HISTORY

1. Ι΢ΣΟΡΙΑ ΠΡΟ΢ΑΝΑΣΟΛΙ΢ΜΟΤ Γ ΛΤΚΔΙΟΤ
1
Γ. ΑΝΑΝΔΩ΢Η ΚΑΙ ΓΙΥΑ΢ΜΟ΢ (1909-1922)
Σν θόκκα ησλ θηιειεπζέξσλ
Πξηλ απφ ηηο εθινγέο ηεο 8εο Απγνχζηνπ 1910 δελ είρε ζπγθξνηεζεί
θαλέλα λέν κεγάιν θφκκα πνπ λα ππνζηεξίδεη ηηο κεηαξξπζκίζεηο νη
νπνίεο πξνηάζεθαλ ην 1909/1910. Φνξείο ησλ λέσλ ηδεψλ ππήξμαλ
αλεμάξηεηνη ππνςήθηνη, νη νπνίνη είηε θαηά κφλαο είηε καδί κε άιινπο,
ζε αλεμάξηεηα ςεθνδέιηηα, δηεθδηθνχζαλ ηηο ςήθνπο ησλ
δπζαξεζηεκέλσλ κε ηα παιαηά θφκκαηα εθινγέσλ. Απηνί νη αλεμάξηεηνη
πνιηηηθνί, κε ην γεληθό ζύλζεκα ηεο «αλόξζσζεο», αλάινγα κε ηελ
πεξηνρή πνπ ήηαλ ππνςήθηνη θαη ηνλ πιεζπζκό ζηνλ νπνίν
απεπζχλνληαλ, ελλννχζαλ είηε ηελ πινπνίεζε ησλ αηηεκάησλ ησλ
ζπληερληώλ, φπσο εθθξάζηεθαλ ζηα ζπιιαιεηήξηα ηνπ 1909, είηε ηελ
επίιπζε ηνπ αγξνηηθνύ δεηήκαηνο, κε ηελ παξνρή γεο ζηνπο
αθηήκνλεο. ΢ε θάπνηεο εθινγηθέο πεξηθέξεηεο έζεζαλ ππνςεθηφηεηα
ζνζηαιηζηέο θαη γηα πξώηε θνξά εκθαλίζηεθε ε ζνζηαιδεκνθξαηηθή
«Κνηλσληνινγηθή Δηαηξεία». Σα παιαηά θφκκαηα ζπκκεηείραλ ζηηο
εθινγέο σο ζπλαζπηζκόο θαη ηειηθά θέξδηζαλ ηηο πεξηζζφηεξεο έδξεο
ζηε Βνπιή. Απφ ηηο 362 έδξεο εμαζθάιηζαλ 211, ελψ 29 έδξεο θέξδηζαλ
αλεμάξηεηνη πνπ αλήθαλ ζηνλ πνιηηηθφ ρψξν ησλ παιαηψλ θνκκάησλ θαη
122 αλεμάξηεηνη εθζπγρξνληζηέο.
Οη εθζπγρξνληζηέο ζπζπεηξώζεθαλ γχξσ απφ ην πξφζσπν ηνπ
θξεηηθνχ εγέηε Διεπζεξίνπ Βεληδέινπ, ν νπνίνο εμειέγε ρσξίο λα
ζπκκεηέρεη ζηελ πξνεθινγηθή αλακέηξεζε. Ζ πξψηε δεκφζηα
εκθάληζε ηνπ Βεληδέινπ σο ειιαδίηε πνιηηηθνύ έγηλε ζηηο 5
΢επηεκβξίνπ 1910 κε κία νκηιία ζηελ πιαηεία ΢πληάγκαηνο, ζηελ νπνία
έθαλε πξνγξακκαηηθέο δειψζεηο, κε ηηο νπνίεο ππνζηήξημε κεηξηνπαζείο
κεηαξξπζκίζεηο. ΢ηφρεπε ζε εθζπγρξνληζκό ηνπ πνιηηηθνύ
ζπζηήκαηνο, κε ηελ εμηζνξξόπεζε ησλ ζπκθεξόλησλ φισλ ησλ
θνηλσληθώλ ζηξσκάησλ. Βαζηθέο ζέζεηο ηνπ πξνγξάκκαηνο ηνπ ήηαλ ε
θνηλσληθή γαιήλε, ε ειάθξπλζε ησλ θαηώηεξσλ θνηλσληθώλ
ζηξσκάησλ, ν εθζπγρξνληζκόο ηνπ θξαηηθνύ κεραληζκνύ, κε ζθνπφ
ηελ απνηειεζκαηηθόηεξε ιεηηνπξγία ηνπ, θαη ζηξαηησηηθνί
εμνπιηζκνί γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε ησλ εζληθώλ δηεθδηθήζεσλ.
Δπίζεο, παξά ηελ πίεζε ησλ νπαδψλ ηνπ, ππνζηήξημε ηελ αλαζεώξεζε
ηνπ ππάξρνληνο ζπληάγκαηνο θαη όρη ηελ ςήθηζε λένπ. Πνιηηεηαθό
δήηεκα δελ έζεζε. Πξναλήγγεηιε ηελ ίδξπζε ελόο θόκκαηνο αξρψλ, ην
νπνίν ζα ήηαλ θνξέαο ησλ κεηαξξπζκίζεσλ. Σν θόκκα ηδξύζεθε θαη
ηππηθά ζηηο 22Απγνύζηνπ 1910, από κέιε ηεο Δζλνζπλέιεπζεο.
Ο Βεληδέινο πήξε εληνιή ζρεκαηηζκνύ θπβέξλεζεο κεηά ηελ
παξαίηεζε ηεο Κπβέξλεζεο Γξαγνύκε (6 Οθησβξίνπ 1910). Δπεηδή,
Οη εθινγέο
ηεο 8εο
Απγνχζηνπ
1910
Σν
εθζπγρξνληζ
ηηθφ
πξφγξακκα
ηνπ
Διεπζεξίνπ
Βεληδέινπ

2. Ι΢ΣΟΡΙΑ ΠΡΟ΢ΑΝΑΣΟΛΙ΢ΜΟΤ Γ ΛΤΚΔΙΟΤ
2
φκσο, αληηκεηψπηδε πξνβιήκαηα κε ηελ εμαζθάιηζε ςήθνπ
εκπηζηνζύλεο, ζε ζπλελλόεζε κε ην βαζηιηά Γεώξγην Α' πξνρψξεζε ζε
δηάιπζε ηεο Βνπιήο θαη πξνθήξπμε λέσλ εθινγώλ. Απηφ ην δηάβεκα
αλαζηάησζε ηα παιαηά θφκκαηα ηα νπνία, ζεσξψληαο αληηζπληαγκαηηθή
ηελ θίλεζε ηνπ βαζηιηά, απνθάζηζαλ λα κε ζπκκεηάζρνπλ ζηηο εθινγέο
ηνπ Ννεκβξίνπ ηνπ 1910. ΢' απηέο νη Φηιειεύζεξνη θέξδηζαλ ηε
ζπληξηπηηθή πιεηνλφηεηα ησλ εδξώλ: 307, ζε ζύλνιν 362. Ο Βεληδέινο
ήηαλ πιένλ ειεχζεξνο λα πξνρσξήζεη ζην κεηαξξπζκηζηηθφ ηνπ έξγν.
Σν πξψην εμάκελν ηνπ 1911 ςεθίζηεθαλ απφ ηε Βνπιή 53
ηξνπνπνηήζεηο κε ζεκειησδώλ δηαηάμεσλ ηνπ ζπληάγκαηνο. Γελ έγηλαλ
ξηδηθέο αιιαγέο, αιιά αληίζεηα, εληζρχζεθε ε ζέζε ηεο κνλαξρίαο θαη
επεηξάπε ζηνλ βαζηιηά, παξά ηε ζπληαγκαηηθή απαγφξεπζε, λα
ζπκκεηάζρεη ζηε δηαδηθαζία ηεο αλαζεώξεζεο. Οη ζπνπδαηφηεξεο
ηξνπνπνηήζεηο αθνξνχζαλ ηε δηαζθάιηζε ηεο δηάθξηζεο ησλ
εμνπζηώλ, ην αζπκβίβαζην κεηαμύ ζηξαηησηηθήο θαη
δεκνζηνϋπαιιειηθήο ηδηόηεηαο αθ' ελφο θαη βνπιεπηηθνύ αμηώκαηνο
αθ' εηέξνπ, θαη ηε κνληκόηεηα ησλ δηθαζηηθώλ θαη ησλ δεκνζίσλ
ππαιιήισλ.
Ζ θπβέξλεζε Βεληδέινπ ςήθηζε επίζεο 337 λένπο λόκνπο, νη νπνίνη
εηζήγαγαλ κεηαξξπζκίζεηο πνπ αθνξνχζαλ φιν ην θάζκα ηνπ
δεκόζηνπ θαη ηδησηηθνύ βίνπ: π.ρ. δηνξηζκόο δεκνζίσλ ππαιιήισλ κε
δεκφζηνπο δηαγσληζκνχο, θαζηέξσζε θαλνληζκψλ εξγαζίαο ζε
βηνηερλίεο θαη βηνκεραλίεο, δηαλνκή γεο ζηε Θεζζαιία, αλαδηνξγάλσζε
ηεο ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο, βειηίσζε ηεο δηαδηθαζίαο απνλνκήο ηεο
δηθαηνζχλεο, αλαζεώξεζε ηνπ θαλνληζκνχ ηεο Βνπιήο κε ζθνπφ λα
δηαζέηνπλ νη ππνπξγνί πεξηζζόηεξν ρξόλν γηα θνηλνβνπιεπηηθέο
ζπδεηήζεηο θ.ιπ.
Σν ξεχκα πνπ είρε ην θφκκα ηνπ Βεληδέινπ θάλεθε θαη ζηηο επφκελεο
εθινγέο ηνπ Μαξηίνπ ηνπ 1912, ζηηο νπνίεο πήξαλ κέξνο φιεο νη
πνιηηηθέο δπλάκεηο. Αλέδεημε 146 βνπιεπηέο, ελψ ηα άιια θφκκαηα
κφλν 36. ΢' απηέο ηηο εθινγέο θάλεθε όηη ε πιεηνςεθία ησλ
ςεθνθόξσλ ηάρζεθε ππέξ ηνπ θόκκαηνο ησλ Φηιειεπζέξσλ, επεηδή
νη θαηλνηνκίεο πνπ είραλ εηζεγεζεί γέλλεζαλ ηελ ειπίδα γηα ηελ
επίιπζε ζεκαληηθώλ θνηλσληθψλ πξνβιεκάησλ.
Όζνλ αθνξά ηε δνκή ηνπ βεληδειηθνύ θόκκαηνο, απηφ ήηαλ ζε
κεγάιν βαζκφ πξνζσπνπαγέο. Ο Βεληδέινο, κε ηζρπξή ζέζε ζην
Κνηλνβνύιην θαη κεγάιν θύξνο, είρε ηα πάληα ππό ηνλ έιεγρν ηνπ,
φπσο θαη ν Σξηθνχπεο. Οη ζχλδεζκνη Φηιειεπζέξσλ πνπ είραλ ηδξπζεί
δελ έπαηδαλ θάπνηνλ ηδηαίηεξν ξόιν ζηε δηακόξθσζε ηεο πνιηηηθήο
ηνπ θφκκαηνο θαη δελ δηέθεξαλ ζεκαληηθά απφ ηηο ηνπηθέο νκάδεο θίισλ
πνπ ζρεκάηηδαλ ηα παξαδνζηαθά θφκκαηα. Σν 1912 άξρηζε λα
αλαδηνξγαλψλεηαη ην θφκκα, κε ηελ ίδξπζε Λέζρεο Φηιειεπζέξσλ
Ο Βεληδέινο
ζηελ
πξσζππνπξγ
ία
(6/10/1910)θ
αη ε δηάιπζε
ηεο Βνπιήο
Οη εθινγέο
ηνπ
Ννεκβξίνπ
1910
Ζ
αλαζεψξεζε
ηνπ
΢πληάγκαηνο
(1911)
Σν
λνκνζεηηθφ
έξγν ηεο
πξψηεο
θπβέξλεζεο
Βεληδέινπ
Οη εθινγέο
ηνπ Μαξηίνπ
1912
Ζ δνκή
ηνπ θφκκαηνο
ησλ
Φηιειεπζέξσλ
Ζ ιέζρε
θηιειεπζέξσλ

3. Ι΢ΣΟΡΙΑ ΠΡΟ΢ΑΝΑΣΟΛΙ΢ΜΟΤ Γ ΛΤΚΔΙΟΤ
3
ζηελ Αζήλα θαη ζε νξηζκέλεο άιιεο εθινγηθέο πεξηθέξεηεο. Οη
βεληδειηθνί είραλ πιάζεη ζην λνπ ηνπο έλα ηδεαηό θόκκα, ρσξίο ηηο
κηθξόηεηεο θαη ηηο δηρόλνηεο ηεο παιηάο πνιηηηθήο ειίη, φκσο απηφ δελ
είρε ζρέζε κε ηελ πξαγκαηηθφηεηα. Η εγεζία έπξεπε αλαγθαζηηθά λα
ιακβάλεη ππφςε θνηλσληθά θαη ηνπηθά ζπκθέξνληα θαζψο θαη
αληηπαιόηεηεο αλάκεζα ζε ζηειέρε, φπσο ζπλέβαηλε θαη ζε θάζε άιιν
θφκκα.
ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ΢ ΖΜΔΡΖ΢ΗΩΝ 2009
΢πλδπάδνληαο ηηο ηζηνξηθέο γλψζεηο ζαο θαη ηηο πιεξνθνξίεο ησλ
παξαζεκάησλ πνπ ζαο δίλνληαη, λα αλαθεξζείηε:
α. ζην αλαζεσξεηηθφ έξγν ηνπ Διεπζεξίνπ Βεληδέινπ, θαηά ην πξψην
εμάκελν ηνπ 1911.
β. ζηνλ ηξφπν νξγάλσζεο θαη ιεηηνπξγίαο ηνπ θφκκαηνο ησλ
Φηιειεπζέξσλ
ΚΔΗΜΔΝΟ Α
Σν ΢χληαγκα ηνπ 1911, ελψ ζπλέζεηε ηε λνκηθή έθθξαζε ηεο
ζπληειεζζείζαο πνιηηηθήο αλφδνπ ηεο αζηηθήο ηάμεο, απέθπγε (φπσο θαη
ζην παξειζφλ) λα ηαπηηζηεί κε απνθαζηζηηθέο ηνκέο πνπ είραλ
δηεθδηθεζεί απφ ηνπο επαλαζηάηεο ηνπ 1909 θαη ε φιε αλαζεσξεηηθή
δηαδηθαζία δηνρεηεχηεθε ζηελ εδξαίσζε ηεο εγθαζίδξπζεο «θξάηνπο
δηθαίνπ» πνπ ζπκβάδηδε κε ηηο ζέζεηο ηνπ Βεληδέινπ γηα ζπζηεκαηηθή
αλαδηνξγάλσζε θαη ιεηηνπξγία ηεο θξαηηθήο κεραλήο ζχκθσλα πξνο ηα
πξφηππα ησλ πξνεγκέλσλ δπηηθνεπξσπατθψλ θξαηψλ. Ζ αλαζεψξεζε
ηνπ 1911 πξνζπάζεζε λα εθθξάζεη θαη λα ξπζκίζεη έλα λέν ζπζρεηηζκφ
δπλάκεσλ ζην ζπλαζπηζκφ ηεο εμνπζίαο αθήλνληαο άζηθηεο φκσο ηηο
εμνπζίεο ηνπ βαζηιηά θαη ζπλαξηψληαο ηε ζπληαγκαηηθή δηαζθάιηζε ησλ
βαζηιηθψλ πξνλνκίσλ απφ ηε κε θαζηέξσζε, κε ξεηή ζπληαγκαηηθή
δηάηαμε, ηεο «δεδεισκέλεο».
Παχινο Β. Πεηξίδεο, Πνιηηηθέο Γπλάκεηο θαη ΢πληαγκαηηθνί Θεζκνί ζηε Νεψηεξε
Διιάδα (1844 έσο 1940), εθδ. ΢άθθνπια, Θεζζαινλίθε 1992, ζ. 95.

4. Ι΢ΣΟΡΙΑ ΠΡΟ΢ΑΝΑΣΟΛΙ΢ΜΟΤ Γ ΛΤΚΔΙΟΤ
4
ΚΔΗΜΔΝΟ Β
Σν Κφκκα ησλ Φηιειεπζέξσλ ήηαλ ην κφλν ειιεληθφ θφκκα, ηδίσο θαηά
ηε δεθαεηία ηνπ 1910, πνπ δηέζεηε θάπνηεο νξγαλψζεηο βάζεο (ηηο
«Λέζρεο ησλ Φηιειεπζέξσλ») ησλ νπνίσλ ε δξαζηεξηφηεηα
εμαθνινπζνχζε αθφκα θαη θαηά ηηο κε πξνεθινγηθέο πεξηφδνπο. Ζ
δχλακε, βέβαηα, θαη ε παξέκβαζε απηψλ ησλ νξγαλψζεσλ ζηε
ιεηηνπξγία ηνπ θφκκαηνο ππήξμαλ πεξηνξηζκέλεο θαη ε δξαζηεξηφηεηά
ηνπο εκβξπαθή. Σν Κφκκα ησλ Φηιειεπζέξσλ, εμάιινπ, δελ θαηφξζσζε
πνηέ λα γίλεη θφκκα καδψλ, νχηε λα νξγαλψζεη ην ζπλέδξηφ ηνπ. Ο δε
ζπγθεληξσηηθφο ραξαθηήξαο ηεο δηεχζπλζήο ηνπ ήηαλ, πέξα απφ θάζε
ακθηβνιία, απφιπηνο. Ζ κνλνθξαηνξία ηνπ Βεληδέινπ αδηαθηινλίθεηε.
Ζ αδπλακία ηνπ Κφκκαηνο ησλ Φηιειεπζέξσλ λα γίλεη έλα
δεκνθξαηηθά νξγαλσκέλν θαη κε έληνλε εζσηεξηθή δσή θφκκα καδψλ
κπνξεί λα απνδνζεί ζε παξάγνληεο πνπ έρνπλ ζρέζε ηφζν κε ηηο
ηδηαηηεξφηεηεο ηνπ ειιεληθνχ θνηλσληθνχ ρψξνπ, φζν θαη ζην ραξαθηήξα
απηνχ ηνπ θφκκαηνο πνπ αληηθαηνπηξίδεη επίζεο ηηο ηδηαίηεξεο ζπλζήθεο
γέλλεζήο ηνπ. Ζ αληίζηαζε, πξψη’ απ’ φια, ησλ ηνπηθψλ θνκκάησλ
ζπλέβαιε ζε απηφ θαηά πνιχ. Ζ πξνζσπηθφηεηα ηνπ Βεληδέινπ θαζψο
θαη ε ζέζε πνπ θαηαιάκβαλε ζηνπο θφιπνπο ηνπ θφκκαηνο δελ άθελαλ
θαη πνιιέο επθαηξίεο ζε έλα ελδερφκελν θνκκαηηθφ κεραληζκφ, είηε γηα
λα θζάζεη ζε κηα δεκνθξαηηθή ιεηηνπξγία, είηε γηα λα πάξεη ζνβαξέο
πξσηνβνπιίεο. Με ηνλ ίδην ηξφπν πνπ ε παξνπζία ηνπ ζην θέληξν ηνπ
ειιεληθνχ πνιηηηθνχ ζπζηήκαηνο, ζην ζχλνιφ ηνπ, πξνθαινχζε έλα είδνο
εμάξζξσζήο ηνπ, [...] έηζη, θαη γηα έλα παξαπάλσ ιφγν, ν νξγαλσηηθφο
κεραληζκφο ηνπ θφκκαηφο ηνπ δχζθνια ζα κπνξνχζε λα αλαπλεχζεη
απηφλνκα δίπια ζηνλ Βεληδέιν. Πεξίπησζε επεμεξγαζίαο ζπιινγηθήο
θνκκαηηθήο βνχιεζεο γηλφηαλ αδηαλφεηε. Ο Βεληδέινο γηλφηαλ
ππνθαηάζηαην ζθέςεο θαη δξάζεο ησλ βεληδειηθψλ.
Θαλάζεο Γηακαληφπνπινο, Ο Βεληδειηζκφο ηεο Αλφξζσζεο, εθδ. ΢άθθνπια,Αζήλα
1985, ζζ. 57-58, 71-72

5. Ι΢ΣΟΡΙΑ ΠΡΟ΢ΑΝΑΣΟΛΙ΢ΜΟΤ Γ ΛΤΚΔΙΟΤ
5
ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ΢ ΖΜΔΡΖ΢ΗΩΝ ΚΑΗ Δ΢ΠΔΡΗΝΩΝ 2011
ΘΔΜΑ Γ1 Αμηνπνηψληαο ηηο ηζηνξηθέο ζαο γλψζεηο θαη αληιψληαο
ζηνηρεία απφ ηα δχν απνζπάζκαηα ηεο νκηιίαο ηνπ Διεπζεξίνπ Βεληδέινπ
ζηελ πιαηεία ΢πληάγκαηνο (5 ΢επηεκβξίνπ 1910), λα αλαθεξζείηε ζηηο
βαζηθέο ζέζεηο ηνπ πνιηηηθνχ ηνπ πξνγξάκκαηνο.
Κείκελν Α
«΢πκπνιίηαη, Γλσξίδεηε πνία ππήξμαλ ηα αίηηα, ηα νπνία πξνεθάιεζαλ
ηελ εμέγεξζηλ ηνπ Απγνχζηνπ παξειζφληνο έηνπο, επνκέλσο δελ έρσ
αλάγθελ λα ππνκλήζσ απηά εηο πκάο δηα καθξψλ... Αζηηθή δηθαηνζχλε
εθαξκφδνπζα πξνο ξχζκηζηλ ησλ ζρέζεσλ ηνπ ζπγρξφλνπ βίνπ
λνκνζεζίαλ ρξνλνινγνπκέλελ απφ 15 θαη 20 αηψλσλ... Δκπνξηθή
λνκνζεζία ρξνλνινγνπκέλε απφ ελφο αηψλνο... Πνηληθή δηαδηθαζία ήηηο...
θηλείηαη βξαδχηαηα... Γεκνζία εθπαίδεπζηο, ήηηο... εθηξέθεη δη’
αλεπαξθνχο άιισο ηε κνξθψζεσο ηξνθίκνπο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ
αληθάλνπο δηά θάζε άιιν πινπηνπαξαγσγφλ επάγγεικα. Δθθιεζία...
πεξηνξηδνκέλε εηο μεξνχο ηχπνπο... Έιιεηςηο αγξνηηθήο αζθαιείαο...
Αδηαθνξία εληειήο πξνο ηαο εξγαηηθάο θαη αγξνηηθάο ηάμεηο...
Αληθαλφηεο πξνο παξαζθεπήλ αλαιφγνπ πξνο ηνπο πφξνπο ηεο ρψξαο
αιιά θεξεγγχνπ θαη εηνηκνπνιέκνπ πάληνηε ζηξαηησηηθήο δπλάκεσο...».
Γηάλλεο Κνξδάηνο, Ηζηνξία ηεο λεψηεξεο Διιάδαο, η. Δ΄, ζζ. 210 θ. ε., ζην: Θέκαηα Νενειιεληθήο
Ηζηνξίαο, Γ΄ Σάμε Γεληθνχ Λπθείνπ (Θεσξεηηθή Καηεχζπλζε), Αζήλα: ΟΔΓΒ, 2010, ζ. 90.
Κείκελν Β
[...] Γέλ ἔξρνκαη ἐληαῦζα ὡο ἀξρεγφο λένπ θαί ἐζρεκαηηζκέλνπ
θφκκαηνο. Ἔξρνκαη ἁπιῶο ζεκαηνθφξνο λέσλ πνιηηηθῶλ ἰδεῶλ θαί ὑπφ
ηήλ ζεκαίαλ ηαχηελ θαιῶ πάληαο ἐθείλνπο, νἵηηλεο ζπκκεξίδνληαη ηάο
ἰδέαο ηαχηαο, ἐκπλένληαη ἀπφ ηφλ ἱεξφλ πφζνλ λ’ ἀθηεξψζσζη πάζαο ηάο
δπλάκεηο ηῆο ςπρῆο θαί ηνῦ ζψκαηνο, λά ζπληειέζσζηλ εἰο ηήλ ἐπηηπρίαλ
ηῶλ ἰδεῶλ ηνχησλ. […] Γελ παξαγλσξίδσ, ζπκπνιῖηαη, ηάο δπζρεξείαο
θαηά ηῶλ ὁπνίσλ ἔρεη λά παιαίζῃ ὁ ἀλνξζσηηθφο ἀγψλ δηά λά ζηεθζῇ
ὑπφ πιήξνπο ἐπηηπρίαο. Ἀιιά πηζηεχσ ἀθξαδάλησο ὅηη παξά ηελ θζνξάλ
ηῶλ ἐζληθῶλ δπλάκεσλ, ἥλ ἀπεηξγάζζε ηφζνλ καθξά θαθνδηνίθεζηο, νἱ
ὑιηθνί θαί ἠζηθνί πφξνη ηνῦ Ἔζλνπο εἶλαη ἀθφκε ηνζνῦηνη, ὥζηε εἰο
ρεῖξαο ἐκπλεπζκέλσλ ἐξγαηῶλ ηῆο ἀλνξζψζεσο λα ἀξθέζσζηλ εἰο
ἀλαδεκηνπξγίαλ Ἑιιάδνο ἀληαπνθξηλνκέλεο πξφο ηάο ἀμηψζεηο ηνῦ
ζεκεξηλνῦ πνιηηηζκνῦ, ἱθαλῆο λά ἐπηζπάζῃ ηήλ ἐθηίκεζηλ ηνῦ
πεπνιηηηζκέλνπ θφζκνπ θαί λά θαηαιάβῃ ἐληηκνηάηελ ζέζηλ ἐλ ηῇ
Οἰθνγελείᾳ ηῶλ πεπνιηηηζκέλσλ ιαῶλ, δπλακέλεο δέ ηέινο, ὅηαλ γίλῃ θαί
ἠζηθῶο θαί ὑιηθῶο ἰζρπξά, λά ζπληειέζῃ πξφο ἐμαζθάιηζηλ ηῆο

6. Ι΢ΣΟΡΙΑ ΠΡΟ΢ΑΝΑΣΟΛΙ΢ΜΟΤ Γ ΛΤΚΔΙΟΤ
6
Ἀλαηνιηθῆο Δἰξήλεο ὑπφ ὅξνπο ἀζθαιίδνληαο εἰο πάληαο ηνχο
θαηνηθνῦληαο ηήλ Ἀλαηνιήλ ιανχο ηήλ πξφνδνλ θαί ηελ εὐεκεξίαλ.
(Εεησθξαπγαί θαί παξαηεηακέλα ρεηξνθξνηήκαηα).
Γηῶξγνο Θ. Μαπξνγνξδάηνο, Μειέηεο θαί Κείκελα γηά ηήλ πεξίνδν 1909 - 1940, Ἀζήλα - Κνκνηελή:
«Ἐθδφζεηο Αλη. Ν. ΢άθθνπια», ρ.ρ., ζζ. 81-83.
ΔΡΩΣΗ΢ΔΙ΢
1. Πνηνη ήηαλ νη θνξείο ησλ λέσλ πνιηηηθψλ ηδεψλ ζηηο πξψηεο
εθινγέο ηνπ 1910 θαη ζε ηη ζπλίζηαλην απηέο;
2. Πνηα ήηαλ ηα απνηειέζκαηα ησλ εθινγψλ ηνπ 1910;
3. Πνην ήηαλ ην πνιηηηθφ πξφγξακκα ηνπ Διεπζεξίνπ Βεληδέινπ;
4. Πνηεο ήηαλ νη πνιηηηθέο εμειίμεηο απφ ηελ παξαίηεζε ηεο
θπβέξλεζεο Γξαγνχκε έσο ηηο εθινγέο ηνπ Ννεκβξίνπ ηνπ 1910;
5. Πνηεο ήηαλ νη ζπληαγκαηηθέο κεηαξξπζκίζεηο ηνπ 1911;
6. Πνηεο ήηαλ νη λνκνζεηηθέο ξπζκίζεηο ηεο πξψηεο θπβέξλεζεο ηνπ
Βεληδέινπ;
7. Πνην ήηαλ ην απνηέιεζκα ησλ εθινγψλ ηνπ 1912 θαη πψο
εξκελεχεηαη;
8. Πνηνο ήηαλ ν ραξαθηήξαο θαη ε δνκή ηνπ βεληδειηθνχ θφκκαηνο;
Δξσηήζεηο θιεηζηνύ ηύπνπ ΢ ή Λ
1. Ζ ΢νζηαιδεκνθξαηηθή «Κνηλσληνινγηθή Δηαηξεία» ζπκκεηείρε
ζηηο εθινγέο ηνπ 1910 σο ζπλαζπηζκφο θαη ηειηθά θέξδηζε ηηο
πεξηζζφηεξεο έδξεο ζηε Βνπιή.
2. ΢ηηο πξψηεο εθινγέο ηνπ 1910 νη εθζπγρξνληζηέο
ζπγθεληξψζεθαλ γχξσ απφ ην ςεθνδέιηην ηνπ θφκκαηνο ηνπ
Βεληδέινπ.
3. Σν πξψην εμάκελν ηνπ 1911 ςεθίζηεθαλ απφ ηε Βνπιή 53
ηξνπνπνηήζεηο ζεκειησδψλ δηαηάμεσλ ηνπ ζπληάγκαηνο.
4. Ο Διεπζέξηνο Βεληδέινο ζηφρεπε ζηνλ εθζπγρξνληζκφ ηνπ
πνιηηεχκαηνο ζέηνληαο πνιηηεηαθφ δήηεκα.
5. ΢ηηο εθινγέο ηεο 8εο
Απγνχζηνπ 1910 θέξδηζαλ ηα παιαηά
θφκκαηα.