Εορταστικό Γλώσσας Ε΄ δημοτικού http://users.sch.gr/dimylonaki/mathimata_glossa_xristougenna_e.htm

2. Τη μέρα της χριστουγεννιάτικης
γιορτής στο σχολείο (ή όποια
άλλη στιγμή αποφασίσετε
με τον δάσκαλο ή τη δασκάλα
σας) μπορείτε να ασχοληθείτε
με ζαχαροπλαστική! Φτιάξτε
τον κορμό με μπισκότα από
την παρακάτω συνταγή ή όποιο
άλλο γλυκό είναι εύκολο για
σας.
ΣΗΜ.: Βάζω πρώτη τη συνταγή
για να προλάβει να γίνει το γλυκό
πριν τη λήξη του προγράμματος.

3. Το χιόνι γέμισε μ’ ασήμι τη γη
που απ’ το ποτήρι του ουρανού έχει χυθεί.
Και μες σε τούτη τη νυχτιά την ιερή
τα μάτια οι άνθρωποι σηκώνουν ψηλά
να δουν μια ευχή γραμμένη καθαρά
ελπίδα κι ειρήνη στη γη και χαρά.
Κι ενώ οι καμπάνες χαρμόσυνα ηχούν,
τον Χριστό που εγεννήθη οι πιστοί προσκυνούν
και το θαύμα της γέννησης όλοι υμνούν.
Στη φάτνη ολόχρυσο του άστρου το φως
σκορπίζεται απλόχερα με τραγούδι γλυκό
και σκίζει τα ουράνια το καμπαναριό.
Faith Baldwin (μετάφρ. Άννα Παπασταύρου)
Ποιες εικόνες
δημιουργεί το ποίημα;
Υπογραμμίστε τους
στίχους που
περιγράφουν
εικόνες.
• Ποια είναι η σημασία
της νύχτας των
Χριστουγέννων για
τους χριστιανούς;
• Ποιο είναι το μήνυμα
των Χριστουγέννων
για όλο τον κόσμο;

4. Η νύχτα των Χριστουγέννων είναι σημαντική για τους χριστιανούς, καθώς
γεννήθηκε ο Χριστός. Γεννήθηκε στη φάτνη και έζησε στη γη για να διδάξει
στους ανθρώπους την ταπεινότητα και την αγάπη.
Τα Χριστούγεννα είναι από τις σπουδαιότερες χριστιανικές γιορτές και γιορ-
τάζονται σε όλον τον κόσμο με μεγαλοπρέπεια. Τα Χριστούγεννα θυμίζουν
σε όλους ότι η αγάπη, η ειρήνη, η αλληλεγγύη είναι αξίες που πρέπει να
έχουν όλοι οι άνθρωποι. Μας θυμίζουν ότι πρέπει όλοι να αγωνιζόμαστε για
να εξαφανίσουμε από τη γη τους πολέμους, την πείνα, το μίσος, τον φόβο,
τη φτώχεια κλπ.

5. Πολλοί, όταν μιλάνε για τα Χριστούγεννα, έχουν στον νου τους ένα ζεστό,
στολισμένο γιορταστικό δωμάτιο, μ’ ένα τραπέζι φορτωμένο άφθονες και
λαχταριστές λιχουδιές, γεμάτο με χαρούμενους ανθρώπους, που αλλάζουν
ευχές και δώρα, καθώς ακούγονται τα κάλαντα από τρυφερές παιδικές
φωνές.
Για τον μικρό Άντη όμως αυτά τα Χριστούγεννα ή-
ταν πολύ διαφορετικά. Ούτε ελατοκορφές στολισμένες
με κεράκια και χρυσωπές γυάλινες μπάλες ούτε τζάκι
απ’ όπου να ξεχύνεται το άρωμα του ρετσινιού κι η
θαλπωρή του πευκοκούτσουρου που καίγεται ούτε γε-
μιστή με κάστανα γαλοπούλα ούτε καινούρια ρούχα
και παιχνίδια. Για μοναδικό δώρο είχε πάρει μια αλλα-
ξιά με μεταχειρισμένα ρούχα.

6. Ζούσε με τη μητέρα του και άλλες οικογένειες μέσα σε αντίσκηνα, ανίκανα
να εμποδίσουν τον άνεμο και τη βροχή να τους περονιάζουν. Στο σχολείο
έκανε παρέα με μερικούς συμμαθητές του, προσφυγόπουλα σαν τον ίδιο. Μα
νοσταλγούσε τους παλιούς φίλους των ευτυχισμένων ημερών. Η μεγάλη
καταστροφή τούς είχε σκορπίσει και τους είχε κάνει να χαθούν. Οι νέοι του
σύντροφοι ήταν, όπως ο ίδιος, συγκρατημένοι και διστακτικοί στα παιχνίδια
και σε όλες τις εκδηλώσεις, λες και προσπαθούσαν μάταια να ξεδιαλύνουν σε
τι είχαν φταίξει και τους τιμώρησαν με σκληρό τρόπο. Για τον μικρό Άντη
όμως υπήρχε
μια παραπανίσια
απώλεια. Στον
πόλεμο, που
τόσο
αναπάντεχα είχε
σαρώσει τη
χώρα, είχε χαθεί
ο πατέρας του...

7. Την παραμονή των Χριστουγέννων ο Άντη καθόταν μόνος. Η μητέρα είχε
πάει να πάρει λίγα τρόφιμα, που η κυβέρνηση μοίραζε για τις γιορτές στους
πρόσφυγες απ’ τη βοήθεια του ΟΗΕ. Άρχισε να ζωγραφίζει φιγούρες από
την αναπαράσταση της Γέννησης: τον Ιωσήφ, τον Χριστό, τη Μαρία, τους
Μάγους, τα ζώα, τους αγγέλους. Τι λογής πλάσματα ήταν αλήθεια οι
άγγελοι; Τους έβλεπε συχνά ζωγραφιστούς, μα έναν πραγματικό δεν έτυχε
ποτέ να ανταμώσει. Απορροφημένος από τις σκέψεις του,
δεν άκουσε...
Κ. Τζάμαλη, Χριστουγεννιάτικο δώρο (διασκευή)
από το βιβλίο Διηγήματα Χριστουγέννων, Πρωτοχρονιάς και Φώτων,
(ανθολόγ. Χ. Σακελλαρίου), εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα, 1985

8. Τα Χριστούγεννα είναι μια γιορτή με έντονο το στοιχείο της
παράδοσης. Οι ιστορίες, τα τραγούδια και όλα τα έθιμα του
δωδεκαημέρου συγκινούν τους μεγάλους και γεμίζουν χαρά τα
παιδιά.
• Ο Άντη δεν μπορεί να ζήσει τη μαγεία των Χριστουγέννων. Γιατί;
• Ποια μπορεί να είναι η πατρίδα του;
• Ποια νομίζετε ότι είναι τα συναισθήματα των παιδιών που δεν
μπορούν να χαρούν τις γιορτινές αυτές μέρες;
• Ποιο να είναι το τέλος αυτής της ιστορίας; Τι νομίζετε; Πήρε χαρά ο
Άντη με ένα απρόσμενο
χριστουγεννιάτικο δώρο;
• Εσείς τι δώρο θα του
κάνατε ή πώς αλλιώς θα
του δείχνατε την
αγάπη σας;

9. Το ότι έχασε τον πατέρα του στον
πόλεμο, το ότι έχασε το σπίτι του που
τέτοια εποχή θα ήταν ζεστό και
στολισμένο και τώρα ζει σε μία κρύα
σκηνή
χωρίς φίλους και συγγενείς είναι οι
λόγοι που δεν μπορεί να ζήσει ο Άντη
τη μαγεία των Χριστουγέννων.
Η χώρα του είναι μία από αυτές όπου
γίνεται πόλεμος, ίσως η Συρία.
Τα συναισθήματα των παιδιών που δεν
μπορούν να χαρούν τις γιορτινές
μέρες είναι λύπη και απογοήτευση,
θλίψη, αλλά και θυμός.

10. Ήτανε κάποτε μια μάγισσα που τη λέγανε Φρικαντέλα
Ζαρζουέλα Σαλμονέλα Στρυφνίνη. Η Φρικαντέλα ήταν
κακιά. Τόσο κακιά, που μισούσε αφάνταστα όλα τα καλά.
Ακόμα και τις λέξεις που είχανε τις συλλαβές «καλά», κι
αυτές τις μισούσε. Για να σας δώσω να καταλάβετε,
η μάγισσα Φρικαντέλα δεν έτρωγε ποτέ καλαμαράκια.
Έτρωγε μόνο κακαμαράκια. Και στο σπίτι της δεν είχε
ούτε καλάθια ούτε μπουκαλάκια. Είχε μόνο κακάθια και
μπουκακάκια. Και δεν πήγαινε ποτέ εκδρομή στα
Καλάβρυτα. Πήγαινε κάθε χρόνο στα Κακάβρυτα. Και δε
χόρευε ποτέ καλαματιανό. Χόρευε μόνο κακαματιανό. Και,
βέβαια, δεν της αρέσανε καθόλου τα παραμύθια με καλό
τέλος. Έκλεβε από τα παιδιά τα βιβλία με καλό τέλος,
έκοβε την τελευταία σελίδα και στη θέση της έβαζε
ένα κακό τέλος...
Αλλά πιο πολύ απ’ όλα η μάγισσα Φρικαντέλα μισού-
σε τα κάλαντα. Δεν ήθελε να ακούει καθόλου κάλαντα.
Ήθελε να ακούει μόνο κάκαντα.

11. Μια μέρα, λοιπόν, παραμονή Πρωτο-
χρονιάς ήταν, η Φρικαντέλα ζύμωνε
κουλουράκια με μαγική μαγιά που
όποιος τα έτρωγε μεταμορφωνόταν
σε σαπουνόφουσκα, όταν άκουσε
χαρούμενες φωνές. Ήταν τα παιδιά
της γειτονιάς που χτυπούσαν τα
τριγωνάκια τους και τραγουδούσαν τα
κάλαντα. «Αρχιμηνιά κι Αρχιχρονιά,
ψιλή μου δεντρολιβανιά...» Η μάγισσα
βγήκε στο μπαλκόνι της και έμπηξε
τις φωνές: «Σκασμός, σκουπιδόπαι-
δα! Αν δε σταματήσετε να λέτε τα
κάλαντα, θα το μετανιώσετε πικρά!».
Ήταν τώρα έξω φρενών. «Τι να κάνω
άραγε για να τα τιμωρήσω;» σκεφτό-
ταν. «Το βρήκα! Θα τα μεταμορφώσω
τώρα αμέσως σε βατραχάκια!» Κού-
νησε πέρα δώθε το μαγικό της ραβδί
και μεταμόρφωσε όλα τα παιδιά σε
βρεγμένα βατραχάκια.

12. Αλλά αυτά συνέχισαν να κοάζουν με κέφι τα κάλαντα. Πεισμάτωσε και τα
μεταμόρφωσε σε γατούλες, αλλά αυτά συνέχισαν να νιαουρίζουν χαδιάρικα τα
κάλαντα. Θυμωμένη, με το μαγικό της ραβδί συνέχισε και τα έκανε κατσικάκια,
παπάκια, αγελαδίτσες, γαϊδουράκια, αλλά αυτά συνέχισαν με πείσμα να
τραγουδούν μελωδικά τα κάλαντα.

13. Απογοητευμένη καθώς ήταν, αποφάσισε να τα ξανακάνει παιδιά, αλλά
να κλέψει τις φωνές τους. «Να δούμε μετά πώς θα τραγουδάνε τα κάλαντα
χωρίς φωνές» σκέφτηκε. Το ’πε και το ’κανε. Κούνησε κυματιστά το μαγικό
ραβδί της και τους έκλεψε τις φωνές και τις φυλάκισε μέσα σε μαγικά
μπαλόνια. Σε ροζ μπαλόνια τις φωνές των κοριτσιών και σε γαλάζια των
αγοριών. Έτσι, λοιπόν, τα παιδιά έμειναν άφωνα. Ούτε να τραγουδήσουν
μπορούσαν ούτε να μιλήσουν ούτε να γελάσουν ούτε να παραπονεθούν.
Μόνο να ψιθυρίσουν, κι αυτό τόσο σιγανά, που μόλις ακουγόντουσαν.
Όταν βράδιασε, τα παιδιά πήγανε στο πέτρινο κάστρο της μάγισσας για
να βρούνε τις κλεμμένες φωνές τους. Με δυσκολία κατόρθωσαν να μπουν
στο στοιχειωμένο κάστρο. Εκεί είδαν τη μάγισσα να
κοιμάται ροχαλίζοντας. Παρ’ όλο που η μάγισσα
κοιμόταν του καλού καιρού, κρατούσε σφιχτά στο χέρι
της τα μπαλόνια με τις φωνές των παιδιών. Στο
κομοδίνο της βρισκόταν το μαγικό ραβδί της. Τα παιδιά
κλέβουν το ραβδί και με τα αγκάθια του σκαντζόχοιρου
σπάνε τα μπαλόνια. Από την πολλή φασαρία η
Φρικαντέλα ξυπνάει και βλέπει μπροστά της τα παιδιά.
Αρχίζει να τσιρίζει κι αυτά της λένε ότι θέλουν να της
πουν τα κάλαντα.

14. Ψάχνει να βρει το ραβδί της για να τα μεταμορφώσει, αλλά πουθενά. Το
βλέπει στα χέρια των παιδιών κι αυτά της υπόσχονται ότι θα της το δώσουν
εάν κάτσει φρόνιμα και ακούσει με κατάνυξη τα κάλαντα όπως τα λένε στην
Πελοπόννησο, στην Κρήτη, στην Κύπρο, στην Κέρκυρα, στη Θεσσαλία, στη
Μακεδονία και στη Μυτιλήνη.
Έτσι, τα παιδιά τραγουδούσαν όλο το βράδυ στη μάγισσα τα κάλαντα.
Κάλαντα μικρά και κάλαντα μεγάλα, κάλαντα από μέρη μακρινά και από
μέρη κοντινά, κάλαντα σημερινά και αλλοτινά. Όταν τελείωσαν και τα
τελευταία, ξημέρωνε πια. Τα παιδιά έδωσαν στη μάγισσα το μαγικό ραβδί
της. «Όχι» είπε «δεν το θέλω, καθόλου δεν το θέλω!» «Δε θέλεις το ραβδί
σου; Τι θέλεις τότε;» ρώτησαν απορημένα. «Να ερχόσαστε κάθε
Χριστούγεννα και κάθε Πρωτοχρονιά να μου λέτε τα κάλαντα. Τώρα που
αναγκάστηκα να τα ακούσω, κατάλαβα πόσο όμορφα είναι». Από τότε η
μάγισσα άλλαξε και άρχισαν να της αρέσουν όχι μόνο τα κάλαντα αλλά και
όλα τα καλά πράγματα.
Ευγένιος Τριβιζάς, Φρικαντέλα, η μάγισσα που μισούσε τα κάλαντα,
εκδ. Καλέντης, Αθήνα, 2003 (διασκευή)
Τα παιδιά του παραμυθιού, μετά από πολλές δυσκολίες, κατάφεραν, αφού
είπαν τα κάλαντα στη Φρικαντέλα, να την ημερέψουν. Γιατί; Τι επίδραση
είχαν τα κάλαντα στην ψυχή της Φρικαντέλας;

15. Τα παιδιά ηρέμησαν τη μάγισσα Φρικαντέλα τραγουδώντας τα κάλαντα.
Τα κάλαντα είναι τραγούδια με όμορφα με ευχές για υγεία, καλή τύχη, αγάπη,
τρυφερές στιγμές. Όταν τα ακούμε όλοι αισθανόμαστε μια χαρά και μια
λαχτάρα για τις όμορφες γιορτινές ημέρες που έρχονται. Στους μεγάλους
μάλιστα θυμίζουν τα παιδικά τους χρόνια, όταν και κείνοι έβγαιναν στους
δρόμους και τα τραγούδαγαν. Ίσως η μάγισσα να θυμήθηκε και αυτή τα
παιδικά της χρόνια, πράγμα που τη συγκίνησε και την έκανε να θυμηθεί
πόσο όμορφες είναι αυτές οι γιορτές.

18. Γράψτε ένα κείμενο για τα κάλαντα απαντώντας στις ερωτήσεις:
• Ποιας περιοχής τα κάλαντα θα πείτε;
• Με ποια παρέα; Σε ποια γειτονιά;
• Ποια μουσικά όργανα θα χρησιμοποιήσετε;
• Ποια μέτρα προστασίας θα πάρετε;
• Εκτός από τα χρήματα, τι άλλο σας ευχαριστεί και θέλετε να λέτε τα
κάλαντα;
• Πώς σκέφτεστε να
ξοδέψετε τα χρήματα
που θα μαζέψετε;

19. Πολωνία
Η παραμονή των Χριστουγέν-
νων ονομάζεται Γιορτή του
Αστεριού. Εκείνη την ημέρα
πολλοί ετοιμάζουν ένα ειδικό
γεύμα και κάθονται στο
τραπέζι όταν το πρώτο αστέρι
βγει στον ουρανό. Στη
συνέχεια τραγουδούν τα
κάλαντα και ανάβουν κεριά. Σε
μερικά σπίτια, τα αγόρια
ντύνονται σαν τους τρεις
μάγους και προσφέρουν τα
δώρα.

20. Μεξικό
Στο Μεξικό οι άνθρωποι διασκεδάζουν πολύ! Οι γιορτές αρχίζουν στις 16
Δεκεμβρίου με την αναπαράσταση της άφιξης της Μαρίας και του Ιωσήφ στη
Βηθλεέμ. Στη συνέχεια, ο κόσμος συγκεντρώνεται στα σπίτια, όπου πάντα
υπάρχει μια φάτνη σε μια γωνιά, και γιορτάζουν. Αυτό επαναλαμβάνεται
σε διαφορετικό σπίτι κάθε νύχτα, μέχρι τα Χριστούγεννα.

21. Αυστραλία και Νέα
Ζηλανδία
Στην Αυστραλία και
στη Νέα Ζηλανδία τα
Χριστούγεννα
πέφτουν
κατακαλόκαιρο. Γι’
αυτό και τα
κάλαντα μιλούν για
ήλιο και όχι για χιόνι.
Πολλοί τρώνε το
χριστουγεννιάτικο
γεύμα σε πικνίκ στην
παραλία, αλλά
υπάρχουν και
αρκετοί άλλοι που
απολαμβάνουν ένα
παραδοσιακό γεύμα
με γαλοπούλα.

22. Καναδάς
Στο Μόντρεαλ κάθε χρόνο γίνεται η μεγάλη παρέλαση του Αϊ-Βασίλη, ο
οποίος μέσα σε άρμα «πετάει» πάνω από τα έκπληκτα μάτια των παιδιών.
Το έθιμο προτείνει στα παιδιά να αφήνουν μπροστά
στο τζάκι γάλα και μπισκότα για τον Αϊ-Βασίλη.

23. Γαλλία, Ουγγαρία, Ελλάδα την ημέρα των Φώτων
Στη Γαλλία τη μέρα των Θεοφανίων φτιάχνουν μια πίτα και μέσα στη ζύμη
κρύβουν ένα φλουρί. Όποιος βρει το φλουρί ονομάζεται βασιλιάς ή
βασίλισσα.
Στην Ουγγαρία τη μέρα αυτή τα παιδιά μεταμφιέζονται σε μάγους και
μεταφέρουν τη φάτνη από πόρτα σε πόρτα ζητώντας ένα μικρό φιλοδώρημα.
Στη χώρα μας ρίχνουμε τον σταυρό στη θάλασσα για να τον πιάσει ο
καλύτερος και γρηγορότερος κολυμβητής.
Εικόνες των Χριστουγέννων, εκδ. Modern Times, Αθήνα, 1999
Ρωσία

24. Ήταν ένα δάσος με έλατα που είχε πια βαρεθεί να είναι δάσος. Για την ακρί-
βεια, είχε αρχίσει να βαριέται από τότε που οι νεράιδες μάζευαν τα μαγικά
ραβδιά τους, τους σάκους με τη μαγική χρυσόσκονη και, τέλος πάντων, όλα
τα μαγικά τους σύνεργα, κι έφευγαν μια μια γι’ αλλού, έτσι, χωρίς λόγο κι
αφορμή. Και τα πουλιά όλο και πιο σπάνια φτεροκοπούσαν στα κλαριά του,
ώσπου σταμάτησαν ολότελα να έρχονται. Όσο για τους ανθρώπους, αυτοί
ούτε καν υποψιάζονταν ίσως πως υπήρχε. Τόσο απόμακρα είχε φυτρώσει το
δάσος με τα έλατα.
Πλησίαζαν τα Χριστούγεννα,
και τα έλατα βαρυγκωμούσαν
για την άχαρη τύχη που τους
έλαχε τρίζοντας παράξενα τα
κλαριά τους. Α, να μπορούσαν,
λέει, να ταξίδευαν, να έβλεπαν
πολιτείες, κόσμο! Ούτε ένα
παιδί δεν είχαν δει ποτέ τους,
ούτε μια καμινάδα να καπνίζει,
ούτε ένα κοχύλι μικρούλι τόσο
δα.

25. Επειδή όμως το ήξεραν πως τα δέντρα μένουν ακίνητα, όλο και πιο πολύ
φούντωνε η επιθυμία τους για ταξίδια μακρινά. Είχαν ακουστά για κείνα τα
έλατα στα γιορτινά σαλόνια, με τα κλαριά τους φορτωμένα λαμπιόνια και
παιχνίδια, μα δεν τα ζήλευαν και πολύ, γιατί σαν τέλειωναν οι γιορτές
ξεραίνονταν πεταμένα στον δρόμο. Όχι, καθόλου δεν τα ζήλευαν...
Μια από κείνες τις νύχτες ήχησαν γλυκά κοντά στο δάσος με τα έλατα
τρία καμπανάκια, ντρίγκι, ντριν, ντραν. Ήταν το χρυσό το καμπανάκι, το
ασημένιο και το χάλκινο στο έλκηθρο του Αϊ-Βασίλη. Πήγαινε από Κίνα στην
Ευρώπη για να μαζέψει ο Αϊ-Βασίλης τα πρωτοχρονιάτικα δώρα. Σταμάτησε
να ξαποστάσει
λίγο, και το λίγο
έγινε πιο πολύ
γιατί, καθώς
άκουσε τα
παραπονιάρικα
τριξίματα, πήρε
την απόφαση
να κάνει κάτι και
για τα έλατα που
είχαν φυτρώσει
τόσο απόμακρα.

26. Και του ήρθε μια φαεινή ιδέα! Από καιρό σκόπευε να αλλάξει το κόκκινο
παλτό του με την άσπρη γούνα. Δεν ήταν μόνο που το είχε βαρεθεί, το ίδιο
χρόνια και χρόνια, αλλά, να, είχε αρχίσει να παλιώνει κιόλας, κι εκεί στον
γιακά και στα μανίκια είχε μετρήσει ο Αϊ-Βασίλης πέντ’ έξι τρύπες. Σκέφτηκε,
λοιπόν, πως, αν μίκραιναν τα έλατα και κόλλαγαν στο καινούριο του παλτό,
κι αυτός θα φόραγε, επιτέλους, κάτι πιο πρωτότυπο κι εκείνα τις γιορτινές
μέρες θα ταξίδευαν μαζί του σ’ ολόκληρη τη γη, απ’ άκρη σ’ άκρη.

27. Κι έτσι έγινε. Μίκρυναν τα έλατα, μίκρυναν κι άλλο, κι άλλο, κι ήρθαν και
κόλλησαν στο καινούριο παλτό του Αϊ-Βασίλη. «Να ξεκινήσει το έλκηθρο!»
πρόσταξε εκείνος.
Σε μια και μόνη μέρα ταξίδεψαν τα έλατα σε τριακόσιες δυο πολιτείες, σ’
έξι χιλιάδες πεντακόσια δώδεκα χωριά, συνάντησαν αμέτρητα παιδιά κι
άκουσαν τα κάλαντα σ’ εκατό διαφορετικές γλώσσες.Την άλλη μέρα είδαν κι
άκουσαν ακόμη πιο πολλά. Έτσι κυλούσαν οι μέρες, με το έλκηθρο μια να
πετάει πάνω από θάλασσες, και μια να τρέχει σε χιονισμένες πεδιάδες και
βουνά. Περνώντας το έλκηθρο από ένα χωριό στην έρημο Σαχάρα, είπε το
πιο γέρικο απ’ τα έλατα: «Εγώ θα μείνω εδώ, μου φτάνουν όσα είδα κι
άκουσα». Γλίστρησε απ’ το παλτό του Αϊ-Βασίλη και διάλεξε να ριζώσει
καταμεσής σε μια κατάξερη πλατει-
ούλα. Κι επειδή οι πιο πολλοί δεν
είχαν δει ποτέ τους δέντρο, το γέρικο
έλατο πέρασε ζωή χαρισάμενη.
Χρήστος Μπουλώτης, Επτά ιστοριούλες
γιορτινές και παράξενες, επτά, εκδ. Πατάκη, Αθήνα, 1998

29. Ειρήνη Μάρρα
Τα Χριστούγεννα του Τα Κι Κο
Ο Τα Κι Κο ήταν ένα Κινεζάκι με χρυσαφένιο δέρμα και σκιστά ολόμαυρα
μάτια. Ο μόνος του μπελάς ήταν τα μαλλιά του. Ίσια σαν πρόκες δε στεκό-
ντουσαν ποτέ σε μια μεριά κι όλο τα έβρεχε και τα χτένιζε. Γιατί στον Τα Κι Κο
άρεσε πολύ να είναι περιποιημένος.
Ο αξιότιμος πατέρας του κι η αξιαγάπητη μητέρα του ένα πρωί
του ανήγγειλαν πως σύντομα θα ταξίδευαν στην Ευρώπη.
— Αυτήν την εποχή, του είπαν, γιορτάζουν μια μεγάλη γιορτή.
Τη γέννηση του Χριστού. Θα πάμε να περάσουμε αυτές τις
μέρες εκεί με φίλους που είχαν την ευγενική διάθεση να μας
καλέσουν.
Ο ευγενικός Τα Κι Κο ευχαρίστησε τους γονείς του με μια βαθιά
υπόκλιση. Μέσα του όμως ένιωθε πολύ πολύ λυπημένος. Δεν
ήθελε να ταξιδέψει στην Ευρώπη.
Ο φίλος του Τε Κουέν είχε σκαλίσει με το σουγιά του ένα ξυλο-
πέδιλο κι ο Τα Κι Κο είχε υποσχεθεί να του το βάψει.

30. Κι ο Λη με την αδελφή του Τη Σουαίην θα τον έπαιρναν μαζί τους στο ποτάμι,
να του δείξουν ένα πέρασμα με πολλά ψάρια. Καλύτερα, λοιπόν, να έμενε
μαζί τους στην Κίνα παρά να ταξιδέψει στην Ευρώπη για να γιορτάσει τα
γενέθλια ενός κυρίου, που στο κάτω κάτω ούτε που τον γνώριζε.
Θυμάται που στα δικά του γενέθλια ο αξιότιμος πατέρας του έκανε δώρο
στην αξιολάτρευτη μητέρα του μια πολύχρωμη βεντάλια από μεταξωτό
ζωγραφισμένο πουλί. Κι η μαμά χαμογέλασε με το πιο όμορφο της χαμόγελο.
Κι ο Τα Κι Κο ένιωσε πολύ ευτυχισμένος.
Οι μέρες κύλησαν γρήγορα. Οι φίλοι του προσπάθησαν να κρύψουν τη
στεναχώρια τους, κι ο Τα Κι Κο προσπάθησε να κρύψει τη δικιά του. Ήρθε η
μέρα.
Μουτρωμένος ανέβηκε στη σκάλα του
αεροπλάνου. Μόλις όμως άρχισαν να
δουλεύουν οι κινητήρες, όλα ξεχάστη-
καν. Κι όταν το αεροπλάνο άρχισε να
τρέχει στα σύννεφα, βιδώνοντας με
δύναμη τους έλικές του στον αέρα, τότε
τα μαύρα μάτια του ξαστέρωσαν για τα καλά.

31. Ήταν τόσο όμορφα να ταξιδεύεις στον ουρανό, μέσα στη ζεστή κοιλιά ενός
μεγάλου πουλιού.
Φτάνοντας στο σπίτι των φίλων τους, ο πατέρας τον σύστησε στον κύριο και
την κυρία του σπιτιού. Όμως κανέναν από τους δυο δεν έλεγαν Χριστό.
— Φαίνεται, λείπει από το σπίτι αυτή τη στιγμή, σκέφτηκε ο Τα Κι Κο. Ίσως
έρθει αργότερα.
Όμως δεν ήρθε. Κι ενώ ετοίμαζαν τη γιορτή του, ο αξιότιμος κύριος Χριστός
δε φαινόταν πουθενά· όσο περνούσαν οι μέρες, τόσο άναβε η περιέργειά
του. Στο τέλος δεν κρατήθηκε. Πήγε και
βρήκε την ευγενική κυρία του σπιτιού,
έκανε μια βαθιά υπόκλιση και τη
ρώτησε ποιος είναι τέλος πάντων ο
κύριος Χριστός που γιορτάζει.
Η κυρία γέλασε:
— Γιατί τον λες «κύριο»; Ρώτησε.
— Πώς να τον πω;
— Μονάχα... Χριστό.
— Γιατί; Δε θέλει να τον λένε κύριο;
— Μα... είναι Θεός.

32. Ο Τα Κι Κο έμεινε με το στόμα
ανοιχτό. Κοιτούσε την κυρία
σαστισμένος κι εκείνη τότε του είπε
γελώντας.
— Φαίνεται πως δεν τον γνωρίζεις
καθόλου. Στάσου να σου τον
δείξω.
Έφυγε και σε λίγο ξαναγύρισε. Του
έφερε μια ζωγραφισμένη
φωτογραφία και του έδειξε ένα
μωρό στην αγκαλιά της μητέρας
του.
— Να, αυτός είναι ο Χριστός, του
είπε δείχνοντάς του το μωρό.
Ο Τα Κι Κο έμεινε με τη
ζωγραφισμένη φωτογραφία στο
χέρι. «Θεός», λέει. Μα ο Θεός είναι
δράκος κι αυτό το μωρό δεν είχε
ούτε ουρά ούτε μεγάλα ρουθούνια. Στέφαν Λόχνερ: Η Παναγία με τις τριανταφυλλιές
Πηγή: https://gr.painting-planet.com/

33. «Το μωρό της εξαδέρφης μου
είναι πιο ωραίο. Έχει χρυσα-
φένιο δέρμα και σκιστά ματά-
κια», σκέφτηκε, μα δεν είπε
τίποτα, κρύβοντας τη ζωγρα-
φιά κάτω απ' το μαξιλάρι του.
Το βράδυ που θα γιόρταζαν
τα γενέθλια αυτού του μωρού
ήρθε. Όλη μέρα ετοίμαζαν, με
φασαρία και πηγαινέλα. Και
το βράδυ ανάψανε πάρα πολ-
λά φώτα και ακουγόταν και
παράξενη μουσική. Ήρθαν
πολλοί στο σπίτι, πάρα
πολλοί, με σκούρα ρούχα κι
αστραφτερά χρυσαφικά, με
πολλές μυρωδιές και
χρώματα στο πρόσωπο τους.
Όμως ήταν όλοι μεγάλοι. Δεν
ήρθαν καθόλου παιδιά.

34. Ο Τα Κι Κο έμεινε στο σαλόνι μαζί με τους μεγάλους κάμποση ώρα. Ύστερα
βαρέθηκε. Ανέβηκε στο δωμάτιο του. Αρχισε να ψα χουλεύει τα
πράγματά του και το μυαλό του πήδησε στην Κίνα. Ξάπλωσε.
Ήθελε να κοιμηθεί, μα δεν μπορούσε. Μόλις έκλεισε τα
μάτια του, είδε μπροστά του τον Τε Κουέν με το ξυλο-
πάπουτσο που σκάλιζε. Είδε το Λη, και την
Σουαίην, με μια καλαθούνα* ξέχειλη
ψάρια. Άνοιξε γρήγορα τα μάτια του,
μα δεν ωφελούσε· είχαν κιόλας
γεμίσει δάκρυα. Αχ, γιατί γεμί-
ζουνε τα μάτια μας δάκρυα;
Γιατί είναι τόσο μακριά το ποτάμι;
Γιατί γιορτάζουν έτσι;
Τράβηξε από το μαξιλάρι του τη ζωγραφιά.
Είναι Θεός, λέει... Πήρε ένα μολύβι και ζω-
γράφισε στον τοίχο ένα μεγάλο δράκο με σκιστά
μάτια και ψαλιδωτή ουρά. Του 'φιαξε και μαλλιά.
Μακριά και μαύρα, που για να τα χτενίσει θα 'πρεπε
σίγουρα να τα βρέξει.

35. Έβαλε και τις δυο ζωγραφιές κοντά κοντά και βάλθηκε να τις κοιτάζει. Τις
κοιτούσε, τις κοιτούσε ώρα πολλή, τόσο, που χάθηκαν και στη θέση τους
βγήκανε ψάρια και βγήκε κι ο Τε Κουέν αγριεμένος με το ξυλοπάπουτσο του.
Βγήκε κι η Τη Σουαίην θυμωμένη και ξαφνικά ξαναγύρισε ο δράκος κι
αγρίεψαν τα μάτια του και πετάχτηκαν φλόγες απ' το στόμα του και
κροτάλισε στον αγέρα την τρομερή ουρά του. Ξεφώνισε, ξέφρενος από
φόβο. Μα δεν ακούστηκε. Οι μεγάλοι χόρευαν κάτω. Στο λαιμό του τον
τσιμπούσε κάτι σκληρό κι ο Τα Κι Κο έκλαιγε και κάτω χόρευαν κι αυτός
έκλαιγε... έκλαιγε και ξαφνικά αναπήδησε. Δαγκώθηκε για να κόψει το κλάμα
και τσίτωσε* τ' αυτί του. Έξω απ' το παράθυρο του κάτι ακουγόταν. Και κάτι
άλλο κλαψούριζε εκεί έξω. Σηκώθηκε. Τα πνιγμένα κλάματα έσφιγγαν κύματα
κύματα το λαιμό του. Πήγε στο παράθυρο. Κάποιος έκλαιγε στον κήπο.
Άνοιξε το παράθυρο. Παγωνιά. Και το αναφιλητό* του
'κοβε την ανάσα. Κάτι νιαούριζε. Ένα γατί έκλαιγε. Ο
Τα Κι Κο έκλαιγε. Ένα γατί νιαούριζε στον κήπο κάτω
απ' το παράθυρο του. Το τρίχωμά του ήταν ίσιο, μαύ-
ρο και βρεμένο απ' το μουσκεμένο γρασίδι. Τα μαλλιά
του Τα Κι Κο ήταν στεγνά. Τα μάτια του ήταν βρεμένα.
Το παράθυρο χαμηλό. Το γατί κλαψούριζε κι ο Τα Κι
Κο έκλαιγε και το παράθυρο ήταν χαμηλό.

36. Πήδησε και το 'φερε μέσα. Έβγαλε τη φανέλα του και το σκούπισε. Το πήρε
στο κρεβάτι του, το τύλιξε με την κουβέρτα κι έπαψαν να κλαίνε κι οι δύο.
Βολεύτηκε δίπλα στο γατί. Άπλωσε το χέρι του και του 'τρίψε την πλάτη. Το
γατί γουργούρισε, μισάνοιξε τα μάτια. Τα μάτια του γατιού ήταν σκιστά.
Σκιστά τα μάτια και του δράκου κολλητά στον τοίχο. Το γατί κι ο δράκος. Τα
μάτια του γατιού ήταν γλυκά. Τα μάτια του Χριστού ήταν γλυκά. Ο Χριστός
και ο δράκος. Το γατί και το χέρι που το χάιδευε. Ο Χριστός κι ο Τα Κι Κο. Η
αγάπη κι ο δράκος.
Έτριψε μαλακά το μουσούδι του γατιού κι
αυτό του 'γλειψε το χέρι. Άνοιξε ολότελα τα
ζεσταμένα μάτια του κι εκεί μέσα ο Τα Κι Κο
είδε την Τη Σουαίην να χορεύει και το Λη
να ψαρεύει.
Έκλεισε τα μάτια του κι ονειρεύτηκε ένα
Χριστό με χρυσαφένιο δέρμα και σκιστά
μάτια, κι ένα δράκο να ζεσταίνει με την
ανάσα του ένα ξεπαγιασμένο γατί.

37. Ποια συναισθήματα νιώθει ο Τα Κι Κο, όταν έρχεται για πρώτη φορά σε
επαφή με τη χριστιανική θρησκεία το βράδυ των Χριστουγέννων;
Ποια κοινά σημεία ανακαλύπτει ανάμεσα στη νέα θρησκεία και στη
δική του;
Ποια γνωρίσματα του κινέζικου πολιτισμού διαφαίνονται στο κείμενο;
Τι ξέρετε για τη θρησκεία των Κινέζων;
Να σχολιάσετε την τελευταία παράγραφο του κειμένου.

38. Ο Τα Κι Κο δεν καταλαβαίνει ότι πρόκειται για θρησκεία και Θεό. Νομίζει ότι
γιορτάζουν τα γενέθλια κάποιου κυρίου. Όταν η κυρία του σπιτιού του δείχνει
την εικόνα του Χριστού, μένει άναυδος, γιατί ο Τα Κι Κό ξέρει ότι ο θεός
είναι δράκος. Δεν μπορεί να είναι αυτό το μωρό! Και σαν να μην έφταναν
όλα αυτά το βράδυ στη γιορτή δεν υπάρχει κανένα παιδί. Ο Τα Κι Κό
σκέφτεται τους φίλους του και νιώθει απέραντη μοναξιά.
Τα κοινά σημεία που βρίσκει τελικά ανάμεσα στην ξένη θρησκεία και τη δική
του είναι η τρυφερότητα και η αγάπη.
Κινέζικα γνωρίσματα: υποκλίνεται με σεβασμό στους γονείς του, στα γενέ-
θλιά του ο πατέρας του χαρίζει στη μητέρα του μία βεντάλια, βεντάλιες και
ξυλοπέδιλα είναι κινέζικα αντικείμενα, ο θεός που πιστεύει έχει τη μορφή
δράκου.
Οι Κινέζοι πιστεύουν σε διάφορες θρησκείες όπως στον Βουδισμό, Ταοϊσμό
κλπ.
Κάθε πολιτισμός έχει τη δική του θρησκεία και έχει φανταστεί τον δικό του
θεό, ωστόσο όλοι με τη θρησκεία τους εκφράζουν την ανάγκη για αγάπη
και καλοσύνη.

40. Παρουσίαση: ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΥΛΩΝΑΚΗ