SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  20
B.Sunda
Kelas X
Elsi Juliar, S.Pd
Tujuan Pembelajaran
 Selama dan setelah proses pembelajaran, siswa memiliki dan menunjukkan
perilaku jujur, tanggung jawab, dan disiplin dalam menggunakan bahasa Sunda
untuk menunjukkan tahapan dan langkah yang telah ditentukan.
 Selama dan setelah proses pembelajaran, siswa menunjukan sikap baik dalam
melakukan paguneman.
 Selama dan setelah proses pembelajaran, dengan disiplin siswa mampu
memahami pengertian paguneman.
 Selama dan setelah proses pembelajaran, siswa dapat mengetahui komponen-
komponen yang harus ada dalam paguneman.
 Selama dan setelah proses pembelajaran, dengan penuh tanggung jawab siswa
dapat memahali dan menanggapi isi yang terkandung dalam paguneman.
 Setelah menelaah komponen dalam paguneman, dengan tanggung jawab dan
disiplin siswa dapat membuat paguneam an secara pribadi artau kelompok.
 Setelah proses pembelajaran, dengan jujur, percaya diri, dan penuh tanggung
jawa siswa dapat memperagakan paguneman secara berkelompok.
P
A
G
U
N
E
M
A
N
Paguneman
A. Maca Teks
Paguneman
B. Nganalisis
Paguneman
C.Paguneman
dina karya
sastra
D. Nyusun
teks
Paguneman
E. Metakeun
Paguneman
Paguneman 1
Mimin: Assalamualaikum wr.wb,
Sateuacan sim kuring ngahaturkeun nuhun ka réréncangan anu parantos
kersa ngaluuhan ieu sawala. Mugi-mugi ku hadirna sadérék langkung seueur
gagasan anu tiasa dikapayunkeun. Diskusi ayeuna téh badé madungdengkeun
pancén pangajaran basa Sunda kanggo kelompok urang anu dipasihkeun ku
Ibu Guru. Sapertos kauninga, kelompok urang téh kabagéan nganalisis puisi
anu judulna “Aki jeung Balon” yasana Ami Raksanagara. Anu kedah
didiskusikeun ku urang sadaya téh nya éta naon témana, kumaha suasanana,
sareng naon amanatna.
Anu kahiji, urang diskusikeun heula témana. Manawi aya ti antara
réréncangan anu tos gaduh gambaran, kira-kirana naon téma éta sajak téh?
Dindin: Ari numutkeun sim kuring mah, temana teh kahirupan aki-aki tukang balon
anu sok diheureuyan ku barudak. Éta aki-aki téh pikarunyaeun pisan, tapi
barudak téh kalah hayow wéh ngaheureuyan.
Umar: Hapunten, naon anu didugikeun ku Didin numutkeun sim kuring mah panjang -
teuing. Apan kalimah téma mah kedah singget.
Mimin: Muhun Din, cing langkung singget.
Dindin: Kumaha upami kieu, témana téh nya éta aki-aki tukang balon nu hirupna
pikawatireun.
Susi: Ke, Din. Upami teu lepat mah sanés tukang balon Si Aki téh. Da apan di dinya
aya kalimah “deudeuh teuing kasep di aki mah henteu aya, niupna gé aki
mah geus teu kawasa”. Hartosna Si Aki téh teu kagungan balon. Upami
badé ogé Si Aki teh tukang icalan kaulinan barudak.
Umar: Tah kitu, leres Susi.
Dindin: Muhun nya hilap!
Mimin: Janten urang cindekkeun wé nya, témana téh “aki-aki tukang dagang
kaulinan barudak anu hirupna pikawatireun”. Tah, ayeuna cing émutan deui
kumaha suasana anu aya dina sajak “Aki jeung Balon” téh?
Umar: Numutkeun sim kuring mah pikasebeleun?
Susi: Naon anu pikasebeleun téh? Puguh pikawatireun, atanapi pikasediheun.
Umar: Éta barudak anu ngaheureuyan aki-aki, pikasebeleun apan. Terang tos
sepuh Si Aki téh, kalah hayoh dilejokeun!
Mimin: Atuh éta mah teu ngawakilan suasana sajak. Manawi nu sanés aya
kamandang?
Dindin: Sim kuring sapamadegan sareng Susi, upami teu pikawatireun suasana
téh pikasediheun.
Umar: Muhun atos wé duanana. Da kitu kanyataannana.
Mimin: Heug urang seratkeun duanana wé nya.
Paguneman 2
Salaki : Mah, di imah téh asa heurin nya?
Pamajikan: Enya pa, asa sarumpek, kumaha atuh?
Salaki : Kieu atuh urang atur ku Bapa. Itu koper anu di juru koper naon?
Pamajikan: Pan artos genep M téa.
Salaki : Duruk wéh, heurin! Itu duit saratus rebuan bayatak di ruang tamu. Bala.
Sapukeun wéh!
Pamajikan: Muhun pa. Itu deuih di parkiran, heurin boga mobil emas tibang 50 siki
oge!
Salaki : Ké, mun aya tukang rongsokan tukeurkeun wé kana bawang!
Pamajikan: Sareng hordeng sutra nu dirarawis ku emas murni 48 karat di unggal
jandéla, urang jieun lamak wé.
Salaki : Tah kitu wé...
Torojol budakna nyampeurkeun.
Budak : Ulah dilelebar Pah, Mah. Mending urang bagikeun ka masarakat
anu barutuheun. Pan Gas naék. Bawang jeung céngék geus
miheulaan naék. Saha deui nu nyaah ka rahayat da nu luhur mah
kalah korupsi...!
Pancen
Masalah Paguneman 1 Paguneman 2
1. Sabaraha urang anu milu
aub dina paguneman?
2. Naon jejer
pagunemannana?
3. Kumaha suasana
pagunemannana?
4. Kumaha hubungan antara
tokoh nu aub dina éta
paguneman?
5. Dina kagiatan naon éta
paguneman lumangsung?
B. Nganalisis Paguneman
Situasi Gaganti jalma kahiji Gaganti jalma kadua
Resmi Sim kuring Sadérék
Pangersa
Hadirin
Para Bapa/Ibu
Teu Resmi Abdi
Kuring
Déwék
Urang
Ana
Didieu
Nyebut ngarang
Salira
Anjeun
Silaing
Manéh
Anta/énté
Didinya
Nyebut ngaran
2. Undak-usuk Basa dina Paguneman
PAGUNEMAN
PANCA KAKI
Loma Lemes keur sorangan Lemes keur ka batur
Dahar Neda Tuang
Datang Dongkap Saumping
Balik Wangsul Mulih
Indit Mios Angkat
Ceuk Sanggeum Saur
Imah Rorompok Bumi
Bawa Bantun Candak
Sare Mondok Kulem
Ngaran Wasta/nami Jenengan
Loma Lemes
Anak kuring Pun anak
Indung kuring Pun biang
Bapa kuring Pun bapa
Lanceuk kuring Pun lanceuk
Adi kuring Pun abdi
Emang kuring Pun paman
Bibi kuring Pun bibi
Alo kuring Pun alo
Nini kuring Pun nini
Aki kuring Pun aki
Incu kuring Pun incu
Loma Lemes
Anak anjeun Tuang putra
Indung anjeun Tuang ibu
Bapa anjeun Tuang rama
Lanceuk anjeun Tuang raka
Adi anjeun Tuang rai
Emang anjeun Tuang rama
Bibi anjeun Tuang ibu
Alo anjeun Tuang putra
Nini anjeun Tuang éyang
Aki anjeun Tuang éyang
Incu anjeun Tuang putu
C.
Paguneman
dina Karya
Sastra
PROSA
PUISIDRAMA
“Ari itu taleus naon mang?”
“Mana?”
“Itu nu di juru, deukeut solokan?”
“Hussttt.....taleus nanahaon éta mah! Taleusna rada ateul”.
“Ahhh wios urang cobian”.
“Ulah sujang, sok ka mana karep ari nanaon téh! Watir teuing ka si nyai”.
“Nya urang nyandak wé heula, ke pami aya, nu ieu urang piceun”.
“Karep wé ah!!!”.
Ti isuk-isuk nepi ka sore, can manggihan kénéh baé. Nu dikeukeuweuk téh
angger taleus nu nang ngala ti teun mang Juha. Pikir téh, maenya taleus ieu waé kitu.
Lahhh...baé ateul saeutik mah. Nu penting nyiramna kaubaran, ulah nepi ka si utun inji
ngacay.
Pasosoré.
“Akaaaaaaaaang!!!! Ieu ku naon lambeuy abdi”. Bari némbongkeun biwirna
ka kuring anu keur lalajo tipi.
Gustiiii...duh karunya teuing. Balas ngadahar taleus ateul jigana mah, biwir pamajikan
jadi jeding. Meuni kandel pisan.
Diwatir-watir gé, angger wé tungtungna mah hayang seuri, pamajikan sageulis-geulis
jadi jeding...
Indung jeung Anak
Anak:
Ema naon eusi langit
Jeung di mana tungtung
langit
Katut béntang nu baranang
Indung:
Teu jauh ti dada ema
Eusina napas jeung getih
Béntang teu jauh ti urang
Anak:
Ema saha nu boga langit
Jeung béntang anu baranang
Saha nu boga bulan
Katut beurang jeung
peutingna
Indung:
Kapan sagala nu ujang
Paéh hirup anu ujang
Drama

Contenu connexe

Tendances

The kids detective 4
The kids detective 4The kids detective 4
The kids detective 4
Ben Susilo
 
Mari membaca (siri 1) buku 5
Mari membaca (siri 1) buku 5Mari membaca (siri 1) buku 5
Mari membaca (siri 1) buku 5
Kazuhiko Aikawa
 
Drama malin kundang 5 orang
Drama malin kundang 5 orangDrama malin kundang 5 orang
Drama malin kundang 5 orang
Yadhi Muqsith
 

Tendances (18)

Modul bacaan kanak-kanak
Modul bacaan kanak-kanakModul bacaan kanak-kanak
Modul bacaan kanak-kanak
 
Tugas drama bahasa indonesia (2)
Tugas drama bahasa indonesia (2)Tugas drama bahasa indonesia (2)
Tugas drama bahasa indonesia (2)
 
The kids detective 4
The kids detective 4The kids detective 4
The kids detective 4
 
Mid sem 1 bahasa indonesia kelas 2
Mid sem 1 bahasa indonesia kelas 2 Mid sem 1 bahasa indonesia kelas 2
Mid sem 1 bahasa indonesia kelas 2
 
Naskah drama 7 orang
Naskah drama 7 orangNaskah drama 7 orang
Naskah drama 7 orang
 
Cinderella moden
Cinderella modenCinderella moden
Cinderella moden
 
Mikaweruh kabasaan
Mikaweruh kabasaanMikaweruh kabasaan
Mikaweruh kabasaan
 
Mari membaca (siri 1) buku 5
Mari membaca (siri 1) buku 5Mari membaca (siri 1) buku 5
Mari membaca (siri 1) buku 5
 
CERITA FABEL
CERITA FABELCERITA FABEL
CERITA FABEL
 
Maling kundang
Maling kundangMaling kundang
Maling kundang
 
Si lugu dan si malin kundang (hamsad rangkitu)
Si lugu dan si malin kundang (hamsad rangkitu)Si lugu dan si malin kundang (hamsad rangkitu)
Si lugu dan si malin kundang (hamsad rangkitu)
 
Drama malin kundang 5 orang
Drama malin kundang 5 orangDrama malin kundang 5 orang
Drama malin kundang 5 orang
 
Pantun
PantunPantun
Pantun
 
Cerita fabel
Cerita fabelCerita fabel
Cerita fabel
 
Kumpulan Cerpen Fajar Sany: Desember 2014 - Mei 2015
Kumpulan Cerpen Fajar Sany: Desember 2014 - Mei 2015Kumpulan Cerpen Fajar Sany: Desember 2014 - Mei 2015
Kumpulan Cerpen Fajar Sany: Desember 2014 - Mei 2015
 
Kumpulan Cerpen oleh Fajar Sany edisi Juni 2016
Kumpulan Cerpen oleh Fajar Sany edisi Juni 2016Kumpulan Cerpen oleh Fajar Sany edisi Juni 2016
Kumpulan Cerpen oleh Fajar Sany edisi Juni 2016
 
Modul cerkak
Modul cerkakModul cerkak
Modul cerkak
 
Seekor capung merah
Seekor capung merahSeekor capung merah
Seekor capung merah
 

Similaire à Pp paguneman x

B. Indonesia Kelas 2
B. Indonesia Kelas 2B. Indonesia Kelas 2
B. Indonesia Kelas 2
asyafiul
 
BIB3083 Tisih Pelajar Jaku Iban Sekula Primari (Semester 4)
BIB3083 Tisih Pelajar Jaku Iban Sekula Primari (Semester 4)BIB3083 Tisih Pelajar Jaku Iban Sekula Primari (Semester 4)
BIB3083 Tisih Pelajar Jaku Iban Sekula Primari (Semester 4)
Erica Leenya
 
Game is-over
Game is-overGame is-over
Game is-over
onessfee
 
Belajar budaya lewat kata
Belajar budaya lewat kataBelajar budaya lewat kata
Belajar budaya lewat kata
Lyndall Franks
 
Soal uh 3 kela s7 akselerasi 2014
Soal uh 3 kela s7 akselerasi 2014Soal uh 3 kela s7 akselerasi 2014
Soal uh 3 kela s7 akselerasi 2014
Fajar Cahyono
 

Similaire à Pp paguneman x (20)

Up ppg daljab latihan soal-pgsd-set-2
Up ppg daljab latihan soal-pgsd-set-2Up ppg daljab latihan soal-pgsd-set-2
Up ppg daljab latihan soal-pgsd-set-2
 
Cinta dan tahajud terakhirku satu
Cinta dan tahajud terakhirku satuCinta dan tahajud terakhirku satu
Cinta dan tahajud terakhirku satu
 
B. Indonesia Kelas 2
B. Indonesia Kelas 2B. Indonesia Kelas 2
B. Indonesia Kelas 2
 
Soal analisis teks
Soal analisis teksSoal analisis teks
Soal analisis teks
 
Basa sunda (2)
Basa sunda (2)Basa sunda (2)
Basa sunda (2)
 
Esei tahun 6 (latest)
Esei tahun 6 (latest)Esei tahun 6 (latest)
Esei tahun 6 (latest)
 
BIB3083 Tisih Pelajar Jaku Iban Sekula Primari (Semester 4)
BIB3083 Tisih Pelajar Jaku Iban Sekula Primari (Semester 4)BIB3083 Tisih Pelajar Jaku Iban Sekula Primari (Semester 4)
BIB3083 Tisih Pelajar Jaku Iban Sekula Primari (Semester 4)
 
Game is-over
Game is-overGame is-over
Game is-over
 
Ceritaku
CeritakuCeritaku
Ceritaku
 
Juara Kejujuran Jilid II
Juara Kejujuran Jilid IIJuara Kejujuran Jilid II
Juara Kejujuran Jilid II
 
Pembetulan kesalahan
Pembetulan kesalahanPembetulan kesalahan
Pembetulan kesalahan
 
Kesalahan umum tatabahasa
Kesalahan umum tatabahasa Kesalahan umum tatabahasa
Kesalahan umum tatabahasa
 
Menulis Catatan Harian (Diary)
Menulis Catatan Harian (Diary)Menulis Catatan Harian (Diary)
Menulis Catatan Harian (Diary)
 
Belajar budaya lewat kata
Belajar budaya lewat kataBelajar budaya lewat kata
Belajar budaya lewat kata
 
Anekdot
AnekdotAnekdot
Anekdot
 
Krakteristik balai pustaka
Krakteristik balai pustakaKrakteristik balai pustaka
Krakteristik balai pustaka
 
Soal uh 3 kela s7 akselerasi 2014
Soal uh 3 kela s7 akselerasi 2014Soal uh 3 kela s7 akselerasi 2014
Soal uh 3 kela s7 akselerasi 2014
 
Refleksi waj 3107 seni dalam pendidikan
Refleksi waj 3107 seni dalam pendidikanRefleksi waj 3107 seni dalam pendidikan
Refleksi waj 3107 seni dalam pendidikan
 
Cerita tentang hana..
Cerita tentang hana..Cerita tentang hana..
Cerita tentang hana..
 
Sastra indonesia.11
Sastra indonesia.11Sastra indonesia.11
Sastra indonesia.11
 

Dernier

BAB 5 KERJASAMA DALAM BERBAGAI BIDANG KEHIDUPAN.pptx
BAB 5 KERJASAMA DALAM BERBAGAI BIDANG KEHIDUPAN.pptxBAB 5 KERJASAMA DALAM BERBAGAI BIDANG KEHIDUPAN.pptx
BAB 5 KERJASAMA DALAM BERBAGAI BIDANG KEHIDUPAN.pptx
JuliBriana2
 
Aksi Nyata Sosialisasi Profil Pelajar Pancasila.pdf
Aksi Nyata Sosialisasi Profil Pelajar Pancasila.pdfAksi Nyata Sosialisasi Profil Pelajar Pancasila.pdf
Aksi Nyata Sosialisasi Profil Pelajar Pancasila.pdf
JarzaniIsmail
 

Dernier (20)

Pengenalan Figma, Figma Indtroduction, Figma
Pengenalan Figma, Figma Indtroduction, FigmaPengenalan Figma, Figma Indtroduction, Figma
Pengenalan Figma, Figma Indtroduction, Figma
 
MODUL AJAR MATEMATIKA KELAS 3 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR MATEMATIKA KELAS 3 KURIKULUM MERDEKA.pdfMODUL AJAR MATEMATIKA KELAS 3 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR MATEMATIKA KELAS 3 KURIKULUM MERDEKA.pdf
 
MODUL AJAR BAHASA INDONESIA KELAS 6 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR BAHASA INDONESIA KELAS 6 KURIKULUM MERDEKA.pdfMODUL AJAR BAHASA INDONESIA KELAS 6 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR BAHASA INDONESIA KELAS 6 KURIKULUM MERDEKA.pdf
 
TUGAS RUANG KOLABORASI 1.3 PRAKARSA PERUBAHAN
TUGAS RUANG KOLABORASI 1.3 PRAKARSA PERUBAHANTUGAS RUANG KOLABORASI 1.3 PRAKARSA PERUBAHAN
TUGAS RUANG KOLABORASI 1.3 PRAKARSA PERUBAHAN
 
PPT Mean Median Modus data tunggal .pptx
PPT Mean Median Modus data tunggal .pptxPPT Mean Median Modus data tunggal .pptx
PPT Mean Median Modus data tunggal .pptx
 
PPT MODUL 6 DAN 7 PDGK4105 KELOMPOK.pptx
PPT MODUL 6 DAN 7 PDGK4105 KELOMPOK.pptxPPT MODUL 6 DAN 7 PDGK4105 KELOMPOK.pptx
PPT MODUL 6 DAN 7 PDGK4105 KELOMPOK.pptx
 
MODUL AJAR BAHASA INGGRIS KELAS 6 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR BAHASA INGGRIS KELAS 6 KURIKULUM MERDEKA.pdfMODUL AJAR BAHASA INGGRIS KELAS 6 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR BAHASA INGGRIS KELAS 6 KURIKULUM MERDEKA.pdf
 
Pendidikan-Bahasa-Indonesia-di-SD MODUL 3 .pptx
Pendidikan-Bahasa-Indonesia-di-SD MODUL 3 .pptxPendidikan-Bahasa-Indonesia-di-SD MODUL 3 .pptx
Pendidikan-Bahasa-Indonesia-di-SD MODUL 3 .pptx
 
Aksi Nyata Menyebarkan (Pemahaman Mengapa Kurikulum Perlu Berubah) Oleh Nur A...
Aksi Nyata Menyebarkan (Pemahaman Mengapa Kurikulum Perlu Berubah) Oleh Nur A...Aksi Nyata Menyebarkan (Pemahaman Mengapa Kurikulum Perlu Berubah) Oleh Nur A...
Aksi Nyata Menyebarkan (Pemahaman Mengapa Kurikulum Perlu Berubah) Oleh Nur A...
 
BAB 5 KERJASAMA DALAM BERBAGAI BIDANG KEHIDUPAN.pptx
BAB 5 KERJASAMA DALAM BERBAGAI BIDANG KEHIDUPAN.pptxBAB 5 KERJASAMA DALAM BERBAGAI BIDANG KEHIDUPAN.pptx
BAB 5 KERJASAMA DALAM BERBAGAI BIDANG KEHIDUPAN.pptx
 
Bab 4 Persatuan dan Kesatuan di Lingkup Wilayah Kabupaten dan Kota.pptx
Bab 4 Persatuan dan Kesatuan di Lingkup Wilayah Kabupaten dan Kota.pptxBab 4 Persatuan dan Kesatuan di Lingkup Wilayah Kabupaten dan Kota.pptx
Bab 4 Persatuan dan Kesatuan di Lingkup Wilayah Kabupaten dan Kota.pptx
 
Prov.Jabar_1504_Pengumuman Seleksi Tahap 2_CGP A11 (2).pdf
Prov.Jabar_1504_Pengumuman Seleksi Tahap 2_CGP A11 (2).pdfProv.Jabar_1504_Pengumuman Seleksi Tahap 2_CGP A11 (2).pdf
Prov.Jabar_1504_Pengumuman Seleksi Tahap 2_CGP A11 (2).pdf
 
power point bahasa indonesia "Karya Ilmiah"
power point bahasa indonesia "Karya Ilmiah"power point bahasa indonesia "Karya Ilmiah"
power point bahasa indonesia "Karya Ilmiah"
 
AKSI NYATA TOPIK 1 MERDEKA BELAJAR. PPTX
AKSI NYATA TOPIK 1 MERDEKA BELAJAR. PPTXAKSI NYATA TOPIK 1 MERDEKA BELAJAR. PPTX
AKSI NYATA TOPIK 1 MERDEKA BELAJAR. PPTX
 
TEKNIK MENJAWAB RUMUSAN SPM 2022 - UNTUK MURID.pptx
TEKNIK MENJAWAB RUMUSAN SPM 2022 - UNTUK MURID.pptxTEKNIK MENJAWAB RUMUSAN SPM 2022 - UNTUK MURID.pptx
TEKNIK MENJAWAB RUMUSAN SPM 2022 - UNTUK MURID.pptx
 
Aksi Nyata PMM Topik Refleksi Diri (1).pdf
Aksi Nyata PMM Topik Refleksi Diri (1).pdfAksi Nyata PMM Topik Refleksi Diri (1).pdf
Aksi Nyata PMM Topik Refleksi Diri (1).pdf
 
Salinan dari JUrnal Refleksi Mingguan modul 1.3.pdf
Salinan dari JUrnal Refleksi Mingguan modul 1.3.pdfSalinan dari JUrnal Refleksi Mingguan modul 1.3.pdf
Salinan dari JUrnal Refleksi Mingguan modul 1.3.pdf
 
OPTIMALISASI KOMUNITAS BELAJAR DI SEKOLAH.pptx
OPTIMALISASI KOMUNITAS BELAJAR DI SEKOLAH.pptxOPTIMALISASI KOMUNITAS BELAJAR DI SEKOLAH.pptx
OPTIMALISASI KOMUNITAS BELAJAR DI SEKOLAH.pptx
 
Konseptual Model Keperawatan Jiwa pada manusia
Konseptual Model Keperawatan Jiwa pada manusiaKonseptual Model Keperawatan Jiwa pada manusia
Konseptual Model Keperawatan Jiwa pada manusia
 
Aksi Nyata Sosialisasi Profil Pelajar Pancasila.pdf
Aksi Nyata Sosialisasi Profil Pelajar Pancasila.pdfAksi Nyata Sosialisasi Profil Pelajar Pancasila.pdf
Aksi Nyata Sosialisasi Profil Pelajar Pancasila.pdf
 

Pp paguneman x

  • 1.
  • 3. Tujuan Pembelajaran  Selama dan setelah proses pembelajaran, siswa memiliki dan menunjukkan perilaku jujur, tanggung jawab, dan disiplin dalam menggunakan bahasa Sunda untuk menunjukkan tahapan dan langkah yang telah ditentukan.  Selama dan setelah proses pembelajaran, siswa menunjukan sikap baik dalam melakukan paguneman.  Selama dan setelah proses pembelajaran, dengan disiplin siswa mampu memahami pengertian paguneman.  Selama dan setelah proses pembelajaran, siswa dapat mengetahui komponen- komponen yang harus ada dalam paguneman.  Selama dan setelah proses pembelajaran, dengan penuh tanggung jawab siswa dapat memahali dan menanggapi isi yang terkandung dalam paguneman.  Setelah menelaah komponen dalam paguneman, dengan tanggung jawab dan disiplin siswa dapat membuat paguneam an secara pribadi artau kelompok.  Setelah proses pembelajaran, dengan jujur, percaya diri, dan penuh tanggung jawa siswa dapat memperagakan paguneman secara berkelompok.
  • 5. Paguneman A. Maca Teks Paguneman B. Nganalisis Paguneman C.Paguneman dina karya sastra D. Nyusun teks Paguneman E. Metakeun Paguneman
  • 6. Paguneman 1 Mimin: Assalamualaikum wr.wb, Sateuacan sim kuring ngahaturkeun nuhun ka réréncangan anu parantos kersa ngaluuhan ieu sawala. Mugi-mugi ku hadirna sadérék langkung seueur gagasan anu tiasa dikapayunkeun. Diskusi ayeuna téh badé madungdengkeun pancén pangajaran basa Sunda kanggo kelompok urang anu dipasihkeun ku Ibu Guru. Sapertos kauninga, kelompok urang téh kabagéan nganalisis puisi anu judulna “Aki jeung Balon” yasana Ami Raksanagara. Anu kedah didiskusikeun ku urang sadaya téh nya éta naon témana, kumaha suasanana, sareng naon amanatna. Anu kahiji, urang diskusikeun heula témana. Manawi aya ti antara réréncangan anu tos gaduh gambaran, kira-kirana naon téma éta sajak téh? Dindin: Ari numutkeun sim kuring mah, temana teh kahirupan aki-aki tukang balon anu sok diheureuyan ku barudak. Éta aki-aki téh pikarunyaeun pisan, tapi barudak téh kalah hayow wéh ngaheureuyan. Umar: Hapunten, naon anu didugikeun ku Didin numutkeun sim kuring mah panjang -
  • 7. teuing. Apan kalimah téma mah kedah singget. Mimin: Muhun Din, cing langkung singget. Dindin: Kumaha upami kieu, témana téh nya éta aki-aki tukang balon nu hirupna pikawatireun. Susi: Ke, Din. Upami teu lepat mah sanés tukang balon Si Aki téh. Da apan di dinya aya kalimah “deudeuh teuing kasep di aki mah henteu aya, niupna gé aki mah geus teu kawasa”. Hartosna Si Aki téh teu kagungan balon. Upami badé ogé Si Aki teh tukang icalan kaulinan barudak. Umar: Tah kitu, leres Susi. Dindin: Muhun nya hilap! Mimin: Janten urang cindekkeun wé nya, témana téh “aki-aki tukang dagang kaulinan barudak anu hirupna pikawatireun”. Tah, ayeuna cing émutan deui kumaha suasana anu aya dina sajak “Aki jeung Balon” téh? Umar: Numutkeun sim kuring mah pikasebeleun? Susi: Naon anu pikasebeleun téh? Puguh pikawatireun, atanapi pikasediheun.
  • 8. Umar: Éta barudak anu ngaheureuyan aki-aki, pikasebeleun apan. Terang tos sepuh Si Aki téh, kalah hayoh dilejokeun! Mimin: Atuh éta mah teu ngawakilan suasana sajak. Manawi nu sanés aya kamandang? Dindin: Sim kuring sapamadegan sareng Susi, upami teu pikawatireun suasana téh pikasediheun. Umar: Muhun atos wé duanana. Da kitu kanyataannana. Mimin: Heug urang seratkeun duanana wé nya.
  • 9. Paguneman 2 Salaki : Mah, di imah téh asa heurin nya? Pamajikan: Enya pa, asa sarumpek, kumaha atuh? Salaki : Kieu atuh urang atur ku Bapa. Itu koper anu di juru koper naon? Pamajikan: Pan artos genep M téa. Salaki : Duruk wéh, heurin! Itu duit saratus rebuan bayatak di ruang tamu. Bala. Sapukeun wéh! Pamajikan: Muhun pa. Itu deuih di parkiran, heurin boga mobil emas tibang 50 siki oge! Salaki : Ké, mun aya tukang rongsokan tukeurkeun wé kana bawang! Pamajikan: Sareng hordeng sutra nu dirarawis ku emas murni 48 karat di unggal jandéla, urang jieun lamak wé. Salaki : Tah kitu wé... Torojol budakna nyampeurkeun.
  • 10. Budak : Ulah dilelebar Pah, Mah. Mending urang bagikeun ka masarakat anu barutuheun. Pan Gas naék. Bawang jeung céngék geus miheulaan naék. Saha deui nu nyaah ka rahayat da nu luhur mah kalah korupsi...!
  • 11. Pancen Masalah Paguneman 1 Paguneman 2 1. Sabaraha urang anu milu aub dina paguneman? 2. Naon jejer pagunemannana? 3. Kumaha suasana pagunemannana? 4. Kumaha hubungan antara tokoh nu aub dina éta paguneman? 5. Dina kagiatan naon éta paguneman lumangsung?
  • 13. Situasi Gaganti jalma kahiji Gaganti jalma kadua Resmi Sim kuring Sadérék Pangersa Hadirin Para Bapa/Ibu Teu Resmi Abdi Kuring Déwék Urang Ana Didieu Nyebut ngarang Salira Anjeun Silaing Manéh Anta/énté Didinya Nyebut ngaran
  • 14. 2. Undak-usuk Basa dina Paguneman PAGUNEMAN PANCA KAKI
  • 15. Loma Lemes keur sorangan Lemes keur ka batur Dahar Neda Tuang Datang Dongkap Saumping Balik Wangsul Mulih Indit Mios Angkat Ceuk Sanggeum Saur Imah Rorompok Bumi Bawa Bantun Candak Sare Mondok Kulem Ngaran Wasta/nami Jenengan
  • 16. Loma Lemes Anak kuring Pun anak Indung kuring Pun biang Bapa kuring Pun bapa Lanceuk kuring Pun lanceuk Adi kuring Pun abdi Emang kuring Pun paman Bibi kuring Pun bibi Alo kuring Pun alo Nini kuring Pun nini Aki kuring Pun aki Incu kuring Pun incu Loma Lemes Anak anjeun Tuang putra Indung anjeun Tuang ibu Bapa anjeun Tuang rama Lanceuk anjeun Tuang raka Adi anjeun Tuang rai Emang anjeun Tuang rama Bibi anjeun Tuang ibu Alo anjeun Tuang putra Nini anjeun Tuang éyang Aki anjeun Tuang éyang Incu anjeun Tuang putu
  • 18. “Ari itu taleus naon mang?” “Mana?” “Itu nu di juru, deukeut solokan?” “Hussttt.....taleus nanahaon éta mah! Taleusna rada ateul”. “Ahhh wios urang cobian”. “Ulah sujang, sok ka mana karep ari nanaon téh! Watir teuing ka si nyai”. “Nya urang nyandak wé heula, ke pami aya, nu ieu urang piceun”. “Karep wé ah!!!”. Ti isuk-isuk nepi ka sore, can manggihan kénéh baé. Nu dikeukeuweuk téh angger taleus nu nang ngala ti teun mang Juha. Pikir téh, maenya taleus ieu waé kitu. Lahhh...baé ateul saeutik mah. Nu penting nyiramna kaubaran, ulah nepi ka si utun inji ngacay. Pasosoré. “Akaaaaaaaaang!!!! Ieu ku naon lambeuy abdi”. Bari némbongkeun biwirna ka kuring anu keur lalajo tipi. Gustiiii...duh karunya teuing. Balas ngadahar taleus ateul jigana mah, biwir pamajikan jadi jeding. Meuni kandel pisan. Diwatir-watir gé, angger wé tungtungna mah hayang seuri, pamajikan sageulis-geulis jadi jeding...
  • 19. Indung jeung Anak Anak: Ema naon eusi langit Jeung di mana tungtung langit Katut béntang nu baranang Indung: Teu jauh ti dada ema Eusina napas jeung getih Béntang teu jauh ti urang Anak: Ema saha nu boga langit Jeung béntang anu baranang Saha nu boga bulan Katut beurang jeung peutingna Indung: Kapan sagala nu ujang Paéh hirup anu ujang
  • 20. Drama