Handboek communities

2 Handboek Communities De kracht van sociale netwerken pdf editie 3

evenement evenement

Handboek
Communities
Het evenement
Wat? Wanneer?
Hoofdpersonen uit Handboek Maandag 30 november. 14 - 17 uur.
Communities delen hunnen kennis en Borrel toe!
ervaringen. Onder meer:
Ronald van den Hoff (Seats2Meet) Waar?
‘Hoe social media zaken doen verandert’ Seats2Meet, Utrecht. Hoogh Catharijne
Tim Overdiek (NOS) ‘Vertel ons Er bij zijn?
niet wat je vindt maar wat je weet’ Je kunt er bij zijn. Ruim 100 plaatsen
Martijn Aslander ‘Waarom Twitter de zijn te vergeven! Bezoek de Mindz Plaza
Nobelprijs voor de vrede verdient’ Petra om je aan te melden:
de Boevere (Slijterijmeisje) ‘Verover
Nederland vanuit de (mooiste) provincie’ http://www.mindz.com/plazas/
Dagmar Heijmans (Sellaband) ‘Hoe het Handboek_Communities
Sellaband model ook andere industrieen
op zijn kop kan zetten’
Grote dank aan Mindz.com en Seats2Meet voor sponsoring van het evenement!

4 Handboek Communities De kracht van sociale netwerken pdf editie

Handboek Communities
De kracht van sociale netwerken
gratis
pdf
editie

Handboek Communities

© 2009 A.W. Bruna Uitgevers B.V.
© 2009 Erwin Blom

Eerste PDF verspreiding november 2009.

Ontwerp: Marcel Kampman, kampman.nl

ISBN: 978 90 229 5948 0
NUR: 801, Management algemeen

Behoudens de in of krachtens de auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze
uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar
gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen
of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. voor zover
het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van
artikel 16 h auteurswet 1912 dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen
aan de stichting reprorecht (Postbus 3060, 2130 kB hoofddorp, www.reprorecht.nl). voor het
overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken
(artikel 16 auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de stichting Pro (stichting Publicatie en
reproductierechten organisatie, Postbus 3060, 2130 kB hoofddorp, www.cedar.nl/pro).

ondanks alle aan de samenstelling van de tekst bestede zorg, kan noch de redactie, noch de auteur,
noch de uitgever aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele schade, die zou kunnen voortvloeien uit
enige fout, die in deze uitgave zou kunnen voorkomen. in dit boek komen namen voor van gedepo-
neerde handelsmerken. Deze namen zijn in de tekst niet voorzien van een handelsmerksymbool,
omdat ze slechts fungeren als aanduiding van de besproken producten. hierbij wordt op geen enkele
wijze getracht inbreuk te maken op de rechten van de handelsmerkhouder.

Ga voor eventuele updates van dit boek naar www.awbruna.nl. Voor meer informatie over
A.W. Bruna Uitgevers B.V. kijkt u ook op www.awbruna.nl.

Blijft u graag op de hoogte van de nieuwste boeken van A.W. Bruna? Kijk dan op
www.awbruna.nl/aanmelden en geef u op voor de digitale nieuwsbrief. Op deze manier krijgt u
steeds als eerste alle informatie over nieuwe boeken en kunt u gebruikmaken van aantrekkelijke
kortingen en andere lezersacties.


gratis
iNHOUDSOPgaVe 10 Dank pdf
editie
14 Voorwoord
48 Voorwaarden
76 Wie?
80 Wat?
90 Waarom?
96 Hoe?
114 Inhoud
132 Communitymanagement
152 Hoeveel
176 PS


dank dank

DaNk
De hoeveelheid informatie die het afgelopen jaar is verzameld, is te veel om in
één boek kwijt te kunnen. Al het materiaal wordt dan ook online gepresenteerd.
Alle kennis die ik heb opgedaan vindt zijn weg weer terug naar de community.
Als er één boek is dat niet door een persoon in zijn eentje geschreven Bezoek www.socialmediahub.nl voor het meest complete overzicht van social
had kunnen worden, is het wel het Handboek Communities — De kracht media in Nederland. En nog belangrijker: voeg kennis en ervaring toe. Laat het
van sociale netwerken. Dit boek is nadrukkelijk door samenwerking tot boek een startpunt zijn, geen eindpunt.
stand gekomen. Hoe? Omdat het boek dankzij social media tot stand is gekomen, geen dankwoord
aan het slot, maar een dankwoord bij aanvang. Onder veel meer gaat grote dank
Op het weblog ErwinBlom.nl bericht ik over de nieuwste media en hun mo- uit naar de volgende groep mensen die aan dit project in kleine of grote mate
gelijkheden. Verhalen over communities en social media zijn daar een belangrijk hebben meegewerkt. Voor allen geldt: bedankt!
onderdeel van. Daar ben ik begonnen met het plaatsen van presentaties over het
onderwerp en interviews met denkers en doeners. Lezers gingen daar ideeën en Marco Derksen (Marketingfacts), Davied van Berlo (Ambtenaar 2.0), Yme
voorbeelden van succesvolle sites aan toevoegen. Volgens de statistieken bereik Bosma (Hyves), Laurens Verhagen (NUjij), Jim Stolze (Startpagina), Stephan
ik met het blog zo’n 15.000 unieke bezoekers per maand. Fellinger (Blogo), Ronald van den Hoff (Seats2meet), Sanne Walvisch (Viva), Bert
Vervolgens is een wiki gelanceerd: (Hoe) Communities Werken. Ook op die Hagendoorn (Adobe), Bazz (Van Katoen), Tim Overdiek (NOS), Maxim Schram
plek ben ik begonnen met informatie te delen. Via sites als Marketingfacts en (RedesignMe), Leonieke Daalder (3VOOR12), Johan Sanders (Sara Lee), Chris
Dutch Cowboys heb ik de oproep aan andere geïnteresseerden gedaan om mee te Heijmans (NUfoto), Robert Lommers (Raboblog), Idse de Pree (The Crowds,
doen. 66 mensen sloten zich aan om hun kennis en ervaringen toe te voegen. Wij Bouwen Een Wijk), Jeroen van der Schenk (Gararagereview), Wessel de
Via een door mij in Google Docs, de internetvariant van Microsoft Office, Valk (The Crowds, Kassa), Mathijs van Abbe (Mobypicture), Maurits Martijn
gemaakt invulformulier, riep ik vervolgens vertegenwoordigers van communities (Vrij Nederland), Jean-Paul Horn en Gonny van der Zwaag (iPhoneclub), Peter
op om hun ervaringen te beschrijven. Over valkuilen, succesfactoren en lessen. Kentie (PSV), Dagmar Heijmans (SellaBand), Bram Schoonhoven (Zygomatic),
33 sites gaven gevolg aan de oproep. Iens Boswijk (Iens), David de Boer (Sanoma), Paul Molenaar, Wouter Neyndorff
Microblog Twitter is de rode draad door het hele proces van kennisvergaring (Pocketinfo), Ton Wesseling (Online Dialogue), Petra de Boevere (Slijterijmeisje),
geweest. Zo’n 5.000 mensen volgen daar mijn hersenspinsels en ik lees wat hen Martijn Staal (TNO), Gordon Lokenberg (Rise Consulting), Ritzo ten Cate
bezighoudt. Door af te stemmen op die informatiestromen en gebruik te maken (De Ondernemers), Niels Schuddeboom, Mark de Kock (Sara Lee), Marjolijn
van de daar aanwezige kennis, kwam ik op best practices en ervaringen die hun Kamphuis (Dutch Cowgirls), Frank Meeuwsen (The Incredible Adventure Starts
weg naar het boek vonden. Via Twitter stuitte ik ook op twintig deskundigen. Here), Martin Kloos (Deloitte), Juha van ‘t Zelfde (Non-fiction), Ernst-Jan Pfauth
Ervaringsdeskundigen, adviseurs, onderzoekers, ondernemers, mensen die de (NRC Next), Gijsbregt Brouwer (Brightguys), Rutger Docter (CreativeCrowds),
tijd wilden nemen om een uitgebreide online vragenlijst in te vullen. Jacqueline Fackeldey, Erno Hannink, Marcel de Leeuwe (Leerbeleving), Bas
En dat natuurlijk naast alle kennis uit de praktijk die ik en mijn twee compag- van de Haterd, Lode Broekman, Sanne Roemen, Gwendolen Tee (Sanparks),
nons (Wessel de Valk, Idse de Pree) bij ons bedrijf The Crowds en onze respec- Bert Kommerij (RVU), Jorrit Venema (Vangstenregistratie), Freek Bersch
tievelijke vorige werkgevers VPRO, Vara en Tros opdeden. Plus een twintigtal (Doeners.net) Jasper Koning (Café de Liefde / VPRO), Bruno Peeters (Novito),
interviews met prominente communityvertegenwoordigers. Emile Dingemans (Future Music Charts), Edward Claushuis (Goed En Wel),


dank meer

Karel Colb (Babl), Berend Jan Verheijen (Spuiten en Slikken, BNN) Astrid
Spaargaren, Bob Coret (Stamboomforum), Bente Bollmann (Lowlands) Edwin
Socialmediahub is de site bij het
Mijnsbergen (Zeeuwse Bibliotheek), Patrick Boonstra (Bank.blog), Keimpe de Handboek Communities — De kracht van
Heer (Innoveertig), Robert Rutten (Monteverdi.tv), Bob Jansen (Tweetburner),
Anne-Jan Roeleveld (EK-voetbal-2008), Sjoerd Bootsma (Froeks.tv), Ella Looise
sociale netwerken. Op de site wordt de
(Trotse Moeders), Karin Winters, Inge Janse (Eclectro), Caroline van Oosten de complete verzameling aan interviews,
Boer (Whedonesque), Vincent Leenders (Barneveldse Courant) Rob Spijkerboer
(WijGaanOpReis), Joitske Hulsebosch (Van Start), Bart Suichies (Skizone), Henk
links en aanvullende informatie voor
de Hooge (Dutch Cowboys), Martijn Aslander, Joost de Valk (Orange Valley). dit boek gebundeld. Bezoek de site en
Zelfs zo’n uitgebreide lijst kan in dit geval niet compleet zijn. Dus ook dank aan al
laat dit boek geen eindpunt, maar een
die anderen die gereageerd en bijgedragen hebben. Bijvoorbeeld op mijn weblog, startpunt zijn. Voeg eigen ervaringen en
in de wiki en op Twitter!
www.erwinblom.nl
voorbeelden toe!
www.thecrowds.nl
www.socialmediahub.nl www.socialmediahub.nl
En bovenal bedankt Marcel Kampman (kampman.nl) voor de prachtige vorm-
geving waarvan de ontwikkeling natuurlijk ook online te volgen was en Timo
Boezeman van A.W. Bruna voor innovatief uitgeven!

koop
het boek
19,95


voorwoord voorwoord

VOORWOORD
Sinds de eerste dag dat ik die VPRO-zolder op liep, liefkozend 2 hoog ge-
noemd, ben ik gegrepen door de mogelijkheden van internet. Als programmama-
ker werd internet een integraal onderdeel van het werk. En als ik heel eerlijk ben,
‘Blom, je moet eens op de zolder in Villa 71 gaan kijken,’ zei mijn VPRO- het leukste deel van het werk. Niet alleen door het gebrek aan schaarste, maar
collega Gerard Walhof tegen me. ‘Dat vind je leuk.’ Hij wist van mijn ook door het directe contact met het publiek. En doordat dat contact veel inten-
passie voor het nieuwe en het onbekende. Dat gold voor muziek, dat siever was dan bij de radio (een mailtje is zo gestuurd als je achter een computer
gold voor techniek. Op die zolder bleek een nieuwe afdeling gehuisvest zit), groeide langzaam het besef dat ik dan misschien wel deskundig was op mijn
te zijn: VPRO Digitaal. Een internetafdeling. Het was voorjaar 1994, terrein, maar dat de optelsom van het publiek dankzij het netwerkeffect van inter-
ik had eerlijk gezegd geen idee wat internet was. Maar na een uurtje net meer kennis en kunde in huis had dan ik. Als ik bezig was met het maken van
te hebben rondgehangen op die afdeling, zag ik de potentie. Ik zag de een radioprogramma, waren honderden liefhebbers sites aan het afstruinen waar
mogelijkheden voor mij als journalist, als programmamaker. Internet nieuws of nieuwe muziek te vinden was. Dat beseffende, wist ik dat ik gek zou
was gebrek aan schaarste, internet was publiceren wat je maar wilde zijn als ik daar niet van zou profiteren. Samen weten we meer, samen kunnen we
en hoe je maar wilde. In tekst, in beeld, in geluid. Items van een minuut meer. Daar ligt de basis voor mijn latere passie voor communities en wat men
of items van een uur, het maakte niet uit. Dat kon je zelf beslissen. social media is gaan noemen.
Internet was je eigen krantje, je eigen zender. Geen zendercoördinator Hoe kun je meer doen met je publiek? Dat is de centrale vraag. Social media
die je programma naar de randen van de nacht verbande. Geen regels (van weblog tot wiki tot sociaal netwerk, maar natuurlijk met inzet van elke vorm
dat interviews aan een maximum van drie minuten gebonden waren. Elk van media of communicatie) gaat over mensen bij elkaar brengen. Of dat nu een
verhaal kon de ruimte en aanpak krijgen die het verdiende. Internet vereniging is met zijn leden, een politieke partij met zijn achterban, een onder-
was vrijheid. nemer met zijn klanten, een merk met zijn kopers, een blad met zijn lezers of
een groep mensen met dezelfde passie of een gelijk probleem. Samen weten we
Althans, zo zag ik het voor me. Want in 1994 kon er nog niet zoveel met inter- meer, samen kunnen we meer. Het is een oud principe dat op internet meer op
net. Natuurlijk, we vonden het prachtig dat de eerste browser er was zodat inter- gaat dan waar ook. Ik ken geen situatie waarbij de inzet van hedendaagse tools
net meer werd dan een verzameling tekst en links. Internet werd ook beeld. Maar voor communicatie en kennisdeling geen rol zou kunnen spelen. Of dat nu intern
de site zoals de afdeling Digitaal die in september 1994 online zette, viel door de is (er is enorm veel winst te halen door bijvoorbeeld de kracht van wiki’s goed in
medewerkers van de VPRO niet te bekijken. Die hadden namelijk nog allemaal te zetten) of extern (nog veel te weinig bedrijven gaan het gesprek aan met hun
zwart-witbeeldschermen op hun bureau staan. En voor hoeveel mensen we die klanten door middel van bijvoorbeeld webblogs). Of dat nu zakelijk is (kijk eens
site maakten, wisten we eerlijk gezegd ook niet. Bijna niemand had nog internet. naar de site van Amazon welke rol het publiek daar speelt en vergelijk dat met
Via de VPRO konden mensen een modem kopen en mochten de geïnteresseerden de site van het bedrijf waar je werkt) of persoonlijk (van een simpel gezamenlijk
een halfuur gratis online om kennis te maken met het nieuwe fenomeen. Na online familiefotoalbum tot een online tool om ziekenhuisbezoek te organiseren
dertig minuten werd de verbinding weer bruut verbroken. Dan was een ander aan of verenigingsactiviteiten op te coördineren).
de beurt om voor het eerst een URL in te tikken. Naar audio luisteren, nu is het de Toen ik in 1999 hoofd van de afdeling Digitaal van de VPRO werd, waren com-
gewoonste zaak van de wereld, toen was het nog onmogelijk of van een geluids- munities nog niet of nauwelijks een begrip. Toen ik eind 2007 de omroep verliet
kwaliteit die pijn deed aan de oren. Om van video maar te zwijgen. hadden we succesvolle voorbeelden als 3VOOR12, HappyVPRO en Landroof


voorwoord

gerealiseerd. Communities waren belangrijk op internet geworden. En bij ons
ook. Mijn collega’s Wessel de Valk (Vara) en Idse de Pree (Tros) hadden dezelfde
passie als ik en begin 2008 richtten we The Crowds op, een bedrijf gespeciali-
seerd in social media.
Geloof me, die social media zijn geen hype, ze worden ooit zo gewoon en in al
onze activiteiten geïntegreerd dat we er er niet meer over spreken. Dan hebben
we het gewoon weer over media. Maar zo ver zijn we nog lang niet. De voorhoede
van de media vindt bloggen, wiki’s en communities wellicht niks nieuws meer,
maar het gros van de mensen heeft nog maar mondjesmaat van de mogelijkheden
geproefd. Dat merk ik bijna dagelijks; bij lezingen over het onderwerp en bij
gesprekken met klanten van The Crowds. Social media zijn eigenlijk nog maar net
onder ons en we zijn de kracht en mogelijkheden ervan met zijn allen nog aan
het uitvinden.
Dit boek zet de lessen tot nu toe op een rij. Wat zijn succesfactoren van een
community? Hoe krijg je een community levend en hoe hou je hem levendig?
Welke waarde vertegenwoordigt een community? Vragen die interessant zijn
voor elk bedrijf of organisatie, vragen die interessant zijn voor ieder individu.
Handboek Communities — De kracht van sociale netwerken: 15 jaar internet sa-
mengebald, ervaringen en deskundigheid van in totaal 130 specialisten verwerkt
in een boek dat wil informeren en inspireren. Een boek dat zowel van A tot Z als
zappend gelezen kan worden. Vandaar dat sommige voorbeelden op meerdere
plekken aan bod komen.


voorwoord voorwoord

VOOR Wie iS DiT BOek?
de weg is afhankelijk van je doelgroep. Sorry, geen kant-en-klaar antwoord dus.
Wel krijg je de lessen en inzichten mee van een grote groep aan ervaringsdes-
kundigen. Daar kun je van leren, die kunnen je enthousiasmeren. En natuurlijk
Wat is de doelgroep van je boek, vragen mensen. En terecht. Je moet bij volgen handvaten voor wie van start wil gaan. Maar uiteindelijk is het een kwestie
het schrijven een lezervoor je zien, dat helpt. Maar in mijn overtuiging van doen, daar helpt dit boek een handje bij.
hebben social media, de media die communicatie vergemakkelijken,
bruggen slechten en transparantie bevorderen, invloed op alle facetten
van de maatschappij. Op privé en zaak, op publiek en politiek.

De directeur van een onderneming die zijn klanten in wil zetten bij cocreatie
is dezelfde man die in het weekeinde voor hemzelf en zijn maten zijn visdagboek
bijhoudt bij Vangstenregistratie.nl. En de mechanismen die een community
rondom een hobby succesvol maken, zijn dezelfde die een zakelijk netwerk
doen slagen.
Door social media is er een wereld ontstaan waar open communicatie
centraal staat, waar delen winst biedt en samenwerken mogelijkheden schept.
Dat is zo in het dagelijks leven, dat is zo in werktijd. Het aantal voorbeelden
van de kracht van social media is zo groot dat in elke situatie winst kan worden
behaald. Dit boek gaat dan ook zowel over het individu als de organisatie, over
hobby en werk, over passie en probleem. En dat alles in de overtuiging dat werk
en privé steeds meer door elkaar heen aan het lopen zijn. Dezelfde communica-
tiemiddelen waarmee vrienden of verenigingen communiceren, vinden hun weg
naar bedrijven. Voor iedereen staan er praktijklessen in dit boek, voor iedereen
worden aansprekende voorbeelden aangehaald.
Daarbij: social media kunnen klein en groot ingezet worden. Het is een over-
koepelend begrip dat vele uitwerkingen kent. Van complexe problemen oplossen
tot kleine stemmechanismen inzetten. En kennis van mensen kan natuurlijk
worden gedeeld rondom een hobby of beroep.
Social media kunnen van waarde zijn bij werk en vrije tijd. Dit boek is zowel
bedoeld voor de hobbyist als de zakenman. Het gaat zowel over netwerken in
vrije tijd als waarde creëren in werktijd.
Maar verwacht niet dat je na het lezen van dit boek een route naar gegaran-
deerd succes hebt. Want helaas, die is er niet. De route is afhankelijk van je doel,


voorwoord voorwoord

‘door social media is de macht ‘vertrouwen is de munteenheid van
verschoven van organisaties de toekomst. social media helpen
en overheid naar consument en bij het bouwen aan het vertrouwen
gebruiker. die bepaalt wat hij wil en in iemand. dat betaalt zich
krijgt. organisaties moeten hier uiteindelijk uit in meer werk, meer
op inspelen.’ liefde, meer gezelligheid of meer
— martijn staal — (sport)beleving.’
tno
— gijsbregt brouwer —
brigHtguys

‘de wereld is door social media
kleiner en dus groter. interactie ‘social media helpen patronen
met vrienden en zakencontacten doorbreken. door middel van
worldwide is een peulenschil. social media kunnen burgers
sneller, heftiger, intenser, handig.’ nieuwsverhalen onder de aandacht
— ritzo ten cate — brengen zonder dat ze daar de
de ondernemers
traditionele media voor
nodig hebben.’
‘social media faciliteren een — ernst-jan pfauth —
directe dialoog tussen iets groots nrC next

als een merk en iets kleins als
een consument. door die dialoog ‘social media is wat mij betreft
kan wederzijds begrip worden gewoon media omdat het gaat over
gekweekt die belangrijk kan zijn mensen die dingen met elkaar delen,
voor de groei van het succes van zowel zakelijk als privé, zowel
een merk. een merk kan dingen hobby als werk, zowel vrolijk als
leren van zijn klanten en fans.’ verdrietig, zowel leverancier
— marjolijn kamphuis — als klant.’
dutCHCowgirls — jacqueline fackeldey —


voorwoord voorwoord

ONTWikkeliNgeN CReaTie
Het wordt te vaak vergeten: internet is nog piepjong. En toch is de impact Wie een nieuw televisieprogramma op het zenderschema wil, moet zorgen
op ons leven enorm. Persoonlijk, zakelijk. Lange tijd kon ik volhouden dat dat een ander plaatsmaakt. Wie een artikel in de krant wil hebben, moet
mijn 75-jarige vader een van de weinige mensen was die ik kende die een verhaal van zijn collega verdringen. Wie met zijn product in de winkel
geen internet had. Die tijd ligt inmiddels ook al lang achter me. Hij voelde wil komen te liggen, moet zorgen dat andere koopwaar verdwijnt. Dat is de
zich namelijk buitengesloten. Luisterde hij naar de radio, dan verwezen de werkelijkheid die we kenden. En die werkelijkheid is er nog steeds.
reclames hem naar een website. Belde hij met een helpdesk, dan kreeg hij
te horen dat de informatie op internet stond. En dat hij daar maar moest Maar er is een werkelijkheid bijgekomen. Op internet is die schaarste niet.
gaan kijken. Er was een wereld ontstaan waar hij geen toegang toe had. Een maker of omroep kan zoveel programma’s online plaatsen als hij maar wil.
Harde schijfruimte is spotgoedkoop geworden. En een journalist van een krant
En dat wilde hij niet. Dus staat er nu ook een pc op zijn kamer. Het gevolg? kan een veelvoud aan verhalen schrijven van wat hij gewend was.
Hij heeft nog nooit zoveel contact gehad met zijn broer die naar Nieuw-Zeeland De winkel van Amazon of BOL is online nooit vol. Immers, ze hoeven alleen
is verhuisd. Bellen doen ze niet. Dat is te duur. Maar een kort mailtje is snel productomschrijvingen op de site te plaatsen en de koopwaar zelf niet op voor-
geschreven. raad te hebben. Ze kunnen inkopen als de bestelling geplaatst is.
Waar opa nu dus met zijn broer contact houdt en via internet de banden heeft Publiceren is de afgelopen decennia simpel en betaalbaar geworden. Ik
aangehaald, is het voor zijn kleindochter van dertien vanzelfsprekend dat ze nog schrijf dit in een tot muziekstudio omgebouwde kamer. Omringd met appara-
altijd contact heeft met vriendinnen die jaren geleden naar Portugal en Hongkong tuur die samen bij aanschaf 50.000 euro heeft gekost, maar nu niet meer wordt
zijn verhuisd. Ze zijn ver weg en toch dichtbij. Voor MSN maken kilometers geen gebruikt. Synthesizers, samplers, software, mijn gereedschappen zitten allemaal
verschil. Om nog maar te zwijgen over de 11-jarige zoon des huizes die online in mijn Apple-laptop. Voor tweeduizend euro heb ik betere spullen dan de 50.000
games speelt met tegenstanders van over de hele wereld. ‘Het is echt leuker dan die ik vijftien jaar geleden nodig had.
in je eentje,’ zegt hij. ‘Dan kunnen we samen een plan smeden tegen de tegen- Computers, camera’s, recorders, allemaal zijn ze goedkoper en beter ge-
standers.’ In welke taal? Engels natuurlijk. De taal die internet hem heeft geleerd. worden. Iedereen met een idee en een verhaal kan dat nu vertellen. Is niet meer
En dan vader en moeder. Met hun iPhone op zak zijn ze de hele dag ‘con- afhankelijk van de partijen die over de schaarse middelen beschikken. Hij kan op
nected’. We vinden het normaal. Natuurlijk, nog lang niet iedereen is de hele zoek gaan naar een publiek. En dat publiceren, dat creëren, doen we massaal. Of
dag online, maar de trend is onmiskenbaar. En dan te bedenken dat ik nog een we het nu hebben over de twee miljard foto’s die jaarlijks aan de fotosite Flickr
semafoon huurde toen de oudste in 1996 geboren werd. Om opgepiept te kunnen worden toegevoegd, of de twintig uur video (!) die elke minuut bij YouTube wordt
worden als de bevalling zou beginnen… geüpload of de 200 miljoen weblogs die over zowel huis-tuin-en-keuken als
Wat zijn voor mij de belangrijkste ontwikkelingen van de afgelopen vijftien serieuze onderwerpen worden volgeschreven; met zijn allen zijn we internet aan
jaar? In vogelvlucht. het vullen met onze verhalen over passies en problemen. Internet is een medium
waar de niches centraal staan. Een schier oneindige reeks van sites rondom
thema’s, onderwerpen en personen.


voorwoord voorwoord

COMMUNiCaTie
Natuurlijk, waar de drempel tot publiceren wordt verlaagd, neemt de hoeveel-
heid rommel toe. Maar ook de hoeveelheid parels die anders geen plek hadden
gevonden. Mijn belangrijkste bronnen op internet zijn vaak geen sites van klas-
sieke mediapartijen meer, maar zijn weblogs waar mensen met veel kennis van Zeker, de eerste generatie internetters heeft gelijk dat communicatie via
zaken over hun hobby of vak publiceren. zogenoemde IRC-kanalen al sinds jaar en dag mogelijk was op internet.
Internet is zowel oppervlakkig en vluchtig als verdiepend en blijvend. Waar En natuurlijk is het zo dat daarnaast de eerste communities op forums
ik vroeger één keer per maand middels een tijdschrift op de hoogte gehouden en nieuwsgroepen ontstonden. Maar pas echt een grote vlucht heeft de
werd over ontwikkelingen op het gebied van de Mac heb ik nu Macrumors.com open communicatie (mailen en chatten zijn altijd belangrijk geweest) de
dat dagelijks bericht over alle ontwikkelingen rondom Apple, zoomt iPhoneclub. afgelopen vijf jaar genomen. Wanneer is dit eigenlijk begonnen, vraag je
nl verder in op het nieuws en de wetenswaardigheden rondom mijn favoriete mo- je terugblikkend af? De komst van blogs een jaar of tien geleden was hier
biel en legt Screencastsonline.com me wekelijks in detail uit hoe ik Mac-software belangrijk bij. Niet alleen dat het eenvoudig werd om te publiceren, maar
optimaal kan gebruiken. Ik kan beter en sneller dan ooit op de hoogte blijven dat de reactiemogelijkheid op artikelen geïntroduceerd werd. Nu is een site
rondom de onderwerpen die me interesseren. En wat voor mij voor Apple geldt, zonder die optie niet van deze tijd, een decennium geleden was hier nog
gaat voor ieder onderwerp op: de hoeveelheid informatie die tot onze beschikking niet of nauwelijks sprake van.
staat is enorm toegenomen.
Aan de kant van het aanbod zorgt internet er dus voor dat er een einde aan Hyves bestaat nog maar een jaar of vijf en heeft nu negen miljoen gebruikers
de schaarste is gekomen. Maar voor de vraagzijde is de werkelijkheid anders. waarvan acht miljoen in Nederland. Nee, die zijn niet allemaal actief, maar
Bij een groter aanbod, neemt de tijd om te consumeren niet toe. Dus de uren die volgens cijfers van Raymond Spanjar van Hyves loggen vijf miljoen Nederlanders
aan media worden besteed, worden simpelweg over meer bronnen verdeeld. wel maandelijks bij Hyves in. Een andervoorbeeld, LinkedIn (de site waar mensen
Het is die schaarste aan aandacht waar we allemaal mee te maken hebben. De hun professioneel netwerk up-to-date houden) heeft meer dan 40 miljoen
concurrent van een televisiezender is niet langer alleen een concurrerend kanaal, mensen die zich wereldwijd bij het zakelijk netwerk hebben aangesloten. Het
de concurrent van een krant niet langer een ander dagblad. De concurrenten zijn Amerikaanse Facebook is al ruim de 250 miljoen gebruikers gepasseerd.
even goed een weblog, een community, een gesprek op Twitter. Oude en nieuwe Dat zijn een paar grote voorbeelden van sites die communities faciliteren.
partijen vechten om de aandacht van de klant, de consument, de gebruiker, de Bij LinkedIn vind je de groep Dutch Media Professionals, zo’n 6.000 mensen die
mens. Daarmee is het nog belangrijker geworden dat de inhoud relevantie heeft elkaar daar rondom hun professie hebben gevonden. Zoek op Hyves en zie dat de
en is het nog belangrijker geworden dat inhoud makkelijk gevonden kan worden. H&M Hyve 250.000 modeliefhebbers herbergt.
Naast de grote sites die communities faciliteren is het aantal specialistische
communities oneindig. Ik ken er veel, maar word elke dag verrast. De ene keer
zijn IJslandse paarden de overeenkomende factor (Tolt.nl heeft ruim 8.000
leden), de andere keer is het een actie voor natuurbehoud die mensen bindt (op
Landroof zetten ruim 2.000 mensen zich in), de volgende keer zijn fotograferen
(bij het Nederlandse Birdpix bekijken 40.000 mensen maandelijks de foto’s die
amateurfotografen van vogels publiceren) of werk (bij Ambtenaar 2.0 zijn bijna


voorwoord voorwoord

2.000 mensen aangesloten die naar een opener overheid streven) het bindende fee breedband is nu flat fee breedband mobiel aan een opmars bezig),
element. De techniek is zo eenvoudig geworden dat iedereen zijn eigen clubje kunnen mensen altijd en overal samenwerken. Met mijn iPhone heb ik
kan starten rondom een onderwerp dat voor hem of haar belangrijk is. de beschikking over al mijn online gereedschap en word ik op de hoogte
Wie een decennium geleden wereldwijd naar de meest populaire websites gehouden van ontwikkelingen van mijn collega’s. Natuurlijk komen we
keek, kwam nog namen als de New York Times en CNN hoog op de ranglijst tegen. bij elkaar als het van toegevoegde waarde is om in persoon spijkers met
Wie nu het overzicht raadpleegt moet lang zoeken naar de zenders van weleer. koppen te slaan of een brainstorm te doen. Maar even zo vaak werken we
Naast de zoekmachines zijn het stuk voor stuk sites die het publiek centraal thuis of onderweg.
stellen die het meest populair zijn. Of ze nu de communicatie rondom producten
faciliteren (bij Amazon zijn waarderingen en recensies belangrijk), creativiteit en Hedendaagse tools bieden niet alleen de optie om intern beter samen te
publicatie stimuleren (YouTube biedt een platform voor videocommunicatie) of werken (met een wiki belangrijke informatie op één plek up-to-date houden, via
gelijkgestemden bij elkaar brengen (op Facebook en Twitter stelt ieder zijn eigen weblogs elkaar op de hoogte houden van ontwikkelingen en vorderingen, via
community samen door mensen tot zijn kring toe te laten), bij allen draait het om projectmanagement softwareprojecten coördineren), ook geven ze de mogelijk-
de gebruiker. In Nederland zijn naast Hyves, ook Marktplaats, Bol en Startpagina heid om een grotere groep te betrekken. Gesloten met vakgenoten of open met
voorbeelden uit die categorie. wie maar wil. Mooie voorbeelden te over. Of het nu gaat om het vullen en up-to-
Het afgelopen decennium heeft zich een kleine revolutie op internet voltrok- date houden van Wikipedia (een van de grootste successen op dit terrein), of het
ken. Nieuwe merken namen de plekken in van oude namen. Nieuwkomers die bouwen van complex open source-contentmanagementsystemen als Drupal (de
de kracht van het netwerk snapten en communicatie vooropstelden. Cynisch belangrijkste internet technieken zijn door samenwerking in een open source-
redenerend kun je concluderen dat de oude merken niks op internet te zoeken omgeving tot stand gekomen) of het oplossen van complexe bedrijfsprocessen
hebben. Ik geloof daar niet in. Wel is het zo dat je de essentie van internet volhar- bij Innocentive (een markt waar problemen en oplossers elkaar vinden), de idee
tig moet omarmen om er ook een plek van waarde te vervullen. Communicatie is dat de inzet van externe deskundigheid en creativiteit tot betere producten kan
dan een sleutelwoord. leiden, doet steeds meer opgang.
Nee, het is geen wet van meden en perzen. Het is niet zo dat een bedrijf
alleen maar succesvol kan zijn door open te zijn en door alles te delen. Apple bij-

SaMeNWeRkeN
voorbeeld is een gesloten bedrijf en maakt toch innovatieve en goede producten.
En een film of roman is ook niet gebaat bij een democratisch proces. Maar ook in
die gevallen is winst te behalen door het publiek te betrekken. Doordat Apple zijn
Communiceren is één ding, maar samenwerken is door de opmars van iPhone voor developers openstelde en ze een platform gaf om voor hun telefoon
goedkope communicatiemiddelen ook eenvoudig geworden. Niet alleen toepassingen te bouwen, zijn nu duizenden programmeurs applicaties aan het
doordat computers en dus personen aan elkaar zijn gekoppeld, maar ook produceren. En de passie van de aanhang van een schrijver of regisseur kan
doordat steeds meer inhoud en informatie ‘in the cloud’ staat. Documenten ingezet worden bij de promotie en marketing van een boek of film. Het is voor mij
worden niet meer lokaal op een harde schijf opgeslagen, maar staan op niet de vraag of social media een rol kunnen spelen, het is de vraag hoe. Dat kan
internet te wachten op de mensen die er samen aan werken. En doordat voor iedereen anders zijn. Dat kan in elke situatie verschillen.
we toegroeien naar een tijd waarin iedereen altijd online is (na flat


voorwoord voorwoord

PeRSONaliSaTie
zien, maar toon me daarnaast op superlokaal niveau wat in mijn directe omgeving
plaatsvindt. Steeds meer apparaten geven aan waar inhoud is vastgelegd. Of het
nu foto’s of video’s zijn.
Internet is veel. Internet is vaak te veel. Het is de kunst om te filteren wat De mobiel is in snel tempo belangrijk aan het worden als persoonlijk internet-
van waarde voor je is en de tijd die je hebt zo goed mogelijk te benutten. apparaat. Onder meer dankzij de iPhone zijn mensen steeds meer en steeds
Vroeger moest je al je favoriete sites af om te kijken of er iets van je permanenter aan het publiceren en communiceren. Natuurlijk, je kunt er ook mee
gading bij zat. Logisch dat maar een beperkt aantal sites regelmatig bellen of sms’en, maar twitteren, hyven, foto’s en video’s publiceren zijn snel in
werd bezocht. belangrijkheid aan het oprukken. Bij Hyves gaat men ervan uit dat binnen jaren
de overgrote meerderheid van het Hyves-verkeer zich op de mobiel afspeelt. Dan
In de loop der tijd zijn technieken hun intrede gaan doen die het moge- kun je op je mobiel zien wat je vrienden zeggen en doen, maar ook belangrijk:
lijk maakten om de inhoud naar je toe te halen. Dankzij RSS (Really Simple waar ze zijn. Want de mobiel weet waar je bent en dus is het simpel om ook te
Syndication) kun je je nu abonneren op nieuws en berichten naar keuze. In mijn kijken of een van je maatjes ergens in de buurt uithangt om koffie te drinken.
zogenoemde RSS-lezer (aan die afkorting moet nog iets gebeuren, dat staat
acceptatie in de weg) haal ik wel het internet nieuws van NU.nl binnen, maar voor

DUS…
de sport abonneer ik me op de Volkskrant. En hoef ik niet dagelijks te gaan kijken
of favoriete bloggers als Kevin Kelly of Robert Scoble iets hebben geschreven,
maar zie ik het vanzelf als een publicatie van hun hand opduikt.
Op veel terreinen kun je personaliseren. Ga bijvoorbeeld naar het De vier hoofdrichtingen van de afgelopen vijftien jaar — creatie,
Nederlandse Symbaloo en maak een persoonlijke startpagina naar keuze. communicatie, samenwerken, personalisatie — komen samen in
Gebaseerd op het idee van RSS, maar dan begrijpelijk voor iedereen. En bij het communities rondom passies, belangen of problemen. Mensen publiceren
Dagblad van het Noorden geeft de site de gebruiker de optie om zijn voorpa- over de onderwerpen die belangrijk voor hen zijn, ze communiceren over
gina naar smaak in te delen. Of kijk bij Delicious en je kunt profiteren van de wat ze bezighoudt, ze werken samen om communities levend te houden
bookmarks van anderen door je te abonneren op een trefwoord. Als ik me daar of andere doelen te bereiken en doen dat rondom onderwerpen die hen
abonneer op het woord ‘social media’ krijg ik automatisch binnen welke sites persoonlijk raken.
andere gebruikers hebben opgeslagen met dat trefwoord. Ik profiteer van hun
zoekgedrag, van hun tijd. Die ontwikkelingen hebben gevolgen. Wat betekenen ze voor bedrijven, orga-
Personalisatie is ook lokalisatie. Laat me zien wat voor mij relevant is in de nisaties en individuen die met social media aan de slag willen gaan? Daar wordt
omgeving waar ik me bevind. Het wordt steeds beter mogelijk om inhoud op een in de rest van dit boek op ingegaan. Dit boek brengt tips, trucs en ervaringen in
lokatie vast te pinnen. Doordat berichten (van politieberichten tot advertenties kaart. Soms door terug te grijpen en te verdiepen wat in de afgelopen hoofdstuk-
op Marktplaats) van postcodes of coördinaten zijn voorzien, kunnen ze ook ken werd gemeld, soms door een communityvoorbeeld aan te halen, soms door
gedetailleerd worden gepresenteerd. Bijvoorbeeld: laat het grote wereldnieuws een externe deskundige uitleg te laten geven. Maar laten we nog even bij het
begin beginnen. Communities, wat zijn dat? Social media, wat is dat?


voorwoord voorwoord

WaT iS HeT?
is zo’n community niet meer gebonden aan fysieke beperkingen als lokatie, maar
kunnen mensen elkaar over grenzen heen vinden. Er bestaan hechte communi-
ties met vaste rolverdelingen en losse communities waar de grenzen en posities
Net zoals Web 2.0 een overkoepelend begrip was om de verandering minder vast liggen. Bijvoorbeeld. Ik maak deel uit van de community van Alex
op internet aan te geven dat de gebruiker, de consument, de touwtjes Osterwalder die hij gestart is met als doel een groep lezers nauw te betrekken
steeds meer in handen kreeg, zijn woorden als communities en social bij zijn boek Business Model Generation. Hij heeft de leidende en bepalende rol in
media begrippen die vele gedaanten kunnen aannemen. Wikipedia zegt het de community, de leden kunnen meepraten, meedenken en suggesties doen. Dan
volgende over social media: staat een community duidelijk onder leiding van een autoriteit.
Twitter is een voorbeeld van een losser verband. Ik en de mensen die me op
‘Social media is content created by people using highly accessible and Twitter volgen zijn samen een community. Althans, zo voel ik dat. We hebben
scalable publishing technologies. At its most basic sense, social media is a shift iets samen. Met de een deel ik mijn voorliefde voor muziek, met de ander mijn
in how people discover, read and share news, information and content. It’s a set passie voor schaatsen en weer een ander is net als ik geïnteresseerd in nieuwe
of technologies, tools and platforms facilitating the discovery, participation and media. Twitter faciliteert losse en dynamische communities. Dagelijks komen er
sharing of content. It is transforming monologues (one to many) into dialogues ‘followers’ bij, dagelijks haken ‘followers’ af.
(many to many) and the democratization of information, transforming people from Het heeft mijns inziens geen zin om een sluitende definitie proberen te vin-
content readers into publishers. Social media has become extremely popular den. Het heeft ook geen zin om de begrippen aan te gaan vechten. Ze helpen ons
because it allows people to connect in the online world to form relationships for bij het praten. En volgens mij weten we allemaal dat als we het over social media
personal and business.’ en communities hebben, we duiden op de ontwikkeling dat we van publicatie naar
Social media zijn gereedschappen om mensen bij elkaar te brengen. Om conversatie zijn gegaan, van zenden naar gesprek. Internet is geen verzameling
de stem van het publiek online te laten horen en communicatie te faciliteren. toeterende schreeuwers meer tegen wie je kunt praten tot je een ons weegt
Weblogs, wiki’s, chats, communitysites, noem maar op. Tools om inhoud te zonder gehoord te worden, internet is communicatie. Dialoog. Dat is voor mij de
genereren, om meningen uit te wisselen, gesprekken te voeren, samen te essentie. Communities en social media gaan over het online gesprek. De ene keer
werken. Als een site het publiek inhoud met sterren laat waarderen, spreken de met als doel passie of kennis te delen, de andere keer een probleem op te lossen
bezoekers hun mening uit. Dat is een eenvoudige vorm van social media. Als of middels cocreatie aan innovatie te doen.
een blogger zijn berichten van een commentaarmogelijkheid voorziet is dat een
vorm van social media. Wie zich op Hyves begeeft, wie Marktplaats inzet, wie

WaaROM zOU Je?
Iens raadpleegt, begeeft zich op het pad van de social media. Social media begint
met communicatie, maar kan overgaan in samenwerken, cocreatie e.d. Bij NUfoto
leveren fotografen de nieuwsbeelden, bij Sara Lee denkt het publiek mee over de
toekomst van thee. Van vrijblijvend naar betrokken. Waarom zou je social media inzetten? Waarom zou je community-
En wat is dan een community? De begrippen social media en community aspecten aan je site toevoegen? De simpelste reden is omdat alle grote
worden door elkaar gebruikt. In zijn simpelste omschrijving is een community internetsuccessen van dit moment het publiek centraal stellen. Oftewel:
een groep mensen met een gezamenlijk doel, belang of interesse. Door internet omdat het is wat het publiek op internet wil en waardevol vindt. Zoals


voorwoord voorwoord

eerder beschreven, kijk naar de wereldwijde ranglijst en zie dat vrijwel deskundigheid en ontwikkelingen vertellen) of het gesprek aangaan (met klanten,
alle hedendaagse internetsuccessen het publiek vooropstellen en een rol leden, publiek) over meningen, wensen of producten.
geven. Of ze internationaal nu Amazon, YouTube of Facebook heten. In
Nederland is de trend niet wezenlijk anders. Van Marktplaats tot Hyves,

HOe DaN?
sites die de bezoekers een rol geven, voeren de boventoon.

Wie die trend en die karakteristiek van hedendaags internet negeert, heeft
weinig op internet te zoeken, is mijn overtuiging. Dat de mate waarin het publiek Het Handboek Communities helpt je op weg. Zoals eerder gezegd, een vaste
een rol speelt daarna nog te bezien valt en per site kan verschillen, spreekt voor route naar succes ontbreekt. Elke case is anders, want de mensen die meedoen
zich. Geen Stijl is aan de ene kant een klassiek magazine waarbij een redactie en de doelen zijn verschillend. Maar toch, er zijn wel degelijk grondregels te
berichten publiceert, maar doordat het zich van meet af aan open heeft gesteld geven die de kans op succes verhogen. Er is wel degelijk een model te tekenen
voor reacties en suggesties van de lezers, is het een krachtige community dat helpt het verhaal in kaart te brengen. Maar voor we daar aan toe komen
geworden die te mobiliseren valt. Zelfs om een omroep te starten. Hyves daar- zodirect enkele voorwaarden op rij. Grondhoudingen die belangrijk zijn, manieren
entegen is een platform waar mensen zelf communities kunnen beginnen. Hyves van werken die tellen. En de belangrijkste vraag: ben je als individu of bedrijf
faciliteert. En bij BOL profiteert het publiek van het gedrag (wie dit kocht, kocht klaar voor social media? Begin er niet enkel aan omdat de kranten vol staan van
ook dat) en de mening (recensies) van anderen. de Twitters en Hyves van deze tijd. Want het is zo simpel gezegd ‘we gaan wat
Maar om social media in te zetten omdat alle grote successen het doen, is een met communities doen’. Maar voor je erachter komt of de community wat met
defensieve strategie. Je moet het doen vanuit de overtuiging dat social media jou wil, moet je je afvragen of je er zelf wel klaar voor bent. Social media is geen
tot hechtere groepen, betere producten, snellere innovaties e.d. kan leiden. De trucje, het is geen formule om anderen werk uit handen te laten nemen, om gratis
sites die vanuit liefhebbers of lotgenoten zijn ontstaan hebben duidelijk als doel inhoud te verzamelen, om mensen aan elkaar te koppelen. Social media moet
gelijkgestemden bij elkaar te brengen. Als dat lukt, zijn ze geslaagd. onderdeel van de cultuur zijn. Daarover zodirect meer. Eerst enkele praktijkvoor-
Maar ook voor bedrijven en organisaties zijn ze van belang. Bijvoorbeeld beelden. Van een multinational tot een kleine onderneming, van een band met
intern. Of het nu komt door het delen van bookmarks die de moeite waard zijn, of fans tot een groepsblog van marketeers; social media in de praktijk.
het nu is door het bloggen over werk en passie, social media kunnen intern voor
betere communicatie zorgen. Als mensen meer van elkaars werk, problemen
en successen weten, neemt de onderlinge betrokkenheid toe. En bij een bedrijf
of organisatie met betrokken mensen, is het leuk werken. Betrokken mensen
zorgen voor beter resultaat. Maak gebruik van elkaars kennis, kunde en passie.
Het wordt een mantra, maar kan niet vaak genoeg worden gezegd. Het kan in alle
lagen van een onderneming.
Maar ook extern. Dankzij internet kan ieder bedrijf zijn publiek makkelijk be-
reiken en betrekken. Of dat nu is door te luisteren (monitoren hoe er op internet
over een merk of product wordt gesproken), praten (via blogs en sites over visie,


voorwoord voorwoord

‘als jij het goede verhaal hebt, ‘social media zijn belangrijk voor
vertelt de wereld het door. elk groot en klein merk. voor kleine
Communiceren werkt door social merken bij het groeiproces, voor
media als een lopend vuurtje. grote merken bij het continueren
wat zeg ik? rennend vuurtje is van hun succes door zich nog meer
misschien een betere aanduiding.’ op de consument te richten.’
— ritzo ten cate — — marjolijn kamphuis —
de ondernemers dutCHCowgirls

‘giving is the new taking. als je in
‘Je vindt er gelijkgestemden, of juist
een online netwerk laat zien dat
andersdenkenden waarmee je je
je op een terrein mensen helpt, zul
eigen denken en wereldbeeld kunt
je uiteindelijk ook zelf geholpen
aanscherpen. Je bouwt je eigen
worden. Het gaat om elkaar
wereld op, je bepaalt zelf welke
verder helpen.’
informatie je met wie deelt.’
— rutger docter —
CreativeCrowds — frank meeuwsen —
tHe inCredible adventure
starts Here

‘internet is een lakmoesproef voor
veranderingsgezindheid. als je een
‘groepen kunnen zich makkelijker
bedrijf laat bloggen kun je zien hoe
verenigen. dat zal zowel positieve
open of gepassioneerd ze zijn. maar
als negatieve gevolgen hebben.
weinig bedrijven zijn succesvol
want ook de “adolf Hitlers” van
omdat maar bij weinig bedrijven
deze wereld kunnen via deze
met passie
middelen makkelijker een groep
wordt gewerkt.’
volgers opbouwen en aan zich
— stephan fellinger —
blogo binden.’
— bas van de haterd —


voorwoord voorwoord

SaRa lee:
Hoe is het tot nu toe gegaan?
‘We zijn met een sessie voor het topmanagement begonnen waar we lieten

zeT OPeN iNNOVaTie
zien wat de concurrentie doet. Dat overtuigde. Bij de marketeers zie je nog de
meeste twijfel. Daar zeggen ze “we doen dit soort zaken al, we praten al heel veel

iN VOOR De eCHT
op verschillende manieren met klanten. Ook via internet. Wat levert dit nu nog
meer op”?’

BelaNgRiJke zakeN En wat zeg je dan?
‘Er zijn een aantal verschillen. Ten eerste zijn we gewend om iets concreets
Sara Lee, het moederbedrijf van merken als Douwe Egberts en aan het publiek voor te leggen om daarop te reageren. Nu stellen we een opener
Pickwick, is in 2007 met een open innovatietraject begonnen. vraag en nodigen de klant uit actief mee te denken. Ten tweede kunnen we dit
Zowel klanten als partners worden sindsdien betrokken bij traject door internet veel interactiever maken. We kunnen het gesprek meer
productontwikkeling. Johan Sanders is daar verantwoordelijk voor. blijvend aangaan. Ten derde zorgt de inzet van grotere groepen mensen voor een
“blur” tussen productontwikkeling en commercialisering van producten. Een deel
Waarom zijn jullie met open innovatie aan van de ideeën wordt gelijk bij een grotere groep bekend en gaat dus al leven.
de slag gegaan? Marketing.’
‘We realiseren ons dat er steeds meer kennis buiten het bedrijf beschikbaar
is. Dat je als grote onderneming snel intern georiënteerd bent en dat je ook Wat maakt open innovatie moeilijk voor een klassieke
buiten de deur moet kijken. Dat geldt zowel voor de interactie met klanten die organisatie?
je producten kopen, als voor de interactie met relaties die oplossingen kunnen ‘Waar je op moet letten is dat je je niet bezig gaat houden met spielerei in
aandragen voor technische problemen en vraagstukken. Via de sites van Douwe de marge. Je moet wel met trajecten komen die voor de merken en producten
Egberts of Pickwick proberen we klanten naar onze site te leiden. Daar kunnen heel erg belangrijk zijn. Als mensen zeggen dat ze eigenlijk geen tijd en energie
mensen zowel eigen ideeën kwijt, als meedenken met vragen en problemen hebben om aan een probleem te werken en daarom het publiek erbij willen
die wij hebben. Maar als we een specifiek doel hebben, gaan we op zoek naar betrekken, moet je op de rem gaan staan. Want dan zal het gevolg zijn dat er ook
de mensen die ons kunnen helpen. Zo hebben we de site voor creatieven geen tijd en energie is als het publiek met oplossingen of antwoorden komt. Dat
RedesignMe ingezet bij productontwikkeling van Pickwick.’ is een val.’
‘Aan de technologiekant hebben we ervoor gekozen om op internet per ‘Wat we als issue hebben gezien is dat je als intern georiënteerd bedrijf extra
toeleverancier een omgeving te creëren waar we die partij meer vertellen over de veel waarde hecht aan de feedback die aansluit bij je huidige denkbeelden. Maar
behoeftes die we hebben. Vroeger zeiden we “dit is de oplossing die we zien voor je moet de openheid en flexibiliteit hebben dat afwijkende oplossingen beter
ons probleem, kunnen jullie bij de realisatie helpen”. Nu zeggen we: “dit is ons kunnen zijn dan de oplossingen die je nu hebt. Mensen zijn vaak op zoek naar
probleem, willen jullie meehelpen bij het werken aan de oplossing”.’ confirmatie in plaats van inspiratie.’


voorwoord voorwoord

SliJTeRiJMeiSJe:
Wanneer zijn deze trajecten voor Sara Lee geslaagd?
‘Als er betere ideeën of oplossingen komen of als ze eerder dan voorheen

gOOgle iS gOD, HOU
binnenkomen. En ze moeten daadwerkelijk gebruikt gaan worden. Het gaat ons
niet om leuke ideeën waar we niks mee doen. Het gaat om technieken en ideeën

DaaR RekeNiNg Mee
die echt naar de markt moeten worden gebracht. Maar dit is geen wondermiddel.
Het is een van de tools die je hebt als bedrijf om aan goede marketing en product-
ontwikkeling te doen.’
Petra de Boevere heeft een slijterij in Zeeland: slijterij De
Als jij nu een advies aan een ander bedrijf zou Vuurtoren. Maar op internet blogt ze als Meisje van de Slijterij en
moeten geven, wat zou je adviseren? twittert ze onder de naam Slijterijmeisje. Ze won de Social Media
‘Ten eerste moet je je realiseren dat ieder bedrijf uniek is en dat je dus je Star Award voor de manier waarop ze als ondernemer nieuwe
eigen portfolio van tools moet ontwikkelen. Kopieer niemand, maar leer van media inzet.
iedereen wat voor jouw bedrijf relevant is. Dat betekent ook dat je moet experi-
menteren. En er moet niet één persoon zijn die iets bedenkt, open innovatie moet Welke rol speelt je actieve blog- en Twitter-gedrag voor
breed gedragen worden. Tot slot: hou het heel dicht bij je eigen business. Zorg je slijterij?
dat je open innovatie inzet voor dingen die echt belangrijk zijn voor je bedrijf.’ ‘Door internet geef je je bedrijf een smoel en vergroot je je marktgebied.
Van je eigen dorp naar je gehele taalgebied. De markt voor nicheproducten is
niet zo groot, maar met een groot bereik wordt dat toch een interessante markt.
Ik sta nog steeds versteld van het succes van de Zwangere Doos, een pakket
met alcoholvrije wijnen. Daar heb ik er geen enkele van in mijn fysieke winkel
verkocht, maar er gaan wekelijks een aantal dozen op de post. Het idee ontstond
spontaan op Twitter, iemand blogde erover, de pers pikte het op en binnen twee
dagen stond het in een Belgische nationale krant.’

Hou je je bedrijf bewust in je achterhoofd bij
Twitter-berichten en blogposts?
‘Vroeger niet, tegenwoordig wel. Maar meestal ben ik trouwens mezelf. Het
is de waan van de dag die ik deel en ik heb best een spannend leven, vind ik
zelf. Bij onderwerpen waarin ik hoog wil scoren ga ik in blogposts wel Google-
vriendelijke titels gebruiken om goed gevonden te worden en gebruik ik bewust
in de eerste alinea de woorden waarop mensen zullen zoeken als ze informatie


voorwoord voorwoord

VaN kaTOeN:
over dat onderwerp willen. Ik doe vooral wat ik leuk vind, gaandeweg zag ik
daarin mogelijkheden voor mijn bedrijf.’

Op welke manier levert bloggen en twitteren je concreet BReNg Je aaNHaNg
gOeD iN kaaRT
inkomsten op?
‘Twintig procent van mijn omzet komt inmiddels via Twitter. Ik wilde nooit een
postorderbedrijf, dat lijkt me saai en geestdodend. Ik doe op Twitter hetzelfde
als achter mijn toonbank, eigenlijk. Mensen zien mij op drankgebied als auto- Dat het belangrijk is om je adressenboek goed op orde te hebben,
riteit, vragen advies die ik ze geef. Ik ga dus van relatie naar transactie en niet had de band Van Katoen al vroeg door. Meer dan 75.000 namen,
andersom.’ nummers en adressen zitten inmiddels in een database waardoor de
‘Klanten die al vijftien jaar in je fysieke winkel komen, lopen voor tien groep de fans op maat kan bedienen. Als ze in Zoetermeer optreden
cent voordeel naar de borrelshop op de hoek. Mijn Twitter-vrienden gunnen is het eenvoudig om dat aan de liefhebbers uit die stad te laten
me de omzet. Het gaat om gunnen en ook om pronken met de wijn die ze van weten. Als ze Delfzijl aandoen, krijgt een andere groep fans dat
Slijterijmeisje kochten. De laatste maanden lijkt dat wel een keurmerk te worden. tijdig te horen. Bazz is de voorman van Van Katoen.
Ik zie steeds meer tweets en blogs of reacties voorbijkomen waarin bijvoorbeeld
gezegd wordt: “Eigen schuld, dan had je maar bij Slijterijmeisje moeten kopen, Van Katoen was al een zogenoemde 2.0 groep toen dat
want dan weet je dat het goed is.’’ begrip nog moest worden uitgevonden. Het contact tussen
band en fans is altijd nauw geweest. Wat doen jullie om de
Wat kunnen andere bedrijven van jou leren, wat raad je band zo sterk mogelijk te houden?
ze aan? ‘Eigenzinnigheid is de basis. Die hoor je terug in onze muziek, die lijkt
‘Je creëert een band met je volgers op het moment dat je durft te delen. nergens op, en dat zie je terug in de aanpak. We zijn niet bang anders te doen of
“Push” werkt niet in de sociale media, zogauw jouw tweets als spam worden te zijn. De aanpak is niet verzonnen, maar heeft zich langzaam ontwikkeld. Het
ervaren, ben je fout bezig. Het gaat om “pull”, dus geef mensen wat ze vragen, leuke van internet is dat alles wat je verzint uitvoerbaar is, zonder dat je daar
tast af waar behoeftes liggen. Eigenlijk verandert er niet zo heel veel. Mond-tot- heel veel geld aan kwijt bent. Met een hoop zelfwerkzaamheid en een hoop
mondreclame is al eeuwenlang de beste reclame. Maar of je nu op een verjaardag creativiteit kun je de hele wereld over. Je bindt de fans door te laten zien wie je
zit met twintig mensen die dat positieve verhaal horen of op Twitter waar 2.500 bent en waar je voor staat. Dat is de mogelijkheid die er nu is. Of dat dan gebeurt
mensen je volgen, tja… dat is toch een groter bereik.’ met acties of nieuwsbrieven of stickers en buttons maakt niet uit. Wat wij gedaan
hebben is verzinnen wat we leuk vinden en onze fans daar deelgenoot van maken.’


voorwoord voorwoord

MaRkeTiNgfaCTS:
Door internet en social media worden artiesten steeds
onafhankelijker ten opzichte van de media. Maar

PaSSie eN DOOR-
communicatie met fans kost ook tijd. Bands klagen
daarover. Hoeveel tijd kost het jullie in een drukke periode

zeTTiNgSVeRMOgeN
en wat maakt het die investering voor jou waard?
‘Fans zijn je bestaansrecht. Een band met fans kost tijd. Maar wij hebben de
mazzel dat we leuke fans hebben. Dat er mensen zijn die zeggen dat ze hun leven
danken aan onze muziek, of kracht halen uit de teksten of een stuk verder komen Online marketing is het thema dat centraal staat op Marketingfacts.
door de andere fans die ze ontmoeten. Dat maakt elke seconde die ik geïnves- Met zijn ruim 150.000 unieke bezoekers per maand is de site een
teerd heb waard. Ik ben er fulltime mee bezig!’ van de succesvolle communities op dit gebied. Marco Derksen
begon de site in 2002.
Jullie waren van het begin af aan doordrongen van het
belang van een goede database vol fans. Wat was jullie Wat is voor jou de kracht van Marketingfacts?
visie daarop en hoe heeft dat gegeven jullie geholpen? ‘Ik had sowieso het geluk dat ik een van de eersten was. Dat speelt mee bij
‘Ik wil niet dat anderen mijn kansen bepalen, dus heb ik altijd gewerkt aan ieder segment waar je een community begint. Dat is het first movers-effect.
onafhankelijkheid. Een eigen systeem. Bouwen aan mensen met wie het klikt, Het is moeilijk om nu met een vergelijkbaar platform dezelfde impact te heb-
fans. Zorgen dat je ze kunt bereiken en dat je weet waar ze wonen. E-mail is niet ben. Daarnaast zijn de passie, betrokkenheid en het doorzettingsvermogen van
voldoende, maar in combinatie met de postcode is het erg waardevol. Daardoor mensen die achter Marketingfacts zitten belangrijk.’
kunnen we spelen waar we willen. Vaak is een inzicht in de fanbase voldoende
om een kans te krijgen. Als een zaal weet hoeveel fans er in de buurt wonen, Wat zijn voor jou succesfactoren van een community?
helpt dat. Krijgen we de kans van een zaal niet, dan mail ik alle fans uit bijvoor- ‘Een van de belangrijkste succesfactoren van een community is goed
beeld Zwolle om ons per mail aan te vragen in zaal Hedon. Een week later staat communitymanagement. Iemand die bovenop de discussies zit, actief meedoet,
dan vaak de boeking. Als dat niet zou lukken, huur ik zelf een zaal en regel het op ingrijpt op discussies die uit de hand dreigen te lopen, op tijd en snel reageert op
die manier. Onafhankelijk. Heerlijk!’ reacties. Dat is een belangrijke factor. Als reacties heel erg persoonlijk worden,
of heel erg op de man worden gespeeld, kan het voorkomen dat ik ze verwijder.
Hoe zet je de database in? Of als het alleen negatief is, spreek ik iemand daarop aan. Dat het prima is als-ie
‘De fans benader ik alleen als ik echt wat te melden heb, of als ik echt wat wil. het ergens niet mee eens is, maar dan wel met opbouwende kritiek moet komen.
Dat komt dus neer op maximaal drie mailingen per jaar. En incidenteel, als we in Dan probeer ik de discussie naar het inhoudelijke te krijgen.’
de buurt spelen. Dan selecteer ik de adressen op de postcode uit de buurt en dan
vertel ik dat we eraan komen en dat het heel erg tof wordt.’


voorwoord voorwoord

Welke fouten zie jij gemaakt worden? zich bevinden. De strangers komen voor het eerst, de lurkers komen regelmatig
‘Door het succes van andere communities denken met name bedrijven dat ze terug omdat ze de content interessant vinden maar doen nog niks. Na verloop van
er wel komen met simpelweg het realiseren van een platform. Dat het dan vanzelf tijd gaan mensen ook reageren en een klein deel daarvan wordt ook echt actief
gaat. Dat is absoluut niet het geval. Je hebt wel degelijk een aantal mensen op een site. Je moet aandacht voor al die groepen hebben.’
nodig die vanuit passie en kennis actief zijn en de rest meetrekken. Je ziet het
misgaan. Mensen die te snel geld terugverwachten van een community, te snel Waarom worden mensen actief op Marketingfacts?
succes verwachten. Dan raken ze teleurgesteld en stoppen ermee. Maar zo werkt ‘Omdat het een podium is waar mensen zich bekend kunnen maken. Door
het niet. Je hebt een lange adem nodig. En je moet openstaan voor reacties en regelmatig te schrijven, speel je jezelf in de kijker bij je vakgenoten. Dat is een
kritiek. Heel veel bedrijven zijn daar nog niet aan toe.’ reden om mee te doen. Maar wat je ook ziet is dat allerlei spinoffs wel degelijk
‘Bedrijven stellen daarbij vaak de bedrijfsdoelstellingen voorop bij een geld opleveren. Men denkt bij uitgeven vaak aan advertentieopbrengsten. Ik denk
community. Ik denk dat je moet beginnen bij de passie en interesse van mensen dat je dat moet loslaten. Van de totale inkomstenstroom van Marketingfacts is
zelf. Ik geloof niet in top-down, maar in bottom-up. Je hebt mensen die interesse 25% afkomstig van advertenties. 75% is afkomstig van indirecte inkomsten.
in een onderwerp hebben, van daaruit ga je verder bouwen. Daarom gaat het bij Vanuit vacatures, vanuit het Marketingfacts Jaarboek, vanuit workshops, vanuit
grote bedrijven vaak mis. Die hebben hun bedrijfsdoelstellingen in het achter- de spin-offs die ontstaan vanuit de community. Er zijn veel inkomstenbronnen
hoofd en kijken onvoldoende naar het publiek. Ik geloof dat grote bedrijven beter rondom een community te realiseren. De mensen die daar aan meewerken
kunnen kijken waar mensen actief zijn en beter daar bij aansluiten dan krijgen een gedeelte van de opbrengst. Om het voorbeeld van het jaarboek uit te
zelf beginnen.’ werken: één keer per jaar geven we het Marketingfacts Jaarboek uit, de basis
‘Grote bedrijven als Vodafone en Rabobank kijken naar wat communities hen daarvan wordt door de inhoud van de site gevuld. We zijn begonnen met een
opleveren. Ik vind dat ze meer naar de lange dan de korte termijn zouden moeten oplage van 2.000 en dat is snel doorgegroeid naar 7.000. Als we er daar 5.000
kijken. Uiteindelijk wil je loyaliteit, wil je een grote groep bij elkaar brengen en op van verkopen is dat een omzet van honderdduizend euro per jaar. Da’s best veel
de een of andere manier aan je binden. Als mensen langer bij je blijven, kunnen voor een boekje dat je uitgeeft vanuit een weblog.’
ze je ook helpen bij het bedenken van nieuwe producten of bij het uitdragen van
jouw verhaal en boodschap naar andere mensen. Dat is indirecte waarde. Een
community is geen kwestie van maanden, maar van jaren.’

Wat is het bereik van Marketingfacts?
‘Marketingfacts trekt ongeveer 150.000 unieke bezoekers per maand. De
kern bestaat uit 10.000 regelmatige bezoekers waarvan 10% ook regelmatig een
reactie achterlaat. Daar weer 10% van, tussen de 100 en 150 blogt ook regelma-
tig. De bloggers vormen de kern van de site, maar de reageerders zijn ook heel
belangrijk. Omdat ze vaak toevoegingen geven aan de oorspronkelijke berichten.
Het verrijkt de content. Daarbij zijn veel van de actieve bloggers begonnen met
het plaatsen van reacties. Ik zie vier fases waarin bezoekers van een community


voorwoord voorwoord

SaNOMa:
collega steeds sneller is dan hij bij het verzamelen van informatie en beter op de
hoogte is, gaat-ie ook overstag. Mond-tot-mondreclame doet dan zijn werk. Voor

DaNkziJ De Wiki
anderen was het winst omdat ze actuele informatie zoals oplage of tarief niet
meer op zes plekken in documenten hoefden aan te passen, maar nog maar op

DOeN We MeT MiNDeR
slechts één plek. Gemak en tijdwinst.’

MeNSeN MeeR
Hoe heb je voor verspreiding in het bedrijf gezorgd?
‘Techniek staat niet voorop. Het gaat erom wat je ermee kunt doen. Kies voor
de meest gebruiksvriendelijke open source-software die er is. Je moet een klein
De afdeling Business-to-Business Marketing van Sanoma zet met groepje believers hebben dat met een duidelijke visie aan de slag gaat voordat de
succes een wiki in. Gezamenlijk wordt belangrijke informatie over rest er aan toekomt. Mensen die erin geloven en ook bij tegenslag doorgaan. En
o.a. eigen en concurrerende mediamerken, tarieven en oplagen het kleinste stapje voorwaarts moeten ze als een succes vieren. Iemand in de top
actueel gehouden en worden ervaringen gedeeld. David de Boer van het bedrijf moet het daarnaast snappen en je dekken als het kritisch wordt.’
over het belang van een kleine groep believers om tot succesvolle ‘We zijn ook speciale trainingen gaan houden. Met de eigen mensen, de
acceptatie te komen. believers, als trainers. Mensen konden zich daar voor opgeven. Ze leerden over
het waarom, het nut en hoe het best in te zetten. Doordat mensen erover gingen
Waarom zijn jullie met de wiki begonnen? praten, werden anderen enthousiast. Hoe groter de groep, des te relevanter.
‘Mijn vraag was: hoe kunnen we zorgen dat de grootte van Sanoma, een Na het aanvankelijk gevuld krijgen van de wiki, is mijn tijd meer gaan zitten in
bedrijf met bijna 1.750 mensen, in ons voordeel gaat werken. En dat we de struc- acceptatie binnen de onderneming. Weerstanden en vooroordelen wegnemen. En
tuur niet remmend laten zijn, maar de kracht uit de samenwerking van mensen zorgen dat de wiki op alle platforms goed beschikbaar is.’
kunnen halen. Hoe kunnen we zorgen dat we onze kennis en informatie delen ‘Als je mensen gemotiveerd aan de slag wilt krijgen, moet je ze niet verplich-
en daar allemaal beter van worden? Dat zijn we met een wiki gaan uitproberen. ten. Dan moet je erop vertrouwen dat waar je mee bezig bent het beste alterna-
Onze doelstelling is niet zo veel mogelijk pagina’s, maar de gebruikers zo snel tief is dat er is. Voor de mensen die de wiki gebruiken is het vrijwillig, maar de
mogelijk bij voor hen relevante informatie te laten komen. Dan is het een kwestie mensen die onder mij vallen moeten wel zorgen dat de meest actuele informatie
van beginnen, bijsturen en fijnslijpen. En we hebben dat met succes gedaan. 65% in de wiki staat. Dat staat in hun taakomschrijving.’
van de accountmanagers gebruikt de Sanoma Sales Wiki dagelijks.’
Wat levert de wiki het bedrijf op?
Hoe overtuig je mensen van het nut van een wiki? ‘Met twee mensen minder, doen we meer dan in het verleden. Deze lijn zal
‘We zijn een paar accountmanagers gaan volgen. Die waren in het verleden zich voortzetten. En een accountmanager wordt productiever met deze tool. Hij
twaalf minuten bezig om alle informatie bij elkaar te halen die ze nodig had- is minder zoektijd kwijt en komt met relevante informatie bij een klant zodat zijn
den om naar een klant te gaan. Van verschillende schijven en plekken. Op een kans op succes daar groter is. We zijn als bedrijf dus efficiënter geworden.’
gegeven moment was dat door de wiki nog maar twee minuten. Dat is winst. Dat
scheelt iemand dus tien minuten per keer. Als een “non-believer” ziet dat zijn


VOORWaaRDeN

gratis
pdf
editie


voorwoord voorwoord

OPeN CUlTUUR BeReiDHeiD TOT DeleN
Een belangrijke randvoorwaarde voor succesvol inzetten van social media Deel en je ontvangt, stop energie in een site of community en je krijgt
is transparantie. Snap dat een actief publiek (en dat wil je toch) iets terug wat terug. Maar altijd in die volgorde. Internet anno nu is delen van
wil van de site waar hij zijn tijd en energie in steekt. Voor wat hoort wat. kennis, delen van passie. Wees niet bang om kennis en informatie weg
Inzicht, uitleg, feedback, contact. Open communicatie. Dat kan gaan over te geven, maar deel in de overtuiging dat je uiteindelijk alleen maar meer
simpele dingen: ingaan op vragen en kritiek, uitleggen van keuzes, een terugkrijgt. De blogger die zijn inzichten en observaties deelt, merkt dat
open en eerlijk gesprek. Realiseer je dat de community bestaat bij de zijn community van lezers altijd waarde toevoegt door een kritische blik,
gratie van zijn leden, bestaat dankzij de activiteit van de bezoekers, de een nieuw idee, een andervoorbeeld in de reacties te melden. De blogger
community heeft daarmee recht op een stem en een gewillig oor. die zijn kennis publiceert, geeft dan ook geen kennis weg, zoals sommigen
denken, hij laat simpelweg zien dat hij deskundig is. Hij werkt aan zijn
Zo’n open cultuur klinkt eenvoudig, maar is het in de praktijk niet. We zijn met autoriteit. En als hij het goed doet, verzamelt hij gelijkgezinden om
zijn allen bij de bedrijven en organisaties waar we actief zijn immers gewend zich heen.
naar binnen gekeerd te werken. Wel iets voor een ander te maken, maar dat niet
met een ander samen te doen. En al helemaal niet in openheid. Wie zich op het Ik merk het dagelijks op mijn blog ErwinBlom.nl. Aanvankelijk — toen ik bij de
gebied van social media begeeft, moet zich dat realiseren. Zorg voor een open VPRO werkte — ben ik gaan bloggen omdat ik in vergaderingen het gevoel had
cultuur of werk aan een open cultuur. dat ik mijn afdeling niet goed op de hoogte kon houden van de ontwikkelingen die
Ben je een bedrijf met community-aspiraties? Natuurlijk snapt je publiek ik signaleerde en de tools en sites die ik tegenkwam. Het weblog was bedoeld om
dat niet alles openbaar is, maar leg simpelweg uit waarom sommige informatie kennis met mijn collega’s te delen.
achterwege moet blijven. Vertel alleen geen onzin, dan kom je jezelf uiteindelijk Gaandeweg kreeg ik lezers buiten die kring en merkte ik ook hier dat de
tegen. Want dan is internet hard. Dan moet je op de blaren zitten. Iedereen kan optelsom van mijn lezers meer wist van nieuwe media dan ik in mijn eentje.
zijn verhaal immers op internet vertellen, kan zijn ervaring kwijt. En Google leest Ik blog sindsdien in de wetenschap dat ik informatie en inzichten van anderen
mee en zal zowel hulde als kritiek bij zoekopdrachten blijven tonen. opdoe door zelf over mijn visie en kennis te berichten.
Kennis is geen exclusief bezit, bijzonder maakt wat je ermee doet.


voorwoord voorwoord

BeTROkkeN flexiBel
Of je nu de oprichter van een communitysite over paarden bent, of de Internet is een onvoorspelbaar medium. ‘Er is geen aantoonbaar grotere
vertegenwoordiger van een bedrijf die zijn klanten bij productontwikkeling kans op succes voor een site waar we vijf ton in stoppen, dan in een
wil betrekken, of het afdelingshoofd dat ‘online collaboration’ op de site waar we vijfduizend euro in stoppen,’ aldus Paul Molenaar toen hij
werkvloer wil introduceren, zorg dat je zelf als initiatiefnemer of als nog in de directie van Sanoma Uitgevers zat. En dat komt niet doordat
organisatie zichtbaar bent in de community. Geef het goede voorbeeld. Sanoma van oudsher een klassieke uitgever is, dit gegeven wordt breed
Zorg dat je meedoet en meepraat. Via het delen van inzichten in onderschreven. ‘Online gaat negen van de tien dingen mis. Simpel zat.
blogposts, door te reageren op bijdragen in een forum, middels het in de Daar moet je van uitgaan.’
schijnwerpers zetten van communityleden in een nieuwsbrief.
Het gedrag van het publiek is moeilijk te voorspellen. Dat is jammer, maar zie
Door zichtbaar tijd en energie in een community te steken – echt, het gaat het als een gegeven. Oftewel: wees flexibel. Denk niet dat je voor je bezoekers
niet vanzelf — geef je het belang aan dat je aan de community hecht. Dat werkt kunt denken, maar zorg ervoor dat je een site snel en dus in een vroege fase
inspirerend voor de deelnemers. Dat zien ze, dat voelen ze. Als een community de lanceert, kijk naar het gedrag en de meningen van je publiek en hou die in je
indruk heeft slechts gebruikt te worden, bijvoorbeeld om makkelijk ideeën voor achterhoofd bij het verder bouwen. Want voor je het weet stop je te veel energie
een bedrijf te genereren of alleen kostenbesparend te werken, is die community in dure videoclips, terwijl het publiek veel liever naar zelfgemaakt materiaal van
op termijn kansloos. Dan haken de deelnemers af. Maar als een community voelt vrienden kijkt. Wees flexibel, kijk wat er gebeurt en speel daarop in.
dat ze gewaardeerd wordt door de initiatiefnemers, als ze input van die zijde ziet Een keuze voor flexibiliteit en samenwerken met een community houdt
en feedback krijgt op eigen inbreng, blijft ze actief. Tweerichtingsverkeer automatisch in controle uit handen geven. Die mensen zijn immers niet bij je in
is essentieel. dienst. Je kunt niet bepalen wat ze moeten doen, hoe ze zich moeten gedragen,
En zorg dat de passie en betrokkenheid afspatten van elk verhaal dat je vertelt et cetera. Wie controle niet kan of wil loslaten, moet zich hier verre van houden.
en elk gesprek dat je aangaat. Zorg dat je van toegevoegde waarde bent. Want Natuurlijk is degene die de community start degene die bepaalt wat de spelregels
waarom zou een ander kijken, lezen of luisteren als jij niet met overtuiging kunt zijn en wat er met input gebeurt. Maar het staat de community ook vrij om zich
duidelijk maken waarom? Dan gaan ze wel weer een site verder kijken. Simpel. van je af te keren of een site anders te gebruiken dan de initiatiefnemer
bedacht had.

Handboek communities

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

Tendances

Tendances (9)

En vedette

En vedette (8)

Similaire à Handboek communities

Similaire à Handboek communities (20)

Handboek communities