1. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΧΟΛ. ΕΤΟΣ: 2010-2011
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ Ν. ΣΚΟΠΟΥ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ
ΤΑΞΗ: Β΄ΛΥΚΕΙΟΥ
ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ: ΚΥΔΡΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:19-05-2011
ΚΕΙΜΕΝΟ: “ΑΝΤΙΓΟΝΗ” ΣΟΦΟΚΛΗ, Στίχοι:280-301
Κρ ωνέ
πα σαι, πρ ν ργ ς κα μ μεστ σαι λ γων,ῦ ὶ ὀ ῆ ὶ ᾽ ὲ ῶ έ 280
μ φευρεθ ς νους τε κα γ ρων μα.ὴ ᾽ ῇ ἄ ὶ έ ἅ
λ γεις γ ρ ο κ νεκτ δα μονας λ γωνέ ὰ ὐ ἀ ὰ ί έ
πρ νοιαν σχειν το δε το νεκρο π ρι.ό ἴ ῦ ῦ ῦ έ
π τερον περτιμ ντες ς ε εργ τηνό ὑ ῶ ὡ ὐ έ
κρυπτον α τ ν, στις μφικ οναςἔ ὐ ό ὅ ἀ ί 285
ναο ς πυρ σων λθε κ ναθ ματαὺ ώ ἦ ἀ ή
κα γ ν κε νων κα ν μους διασκεδ ν;ὶ ῆ ἐ ί ὶ ό ῶ
το ς κακο ς τιμ ντας ε σορ ς θεο ς;ἢ ὺ ὺ ῶ ἰ ᾷ ύ
ο κ στιν. λλ τα τα κα π λαι π λεωςὔ ἔ ἀ ὰ ῦ ὶ ά ό
νδρες μ λις φ ροντες ρρ θουν μο ,ἄ ό έ ἐ ό ἐ ί 290
κρυφ κ ρα σε οντες, ο δ π ζυγῇ ά ί ὐ ᾽ ὑ ὸ ῷ
λ φον δικα ως ε χον, ς στ ργειν μ .ό ί ἶ ὡ έ ἐ έ
κ τ νδε το τους ξεπ σταμαι καλ ςἐ ῶ ύ ἐ ί ῶ
παρηγμ νους μισθο σιν ε ργ σθαι τ δε.έ ῖ ἰ ά ά
ο δ ν γ ρ νθρ ποισιν ο ον ργυροςὐ ὲ ὰ ἀ ώ ἷ ἄ 295
κακ ν ν μισμ βλαστε. το το κα π λειςὸ ό ᾽ ἔ ῦ ὶ ό
πορθε , τ δ νδρας ξαν στησιν δ μων·ῖ ό ᾽ ἄ ἐ ί ό
τ δ κδιδ σκει κα παραλλ σσει φρ ναςό ᾽ ἐ ά ὶ ά έ
χρηστ ς πρ ς α σχρ πρ γματ στασθαι βροτ ν·ὰ ὸ ἰ ὰ ά ᾽ ἵ ῶ
πανουργ ας δ δειξεν νθρ ποις χεινί ᾽ ἔ ἀ ώ ἔ 300
κα παντ ς ργου δυσσ βειαν ε δ ναι.ὶ ὸ ἔ έ ἰ έ
Να μεταφραστούν οι στίχοι:293-301: “ κ τ νδε...δυσσ βειαν ε δ ναι.”ἐ ῶ έ ἰ έ
(30 μονάδες)

2. Β. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Β4: Τι γνωρίζετε για τις γιορτές προς τιμήν του Διονύσου στην Αττική;
(όχι χρονική διάρκεια)
(10 μονάδες)
Β5: Να βρείτε τις ετυμολογικά συγγενείς λέξεις του κειμένου μ΄αυτές που σας
δίνονται παρακάτω:ανοησία, κρύπτη, επιστήμη, φρενοβλαβής, ευσεβής.
(10 μονάδες)
Β6: Για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις να γραψετε τον τύπο που ζητείται:
α) ργ ς: Δοτική ενικούὀ ῆ
β)γ ρων :Δοτική πληθυντικούέ
γ) το τους:Αιτιατική πληθυντικού θηλυκού γένουςύ
δ) στιν: απαρέμφατο ενεστώταἔ
ε) χειν: Τρίτο πληθυντικό πρόσωπο παρατατικούἔ
(10 μονάδες)
Β7:Να χαρακτηριστούν συντακτικά οι παρακάτω λέξεις:
νους, α τ ν, δικα ως, παντ ς, το το.ἄ ὐ ό ί ὸ ῦ
(10 μονάδες)

3. ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Α΄ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ. ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
Α΄ ΚΕΙΜΕΝΟ
ντιγ νηἈ ό
ὦ κοιν ν α τ δελφον σμ νης κ ρα,ὸ ὐ ά Ἰ ή ά
ρἆ ᾽ ο σθ τι Ζε ς τ ν π Ο δ που κακ νἶ ᾽ ὅ ὺ ῶ ἀ ᾽ ἰ ί ῶ
πο ονὁ ῖ ο χ ν ν τι ζ σαιν τελε ;ὐ ὶ ῷ ἔ ώ ῖ
ο δ νὐ ὲ γ ρ ο τ λγειν ν ο τ της τερὰ ὔ ᾽ ἀ ὸ ὔ ᾽ ἄ ἄ
ο τὔ ᾽ α σχρ ν ο τ τιμ ν σθ , πο ον οἰ ὸ ὔ ᾽ ἄ ό ἐ ᾽ ὁ ῖ ὐ 5
τ νῶ σ ν τε κ μ ν ο κ πωπ γ κακ ν.ῶ ἀ ῶ ὐ ὄ ᾽ ἐ ὼ ῶ
καὶ ν ν τ το τ α φασι πανδ μ π λειῦ ί ῦ ᾽ ὖ ή ῳ ό
κ ρυγμαή θε ναιῖ τ ν στρατηγ νὸ ὸ ρτ ως;ἀ ί
χειςἔ τι κε σ κουσας; σε λανθ νειἰ ή ἤ ά
πρ ςὸ το ς φ λουςὺ ί στε χονταί τ ν χθρ ν κακ ;ῶ ἐ ῶ ά 10
σμ νηἸ ή
μοἐ ὶ μ νὲ ο δε ςὐ ὶ μ θος, ντιγ νη φ λωνῦ Ἀ ό ί
ο θὔ ᾽ δ ς ο τ λγειν ς κετ ξ τουἡ ὺ ὔ ᾽ ἀ ὸ ἵ ᾽ ἐ ὅ
δυο νῖ δελφο ν στερ θημεν δ ο,ἀ ῖ ἐ ή ύ
μιᾷ θαν ντοιν μ ρ διπλ χερ ·ό ἡ έ ᾳ ῇ ί
πεἐ ὶ δὲ φρο δ ςῦ ό στινἐ ργε ωνἈ ί στρατ ςὸ 15
νἐ νυκτ τ ν ν, ο δ ν ο δ π ρτερον,ὶ ῇ ῦ ὐ ὲ ἶ ᾽ ὑ έ
ο τὔ ᾽ ε τυχο σα μ λλον ο τ τωμ νη.ὐ ῦ ᾶ ὔ ᾽ ἀ έ
ντιγ νηἈ ό
δηᾔ καλ ς, κα σ κτ ς α λε ων πυλ νῶ ί ᾽ ἐ ὸ ὐ ί ῶ
το δῦ ᾽ ο νεκ ξ πεμπον, ς μ νη κλ οις.ὕ ᾽ ἐ έ ὡ ό ύ
Β΄ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
1. Από το απόσπασμα που σας δίνετε να μεταφράσετε τους στίχους: 9-14 ( χεις τιἔ
κε σ κουσας;….. μ ρ διπλ χερ ·)ἰ ή ἡ έ ᾳ ῇ ί
μονάδες 30
2. Να σχολιασθούν σύντομα οι στίχοι 2-3. Τι θυμίζουν στους θεατές;
ρ ο σθ τι Ζε ς τ ν π Ο δ που κακ νἆ ᾽ ἶ ᾽ ὅ ὺ ῶ ἀ ᾽ ἰ ί ῶ
πο ονὁ ῖ ο χ ν ν τι ζ σαιν τελε ;ὐ ὶ ῷ ἔ ώ ῖ
μονάδες 10
3. Να βρεθούν τα σημεία του κειμένου όπου ο Σοφοκλής προσδιορίζει τη χρονική
αφετηρία της τραγωδίας και το σκηνικό χώρο.
μονάδες 10

4. 4. Πώς διαγράφεται το ήθος της Αντιγόνης και της Ισμήνης στον πρόλογο και ποια
τεχνική χρησιμοποιεί ο Σοφοκλής;
μονάδες 20
5. είδηση, διάθεση, σχήμα, ηδονή, άφιξη, να βρεθούν στο κείμενο ομόρριζες λέξεις
της αρχαίας ελληνικής
μονάδες 10
6. ο δε ςὐ ὶ (στ 11), φρο δ ςῦ ό (στ 15), ργε ωνἈ ί (στ.15), στείχοντα (στ 10), τόν στρατηγόν
(στ 8) :Να χαρακτηριστούν συντακτικά οι παραπάνω λέξεις. Να δικαιολογηθεί ο
χαρακτηρισμός.
μονάδες 10
7. Να βάλετε τις παρακάτω λέξεις στον τύπο της παρένθεσης:
έχεις:(ευκτική)
στρατός:(δοτ. Πληθυντικού)
εστίν: (απαρέμφατο)
λανθάνει :(παρατατικός)
εξέπεμπον: (β΄πληθυντικός)
μονάδες 10

5. ΤΕΣΤ ΣΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΓΙΑ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΡΑΜΑ
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:
ΘΕΜΑΤΑ
α) Ποιες ήταν οι γιορτές προς τιμήν του θεού Διονύσου στη Αττική; ( 8 μονάδες)
β) Τι ήταν το σατυρικό δράμα και ποια η διαφορά του από την κωμωδία;( 15 μονάδες)
γ) Ποια είναι τα είδη του δράματος; (6 μονάδες)
δ) Ποια είναι τα κατά ποσόν και ποια τα κατά ποιον μέρη της τραγωδίας;(ονομαστικά).(11 μονάδες)
ε) Ποια ήταν τα βασικά μέρη του θεάτρου; ( 6 μονάδες)
στ΄)Θεωρικά, ραβδούχοι, προεδρείες: Να εξηγήσετε σύντομα ποια ήταν η λειτουργία καθενός από
τα τρία στοιχεία στους δραματικούς αγώνες.( 12 μονάδες)
ζ) Ποιες ήταν οι καινοτομίες του σοφοκλή στη διδασκαλία της τραγωδίας;(20 μονάδες)
η) Ποιες παρεμβάσεις έκανε στο διθύραμβο ο Αρίων και ποιες ο Θέσπης, ώστε να μετεξελιχθεί σε
τραγωδία; Να συνδέσετε τα ονόματα των ποιητών με τις ενέργειες που τους αντιστοιχούν.
 Βάζει το Χορό να κάνει χορευτικές κινήσεις γύρω από το βωμό του
Διονύσου.
Αρίων  Διαχωρίζει για πρώτη φορά τον εξάρχοντα από τον υπόλοιπο Χορό και του
δίνει ξεχωριστό ρόλο.
 Συνθέτει τους στίχους και τη μουσική.
Ο υποκριτής δεν τραγουδά, αλλά απαγγέλλει τους στίχους, με τους οποίους
αφηγείται ή συνομιλεί με το Χορό.
Θέσπης Επινόησε τον “τραγικό τρόπο”, τραγούδι δηλαδή από χορευτές μεταμφι-
σμένους σε τράγους.
 Διευκολύνει την παρουσίαση του μύθου με διάλογο και αφήγηση.
(12 μονάδες)
θ)Να συμπληρώσετε τα κενά με τις παρακάτω λέξεις, αφού τις τοποθετήσετε στο σωστό τύπο.
Ηδυσμένος λόγος, κάθαρση, απομίμηση, συμμετέχω,Μοίρα,λυτρώνομαι, τέλειος, αναπαράσταση,
Δράση, τραγικός ήρωας, συμπάσχω, έλεος (ο), μέγεθος, απαγγελία, φόβος, λογική, δρώμενα,
συντρίβομαι
Σύμφωνα με τον ορισμό του Αριστοτέλη η τραγωδία είναι............................ μιας σοβαρής και
αξιόλογης πράξης. Η πράξη αυτή θεωρείται.............................,γιατί έχει αρχή,μέση και τέλος.
Το .......................αυτής της πράξης είναι τέτοιο, ώστε νατο συγκρατεί ο θεατής στο νου του, ενώ
η..........................της στη σκηνή γίνεται με.............................,με ρυθμό δηλαδή,με αρμονία και
μελωδία που τοποθετούνται από τον ποιητή εκεί όπου ταιριάζει το καθένα. Χαρακτηριστικό
γνώρισμα της τραγωδίας είναι η .......................και όχι η......................και σκοπός της είναι να
οδηγήσει το θεατή στην .........................μέσα από τον.........................και το..........................που
είναι η χαρακτηριστική ευχαρίστηση που προκαλεί η τραγωδία.Οι θεατές.............................με
τη..........................και το συναίσθημα στα..........................,γι΄αυτό και........................με τους ήρωες,
οι οποίοι συγκρούονται με τη ..................εξαιτείας κάποιου λάθους και....................Στο τέλος οι
θεατές.........................ανακουφίζονται δηλαδή και ηρεμούν ψυχικά,γιατί διαπιστώνουν την ηθική

6. νίκη του.....................ή την αποκατάσταση της ηθικής τάξης. (20 μονάδες)

7. Α΄ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ ΣΤΙΧΟΙ: 278-314
ΧΟΡΟΣ: Η θέση του Χορού για θεόσταλτο έργο, αποτελεί έμμεση αποδοκιμασία του Κρέοντα,
γιατί αν ο Χορός θεωρούσε την απόφασή του σωστή και θεάρεστη, δε θα διατύπωνε ούτε καν
υποθετικά την άποψη ότι θεοί αντιτίθενται σ΄αυτή.
ΚΡΕΩΝ: Ο Κρέων διακόπτει απότομα το Χορό και απορρίπτει οργισμένος την επιφυλακτική
παρατήρησή του.Μιλάει προσβλητικά, χάνει την ψυχραιμία του και δεν μπορεί να ελέγξει το
θυμικό του. Έτσι αποκαλύπτεται η εγωιστική του φύση και ο υπεροπτικός του χαρακτήρας. Δε
φαντάζεται ότι μπορεί να έχει σφάλλει και δεν αποδέχεταιτην παραμικρή κριτική.
Ταυτίζει τη δικαιοσύνη των θεών με τους δικούς του νόμους και πιστεύει ότι κι αυτοί όπως
κι αυτός θεωρούν τον Πολυνείκη προδότη. Εκφράζει αυτή την άποψη με δύο ειρωνικά ερωτήματα.