SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  23
•Бал деп нені айтады?
•Оның тарихы қ айдан бастау
алады?
•Аралар оны қ алай жасайды?
«Бал- жұмысшы бал арасының гүлді
өсімдіктердің шырынынан өңдеп
шығаратын өнімі – қоймалжың,
тәтті сұйық зат.»
Мақсаты мен міндеттері:
• Балды ң
пайдалылы ғ ын
о қ ыпбіліп,д ә лелдеу.
• Адамдарды ң
балды қ андай
жа ғ дайда
қ олданатынды ғ ы
жайлы
танысу,о қ ып-білу.

 Балды ң пайда болу
тарихымен танысу;
 Балды ң жасалу
технологиясымен
танысу;
 Балды ң құ рамын
о қ ып-білу
 Балды ң т ү рлерін
аны қ тап білу;
 Балды ң қ алай ж ә не
қ ай жерде
қ олданылатынын
о қ ып-білу.
Зерттеу нысаны- адам
Зерттеу заты- бал
Зерттеудің өзектілігі- біз балды күнделікті өмірде
жиі қолданылғанымен,оның көптеген
пайдасын,өзіне тән ерекшеліктерін біле бермейміз.
Зерттеудің болжамы- егер біз бал жайлы көбірек
оқып білсек, онда балдың көптеген сырларын
ашар едік.
Зерттеу әдістері
-ғылыми әдебиеттердегі анықтамалармен танысу;
-бақылау жүргізу;
-зерттелген нәтижеге талдау жүргізу.
Балдың шығу тарихы
Ежелгі қытай және үнді жазбаларында
балдың ғажайып,ең керемет қасиеттерге ие
екендігін көрсеткен.
Ұлы грек математигі Пифагор,ойшыл
философ Демокрит те өзінің өмірінің ұзақ
болуының себебі –балды жиі
қолданғандықтан деген.
Осыдан бір жарым ғасыр бұрын Өскеменнің
іргесіне алғашқы араларды әкеліп,қолға
ұстай бастаған.Сол себепті Шығыс
Қазақстан облысы Орталық Азия
аймағында омарта шаруашылығының
отаны болып саналады.Елімізде өндірілетін
балдың 80 % жуығы Шығыс Қазақстанның
үлесінде.
Балдың түрлері
Бір
шырынд
ы

Тау
балы
Өсімдіктің бір түрінен
жиналған бал «бір
шырынды», ал бірнеше
өсімдік түрінен жиналған бал
«көп шырынды» деп
аталады. Оны өсімдіктің
түріне қарай атайды.
Қазақстанда әр ұядан орта
есеппен жылына 15 кг-ға
дейін, жекелеген тәжірибелі
бал ара өсірушілер 180 кг-ға
дейін бал жинайды екен.

Бақ
балы
Дала
балы

Кө п
шырынд
ы
Балдың құ рамында:
тү рлі ферменттер;
минералды тұ здар;
микроэлементтер;
органикалық
қ ышқ ылдар мен амин
қ ышқ ылдары
Бал жинау
Бал аралары өте еңбекқор жәндік. Бал жинауда
жыл мезгілі, ауа райы, ара ұясының күйі,
өсімдік түрі және оның омартаға қашықтығы,
шірненің бөліну дәрежесі маңызды рөл
атқарады. Бал арасы балға қажетті гүл шірнесі
мен тозаңын жинау үшін тынбастан гүлден
гүлге қонады. Негізінен бұл істі «жұмысшы»
аралар ғана атқарады. Аралар жайылған
кездері ондаған шақырымға дейін алаңсыз
ұшып кете береді. Және адаспай өз ұяларын
тауып қайтады. Барлауға шыққан ара ә
дегеннен шырынды гүл мен шүйгінді шөпті
іздейді. Тапқан кезде өздеріне тән белгілермен
кейінгілерге хабар береді.
Балдың қ асиеті
Мамандардың айтуынша, балдың адам
денсаулығы үшін пайдасы көп. Атап
айтқанда, бал қан құрамын жақсартады, ішкі
ағзалардың қызметін жандандырады,
иммунитетті арттырады. Балдың сондай-ақ
аллергияға, бактерияға, қабынуға қарсы да
қасиеттері анықталған.
Өте құнарлы,тойымды болғанына
қарамастан құрамында ауыр қорытылатын
элементтер кездеспейді.
Арамен емдеу

Арамен емдеу медицина ғылымында «Апитерапия»
деп аталады. Отандық дәрігер, апитерапия маманы А.
Құрманбаевтың берген мәліметтеріне сүйенсек,
арамен емдеуге араның балы, прополис (ара желімі),
ара уы, гүл тозаңы және емдік әсері өте күшті сүт
жатады.
Білікті дәрігерлердің пікірінше, балды дәрумен ретінде
еңбектеген баладан еңкейген қартқа дейін
пайдаланғаны дұрыс.Себебі, бал — шипалы тағам.
Құрамында адам ағзасына өте қажетті жетпістен астам
зат бар.
Дегенмен, дәрігерлер балмен емделуді бастамас
бұрын кеңес алғанды дұрыс көреді.
Балдың қ олданылуы

Медициналық
жағ дайда

Тағ ам тү рлерін
жасауда

Косметологиялық
жағ дайда
Біздің зерттеу жұ мысымыз
Араның құрылысымен танысу
(биология пәні кабинетінде)
Балдың құ рамында глюкоза
барын анық тау барысы.
(химия пә ні кабинетінде )
Біздің дә рігермен кездесуіміз
(медициналық кабинетте )
Бет терісіне арналғ ан
маска
1а/қ ірімшік
1а/қ сү т
½ ас қ асық бал
Бал қ осылғ ан алма бә ліші
(анамыздың кө мегі )
2 алма
4 ас қ асық бал
1 стакан қ ант
1,5 стакан ұ н
100 гр. сары май
2 жұ мыртқ а
3 ас қ асық лимон шырыны
Бұ л ө те қ ызық ты болды
Ауылымыздағ ы
омарташымен кездесу

Николаевка селосы
Омарташы:Кондратьев В.В.
1982 жылдан бастап осы іспен айналысады
Сауалнама нә тижесі
Тү йіндізор.Оның
ой
пайдасы өте

Балдың
қасиеттеріне
байланысты
қолдануға болады.

емдік
кеңінен

Балдың құрамында адам ағзасына пайдалы
барлық химиялық қоспалар бар екенін
аңғардық.
Балдың өте ертеде алғашқы адамдарға
дейін пайда болғанын,ата-бабаларымыз оны
тағам ретінде де,ем-дом ретінде де
пайдаланғанын оқып білдік.
Қ орытынды

Біз алдымызға қойған мақсатқа жеттік деп ойлаймыз.
Осы тақырып төңірегінде көптеген мағлұматтар ала
отыра,өз зерттеу жұмысымызды жүргізіп,көзімізбен
көріп,дәлелдеуге тырыстық.Бұл жұмыс бізге қатты
ұнады.Осы жұмысымызды келешекте ары қарай
жалғастыру жоспарымызда бар.
Назарларың ызғ а
кө п рахмет!

Contenu connexe

Tendances

тогооч нарын мөрдөх хөдөлмөр хамгаалал
тогооч нарын мөрдөх хөдөлмөр хамгаалалтогооч нарын мөрдөх хөдөлмөр хамгаалал
тогооч нарын мөрдөх хөдөлмөр хамгаалалHumen Resource
 
Видео бүтээх тухай
Видео бүтээх тухай Видео бүтээх тухай
Видео бүтээх тухай Khulan Jugder
 
8 р анги нийлмэл бодис нэгж
8 р анги нийлмэл бодис нэгж8 р анги нийлмэл бодис нэгж
8 р анги нийлмэл бодис нэгжNaraa_2012
 
интернэт үндэс
интернэт үндэсинтернэт үндэс
интернэт үндэсbayraamiigaa
 
Lecture 8,9 juulchdiin zan tulub, mergejliin ontslog
Lecture 8,9 juulchdiin zan tulub, mergejliin ontslogLecture 8,9 juulchdiin zan tulub, mergejliin ontslog
Lecture 8,9 juulchdiin zan tulub, mergejliin ontslogmunkhuu_a
 
амны хөндийн эрүүл мэнд
амны хөндийн эрүүл мэндамны хөндийн эрүүл мэнд
амны хөндийн эрүүл мэндtuya0507
 
хогийг хэрхэн зөв ангилж, дахин боловсруулах вэ
хогийг хэрхэн зөв ангилж, дахин боловсруулах вэхогийг хэрхэн зөв ангилж, дахин боловсруулах вэ
хогийг хэрхэн зөв ангилж, дахин боловсруулах вэOdon Otgonjargal
 
what is nursing
what is nursingwhat is nursing
what is nursingOtgoo Lxam
 
гадаргын ус, гол мөрнүүд
гадаргын ус, гол мөрнүүд гадаргын ус, гол мөрнүүд
гадаргын ус, гол мөрнүүд Erdenetuya Galbadrah
 
усны эрүүл ахуй
усны эрүүл ахуйусны эрүүл ахуй
усны эрүүл ахуйTuul Tula
 
хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийн асаргаа сувилагаа ЧДЭМТ
хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийн асаргаа сувилагаа ЧДЭМТхөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийн асаргаа сувилагаа ЧДЭМТ
хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийн асаргаа сувилагаа ЧДЭМТAsaa Tumee
 

Tendances (20)

тогооч нарын мөрдөх хөдөлмөр хамгаалал
тогооч нарын мөрдөх хөдөлмөр хамгаалалтогооч нарын мөрдөх хөдөлмөр хамгаалал
тогооч нарын мөрдөх хөдөлмөр хамгаалал
 
Hog hayagdal
Hog hayagdalHog hayagdal
Hog hayagdal
 
Drug 2018
Drug 2018Drug 2018
Drug 2018
 
6
66
6
 
дадлагын тайлан
дадлагын тайландадлагын тайлан
дадлагын тайлан
 
Видео бүтээх тухай
Видео бүтээх тухай Видео бүтээх тухай
Видео бүтээх тухай
 
8 р анги нийлмэл бодис нэгж
8 р анги нийлмэл бодис нэгж8 р анги нийлмэл бодис нэгж
8 р анги нийлмэл бодис нэгж
 
интернэт үндэс
интернэт үндэсинтернэт үндэс
интернэт үндэс
 
Lecture 8,9 juulchdiin zan tulub, mergejliin ontslog
Lecture 8,9 juulchdiin zan tulub, mergejliin ontslogLecture 8,9 juulchdiin zan tulub, mergejliin ontslog
Lecture 8,9 juulchdiin zan tulub, mergejliin ontslog
 
800.mn 2014 geography a by byambaa avirmed
800.mn   2014 geography a by byambaa avirmed800.mn   2014 geography a by byambaa avirmed
800.mn 2014 geography a by byambaa avirmed
 
амны хөндийн эрүүл мэнд
амны хөндийн эрүүл мэндамны хөндийн эрүүл мэнд
амны хөндийн эрүүл мэнд
 
хогийг хэрхэн зөв ангилж, дахин боловсруулах вэ
хогийг хэрхэн зөв ангилж, дахин боловсруулах вэхогийг хэрхэн зөв ангилж, дахин боловсруулах вэ
хогийг хэрхэн зөв ангилж, дахин боловсруулах вэ
 
Mya em
Mya emMya em
Mya em
 
Huuhed ugtahbayar
Huuhed ugtahbayar Huuhed ugtahbayar
Huuhed ugtahbayar
 
what is nursing
what is nursingwhat is nursing
what is nursing
 
278 havsralt
278 havsralt278 havsralt
278 havsralt
 
гадаргын ус, гол мөрнүүд
гадаргын ус, гол мөрнүүд гадаргын ус, гол мөрнүүд
гадаргын ус, гол мөрнүүд
 
усны эрүүл ахуй
усны эрүүл ахуйусны эрүүл ахуй
усны эрүүл ахуй
 
эрхүү хот
эрхүү хотэрхүү хот
эрхүү хот
 
хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийн асаргаа сувилагаа ЧДЭМТ
хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийн асаргаа сувилагаа ЧДЭМТхөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийн асаргаа сувилагаа ЧДЭМТ
хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийн асаргаа сувилагаа ЧДЭМТ
 

En vedette

Құмырсқаның құдіреті (Ғылыми жұмыс)
Құмырсқаның  құдіреті (Ғылыми жұмыс)Құмырсқаның  құдіреті (Ғылыми жұмыс)
Құмырсқаның құдіреті (Ғылыми жұмыс)Айбек Қуандықұлы
 
ғылыми жұмыс-слайды
ғылыми жұмыс-слайдығылыми жұмыс-слайды
ғылыми жұмыс-слайдыErjan Beisenhojaev
 
ұялы телефонның пайдасы мен зияны
ұялы телефонның пайдасы мен зияныұялы телефонның пайдасы мен зияны
ұялы телефонның пайдасы мен зияныazamat azamat
 
ұялы телефонның пайдасы мен зияны
ұялы телефонның пайдасы мен зияныұялы телефонның пайдасы мен зияны
ұялы телефонның пайдасы мен зияныazamat azamat
 
Мультфилімнің бала өміріндегі рөлі
Мультфилімнің бала өміріндегі рөліМультфилімнің бала өміріндегі рөлі
Мультфилімнің бала өміріндегі рөліАйбек Қуандықұлы
 
оқушылардың ғылыми жобасын ұйымдастыру
оқушылардың ғылыми жобасын ұйымдастыруоқушылардың ғылыми жобасын ұйымдастыру
оқушылардың ғылыми жобасын ұйымдастыруАйбек Қуандықұлы
 
Қазіргі қазақ тіліне аударылған сөздер қаншалықты түсінікті?
Қазіргі қазақ тіліне  аударылған сөздер қаншалықты түсінікті?Қазіргі қазақ тіліне  аударылған сөздер қаншалықты түсінікті?
Қазіргі қазақ тіліне аударылған сөздер қаншалықты түсінікті?Айбек Қуандықұлы
 
МҰРАТ МӨҢКЕҰЛЫНЫҢ ӨМІРІ МЕН ШЫҒАРМАШЫЛЫҒЫ. «ҮШ ҚИЯН» ТОЛҒАУЫ
МҰРАТ МӨҢКЕҰЛЫНЫҢ ӨМІРІ МЕН ШЫҒАРМАШЫЛЫҒЫ. «ҮШ ҚИЯН» ТОЛҒАУЫМҰРАТ МӨҢКЕҰЛЫНЫҢ ӨМІРІ МЕН ШЫҒАРМАШЫЛЫҒЫ. «ҮШ ҚИЯН» ТОЛҒАУЫ
МҰРАТ МӨҢКЕҰЛЫНЫҢ ӨМІРІ МЕН ШЫҒАРМАШЫЛЫҒЫ. «ҮШ ҚИЯН» ТОЛҒАУЫАйбек Қуандықұлы
 
қазақ ұлттық тағамдарының пайдасы мен зияны
қазақ ұлттық тағамдарының пайдасы мен зиянықазақ ұлттық тағамдарының пайдасы мен зияны
қазақ ұлттық тағамдарының пайдасы мен зияныmuktarkundyz
 
Чипсының зияны
Чипсының зияныЧипсының зияны
Чипсының зияныBilim All
 
дені сау-ұлттың-–-рухы-мықты
дені сау-ұлттың-–-рухы-мықтыдені сау-ұлттың-–-рухы-мықты
дені сау-ұлттың-–-рухы-мықтыErjan Beisenhojaev
 
малсақ бала 3 сынып бабаханова гульден
малсақ бала 3 сынып бабаханова гульденмалсақ бала 3 сынып бабаханова гульден
малсақ бала 3 сынып бабаханова гульденАйбек Қуандықұлы
 
әдебиеттік оқу 2014
әдебиеттік оқу 2014әдебиеттік оқу 2014
әдебиеттік оқу 2014nurlan93kz
 

En vedette (20)

Алма туралы ғылыми жоба
Алма туралы ғылыми жобаАлма туралы ғылыми жоба
Алма туралы ғылыми жоба
 
Құмырсқаның құдіреті (Ғылыми жұмыс)
Құмырсқаның  құдіреті (Ғылыми жұмыс)Құмырсқаның  құдіреті (Ғылыми жұмыс)
Құмырсқаның құдіреті (Ғылыми жұмыс)
 
ғылыми жұмыс-слайды
ғылыми жұмыс-слайдығылыми жұмыс-слайды
ғылыми жұмыс-слайды
 
Сарымсақтың пайдасы
Сарымсақтың пайдасыСарымсақтың пайдасы
Сарымсақтың пайдасы
 
ұялы телефонның пайдасы мен зияны
ұялы телефонның пайдасы мен зияныұялы телефонның пайдасы мен зияны
ұялы телефонның пайдасы мен зияны
 
ұялы телефонның пайдасы мен зияны
ұялы телефонның пайдасы мен зияныұялы телефонның пайдасы мен зияны
ұялы телефонның пайдасы мен зияны
 
Еңбекқор жәндіктер
Еңбекқор жәндіктерЕңбекқор жәндіктер
Еңбекқор жәндіктер
 
Мультфилімнің бала өміріндегі рөлі
Мультфилімнің бала өміріндегі рөліМультфилімнің бала өміріндегі рөлі
Мультфилімнің бала өміріндегі рөлі
 
оқушылардың ғылыми жобасын ұйымдастыру
оқушылардың ғылыми жобасын ұйымдастыруоқушылардың ғылыми жобасын ұйымдастыру
оқушылардың ғылыми жобасын ұйымдастыру
 
Су-тіршілік нәрі
Су-тіршілік нәріСу-тіршілік нәрі
Су-тіршілік нәрі
 
Қазіргі қазақ тіліне аударылған сөздер қаншалықты түсінікті?
Қазіргі қазақ тіліне  аударылған сөздер қаншалықты түсінікті?Қазіргі қазақ тіліне  аударылған сөздер қаншалықты түсінікті?
Қазіргі қазақ тіліне аударылған сөздер қаншалықты түсінікті?
 
Бектау ата ғылыми жоба
Бектау ата ғылыми жобаБектау ата ғылыми жоба
Бектау ата ғылыми жоба
 
МҰРАТ МӨҢКЕҰЛЫНЫҢ ӨМІРІ МЕН ШЫҒАРМАШЫЛЫҒЫ. «ҮШ ҚИЯН» ТОЛҒАУЫ
МҰРАТ МӨҢКЕҰЛЫНЫҢ ӨМІРІ МЕН ШЫҒАРМАШЫЛЫҒЫ. «ҮШ ҚИЯН» ТОЛҒАУЫМҰРАТ МӨҢКЕҰЛЫНЫҢ ӨМІРІ МЕН ШЫҒАРМАШЫЛЫҒЫ. «ҮШ ҚИЯН» ТОЛҒАУЫ
МҰРАТ МӨҢКЕҰЛЫНЫҢ ӨМІРІ МЕН ШЫҒАРМАШЫЛЫҒЫ. «ҮШ ҚИЯН» ТОЛҒАУЫ
 
қазақ ұлттық тағамдарының пайдасы мен зияны
қазақ ұлттық тағамдарының пайдасы мен зиянықазақ ұлттық тағамдарының пайдасы мен зияны
қазақ ұлттық тағамдарының пайдасы мен зияны
 
Чипсының зияны
Чипсының зияныЧипсының зияны
Чипсының зияны
 
дені сау-ұлттың-–-рухы-мықты
дені сау-ұлттың-–-рухы-мықтыдені сау-ұлттың-–-рухы-мықты
дені сау-ұлттың-–-рухы-мықты
 
малсақ бала 3 сынып бабаханова гульден
малсақ бала 3 сынып бабаханова гульденмалсақ бала 3 сынып бабаханова гульден
малсақ бала 3 сынып бабаханова гульден
 
әдебиеттік оқу 2014
әдебиеттік оқу 2014әдебиеттік оқу 2014
әдебиеттік оқу 2014
 
Малсақ бала
Малсақ балаМалсақ бала
Малсақ бала
 
Түйе
ТүйеТүйе
Түйе
 

Plus de Erjan Beisenhojaev

байлық пен ақыл ертегі
байлық пен  ақыл ертегібайлық пен  ақыл ертегі
байлық пен ақыл ертегіErjan Beisenhojaev
 
XXI ғасыр ата-анасы қандай болу керек?
XXI ғасыр ата-анасы қандай болу керек?XXI ғасыр ата-анасы қандай болу керек?
XXI ғасыр ата-анасы қандай болу керек?Erjan Beisenhojaev
 
Оқу үрдісін технологияландыру жұмысының барысы.
Оқу үрдісін технологияландыру жұмысының барысы.Оқу үрдісін технологияландыру жұмысының барысы.
Оқу үрдісін технологияландыру жұмысының барысы.Erjan Beisenhojaev
 
білім беру мазмұнын жаңарту
білім беру мазмұнын жаңартубілім беру мазмұнын жаңарту
білім беру мазмұнын жаңартуErjan Beisenhojaev
 
Электрондық оқыту (e-learning) жүйесі – заман талабы
Электрондық оқыту (e-learning) жүйесі – заман талабыЭлектрондық оқыту (e-learning) жүйесі – заман талабы
Электрондық оқыту (e-learning) жүйесі – заман талабыErjan Beisenhojaev
 
Отбасы тәрбие бастауы
Отбасы тәрбие бастауыОтбасы тәрбие бастауы
Отбасы тәрбие бастауыErjan Beisenhojaev
 
Жаратылыстану табиғат жайлы
Жаратылыстану табиғат жайлы  Жаратылыстану табиғат жайлы
Жаратылыстану табиғат жайлы Erjan Beisenhojaev
 
Механизмнің пайдалы әсер коэффициенті
Механизмнің пайдалы әсер коэффициентіМеханизмнің пайдалы әсер коэффициенті
Механизмнің пайдалы әсер коэффициентіErjan Beisenhojaev
 
Бірлестіктің атқарылған жұмыстарының қорытындысы
Бірлестіктің атқарылған жұмыстарының қорытындысыБірлестіктің атқарылған жұмыстарының қорытындысы
Бірлестіктің атқарылған жұмыстарының қорытындысыErjan Beisenhojaev
 

Plus de Erjan Beisenhojaev (20)

байлық пен ақыл ертегі
байлық пен  ақыл ертегібайлық пен  ақыл ертегі
байлық пен ақыл ертегі
 
XXI ғасыр ата-анасы қандай болу керек?
XXI ғасыр ата-анасы қандай болу керек?XXI ғасыр ата-анасы қандай болу керек?
XXI ғасыр ата-анасы қандай болу керек?
 
Оқу үрдісін технологияландыру жұмысының барысы.
Оқу үрдісін технологияландыру жұмысының барысы.Оқу үрдісін технологияландыру жұмысының барысы.
Оқу үрдісін технологияландыру жұмысының барысы.
 
білім беру мазмұнын жаңарту
білім беру мазмұнын жаңартубілім беру мазмұнын жаңарту
білім беру мазмұнын жаңарту
 
Электрондық оқыту (e-learning) жүйесі – заман талабы
Электрондық оқыту (e-learning) жүйесі – заман талабыЭлектрондық оқыту (e-learning) жүйесі – заман талабы
Электрондық оқыту (e-learning) жүйесі – заман талабы
 
Отбасы тәрбие бастауы
Отбасы тәрбие бастауыОтбасы тәрбие бастауы
Отбасы тәрбие бастауы
 
тұтығу
тұтығутұтығу
тұтығу
 
Жаратылыстану табиғат жайлы
Жаратылыстану табиғат жайлы  Жаратылыстану табиғат жайлы
Жаратылыстану табиғат жайлы
 
10саны
10саны10саны
10саны
 
9саны
9саны9саны
9саны
 
8саны
8саны8саны
8саны
 
7саны
7саны7саны
7саны
 
6саны
6саны6саны
6саны
 
5саны
5саны5саны
5саны
 
4саны
4саны4саны
4саны
 
3саны
3саны3саны
3саны
 
2саны
2саны2саны
2саны
 
Батылдық
БатылдықБатылдық
Батылдық
 
Механизмнің пайдалы әсер коэффициенті
Механизмнің пайдалы әсер коэффициентіМеханизмнің пайдалы әсер коэффициенті
Механизмнің пайдалы әсер коэффициенті
 
Бірлестіктің атқарылған жұмыстарының қорытындысы
Бірлестіктің атқарылған жұмыстарының қорытындысыБірлестіктің атқарылған жұмыстарының қорытындысы
Бірлестіктің атқарылған жұмыстарының қорытындысы
 

балдың пайдасы-жоба

  • 1.
  • 2. •Бал деп нені айтады? •Оның тарихы қ айдан бастау алады? •Аралар оны қ алай жасайды?
  • 3. «Бал- жұмысшы бал арасының гүлді өсімдіктердің шырынынан өңдеп шығаратын өнімі – қоймалжың, тәтті сұйық зат.»
  • 4. Мақсаты мен міндеттері: • Балды ң пайдалылы ғ ын о қ ыпбіліп,д ә лелдеу. • Адамдарды ң балды қ андай жа ғ дайда қ олданатынды ғ ы жайлы танысу,о қ ып-білу.  Балды ң пайда болу тарихымен танысу;  Балды ң жасалу технологиясымен танысу;  Балды ң құ рамын о қ ып-білу  Балды ң т ү рлерін аны қ тап білу;  Балды ң қ алай ж ә не қ ай жерде қ олданылатынын о қ ып-білу.
  • 5. Зерттеу нысаны- адам Зерттеу заты- бал Зерттеудің өзектілігі- біз балды күнделікті өмірде жиі қолданылғанымен,оның көптеген пайдасын,өзіне тән ерекшеліктерін біле бермейміз. Зерттеудің болжамы- егер біз бал жайлы көбірек оқып білсек, онда балдың көптеген сырларын ашар едік. Зерттеу әдістері -ғылыми әдебиеттердегі анықтамалармен танысу; -бақылау жүргізу; -зерттелген нәтижеге талдау жүргізу.
  • 6. Балдың шығу тарихы Ежелгі қытай және үнді жазбаларында балдың ғажайып,ең керемет қасиеттерге ие екендігін көрсеткен. Ұлы грек математигі Пифагор,ойшыл философ Демокрит те өзінің өмірінің ұзақ болуының себебі –балды жиі қолданғандықтан деген. Осыдан бір жарым ғасыр бұрын Өскеменнің іргесіне алғашқы араларды әкеліп,қолға ұстай бастаған.Сол себепті Шығыс Қазақстан облысы Орталық Азия аймағында омарта шаруашылығының отаны болып саналады.Елімізде өндірілетін балдың 80 % жуығы Шығыс Қазақстанның үлесінде.
  • 7. Балдың түрлері Бір шырынд ы Тау балы Өсімдіктің бір түрінен жиналған бал «бір шырынды», ал бірнеше өсімдік түрінен жиналған бал «көп шырынды» деп аталады. Оны өсімдіктің түріне қарай атайды. Қазақстанда әр ұядан орта есеппен жылына 15 кг-ға дейін, жекелеген тәжірибелі бал ара өсірушілер 180 кг-ға дейін бал жинайды екен. Бақ балы Дала балы Кө п шырынд ы
  • 8. Балдың құ рамында: тү рлі ферменттер; минералды тұ здар; микроэлементтер; органикалық қ ышқ ылдар мен амин қ ышқ ылдары
  • 9. Бал жинау Бал аралары өте еңбекқор жәндік. Бал жинауда жыл мезгілі, ауа райы, ара ұясының күйі, өсімдік түрі және оның омартаға қашықтығы, шірненің бөліну дәрежесі маңызды рөл атқарады. Бал арасы балға қажетті гүл шірнесі мен тозаңын жинау үшін тынбастан гүлден гүлге қонады. Негізінен бұл істі «жұмысшы» аралар ғана атқарады. Аралар жайылған кездері ондаған шақырымға дейін алаңсыз ұшып кете береді. Және адаспай өз ұяларын тауып қайтады. Барлауға шыққан ара ә дегеннен шырынды гүл мен шүйгінді шөпті іздейді. Тапқан кезде өздеріне тән белгілермен кейінгілерге хабар береді.
  • 10. Балдың қ асиеті Мамандардың айтуынша, балдың адам денсаулығы үшін пайдасы көп. Атап айтқанда, бал қан құрамын жақсартады, ішкі ағзалардың қызметін жандандырады, иммунитетті арттырады. Балдың сондай-ақ аллергияға, бактерияға, қабынуға қарсы да қасиеттері анықталған. Өте құнарлы,тойымды болғанына қарамастан құрамында ауыр қорытылатын элементтер кездеспейді.
  • 11. Арамен емдеу Арамен емдеу медицина ғылымында «Апитерапия» деп аталады. Отандық дәрігер, апитерапия маманы А. Құрманбаевтың берген мәліметтеріне сүйенсек, арамен емдеуге араның балы, прополис (ара желімі), ара уы, гүл тозаңы және емдік әсері өте күшті сүт жатады. Білікті дәрігерлердің пікірінше, балды дәрумен ретінде еңбектеген баладан еңкейген қартқа дейін пайдаланғаны дұрыс.Себебі, бал — шипалы тағам. Құрамында адам ағзасына өте қажетті жетпістен астам зат бар. Дегенмен, дәрігерлер балмен емделуді бастамас бұрын кеңес алғанды дұрыс көреді.
  • 12. Балдың қ олданылуы Медициналық жағ дайда Тағ ам тү рлерін жасауда Косметологиялық жағ дайда
  • 13. Біздің зерттеу жұ мысымыз Араның құрылысымен танысу (биология пәні кабинетінде)
  • 14. Балдың құ рамында глюкоза барын анық тау барысы. (химия пә ні кабинетінде )
  • 15. Біздің дә рігермен кездесуіміз (медициналық кабинетте )
  • 16. Бет терісіне арналғ ан маска 1а/қ ірімшік 1а/қ сү т ½ ас қ асық бал
  • 17. Бал қ осылғ ан алма бә ліші (анамыздың кө мегі ) 2 алма 4 ас қ асық бал 1 стакан қ ант 1,5 стакан ұ н 100 гр. сары май 2 жұ мыртқ а 3 ас қ асық лимон шырыны
  • 18. Бұ л ө те қ ызық ты болды
  • 19. Ауылымыздағ ы омарташымен кездесу Николаевка селосы Омарташы:Кондратьев В.В. 1982 жылдан бастап осы іспен айналысады
  • 21. Тү йіндізор.Оның ой пайдасы өте Балдың қасиеттеріне байланысты қолдануға болады. емдік кеңінен Балдың құрамында адам ағзасына пайдалы барлық химиялық қоспалар бар екенін аңғардық. Балдың өте ертеде алғашқы адамдарға дейін пайда болғанын,ата-бабаларымыз оны тағам ретінде де,ем-дом ретінде де пайдаланғанын оқып білдік.
  • 22. Қ орытынды Біз алдымызға қойған мақсатқа жеттік деп ойлаймыз. Осы тақырып төңірегінде көптеген мағлұматтар ала отыра,өз зерттеу жұмысымызды жүргізіп,көзімізбен көріп,дәлелдеуге тырыстық.Бұл жұмыс бізге қатты ұнады.Осы жұмысымызды келешекте ары қарай жалғастыру жоспарымызда бар.