2. ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Το σχέδιο μαθήματος επιχειρεί, μέσα από συνεργατικές
δραστηριότητες στη σχολική τάξη, να αναδείξει κατά πόσο είναι εφικτή η
αποδοχή της διαφορετικότητας. Οι παρεμβατικές δράσεις υλοποιήθηκαν με
γνώμονα προϋποθέσεις αποτελεσματικής εκπαιδευτικής διαχείρισης της
ετερότητας, όπως ανάπτυξη διαλόγου, συναισθηματική έκφραση, αμοιβαία
εμπιστοσύνη, προαγωγή αυτοεκτίμησης, συμπλήρωση ερωτηματολογίου
από μαθητές. Στα πλαίσια πραγματοποίησης των δραστηριοτήτων
περιγράφονται αντιδράσεις, δυσκολίες, προβληματισμοί των μελών της
ομάδας και εξάγονται συμπεράσματα-προτάσεις. Ο προγραμματισμός
δραστηριοτήτων η καταγραφή ενδείξεων, η παρουσίαση αποτελεσμάτων
αναδεικνύουν νέα προβλήματα και αξιολογούν δυνατότητες-αδυναμίες των
εκπαιδευτικών πρακτικών. Η ανταλλαγή απόψεων, η εμψύχωση, οι ιδέες-
προτάσεις, συμβάλλουν ώστε να ανταπεξέλθει ο εκπαιδευτικός στις
απαιτήσεις της πολυπολιτισμικής τάξης.
4. Στάδιο Α΄: Σχέδιο Μαθήματος
Προτεινόμενες Τάξεις:
Δ΄ E΄ και Στ΄ Δημοτικού
Προτεινόμενος χρόνος:
2 διδακτικά δίωρα / «Ευέλικτη Ζώνη»
5. Υλικά
Φύλλα (χαρταετός), μπογιές, μαρκαδόροι, χαρτόνια
κάνσον (δέντρα), καρτέλες αριθμών, CD μουσικής,
ερωτηματολόγια
Προεργασία και Μέθοδος
Γνωριμία με τα παιδιά / χρόνος 5 λεπτά
Ενημέρωση των παιδιών για το τι θα κάνουμε / χρόνος 10
λεπτά
Αναμνηστικά Συμμετοχής / χρόνος –
Κατά την διεξαγωγή των δραστηριοτήτων εφαρμόζουμε
ομαδοσυνεργατική μέθοδο.
6. Διαδικασία
Μαγικός Κύκλος, 1η και 2η δραστηριότητα
Δημιουργία κύκλου / συνεργατικός λόγος
χαρακτηριστικά στοιχεία του εαυτού / ολομέλεια τάξης
3η και 4η δραστηριότητα
ζεύγη ανάλογα με τον αριθμό της καρτέλας
τετραμελείς ομάδες
5η δραστηριότητα
■ όλοι οι μαθητές - μία μεγάλη ομάδα
9. Δραστηριότητα 2η - Εκπροσωπώντας τον εαυτό μου
Στόχοι
Αλληλοπαρουσίαση του εαυτού στην τάξη
δημιουργικότητα και συνεργασία
κατάργηση φραγμών της διαφορετικότητας
Διάρκεια: 30 λεπτά
10. Δραστηριότητα 3η - Μπορώ και θα ήθελα
Στόχοι
Αναφορά χαρακτηριστικών γνωρισμάτων του εαυτού
παρώθηση δεξιοτήτων και θετικών στοιχείων
ανάπτυξη αυτοπεποίθησης
ενσωμάτωση στη διαπολιτισμική τάξη
Διάρκεια: 30 λεπτά
11. Δραστηριότητα 4η - Ο καθρέφτης του άλλου
Στόχοι
Αμοιβαιότητα – αλληλοβοήθεια
αναβάθμιση ενδιαφέροντος στα κοινά
αναγνώριση της διαφορετικότητας του άλλου
Διάρκεια: 30 λεπτά
12. Δραστηριότητα 5η - Μουσική αγκαλιά
Στόχοι
όλοι οι μαθητές - μία μεγάλη ομάδα.
αλληλοσυνεργασία - δημιουργία,
σωματική - ψυχική επαφή
ενότητα στην πολυπολιτισμική τάξη
Διάρκεια: 15 λεπτά
Ερωτηματολόγιο και Αναμνηστικό Συμμετοχής
13. Στάδιο Β΄: Παρεμβατικές Δράσεις
►Ημερολόγιο Εκπαιδευτικού
►Τάξη που εμπλέκεται στις Δραστηριότητες
►Τίτλος Παρέμβασης
Δραστηριότητες
►Στόχοι
►Περιγραφή της διαδικασίας στα πλαίσια της δραστηριότητας
►Τι είπατε εσείς στα μέλη της ομάδας στόχου;
►Ποιες ήταν οι αντιδράσεις των μελών της ομάδας στόχου στη
δραστηριότητα;
►Τι δυσκολίες συναντήσατε
►Συνοψίστε τα συμπεράσματα και τους προβληματισμούς που σας
γεννήθηκαν
►Πώς σας φάνηκε εσάς τον/την ίδιο/α όλη αυτή η διαδικασία;
Ξεφύγατε νομίζετε από αυτό που κάνετε συνήθως στην τάξη; Αυτό
ήταν ευχάριστο; Ή όχι; Κερδίσατε εσείς κάτι; Εάν ναι τι;
►Προτάσεις χρήσιμες για την αποτελεσματική συνέχιση της
δραστηριότητας
14. Ερωτηματολόγιο
Ποια δραστηριότητα σου άρεσε;
Τι έμαθες για τον εαυτό σου, που είναι διαφορετικό από
τους άλλους;
Πώς θα ήθελες να είναι ο εαυτός σου, ώστε να είσαι
αγαπητός στους άλλους;
Πιστεύεις ότι ο εαυτός σου θα τα καταφέρει, ακόμα και αν
βρεθεί σε έναν τόπο με διαφορετική γλώσσα από τη δική
σου;
Καταφέρνεις να συνεργάζεσαι με τους συμμαθητές σου,
ακόμα και με τους διαφορετικούς από εσένα;
Κύκλωσε τη λέξη που εκφράζει τα συναισθήματά σου
χαρούμενος-η αδιάφορος-η λυπημένος-η
15. Διάγραμμα 1 Πίτα 1
μαθητές
Εισαγ. Δρ
1η Δρ.
.2η Δρ.
3η Δρ.
4η Δρ.
5η Δρ.
όλες
άλλη απάντ.
μαθητές
0
2
4
6
8
10
Εισαγ.Δρ
.2η
Δρ.
4η
Δρ.
όλες
μαθητές
16. Διάγραμμα 2 Πίτα 2
μαθητές
0
2
4
6
8
10
12
14
μπορώ
είμαι
διαφορετικός
πολλά
τίποτα
γνώση εαυτού
αριθμόςμαθητών
μαθητές
μαθητές μπορώ
μοιάζω με όλους
είμαι διαφορετικός
δεν μπορώ πάντα
πολλά
αναφορά
17. Διάγραμμα 3 Πίτα 3
μαθητές
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
όπωςείναι
όπωςοιάλλοι
χαρακτηριστικά
τουεαυτού
άλλη
απάντηση
ο εαυτός μου, αγαπητός
στους άλλους
αριθμόςμαθητών
μαθητές
μαθητές
όπωςείναι
όπωςοι άλλοι
χαρακτηριστικά
του εαυτού
άλλη απάντηση
18. Διάγραμμα 4 Πίτα 4
μαθητές
0
2
4
6
8
10
12
14
ναι
όχιμε
π
ροσπ
άθεια
ο εαυτός μου σε διαφ ορετικό
τόπο
αριθμόςμαθητών
μαθητές
μαθητές
ναι
όχι
με προσπάθεια
19. Διάγραμμα 5 Πίτα 5
μαθητές
0
5
10
15
20
25
ναι
συνεργασία με όλους ακόμα και
με τους διαφορετικούς
αριθμόςμαθητών
μαθητές
μαθητές
ναι
21. Στάδιο Γ΄: Έκθεση Αξιολόγησης Δραστηριοτήτων
Στάδια Αξιολόγησης
Προγραμματισμός δραστηριοτήτων
Στόχοι
►Επίγνωση της πολιτισμικής καταγωγής
Μαγικός κύκλος - Εκπροσωπώντας τον εαυτό μου
►Ενίσχυση της πολιτισμικής επίγνωσης
Μπορώ και θα ήθελα - ο καθρέφτης του άλλου
►Προώθηση της ενότητας μέσα από την διαφορετικότητα
Ευχάριστα επίθετα - Μουσική αγκαλιά
Καταγραφή ενδείξεων
Παρατήρηση σχέσεων μαθητών
Συνέντευξη ή συζήτηση μαθητών
Ερωτηματολόγιο στους μαθητές
Παρουσίαση αποτελεσμάτων
22. Συμπεράσματα-Προτάσεις (1)
Στα πλαίσια της Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης
γνωριμία πολιτιστικών στοιχείων του άλλου συμμαθητή
ενίσχυση προσέγγισης της διαφορετικότητας
κατανόηση ετερότητας μέσα από το δικαίωμα του εαυτού
εξοικείωση της ιδέας / αποδοχή του διαφορετικού
καλλιέργεια ενσυναίσθησης
εκπαίδευση σεβασμού-αλληλεγγύης της πολιτισμικής
ετερότητας
ανάπτυξη αυτοαντίληψης - αυτοεκτίμησης
προσωπική βελτίωση - ανταλλαγή απόψεων με τον
διαφορετικό
ανάδυση ιδεών – προτάσεων ομαλής ένταξης διαφορετικών
υποστήριξη διδακτικού έργου - εμψύχωση του εκπαιδευτικού
23. Συμπεράσματα-Προτάσεις (2)
αποτελεσματικές διδακτικές προσεγγίσεις
στρατηγικές, νέες γνώσεις και δεξιότητες
επιμορφωτικά σεμινάρια
εκπαιδευτικό και παιδαγωγικό υλικό
καθοδήγηση από τον/η Σχολικό/ή Σύμβουλο,
συγκεκριμένες τεχνικές διδασκαλίας
εκπαιδευτικά προγράμματα του Υπουργείου Παιδείας
ανάλογες αναπροσαρμογές στη διοίκηση και στην εποπτεία
της εκπαίδευσης
24. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Γεωργογιάννης,, Π. (1999). Θέματα διαπολιτισμικής εκπαίδευσης.
Αθήνα:Gutenberg
Νικολάου, Γ. (2000). Ένταξη και εκπαίδευση των αλλοδαπών μαθητών στο
δημοτικό σχολείο. Από την ομογένεια στην πολυπολιτισμικότητα. Αθήνα:
Ελληνικά Γράμματα
Δαμανάκης, Μ. (2005). Η εκπαίδευση των παλιννοστούντων και
αλλοδαπών μαθητών στην Ελλάδα: Διαπολιτισμική προσέγγιση.
Αθήνα:Gutenberg
Σακκά, Δ. & Ψάλτη Α. (2004). Πολιτισμική ποικιλομορφία στο σχολείο: Ο
ρόλος του εκπαιδευτικού. Στο Πρακτικά ημερίδας, Αλεξανδρούπολη:
Παιδαγωγικό Τμήμα Δ.Ε. Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. Διαθέσιμο
στο δικτυακό τόπο: Ε.Π.Ε.Α.Ε.Κ. ΙΙ 24/4/2004
ΚΕ.Θ.Ε.Α.- TACADE (1998) Εκπαιδευτικό Υλικό: Δεξιότητες για παιδιά του
Δημοτικού. Προάγοντας την Προστασία του Παιδιού, Αθήνα: Π.Ι.
