬ ‫کنند‬ ‫تبلیغات‬ ‫هدف‬ ‫خودشان‬ ‫اند‬ ‫کرده‬ ‫ساماندهی‬ ‫بازاری‬ ‫گروههای‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫بینندگان‬ ‫چگونه‬ ‫و‬ ‫کرده‬ ‫اند‬ . ‫که‬ ‫زمانی‬ ‫در‬ ‫دارد‬ ‫حیاتی‬ ‫اهمیت‬ ‫کنترل‬ ‫و‬ ‫مالکیت‬ ‫موضوع‬ ‫باورهای‬ ‫حال‬ ‫این‬ ‫با‬ ‫ولی‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫زمینه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫زیادی‬ ‫انتخابهای‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫کمی‬ ( ‫نود‬ ‫از‬ ‫درصد‬ ‫ها‬ ‫روزنامه‬ ، ‫مجاالت‬ ، ‫های‬ ‫ایستگاه‬ ‫و‬ ‫تلویزیونی‬ ‫نرم‬ ‫های‬ ‫شرکت‬ ‫هفت‬ ‫مالکیت‬ ‫در‬ ‫جهان‬ ‫کامپیوتری‬ ‫افزار‬ ‫میباشد‬ ‫شده‬ ‫ادغام‬ ‫شرکت‬ .)  7 . ‫دارد‬ ‫سیاسی‬ ‫و‬ ‫اجتماعی‬ ‫معانی‬ ‫رسانه‬ . ‫و‬ ‫اجتماعی‬ ‫تأثیرات‬ ‫گستره‬ ‫از‬ ‫آگاهی‬ ‫رسانهای‬ ‫سواد‬ ‫از‬ ‫مهم‬ ‫بعد‬ ‫یک‬ ‫میباشد‬ ‫رسانه‬ ‫از‬ ‫ناشی‬ ‫سیاسی‬ . ‫ت‬ ‫ؽ‬ ،‫خانوادگی‬ ‫زندگی‬ ‫ماهیت‬ ‫ییر‬ ‫فرا‬ ‫اوقات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫ؼ‬ ‫سه‬ ‫تلویزیونی‬ ‫سیاسی‬ ‫مباحثات‬ ‫نتایج‬ ‫و‬ ‫ت‬ ‫هستند‬ ‫موارد‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫نمونه‬ . ‫رسانه‬ - ‫ارزشها‬ ‫تا‬ ‫میکند‬ ‫تالش‬ ‫جمعی‬ ‫های‬ ‫دهند‬ ‫نشان‬ ‫منطقی‬ ‫را‬ ‫اجتماعی‬ ‫نگرشهای‬ ‫و‬ . ‫بزرگی‬ ‫نقش‬ ‫همچنین‬ ‫رسانه‬ ‫تروریسم‬ ‫تا‬ ‫مدنی‬ ‫حقوق‬ ‫از‬ ‫جهانی‬ ‫مسائل‬ ‫و‬ ‫حوادث‬ ‫کردن‬ ‫رسانهای‬ ‫در‬ ‫دارد‬ .  8 . ‫هم‬ ‫با‬ ‫مرتبط‬ ‫محتوا‬ ‫و‬ ‫شکل‬ ‫رسانه‬ ‫در‬ ‫هستند‬ ‫با‬ ‫مکلوهان‬ ‫مارشال‬ ‫مقاله‬ ‫با‬ ‫مرتبط‬ ‫محتوا‬ ‫و‬ ‫شکل‬ ‫رابطه‬ ‫عنوان‬ «
  • 10. ‫عدالت‬ ‫و‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫اجتماعی‬  ‫از‬ ‫مؤثر‬ ‫وری‬ ‫بهره‬ ‫های‬ ‫تكنیك‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫آمیزه‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫یكدیگر‬ ‫از‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫تشخیص‬ ‫برای‬ ‫درك‬ ‫و‬ ‫بینش‬ ‫كسب‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫است‬ . ‫كه‬ ‫باورم‬ ‫این‬ ‫بر‬ ‫من‬ ‫اصلی‬ ‫هدف‬ ‫خصوص‬ ‫به‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫جمعی‬ ‫های‬ ‫رسانه‬ ‫ی‬ ‫درباره‬ ‫وقتی‬ ‫می‬ ‫حرف‬ ‫سنجش‬ ‫تواند‬ ‫می‬ ،‫زنیم‬ ‫با‬ ‫محتوا‬ ‫هر‬ ‫نسبت‬ " ‫اجتماعی‬ ‫عدالت‬ " ‫باشد‬ .  ‫اصلی‬ ‫هدف‬ ‫بنابراین‬ ‫بر‬ ‫كه‬ ‫باشد‬ ‫این‬ ‫تواند‬ ‫می‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫رسانه‬ ‫یك‬ ‫محتوای‬ ‫بین‬ ‫آیا‬ ‫دید‬ ‫بتوان‬ ‫آن‬ ‫اساس‬ - ‫مثابه‬ ‫به‬ ‫نهایی‬ ‫محصول‬ - ‫خیر‬ ‫یا‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫ای‬ ‫رابطه‬ ‫اجتماعی‬ ‫عدالت‬ ‫با‬ . ‫مضمون‬ ‫یك‬ ‫ی‬ ‫شنونده‬ ‫یا‬ ‫بیننده‬ ‫یا‬ ‫خواننده‬ ،‫بهتر‬ ‫عبارت‬ ‫به‬ ‫عدالت‬ ‫با‬ ‫رسانه‬ ‫یك‬ ‫محتوای‬ ‫نسبت‬ ‫و‬ ‫رابطه‬ ‫است‬ ‫بهتر‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫از‬ ‫رسانه‬ ‫یك‬ ‫محتوای‬ ‫دوری‬ ‫یا‬ ‫نزدیكی‬ ‫و‬ ‫گرفته‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫رسانه‬ ‫با‬ ‫ارتباط‬ ‫در‬ ‫همیشه‬ ‫تا‬ ‫دهد‬ ‫قرار‬ ‫توجه‬ ‫مورد‬ ‫را‬ ‫عدالت‬ ‫و‬ ‫سویه‬ ‫یك‬ ‫ی‬ ‫رابطه‬ ‫به‬ ‫شدن‬ ‫تسلیم‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫بودن‬ ‫تسلیم‬ ‫جای‬ ‫به‬ ‫داشته‬ ‫تر‬ ‫تعاملی‬ ‫و‬ ‫تر‬ ‫فعال‬ ‫ای‬ ‫رابطه‬ ،‫انفعالی‬ ‫باشد‬  ‫یك‬ ‫دارای‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫نظام‬ ‫هر‬ ‫كه‬ ‫افزود‬ ‫گفته‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫شناسایی‬ ‫و‬ ‫تحلیل‬ ‫و‬ ‫تجزیه‬ ‫قابل‬ ‫آن‬ ‫اجزای‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫مراتب‬ ‫سلسله‬ ‫یا‬ ‫رسانه‬ ‫نهایی‬ ‫محصول‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫مراتب‬ ‫سلسله‬ ‫همین‬ ‫همچنین‬ ‫است؛‬ ‫سازد‬ ‫می‬ ‫را‬ ‫رسانه‬ ‫محتوای‬ ‫همان‬ . ‫سلسله‬ ‫این‬ ‫بافت‬ ‫و‬ ‫رفتار‬ ‫است‬ ‫كارخانه‬ ‫یك‬ ‫شبیه‬ ،‫مراتب‬ . ‫اجزا‬ ‫تمام‬ ‫هم‬ ‫كارخانه‬ ‫در‬ - ‫اعم‬
  • 11.  ‫این‬ ‫ها‬ ‫كارخانه‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫ی‬ ‫مقایسه‬ ‫در‬ ‫مهم‬ ‫تفاوت‬ ‫یك‬ ‫شاید‬ ‫گیرد‬ ‫می‬ ‫صورت‬ ‫ای‬ ‫گونه‬ ‫به‬ ‫كار‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫باشد‬ ‫مصرف‬ ‫كه‬ ‫كننده‬ ‫پیش‬ ‫از‬ ‫عاری‬ ‫كه‬ ‫كرده‬ ‫دریافت‬ ‫را‬ ‫محض‬ ‫حقیقت‬ ‫یك‬ ‫كند‬ ‫گمان‬ ‫است‬ ‫گری‬ ‫القاء‬ ‫یا‬ ‫داوری‬ . ‫كارخانهها‬ ‫از‬ ‫بعضی‬ ‫شاید‬ ‫البته‬ ‫كاالی‬ ‫بر‬ ‫منظور‬ ‫همین‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫استاندارد‬ ‫مهر‬ ُ ‫هم‬ ‫غوب‬ ‫مر‬ ‫نا‬ ‫تا‬ ‫بزنند‬ ‫كننده‬ ‫مصرف‬ ‫یك‬ ‫كند‬ ‫گمان‬ ‫دریافت‬ ‫مرغوب‬ ‫جنس‬ ‫كرده‬ ‫است‬ .  ‫ترتیب‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫محصول‬ ‫نیست؛‬ ‫میدهد‬ ‫پوشش‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫كه‬ ‫دنیایی‬ ‫آینهی‬ ‫رسانه‬ ‫یك‬ ‫نهایی‬ ً ‫الزاما‬ ‫رسانه‬ ‫یك‬ ‫نهایی‬ ‫محصول‬ ‫گفت‬ ‫میتوان‬ ‫یا‬ ‫جهان‬ ‫از‬ ‫بخشی‬ ‫است‬ ‫ممكن‬ ‫شده‬ ‫تحریف‬ ‫شكل‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫باشد‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫باشد‬ ‫مانده‬ ‫ناموفق‬ ‫جهان‬ ‫دادن‬ ‫بازتاب‬ ‫در‬ ‫حداقل‬ . ‫رسانه‬ ‫محتوای‬ ‫در‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫طبقه‬ ‫یا‬ ‫گروه‬ ،‫جریان‬ ‫یك‬ ‫تثبیت‬ ‫خدمت‬ ‫در‬ ‫تواند‬ ‫می‬ ‫الزاما‬ ‫قدرت‬ ‫و‬ ‫طبقه‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫باشد‬ ‫حاكمه‬ ‫قدرت‬ ‫خدمت‬ . ‫جوه‬ ‫عدالت‬ ‫بخش‬ ‫رهایی‬ ، ‫و‬ ‫نباشد‬ ‫گرا‬ ‫آزادی‬  ‫عمل‬ ‫اجتماعی‬ ‫عدالت‬ ‫خدمت‬ ‫در‬ ‫تواند‬ ‫نمی‬ ‫ایی‬ ‫رسانه‬ ‫محصول‬ ‫چنین‬ ‫و‬ ‫عدالت‬ ‫تأمین‬ ‫عدم‬ ‫درصدد‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫نیروهایی‬ ‫خدمت‬ ‫در‬ ‫بلكه‬ ،‫كند‬ ‫هستند‬ ‫اجتماعی‬ ‫عدالت‬ ‫سلب‬ ‫یا‬ . ‫را‬ ‫نكته‬ ‫این‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫بنابراین‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫اجتماع‬ ‫صالح‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫اطالعاتی‬ ‫و‬ ‫آگاهی‬ ‫كه‬ ‫داشت‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫لزوما‬ ‫است‬ ‫ممكن‬ ،‫میآید‬ ‫دست‬ ‫به‬ ‫رسانهها‬ ‫از‬ ‫نباشد‬ ‫مردم‬ ‫عامهی‬ . ‫اسرائیل‬ ‫تهاجم‬ ‫بازتاب‬ ‫بگیرید‬ ً ‫نظر‬ ‫در‬ ‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫به‬
  • 12. ‫مثال‬ ‫دو‬ ‫هواپیما؛‬ ‫و‬ ‫سینما‬ ‫ها‬ ‫مهارت‬ ‫نقش‬ ‫تبیین‬  ‫اول‬ ‫مثال‬ : ‫همان‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫باشد‬ ‫دویدن‬ ‫حال‬ ‫در‬ ‫ساله‬ ‫ده‬ ‫پسركی‬ ‫فیلم‬ ‫یك‬ ‫در‬ ‫اگر‬ ‫زیاد‬ ‫فیلم‬ ‫كه‬ ‫كسی‬ ‫برای‬ ،‫شود‬ ‫ساله‬ ‫چهل‬ ‫مرد‬ ‫یك‬ ‫به‬ ‫تبدیل‬ ‫دویدن‬ ‫هنگام‬ ‫نیست‬ ‫عجیبی‬ ‫اتفاق‬ ،‫است‬ ‫دیده‬ . ‫رجوع‬ ‫كه‬ ‫داند‬ ‫می‬ ‫سینما‬ ‫ای‬ ‫حرفه‬ ‫تماشاگر‬ ‫آینده‬ ‫به‬ - ‫مثال‬ ‫این‬ ‫در‬ 40 ‫بحث‬ ‫مورد‬ ‫فرد‬ ‫شدن‬ ‫ساله‬ - ‫گذشته‬ ‫به‬ ‫بازگشت‬ ‫یا‬ ‫ندارد‬ ‫انتظار‬ ‫سال‬ ‫چهل‬ ‫به‬ ‫احتیاج‬ ،‫موضوع‬ ‫یك‬ ‫یا‬ ‫فرد‬ ‫یك‬ . ‫بدیهی‬ ‫امری‬ ‫این‬ ‫دهد‬ ‫رخ‬ ‫پالن‬ ‫یك‬ ‫در‬ ‫تواند‬ ‫می‬ ‫كه‬ ‫سینماست‬ ‫در‬ ( ‫فالش‬ ‫فالش‬ ‫و‬ ‫فوروارد‬ ‫بك‬ .)  ‫می‬ ‫فیلم‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫بار‬ ‫اولین‬ ‫برای‬ ‫كه‬ ‫كسی‬ ‫برای‬ ‫ای‬ ‫صحنه‬ ‫چنین‬ ‫دیدن‬ ‫ما‬ ‫چه‬ ‫پسرك‬ ‫آن‬ ‫بپرسد‬ ‫خودش‬ ‫از‬ ‫لذا‬ ‫و‬ ‫كند‬ ‫سردرگمی‬ ‫ایجاد‬ ‫است‬ ‫ممكن‬ ،‫بیند‬ ‫به‬ ‫تدریج‬ ‫به‬ ‫سینما‬ ‫ای‬ ‫حرفه‬ ‫تماشاگر‬ ‫اما‬ ‫كیست؟‬ ‫ساله‬ ‫چهل‬ ‫مرد‬ ‫این‬ ‫و‬ ‫شد؟‬ ،‫آن‬ ‫اثر‬ ‫بر‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫فیلم‬ ‫درك‬ ‫ی‬ ‫الزمه‬ ‫كه‬ ‫شده‬ ‫مسلط‬ ‫هایی‬ ‫مهارت‬ ‫و‬ ‫دانش‬ ‫شناسد‬ ‫می‬ ‫خوبی‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫سینما‬ ‫در‬ ‫دیداری‬ ‫های‬ ‫نشانه‬ ‫و‬ ‫نمادهای‬ .  ‫دوم‬ ‫مثال‬ : ‫به‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫بنشینیم‬ ‫هواپیما‬ ‫یك‬ ‫خلبان‬ ‫كابین‬ ‫در‬ ‫بخواهیم‬ ‫اگر‬ ‫بتوانیم‬ ‫تا‬ ‫داریم‬ ‫ها‬ ‫مهارت‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫مجموعه‬ ‫به‬ ‫نیاز‬ ‫درآوریم‬ ‫پرواز‬ ‫مقصد‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫كرده‬ ‫كنترل‬ ،‫كشانده‬ ‫پرواز‬ ‫به‬ ،‫درآورده‬ ‫حركت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫هواپیما‬ ‫برسانیم‬ . ‫غیراز‬ ‫مگر‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫؟‬  ‫هاست‬ ‫مهارت‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫آمیزه‬ ‫كسب‬ ‫مستلزم‬ ‫هم‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫به‬ ‫شدن‬ ‫مسلط‬ . ‫با‬
  • 13.  ‫از‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫باشیم‬ ‫گمان‬ ‫این‬ ‫بر‬ ‫است‬ ‫ممكن‬ ‫موضوع‬ ،‫جا‬ ‫این‬ ‫كه‬ ‫حالی‬ ‫در‬ ،‫هستیم‬ ‫برخوردار‬ ‫كافی‬ ‫های‬ ‫مهارت‬ ‫و‬ ‫كار‬ ‫تازه‬ ‫ملوان‬ ‫یك‬ ‫های‬ ‫مهارت‬ ‫به‬ ‫تواند‬ ‫می‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫باشد‬ ‫شبیه‬ ‫ماهر‬ ‫ملوان‬ ‫یك‬ ‫یا‬ . ‫دریا‬ ‫به‬ ‫هم‬ ‫كار‬ ‫تازه‬ ‫ملوان‬ ‫را‬ ‫ساحل‬ ‫رنگ‬ ‫دیگر‬ ‫است‬ ‫ممكن‬ ‫اما‬ ‫رود‬ ‫می‬ ‫نبیند‬ . ‫ملوان‬ ‫برخالف‬ ‫دریا‬ ‫كه‬ ‫شرایطی‬ ‫در‬ ‫حتی‬ ‫است‬ ‫ممكن‬ ‫ماهر‬ ‫ملوان‬ ،‫كار‬ ‫تازه‬ ‫بهخوبی‬ ،‫برود‬ ‫هم‬ ‫اگر‬ ‫و‬ ‫نكند‬ ‫آب‬ ‫عزم‬ ً ‫اصال‬ ‫است‬ ‫توفانی‬ ‫مقابله‬ ‫امواج‬ ‫با‬ ‫چگونه‬ ‫و‬ ‫رفت‬ ‫پیش‬ ‫باید‬ ‫عمقی‬ ‫چه‬ ‫تا‬ ‫میداند‬ ‫بازگشت‬ ‫ساحل‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫كرد‬ ‫عبور‬ ‫ها‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫و‬ .
  • 14. ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫ضرورت‬  ‫نیاز‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫به‬ ‫چرا‬ ‫كه‬ ‫باشد‬ ‫شده‬ ‫مشخص‬ ‫حدودی‬ ‫تا‬ ‫باید‬ ‫جا‬ ‫این‬ ‫تا‬ ‫داریم‬ . ‫اشباع‬ ‫شرایط‬ ‫در‬ ‫ناخواه‬ ‫خواه‬ ‫كه‬ ‫كنیم‬ ‫می‬ ‫زندگی‬ ‫دنیایی‬ ‫در‬ ‫امروز‬ ‫دارد‬ ‫قرار‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ . ‫است‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫سرشار‬ ‫ما‬ ‫پیرامون‬ ‫فضای‬ . ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫فضا‬ ‫در‬ ‫موجود‬ ‫اطالعات‬ ‫این‬ ،‫آید‬ ‫درمی‬ ‫صدا‬ ‫به‬ ‫نفر‬ ‫یك‬ ‫همراه‬ ‫تلفن‬ ‫وقتی‬ ‫مثال‬ ‫میتواند‬ ‫دم‬ ِ ‫مو‬ ‫یك‬ ‫زمانیكه‬ ‫یا‬ ‫شده؛‬ ‫گیرنده‬ ‫تماس‬ ‫با‬ ‫او‬ ‫ارتباط‬ ‫پل‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫همین‬ ‫از‬ ‫است‬ ‫دیگر‬ ‫نشانهای‬ ،‫بكشاند‬ ‫اینترنت‬ ‫بیانتهای‬ ‫جهان‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫افراد‬ ‫و‬ ‫روزنامه‬ ‫ها‬ ‫میلیون‬ ‫كه‬ ‫حاال‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫جهان؛‬ ‫بر‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫اشباع‬ ‫حاكمیت‬ ‫شرایط‬ ‫همه‬ ،‫بارد‬ ‫می‬ ‫زمان‬ ‫و‬ ‫زمین‬ ‫بر‬ ‫تلویزیونی‬ ‫ی‬ ‫شبكه‬ ‫و‬ ‫خبرگزاری‬ ‫و‬ ‫كتاب‬ ‫و‬ ‫مجله‬ ‫رژیم‬ ‫یك‬ ‫و‬ ‫بگیرند‬ ‫سر‬ ‫بر‬ ‫چتری‬ ،‫فضایی‬ ‫چنین‬ ‫برابر‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫دارند‬ ‫نیاز‬ ‫مصرف‬ ‫كنند‬ ‫اتخاذ‬ . ‫دقت‬ ‫بیشتر‬ ‫هایشان‬ ‫انتخاب‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫دارند‬ ‫نیاز‬ ‫همه‬ ‫در‬ ‫مردم‬ ‫آنچه‬ ‫مانند‬ ‫درست‬ ،‫كنند‬ ‫ی‬ ‫تغذیه‬ ‫مورد‬ ‫كنند‬ ‫می‬ ‫عمل‬ ‫خودشان‬ . ‫چون‬ ‫كه‬ ‫هستند‬ ‫مراقب‬ ،‫اند‬ ‫شده‬ ‫باسوادتر‬ ‫اكنون‬ ‫مردم‬ ‫می‬ ‫مصرف‬ ‫كه‬ ‫درغذایی‬ ‫كنند‬ ‫هم‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫فضای‬ ‫در‬ ‫باشد؛‬ ‫باید‬ ‫دیگر‬ ‫مواد‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫ویتامین‬ ،‫كلسترول‬ ‫چقدر‬ ‫های‬ ‫رسانه‬ ‫معرض‬ ‫در‬ ‫باید‬ ‫مقدار‬ ‫چه‬ ‫دانست‬ ‫باید‬ ‫مختلف‬ ،‫دیداری‬ ‫از‬ ‫اعم‬ ‫ها‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫چیزهایی‬ ‫چه‬ ‫و‬ ‫بود‬ ‫نوشتاری‬ ‫و‬ ‫شنیداری‬ ‫برداشت‬ .  ‫تواند‬ ‫می‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ،‫كنید‬ ‫می‬ ‫حركت‬ ‫اطالعاتی‬ ‫های‬ ‫بزرگراه‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫زمانی‬ ‫هایی‬ ‫سایت‬ ‫چه‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫وقتتان‬ ‫از‬ ‫مقدار‬ ‫چه‬ ‫بگوید‬ ‫شما‬ ‫به‬ - ‫شده‬ ‫شناخته‬ ‫از‬ ‫اعم‬
  • 15.
  • 16. ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫جنبه‬ ‫سه‬  ‫ی‬ ‫نحوه‬ ‫از‬ ‫مخاطبان‬ ‫درك‬ ‫قدرت‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫متضلع‬ ‫موضوع‬ ‫یك‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫را‬ ‫ها‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫سازی‬ ‫معنی‬ ‫های‬ ‫شیوه‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫كاركرد‬ ‫طرف‬ ‫توجه‬ ‫مورد‬ ‫و‬ ‫عادت‬ ‫یك‬ ‫به‬ ‫مخاطبان‬ ‫برای‬ ‫را‬ ‫واكاوای‬ ‫این‬ ‫كوشد‬ ‫می‬ ‫و‬ ‫دهد‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫كند‬ ‫تبدیل‬ ‫وظیفه‬ . ،‫دسترسی‬ ‫منطقی‬ ‫بستر‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫را‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫گوناگون‬ ‫های‬ ‫شكل‬ ‫در‬ ‫ارتباط‬ ‫تولید‬ ‫و‬ ‫تحلیل‬ ‫و‬ ‫تجزیه‬ ‫ضوابط‬ ‫تأمین‬ ‫حال‬ ‫همین‬ ‫مصرف‬ ‫دانست‬ ‫انتقادی‬ ‫منظر‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫محتوای‬ .  ‫از‬ ‫عبارتند‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫ی‬ ‫جنبه‬ ‫سه‬ : ‫الف‬ : ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫آگاهی‬ ‫ارتقاء‬ ‫رژیم‬ ‫مصرف‬ ‫ی‬ ‫نحوه‬ ‫و‬ ‫میزان‬ ‫تعیین‬ ‫بهتر‬ ‫عبارت‬ ‫به‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫ای؛‬ ‫رسانه‬ ‫مصرف‬ ‫غذای‬ ‫محتوای‬ ‫همان‬ ‫كالم‬ ‫یك‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫گوناگون‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫منابع‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫هاست‬ ‫رسانه‬ . ‫ب‬ : ‫ج‬ ‫انتقادی‬ ‫تماشای‬ ‫یا‬ ‫مطالعه‬ ‫های‬ ‫مهارت‬ ‫آموزش‬ : ‫تجزیه‬ ‫قابل‬ ‫اول‬ ‫نگاه‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫اقتصادی‬ ‫و‬ ‫سیاسی‬ ،‫اجتماعی‬ ‫تحلیل‬ ‫و‬ ‫مشاهده‬ ‫نیست‬ .  ‫و‬ ‫میزان‬ ‫به‬ ‫داشتن‬ ‫توجه‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫موضوع‬ ‫در‬ ‫نكته‬ ‫اولین‬ ‫بنابراین‬ ‫نسبت‬ ‫مصرف‬ ‫و‬ ‫باشد‬ ‫انتقادی‬ ‫موضع‬ ‫از‬ ‫باید‬ ‫كمان‬ ‫رنگین‬ ‫در‬ ‫رسانه‬ ‫هر‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫خواندن‬ ‫و‬ ‫دیدن‬ ‫كه‬ ‫نكته‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫سپس‬ ‫و‬ ‫رسانههاست‬ ‫نكته‬ ‫سومین‬ ‫باید‬ ‫هم‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫مالكان‬ ‫و‬ ‫اندركاران‬ ‫دست‬ ‫نقش‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫این‬ ً ‫عمدتا‬ ‫شنیدن‬ ‫داشت‬ ‫توجه‬ . ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫از‬ ‫تر‬ ‫امروزی‬ ‫و‬ ‫نوتر‬ ‫های‬ ‫تلقی‬ ‫گفت‬ ‫بتوان‬ ‫شاید‬
  • 17. ‫سواد‬ ‫با‬ ‫مرتبط‬ ‫هاي‬ ‫توانایی‬ ‫رسانه‬ ‫ای‬ ‫در‬ ‫توان‬ ‫مي‬ ‫كه‬ ‫هایي‬ ‫توانایی‬ ‫از‬ ‫برخي‬ ‫ی‬ ‫سایه‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫كرد‬ ‫كسب‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫قرارند‬ :  1 . ‫و‬ ‫پردازش‬ ‫براي‬ ،‫كامپیوتر‬ ‫جمله‬ ‫از‬ ‫روز‬ ‫تكنولوژي‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫توانایی‬ ‫اطالعات؛‬ ‫تولید‬  2 . ‫روابط‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫نتیجهگیري‬ ‫توانایی‬ ‫و‬ ‫علی‬ ‫گزارشهاي‬ ‫میان‬ ،‫معلولي‬ ‫رسانه‬ ‫ها‬ ‫عمومي‬ ‫واكنش‬ ‫و‬ ‫؛‬  3 . ‫تأثیر‬ ‫تشخیص‬ ‫توانایی‬ ،‫تحریف‬ ،‫سازي‬ ‫كلیشه‬ ‫تبلیغات‬ ‫رسانه‬ ‫در‬ ‫خشنونت‬ ‫و‬ ‫دیداري؛‬ ‫هاي‬  4 . ‫بصري؛‬ ‫تصویرهاي‬ ‫آوردن‬ ‫بوجود‬ ‫و‬ ‫تفسیر‬ ‫تشخیص‬ ‫توانایی‬  5 . ‫توانایی‬ ‫مصرف‬ ‫ها؛‬ ‫رسانه‬ ‫از‬ ‫منفعالنه‬ ‫نه‬ ‫و‬ ‫انتقادي‬  6 . ‫رژیم‬ ‫اتخاذ‬ ‫توانایی‬ ‫مصرف‬ ‫برخوردار‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫از‬ ‫كه‬ ‫كسي‬ ‫اي؛‬ ‫رسانه‬ ‫از‬ ‫چگونه‬ ‫و‬ ‫مقدار‬ ‫چه‬ ‫كه‬ ‫بگیرد؛‬ ‫تصمیم‬ ‫درستي‬ ‫به‬ ‫تواند‬ ‫مي‬ ‫است‬ ‫غذاهاي‬ ‫بگیرد؛‬ ‫قرار‬ ‫رسانه‬ ‫از‬ ‫هائي‬ ‫بخش‬ ‫چه‬ ‫معرض‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫کرده‬ ‫استفاده‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬  7 . ‫رسانه‬ ‫اقتصادي‬ ‫و‬ ‫سیاسي‬ ،‫اجتماعي‬ ‫تحلیل‬ ‫و‬ ‫تجزیه‬ ‫توانایی‬ ‫ها‬ .
  • 18. ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫اصلي‬ ‫هاي‬ ‫ویژگي‬  1 . ‫است‬ ‫گوناگون‬ ‫درجات‬ ‫داراي‬ ‫موضوعي‬ ،‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫مقوله؛‬ ‫نه‬ ‫و‬ ‫پیوستار‬ . ،‫جعبه‬ ‫یك‬ ‫مانند‬ ‫و‬ ‫رود‬ ‫مي‬ ‫بشمار‬ ‫تشكیك‬ ‫به‬ ‫مقول‬ ،‫منطقي‬ ‫نظر‬ ‫از‬ ‫واقع‬ ‫در‬ ‫نگرفت‬ ‫جاي‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫گرفت‬ ‫جاي‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫باید‬ ‫یا‬ ‫كه‬ ‫نیست‬ ‫اي‬ ‫مقوله‬ . ‫دیگر‬ ‫بعبارت‬ ‫دو‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫با‬ ‫مقایسه‬ ‫در‬ ‫افراد‬ ‫و‬ ‫بوده‬ ‫اثبات‬ ‫و‬ ‫نفي‬ ‫بین‬ ‫دائر‬ ‫كه‬ ‫نیست‬ ‫موضوعي‬ ‫با‬ ‫مقایسه‬ ‫در‬ ‫افراد‬ ‫بلكه‬ ‫شوند؛‬ ‫تقسیم‬ ‫آن‬ ‫فاقد‬ ‫و‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫حائز‬ ٔ‫ه‬‫دست‬ ‫پیوستاري‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫هستند‬ ‫دارا‬ ‫را‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫از‬ ‫مختلفي‬ ‫درجات‬ ‫هریك‬ ‫آن‬ ‫را‬ ‫جایگاهي‬ ،‫باشد‬ ‫مي‬ ‫دماسنج‬ ‫شبیه‬ ‫كه‬ ‫اشغال‬ ‫كند‬ ‫مي‬ . ‫هاي‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫كساني‬ ‫اندازهاي‬ ‫چشم‬ ‫دارند‬ ‫قرار‬ ‫پیوستار‬ ‫این‬ ‫پائین‬ ‫ضعیف‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫به‬ ‫محدودي‬ ‫و‬ ‫معناي‬ ‫تفسیر‬ ‫در‬ ‫استفاده‬ ‫براي‬ ‫را‬ ‫كافي‬ ‫اندازهاي‬ ‫چشم‬ ‫آنها‬ ‫دانش‬ ‫و‬ ‫داشته‬ ‫نمي‬ ‫فراهم‬ ،‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫هاي‬ ‫پیام‬ ‫كند‬ .  2 . ُ ‫چند‬ ،‫بعدي‬ ‫اطالعات‬ ،‫گوناگون‬ ‫ابعاد‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫آن‬ ‫مستلزم‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫كنیم‬ ‫كسب‬ . ‫از‬ ‫عبارتند‬ ‫ابعاد‬ ‫این‬ : ‫و‬ ‫زیبائیشناختي‬ ،‫احساسي‬ ،‫شناختي‬ ‫بعد‬ ‫اخالقي‬ . ،‫ها‬ ‫تاریخ‬ ‫مانند‬ ‫دارد؛‬ ‫داللت‬ ‫بنیاد‬ ‫واقع‬ ‫اطالعات‬ ‫به‬ ‫شناختي‬ ٔ‫ە‬‫حوز‬ ‫تعاری‬ ،‫اسامي‬ ‫ؾ‬ ‫و‬ ... ‫م‬ ‫در‬ ،‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫گونه‬ ‫این‬ ‫ؽ‬ ‫هستند‬ ‫مستقر‬ ‫ز‬ . ‫اطالعات‬ ‫و‬ ‫خشم‬ ،‫نفرت‬ ،‫عشق‬ ‫مثل‬ ‫احساساتی‬ ‫درباره‬ ‫اطالعاتي‬ ‫حاوي‬ ‫كه‬ ‫احساسي‬ ٔ‫ە‬‫حوز‬ ... ‫حاوي‬ ‫كه‬ ‫شناختي‬ ‫زیبائي‬ ‫حوزه‬ ‫اطالعات‬ ‫جایگاه‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫مستقر‬ ‫قلب‬ ‫در‬ ،‫باشد‬ ‫مي‬ ‫دانست‬ ‫گوشها‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫چشم‬ ‫در‬ ‫باید‬ ‫را‬ ‫است‬ ‫پیام‬ ‫تولید‬ ‫روش‬ ٔ‫ە‬‫دربار‬ ‫اطالعاتي‬ . ،‫باشد‬ ‫داشته‬ ‫وجود‬ ‫دیدن‬ ‫و‬ ‫شنیدن‬ ‫براي‬ ‫تري‬ ‫دقیق‬ ‫و‬ ‫تر‬ ‫قوي‬ ‫گوش‬ ‫و‬ ‫چشم‬ ‫هرقدر‬ ‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫دارنده‬ ‫نصیب‬ ‫بیشتري‬ ‫و‬ ‫بهتر‬ ‫شناختي‬ ‫زیبایي‬ ‫اطالعات‬ . ‫جایگاه‬ ‫و‬ ‫ضمیر‬ ‫در‬ ،‫است‬ ‫ارزشها‬ ٔ‫ە‬‫دربار‬ ‫اطالعاتي‬ ‫شامل‬ ‫كه‬ ‫هم‬ ‫اخالقي‬ ٔ‫ه‬‫عرص‬ ‫اطالعات‬
  • 19.  ‫چهار‬ ‫هر‬ ‫از‬ ‫اطالعاتي‬ ‫حاوي‬ ‫باید‬ ،‫دانشي‬ ‫قدرتمند‬ ‫ساختار‬ ،‫نباشد‬ ‫موجود‬ ‫اطالعات‬ ‫نوع‬ ‫یك‬ ‫اگر‬ ‫و‬ ‫باشد‬ ‫مذكور‬ ٔ‫ە‬‫حوز‬ ،‫دانش‬ ‫ساختار‬ ‫ضعیف‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ،‫آن‬ ٔ‫ه‬‫نتیج‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫شود؛‬ ‫مي‬ ،‫شده‬ ‫تشكیل‬ ‫ساختارها‬ ‫همین‬ ‫از‬ ‫كه‬ ‫ضعیف‬ ‫توان‬ ‫نمي‬ ‫و‬ ‫شد‬ ‫خواهد‬ ‫داد‬ ‫تشخیص‬ ‫را‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫پیام‬ ‫هاي‬ ‫نارسایي‬ ،‫درستي‬ ‫به‬ .
  • 20. ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫اصول‬  ‫مورد‬ ‫اصول‬ ‫این‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫استوار‬ ‫اصولي‬ ‫پایه‬ ‫بر‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫گیرد‬ ‫مي‬ ‫قرار‬ ‫كشوري‬ ‫هر‬ ‫گذاران‬ ‫سیاست‬ ‫و‬ ‫راهبردسازان‬ ‫التفات‬ . ‫از‬ ‫عبارتند‬ ‫اصول‬ ‫این‬ ‫مهمترین‬ ‫از‬ ‫برخي‬ :  1 ) ‫به‬ ‫را‬ ‫دنیایي‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫هستند؛‬ ‫اي‬ ‫سازه‬ ‫و‬ ‫ساختگي‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫یك‬ ‫از‬ ‫اما‬ ،‫رسد‬ ‫مي‬ ‫نظر‬ ‫به‬ ‫حقیقي‬ ‫اگرچه‬ ‫كه‬ ‫گذارند‬ ‫مي‬ ‫نمایش‬ ‫معرض‬ ‫در‬ ‫آنرا‬ ،‫ندارد‬ ‫خارجي‬ ‫مابإزاي‬ ً ‫معموال‬ ‫كه‬ ‫گزینششده‬ ‫نگاه‬ ‫نمایش‬ ‫در‬ ‫مجاز‬ ‫و‬ ‫واقعیت‬ ‫میان‬ ‫مرز‬ ‫اینرو‬ ‫از‬ ‫میدهند؛‬ ‫قرار‬ ‫دید‬ ‫است‬ ‫دشوار‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬ .  2 ) ‫ارائه‬ ‫شیوه‬ ‫میان‬ ‫كنند؛‬ ‫مي‬ ‫بازسازي‬ ‫را‬ ‫واقعیت‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫در‬ ‫از‬ ‫عالم‬ ‫این‬ ‫درك‬ ‫شیوه‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫بوسیله‬ ‫عالم‬ ‫وقایع‬ ‫سوي‬ ‫تلویزیون‬ ‫در‬ ‫جنایت‬ ‫میزان‬ ‫آمریكا‬ ‫مصرف‬ ‫یك‬ ،‫رسانه‬ ‫كنندگان‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫معناداري‬ ‫و‬ ‫قطعي‬ ‫رابطه‬ . ‫دنیاي‬ ‫برابر‬ ‫چندین‬ ً ‫مثال‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫واقعي‬ ‫مصرف‬ ‫اندازه‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫دنیاي‬ ‫آمریكایي‬ ‫كنندگان‬ ‫پندارند‬ ‫مي‬ ‫تهدید‬ ‫از‬ ‫آكنده‬ ‫و‬ ‫خشن‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫ساخته‬ ‫دنیاي‬ . ‫این‬ ‫چیزي‬ ‫همان‬ ،‫واقعیت‬ ‫درك‬ ‫براي‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫شدن‬ ‫واسطه‬ ‫یعني‬ ‫امر؛‬ ‫كه‬ ‫است‬ " ‫بودیار‬ " ٔ‫ه‬‫مرحل‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫رهگذر‬ ‫از‬ ‫جامعه‬ ‫است‬ ‫معتقد‬ ‫كه‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫نوین‬ ‫نظم‬ ‫یك‬ ‫آن‬ ‫بر‬ ‫و‬ ‫رسد‬ ‫مي‬ ‫وانمودگي‬ ‫و‬ ‫نمادین‬ ‫شود‬ ‫مي‬ ‫حاكم‬ ،‫است‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫نمودهاي‬ ‫پرداخته‬ ‫و‬ ‫ساخته‬ .  3 ) ‫گیرند؛‬ ‫مي‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫نظر‬ ‫مورد‬ ‫مفهوم‬ ‫مخاطبان‬
  • 21.  4 ) ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫محصوالت‬ ‫اهداف‬ ‫واقعي‬ ‫درك‬ ‫نوع‬ ‫هر‬ ‫دارند؛‬ ‫تجاري‬ ‫ضرورت‬ ‫و‬ ‫اقتصادي‬ ‫زمینه‬ ‫از‬ ‫توان‬ ‫نمي‬ ‫را‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫محتواي‬ ‫از‬ ‫جدا‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫صنعت‬ ‫محرك‬ ‫مالي‬ ‫هاي‬ ‫دانست‬ .  5 ) ‫ارزشی‬ ‫و‬ ‫ایدئولوژیكي‬ ‫هاي‬ ‫پیام‬ ‫دربردارنده‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫زیادي‬ ‫اندازه‬ ‫تا‬ ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫هاي‬ ‫پیام‬ ‫هستند؛‬ ‫تبلیغاتي‬ ‫بوده‬ ‫بصورت‬ ‫را‬ ‫معیني‬ ‫اساسي‬ ‫باورهاي‬ ‫و‬ ‫ارزشها‬ ً ‫تلویحا‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫كنند‬ ‫مي‬ ‫منتقل‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫ساخته‬ ،‫مداوم‬ . ‫كلي‬ ‫روند‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ، ‫روح‬ ‫مثل‬ ‫ایدئولوژیكي؛‬ ‫هاي‬ ‫پیام‬ ً ‫تصریحا‬ ‫مصرف‬ ‫نقش‬ ،‫گرایي‬ ‫كند‬ ‫مي‬ ‫منتقل‬ ‫را‬ ‫چرا‬ ‫و‬ ‫چون‬ ‫بي‬ ‫پرستي‬ ‫وطن‬ ‫و‬ ‫زنان‬ .  6 ( ‫بر‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫دارند؛‬ ‫اجتماعي‬ ‫و‬ ‫سیاسي‬ ‫بار‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫ت‬ ‫و‬ ‫سیاسي‬ ‫مسائل‬ ‫ؽ‬ ‫پس‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫دارند‬ ‫زیادي‬ ‫تأثیر‬ ‫اجتماعي‬ ‫ییرات‬ ‫سلطه‬ ‫صاحب‬ ‫دولتهاي‬ ‫اجتماعي‬ ‫سیاسي‬ ‫منافع‬ ،‫گرایي‬ ‫آزادي‬ ‫نقاب‬ ‫را‬ ‫مي‬ ‫تأمین‬ ‫نمایند‬  7 ( ‫اي‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫اصل‬ ‫دارد؛‬ ‫خاصي‬ ‫زیباشناختي‬ ‫شكل‬ ‫رسانه‬ ‫هر‬ ‫هر‬ ‫فرد‬ ‫به‬ ‫منحصر‬ ‫مشخصات‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫ویژگي‬ ‫درك‬ ‫به‬ ‫قادر‬ ‫را‬ ‫ما‬ ‫كند‬ ‫مي‬ ‫رسانه‬ . ‫و‬ ‫شكل‬ ‫ارتباط‬ ‫نحوه‬ ‫توانیم‬ ‫مي‬ ‫ترتیب‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫پیام‬ ‫مفهومي‬ ‫درك‬ ‫بر‬ ‫عالوه‬ ‫و‬ ‫کرده‬ ‫درك‬ ‫و‬ ‫جستجو‬ ‫را‬ ‫محتوا‬ ‫دریابیم‬ ‫نیز‬ ‫را‬ ‫رسانه‬ ‫بیان‬ ‫و‬ ‫گفتن‬ ٔ‫ە‬‫نحو‬ ،‫رسانه‬ .
  • 22. ‫سواد‬ ‫آموزش‬ ‫برای‬ ‫سیاستگذاری‬ ‫ایران‬ ‫در‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬  ‫آموزشی‬ ‫و‬ ‫فرهنگی‬ ‫مباحث‬ ‫به‬ ‫کشور‬ ‫توسعه‬ ‫های‬ ‫برنامه‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫گونه‬ ‫همان‬ ‫مبذول‬ ‫ای‬ ‫ویژه‬ ‫توجه‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫آموزش‬ ‫به‬ ‫باید‬ ،‫شود‬ ‫می‬ ‫اشاره‬ ‫شود‬ .  ‫گیرد‬ ‫صورت‬ ‫کودکی‬ ‫از‬ ‫باید‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ . ‫سن‬ ‫با‬ ‫متناسب‬ ‫باید‬ ‫والدین‬ ‫ورزند‬ ‫مبادرت‬ ‫او‬ ‫آموزش‬ ‫به‬ ‫کودک‬ . ‫شخصیت‬ ‫و‬ ‫پیام‬ ‫درباره‬ ‫مثال‬ ‫برای‬ ‫کنند‬ ‫وگو‬ ‫گفت‬ ‫او‬ ‫با‬ ‫کند‬ ‫می‬ ‫تماشا‬ ‫که‬ ‫کارتونی‬ ‫های‬ . ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫مدارس‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫شود‬ ‫وارد‬ ‫نیز‬ ‫رسمی‬ ‫آموزش‬ ‫درسی‬ ‫های‬ ‫سیالبس‬ ‫در‬ ‫باید‬ ‫اختصاص‬ ‫گوناگون‬ ‫های‬ ‫رسانه‬ ‫های‬ ‫پیام‬ ‫تفسیر‬ ‫و‬ ‫بررسی‬ ‫و‬ ‫نقد‬ ‫به‬ ‫ساعاتی‬ ‫شود‬ ‫داده‬ . ‫هستند؛‬ ‫دخیل‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫آموزش‬ ‫امر‬ ‫در‬ ‫نیز‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫رسانه‬ ‫گوناگون‬ ‫محتواهای‬ ‫پخش‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫توانند‬ ‫می‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫مثال‬ ‫برای‬ ‫بپرسند‬ ‫را‬ ‫سواالتی‬ ‫مخاطب‬ ‫از‬ ‫پیام‬ ‫آن‬ ‫فحوای‬ ‫از‬ ‫ای‬ . ‫خوانش‬ ‫هرمونتیک‬ ‫کرد‬ ‫توجه‬ ‫موضوع‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫سطور‬ ‫میان‬ . ‫است‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ‫مهارت‬ ‫این‬ ‫تقویت‬ . ‫در‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫شرایط‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ‫سایر‬ ‫با‬ ‫رقابت‬ ‫در‬ ‫باید‬ ‫خود‬ ‫کالن‬ ‫های‬ ‫سیاستگذاری‬ ‫ورزند‬ ‫مبادرت‬ ‫شده‬ ‫ارائه‬ ‫های‬ ‫پیام‬ ‫بخشی‬ ‫کیفیت‬ ‫به‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫تکثر‬ .  ‫سایر‬ ‫آموزشی‬ ‫الگوهای‬ ‫از‬ ‫گیری‬ ‫بهره‬ ‫ضمن‬ ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫آموزش‬ ‫بحث‬ ‫در‬ ‫کرد‬ ‫توجه‬ ‫جامعه‬ ‫افراد‬ ‫های‬ ‫ویژگی‬ ‫و‬ ‫عادات‬ ‫به‬ ‫باید‬ ،‫کشورها‬ . ‫واقع‬ ‫در‬
  • 23.
  • 25. ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫همایش‬ ( ‫جلسه‬ ‫اول‬ ) - ‫امامی‬ ‫دکتر‬
  • 26. ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫همایش‬ ( ‫دوم‬ ‫جلسه‬ ) - ‫غفاری‬ ‫استاد‬
  • 27. ‫ای‬ ‫رسانه‬ ‫سواد‬ ‫همایش‬ ( ‫جلسه‬ ‫سوم‬ ) - ‫امامی‬ ‫دکتر‬