Κάλαντα Πρωτοχρονιάς

2. Πανελλήνια
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά
ψηλή μου δεντρολιβανιά
κι αρχή καλός μας χρόνος
εκκλησιά και άγιος θρόνος.
Αρχή που βγήκε ο Χριστός
Άγιος και πνευματικός
στη γη να περπατήσει
και να μας καλοκαρδίσει.
Άγιος Βασίλης έρχεται,
άρχοντες το κατέχετε;
από την Καισαρεία
συ είσ’ αρχόντισσα, κυρία.
Βαστά εικόνα και χαρτί
ζαχαροκάντιο ζυμωτή,
χαρτί και καλαμάρι
δες και με το παλικάρι.
Το καλαμάρι έγραφε
τη μοίρα μου την έλεγε
και το χαρτί ομίλει
Άγιε μου Άγιε Βασίλη.

3. Πανελλήνια
Και νέον έτος αριθμεί
η του Χριστού περιτομή
και η μνήμη του Αγίου
Ιεράρχου Βασιλείου.
Του χρόνου μας αρχή καλή
και ο Χριστός μας προσκαλεί
την κακία ν’ αρνηθώμεν
μ’ αρετές να στολιστώμεν.
Να ζώμεν βίον τέλειον
κατά το Ευαγγέλιον
με αγάπη, με ειρήνη
και με τη δικαιοσύνη.
Χρόνια πολλά και ευτυχή
με καθαρά κι αγνή ψυχή
με χαρά και με υγεία
και με Θεία Ευλογία.

4. Άγιος Γεώργιος Κρήτης
Αρχιμενιά κι αρχιχρονιά κι αρχή καλός μας χρόνος
άγιος Βασίλης έρχεται από την Καισαρεία
βαστάει εικόνα και χαρτί, χαρτί και καλαμάρι
το καλαμάρι έγραφε και το χαρτί μιλούσε.
Παινέματα για τον αφέντη
Μα σένα πρέπει αφέντη μου καρέκλα καρυδένια
για ν’ ακουμπάς τη μέση σου τη μαργαριταρένια.
Και πάλι ξαναπρέπει σου τρικούβερτο καράβι
να ’ναι η πλώρη μάλαμα κι η πρύμνη του λουβάρι
και τα πανιά και τα σκοινιά να ’ναι μαργαριτάρι.
συνέχεια

5. Παινέματα για την κυρά
Επό ’παμε τ’ αφέντη σας να πούμε τσι κερά σας
κερά ψηλή, κερά λιγνή και καστανομαλλούσα
π’ όταν σε γέννα η μάνα σου όλα τα δέντρ’ ανθούσαν
κι όταν σε κοιλοπόνησε ήταν ημέρα σχόλη
και δώκανέ σου την ευχή οι δώδεκ’ αποστόλοι.
Παινέματα για τον γιο και την κόρη
Έχετε το γιο στα γράμματα και σέρνει το κοντύλι
να του τ’ αξιώσει ο Θεός να βάλει πετραχήλι.
Επόπαμε τα και του γιου να πούμε και τση κόρης
έχετε κόρη όμορφη γραμματικός τη θέλει
μα αν είναι και γραμματικός πολλά προυκιά γυρεύει
γυρεύει αμπέλια ατρύγητα αμπέλια τρυγημένα
γυρεύει μύλους δώδεκα και μέσα οι μυλωνάδες
γυρεύγει και τη θάλασσα μ’ όλα τζι τα καράβια
γυρεύγει και τον κυρ Βοριά να τα καλαρμενίζει.

6. Αμοργός
Αφέντη, αφέντη ολάφεντε πέντε βολές αφέντη
εσέ σου πρέπει αφέντη μου στο μαύρο καβαλάρης
τρεις να βαστούν τη σέλα σου κι έξε το χαλινάρι
και τρεις να σε παρακαλούν αφέντη καβαλάρη.
Οπούπαμε τ’ αφέντη μας ας πούμε της κεράς μας.
Κερά μαρμαροτράχηλη και φεγγαρομαούλα
πούσεις τον ήλιο πρόσωπο και, το φεγγάρι στήθος
και του κοκόρου το φτερό εσείς καμαροφρύδι.
Εδώ που καλαντίσαμε καλά μας επληρώσαν
καλά να παν τα έτη τους και τα υπάρχοντά τους
ρόδα και τριαντάφυλλα εις τα προσκέφαλά τους.

7. Αντίπαρος
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά ψηλή μου δεντρολιβανιά
κι αρχή καλός μας χρόνος εκκλησιά με τ’ άγιο θρόνος.
Αρχή που βγήκε ο Χριστός άγιος και πνευματικός
στη γη να περπατήσει και τον κόσμο να φωτίσει.
Ο πρώτος του χαιρετισμός ήταν ο Αϊ Βασίλης
ο καλός μας νοικοκύρης.
Αφέντη μου ευγενικέ, που ’χεις μεγάλη χάρη,
που σ’ έχουμε στον τόπο μας σαν το λαμπρό φεγγάρι.
Πολλά είπαμε τ’ αφέντη μας ας πούμ’ και της κυράς μας.
συνέχεια

8. Κυρά λιγνή, κυρά ψηλή, κυρά καμαροφρύδα,
Που ’χεις τον ήλιο πρόσωπο και το φεγγάρι στήθος
Και του κοράκου το φτερό βάζεις καμαροφρύδη.
Που ’χεις το γιο, τον καλογιό, το γιο τον κανακάρη,
που λούζεις τον, χτενίζεις τον και στο σχολειό του πάει,
που ξέφυγε η πένα του και ’χύθη το μελάνι
και λέρωσε τα ρούχα του τα μοσχομυρισμένα,
που τα μοσχομυρίζανε οι τρεις βασιλοπούλες.
Η μια ήτανε του πρίγκιπα, η άλλη του βεζίρη,
η τρίτη η ομορφότερη ήταν του νοικοκύρη.

9. Απείρανθος Νάξου
Αρχιμενιά κι αρχιχρονιά κι αρχή του Γεναρίου
κι αρχή που βγήκεν ο Χριστός στη γη να περπατήξει.
Και βγήκε και χαιρέτηξε όλοι τσι ζευγολάτες.
Καλώς τα κάνετε γιωργοί, καλώς τα πολεμάτε
τα χίλια σας να ’ν’ εκατό και τα ’κατό σας χίλια
και τ’ αποκοσκινίδια σας αμέτρητα λοάρι.
Σήκω κι άνοιξε την πόρτα
που ’ρθα να στα πω σαν πρώτα.
Σήκωσ’ απάνω κι άνοιξε την πόρτα την καρένια
του χρόνου που θε να ’ρθομε να ’ναι μαλαματένια.
Άνοιξέ μας γιατί βρέχει
παρεξήγηση δεν έχει.
Ακόμα δεν τον ηύρηκες το μάνταλο ν’ ανοίξεις
να μας εδώσεις τα λεφτά κι ύστερα να σφαλίξεις.
Σήκω κι άνοιξε την πόρτα
που ’ρθα να στα πω σαν πρώτα.

10. Αστυπάλαια
Πάλιν ακούσετ’ άρχοντες, πάλι να σας ειπώμεν
ότι και αύριον εστί ανάγκη να χαρώμεν
και να πανηγυρίσωμεν περιτομήν Kυρίου
και εορτήν χαρμόσυνον Mεγάλου Bασιλείου.
Aνοίξατέ μας άρχοντες δια να μας δεχθείτε
και τα ξενιτεμένα σας ευχόμαστε να δείτε,
γλυκιά φωνή να έχετε μέσα στο νέο χρόνο
να τον δεχθείτε σπίτι σας χωρίς καημό και πόνο.
Αν έχεις κόρη όμορφη, βάλτε την να κεράσει,
να της φχηστούμε με καλό να ζήσει, να γεράσει.

11. Αρχάγγελος Ρόδου
Καλησπερώ σ’ αφέντη μου καλές αυγές κοιμάσαι
καλώς σου ξημερώματα σαν κάθεσαι κι αφ’κράσε,
και ’μείς στην πόρτα σ’ ήρταμε με το δικό σου θάρρος
περικαλώ σ’ αφέντη μου και μην το πάρεις βάρος.
Αν είναι θέλημα Θεού τα κάλαντα να πούμε
και μόνοι μέσ’ τη συντροφιά να σας καλησπερούμε,
αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά πρώτη Ιανουαρίου
που μπαίνει ο μήνας του Χριστού τ’ Αγίου Βασιλείου.
Αφέντη μου να χαίρεσαι αφέντη μου να ζήσεις
τον Άγιο Τάφο του Χριστού να πας να προσκυνήσεις,
χρόνους να ζήσετε εκατό καλά να τους περνάτε
κι από τους εκατό κι εκεί να ζείτε να γυρνάτε.
.

12. Γιάλοβα Προποντίδας
Άγιος Βασίλης έρχεται Γενάρης ξημερώνει
Βασίλη μ’ πούθεν έρχεσαι κι απούθε κατεβαίνεις.
Από τη μάνα μ’ έρχομαι και στο σχολειό πηγαίνω
να πα να μάθω γράμματα, να πω την αλφαβήτα.
Και στο ραβδί π’ ακούμπησα, χλωρά χορτάρια βγάζει
κι απ’ κάτ’ τα χλωροβλάσταρα, περδίκια φωλιασμένα
δεν είν’ περδίκια μοναχά, ήταν και περιστέρια.
Τα περιστέρια πέταξαν, πάνε στην κρύα βρύση
παίρνουν νερό στα νύχια τους και χιόνι στα φτερά τους
να λούσουν τον αφέντη τους, ν’ αγιάσουν την κυρά τους.
Και εις έτη πολλά.

13. Δυτική Μακεδονία
Άγιος Βασίλης έρχεται, Γενάρης ξημερώνει,
σα φέτος και του χρόνου.
Εδώ σε τούτην την αυλή, στο μαρμαροστρωμένο,
εδώ χουν χίλια πρόβατα και δυο χιλιάδες γίδια.
Σαν τα μυρμήγκια περπατούν, σαν τα μελίσσια πάνε,
με τη φλογέρα τα λαλούν, με τ’ν αντρειά τα διώχνουν.
Χρόνια πολλά, καλή χρονιά στο σπίτι σας.

14. Ζάκυνθος
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά κι αρχή καλός μας χρόνος
υγεία, αγάπη και χαρά να φέρει ο νέος χρόνος.
Να ζήσει ο κύρης ο καλός, να ζήσει κι η κυρά του
όλα του κόσμου τα αγαθά να έχει η φαμελιά του.
Να ζήσει τ’ αρχοντόπουλο που ’χει καρδιά μεγάλη
σε μας και στην παρέα μας ένα φλουρί να βάλει.

15. Ήπειρος
Αρχιμηνιά Πρωτοχρονιά, πρώτη του Γεναρίου
που είναι του Χριστού γιορτή και του Αϊ-Βασιλείου.
Άγιος Βασίλης έρχεται από την Καισαρεία,
βαστάει πένα και χαρτί, χαρτί και καλαμάρι,
το καλαμάρι έγραφε και το χαρτί μιλούσε.
- Βασίλη πόθεν έρχεσαι και πόθεν κατεβαίνεις.
- Από τη μάνα μ’ έρχομαι και στο σχολειό πηγαίνω.
- Βασίλη ξέρεις γράμματα, πες μας την αλφαβήτα.
Και το ραβδί τ’ εβλάστησε και έβγαλε κλωνάρια
και πάνω στα κλωνάρια του πέρδικες κελαηδούσαν.
Χρόνια πολλά.

16. Θράκη
Σούρβα σούρβα, γιρό κουρμί
γιρό κουρμί, γιρό σταυρί
σαν ασήμι, σαν κρανιά
κι του χρόν’ ούλ’ γιροί,
ούλ’ γιροί καλόκαρδοι.
Σούρβα σούρβα για χαρά
γιά σταφίδις, για παρά
γιά καρύδις, για μπαντέμια
γιά ένα ξυλουκέρατου.

17. Θράκη
Π’ αυγινικό κι αν βγήκαμι σ’ αρχουντικό θα πάμι,
να πούμι στουν αφέντη μας τουν πουλυχρουνιμένου
που ’χει τα σπίτια τα ψηλά μι τα ψηλά παρμάκια,
απού ’χει τις τρανές αυλές, τις μαρμαρουστρουμένις.
Άνοιξι, πόρτα μ’ άνοιξι, άνοιξι καναρένια,
έχου δυο λόγια να σι πω κι κείνα ζαχαρένια.
Άγιους Bασίλης έρχιτι απού την Kισαρεία,
βαστάει πένα κι χαρτί, χαρτί κι καλαμάρι.
Bασίλη μ’ πούθι έρχισι κι απούθι κατιβαίνεις;
συνέχεια

18. Aπό τη μάνα μ’ έρχομαι και στο σχολειό πηγαίνω.
Kάτσι να φας, κάτσι να πιεις, κάτσι να τραγουδήσεις.
Eγώ τραγούδια δεν ’ξέρω, ξέρω την αλφαβήτα.
Στην πατιρίτσα ’κούμπησι κι απόλυκι κλουνάρια,
κλουνάρια χρυσουκλώναρα κι φύλλ’ απού τα δέντρα.
Σ’ αυτό του σπίτι τ’ αψηλό πέτρα να μη ραγίσει
κι ου νοικουκύρης του σπιτιού, χίλια χρόνια να ζήσει.
Eσφάξαμι τουν πιτεινό κι αφήσαμι την κότα,
δώσ’ μας κυρά μας του μπαξίσ’ να πάμι σ’ άλλη πόρτα.
Άντι κι του χρόν’

19. Ικαρία
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά, ψηλή μου δεντρολιβανιά.
Κι αρχή καλός μας χρόνος, εκκλησιά με τ' άγιος θρόνος.
Άγιος Βασίλης έρχεται από τον κάβο Πάπα,
βαστάει και στην πλάτη του μία μαλλιαρή θυλάκα,
να βάλει μέσα τα ψωμιά, τις τηγανίτες, τα λεφτά.
-Εσένα, αφέντη, πρέπει σου καρέκλα καρυδένια,
για ν' ακουμπάς τη μέση σου τη μαργαριταρένια.
-Και πάλι ξαναπρέπει σου, βάλε στραβά το φέσι σου
και δίπλα το βρακί σου, για να σκάσουν οι εχθροί σου.
-Πολλά πάμε τ' αφέντη μας ας πούμε της κυράς μας.
συνέχεια

20. -Κυρά ψηλή, κυρά λιγνή, κυρά ταπανοφρύδα
που έχεις τον ήλιο πρόσωπο και το φεγγάρι στήθος,
και του κοράκου τα φτερά τα 'χεις ταπανοφρύδια
που όταν λουστείς και χτενιστείς και πας στην εκκλησιά σου
η στράτα ρόδα γέμισε απ' την περπατησιά σου.
-Πολλά ’παμε και της κυράς, ας πούμε και της κόρης.
-Έχεις και κόρην όμορφη, που δεν έχει ιστορία,
ούτε στην Πόλη βρίσκεται, ούτε στη Βενετία.
-Έχεις και κόρη όμορφη, βάλτηνε στο ζεμπίλι
και κρέμασέ τηνε ψηλά, να μη τη φαν οι ψύλλοι.
-Πολλά ’παμε, πολλά ’παμε, μα δε μας εκεράσατε,
κι αν ακόμα θε να πούμε, βάλτε μας κρασί να πιούμε.
-Εφάγαμε τον πετεινό, να φάμε και την κότα
και δώστε μας το φλουράκι μας, να πάμε σ’ άλλη πόρτα!

21. Καππαδοκία
Έρχιν Άρχιν τα Κάλαντα
Κι άρχιν καλά χρόνια.
Τα πουλιά λαλούν
Και χερολόγια κράζνε
Άγιον Βασίλειομ καλόν ζευγάρι λάμνει
Καλόνε ναφέντημ καλόν κι ευλογημένον.
Έχει και τα βόδια του παραδείσου πουλίτση
Έχει και το τσίφτσι του παν όλιομ παλικάρι.
Έχει και τ’ αλέτρι τ’ Σάγχου βουτυμένο
Έχει και το γύνι του σ’ ασήμι κονωμένο.
Καλόνε ναφέντημ καλόν κι ευλογημένον.
συνέχεια

22. Έχει και το βέρκενιτ κιπρικιού καλέμι
Έχει και τα ζεύγουλατ’ κουκιά μαργαριτάρια.
Έχει και τα ράματα ξανά κλωστιά μετάξια
Καλόνε ναφέντημ καλόν κι ευλογημένον.
Στον ξερόν το πέτρα έσπειρα πολύ φακουδίτσι
Δώκεν ο Θεός και γένεν παρουρίτσι.
Ήρτεν ’να πουλίτσι τόκα τσάκωσα το κίτσητ’
Ήρτεν μαυρομάνατ’ κλέγ’ και καμουρίτση.
Άκουτα Νουνάκαμ’ αν κείσαι κι αν κοιμάσαι.
Ύψε το τσιρέκι σ’ και σέμα σο κελάρι σ’
Σέμα σο κελάρι σ’ και φώτσε το φενέρι σ’
Φώτσε το φενέρ μας κι όλη τη γεννιά μας
Φώτσε το φενέρ μας κι ασέ φωτίσ’ Θεός.
Και του χρον’

23. Καππαδοκία / Μυτιλήνη
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά κι αρχή του Γεναρίου
κι αρχή που βγήκεν ο Χριστός στη γη να περπατήσει
Περπάτησε, χαιρέτησε όλα τα ζευγαράκια
κι ο πρώτος που χαιρέτησε ήταν ο Αϊ Βασίλης:
Βασίλη μ’ πούθεν έρχεσαι και πούθε κατεβαίνεις;
- Από τη μάνα μ' έρχομαι και στο σχολειό παγαίνω.
- Κάτσε να φας, κάτσε να πιεις, κάτσε να τραγουδήσεις.
- Εγώ γράμματα μάθαινα, τραγούδια δεν ηξέρω.
- Και σαν ηξέρεις γράμματα, πες μας την αλφαβήτα.
Και στο ραβδί τ' ακούμπησε να πει την αλφαβήτα.

24. Καστοριά
Του οικοδεσπότη
Αραδιαστείτε έμπρεπα όλοι με την αράδα
να πούμε τραγούδια ευγενικά ν’ αρέσουν τ’ αφεντικό μας.
Αφέντης μας είναι καλός, στον κόσμο παραδειγμένος
και μες στη μέση του μαχαλά στύλος μαλαματένιος.
Ας είν’ πολλά τα έτη σας να ζείτε να ευτυχείτε
του χρόνου δε σαν σήμερα ό,τι επιθυμείτε.
Και βάλε το χεράκι σου στον αργυρό σου τσέπη
κι αν πιάσεις γρόσι κράτα το, φλουρί μην το λυπάσαι.
συνέχεια

25. Της οικοδέσποινας
Είπαμε στον αφέντη μας να πούμε και στην κυρά μας.
Κυρά μ’ κυρά μ’ κι αρχόντισσα κι αρχοντοπαραδειγμένη,
σε κάλεσαν οι αρχόντισσες στην εκκλησιά να πάνεις
κι ώσπου να πας κι ώσπου να ’ρθεις και πίσω να γυρίσεις
οι στράτες ρόδα γιόμισαν, τα μονοπάτια μόσχον.
Αρχός με την αρχόντισσα στη σκάλα π’ ανεβαίνει
στα γόνατά του την κρατεί, στα μάτια την κοιτάζει
στα μάτια στα ματόφυλλα και στα καμαροφρύδια.
Σήκου κυρά μου κι άλλαξε, σήκου και αρματώσου
νίψου με το ροδόσταμο και πλύσου με το γάλα
βάλε τον ήλιο πρόσωπο και το φεγγάρι στήθη
και τον γαλάζιο αυγερινό στο χέρι δακτυλίδι.

26. Κέρκυρα
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά πρώτη του Γεναρίου
αύριο ξημερώνεται τ’ Αγίου Βασιλείου.
Άγιος Βασίλης έρχεται από την Καισαρεία,
βαστά εικόνα και χαρτί, χαρτί και καλαμάρι.
Το καλαμάρι έγραφε και το χαρτί μιλούσε.
Βασίλη πόθεν έρχεσαι και πόθεν κατεβαίνεις;
Από τη μάνα μ’ έρχομαι και στο σχολειό πηγαίνω,
να μάθω τ’ άγια γράμματα και τ’ άγιο Ευαγγέλιο.
Σ’ αυτήν την πόρτα που ’ρθαμε πέτρα να μη ραγίσει
και ο νοικοκύρης του σπιτιού χρόνια πολλά να ζήσει.
Να ζήσει χρόνους εκατό και να τους απεράσει
και στων παιδιών του τις χαρές κουφέτα να μοιράσει.
Κυρά χρυσή, κυρά αργυρή, κυρά μαλαματένια,
που σε χτενίζουν άγγελοι με τα χρυσά τους χτένια,
άνοιξε το κουτάκι σου το μαργαριταρένιο
και δώσε με ένα τάλιρο, ας είναι κι ασημένιο.
Και τώρα καληνύχτα σας, καλό ξημέρωμά σας
κι ο Άγιος Βασίλειος να ’ναι βοήθειά σας.

27. Κεφαλονιά
Καλήν εσπέραν άρχοντες καλήν να σας ειπούμε
ότι και αύριον εστί ανάγκη να χαρούμε
και να πανηγυρίσομεν Περιτομήν Κυρίου
και εορτήν του μάκαρος Μεγάλου Βασιλείου.
Άγιος Βασίλης έρχεται, Γενάρης ξημερώνει
ο μήνας που μας έρχεται το χρόνο φανερώνει.
Εκοίταξα τον ουρανό και είδα δυο στεφάνια
και με το καληνύχτισμα καλά σας Θεοφάνια.
Σ’ αυτό το σπίτι που ήρθαμε πέτρα να μη ραγίσει
και ο νοικοκύρης του σπιτιού χρόνια πολλά να ζήσει.
Δώστε κι εμάς τον κόπο μας ό,τι είναι ορισμός σας
και ο Άγιος Βασίλειος να είναι βοηθός σας.

28. Κεφαλονιά
Άγιος Βασίλης έρχεται, Γενάρης ξημερώνει
ο μήνας που μας έρχεται τον χρόνο φανερώνει.
Την άδεια γυρεύουμε στο σπίτι σας να μπούμε
τον Άγιο με όργανα και με φωνές να πούμε.
Εκοίταξα στον ουρανό και είδα δυο λαμπάδες
και με το καλωσόρισμα καλές σας εορτάδες
και πάλι ξανακοίταξα και είδα δυο στεφάνια
και με το καληνύχτισμα καλά σας Θεοφάνια.

29. Κρήτη
Aνοίξετε την πόρτα σας τα κάλαντα να πούμε
και βάλετε και μια ρακή για να σας ευχηθούμε.
Tαχιά ταχιά ’ν’ αρχιμηνιά, πρώτη γιορτή του χρόνου,
αρχή που βγήκεν ο Xριστός στη γης να περπατήξει
και βγήκεν και χαιρέτηξε ούλους τσι ζευγολάτες
κι ο πρώτος που χαιρέτηξε ήταν άγιος Bασίλης.
Kαλώς τα πας Bασίλειε, καλόν ζευγάριν έχεις.
Kαλόν το λες αφέντη μου, καλόν κι ευλογημένον
η Χάρη σου το βλόγησε με το δεξί τζη χέρι,
με το δεξί, με το ζερβί, με το μαλαματένιο.
συνέχεια

30. Πες μας να ζεις, Bασίλειε, πόσα μουζούρια σπέρνεις;
Σπέρνω σταράκι δώδεκα, κριθάρι δεκαπέντε,
ταγή και ρόβι δεκοχτώ κι από νωρίς στο στάβλο.
Φέρε καρύδια, κάστανα, πανέρια μοσχοκάρυα
και φέρε και γλυκό κρασί να πιούν τα παλικάρια
κι από τη μαύρη όρνιθα κανένα αυγουλάκι
κι αν είν’ κι από τη γαλανή ας είν' και ζευγαράκι,
κι από το λαδοπίθαρο τσιαμιά οκά λαδάκι
κι αν είν’ και περισσότερο κρατούμ’ εμείς τ’ ασκάκι.
Τέσσερα πέντε γράμματα που τα ’χ’ η περιστέρα,
ανοίξετε την πόρτα σας να πούμε καλημέρα.

31. Κρήτη
Ανοίξετε την πόρτα σας τα κάλαντα να πούμε
Και βάλετε και μια ρακή για να σας ευχηθούμε
Ταχιά ταχιά ειν’ αρχιμηνιά πρώτη γιορτή του χρόνου
Ταχιά ειν’ όπου περπάτησε αφέντης μου στον κόσμο.
Και βγήκε και χαιρέτησε όλους τους ζευγολάτες
Κι ο πρώτος που χαιρέτησεν ήταν ο Αϊ Βασίλης.
-Καλώς τα πας Βασίλειε, καλόν ζευγάρι έχεις.
-Καλόν το λες αφέντη μου καλόν κι ευλογημένον,
Καλό ’ναι μα τη δόξα του και μα τη δύναμή του
το μαύρο και το μελισσό και το στεφανοκέρι.
Που το βλογά η χάρη Σου με το δεξί Σου χέρι.
Με το δεξιό με το ζερβό με το μαλαματένιο.
συνέχεια

32. -Για πες μου Αϊ Βασίλη μου πόσα μουζούρια σπέρνεις;
-Σπέρνω σταράκι δώδεκα, κριθάρι δεκαπέντε,
ταή και ρόδι δεκοχτώ κι από νωρίς στο στάβλο.
Εθέρισα κι αλώνεψα κι έκαμα χίλια μόδια,
και τα κορκοσκινίσματα χίλια και πεντακόσια.
μα τ’ άλλα δεν εμέτρησα γιατί Χριστός επέρνα,
και κειά που στάθην’ ο Χριστός χρυσόν δεντρίν εβγήκεν,
και κειά που μεταπάτησε χρυσό κυπαρισσάκι,
πού ’χε στην μέση τον σταυρό και στην κορφή την βρύση,
και στα μεσοκλωνάρια του, πέρδικα κακαρίζει.
-Επά που καλαντρίσαμε καλά μας επληρώσαν,
πολλά να έχει τα ’χει τους και τα ποδόματά τους
Κι εδά καληνυχτίζουμε κι εσένα πρωταφέντη,
Ολοχρονίς στο σπίτι σου ο Θιός καλό να πέμπει.

33. Κρήτη
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά κι αρχή του Γεναρίου
αύριο ξημερώνεται τ’ Αγίου Βασιλείου
να τον καλησπερίσομεν αυτό το νιόν αφέντη
πέντε φορές αφέντεψε και πάλι αφέντης είναι
πέντε κρατούν το μαύρο του εννιά το χαλινάρι.
και δέκα τον παρακρατούν αφέντοι καβαλάροι
καβαλικεύει χαίρεται πεζεύνει καμαρώνει
κι όπου πατήσει ο μαύρος του πηγάδια θεμελιώνει
πηγάδια πετροπήγαδα κι αυλές μαρμαρωμένες
μέσα σε κείνες τις αυλές τις μαρμαροστρωμένες
σύρμα και σύρμα το λουρί και σύρμα το λογάδι
κι είς τον άφρον του λογαδιού κοιμάται ο νιός αφέντης
αν τον ξυπνήσω με νερό φοβούμαι μην κρυώσει
κι αν τον ξυπνήσω με κρασί φοβούμαι μην μεθύσει
φέρετε μήλα δώδεκα, κυδώνια δέκα πέντε
κι ένα κλαδί βασιλικό ίσως και τον ξυπνήσω.
συνέχεια

34. Είπαμε δα τ’ αφέντη μας να πούμε τση κεράς μας
κερά ψιλή κερά λιγνή κερά καμαροφρύδα
κερά μ’ οντέ θα στολιστείς να βάλεις τα καλά σου
τα μάρμαρα ραΐζουνε από την ομορφιά σου
κερά μ’ οντέ θα στολιστείς να πας στην εκκλησία
βάζεις τση βάγιες από μπρός τση βάγιες από πίσω
και του κοράκου το φτερό να μην σου δώσει ήλιος.
κερά την θυγατέρα σου γραμματικός τη θέλει
μ’ αν είναι και γραμματικός πολλά προυκιά γυρεύει
γυρεύει μύλους δώδεκα και με τση μυλωνάδες
γυρεύει αμπέλι ατρύγητα και με τση τρυγητάδες
γυρεύει ελιές αμάζοχτες και με τση μαζοχτάδες
γυρεύει και τον ουρανό τ’ άστρι και το φεγγάρι
γυρεύει και τη θάλασσα μ' όλα της τα καράβια
γυρεύει και τον κυρ βοριά για να τα τιμονάρει.
συνέχεια

35. Είπαμε δα και τση κεράς να πούμε και τση βάγιας
'Αψε βαγίτσα το κερί άψε και το λιχνάρι
να μπαινοβγείς στην κάμαρα να δεις τι θα μας βγάλεις
Γι’ απάκια για λουκάνικα γι’ αυγά καθαρισμένα
Γι’ από την μαύρην όρνιθα κανένα αυγουλάκι
Κι’ αν τα ’κανε κι η γαλανή να γίνουν ζευγαράκι
Γι’ από τον γέρο πίθαρο καμιά σταλιά λαδάκι
Γι’ από τον γέρο βάρελο καμιά σταλιά κρασάκι
Γι’ από το σακουλάκι σας κανένα δεκαράκι
Αν είναι με το θέλημα χρυσή μου περιστέρα
ανοίξετε την πόρτα σας να πούμε καλησπέρα.
συνέχεια

36. Έπα που καλαντήσαμε καλά μας επληρώσαν
καλά να είν’ τα έτη τους και τα ποδόματά τους
κι αν έχουν θηλυκό παιδί καλή μοίρα να λάβει
του Βασιλέα τον υιόν άνδρα να τόνε πάρει
Πάλι κι’ αν είν’ αρσενικό στη σέλα καβαλάρης
να σιέται να λυγίζεται να πέφτει το λογάδι,
να το μαζεύουν άρχοντες να κάνουν δακτυλίδια
και τα μικρά αρχοντόπουλα μικρά παραμισίδια.
Καλή νύκτα σας και χρόνια πολλά.

37. Κρήτη
Ταχειά ταχειά ’ν’ αρχιχρονιά κι αρχή του Γεναρίου,
αύριο ξημερώνεται τ’ αγίου Βασιλείου.
Πρώτα που βγήκεν ο Χριστός,
-άγιος και πνευματικός-
στη γη να περπατήσει,
εβγήκε και χαιρέτησε όλους τους ζευγολάτες.
Τον πρώτο που χαιρέτησε ήτον Άγιο Βασίλης
-Καλώς τα κάνεις Βασιλειό, καλόν ζευγάριν έχεις.
-Καλό το λες αφέντη μου καλό και ευλογημένο,
που το βλογά η χάρη σου με το δεξιό σου χέρι,
με το δεξιό με το ζερβό με το μαλαματένιο.
συνέχεια

38. -Για πες μου Αϊ Βασίλη μου πόσα μουζούρια σπέρνεις;
-Σπέρνω σταράκι δώδεκα, κριθάρι δέκα πέντε
ταή και ρόβι δεκαοχτώ κι από νωρίς στο στάβλο.
Εθέρισα κι αλώνεψα κι έκαμα χίλια μόδια
και τα κορκοσκινίσματα χίλια και πεντακόσια.
Μα τ' άλλα δεν εμέτρησα γιατί Χριστός επέρνα.
Και κεια που στάθην ὁ Χριστός χρυσόν δεντρίν εβγήκεν,
και κεια που μεταπάτησε χρυσό κυπαρισσάκι
πούχε στην μέση τον σταυρό και στην κορφή την βρύση.
Στα μεσοκλωναράκια του πέρδικα κακαρίζει.
-Κακάριζε κακάριζε πέρδικα κορωνάτη,
μα επά τον έχουν τον υγιό, το μοσχοκανακάρη...

39. Κρήτη
Ανοίξετε τη πόρτα σας τα κάλαντα να πούμε
και βάλτε και μία ρακή, για να σας ευχηθούμε
Ταχιά ταχιά ’ναι αρχιχρονιά Πρώτη γιορτή του χρόνου,
αρχή που βγήκε ο Χριστός στη γη να περιπατήσει.
Και εβγήκε και χαιρέτησε όλους τους ζευγολάτες.
Και ο πρώτος που χαιρέτησε ήταν Άγιο Βασίλης
-Καλώς τα κάνεις Βασιλειό, καλόν ζευγάριν έχεις.
-Καλό το λες αφέντη μου καλό και ευλογημένο,
η χάρη σου το βλόγησε με το δεξιό σου χέρι,
με το δεξιό με το ζερβό με το μαλαματένιο.
συνέχεια

40. -Για πες μου Αϊ Βασίλη μου πόσα μουζούρια σπέρνεις;
-Σπέρνω σταράκι δώδεκα, κριθάρι δέκα πέντε
ταγή και ρόβη δεκαοχτώ κι από νωρίς στο στάβλο.
Φέρε καρύδια, κάστανα, πανιέρια λεπτοκάρυα
και φέρε και γλυκό κρασί να πιουν τα παλικάρια
Και από την μαύρη όρνιθα κανένα αβγουλάκι
και αν είναι από τη γαλανή ας είν’ και ζευγαράκι
Και από το λαδοπίθαρο κια μια οκά λαδάκι
και ας είναι και περισσότερο κρατούμε εμείς ασκάκι
Τέσσερα πέντε πράγματα που τάχει η περιστέρα
ανοίξετε την πόρτα σας να πούμε καλησπέρα.
συνέχεια

41. Κι εσένα πρέπει αφέντη μου, αλέτρι καρυδένιο,
να ’χει την έχερη χρυσή τη γούλα κυπαρίσσι,
και τα παρούτια μάλαμα και το ποδάρι ασήμι,
το ζεύτη σου μεταξωτό, τσι ζεύβλες μπακιρένιες,
να ’χεις και το σποροντρουβά, γαϊτανοπλουμισμένο.
Να καλουργάς τη Μεσσαρά, να σπέρνεις το Μισσίρι
κι απού τα δώδεκα χωργιά να φέρνει θεριστάδες.
Έχεις και κόρην όμορφη στην ώρα τζη λογάται,
του δούκα ο γιος τη ρέχτηκε, τ’ αρχόντου ο γιος τη θέλει
και πέμπει μήλο προξενιά, μπέμπει τση δαχτυλίδι,
πέμπει τση πόλης τα κλειδιά να του τη λογοστέσει.
Έχεις και γιο πρωτόσκολο και πρώτο στο δοξάρι
κι εζήλεψέντου ο βασιλιάς γαμπρό να τόνε κάμει.
Δίδει του προύκα τα Χανιά, τη Στεία πανωπρούκι,
το Κάστρο και το Ρέθυμνο δίδει του γι’ αρρεβώνα.
συνέχεια

42. Εσένα πρέπει αφέντισσα, βασιλικό αργαστήρι,
που να ’χε χτένι μάλαμα να φαίνεις το μετάξι,
που να ’χει πέταλο χρυσό να φαίνεις τα βελούδα
και τη σαΐτα φίντισι να φαίνεις το περκάλι.
Είπαμε δα για την κερά ας πούμε για τη βάγια,
- Άψε βαΐτσα το κερί, άψε και το λυχνάρι
και κάτσε και ντουσούντιζε ίντα θα μας εφέρει,
για πακι για λουκάνικο κι απ’ αγριμιού κομμάτι
κι από τη μαύρη όρνιθα κανένα αυγουλάκι
κι αν το ’κανε κι η γαλανή ας είναι ζευγαράκι.
Για απάκι, για λουκάνικο, για χοιρινό κομμάτι
κι από τον πύρο του βουτσιού να πιούμε μια γεμάτη.
κι από το πιθαράκι σου λάδι ένα κουρουπάκι
κι αν είναι κι ακροπλιάτερο Βαστούμε και τ’ ασκάκι.
συνέχεια

43. Σε τούτονε τ’ αρχοντικό ερέχτηκα και μπήκα,
γιατί ’ναι τα δοκάρια του μηλιές και κυπαρίσσα
Κι αν είναι με το θέλημα χρυσή μου περιστέρα,
άνοιξε και την πόρτα σου να πούμε καλησπέρα
Μα ακόμη δεν τον ηύρηκες το μάνταλο ν’ ανοίξεις,
να μας εδώσεις κατιτίς κι ύστερα να σφαλίξεις.
Δώστε μας για τον κόπο μας, ότι ’ναι ο ορισμός σας
και ο Χριστός μας πάντοτε να είναι βοηθός σας.
συνέχεια

44. Επά που καλαντίσαμε, να ’ναι ο Χριστός μαζί τους
κι ο Αϊ Βασίλης βοηθός κι οι δώδεκα Αποστόλοι,
χρουσά ζευγάργια να ’χετε, γερά κι ευλογημένα
τ’ αμπάργια να γεμίζετε και να ’χετε στο σπίτι
τση Βενετιάς το χαζινέ, τση Πόλης τα καλούδια.
Επά που καλαντρίσαμε καλά μας επληρώσαν
πολλά να έχει τα έχη τους και τα ποδομάτά τους
και αν έχουν και αρσενικό παιδί στη σέλα καθισμένο
να σιέται να λυγίζεται να πέφτει το λογάδι
να το μαζώνει η μάνα του, να ’χει χαρά μεγάλη.
Κι εδά καληνυχτίζουμε κι εσένα πρωταφέντη,
ολοχρονίς στο σπίτι σου ο Θιός καλό να πέμπει!
Και του καιρού χαιράμενοι να είν’ η αφεντιά σας,
ο νοικοκύρης κι η κερά και τα παιδόγγονά σας.
Του χρόνου να ξανάρθωμε και δίπατο να βρούμε
και στα κερκέλια του σπιτιού δεμένα δυο μπεγίργια.
Το ’να για την αρχόντισσα να πηαίνει στ’ αγιομήσα,
τ’ άλλο για τον αφέντη μας να βγαίνει στο σεΐρι…

45. Κύπρος
Αρχιμηνιά τζι’ αρχιχρονιά πάλιν αρχίζει νια χρονιά
τζι’ αρχή καλός μας χρόνος ευτυχής να είν’ ο κόσμος.
Άγιος Βασίλης έρχεται, τζιαί δεν μας καταδέχεται
από την Καισαρεία τζιαί μας φέρνει ευτυχία.
Βασίλη πόθεν έρχεσαι τζιαί δεν μας καταδέχεσαι
τζιαί πόθεν κατεβαίνεις την καλήν χρονιά μας φέρνεις
Από της μάνας μ’ έρχομαι τζιαί γιώ σας καταδέχομαι
τζιαί στο σχολειό πηγαίνω την καλή χρονιά σας φέρνω.
Κάτσε να φας κάτσε να πιείς κάτσε να μας διηγηθείς
κάτσε να τραγουδήσεις τζιαί να μας περιχαρίσεις.
Εγώ γράμματα μάθαινα εις το σχολειό που πήγαινα
τραγούδια δεν ηξεύρω ούτε και να συντυχαίνω.
συνέχεια

46. Αφού ηξεύρεις γράμματα ελληνικά πειράγματα
πες μας την Άλφα βήτα έτσι όμορφη πού ήταν.
Τζιαί το ραβδίν του κούρδισε τζιαί πάνω του ακούμπησε
να πει την Άλφα βήτα ως γραμματικός πού ήταν.
Τζιαί το ραβδί του το ξηρό αμέσως τρέπεται χλωρό
χρυσά χορτάρια βγάζει τζιαί περιστερά τινάζει.
Τζιαί κελαδούσαν πέρδικες γαρουφαλιές βενέτικες
τζιαί λούαν τα φτερά τους τα χρυσά τζιαί αργυρά τους.
Τζιαί λούαν τον αφέντη μας Βασίλη τον λεβέντη μας
τον πολυχρονεμένο τζιαί στον κόσμο ξακουσμένο.
Φίλοι όσ ’έχεται παιδκιά τζιαί λείπουν εις την ξενηδκιά
εύχουμαι να τα δείτε ως τζιαί τα επιθυμείτε.
Τί ωφελούν τα περιττά που κατηντούσι βαρετά
ολίγα τούτ’ αρκούσι τζιαί αλλού μας καρτερούσι.

47. Κύπρος
Πάλι ακούσετε άρκοντες
τζι’ ήρταμεν να σας πούμεν
πως αύριον είναι γιορτή
τζιαί πρέπει να χαρούμεν.
Αύριον εν Αρχιχρονιά
πρώτη Ιανουαρίου
όπου γιορτάζεται παντού
τ’ Αγίου Βασιλείου.
Ζητώ χάρην που τον Θεόν
τα λόγια μου να δέσω
τον Άγιον Βασίλειον
να σας τον επαινέσω.
Που τον αφέντην τον Θεόν
ήτανε φωτισμένος
τζι στων γραμμάτων την σπουδήν
σοφίαν πλουμισμένος.
Γέννημαν της Καισάρειας
βλαστός Καππαδοκίας
τζιαί ποιητής θεόπνευστος
της θείας λειτουργίας.
Πρωτομηνιά, Πρωτoχρονιά
τζιαί πάλ’ αρχή του Λόγου
τζιαί ’μεις καλός σας ήβραμεν
να ζιείτε τζιαί του χρόνου.
Εις πολλά τα έτη.

48. Λήμνος
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά κι αρχή του Γεναρίου.
Αρχή που βγήκε ο Χριστός στη γη να περπατήσει
ο πρώτος ο χαιρετισμός ήταν Άγιος Βασίλης.
Άγιος Βασίλης έρχεται από την Καισαρεία
βαστά εικόνα και χαρτί χαρτί και καλαμάρι
το καλαμάρι έγραφε και το χαρτί ομίλει
διαβάζαν κι ανεγνώνοντας εχύθη το μελάνι.
Βασίλη μ’ ξέρεις γράμματα πες μας την αλφαβήτα
πα στο ραβδί τ’ ακούμπησε να πει την αλφαβήτα
μα το ραβδί τ’ ήταν ξερό χλωρό βλαστάρια πάνω πέταν
και πάνω στα βλαστάρια του πουλάκια κελαηδούσαν
και κάτω στη ριζίτσα του μια κρυσταλλένια βρύση
και κατεβαίναν τα πουλιά και ραίναν τον Αφέντη μας
μαζί με την κυρά του. συνέχεια

49. Κυρά ψιλή κυρά λιγνή κυρά καμαροφρύδα
όλο στην πόρτα στέκεσαι και παίρνεις την καλημέρα
παίρνεις τα ρόδα απ’ τη ροδιά το χιόνι την ασπράδα
παίρνεις το καμπανόφρυδο από το χελιδόνι
όταν λουστείς και χτενιστείς και βάλεις τα καλά σου
βάζεις τον ήλιο πρόσωπο και το φεγγάρι στήθος
την όχεντρα την πλουμιστή γιορντάνι στο λαιμό σου
τα χοχλιδάκια του γυαλού μπλεξίδια στα μαλλιά σου
όταν συστείς και λυγιστείς και πας στην εκκλησιά σου
η στράτα ρόδα γέμισε απ’ τη πορπατησιά σου.
συνέχεια

50. Πολλά ’παμε για την κυρά Ας πούμ’ και για την κόρη.
Αφέντη μου την κόρη σου γραμματικός της πρέπει
αν είναι και γραμματικός πολλά προικιά γυρεύει
γυρεύει τ’ άστρα πρόβατα και το φεγγάρι μάντρα
γυρεύει τον αυγερινό τσομπάνη να τα βόσκει
γυρεύει και τη θάλασσα ποτό να τα ποτίσει
γυρεύει και τα σύννεφα σταλό να τα σταλίσει
πολλά ’παμε την κόρη σας ας πουμ’ και για το γιο σας.
Αφέντη μου το γιόκα σου γράμματα να τον μάθεις
να μπαίνει να καλοναρχά να βγαίνει να διαβάζει
και οι γι’ άρχοντες να τον ρωτούν τι τρώει και μυρίζει
ζάχαρη τρώει αποβραδίς κάντιο το μεσημέρι
δυο ώρες που να ξημερώσ’ αφράτο παξιμάδι.
συνέχεια

51. Ο δάσκαλος τον έβαλε για να καλοναρχήσει
κι έγειρε το κεράκι του κι έκαψε το χαρτί του
κι έκαψε και τις κάλτσες του τις μοσχοφαδιασμένες
που τις μοσχοφαδιάζανε τρεις έμορφες κοπέλες.
Η μια βάζει το φάδι της κι η άλλη το στημόνι
η τρίτη η καλύτερη βάζει την εμορφιά της.
Ο δάσκαλος τον έδειρε με μια χρυσή βεργίτσα
και η δασκάλισσα τον μέρωσε με μια ποδιά καρύδια.
Πολλά ’παμε το γιόκα σας
ας πούμε για τη μάντρα σας καλύτερο τραγούδι
χίλια να ’ναι τα πρόβατα και μύρια τα αρνιά σας
σαν τα μυρμήγκια να βοσκούν σα μέλισσες να βάζουν.
Να είναι τα καρδάρια σας πάντα γάλα γεμάτα
να ’ναι και τα καζάνια σας καινούργια γανωμένα
να ’ναι και ο τσομπάνης σας άξιο παλικάρι.
συνέχεια

52. Πολλά ’παμε τη μάντρα σας την καγκελοχτισμένη
να πούμε το ζευγάρι σας καλύτερο τραγούδι
τα μαύρα βόδια του ζυγού τα τρίσβολα στ’ αλέτρι
κι αυτά τα λαμπροκέρατα να ζουν να τρισβολούνε
αγριολιά είν’ τ’ αλέτρι σου και δάφνη ο ζυγός σου
είναι και η ζιβγίκαι σου μετάξι συρματένιο
είναι και φ’ κεντρίκια σου τριανταφυλλιάς κλωνάρι
δευτέρα μέρα γιούρντεβε να πα να πρωτοσπύρει
η στράτα ρόδα γέμισε και τα χωράφια σπόρο.
…..

53. Μακεδονία
Ήρθε πάλι νέο έτος εις την πρώτη του μηνός
ήρθα να σας χαιρετίσω δούλος σας ο ταπεινός.
Ο Βασίλειος ο Μέγας, ιεράρχης θαυμαστός
εις την οικογένειά σας να ‘ναι πάντα βοηθός.
Τα παιδιά εις το σχολείο να πηγαίνουνε συχνά
να μαθαίνουνε το βίο, της πατρίδας τα ιερά.
Και για τους ξενιτεμένους έχω να σας πω πολλά
σας αφήνω καληνύχτα και του χρόνου με υγειά.

54. Μελί Μικράς Ασίας
Βασίλης βόσκει πρόβατα, Βασίλης βόσκει γίδια
στο ’να μαντρί, μαντρί τυροκομά, στ’ άλλο, στ’ άλλο στερφοχωρίζει
στ’ άλλο κινεί το τσίρο του, να μην πνιγούν τ’ αρνιά του.
Κλέφτες τον απαντήσανε σαράντα Σαϊμτζήδες.
- Βασίλη δέσε τα σκυλιά να μη μας χαραμίσουν.
- Πώς να τα δέσω τα σκυλιά που είστε χαραμτζήδες
και μένα θα σκοτώσετε να πάρετε τα γίδια.
- Στην πίστη μας, στο λόγο μας, Βασίλη στ’ άρματα μας.
Πιάνει και δένει τα σκυλιά με δεκαοκτώ αλυσίδες.
Δένει τη σκύλα την κακιά και την ανθρωποφάγα
και το τρεμoλοκούλουκο με δεκαοχτώ αλυσίδες,
παίρνει και πα και δένει τα σ’ ένα ξερό πηγάδι.
συνέχεια

55. Οι κλέφτες τον συλλάβανε, πισθάγκωνα τον δένουν.
- Βασίλη πού ’ναι τα χρυσά και πού ’ναι τα φλουριά σου;
- Τα πρόβατα, τα κτήματα, τα γίδια, τα φλουριά μου.
Περικαλώ σας βρε παιδιά περικαλιά μεγάλη
για λύστε μου το χέρι μου να παίξω το παγιαύλι
ν’ αφήκω γεια στα πρόβατα και γεια εις τα καλά μου
και γεροσύνη και χαρά ν’ αφήκω στα παιδιά μου.
Και το παγιαύλι ήλεγε ανθρώπινη μιλίτσα.
- Για λύσου σκύλα τζουβεργκιά και συ ανθρωποφάγα
και συ τρεμηλοκούλουκο, σπάσε τις αλυσίδες.
Και λύσαν όλα τα σκυλιά και τους εχαραμίσαν.

56. Μικρά Ασία
Εις αυτό το νέον έτος, εις την πρώτη του μηνός
ήρθα να σας χαιρετήσω, δούλος σας ο ταπεινός.
Ο Βασίλειος ο Μέγας είναι πάντα θαυμαστός
και στην οικογένειά σας, να ’ναι πάντα βοηθός.
Τα παιδιά σας στο σχολείο να τα στέλνετε συχνά
να μαθαίνουν ιστορίες, της Ελλάδος τα καλά.
Έχω κι άλλα να σας πω, μα δεν έχω πια καιρό,
σας αφήνω καληνύχτα κι αύριο με το καλό.
Και του χρόνου.

57. Μικρά Ασία
Aρχιμηνιά, κερά, κι αρχιχρονιά, κι αρχή καλός μας χρόνος
και κει που βγήκε, κερά μου, ο Xριστός, τριώ χρονώ παιδάκι
όλο τον κόσμο γύρισε σαν το καλογεράκι.
Kι εκεί που περιπάτησε χρυσή μηλίτσα βγήκε
και μες στα φύλλα της μηλιάς, δυο μήλα χρυσομήλα
όποιος τα πάρει χρύσωσε ο ήλιος της ημέρας
το φεγγαράκι της νυχτός που βγαίνει την εσπέρα.
Σ’ αυτά τα σπίτια τα ψηλά, τα μαρμαροκτισμένα
που ’ναι οι πέτρες μάλαμα, το χώμα ’ναι ασήμι
και μες στη μέση του σπιτιού κοιμάτ’ Άγιος Bασίλης,
ποιος είναι άξιος κι αρκετός να πα τόνε ξυπνήσει.
συνέχεια

58. Eγώ ’μαι άξιος κι αρκετός να πα τόνε ξυπνήσω.
Δω’ μου τε μήλα δώδεκα, κυδώνια δεκαπέντε
και μια φασκιά ανθόνερο να πα τόνε ξυπνήσω.
Ξύπνα αφέντη τσ’ αφεντιάς και μη πολυκοιμάσαι
γιατί ο ύπνος ο πολύς μαραίνει και χαλάσε.
Σ’ αυτά τα σπίτια που ’ρθαμε τα ράφια ’ναι ξυλένια
του χρόνου σα ξανάρθουμε να ’ναι μαλαματένια.
Για σφάξετε τον πετεινό, σφάξετε και την κότα
δω’ μας και μας τον κόπο μας να πάμε σ’ άλλη πόρτα.
Kαι εις έτη πολλά.

59. Μύκονος
Σήμερα ειν αρχιμενιά κι αρχή του Γεναρίου
κι αρχή που βγήκε ο Χριστός στη γη να περπατήσει.
Και κει που περιπάτησε χρυσό ντεντρί εβγήκε
χρυσά ήταν τα κλωνάρια του κι ολόγυρη η κορφή του
στην μέση εκάθητο ο Χριστός στην άκρα η Παναγιά
και στα περικοκλάδια του άγγελοι κι αρχάγγελοι
κι ο Μιχαήλ αρχάγγελος επέρασε και λέει.
«Χαρίσατέ μου τα κλειδιά και τα μαλαματένια
ν’ ανοίξω τον Παράδεισο να πιώ νερό δροσάτο
να πέσω να αποκοιμηθώ σε μια ροδιά από κάτω
να πέσουν τ’ άνθια πάνω μου τα ρόδια στην ποδιά μου
και τα χρυσά τριαντάφυλλα στην ροδοπλεξουδιά μου»
συνέχεια

60. Αφέντη μας, αφέντη μας, βελούδα να κοιμάσαι
βελούδα να σκεπάζεσαι να μην κρυολογάσαι.
Κι ακόμη ξαναπρέπει σου, καρέκλα καρυδένια
για ν’ ακουμπάς την μέση σου την μαργαριταρένια.
Και πάλι ξαναπρέπει σου τρικούβερτο καράβι
η πλώρη ναν’ το μάλαμα, η πρύμη το λογάρι
και τα σκοινιά του καραβιού όλο μαργαριτάρι.
Να το μαζεύουν οι άρχοντες να κάνουν δαχτυλίδια
και τα μικρά αρχοντόπουλα να κάνουν μπιχλιμπίδια.
Πολλά ’παμε τ’ αφέντη μας ας πούμε της κυράς μας.
Κυρά ψιλή, κυρά λιγνή, κυρά καμαροφρύδα
Κυρά μου όντως στολίζεσαι, να πας στην εκκλησιά σου…
Βάνεις τον ήλιο πρόσωπο και το φεγγάρι στήθη
και του κοράκου το φτερό βάνεις καμαροφρύδι
την άμμο την αμέτρητη βάνεις μαργαριτάρι. συνέχεια

61. Πολλά είπαμε και της κυράς ας πούμε και του γιού της.
Αν έχεις γιο στα γράμματα και σύρει το κοντύλι
και του ευχηθούμε όλοι μας να βάλει πετραχήλι.
Πολλά είπαμε του γιούκα σας ας πούμε και της κόρης.
Κι αν έχεις κόρη εύμορφη βάλτην να μας κεράσει
για πίτα για λουκάνικο, για κοφτερό κομμάτι
να τσ’ ευχηθούμε όλοι μας να ζήσει να γεράσει.
Για δώστε μας τον πετεινό, για δώστε μας την κότα,
για δώστε μας τον κόπο μας να πάμε σ’ άλλη πόρτα.
Για απ’ του πατέρα το πουγκί κανένα δεκαράκι,
για απ’ της μάνας το πουγκί κανένα πενταράκι.
Και του χρόνου!

62. Οία Σαντορίνης
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά ψιλή μου δεντρολιβανιά
τσ’ αρχή καλός μας χρόνος εκκλησιά με τ’ άγιο Θρόνο.
Άγιος Βασίλης έρχεται κούτσουρα φορτωμένος
για ξεφορτώσετέ τονε γιατί είναι κουρασμένος.
Σένα σου πρέπει αφέντη μου στασίδι να καθίζεις
το ’να σου χέρι να μετρά τσαι τ’ άλλο να δανείζει.
Σένα σου πρέπει αφέντη μου καρέκλα καρυδένια
για ν’ ακουμπάς τη μέση σου τη μαργαριταρένια.
Σένα σου πρέπει αφέντη μου καράβι από τη Μάλτα
τσαι κείνο που ’χεις στο νησί να το τραβάς για βάρκα.
Τσερά μου οντάς στολίζεσαι τσαι πας στην εκκλησία
όλος ο κόσμος σε θωρεί από τη φαντασία.
Τσερά μου, όντας στολίζεσαι τσαι πας στην εκκλησιά σου
όλος ο κόσμος ήτρεξε να δει την ομορφιά σου. συνέχεια

63. Πολλά ’παμε τσαι τση κεράς ας πούμε τσαι τση κόρης
τσερά τη θυατέρα σου γραμματικός τη θέλει.
Μ’ αν είναι τσαι γραμματικός πολλά προυσά γυρεύει.
Θέλει αμπέλια ατρύγητα χωράφια με τα στάχυα.
Θέλει τη τσερά θάλασσα μ’ όλα τση τα καράβια.
Θέλει τσαι τον τσυρ Βοριά για να του το αρμενίζει.
Τσερά ψιλή τσερά λιγνή τσερά καμαρωμένη
τσερά μαρμαροτράχηλη τσαι μαρμαροκολώνα,
που ’χεις το γιο τον καλογιό το γιο τον κανακάρη
που λούζεις τον στολίζεις τον και στο σχολειό του πάει.
Τσ’ ο δάσκαλος τον έστειλε για να καλαναρχίζει
τσαι το τσερί ντου έσταζε τα ήκαψε το χαρτί του.
Ήκαψε τσαι τα ρούχα ντου τα χρυσοκεντημένα
όπου του τα τσεντούσανε χεράκια κοραλένια.
Τσαι άλλα πολλά πρέπανε μα πάω γιατί σπουτάζω
θέλω να πάω και αλλού να τσοι ανεγαλιάσω.
Απάνω στο παράθυρο στέκει μια περιστέρα
αν είναι με το θέλημα να πούμε καλησπέρα.

64. Πόντος
Αρχή κάλαντα κι αρχή του χρόνου κι αρχή του χρόνου.
Πάντα κάλαντα, πάντα του χρόνου πάντα του χρόνου.
Αρχή μήλον εν κι αρχή κυδών εν κι αρχή κυδών εν.
Κι αρχή βάλσαμον το μυριγμένον το μυριγμένον.
Εμυρίστεν ατόν ο κόσμος όλον ο κόσμος όλον.
Για μύριστ ατό και εσύ αφέντα καλέμ αφέντα.
Λύσον την κεσέ σ και δος παράδας και δος παράδας.
Κι αν ανιοιείς μας χαράν σην πόρτας σ χαράν σην πόρτας σ.
Ευχές Χρόνια Πολλά, πάντα και του χρόνου.
Καλή χρονία και σ’ όλα τα ασπίτα υίαν κι ευλογίαν.

65. Πόντος
Αρχή κάλαντα κι αρχή του χρόνου
Πάντα Κάλαντα, πάντα του χρόνου
Αρχή μήλον έν’ κι αρχή κυδών έν’
Κι αρχή βάλσαμον το μυριγμένον
Εμυρίστεν ατο ο κόσμος όλεν
Για μυρίστ’ ατο κι εσύ αφέντα – καλέ μ’ αφέντα
Έρθαν καλά παιδία ’ς σην πόρταν – και ξαν ’ς σην πόρτα σ’
Άψον το κερί σ’ κι έλα ’ς σην πόρτα σ’
Χα μηλόπα, χα ξερά τζιρόπα – ξερά τζιρόπα
Χα ξερά, μαύρα κοκκυμελόπα – κοκκυμελόπα
Να ξερά, μαύρα δαμασκηνάκια – δαμασκηνάκια
Χρόνια πολλά πάντα και του χρόνου

66. Πόντος
Αρχή Κάλαντα
Αρχή Κάλαντα κι αρχή του χρόνου, κι αρχή του χρόνου
Πάντα Κάλαντα, πάντα του χρόνου, πάντα του χρόνου
Αρχή μήλον εν’ κι αρχή κυδών’ εν’, κι αρχή κυδών’ εν’
Κι αρχή βάλσαμον το μυριγμένον, το μυριγμένον
Εμυρίστεν ατο ο κόσμον όλεν, ο κόσμον όλεν
Για μυρίστ’ ατο κι εσύ αφέντα, καλέ μ’ αφέντα
Έρθαν καλά παιδία ´ς σην πόρταν, και ξαν ´ς σην πόρτα σ’
Χα μηλόπα, χα ξερά τζιρόπα, ξερά τζιρόπα
Χα ξερά, μαύρα κοκκιμελόπα, κοκκιμελόπα
συνέχεια

67. Άε Βασίλης ασή Λιαρί μερέαν
Άε, Βαίλης έρχεται ασή Λιαρί μερέαν
Φορτούται τρανόν δίσακκον, γομάτον ευλογίας
Αν δίτε μας καλόν παχτσίς, αν δίτε άσπρα παράδας
Να γεννούνε τα χτήνια σουν, ν’ εφτάν’ θελκά μουσκάρια
Να γεννούν και τα πρόγατα, ν’ εφτάν’ άσπρα αρνόπα
Να γίνταν τα γεννήματα, τ’ αμπάρα να γομούνταν
Να έρχουνταν κι οι ξενιτιάρ’ με τα πολλά γορόσια.
Χρόνια πολλά πάντα και του χρόνου.

68. Προσοτσάνη Δράμας
Άγιους Βασίλης έρχιτι από την Γκαισαρεία
σέρνει μουλάρια δώδικα καμίλια δικαπέντι.
Η μούλα η κανακαριά που σκώνει τουν αφέντη
σηκώνει τουν κι θέτει ντον σι πράσινα λιβάδια
λιβάδια κι δρουσουπηγές κι αυλές μαρμαρουμένις
κι βάλι του χιράκι σου στην αργυρή σου τσέπη
και δως στα παλικάρια σου πεντ’ έξ ουχτώ δουκάτα
για να τα φάν, για να τα πιούν και να τα τραγουδήσουν
για να τα φάν, για να τα πιούν να πούνι κι του χρόνου.

69. Ρέθυμνο
Ταχειά ταχειά ’ν’ Αρχιμηνιά, ταχειά ’ν’ αρχή του χρόνου,
αρχή που βγήκεν ο Χριστός στη γη να περπατήξει.
Κι εκειά που πρωτοπάτησε χρυσό δεντρί εβγήκε,
χρυσό δεντρί, χρυσό βαγί, χρυσό κυπαρισσάκι.
Χρυσά ’ταν τα κλωνάριαν του κι ολάργυρη η κορφήν του
και κάτω στη ριζίτσαν του γράμματα ήσαν γραμμένα.
Δασκάλοι τ’ αναγνώθουνε, διάκοι κανοναρχούν τα
και τα μικρά διακόπουλα στέκουν και συντηρούν τα.
Κι ο ήλιος απού πρόβαλε στσ᾿ Ανατολής τα μέρη
παίρνει τα και πηγαίνει τα, κάτω στο περιγιάλι.
Βρίσκουν εκειά το Βασιλειό απού ’κανε ζευγάρι.
συνέχεια

70. Καλώς τα πας Βασίλειε, καλό ζευγάρι έχεις!
Καλό το λες αφέντη μου, καλό κι ευλογημένο,
αφού το βλόγησ’ ο Χριστός με το δεξόν του χέρι,
με το δεξό, με το ζερβό, με το μαλαματένιο.
Πες μας να ζήσεις Βασιλειό, πόσα μουζούρια σπέρνεις;
Σπέρνω σταράκι δώδεκα, μουζούρια δεκαπέντε,
ταγὴ και ρόβη δεκοχτώ κι από νωρίς στο στάβλο.
Αν είναι θέλημα Θεού, χρυσή μου περιστέρα,
ανοίξετε την πόρτα σας να πούμε καλησπέρα.
Επά που καλαντίσαμε, καλά πλερώσετέ μας,
καλά να ’ναι τα τέλη σας και τ’ αποδέματά σας.
Πάνω απ᾿ την πόρτα σας ο Θιός, γράφει την αλφαβήτα,
τώρα μισεύγομε κι εμείς και λέμε καληνύχτα!
Καλή χρονιά και εις έτη πολλά!

71. Σάμος
Άγιος Βασίλης έρχεται από την Καισαρεία.
Βαστάει πένα και χαρτί χαρτί και καλαμάρι.
Το καλαμάρι έγραφε και το χαρτί ομίλει.
Κάτσε να φας, κάτσε να πιεις κάτσε να τραγουδήσεις.
Εγώ τραγούδια δεν μπορώ τραγούδια δεν ηξέρω.
Σαν δεν ήξερες γράμματα πες μας την αλφαβήτα
και έλα κόψε μας την πίτα.
Χρόνια πολλά , χρόνια πολλά.
Χρόνια πολλά με ένα κομμάτι μπακλαβά
Και στην τσέπη τον παρά.

72. Σαράντα Εκκλησιές Ανατολικής Θράκης
Άγιος Βασίλης έρχεται που μες την Καισαρεία
σέρνει μουλάρια δώδεκα καμήλια δεκαπέντε.
Η μούλα η κανακαριά που σ’κώνει τον αφέντη
Σηκώνει τον θέτει τον σε πράσινα λιβάδια.
Λιβάδια και δροσοπηγές κι αυλές μαρμαρωμένες.
Για βάλε το χεράκι σου στην αργυρή σου τσέπη
και δώσ’ τα παλικάρια σου πέντ’ έξι οκτώ δουκάτα
για να τα φαν για να τα πιούν για να τα τραγουδήσουν.

73. Σινασός Καππαδοκίας
………………………………………………………………………….
Γέρος φτωχός εκάθητο, σ’ ενός σπιτιού την πόρτα,
δυσένδυτος τρισένδυτος και πάλι κρυωμένος.
Ήταν η λύρα του παλιά και κείνη τσακισμένη.
και η φωνή του άχαρη και κείνη βραχνιασμένη.
Που τραγουδούσε κι έλεγε, που τραγουδά και λέει.
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά κι αρχή καλός μας χρόνος.
Άγιος Βασίλης έρχεται από την Καισαρεία.
………………………………………………………………………..

74. Τήνος
Εις αυτό το νέο έτος Βασιλείου εορτή
ήρθα να σας χαιρετήσω με την πρέπουσα ευχή.
Πρώτον αρχινώ και λέγω και θερμώς παρακαλώ
να διέλθητε μ’ υγεία μ’ όλο σας τ’ αρχοντικό.
Και για τους ξενιτεμένους έχω να ειπώ πολλά
όπου είναι και βρίσκονται να ’χουν την καλή χρονιά.
Κι άλλα έτερα σας πρέπουν να ειπώ δεν ημπορώ
σας αφήνω καληνύχτα και του χρόνου με καλό.

75. Τρίποδα Νάξου
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά, ψηλή μου δεντρολιβανιά·
κι αρχή καλός μας χρόνος, εκκλησιά με τ᾿ άγιος θρόνος.
Αρχή που βγήκεν ο Χριστός, άγιος και πνευματικός,
στη γη να περπατήσει, και να μας καλοκαρδίσει.
Άγιος Βασίλης έρχεται, κι όλους μας καλοδέχεται,
από την Καισαρεία, συ ’σ’ αρχόντισσα κυρία.
Βαστά εικόνα και χαρτί, ζαχαροκάντιο ζυμωτή,
χαρτί και καλαμάρι, δες κι εμέ το παλικάρι.
Το καλαμάρι έγραφε, τη μοίρα μου την έγραφε,
και το χαρτί ομίλει, Άγιε μου καλέ Βασίλη.
Βασίλειε πόθεν έρχεσαι, και δεν μας καταδέχεσαι,
και πόθεν κατεβαίνεις, και δεν μας εσυντυχαίνεις;
Απὸ της μάνας μ’ έρχομαι, μα εγώ σας καταδέχομαι,
και στο σχολειό μου πάω, δε μου λέτε τι να κάμω.
Κάτσε να φας, κάτσε να πιεις, κάτσε τον πόνο σου να πεις,
κάτσε να τραγουδήσεις, και να μας καλοκαρδίσεις. συνέχεια

76. Μα εγώ γράμματα μάθαινα, τραγούδια δεν εμάθαινα,
τραγούδια δεν ηξεύρω, να ’ρθω τζόγια μου να σ’ εύρω.
Κι αν δεν ηξεύρεις γράμματα, ελληνικά σπουδάγματα,
πες μας την αλφαβήτα, πώς επέρναγες τη νύχτα.
Χλωρό ραβδί, ξερό ραβδί, άσπρο σταφύλι ροζακί,
χλωρά βλαστάρια πέφταν, ροδοκόκκινη βιολέτα.
Κι απάνω στα βλαστάρια της και στα περικλωνάρια της,
πέρδικες κελαηδούσαν, τζόγια μου και σε ξυπνούσαν.
Δεν ήταν μόνο πέρδικες, γαρυφαλλιές λεβέντικες,
μόν’ και περιστεράκια, μαύρα μου γλυκά ματάκια.
Κατέβηκεν η πέρδικα, που περπατεί λεβέντικα,
για να βρέξει το φτερό της, διατί τόση σκληρότης;
Και βρέχει τον αφέντη μας, τον μπέη, τον λεβέντη μας,
τον πολυχρονεμένο, και στον κόσμο ξακουσμένο.
Πολλὰ είπαμε τ’ αφέντη μας, ας πούμε της κυράς μας:
συνέχεια

77. Κυρά μαρμαροτράχηλη, και βλασταρολαιμούσα,
όταν σε γέννα η μάνα σου, όλα τα δέντρα ανθούσαν·
και τα πουλιά του ποταμού, κι εκείνα κελαηδούσαν.
Πολλά είπαμε και της κυράς, ας πούμε και της κόρης:
Αν έχεις κόρη έμορφη, γραμματικός την θέλει.
Αν είναι και γραμματικός, πολλά προικιά γυρεύει.
Γυρεύει αμπέλια ατρύγητα, κι αμπέλια τρυγημένα·
γυρεύει και τη θάλασσα με όλα τα καράβια·
γυρεύει και τον κυρ-Βοριά, να τα καλαρμενίζει.
Πολλά είπαμε της κόρης μας, ας πούμε και του γιου μας:
Αν έχεις γιο στα γράμματα, και πιάσει το ψαλτήρι,
να τον αξιώσει ο Θεός, να βάλει πετραχήλι.
Πολλά είπαμε και του υιού, ας πούμε και της δούλας:
Αν έχεις δούλα έμορφη, και βγει να μας κεράσει,
να της ευχηθούμε όλοι μας, να ζήσει, να γεράσει,
και ψωμί να μη χορτάσει!

78. Τσεσμέ Μικράς Ασίας
Ήλθαν Αρχιμηνιά κερά κι αρχιχρονιά, κι αρχή καλός μας χρόνος
κι εκεί που βγήκε κερά μου ο Χριστός, τριώ χρονών παιδάκι
όλο τον κόσμο κερά μου γύρισε, σαν το καλογεράκι
Κι εκεί που περιπάτησε, χρυσή μηλίτσα βγήκε
και μες τα φύλλα κερά μου της μηλιάς, δυο μήλα χρυσομήλα
όποιος τα πάρει κερά μου χρύσωσε, ο ήλιος της ημέρας
το φεγγαράκι κερά μου της νυκτός, που βγαίνει την εσπέρα
Σ’ αυτά τα σπίτια κερά μου τα ψηλά, τα μαρμαροχτισμένα
που ’ναι οι πέτρες κερά μου μάλαμα, το χώμα με ασήμι
και μεσ’ τη μέση κερά μου του σπιτιού, κοιμάται Άγιος Βασίλης
συνέχεια

79. Ποιος είναι άξιος κερά μου και αρκετός, να πα τον εξυπνήσει
εγώ είμαι άξιος κερά μου και αρκετός, να πα τον εξυπνήσω
δω μου και μήλα κερά μου δώδεκα, κυδώνια δεκαπέντε
και μια φασκιά κερά μου απ’ το νερό, να πα τον εξυπνήσω
Ξύπνα αφέντη, αφέντη τσ’ αφεντιάς, και μη πολυκοιμάσαι
γιατί ο ύπνος κερά μου ο πολύς, μαραίνει και χαλάσε
σ’ αυτό το σπίτι κερά μου που ’ρθαμε, τα ράφια είναι ξυλένια
του χρόνου σα ξανάρθωμε, να ’ναι μαλαματένια
Για σφάξε τε κερά τον πετεινό, σφάξε τε και τη κότα
δω μας και μας κερά τον κόπο μας, να πάμε σ’ άλλη πόρτα.

80. Φάρασα Καππαδοκίας
Άστρον ανεφάνεις Βασίλειε εν τη Καισαρεία μητρόπολη.
Βασίλειος ο Μέγας αρχιερεύς, όλον τούτον κόσμον εφώτισεν.
Ιουλιανός ο Παραβάτης θέλει να απέλθεις Καισάρεια.
Τρεις άρτους λαμβάνει στας χείρας του και συναπαντά τον τύραννον.
Όταν είδε τα δώρα σμικρότατα, άγριον εφτύσας ο τύραννος
χόρτον να στέργεις τον άγιον και καταλαμβάνει Καισάρεια.
Σύνοδον επήγεν ο άγιος, όρος του Διδύμου κατέλαβεν.
Εύρεν την αγνήν Θεομήτορα, μέσον του ναού εισερχόμενος.
Και ανακαλεί τον Μερκούριον, τον από ετών κατακείμενον.
συνέχεια

81. Σύνοδον επήγεν Βασίλειος, τιμαλφή χρουσία συνέλεξεν
ίνα την οδόν η βουλίαν του, επιστρέφοντος κατακλίσομε.
Βασίλειε λάβε τα αυτούσια χρήματα ημών και αργύρια.
Δος το φυλαργύρω τω άρχοντι και σώσον ημάς και Καισάρεια.
Έχω να σε χαρίσω εχρούσια, έχω να σε χαρίσω αργύρια.
Μα εγώ τι θέλω τα χρούσια, μα τι ποιήσω τα αργύρια.
Δος ημίν τα φώτα τα κάλαντα, ίνα και ημείς αγαλλόμεθα.
Γράφει και διαβάζει ονόματα, όλων των πιστών ο Βασίλειος.
Άγιε Βασίλειε όσιε φύλαξον και σώσον την ποίμνην σου.

82. Φλογητά Καππαδοκίας
Άρχιν, άρχιν τα κάλαντα κι άρχιν καλά χρόνια
τα πουλιά λαλούν και χερολόνια πάλι κράζνε.
Άγιον Βασίλειον καλόν ζευγάρι λάμνει
καλόν εν’ αφέντη, καλόν κι ευλοημένον.
Έχει και τα βόδια του, παραδείσου πουλίτσι
έχει και το τσίφτσι του πανώριον παλικάρι.
Έχει και τ’ αλέτιρι τ’ σ’ άγχου βουτημένο
έχει και το γύνι του σ’ ασήμι κονωμένο
έχει και το βέρκενι τ’ κιπριγιού καλέμι
έχει και τα ζεύγολα τ’ κουκιά μαργαριτάρια
έχει και τα ζεύγολα τ’ ξανά κλωστιά μετάξια
καλόν εν’ αφέντη, καλόν κι ευλοημένον.
συνέχεια

83. Σον ξερόν τον πέτρα έσπειρα πολύ φακουδίτσι
δώκεν ο Θεός κι εγένεν, εγένεν παρουρίτσι
ήρθεν ’να πουλίτισι το ’κα τσάκωσα το κ(ου)ίτσι τ’
ήρθεν μαυρομάνα, κλαίγ’ και καμουρίτσει
ήρθεν μαυροκάκα, κλαίγ’ και καμουρίτσει.
Άκου τα μανίτσα μ’ αν κείσαι κι αν κοιμάσαι
άρι το καλέρι σου και σέβα στο κελάρι
σέβα στο κελάρι σ’ και φώτ΄σε το φενέρι σ’
φώτ’σε το φενέρ μας κι όλην τη γενιά μας,
φώτ’σε το φενέρ μας κι ας ’σε φωτισταίος.
Και του χρόνου.

84. Φούρνοι Ικαρίας
Άγιος Βασίλης έρχεται πο πίσω απ’ το καμάρι
βαστάει μυζήθρες και τυριά βαστάει κι ένα ’γκινάρι.
Βάλτε μας κρασί να πιούμε και του χρόνου να σας πούμε
και του χρόνου να σας πούμε φέρτε μας κρασί να πιούμε.
Σ’ αυτό το σπίτι που ‘ρθαμε τα ράφια ειν’ ασημένια
του χρόνου σαν και σήμερα να ’ναι μαλαματένια.
Βάλτε μας κρασί να πιούμε…
Σένα σου πάει αφέντη μου καρέκλα καρυδένια
για ν’ ακουμπάει η μέση σου η μαργαριταρένια
Βάλτε μας κρασί να πιούμε…
συνέχεια

85. Πολλά ’παμε στ’ αφέντη μας ας πούμε της κυράς μας
κυρά ψιλή, κυρά λιγνή, κυρά μαυροματούσα
Αν έχεις κόρη όμορφη βάλτηνε να κεράσει
να ευχηθούμε όλοι μας να ζήσει να γεράσει.
Κι αν έχεις γιο στα γράμματα βάλτονε στο ψαλτήρι
και ν’ αξιώσει ο Θεός να βάλει πετραχήλι
Βάλτε μας κρασί να πιούμε…
Σ’ αυτό το σπίτι πού ’ρθαμε πέτρα να μη ραγίσει
και ο νοικοκύρης του σπιτιού χίλια χρόνια να ζήσει.
Κι από χρόνου

86. Φούρνοι Ικαρίας
Άγιος Bασίλης έρκεται ’πο πίσω απ’ το Kαμάρι,
βαστάει μυτζήθρες και τυριά, βαστάει κι ένα γκινάρι.
Bάρτε μας κρασί να πιούμε και του χρόνου να σας πούμε.
Kι αν έχεις κόρη όμορφη βάρτηνε στο ζιμπίλι
και κρέμασέ τηνε ψηλά να μη στη φάν’ οι ψύλλοι.
Eμείς εδώ δεν ήρταμε να φάμε και να πιούμε,
μόν’ έχεις κόρη όμορφη κι ήρταμε να τη δούμε.
Σ’ αυτό το σπίτι που ’ρταμε τα ράφια είν’ ασημένια,
του χρόνου σα και σήμερα να ’ναι μαλαματένια.

87. Χίος
Καλησπερίζω φέρνοντας αγέρα μυρωμένο
απ’ τ’ αφρισμένα κύματα χιλιοτραγουδισμένο.
Σ’ αυτό το σπίτι που ’ρθαμε πέτρα να μη ραγίσει
κι ο νοικοκύρης του σπιτιού χρόνια πολλά να ζήσει.
Άγιε μου Βασιλάκη μου και Άγιε μου Νικόλα
προστάτευε τους ναυτικούς την ώρα του κυκλώνα.
Χρόνια πολλά, να ’στε καλά κι εσείς και οι δικοί σας
να ’ρθούνε τα ξενάκια σας κι όλοι οι ναυτικοί σας.
Σε όλους σας ευχόμαστε αγάπη, ειρήνη υγεία
καλή καρδιά, χαμόγελο και Θεία ευλογία. συνέχεια

88. Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά ψιλή μου δεντρολιβανιά
κι αρχή του Γεναρίου του μεγάλου Βασιλείου.
Βασίλη μ’ από που ’ρχεσαι, κι από πού κατεβαίνεις
και βαστάς ρόδα και ραίνεις
κάτσε να φας, κάτσε να πιεις, κάτσε τον πόνο σου να πεις
κάτσε να τραγουδήσεις και να μας καλώς ορίσεις
κι έβγα να μας κεράσεις, που να ζεις και να γεράσεις.