3. Κατά τη διάρκεια του πρώτου τετραμήνου της
σχολικής περιόδου 2012-2013 η υποομάδα
μας με το όνομα «POWER», αποφάσισε να
ασχοληθεί και να εργαστεί με το σημαντικό
θέμα της διατροφής και ότι σχετίζεται γύρω
από αυτό. Ο λόγος που επιλέξαμε το
συγκεκριμένο θέμα ήταν η επιθυμία μας να
γνωρίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερα για
τη διατροφή, καθώς και για τα προβλήματα
γύρω από αυτή. Θα αναλύσουμε λοιπόν
παρακάτω: τη παχυσαρκία, την
υπερκατανάλωση, τις διατροφικές
διαταραχές, τα βιολογικά προϊόντα, καθώς και
τα γενετικά τροποποιημένα.
4. Παχυσαρκία, είναι κλινική κατάσταση στην οποία
η υπερβολική αποθήκευση λίπους μπορεί να
έχει αρνητικές συνέπειες για την υγεία του
ατόμου. Σύμφωνα με το ΔΜΣ ως παχύσαρκοι
χαρακτηρίζονται τα άτομα με ΔΜΣ μεγαλύτερο
από 30. Κατά μέσο όρο, οι παχύσαρκοι άνθρωποι
έχουν μεγαλύτερη δαπάνη ενέργειας από
λεπτότερους, λόγω της ενέργειας που απαιτείται
για να διατηρηθεί μια αυξημένη μάζα σώματος.
5. α) Βιολογικοί λόγοι: Οι πιο πολλοί
παχύσαρκοι έχουν αυξημένη όρεξη με
αποτέλεσμα την πρόσληψη υπερβολικού
ποσού θερμίδων σε σχέση με τις ανάγκες
τους.
Είναι γνωστό ότι, το κέντρο της όρεξης,
πείνας και κορεσμού βρίσκεται στο
υποθάλαμο στον εγκέφαλο.
Βλάβες στην περιοχή αυτή όπως όγκοι,
φλεγμονές, τραυματισμοί αγγειακά μπορούν
να προκαλέσουν τις παραπάνω διαταραχές.
6. β) Ψυχολογικοί λόγοι: Συχνά στο ιστορικό των
παχύσαρκων βρίσκουμε περιπτώσεις σωματικής
και ψυχικής κακοποίησης κατά την παιδική
ηλικία καθώς επίσης συναισθηματική στέρηση,
διαλυμένες οικογενειακές σχέσεις,
απραγματοποίητες επιθυμίες καθώς και
περιπτώσεις εξάρτησης από άλλα μέλη τα
οικογένειας.
Η χαμηλή αυτοεκτίμηση είναι ένα φαινόμενο
συχνό στους παχύσαρκους. Δεν είναι σπάνιες οι
περιπτώσεις που η αύξηση του σωματικού
βάρους επήλθε κατά την διάρκεια μιας νεύρωσης
κατάθλιψης ή και κάποιας ψύχωσης.
Η βουλιμία και η ψυχογενής ανορεξία αποτελούν
τις δύο ακραίες διαταραχές της όρεξης που έχουν
σαν αιτία τους ψυχολογικούς λόγους.
7. γ) Μεταβολικοί λόγοι : Έχει υποστηριχθεί ότι η
παχύσαρκοι μπορεί να προσλαμβάνουν τα ίδια
ποσά θερμίδων με φυσιολογικούς ανθρώπους
αλλά έχουν ελαττωμένο μεταβολισμό. Παρ' όλο
που οι έρευνες έχουν δείξει ότι όντως οι
παχύσαρκοι έχουν διαταραχές του μεταβολισμού
είναι δύσκολο να εκτιμηθεί ο ακριβής ρόλος
αυτών των διαταραχών. Το πιο πιθανόν είναι ότι
οι περισσότερες περιπτώσεις παχυσαρκίας είναι
αποτέλεσμα αυξημένης λήψης τροφής ή
τουλάχιστον αυξημένων θερμίδων. Οι πιο
συνηθισμένες μεταβολικές διαταραχές στην
παχυσαρκία είναι η αύξηση της χοληστερόλης,
των τριγλυκεριδίων, των κετονικών σωμάτων,
της γλυκόζης της ινσουλίνης και του ουρικού
οξέος στο πλάσμα.
8. δ) Ενδοκρινολογικοί λόγοι : Οι παχύσαρκοι
συχνά ερευνώνται για πιθανό υποθυρεοειδισμό
όμως τα επίπεδα της Τ3 (τριιωδοθυρονίνη) και
Τ4 (τετραιωδοθυρονίνη) είναι σπάνια.
Παθολογικά τεστ που ελέγχουν την λειτουργία
υποθαλάμου υπόφυσης συχνά δείχνουν
ανωμαλίες χωρίς όμως και πάλι να ξέρουμε αν
είναι το αίτιο ή το αποτέλεσμα της παχυσαρκίας.
Ο υπογοναιδισμός (ευνουχοειδής γιγαντισμός)
είναι ένα αίτιο παχυσαρκίας, αποτελεί όμως μια
σπανιότητα.
9. Η παχυσαρκία στις μέρες μας έχει
πάρει διαστάσεις επιδημίας καθώς έρευνες
δείχνουν ότι έως και 50% του πληθυσμού έχει
υπερβάλλον σωματικό βάρος. Είναι,
επομένως, επιτακτική η ανάγκη
αντιμετώπισης αυτής της νοσηρής
κατάστασης στην οποία βρίσκεται μεγάλο
μέρος της σύγχρονης κοινωνίας.
Η πασυχαρκία είναι μια πολυπαραγοντική
νόσος που επηρεάζεται τόσο από
τον γονότυπό μας (γονίδια) όσο και από
το περιβάλλον στο οποίο ζούμε.
10. Η ζωή στα αστικά κέντρα δεν ευνοεί καθόλου
την σωματική δραστηριότητα καθώς οι
περισσότερες μετακινήσεις γίνονται πλέον με
αυτοκίνητα και ΜΜΕ ενώ ο χρόνο που έχει
στην διάθεσή του το άτομο δεν περισσεύει για
να αθληθεί ή να ασχοληθεί με άλλου είδους
δραστηριότητες που θα είναι ευεργετικές για
την φυσική του κατάσταση.
Ένας άλλος παράγοντας συμβάλλει στην
εμφάνιση της παχυσαρκίας είναι η διατροφή.
Τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά είναι πολύ
σημαντικό να υπάρχει ισορροπία στην
κατανάλωση των θρεπτικών συστατικών που
προσλαμβάνουμε.
11. Η νευρογενής βουλιμία χαρακτηρίζεται από
επεισοδιακή υπερφαγία (κατανάλωση πολύ
μεγάλης ποσότητας φαγητού σε σύντομο
χρονικό διάστημα ), η οποία ακολουθείται από
την προσπάθεια απαλλαγής από τις περιττές
θερμίδες συνήθως μέσω
εμετού, καθαρτικών, διουρητικών και
υπερβολικής άσκησης. Οι γυναίκες έχουν
εννέα φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να
παρουσιάσουν νευρική βουλιμία από τους
άντρες. Τα αντικαταθλιπτικά, ιδιαίτερα τα
SSRIs (εκλεκτικοί αναστολείς
επαναπρόσληψης της σεροτονίνης)
χρησιμοποιούνται στη θεραπεία της νευρικής
βουλιμίας.
12. Τα ακριβή αίτια της βουλιμίας δεν είναι γνωστά.
Φαίνεται πως είναι πολύπαραγοντικά κι εμπλέκουν
τόσο την προσωπικότητα των ατόμων, την έκθεσή
τους στα πρότυπα των σύγχρονων δυτικών
κοινωνιών αναφορικά με την κομψότητα και την
ομορφιά αλλά και μια μικρή γενετική συνδρομή. Αν
εξετάσουμε τη σχέση του παιδιού κι αργότερα του
εφήβου με τη διατροφή του, θα δούμε πως συχνά
δέχεται συγκρουόμενα μηνύματα αναφορικά με το
φαγητό κατά τη διάρκεια της ζωής του: Έτσι, στην
παιδική ηλικία το καλό παιδί είναι αυτό που τρώει
όλο το φαγητό του, ενώ στην εφηβεία ο αποδεκτός
, από τους συνομηλίκους του, κι από τον εαυτό
του, έφηβος είναι αυτός που έχει ένα αδύνατο,
ελκυστικό για τα διαφημιστικά πρότυπα της εποχής
μας, σώμα.
13. Έτσι ο έφηβος μπορεί να εμπλακεί σε ένα δίπολο
όπου από τη μια πλευρά νιώθει ανακούφιση
κάθε φορά που τρώει μιας και έτσι έχει μάθει
κατά την παιδική του ηλικία να είναι «το καλό
παιδί» κι από την άλλη κάθε φορά που τρώει
πολύ νιώθει απορριπτέος από την παρέα του κι
αποκλίνων από τα δυτικά πολιτισμικά πρότυπα
ομορφιάς.
Η βουλιμία περιλαμβάνει και τα δυο αυτά
στάδια. Ίσως δεν είναι τυχαίο ότι τόσο η
ανορεξία όσο και η βουλιμία «άνθισαν» τις
τελευταίες δεκαετίες του 20ου αιώνα, όταν τα
διεθνή πρότυπα μόδας, περί τα τέλη της
δεκαετίας του ’70 άρχισαν να λανσάρουν όλο
και πιο αποστεωμένα πρότυπα ομορφιάς.
14. Τέλος, το βουλιμικό επεισόδιο λειτουργεί και
σαν έναν τρόπο απόσπασης του ατόμου από το
περιβάλλον του θυμίζει συμπεριφορές
εξάρτησης κατά τις οποίες μια ουσία (π.χ.
αλκοόλ), ή μια συμπεριφορά (π.χ. τζόγος) έχουν
την ιδιότητα να μπλοκάρουν ανεπιθύμητες
σκέψεις και αισθήματα κι όλη η προσοχή του
ατόμου είναι στραμμένη σε αυτά. Κατά αυτή την
έννοια το βουλιμικό επεισόδιο εξυπηρετεί το
άτομο να αποφεύγει αβάσταχτα συναισθήματα,
άγχους, απώλειας ελέγχου και δυστυχίας.
Συναισθήματα βέβαια που δεν εξαλείφονται
απλά αναβάλλονται και γιγαντώνονται με το
πέρας του βουλιμικού επεισοδίου.
17. Η νευρική ανορεξία πιο γνωστή ως ανορεξία
είναι μια διατροφική διαταραχή που
χαρακτηρίζεται κυρίως από άρνηση για
διατήρηση ενός υγιούς φυσιολογικού βάρους
και έναν μανιώδη φόβο για την απόκτηση
βάρους σε συνδυασμό με μια διαστρεβλωμένη
εικόνα για τον εαυτό τους που μπορεί να
διατηρηθεί από διάφορες προκαταλήψεις
σχετικά με το σώμα του ή της, το φαγητό και
την διατροφή τους. Τα άτομα με νευρική
ανορεξία συνεχίζουν να νιώθουν πείνα αλλά
επιτρέπουν στους εαυτούς τους μόνο πολύ
μικρές ποσότητες φαγητού. Η μέση ημερήσια
πρόσληψη θερμίδων για άτομα με ανορεξία
είναι 600-800 θερμίδες αλλά υπάρχουν και
ακραίες περιπτώσεις ολικής αθρεψίας.
18. Είναι μια σοβαρή ψυχική αρρώστια με υψηλό
ποσοστό παρενεργειών και το υψηλότερο
ποσοστό θνησιμότητας από όλες τις ψυχικές
ασθένειες. Η νευρική ανορεξία εκδηλώνεται
συνήθως στην εφηβεία και είναι πιο συχνή
στις έφηβους. Παρόλο που μπορεί να
επηρεάσει ανθρώπους κάθε ηλικίας, φυλής
και κοινωνικοοικονομικής κατάστασης η
νευρική ανορεξία επηρεάζει τις γυναίκες 10
φορές περισσότερο από τους άντρες.
19. Έρευνες δείχνουν ότι μια αρχική απώλεια
βάρους σε μια δίαιτα μπορεί να αποτελεί τον
παράγοντα που είναι υπεύθυνος για την
πρόκληση της νευρικής ανορεξίας,
πιθανότατα λόγω μιας έμφυτης προδιάθεσης
για νευρική ανορεξία. Μια έρευνα αναφέρει
περιπτώσεις νευρικής ανορεξίας που ήταν το
αποτέλεσμα μιας ακούσιας απώλειας βάρους
που προκλήθηκε από άλλες αιτίες όπως
παρασιτική μόλυνση, παρενέργειες
φαρμάκων ή κάποια εγχείρηση. Η απώλεια
βάρους ήταν ο παράγοντας πρόκλησης
νευρικής ανορεξίας σε αυτές τις περιπτώσεις.
20. Βιολογικά προϊόντα είναι σε γενικές γραμμές
το αποτέλεσμα της πιστοποιημένης
βιολογικής γεωργίας. Τα βιολογικά προϊόντα
είναι ολόφρεσκα, ιδιαίτερα γευστικά και
αρωματικά τρόφιμα, που παράγονται από
τους πιστοποιημένους γεωργούς ή αλλιώς
βιοκαλλιεργητές που σέβονται το περιβάλλον,
την γη αλλά και τα ζώα.
21. Η γενική τάση είναι συνεχώς αυξητική όσο
αφορά την παραγωγή και την κατανάλωση
βιολογικών προϊόντων, στην ευρωπαϊκή
ένωση αλλά και σε όλο τον κόσμο. Όσο ο
επιστημονικός κόσμος όλο και περισσότερο
μας πληροφορεί για τα οφέλη που έχουμε
από την κατανάλωση των βιολογικών
προϊόντων, είναι σίγουρο ότι οι καταναλωτές
θα αγκαλιάζουν περισσότερο τα βιολογικά
προϊόντα.
22. Τα αρχικά αποτελέσματα από την μεγαλύτερη
μελέτη που έχει πραγματοποιηθεί έως
σήμερα, επιβεβαιώνουν ότι τα βιολογικά
προϊόντα είναι πιο θρεπτικά και αποτελούν
ασπίδα για την υγεία μας. Η μελέτη διήρκησε
4 χρόνια, συμμετείχαν 33 πανεπιστημιακά
ιδρύματα της Ευρώπης και χρηματοδοτήθηκε
από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Βρέθηκε ότι τα
βιολογικά προϊόντα περιέχουν μεγαλύτερες
ποσότητες σε βιταμίνη C και σε ιχνοστοιχεία
σιδήρου, χαλκού και ψευδαργύρου, καθώς και
μεταβολίτες, οι οποίοι θεωρείται ότι
προστατεύουν από τον καρκίνο και τις
καρδιοπάθειες.
23. Οι διαφορές είναι τόσο εμφανείς, ώστε τα
βιολογικά προϊόντα μπορούν να βοηθήσουν
στην αύξησης των θρεπτικών συστατικών
ακόμη και σε ανθρώπους που δεν
καταναλώνουν πέντε μερίδες φρούτων και
λαχανικών ημερησίως, όπως συνιστάται.
Σύμφωνα με την παραπάνω μελέτη, τα
βιολογικά φρούτα και λαχανικά περιέχουν
40% περισσότερα αντιοξειδωτικά με
αποτέλεσμα να προστατεύουν τον οργανισμό
από την εκδήλωση σοβαρών ασθενειών.
Υψηλότερα είναι επίσης τα επίπεδα των
μεταλλικών στοιχείων.
24. Στα βιολογικά δημητριακά παρατηρούνται
μεγαλύτερες ποσότητες βιταμινών.
Το επίπεδο αντιοξειδωτικών στο βιολογικό
γάλα ήταν κατά 90% υψηλότερο σε σχέση με
το συμβατικό. Επιπλέον το βιολογικό γάλα
παρουσιάζει υψηλότερα επίπεδα «καλών»
λιπαρών οξέων και υψηλότερα επίπεδα
βιταμίνης Ε.
Στα τρόφιμα ζωικής προέλευσης
παρατηρούνται μικρότερες συγκεντρώσεις
αντιβιοτικών. Τα ζώα βιολογικής εκτροφής,
αναπτύσσονται σε συνθήκες που έχουν στόχο
να μεγιστοποιήσουν την υγεία και την
ευημερία των ζώων μέσω της διατήρησης
υψηλής ποιότητας και ισορροπημένης
διατροφής, καθώς και ένα περιβάλλον που
ανταποκρίνεται στις ανάγκες τους.
25. Γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα (αγγλικά:
αγγλικά
GM foods και GMO foods) ονομάζονται τα
τρόφιμα που παράγονται από
γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς. Οι
τελευταίοι έχουν υποστεί συγκεκριμένες
αλλαγές που εισήλθαν στο
γενετικό τους υλικό μέσω μεθόδων της
γενετικής μηχανικής. Αυτές είναι κατά πολύ
πιο ακριβείς [1] από τη μεταλλαξιογένεση
όπου ένας οργανισμός εκτίθεται σε
ραδιενέργεια ή χημικά ώστε να δημιουργηθεί
μία μη συγκεκριμένη αλλά μόνιμη αλλαγή.
26. Άλλες τεχνικές μέσω των οποίων οι
άνθρωποι τροποποιούν οργανισμούς που
παράγουν τρόφιμα είναι η
εκλεκτική αναπαραγωγή, οι γενετικές
βελτιώσεις στη γεωργία και την κτηνοτροφία,
καθώς και η σωματοκλωνική παραλλαγή.
Γεγονότα των τελευταίων ετών έχουν
αναγκάσει μέχρι και ανθρώπους που δεν τους
απασχολούσε ποτέ το θέμα της διατροφής να
ευαισθητοποιηθούν. Η εμφάνιση διαφόρων
μορφών καρκίνου είναι μόνο μερικά από τα
διατροφικά προβλήματα της εποχής. Αυτά
αναγκάζουν πολλούς να στραφούν σε
διαφορετικούς και ίσως πιο φυσικούς
τρόπους διατροφής .
27. Τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα
προέρχονται από φυτά που έχουν επιδεχθεί
αλλαγές στον γενετικό τους κώδικα. Δηλαδή
επιστήμονες παίρνουν γονίδια από άλλα φυτά
ή ζώα και τα τοποθετούν στο φυτό που
θέλουν να προσδώσουν μία επιπλέον
ιδιότητα. Με αυτόν τον τρόπο προσπαθούν
κατά μία έννοια να τα κάνουν καλύτερα. Έτσι
για παράδειγμα, στο καλαμπόκι προστίθενται
γονίδια που τα κάνουν περισσότερο θρεπτικά,
ανθεκτικά σε μικροοργανισμούς που τα
προσβάλλουν και πιο ανθεκτικά σε
κλιματολογικές αλλαγές.
28. Οι πιο συνηθισμένες φυτείες που επιδέχονται
γενετικές τροποποιήσεις είναι αυτές του
καλαμποκιού, της σόγιας και του βαμβακιού.
Δεν είναι όμως μόνο οι συγκεκριμένοι καρποί
που είναι γενετικώς τροποποιημένοι. Πολλά
είναι τα επεξεργασμένα τρόφιμα που
περιέχουν μέρη από τις εν λόγο φυτικές
τροφές και τις αποδίδουν στο τελικό προϊόν.
30. 1 κοτόπουλο σε μερίδες
1 κιλό μπάμιες φρέσκες ή καταψυγμένες
1 κρεμμύδι
λίγο μαϊντανό ψιλοκομμένο
3 ντομάτες(μεγαλούτσικες) τριμμένες
αλάτι, φρεσκοτριμμένο πιπέρι)
ξύδι για το καθάρισμα
Οδηγίες
Πλένουμε το κοτόπουλο και το βράζουμε μέτρια.
(όχι να λιώνει).
Καθαρίζουμε τις μπάμιες και τις βάζουμε σε ένα
ταψάκι με νερό και 2 κουταλιές ξύδι. Αφήνουμε 20
λεπτά και ξεπλένουμε.
Σε ταψί στρώνουμε τα κομμάτια του κοτόπουλου,
προσθέτουμε και τις μπάμιες ανάμεσα και
ρίχνουμε τις ντομάτες, λίγο ελαιόλαδο, τον
μαϊντανό και αλατοπιπερώνουμε. Προσθέτουμε
και 1/2 με 1 ποτήρι από το ζωμό του κοτόπουλου
και ψήνουμε για 1/2 ώρα περίπου στους 180
βαθμούς.