2. Ο κρόκος, η πορφύρα, το ερυθρόδανο και το
ινδικό θεωρούνται τα αρχαιότερα βαφικά
υλικά που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος.
Στην Aνατολή φαίνεται ότι αυτά τα βαφικά
χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά πριν από
τουλάχιστον 4.000 χρόνια.
Στο Αιγαίο οι Έλληνες χρησιμοποίησαν αυτά
τα υλικά, καθώς και όμοια, από τους
προϊστορικούς χρόνους.
3. ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ
Ο Κρόκος σύμφωνα με την
ελληνική μυθολογία
ήταν φίλος του θεού Ερμή.
Μια μέρα και ενώ οι δύο φίλοι
έπαιζαν, ο Ερμής χτύπησε κατά
λάθος τον Κρόκο στο κεφάλι και
τον σκότωσε.
4. Στον τόπο του συμβάντος φύτρωσε ένα λουλούδι.
Τρεις σταγόνες από το αίμα του άτυχου νέου
που έπεσαν στο κέντρο του λουλουδιού έδωσαν
τα τρία κόκκινα στίγματα του φυτού,
που από τότε πήρε το όνομα κρόκος.
5. Ο Όμηρος στην
Ιλιάδα γράφει ότι όταν
ο Δίας αγκάλιαζε την
Ήρα φύτρωναν γύρω
κρόκοι,
ενώ σε άλλο σημείο
αναφέρει “Ηώς μεν
κροκόπεπλος”
(Θ,1,Τ,1)
παρομοιάζοντας την
αυγή με το κίτρινο του
κρόκου.
6. Οι πρώτες αναφορές για το φυτό αυτό μάς έρχονται από τα χρόνια του
Μίνωα. Γνωστή είναι η τοιχογραφία των ανακτόρων της Κνωσού της
2ης χιλιετίας π.Χ. με τον γαλάζιο κροκοσυλλέκτη πίθηκο.
7. Είναι χαρακτηριστική
επίσης η περίφημη
τοιχογραφία
“κροκοσυλλέκτριες”
από τη Σαντορίνη
του 16ου π.Χ. αιώνα,
όπου νέες, με
πολύχρωμες
ενδυμασίες συλλέγουν
κρόκους από βράχους
8. Ο περίτεχνος και τελετουργικός υφασμένος πέπλος, που
κάθε πέντε χρόνια αφιέρωναν οι Αθηναίοι
στη θεά Αθηνά κατά τη μεγάλη εορτή των Παναθηναίων,
ήταν κροκωτός.
9. Ο Διοσκουρίδης καταγράφει τις φαρμακευτικές χρήσεις
του κρόκου και θεωρεί τον κρόκο κράτιστο των φυτικών
ιαμάτων ως αντιφλεγμονώδες, αναλγητικό, αντισηπτικό
κ.ά
Έλληνες, Αιγύπτιοι και Ρωμαίοι έκαιγαν κρόκο για
θυμίαμα στους θεούς. Το ίδιο συνεχίζεται μέχρι σήμερα στην
Ινδία και στην Κίνα όπου ακόμη και σήμερα τα ράσα των
Βουδιστών είναι βαμμένα με κρόκο.
10. Η χρήση του κατά τους Βυζαντινούς
χρόνους ήταν συνεχής.
Από την εποχή του Μ. Κωνσταντίνου
χρησιμοποιούνταν συχνά ως βαφικό υλικό
σε χρυσογραφίες, αγιογραφίες καθώς και
σε βυζαντινά χειρόγραφα, όπου τα
κεφαλαία γράμματα σύμφωνα με τις
καλλιτεχνικές παραδόσεις βάφονταν με
κρόκο.
11. Για τους χριστιανούς
ο κρόκος είναι ένα από τα 57
υλικά, που χρησιμοποιούνται
για την παρασκευή του
Αγίου Μύρου.
Το Άγιο Μύρο ή αλλιώς
«έλαιον ευχαριστίας»,
«χρίσμα ευχαριστίας» ή και
«χρίσμα επουράνιον»,
συμβολίζει τα χαρίσματα του
Αγίου Πνεύματος .
12. Σήμερα καλλιεργείται εκτεταμένα στο Ιράν, το Κασμίρ, την
Ελλάδα, την Ισπανία και το Μαρόκο.
Στον ελλαδικό χώρο καλλιεργείται μόνο στο Ν. Κοζάνης, γύρω από
το ομώνυμο χωριό Κρόκος. Στην περιοχή παράγονται 6-8 τόνοι
αποξηραμένων στιγμάτων ετησίως . Θεωρείται το ακριβότερο
μπαχαρικό με αρκετούς τόνους στιγμάτων να εξάγονται
τυποποιημένοι σε διάφορες χώρες, κυρίως της Ανατολής.
13. Ο ΚΡΟΚΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΩΝ ΕΒΡΑΙΩΝ
Το πρόγραμμα Crocus του ΕΒΡΑΪΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ είναι
ένας απτός τρόπος να γνωρίσουν οι νέοι άνθρωποι το θέμα του
Ολοκαυτώματος.
Παρέχει στα σχολεία βολβούς κίτρινου κρόκου για να φυτευτούν το
φθινόπωρο στη μνήμη του 1,5 εκατομμυρίου Εβραιόπουλων και των
χιλιάδων άλλων παιδιών, που πέθαναν στο Ολοκαύτωμα.
Τα κίτρινα άνθη φέρνουν στη μνήμη το κίτρινο άστρο του Δαβίδ το
οποίο οι Ναζί υποχρέωναν τους Εβραίους να φοράνε.
14. Ο κρόκος ανθεί στα τέλη Ιανουαρίου ή στις αρχές του
Φλεβάρη, κοντά στην παγκόσμια Ημέρα Μνήμης
των Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος
(27 Ιανουαρίου), που έχασαν τη ζωή τους στα ναζιστικά
στρατόπεδα συγκέντρωσης, αλλά και των χριστιανών
Ελλήνων που με κίνδυνο της ζωής τους, έσωσαν πολλούς
Εβραίους συμπολίτες τους από βέβαιο θάνατο.
15. Πώς θα φυτέψουμε βολβούς κρόκου:
1. Βάζουμε στον πάτο της γλάστρας μικρή ποσότητα
περλίτη ώστε να κρατάει μια σχετική υγρασία, χωρίς
όμως να παραμένει υπερβολικά υγρό.
2. Το χώμα που ρίχνουμε από πάνω θα πρέπει να είναι
αρκετά "ελαφρύ" .
3. Κάνουμε ένα αυλάκι 15 εκ. και τοποθετούμε κάθε 4
πόντους από ένα βολβό με την μύτη του προς τα
επάνω.
4. Ποτίζουμε.
5. Καλύπτουμε με μαύρο πλαστικό και αφήνουμε την
γλάστρα έξω, μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου.
6. Αφαιρούμε το κάλυμμα κι ελέγχουμε αν έχει στεγνώσει.
Ποτίζουμε αν χρειάζεται.
ΚΑΛΗ ΜΑΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑ !!!
17. Η ομάδα των καθηγητριών του πρ/τος
«Ο ΜΙΚΡΟΣ ΗΡΩΑΣ»
Ζ.Μπελούμπαση
Δ.Μαστρογιαννοπούλου
Α.Καστόρα
ΤΕΛΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ
