1. Εφημερίς των
Κυριών
Γυναικεία εφημερίδα, το πρώτο φύλλο της οποίας κυκλοφόρησε
στις 8 Μαρτίου 1887.
Αρχικά ήταν εβδομαδιαία και στις 25 Μαρτίου 1907 έγινε
δεκαπενθήμερη.
Ήταν η πρώτη εφημερίδα στον ελλαδικό χώρο, που γραφότανΉταν η πρώτη εφημερίδα στον ελλαδικό χώρο, που γραφόταν
αποκλειστικά από γυναίκες για γυναίκες.αποκλειστικά από γυναίκες για γυναίκες.
2.
3. • Ψυχή της έκδοσης της
εφημερίδας υπήρξε η
Ρεθυμνιώτισσα εκπαιδευτικός,
δημοσιογράφος και
πρωτοπόρος φεμινίστρια
Καλλιρρόη ΠαρρένΚαλλιρρόη Παρρέν, το γένος
Σιγανού (1861-1940), που
πλαισιωνόταν από γυναίκες του
πνεύματος και της τέχνης.
• Στα πρώτα φύλλα υπέγραφε τα
άρθρα της με ψευδώνυμο ΕύαΕύα
Πρενάρ.Πρενάρ.
4. • Η Εφημερίς των Κυριών στόχευε
την πνευματική και κοινωνική
ανύψωση της γυναίκας με την
παροχή πλήρων δικαιωμάτων στην
εκπαίδευση και την εργασία.
• Η Παρρέν πίστευε στην
αυτοχειραφέτηση της γυναίκας: «Η«Η
Ελληνίς δύναται να αναλάβη τονΕλληνίς δύναται να αναλάβη τον
της αναπτύξεως της αγώνα μόνη,της αναπτύξεως της αγώνα μόνη,
μη προσδοκούσα εν τω σταδίωμη προσδοκούσα εν τω σταδίω
τούτω το παράπαν την συνδρομήτούτω το παράπαν την συνδρομή
του ανδρός διότι ούτος αδιαφορείτου ανδρός διότι ούτος αδιαφορεί
και εν τω εγωισμώ του εν μόνοκαι εν τω εγωισμώ του εν μόνο
βλέπει, εν επιθυμεί και θέλει, τηνβλέπει, εν επιθυμεί και θέλει, την
δουλικήν της γυναικός υποταγήνδουλικήν της γυναικός υποταγήν
εις τα νεύματά του»,εις τα νεύματά του», έγραφε στο
πρώτο φύλλο της Εφημερίδας των
Κυριών.
5. • Το έντυπο υπήρξε ο πρόδρομος
της φεμινιστικής κίνησης στην
Ελλάδα και συνετέλεσε στη
δημιουργία της πρώτης σοβαρής
γυναικείας οργάνωσης των
Ελληνίδων, με τη σύσταση της
Ενώσεως των ΕλληνίδωνΕνώσεως των Ελληνίδων, η
οποία δημιούργησε την πρώτη
οικοκυρική και επαγγελματική
σχολή στην Αθήνα.
• Από τις στήλες της εφημερίδας οι
γυναίκες αρθρογράφοι
απαιτούσαν, μεταξύ άλλων, να
επιτραπεί η είσοδος των
γυναικών στην τριτοβάθμια
εκπαίδευση -αίτημα που θα
ικανοποιηθεί σχετικά γρήγορα
από τον Θεόδωρο Δελιγιάννη-
και να δοθεί ψήφος στις γυναίκες,
που θα γίνει πραγματικότητα
αρκετά αργότερα, στα μέσα του
20ου αιώνα.
6. • Στη δράση του περιοδικού
οφείλεται η ίδρυση του Λυκείου
των Ελληνίδων (1911) και των
κοινωφελών ιδρυμάτων Άσυλον
των Ανιάτων (1896) και Άσυλον
της Αγίας Αικατερίνης (1893), με
σκοπό «την παροχή ηθικής«την παροχή ηθικής
προστασίας και περιθάλψεωςπροστασίας και περιθάλψεως
των υπηρετριών καιτων υπηρετριών και
εργατίδων, αίτινες στερούνταιεργατίδων, αίτινες στερούνται
εργασίας και ευρίσκονταιεργασίας και ευρίσκονται
μακράν των γονέων καιμακράν των γονέων και
συγγενών των».συγγενών των».
7. • Οι πρώτες αντιδράσεις γι' αυτή την προσπάθεια
χειραφέτησης των γυναικών μέσω της εφημερίδας ήταν
από αρνητικές έως χλευαστικές.
• Ο Εμμανουήλ Ροΐδης εκφραζόταν υποτιμητικά για τη
γυναίκα. Είχε υποστηρίξει ότι οι γυναίκες που εξασκούν
«ανδρικά» επαγγέλματα (όπως γιατρού και δικηγόρου)
αγγίζουν τα όρια της γελοιότητας και ότι μόνο δύο
επαγγέλματα αρμόζουν στις γυναίκες, εκείνα της
νοικοκυράς και της εταίρας.
8. • Η ΠαρρένΠαρρέν τού απάντησε από
τις στήλες της εφημερίδας ότι
δεν έχει ιδέα από τις γυναίκες
και τον κατηγόρησε ότι
δημοσιεύει στις εφημερίδες τα
απομεινάρια της πνευματικής
του παραγωγής. Περιγράφει τον
Ροΐδη ως φύλακα άγγελο του
παλαιού καθεστώτος, θεωρεί ότι
ο τύπος της γυναίκας που
περιγράφει στο άρθρο του είναι
ανύπαρκτος και ότι οι απόψεις
του είναι αναχρονιστικές και δεν
έχουν καμία σχέση με την
πραγματικότητα.
9. • Υπήρξαν, όμως, κι εκείνοι που θαύμασαν την πένα
των συντακτριών της Εφημερίδας των Κυριών και
υποστήριξαν τον αγώνα τους, όπως ο συγγραφέας
Γρηγόριος ΞενόπουλοςΓρηγόριος Ξενόπουλος («Η συντροφιά σου είναι(«Η συντροφιά σου είναι
πολύτιμη. Το ήθος σου, η τόλμη και η γραφή σουπολύτιμη. Το ήθος σου, η τόλμη και η γραφή σου
θαύμα. Εύγε σου Δέσποινα της φιλαλληλίας και τηςθαύμα. Εύγε σου Δέσποινα της φιλαλληλίας και της
προόδου. Στηρίζω τους αγώνες σου, των γυναικώνπροόδου. Στηρίζω τους αγώνες σου, των γυναικών
τους αγώνες με όλη μου τη δύναμη»).τους αγώνες με όλη μου τη δύναμη»).
10. • Και ο ποιητής ΚωστήςΚωστής
ΠαλαμάςΠαλαμάς, ο οποίος και
αφιέρωσε ποίημά του στην
ΚαλλιρρόηΚαλλιρρόη ΠαρρένΠαρρέν
• («Χαίρε γυναίκα/ εσύ Αθηνά,(«Χαίρε γυναίκα/ εσύ Αθηνά,
Μαρία, Ελένη, Εύα/ να ηΜαρία, Ελένη, Εύα/ να η
ώρα σου!/ Τα ωραία σουώρα σου!/ Τα ωραία σου
φτερά δοκίμασε κι ανέβα/ καιφτερά δοκίμασε κι ανέβα/ και
καθώς είσαι ανάλαφρη/ καικαθώς είσαι ανάλαφρη/ και
πια δεν είσαι σκλάβα/ προςπια δεν είσαι σκλάβα/ προς
τη μελλούμενη αγία γητη μελλούμενη αγία γη
πρωτύτερα/ εσύ τράβα/ κιπρωτύτερα/ εσύ τράβα/ κι
ετοίμασε τη νέα ζωή/, μιαςετοίμασε τη νέα ζωή/, μιας
νέας χαράς/ υφάντρα/ καινέας χαράς/ υφάντρα/ και
ύστερα αγκάλιασε, ύψωσεύστερα αγκάλιασε, ύψωσε
και φέρε εκεί/ τον άντρα/καικαι φέρε εκεί/ τον άντρα/και
πλάσε τον Πρωτοπλάστη»).πλάσε τον Πρωτοπλάστη»).
11. • ΗΗ Εφημερίς των ΚυριώνΕφημερίς των Κυριών διέκοψε τηνδιέκοψε την
έκδοσή της το 1918, όταν η Καλλιρρόηέκδοσή της το 1918, όταν η Καλλιρρόη
Παρρέν εξορίστηκε στην Ύδρα για ταΠαρρέν εξορίστηκε στην Ύδρα για τα
πολιτικά της φρονήματα.πολιτικά της φρονήματα.
• Ήταν φανατική μοναρχική καιΉταν φανατική μοναρχική και
αντιβενιζελική.αντιβενιζελική.
12.
13.
14. Μουσική επένδυση :Μουσική επένδυση :
ΕΛΕΝΗ ΚΑΡΑΪΝΔΡΟΥ : «Το βαλς του γάμου»ΕΛΕΝΗ ΚΑΡΑΪΝΔΡΟΥ : «Το βαλς του γάμου»
Μουσική για την ταινία του Θ. Αγγελόπουλου,Μουσική για την ταινία του Θ. Αγγελόπουλου,
«Ο μελισσοκόμος»«Ο μελισσοκόμος»
