وست ما از طرفي در معرض استرسهاي متعددي از جمله گرما، سرما ، خشكي و ديگر عوامل محيطي قرار دارد و از طرف ديگر در دنياي زنده اطراف ما به نحو شگفت انگيزي امكاناتي طبيعي ايي براي محافظت از پوست ما در برابر اين آسيب ها مهياست . مي دانيم آب يكي از مهمترين و محدودترين فاكتورها براي گياهان ، حيوانات و انسان است. حدود ٦٠ الي ٦٥ درصد از وزن بدن را آب تشكيل مي دهد و بدن ما روزانه چندين ليتر از آن را از طريق پوست مان از دست مي دهد . بنابر اين تنظيم ميزان آب در بدن امري بسيار مهم و تاثير گذار است .گياهان بخصوص استراتژي هاي فيريولوژيكال و ساختماني شگفت انگيزي را براي به حداقل رساندن از دست رفت آب و زنده ماندن در دوره زماني خشك شدن دارند . گياهاني كه "گياهان رستاخيزي"ناميده ميشوند

1. ‫ی‬‫اددداشت‬‫ها‬‫ی‬‫ماه‬ ‫مهر‬‫ی‬‫ک‬‫کازم‬‫تولوژ‬‫ی‬‫ست‬/‫اول‬ ‫سال‬–‫اول‬ ‫شماره‬‫ماه‬ ‫مهر‬1396 25Editor: Artan Akheri
، ‫سرما‬ ،‫گرما‬ ‫جمله‬ ‫از‬ ‫متعددي‬ ‫استرسهاي‬ ‫معرض‬ ‫در‬ ‫طرفي‬ ‫از‬ ‫ما‬ ‫پوست‬
‫زنده‬ ‫دنياي‬ ‫در‬ ‫ديگر‬ ‫طرف‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫دارد‬ ‫قرار‬ ‫محيطي‬ ‫عوامل‬ ‫ديگر‬ ‫و‬ ‫خشكي‬
‫ما‬ ‫اطراف‬‫از‬ ‫محافظت‬ ‫براي‬ ‫ايي‬ ‫طبيعي‬ ‫امكاناتي‬ ‫انگيزي‬ ‫شگفت‬ ‫نحو‬ ‫به‬
‫مهمترين‬ ‫از‬ ‫يكي‬ ‫آب‬ ‫دانيم‬ ‫مي‬ .‫مهياست‬ ‫ها‬ ‫آسيب‬ ‫اين‬ ‫برابر‬ ‫در‬ ‫ما‬ ‫پوست‬
‫حدود‬ .‫است‬ ‫انسان‬ ‫و‬ ‫حيوانات‬ ، ‫گياهان‬ ‫براي‬ ‫فاكتورها‬ ‫محدودترين‬ ‫و‬٦٠
‫الي‬٦٥‫چندين‬ ‫روزانه‬ ‫ما‬ ‫بدن‬ ‫و‬ ‫دهد‬ ‫مي‬ ‫تشكيل‬ ‫آب‬ ‫را‬ ‫بدن‬ ‫وزن‬ ‫از‬ ‫درصد‬
‫آن‬ ‫از‬ ‫ليتر‬‫تنظيم‬ ‫اين‬ ‫بنابر‬ . ‫دهد‬ ‫مي‬ ‫دست‬ ‫از‬ ‫مان‬ ‫پوست‬ ‫طريق‬ ‫از‬ ‫را‬
‫بخصوص‬ ‫.گياهان‬ ‫است‬ ‫گذار‬ ‫تاثير‬ ‫و‬ ‫مهم‬ ‫بسيار‬ ‫امري‬ ‫بدن‬ ‫در‬ ‫آب‬ ‫ميزان‬
‫به‬ ‫براي‬ ‫را‬ ‫انگيزي‬ ‫شگفت‬ ‫ساختماني‬ ‫و‬ ‫فيريولوژيكال‬ ‫هاي‬ ‫استراتژي‬
‫خشك‬ ‫زماني‬ ‫دوره‬ ‫در‬ ‫ماندن‬ ‫زنده‬ ‫و‬ ‫آب‬ ‫رفت‬ ‫دست‬ ‫از‬ ‫رساندن‬ ‫حداقل‬
. ‫دارند‬ ‫شدن‬
‫كه‬ ‫گياهاني‬"‫رستاخيزي‬ ‫گياهان‬"‫دست‬ ‫اين‬ ‫از‬ ‫مثال‬ ‫براي‬ ‫ميشوند‬ ‫ناميده‬
‫گياهان‬ ‫اين‬ .‫برند‬ ‫مي‬ ‫بهره‬ ‫انگيز‬ ‫شگفت‬ ‫و‬ ‫هنرمندانه‬ ‫هاي‬ ‫ماندن‬ ‫زنده‬
‫در‬ ‫و‬ ‫شوند‬ ‫خشك‬ ‫كامل‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫هستند‬ ‫ويژه‬ ‫قالبيت‬ ‫اين‬ ‫داراي‬
‫گياهان‬‫اعجاب‬‫انگيز‬‫رستاخيزي‬‫و‬‫كازمتيك‬
: ‫كليدي‬ ‫كلمات‬،‫گلسنگ‬ ،‫جلبك‬ ،‫سرخس‬ ،‫رستاخيزي‬ ‫گياهان‬
،‫كازموتروپيك‬.‫ترهالوز‬ ،‫آنابايوزيز‬
✍‫بقایي‬ ‫محمد‬ ‫دکتر‬
‫دکتر‬‫پژوهشگر‬ ‫و‬ ‫داروساز‬‫صنعت‬‫کازمتيک‬
‫آرا‬ ‫و‬ ‫بهداشتي‬ ، ‫شوینده‬ ‫صنایع‬ ‫انجمن‬ ‫مشاورعالي‬‫ی‬‫ش‬‫ي‬‫ا‬‫ی‬‫ران‬

2. ‫ی‬‫اددداشت‬‫ها‬‫ی‬‫ماه‬ ‫مهر‬‫ی‬‫ک‬‫کازم‬‫تولوژ‬‫ی‬‫ست‬/‫اول‬ ‫سال‬–‫اول‬ ‫شماره‬‫ماه‬ ‫مهر‬1396 26Editor: Artan Akheri
‫آنابايوزيز‬ ‫نام‬ ‫تحت‬ ‫ايي‬ ‫مرحله‬ ‫در‬ ‫خشكي‬ ‫ماهه‬ ‫چند‬ ‫دوره‬ ‫طول‬
(Anabiosis.‫بمانند‬ ‫باقي‬ ‫زنده‬ ‫آسيبي‬ ‫گونه‬ ‫هر‬ ‫بدون‬ )Anabiosis
‫مرحله‬‫رسد‬ ‫مي‬ ‫خود‬ ‫سطح‬ ‫ترين‬ ‫پايين‬ ‫به‬ ‫متابوليسم‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫ايي‬.‫پس‬
‫سبز‬ ‫رنگ‬ ‫نمايند‬ ‫مي‬ ‫دريافت‬ ‫رطوبت‬ ‫گياهان‬ ‫اين‬ ‫وقتي‬ ‫معين‬ ‫زماني‬ ‫در‬
‫را‬ ‫خود‬ ‫مجدد‬ ‫زندگي‬ ‫و‬ ‫طبيعي‬ ‫رشد‬ ‫گياه‬ ‫و‬ ‫گردد‬ ‫مي‬ ‫باز‬ ‫آنها‬ ‫هاي‬ ‫برگ‬
‫با‬ ‫روز‬ ‫دو‬ ‫يكي‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫تنها‬.‫يابد‬ ‫مي‬ ‫ز‬
‫بين‬ ‫در‬ ‫اما‬ . ‫هستند‬ ‫سرخس‬ ‫و‬ ‫گلسنگ‬ ، ‫جلبك‬ ‫معموال‬ ‫گياهاني‬ ‫چنين‬
‫كه‬ ‫دارند‬ ‫وجود‬ ‫رستاخيزي‬ ‫گياهان‬ ‫از‬ ‫معدودي‬ ‫تعداد‬ ‫تنها‬ ‫گلدار‬ ‫گياهان‬
‫مي‬ ‫خشك‬ ‫هاي‬ ‫حفره‬ ‫در‬ ‫آنها‬ ‫از‬ ‫برخي‬ .‫رويند‬ ‫مي‬ ‫نيز‬ ‫خاصي‬ ‫مناطق‬ ‫در‬
‫آفتاب‬ ‫تابش‬ ‫كه‬ ‫جايي‬ ‫ها‬ ‫صخره‬ ‫نوك‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫آنها‬ ‫توان‬ ‫مي‬ ‫يا‬ ‫و‬ ‫رويند‬‫شديد‬
‫دارد‬ ‫كوتاهي‬ ‫مدت‬ ‫براي‬ ‫را‬ ‫باران‬ ‫آب‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫امكان‬ ‫تنها‬ ‫گياه‬ ‫و‬ ‫است‬
‫شوند‬ ‫مي‬ ‫خشك‬ ‫سال‬ ‫طول‬ ‫در‬ ‫ماهها‬ ‫كه‬ ‫باتالقهاي‬ ‫در‬ ‫ديگر‬ ‫برخي‬ .‫يافت‬
‫رويند‬ ‫مي‬.‫تغييرات‬ ‫تحت‬ ‫گياهان‬ ‫اين‬ ‫شدن‬ ‫خشك‬ ‫دوره‬ ‫طول‬ ‫در‬
‫تا‬ ‫گيرند‬ ‫مي‬ ‫قرار‬ ‫شديدي‬ ‫و‬ ‫خاص‬ ‫بسيار‬ ‫فيزيولوژيك‬ ‫و‬ ‫مورفولوژيك‬
‫تر‬ ‫بتوانند‬‫آنابايوزيز‬ ‫فاز‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫شان‬ ‫سلولي‬ ‫مانده‬ ‫باقي‬ ‫كيبات‬Anabiosis
‫محافظ‬ ‫مواد‬ ‫فاز‬ ‫اين‬ ‫در‬ .‫دهند‬ ‫انتقال‬ ‫يافته‬ ‫كاهش‬ ‫فعاليت‬ ‫با‬ ‫فاز‬ ‫همان‬ ‫يا‬
‫قندهايي‬ ،‫خاص‬ ‫محافظ‬ ‫مواد‬ ‫از‬ ‫بسياري‬ . ‫ميشوند‬ ‫ذخيره‬ ‫و‬ ‫انباشته‬ ‫خاصي‬
‫اكثر‬ ‫در‬ ‫يا‬ ‫كه‬ ‫هستند‬ ‫رافينوز‬ ‫و‬ ‫ترهالوز‬ ‫همانند‬ ‫پايين‬ ‫مولكولي‬ ‫وزن‬ ‫با‬
‫دارند‬ ‫پاييني‬ ‫بسيار‬ ‫درصد‬ ‫يا‬ ‫و‬ ‫نيستند‬ ‫موجود‬ ‫ديكر‬ ‫گياهان‬.
‫ساده‬ ‫كربوهيدرات‬ )‫شده‬ ‫ناميده‬ ‫هم‬ ‫ميكوز‬ ‫(كه‬ ‫ترهالوز‬‫از‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫اي‬
‫ساده‬ ‫پيوند‬ ‫با‬ ‫گلوكز‬ ‫دو‬ ‫اتصال‬‫شده‬ ‫ايجاد‬ ‫اي‬‫قندهاي‬ ‫از‬ ‫قند‬ ‫اين‬ .‫است‬
‫كننده‬ ‫احيا‬ ‫غير‬‫(مانند‬ ‫قندها‬ ‫ساير‬ ‫كه‬ ‫مضري‬ ‫اثرات‬ ‫دليل‬ ‫همين‬ ‫به‬ .‫است‬
‫گاليك‬‫پروتئين‬ ‫روي‬ ‫بر‬ )‫يشن‬‫ندارد‬ ‫را‬ ،‫دارند‬ ‫ها‬.‫يك‬ ‫از‬ ‫تركيبي‬ ‫نيز‬ ‫رافينوز‬
‫است‬ ‫ساكاريد‬ ‫تري‬ ‫يك‬ ‫بنابراين‬ ، ‫است‬ ‫گاالكتوز‬ ‫واحد‬ ‫يك‬ ‫و‬ ‫ساكارز‬.
‫كازموتروپيك‬ ‫خواص‬ ‫داراي‬ ‫كوچك‬ ‫مولكولهاي‬ ‫اين‬ ‫اكثر‬Cosmo
tropic‫موجب‬ ‫تواند‬ ‫مي‬ ‫كه‬ ‫هستند‬ ‫ساختماني‬ ‫داراي‬ ‫يعني‬ ‫هستند‬
‫ديگر‬ ‫خواص‬ ‫تقويت‬‫خاصيت‬ ‫اين‬ . ‫گردند‬ ‫مولكولها‬Cosmotropic
‫شده‬ ‫گياه‬ ‫شدن‬ ‫خشك‬ ‫زمان‬ ‫در‬ ‫شدن‬ ‫كريستاليزه‬ ‫از‬ ‫ممانعت‬ ‫موجب‬ ‫آنها‬
‫ميتوكندريا‬ ‫همانند‬ ‫سلولي‬ ‫ساختارهاي‬ ‫از‬ ‫محافظت‬ ‫سبب‬ ‫عمل‬ ‫اين‬ ‫با‬ ‫و‬
‫نگاه‬ ‫در‬ ‫اما‬ .‫گردد‬ ‫مي‬ ‫سلولي‬ ‫غشاء‬ ‫يا‬ ‫ها‬ ‫كلروپالست‬ ،‫سطح‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ريزتر‬ ‫ي‬
‫موا‬ ‫ها‬ ‫پروتئين‬‫د‬Cosmotropic‫برابر‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫پروتئين‬ ‫از‬ ‫محافظت‬ ‫سبب‬
‫گردند‬ ‫مي‬ ‫تخريب‬.
.‫دارند‬ ‫سیلیکا‬ ‫جنس‬ ‫از‬ ‫سخت‬ ‫ای‬ ‫جداره‬ ‫که‬ ‫اند‬ ‫سلولی‬ ‫تک‬ ‫فتوسنتتیک‬ ‫های‬ ‫جلبک‬ ‫ها‬ ‫دیاتوم‬
‫مولكولي‬ ‫وزن‬ ‫با‬ ‫قندهاي‬ ‫روي‬ ‫بر‬ ‫كازمتيك‬ ‫دنياي‬ ‫محققين‬ ‫است‬ ‫مدتي‬
‫همچون‬ ‫گياهاني‬ ‫بدنبال‬ ‫و‬ ‫اند‬ ‫نموده‬ ‫تمركز‬ ‫كازموتروپيك‬ ‫خواص‬ ‫با‬ ‫پايين‬
‫مواد‬ ‫ارائه‬ ‫منظور‬ ‫به‬ ‫آنها‬ ‫هاي‬ ‫عصاره‬ ‫استخراج‬ ‫براي‬ ‫رستاخيزي‬ ‫گياهان‬
‫ضمن‬ ‫تا‬ ‫هستند‬ ‫كازمتيك‬ ‫صنعت‬ ‫در‬ ‫مناسب‬ ‫محصوالتي‬ ‫و‬ ‫موثره‬
‫به‬ ‫نيز‬ ‫را‬ ‫مناسبي‬ ‫رطوبت‬ ‫محيطي‬ ‫آسيبهاي‬ ‫برابر‬ ‫در‬ ‫پوست‬ ‫از‬ ‫محافظت‬
‫برسانند‬ ‫پوست‬./.₰
-‫ماه‬ ‫مهر‬ ‫دوم‬ ‫و‬ ‫بيست‬1396