1. Эрүүл бие зүйн үндэс
Лекц 2

2. Эрүүл бие зүйн үндэс
1 Бие бүтэх ѐс
2 Биеийн орших ѐс
✓ 3 Биеийн билэг чанар
4 Долоон тамир
5 Биеийн цөв хирийн тухай
6 Цул сав эрхтэн
7 Таван эрхтэн
8 Биеийн өвөрмөц чанар

3. Бие бүтэх ѐс
•Хөврөл тогтох ёс
Эцэг, эхийн эрүүл
дусал цус
нийлэлдэхэд 5 махбод
бүрдэн цугларч,
улмаар умайд тогтох
нь хөврөл (бие)
тогтохын шалтгаан
болно.
Your own footer Your Logo

4. Хөврөл бүрдэхэд 5 махбодын
гүйцэтгэх үүрэг
Шороо махбод Усан махбод
1 Бодисын суурь түшиг 2 Барьцалдуулна.
болно. Усан махбод нь
Шороо махбод нь ав мэлмэлзэх, булбарай
агшуун , чив чийрэг, зөөлөн болгох буюу
болгох буюу хүндрүүлэх, чийгтүүлэх,
чийрэгжүүлэх үйлдэл барьцалдуулах үйлдэл
үзүүлнэ. үзүүлнэ.
Your own footer Your Logo

5. Гал махбод Хий махбод
3 Боловсруулна. 4 Бойжуулна.
Гал махбод нь бие Хий махбод нь бие
бүтэхэд дулаацуулж, бүтэхэд хөгжил
боловсруулах үйлдэл хөдөлгөөнтэй болгох,
үзүүлнэ. арвидуулах
(дэлгэрүүлэх, өсөж
торниулах), үйлдэл
үзүүлнэ.
Огторгуй махбод
5 Огторгуй махбод нь бие
бүтэхэд орон зай болох,
завсар оронд ялгах
үйлдэл үзүүлнэ.
Your own footer Your Logo

6. Хөврөл тогтох цаг
12 нас
Шимийн тунагалагууд нь
өөр өөрийн тамирыг
1 тэжээн, самсэд хурж
амжихгүй.
This is an example text. Go ahead and
12 - 50 нас replace it with your own text. This is an
example text. Go ahead and replace it with
your own text.
Идээ, ундааны тунгалагаас
This is an example text. Go ahead and
эхлэн дараалан боловсорч, 7
2 replace it with your own text.
тамирын эцсийн тунгалаг-
улаан дусал нь сар бүр
самсэд хурна.
50 нас
Махбод буурсны эрхээр
3 улаан дусал самсэд
хурахаа болих тул сарын
хир буухаа болино.
Your own footer Your Logo

7. Биеийн арвижих (хөврөлийн
бойжих) нөхцөл
• 8 сар 26 хоног
• 9 сар
• 38 долоо хоног
• 266 хоног

8. Нэгдүгээр сарын
1-р долоо хоног
• Сүүн дээр
хөрөнгө нэмэхтэй
адил дусал цус 2
нь харилцан
холилдож
нийлэлдэнэ.

9. Нэгдүгээр сарын
2-р долоо хоног
• Бүхнийг хураагч
үйлийн хий цацарч
өтгөрүүлж ав
агшуун болгон.

10. Нэгдүгээр сарын
3-р долоо хоног
• Зодгаа – үйлийн
хий бүрэлдсэнээр
тараг шиг өтгөн
харагдуулах ба
цацрал гэдэг хий
байж шараар Возраст плода: 1 неделя
Вес плода: 2 - 3 мкг.
махыг төлжүүлнэ. Рост плода: 0.2 - 0.3 мм.
Прибавка в весе: 0 кг.

11. Нэгдүгээр сарын
4-р долоо хоног
• Сайтар ялгагч (чийрэг
болгох хий) хий цацарч,
түүний үйлдлээр умайд
тогтсон хөврөлийн бие
бүрэлдсэн тараг шиг
байсан нь чийрэгжин
бөөгнөрч агширсан, Возраст плода: 2 недели
Вес плода: 0.4 - 0.5 гр.
булбарай зөөлөн, зууван Рост плода: 0.4 - 1 мм.
Прибавка в весе: 0 кг.
(загас шиг) хэлбэртэй
болно.

12. Хоѐрдугаар сарын
5-р долоо хоног
• Үнэхээр хураагч
хий цацарч
чийрэг болгох ба
хөврөлийн хүйс
(хүй) болон дүрс
Возраст плода: 3 недели
тогтоно. Вес плода: 0.5 - 0.8 гр.
Рост плода: 1 - 1.6 мм.
Прибавка в весе: 0.1 кг.

13. Хоѐрдугаар сарын
6-р долоо хоног
• Агуу их хий –
толгой, хоѐр хөл
Возраст плода: 4 недели
Вес плода: 0.9 - 1.3 гр.
Рост плода: 3 - 6 мм.
Прибавка в весе: 0.2 кг.

14. Хоѐрдугаар сарын
7-р долоо хоног
• Мэлмэлзэгч хий
– нүдний эрхтний
дүрс
Возраст плода: 5 недель
Вес плода: 1.3 - 1.7 гр.
Рост плода: 6 - 12 мм.
Прибавка в весе: 0.3 - 0.45 кг

15. Хоѐрдугаар сарын
8-р долоо хоног
• Няцан урвах хий –
нүд, чих, амны сүв
тогтоно.
Возраст плода: 6 недель
Вес плода: 1.7 - 2.1 гр.
Рост плода: 13 - 24 мм.
Прибавка в весе: 0.55 кг

16. Хоѐрдугаар сарын
9-р долоо хоног
• Тийн ялгагч хий –
хөл, гарын хуруу
тогтоно. Яст мэлхий.
Возраст плода: 7 недель
Вес плода: 2 - 4 гр.
Рост плода: 2 - 4 гр.
Прибавка в весе: 0.6 - 0.8 кг

17. Гуравдугаар сар
10-р долоо хоног
• Чийрэг болгогч хий –
2 мөр, 2 сүүжний
ясны ором товойн
гарна. Зэрлэг гахай.
Возраст плода: 8 недель
Вес плода: 4 - 6 гр.
Рост плода: 3.3 - 4.3 см.
Прибавка в весе: 0.75 - 0.95 кг

18. Гуравдугаар сар
11-р долоо хоног
• Язгуур төгсгөсөн
үйлийн очир хий –
Есөн сүвийн дүрс
(толгойд 7, нууцад 2)
тогтоно.
Возраст плода: 9 недель
Вес плода: 6 - 8 гр.
Рост плода: 4.4 - 6 см.
Прибавка в весе: 0.9 - 1.15 кг

19. Гуравдугаар сар
12-р долоо хоног
• Муруйлгагч хий – 5
цулын хэлбэр дүрс
тогтоно.
Возраст плода: 10 неделя
Вес плода: 8 - 14.5 гр.
Рост плода: 6 - 7.2 см.
Прибавка в весе: 1.1 - 1.35 кг

20. Гуравдугаар сар
13-р долоо хоног
• Хорхой хүрэгч хий –
уруу арилгагч хийд
түшиглэн гал
тэгшитгэгч хий үүснэ.
Возраст плода: 11 неделя
Вес плода: 14 - 20 гр.
Рост плода: 7 - 8 см.
Прибавка в весе: 1.3 - 1.55 кг

21. Дөрөвдүгээр сарын
14-р долоо хоног
• Утасны үзүүр хий – 2
бугалга, 2 дунд чөмөг т
ясны хэлбэр дүрс
товойн гарна. /бүхнээ
бадрагч хий-өрц, арьс/
Арслан.
Возраст плода: 12 неделя
Вес плода: 19 - 27 гр.
Рост плода: 7.9 - 9.2 см.
Прибавка в весе: 1.5 - 1.8 кг

22. Дөрөвдүгээр сарын
15-р долоо хоног
• Лянхуа хий – гарын
бугуй, хөлийн
шилбэний хэлбэр
дүрс тогтоно. /машид
төлжүүлэгч-мах,
судас/ Возраст плода: 13 недель
Вес плода: 27 - 57 гр.
Рост плода: 9.1 - 11 см.
Прибавка в весе: 1.75 - 2 кг

23. Дөрөвдүгээр сарын
16-р долоо хоног
• Рашааны амьтан
хий – гар, хөлийн 20
хурууны хэлбэр
тогтоно.
Возраст плода: 14 недель
Вес плода: 55 - 95 гр.
Рост плода: 10.5 - 13 см.
Прибавка в весе: 1.95 - 2.3 кг

24. Дөрөвдүгээр сарын
17-р долоо хоног
• Сарлагийн толгой хий –
судас, бүлх шөрмөс,
толгойг бүдүүрүүлнэ.
Гал тэгшитгэгч хийд
түшиглэн дээш гүйгч
хий үүснэ.
Возраст плода: 15 недель
Вес плода: 90 - 115 гр.
Рост плода: 12.5 - 14 см.
Прибавка в весе: 2.25 - 2.4 кг

25. Тавдугаар сарын
18-р долоо хоног
• Амины хийгээс
үүссэн хиргүй хий –
мах, өөхийг тогтооно.
Возраст плода: 16 недель
Вес плода: 115 - 230 гр.
Рост плода: 13.5 - 21.5 см.
Прибавка в весе: 2.85 - 3.5 кг

26. Тавдугаар сарын
19-р долоо хоног
• Машид нарийн хий –
бүлх шөрмөсийг
тогтооно.
Возраст плода: 17 недель
Вес плода: 220 - 305 гр.
Рост плода: 20 - 24.5 см.
Прибавка в весе: 3.5 - 4.1 кг

27. Тавдугаар сарын
20-р долоо хоног
• Маш бат хий – хэсэг
яс болон чөмөг
тогтоно.
Возраст плода: 18 недель
Вес плода: 290 - 310 гр.
Рост плода: 24 - 26 см.
Прибавка в весе: 4.1 - 4.65 кг

28. Тавдугаар сарын
21-р долоо хоног
• Үнэхээр үүсгэгч
хий – биеийн
гадуур нимгэн
арьс бүрхэнэ.
Возраст плода: 19 недель
Вес плода: 300 - 400 гр.
Рост плода: 21 - 28 см.
Прибавка в весе: 4.65 - 5.2 кг

29. Зургаадугаар сарын
22-р долоо хоног
• Бүхнийг ялгагч хий
– 9 сүвийн үүд
нээгдэнэ.
Возраст плода: 20 недель
Вес плода: 390 - 470 гр.
Рост плода: 26 - 29 см.
Прибавка в весе: 5.15 - 5.7 кг

30. Зургаадугаар сарын
23-р долоо хоног
• Огоот үнэхээр
баригч хий – үс,
шар үс, хумс буй
болно.
Возраст плода: 21 недель
Вес плода: 460 - 510 гр.
Рост плода: 28 - 30 см.
Прибавка в весе: 5.6 - 6.15 кг

31. Зургаадугаар сарын
24-р долоо хоног
• Бүхнээ долгисогч
хий – 5 цул, 6
савыг нэн
тодорхой болгоно.
Возраст плода: 22 недель
Вес плода: 510 - 610 гр.
Рост плода: 29 - 30.5 см.
Прибавка в весе: 6 - 6.45 кг

32. Зургаадугаар сарын
25-р долоо хоног
• Орон болгоныг
баригч хий – гадар,
дотор сүвүүдээр
гүйх хийн гүйдэл
бий болно.
Возраст плода: 23 недель
Вес плода: 610 - 705 гр.
Рост плода: 30 - 31 см.
Прибавка в весе: 6.4 - 6.9 кг

33. Зургаадугаар сарын
26-р долоо хоног
• Илт бүтээсэн хий –
сэтгэлийн дурдлыг
машид
тодорхойлсоноор
урьд төрлийнхөө
учруудыг сануулж Возраст плода: 24 недель
Вес плода: 700 - 880 гр.
дурсана. Рост плода: 31 - 33 см.
Прибавка в весе: 6.8 - 7.65 кг

34. Долдугаар сарын
27-р долоо хоног
• Их ач тус хий –
шарын халуун,
хийн гүйдэл
бүрдэнэ.
Возраст плода: 25 недель
Вес плода: 870 - 990 гр.
Рост плода: 32 - 35 см.
Прибавка в весе: 7.6- 8.1 кг

35. Долдугаар сарын
28-р долоо хоног
• Цэцэг баригч
хий гарна.
Возраст плода: 26 недель
Вес плода: 980 - 1150 гр.
Рост плода: 34 - 35.5 см.
Прибавка в весе: 8.0- 9.2 кг

36. Долдугаар сарын
29-р долоо хоног
• Цэцгийн эрхэс
хий гарна.
Возраст плода: 27 недель
Вес плода: 1100 - 1260 гр.
Рост плода: 35 - 38 см.
Прибавка в весе: 8.5- 11.2 кг

37. Долдугаар сарын
30-р долоо хоног
• Өмнөх тогтсон эд,
эрхтэн бүхэн улам
тодорхой болж
хөгжинө.
Возраст плода: 28 недель
Вес плода: 1200 - 1370 гр.
Рост плода: 37 - 38 см.
Прибавка в весе: 10.9- 12.0 кг

38. Наймдугаар сарын
31-35 долоо хоног
• Цэцэг хураагч хий –
биеийн гадар,
дотор, завсар
бүгдийг асар их
арвидуулна. Ам
үлээгч хий-хүүхэд
умайн амсарт ирнэ. Возраст плода: 29 недель
Вес плода: 1350 - 1680 гр.
Рост плода: 37.5 - 41.5 см.
Прибавка в весе: 11.7- 12.5 кг

39. Наймдугаар сарын
32-р долоо хоног
• Эрхтнийг тодотгогч
хий – умайн амсрыг
өчүүхэн нээн уур
буюу ус өчүүхэн
гарна.
Возраст плода: 30 недель
Вес плода: 1650 - 1780 гр.
Рост плода: 40.5 - 42 см.
Прибавка в весе: 12- 13 кг

40. Наймдугаар сарын
33-р долоо хоног
• Биеийг хөдөлгөгч хий
– хүүхдийн биеийг
урвуулан хөдөлгөх,
хүүхдэд идээний
хүслийг үүсгэнэ.
Возраст плода: 31 неделя
Вес плода: 1750 - 2150 гр.
Рост плода: 41 - 43 см.
Прибавка в весе: 12.4 - 13.4 кг

41. Наймдугаар сарын
34-р долоо хоног
• Бүхнээс бат хий –
эхийн бие амгалан
болж өнгөрсөн,
одоо, ирээдүй
цагийг бататгаж
үзээд биеэ
хамгаалахыг нэн Возраст плода: 32 неделя
Вес плода: 2120 - 2400 гр.
хичээнэ. Рост плода: 43.5 - 45 см.
Прибавка в весе: 13.05- 13.9 кг

42. Наймдугаар сарын
35-р долоо хоног
• Тэнгэр адил хий
– үнэрийг
мэдрүүлнэ.
Возраст плода: 33 неделя
Вес плода: 2350 - 2560 гр.
Рост плода: 44.5 - 46.5 см.
Прибавка в весе: 13.2- 14 кг

43. Есдүгээр сарын
36-р долоо хоног
• Хөдөлгөгч хий –
төрөхийг хүсэх
Возраст плода: 34 недели
Вес плода: 2540 - 2790 гр.
Рост плода: 45.5 - 48 см.
Прибавка в весе: 13.4- 14.3 кг

44. Есдүгээр сарын
37-р долоо хоног
• Тунгаагч хий –
тачаалын сэтгэгдэл
төрнө.
• Эрэгтэй-эхэд,
• эмэгтэй-эцэгт
Возраст плода: 35 недель
Вес плода: 2750 - 3000 гр.
Рост плода: 47 - 50 см.
Прибавка в весе: 13.5- 14.2 кг

45. Есдүгээр сарын
38-р долоо хоног
• Торох нөхцөл хий
– толгой бөгсийн
байрлалыг урвуулж,
хэвлий дэх нялхыг
нярайлах цагт нь
гадагш гаргахаар
зүглүүлнэ. Возраст плода: 36 недель
Вес плода: 3000 - 3100 гр.
Рост плода: 47.5 - 50.5 см.
Прибавка в весе: 13.75- 14.4 кг

46. Нярайлж чадахгүй 3 шалтгаан
1 Эхийн биеээс 2
Эхийнх нь 3
Уруу
буюу умайгаас бие, мөн арилгаагч
цус ихээр
цувирсан бол
хэвлий дэх хийгээр
тэр нь эхийн хүүхэд хэт умайн үүд
тамирыг шууд тарган бол хаагдвал
хорлоно. сар гүйцсэн амаржиж
ч амаржиж чадахгүй
чадахгүй. саатна.
Уламжлалт зохиолуудад нярайлж чадахгүй болсныг
анагаах олон аргыг номлосон байдаг.

48. Биеийн орших ёс
Жанма, Биеийн зүүн талаар явах ба зүрх, хоолой, оройн
хүрдний хүйс, доод үзүүр нь нууцад барилдана. Тархи
2
лалана, үүсэх ба тархинаас цагаан судал салбарлана. Усан
махбодтой. Хөврөлийн үед бадганыг төлжүүлнэ.
билэг судас
Рома, Биеийн баруун талаар явна. Цус болон гал
расана, арга махбод гүйсэн аргын чанартай, шарыг үүсгэх хар
Л махбод
судас судас. Хөврөлийн шар марбодыг төлжүүлж
биеийн илчийн суурь болно.
Ум, төв Биеийн төв хэсэгт байрлана. Хий
судас, махбод гүйсэн, арга билэг хосолсон.
авадүди Хөврөлийн хий махбодийг төлжүүлнэ.

50. Хүрд
1 Оройн их амгалангийн хүрд
2 Зүрхний номын хүрд
3 Хүйсний хувилгаан хүрд
4 Нууцын амгаланг тэтгэгч хүрд
5
Хоолойн эд таваарын хүрд
6
Үснэрийн хүрд

51. Биеийн гадар дотор бүхэнтэй
барилдсан судас
•Лугшуун судас
гол судас
Хүзүү толгойд тархах лугшуун судас
Дээд мөчний лугшуун судас
Их биеийн лугшуун судас
эгэмний доорх
суганы
цээж хэвлийн хана
Дотор эрхтний лугшуун судас
Доод мөчний лугшуун судас
• Намжуун судас
Хүзүү толгойд орших намжуун судас
Дээд мөч, цээжинд орших намжуун судас
Хөлд орших намжуун судас

52. Биеийн билэг чанар
Долоон тамир
• Үндсэн 7 тамир Тунгалаг, цус, мах, өөх,
яс, чөмөг, дусал
• 3 хир - баас, шээс, хөлс
Хорлогдохууны 10 зүйл
• 3 хорлогч гэм – хий, шар, бадган

53. Долоон тамир
Тунгалаг Цөв
Тамирыг Тамирыг
төлжүүлж, Тунгалаг төлжүүлэх
бүтээж байх ба бүтээхэд
хамгийн Logo цаашид
шимтэй хэрэгцээгүй
бүрдэл болсон
Цөв хэсэг юм.
хэсгийн нэр
юм.
Your Logo

54. Галын илчээр идээ шингэх ѐс
1. Ялзлагч бадганы
үйлдлээр ялзлагдана –
1.Ходоодны бадганы шороо, усан
дээд махбод.
2. Шингээгч шарын
үйлдлээр хайлуулагдан
боловсроно.
3. Гал тэгшитгэгч хийн
2.Ходоод 3.Ходоод үйлдлээр тунгалаг,
ны дунд ны доод цөвийг ялгана.

55. Долоон тамирын тунгалаг цөвийн
боловсролт явагдах зүй тогтол
Идээ ундаа нь шингээлтийн 3 хүчний үйлдлээр тунгалаг, цөвд ялгарна.
Идээний тунгалаг Идээний цөв Өтгөнөөс баас
Шингэнээс
шээс
Тунгалаг дам

56. Тунгалагаийн гүйцэд хэмжээ
• 9 битүү
• АУДҮ-т тунгалаг нэмэгдэвэл бадган
арвидсантай адил, хорогдвол мах
шуурсах, идээ залгихад бэрх, арьс
ширүүн болно.

57. Тунгалагийн мөн чанар
• Халуун, хүйтэн, тэгш чанар агуулсан
мөн чанартай.

58. Тунгалагийн үйлдэл
Эрүүл хүний тунгалаг
1. Тамирыг төлжүүлнэ
2. Хий, шар, бадганы түшигдэхүүн болно
3. Хий, шар, бадганы төлжих бодис болно
4. Бусад тамир, ялангуяа цусыг
төлжүүлнэ
5. Өнгө зүсийг сайжруулж, цог жавхлан,
хүчийг үүсгэн эрхтэний үйлдлийг
сайжруулна

59. Цус
• Цус хэмээх тамир нь эхийн цус болон
усан махбодоос үүсч тогтоно.
• Зүрхэнд түгэн гүйгч хийн үйлдлээр бүх
биеээр тархан бие махбодийг
төлжүүлэн, амь нас оршихийн үндэс
болно.
• Өнгө урвуулагч шарын үйлдлээр
идээний тунгалагийн шимээс тасралтгүй
үүсч төлждөг.

60. Цусны бүрэлдэхүүн
7 битүү
• 5 махбод /шороо, ус, гал, хий, огторгуй/
• 6 амт /амтлаг, исгэлэн, давслаг, гошуун,
гашуун, эхүүн/
• 3 махбод /хий, шар, бадган/
• Шар ус /цусны цөв-цөсний тунгалагаас
үүснэ. Биеийг услаг нойтон болгоно./
• Хорхой

61. Цусны мөн чанар
Халуун мөн чанартай
• Өнгө урвуулагч шарын үйлдлээр үүсдэг
• Шарын оронд орших элгэнд үүсдэг

62. Цусны үйлдэл
• Биемахбод, махыг төлжүүлнэ
• Тамир хүчийг үүсгэн, амь насыг оршоож
байдаг
• Биеийн илчийг үүсгэнэ
• Биеийг чийгтүүлж,, зөөлрүүлнэ
• 3 махбодыг түшиглэн орших орон нь
болно
• Өнгө зүс, сүр сүлдийг тодорхойлж, өнгө
жавхааг бадраана

63. Мах
500 атга
• Ерөнхий
– Гадар
– дотор
• Байршил
– Булчин мах
– Зүрхний мах
– Зөөлөн наалдангуй чанартай мах

64. Махны мөн чанар
• Маханд галын илчийн хуваарь хэсэг
оршиж, түүний төлжилт, тунгалаг цөвийн
боловсролтыг гүйцэтгэдэг, халуун
чанартай цусны тунгалагаас төлждөг.

65. Махны үйлдэл
1. Биеийн тулгуур, ясыг бүрхэж, биеийг
зөв хэлбэр дүрстэй болгоно
2. Ванза хэмээх цагаан судасны ачаар
биеийн бүх хөдөлгөөнийг гүйцэтгэнэ
3. Илчийг үүсгэн, хүйтнээс хамгаална
4. Цусаар төлжихийн хөмт өөхийг
төлжүүлнэ

66. Өөх
2 битүү
• Өөх нь тослог чанартай бөгөөд биеийг
төлжүүлэн үйлдэнэ. Өөх нь амтлаг
амттай, тослог шинэ чанартай идээгээр
болон махны тунгалагаар тасралтгүй
төлжинө.
• Мөн чанар: аргад төрөлжүүлэн халуун
дулааныг өөртөө агуулж биеийн илчийг
хамгаална.

67. Өөхний үйлдэл
• Биеийн тодорхой хэсгийг тослог зөөлөн
болгох
• Илчийг сахин ххамгаалах
• Бусад 7 тамиртай харилцан түшиглцэн
харьцаатай орших
• Ясны тамирыг төлжүүлэх

68. Яс
• АУДҮ, номлохуйн үндэс - 23 зүйл 360
хэсэг яс
• Тайлбар зохиолд – 360 хэсэг яс
– Толгойн 100 хэсэг
– 4 мөч 140 хэсэг
– Хэнхдэг, их бие 120 хэсэг

69. 20 бэлчир
1. Хий 11. Дэлүү
2. Шар 12. Ходоод
3. Бадган 13. Самсэ
4. Эх уушиг 14. Бөөр
5. Хөвгүүн уушиг 15. Цул савын ерөнхий
6. Амин судас 16. Олгой
7. Зүрх 17. Гэдэс
8. Өрц 18. Давсаг
9. Элэг 19. Дусал
10. Цөс 20. Уруу арилгагч хий

70. Ясны үйлдэл
1. Биеийн түшиг тулгуур болж хжлбэр
дүрсийг тогтооно
2. Биеийн чухал эрхтнүүдийг хамгаална
3. Чөмгийг төлжүүлнэ
4. Мах барилдахын суурь болнобиеийн
хөдөлгөөний үйлдэлд оролцоно
5. НҮ-т яс нэмэгдвэл яс, шүд ургана,
барагдвал үс, хумс, шүд унана

71. Үе
Ясыг хоооронд нь холбох хэсэг
• 12 их үе • 24 хавирганы завсарт 48
• Нарийн жижиг үе • Сарвуу 14
– Толгойд 5 • Аюулхайд 1
– Нүд 2 • Тойг 2
– Хацар яс 2 • Хуурай үенд барилдсан 3
– Хамар яс 2 • Эгэм 2
– Шүдний завсарт 32 • Борви 4
– Нурууны үест 32 • Бугуй 2
– Өвчүү 6 • Хянга шилбэ 2
– Өвчүү, хавирганы завсарт 12 • 16 хуруу 64
– Хөл, гар 12
• БҮГД 250

72. Бүлх, шөрмөс
• 4 мөч 300
• Хэнхдэг 300
• Хүзүү, толгой 300

73. Чөмөг
• Бие махбодийг шимжүүлэх үйлдэл
бүхий тослог шимтэй тамир нь чөмөг
юм.
– Гарын сарвууны шивнүүр
– Дал, сүүжний хэмт хэсэг
– Дунд чөмөг
– Бугалга
– Хөлийн шилбэ

74. Чөмөгний үйлдэл
• Биеийг шимжүүлнэ. Чөмөг гэмтвэл бие
махбод шимгүй, тослоггүй болно.
• Дуслыг тасралтгүй үүсгэж, төлжүүлэн
арвижуулна
• 5 цул, 6 сав, арьс, мах, судас, шөрмөсийг
тослог шимтэй болгон төлжүүлнэ
• Тамир хүчийг тасралтгүй төлжүүлэн, сүр, өнгө
зүс, цог жавхааг сэргээн бадруулна

75. Дусал
Эрэгтэй – цагаан дусал, эмэгтэй – улаан дусал
• Гүйцэд хэмжээ – өөрийн нэг алга
• “Алтан хадмал” хөхний сүү 2 битүү, сарын хир 4 битүү
• Цагаан дусал нь чөмөгний тунгалагаас тогтох тул чанар нь
халуун, тослог, хүнд, хийг дарах, сэтгэлийг тогтоож, хүчийг
үүсгэн хүйтнээс хамгаална.
• “Хөх биндэръяа” билэгийн махбодтой ч халуун мөн
чанартай мэи. Биеийн илч хүчийг нэмэгдүүлэнхүч тамиртай
болгон, насыг уртасган сэтгэлийг амар төвшин болгоно.
• “Сумаранз” эрэгтэйн дусал хүнд, өнгө цагаан тул цагаан
махбод, эмэгтэйн дусал биеийн хүчийг их болгож, цусны
хөрөнгө болох тул улаан махбод болно.

76. Биеийн цөв хир
Биеийн 3 хир
• Баас /гал тэгшитгэгч хий-цөв нь гэдэс
олгойд/ 7 битүү
• Шээс /гал тэгшитгэгч хий-цөв нь гэдэс
олгойд/ 4 битүү
• Хөлс /гал тэгшитгэгч хий-цөв нь гэдэс
олгойд/ тодорхой хэмжээтэй

77. Биеийн цөв
Биеийн 7 тамирын тунгалагийн цөв
• Тунгалагийн цөв /ходоодны өнгөр/
• Цусны цөв /цөс/
• Махны цөв /9 сүвээс гарах хир/
• Өөхний цөв / хориун, хөлс /
• Ясны цөв //
– Шүд
– Хумс
– Үс, шар ус
• Чөмөгний цөв /баасыг зөөлрүүлж, арьсыг зөөлрүүлнэ/
• Дуслын цөв /улаан, цагаан дусал/

78. THANK YOU!
Your Logo