1. Širenje pustinja
Širenje pustinja u literaturi
često dezertifikacija ili desertifikacija u značenju
napredovanja, širenja pustinja, proces je
pogoršanja kvalitete tla u relativno sušnim
područijima i ppoluaridn klime. Ovo pogoršanje
kvalitete tla uzrokuje širenje odnosno nastajanje
pustinja ili uvjeta sličnih pustinjskim. Prije
napredovanja pustinje najčešće se u području uz
pustinju odvija proces širenja stepe. Ranija
raznolikost biljnog pokrova se gubi, rastu još samo
vrste trave s vrlo skromnim zahtjevima.

2. Širenje pustinje - svetski problem
• Širenje pustinje je svetski problem koji
bi mogao ugroziti 50 moliona osoba u
sledećih deset godina.
Alžirski predsednik je uvodnom govoru
konferencije pozvao na pokretanje
"globalnog plana" protiv širenja
pustinja".

3. • U susnim i pustinjskim regijonima živi više od 2
milijarde ljudi na planeti, od kojih 90 posto u
zemljama u razvoju.
U Africi je već više od polovice obradivog
područja postalo neplodno, a tempo
uništavanja je sve brži i brži. Posebno je
osjetljiv južni rub Sahare gdje sve veća
populacija radi ogroman pritisak na okoliš. I
stanje u Aziji je alarmantno.

4. • U Sjevernoj i Južnoj Americi i južnoj Evropi šumski su
požari uništili milione hektara, dok su velike pješčane
oluje poharale sjeveroistočnu Aziju.
U nekim djelovima Kine stručnjaci upozoravaju na
širenje pustinjskog predjela alarmantnom brzinom .
Još je jedno upozorenje stiglo vežano za klimatske
promjene. Naime Golfska struja sve je sporija.
Topla Golfska struja koja ublažujuće djeluje na klimu
sjeverne Evrope, sve više slabi, što bi moglo
negativno uticati na ribolovnu industriju tog područja,
prvi su put u četvrtak objavili međunarodni naučnici.

5. RAZLOZI SIRENJA
• Glavni uzroci širenja su prenaseljenost, seča
šuma, šumski požari, kultivacija zemljišta i
prevelika ispaša.
Veliku opasnost predstavlja i nestajanje
prašuma. Najnoviji izveštaji upozoravaju da su
one ugroženije nego što se mislilo.
Procenjivalo se da njihova eksploatacija,
kultivacija tla i izgradnja puteva, mogu da
dovedu do njihivog potpunog nestajanja za 70
do 100 godina.

6. POSLEDICE
• Značajno opada produktivnost zemlje a
naročito šumskog gospodarstva, broj jedinki i preostalih
vrsta značajno opada. što upravo u siromašnijim
predelima zbog njihove velike ovisnosti o prirodnim
resursima i često malim rezervama i nepostojanja
alternativa može imati vrlo teške posledice.
Dezertifikacija smanjuje raspoloživost osnovnih usluga
ekosastava i ugrožava sigurnost ljudi. Zbog toga je
dezertifikacija važna prepreka razvoju, pa su proglasili
2006. godinu međunarodnom godinom pustinja i
dezimfekcije.
•

7. SPREČAVANJE
• Za uspešno dugoročno suzbijanje dezertifikacije
neophodno je i rešavanje ekonomskih i političkih
problema pogođenih zemalja. Smatra se, da je
pošumljavanje obećavajuća mera. Pri tome se na
njivama sadi drveće. To s jedne strane smanjuje
erozijsko djelovanje vetra, a s druge senom smanjuje
isparavanje vlage iz tla.
• Istovremeno se širom sveta trazi za mogućim
metodama sprečavanja širenja pustinja. U različitim
zemljama stepen kao i načini ugroženosti su različiti,
pa i metode i raspoložive mogućnosti sprečavanja
dezertifikacije, njenog usporavanja ili vraćanja već
dezertificiranog tla ponovo kulturi, međusobno se
razlikuju.

8. Libijska pustinja
• Ova pustinja je pretežno šljunkovita i stenovita, a
naseljava je nomadski narod Senusi.
Najdominantnije životinjske vrste su peščane
zmije i škorpijoni.
Grebeni i duboke depresije postoje u nekim
delovima pustinje, a ni jedna reka ni potok ne
protiče ovom pustinjom. Pustinjska visoravan Jilf
al Kabir ima nadmorsku visinu od oko 1.000
metara, za razliku od neprekidnog teritorija
pločastog kamenja prekrivenog slojevima
horizontalnih naslaga sedimenta, koji stvara
ogroman ravan plato.

9. • U Libijskoj pustinji postoje tri peščana mora s
dinama visokim do 110 m. Ona pokrivaju oko
25% pustinje:
• Egipatsko peščano more
• Kalansko peščano more
• Rebijasnsko peščano more

10. Egipatsko peščano more
• Kao i u preostala dva peščana
mora Kalanškom peščanom
moru i Rebijanskom peščanom moru, u njemu
se nalaze dine visoke i do 110 m i pokrivaju
četvrtinu Libijske pustinje. Dine su nastale
djelovanjem vetra.

11. Kalanško peščano more
• Kao i u preostala dva peščana
mora Egipatskom peščanom
moru i Rebijanskom peščanom moru, u njemu
se nalaze dine visoke i do 210 m i pokrivaju
četvrtinu Libijske pustinje. Dine su nastale
djelovanjem vjetra.

12. Rebijansko peščano more
• Kao i u preostala dva peščana
mora Kalanškom peščanom
moru i Egipatskom peščanom moru, u njemu
se nalaze dine visoke i do 150 m i pokrivaju
četvrtinu Libijske pustinje. Dine su nastale
delovanjem vetra.