1. ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Α’ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΑ 1
Το ταξίδι των λέξεων στο χρόνο
Μετάφραση
νοῦς ὑγιὴς ἐν σώματι ὑγιεῖ η πνευματική υγεία συνδέεται με την σωματική
εὖ ἀγωνίζεσθαι το να αγωνίζεσαι όπως πρέπει
πὺξ λὰξ με γροθιές και με κλοτσιές
κύκνειον ἄσμα το τελευταίο έργο κάποιου δημιουργού
δημοσίᾳ δαπάνη με έξοδα του κράτους
τὰ παιδία παίζει τα παιδιά παίζουν
γνῶθι σαυτὸν γνώριζε τον ευατό σου
ἔπεα πτερόεντα λόγια που πετούν
τὸ δὶς ἐξαμαρτεῖν οὐκ ἀνδρὸς σοφοῦ το να κάνεις δυο φορές το ίδιο λάθος δε χαρακτηρίζει σοφό
άνθρωπο
εὕρηκα! εὕρηκα! βρήκα, βρήκα
εὖ ζῆν ζωή με ηθικές και πνευματικές αξίες
μολὼν λαβὲ έλα να τα πάρεις (τα όπλα)
μὴ μου ἅπτου μη μ’ αγγίζεις
καινὰ δαιμόνια νέες ιδέες
στήλη ἅλατος στήλη από αλάτι, ακίνητος
ἆρον ἆρον πολύ βιαστικά
ἀπὸ μηχανῆς θεὸς αυτό που γίνεται απρόσμενα
γόρδιος δεσμὸς ο δεσμός στο Γόρδιο, κάθε πρόβλημα που λύνεται δύσκολα
Ασκήσεις:
1. Να φτιάξετε προτάσεις στη ν.ε χρησιμοποιώντας τις παρακάτω φράσεις της α.ε. :
α. νοῦς ὑγιὴς ἐν σώματι ὑγιεῖ
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
β. τὸ δὶς ἐξαμαρτεῖν οὐκ ἀνδρὸς σοφοῦ
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
γ. ἀπὸ μηχανῆς θεὸς
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
2. Το παρακάτω κείμενο είναι από το προοίμιο της Οδύσσειας του Ομήρου. Να κυκλώσετε εκείνες τις λέξεις
που χρησιμοποιούμε ακόμα και σήμερα αυτούσιες ή ελαφρά τροποποιημένες.
ἄνδρα μοι ἔννεπε, μοῦσα, πολύτροπον, ὃς μάλα πολλὰ
πλάγχθη, ἐπεὶ Τροίης ἱερὸν πτολίεθρον ἔπερσεν·
πολλῶν δ᾽ ἀνθρώπων ἴδεν ἄστεα καὶ νόον ἔγνω,
πολλὰ δ᾽ ὅ γ᾽ ἐν πόντῳ πάθεν ἄλγεα ὃν κατὰ θυμόν,
ἀρνύμενος ἥν τε ψυχὴν καὶ νόστον ἑταίρων.
ἀλλ᾽ οὐδ᾽ ὣς ἑτάρους ἐρρύσατο, ἱέμενός περ·
αὐτῶν γὰρ σφετέρῃσιν ἀτασθαλίῃσιν ὄλοντο,
νήπιοι, οἳ κατὰ βοῦς Ὑπερίονος Ἠελίοιο
ἤσθιον· αὐτὰρ ὁ τοῖσιν ἀφείλετο νόστιμον ἦμαρ.
τῶν ἁμόθεν γε, θεά, θύγατερ Διός, εἰπὲ καὶ ἡμῖν.
