2. Ορισμός
• Ρατσισμός: κοινωνική ή πολιτική πρακτική
διακρίσεων που βασίζεται στο δόγμα της
ανωτερότητας μιας φυλής, εθνικής ή κοινωνικής
ομάδας και στην καλλιεργημένη αντίληψη των
μελών της ότι οφείλουν να περιφρουρήσουν την
αμιγή σύσταση, την καθαρότητα της ομάδας
τους, καθώς και τον κυριαρχικό τους ρόλο έναντι
των υπολοίπων φυλετικών, εθνικών, κοινωνικών
κλπ ομάδων, που θεωρούνται από αυτά
κατώτερες». (Μπαμπινιώτης)
3. Αρχή της θεωρίας
• πολυθρύλητο έργο του Joseph Arthur De
Gobineau: Δοκίμιο επί της ανισότητας των
ανθρωπίνων φυλών, που δημοσιεύτηκε
το 1853 και κυριολεκτικά αποτέλεσε τη
θεωρητική κάλυψη και "ευλογία" των
αποικιοκρατών
4. • Κατά τη διάρκεια της αποικιοκρατίας αρκετοί
υπόδουλοι λαοί θεωρήθηκαν υπάνθρωποι και
όχι μέλη του ανθρώπινου είδους, για να
δικαιολογηθεί η εναντίον τους ευρεία
καταστρατήγηση των διδαχών του
χριστιανισμού, ακόμη και από εκπροσώπους της
επίσημης εκκλησίας.
• Αντίστοιχα, αστήρικτα επιστημονικά
ιδεολογήματα έκαναν την εμφάνισή τους και για
να δικαιολογηθεί η δουλεία των
Αφροαμερικανών στις ΗΠΑ.
6. Απαρτχάιντ
Η πολιτική των φυλετικών διακρίσεων
και του συστηματικού διαχωρισμού της
λευκής μειονότητας από τον υπόλοιπο-
γηγενή, κυρίως, και όχι λευκό,
γενικότερα πληθυσμό, η οποία
εφαρμόστηκε στη Νότια Αφρική. Ήδη
από το 1911 ο μαύρος πληθυσμός είχε
δια νόμου χαμηλότερους μισθούς από
τους λευκούς και απαγορευόταν να
έχει ιδιοκτησία
15. Εκφάνσεις ρατσιστικής συμπεριφοράς
• ο χλευασμός των θεωρούμενων κατώτερων
ομάδων ανθρώπων
• η άσκηση φυσικής ή ψυχολογικής βίας εναντίον
των μελών τους και ο εκφοβισμός τους
• η καταστροφή περιουσιακών στοιχείων
• ο αποκλεισμός τους από τομείς της κοινωνικής
ζωής
• η ύπαρξη ανισοτήτων και διακρίσεων στην
εκπαίδευση, στη δικαιοσύνη, στο σύστημα
υγείας κλπ.
16. Ακραίες μορφές ρατσισμού
η γενοκτονία και οι επιχειρήσεις εθνικής
εκκαθάρισης, όταν δηλαδή υποχρεώνονται τα
μέλη της θεωρούμενης κατώτερης ομάδας να
μετακινηθούν από τις εστίες τους για να
επιτευχθεί η εθνική καθαρότητα του
πληθυσμού μιας περιοχής.
17. Προσοχή!!!
• ο ρατσισμός διαφέρει σημαντικά της απλής
παραδοχής ή επιστημονικής και αντικειμενικής
μελέτης του γεγονότος της ύπαρξης των φυλών
καθώς και ανθρωπίνων ομάδων με βιολογικές ίσως
διαφορές. Το επικίνδυνο σημείο του ρατσισμού
είναι ότι την όποια ίσως ανισότητα τη θεωρεί
απόλυτη και αμετάβλητη και ότι μια φυλή (ράτσα)
είναι εγγενώς, από την ίδια τη φύση της, ανώτερη ή
κατώτερη από μία άλλη, ανεξάρτητα των φυσικών
συνθηκών περιβάλλοντος ή άλλων κοινωνικών
συντελεστών ενός τέτοιου φαινομενικού
αποτελέσματος".