Web 3.0 - Internet semantyczny; Kazimierz Pogoda, NCDC

1. Web 3.0
Sieć Semantyczna
Kazik „morisil” Pogoda
hshsce@gmail.com
Nordic Consulting & Development Company

2. Agenda
• Czy potrzebujemy Web 3.0?
• Co to jest semantyka?
• Jak tworzyć oznaczone semantycznie
dokumenty?
• Czy Sieć Semantyczna ma szansę zostać
urzeczywistnioną?
2
31.05.07

3. Czym jest Web 3.0?
Spróbujmy odpowiedzieć czym nie jest
3
31.05.07

4. Web 2.0 – jak go zdefiniować?
• Nowe technologie (XHTML, CSS, DOM,
RSS, AJAX, etc.)
• Nowe podejście do tworzenia stron WWW
• Integracja rozproszonych serwisów,
usług, informacji, etc.
• And last but not least...
4
31.05.07

5. Web 2.0 – fenomen społeczny
Web 2.0, to przede wszystkim ludzie
którzy go współtworzą:
• Blogosfera
• Wikipedia
• YouTube
• MySpace
• last.fm
5
31.05.07

6. Web 2.0 -> 3.0
Co się zatem zmieni?
6
31.05.07

7. Internet dla maszyn
Czy to jest oksymoron?
7
31.05.07

8. Początki WWW
• Tim Berners-Lee – ojciec WWW
• Pierwotny cel – optymalna metoda
prezentacji wyników badań naukowych
• Zasadnicze założenia – informacja
dostarczana jest człowiekowi i przez
niego przetwarzana
8
31.05.07

9. Sukces i porażka
• „Klęska urodzaju” - niespodziewana
eksplozja WWW
• Problemy katalogowania i indeksowania
zasobów
• Akcent kładziony na „formę”, a nie na
„treść” stron
• W3C jako remedium – standardy – co
będzie dalej?
9
31.05.07

10. Po co robić WWW dla maszyn,
a nie dla ludzi?
Informacje zawarte w WWW są łatwo dostępne
dla ludzi. Powinniśmy sprawić, by równie łatwo
mogły skorzystać z nich automatyczne programy
(inteligentni agenci). Ostatecznym
beneficjentem takiego przetwarzania będzie
oczywiście człowiek – usługi które otrzyma
przekroczą jakościowo wszystko co WWW oferuje
dzisiaj.
10
31.05.07

11. Ale jak to zrobić? Z pomocą
przychodzi ... filozofia
• Semantyka – jak zakodować, iż
informacja odnosi się do danej rzeczy
lub pojęcia?
• Ontologia – jak zdefiniować istniejące
przedmioty, pojęcia, relacje?
• Logika – jak przeprowadzać
wnioskowania na podstawie tak
określonych danych?
11
31.05.07

12. Zbyt wiele abstrakcji – czas na
odrobinę praktyki :-)
12
31.05.07

13. Co to jest XML?
• HTML – język opisu dokumentu –
znaczniki opisują jak „pokazywać” dane.
• XML – standard tworzenia
specjalizowanych języków – znaczniki
opisują co dane znaczą
13
31.05.07

14. Warunkiem sine qua non
powodzenia koncepcji
Semantic Web jest
powszechne stosowanie XML
jako języka udostępniania
danych w ramach WWW
14
31.05.07

15. Biblioteczka Jana Kowalskiego
Jak zakodować semantycznie spis książek?
15
31.05.07

16. Tradycyjnie w HTML
<p>
<font color=”#ff0000”>
<b>Zen i sztuka obsługi motocykla</b>
</font><br>
Robert Pirsig<br>
ISBN: 83-7301-536-1
</p>
16
31.05.07

17. Trochę lepiej w HTML
<div class=”ksiazka”>
<h2 class=”tytul”>
Zen i sztuka obsługi motocykla
</h2>
<div class=”autor”>Rober Pirsig</div>
<div class=”isbn”>ISBN: 83-7301-536-1</div>
</div>
17
31.05.07

18. Te same dane w XML
<książka>
<tytuł>
Zen i sztuka obsługi motocykla
</tytuł>
<autor>Robert Pirsig</autor>
<isbn>83-7301-536-1</isbn>
</książka>
18
31.05.07

19. Co tak naprawdę zrobiliśmy?
XML = semantyczne opisywanie informacji
19
31.05.07

20. Semantyka
Semantyka (gr. σημαντικός, semantikós,
istotne znaczenie, od sema, znak) to
dyscyplina badająca relacje pomiędzy
znakami a przedmiotami, do których się one
odnoszą. Semantyka zajmuje się badaniem
znaczenia słów, czyli interpretacją znaków
oraz interpretacją zdań i wyrażeń języka.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Semantyka
20
31.05.07

21. O semantyce
Frege, Russell, Wittgenstein
21
31.05.07

22. Czy samo stosowanie XML
wystarczy?
Wyobraźmy sobie, że analogiczne dane
zakodowane są w języku angielskim
22
31.05.07

23. Biblioteczka Johna Smitha
<book pages=”432” code=”0688002307”>
<title>
Zen and the Art of Motorcycle Maintenance
</title>
<author name=”Robert” surname=”Pirsig”>
<comments>this guy is crazy!</comments>
</book>
23
31.05.07

24. Konkluzja odnośnie
XML na WWW
O ile stosujemy własne formaty XML (a nie np.
RSS, Atom, docbook, etc.), nie mamy szans na
to, by maszyny zrozumiały „co mieliśmy na
myśli”
Zasadniczym celem koncepcji Semantic Web
jest przezwyciężenie właśnie tego problemu
24
31.05.07

25. Ekwiwalencja kategorialna
• book = książka
• author = autor
• isbn = code
• ...
Ale jak to oznaczyć w ramach WWW?
25
31.05.07

26. Ontologia
Ontologia lub metafizyka – podstawowy obok
epistemologii dział filozofii, który stara się
odpowiadać na pytania o strukturę
rzeczywistości i problematykę związaną z
pojęciami bytu, istoty, istnienia i jego
sposobów, przedmiotu i jego własności,
przyczynowości, czasu, przestrzeni,
konieczności i możliwości.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Ontologia
26
31.05.07

27. Źródła ontologii
Arystoteles – ojciec
teorii klas
wykorzystywanej w
projektowaniu
obiektowym
27
31.05.07

28. Ontologia stosowana
W informatyce: ontologia – model danych –
baza wiedzy obejmująca zagadnienia z
zakresu danej dziedziny oraz relacje łączące
te zagadnienia. Na podstawie tych informacji
przeprowadza się wnioskowania.
28
31.05.07

29. Web Ontology Language
(OWL)
OWL umożliwia zakodowanie ontologii
stosowanych tradycyjnie w systemach
eksperckich globalnie, dla całej WWW.
http://www.w3.org/2004/OWL/
29
31.05.07

30. Do jakich ontologii musieli
byśmy się odnieść?
• kategoria „autorstwa”
• kategoria „bycia książką określoną ISBN”
• Kategoria „bycia książką o określonym
tytule”
30
31.05.07

31. Jak wskazać „co” jest „czym”?
31
31.05.07

32. Resource Description
Framework (RDF)
• Umożliwia wiązanie własnych danych
XML z zewnętrznymi kategoriami
ontycznymi (OWL)
• Format OWL jest także derywatem RDF
32
31.05.07

33. Sztuczna Inteligencja w
Semantic Web
Inteligentni Agenci
33
31.05.07

34. Czy Semantic Web ma szansę
zaistnieć?
• Koncepcja zbyt abstrakcyjna
• Problemy natury psychologicznej
• Brak narzędzi
• Logiczna nierozstrzygalność
• Hipoteza Sapira-Whorfa
• „Istnieje tylko to, co można sprzedawać”
34
31.05.07