Бизнес төлөвлөгөө боловсруулах зах зээлийн судалгаа

1. Зах зээлийн судалгаа

2. Бизнес төлөвлөлтийн явцад зах зээлийн
судалгааг буруу, дутуу хийснээр бизнес
бүтэлгүйтэх явдал их байдаг.
• Ихэнх алдаа нь зэх зээлийн хэмжээг
буруу тооцоолсноос буюу хэтрүүлэн
үнэлснээс болдог.
• Зах зээлийн судалгааны үед хэн,
яагаад, хэзээ, хичнээн хэмжээг
худалдан авах вэ гэдэгт хариулт өгөх
хэрэгтэй.

3. • Зах зээлийн хэмжээг тогтоохдоо
тодорхой хугацаанд хичнээн хэмжээний
бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг ямар үнэ
төлөн худалдан авах чадвартай
болохыг судалгааны үндсэн дээр
таамаглана.
• Зах зээлийг үнэн бодитоор таамаглахын
тулд түүнд нөлөөлөх хүчин зүйлсийг
сайтар, нарийн судлах хэрэгтэй.

4. Зах зээлийн хэмжээ, зах зээлд пүүсийн
эзлэх хувь хэмжээг тодорхойлох
• Бизнес төлөвлөгөө боловсруулахдаа зах
зээлийн шинэ боломжуудыг, зах зээлээ
өргөжүүлэх боломжийг судлах хэрэгтэй.

5. Зэх зээлийн чөлөөт орон зай (нишэ буюу
зах зээлийн цүнхээл)-г тодорхойлох
• Энэ зах зээлийн чөлөөт орон зай нь
таны хувьд нэн тэргүүнд нэвтрэх
боломжтой зах зээлийн хэсэг байх
ёстой. Зах зээлийн энэхүү хэсэг нь
өрсөлдөөн бага, зах зээлийн
тэргүүлэгчдийн хараанд өртөх магадлал
бага байдаг.

6. Зах зээлийн цүнхээл болж буйн шалтгааныг
тогтоож танайх тэр асуудалд хэрхэн хандах,
асуудлыг даван туулах чадвараа тодорхойлох
хэрэгтэй,
• Зах зээлийн цүнхээл болж буйн
шалтгаан нь тээвэрлэлтийн хүндрэлд
асуудал, зах зээлийн багтаамж хэт бага,
санхүүгийн чадамж сул гэх мэт байж
болно.
• Энэ бүхэнд танай байгууллага зохицон
үйл ажиллагаа явуулж чадах үед л
нишэд танай байгууллага нэвтрэн орох
боломжтой болно.

7. Эзлэх зах зээлийн хэмжээ, борлуулах
бүтээгдэхүүний тоо, хэрэглэгчийн тоо нь
танай байгууллагын хүчин чадлаас
ихээхэн хамаарна.
• Эзлэх зах зээлийн хэмжээ, борлуулах
бүтээгдэхүүний тоо, хэрэглэгчийн тоог
бодитоор гаргахын тулд сар, улирал,
жил тутам дээрх тоо хэмжээ хэрхэн
өөрчлөгдөхийг судлана.

8. Танай байгууллага үнээ хэрхэн тогтоохоос
хамаарч танай эзлэх зах зээлийн хэмжээ
өөрчлөгдөх болно.
• Энд анхаарах нэг зүйл бол зах зээлийн
хэмжээ гэдэгт юуг ойлгох вэ? юм. Учир нь
бүтээгдэхүүний тоо, хэрэглэгчдийн төлж
буй мөнгөн дүн нь хоёулаа зах зээлийн
хэмжээг илэрхийлдэг. Гэтэл хямд үнээр их
бараа зарж байгаа болон өндөр үнээр
цөөн тооны бараа зарж байгаа
байгууллагын алиных нь зах зээлийн
хэмжээ их вэ гэдгийг тодорхойлох нь
хүндрэлтэй болно.

9. Дараах үе шатаар бизнес төлөвлөгөөний зах
зээлийн судалгааны хэсгийг гүйцэтгэж болно.

11. Зах зээлийн хэмжээг тодорхойлохдоо

12. Эрэлт орлогын харилцан хамаарлыг орлогоос
хамаарсан эрэлтийн мэдрэмжээр үнэлдэг

13. Эрэлтэд нөлөөлөх бусад хүчин зүйлсийн
хамаарлыг солбисон мэдрэмжээр
тодорхойлдог.
• Ýðýëòèéí ñîëáèñîí ìýäðýìæ Ådc íü À
á¿òýýãäýõ¿¿íèé ýðýëòèéí ººð÷ëºëò (Qda)
íü Â á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿íýýñ Ðâ õàìààð÷
õýðõýí ººð÷ëºãäºæ áàéãààã õàðóóëíà.

14. Эрэлт үнийн харилцан хамаарлыг
тодорхойлохдоо:

15. Зах зээлийн сегментчилэл
• Õýðýãëýãчäèéí õ¿ñýë ñîíèðõîë,
øààðäëàãà, ýðýëò õýðýãöýý,
õýðýãëýãчäèéí èæèë òºñòýé áàéäàë,
ÿëãàãäàõ îíöëîã øèíæ çýðãèéã ñóäàëæ
àíãèëàí çàõ çýýëèéã ñåãìåíòëýõ ÿâäàëä
ìàðêåòèíãèéí ãîë çîðèëãî îðøèíî.
• Ñåãìåíòчèëýë íü ¿ð àøãèéã äýýøë¿¿ëýõ
чóõàë õýðýãñëèéí íýã áîëäîã.

16. Çàõ çýýëèéã ñåãìåíòчèëýõ ãýäýã íü
á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éëчèëãýýã áîëîâñðóóëàõ
áóþó çàãâàðчëàõ ÿâöàä òýäãýýðèéã íèéò
çàõ çýýëèéí òîäîðõîé õýñãýýð õàÿãëàõûã
õýëíý.
• Çàõ çýýëèéã ñåãìåíòчèëснэýр бизнесийн
байгууллагад тохирох хэсгийг сонгох
гэдэг нь тэргүүн зорилт боловч тухайн
хэсгийг өргөжүүлэх тал дээр тодорхой
үйл ажиллагаа явуулах нь зах зээл дээр
удаан хугацаанд оршин тогтнох нэг
үндэс болдог.

17. Ñåãìåíòчèëýõ øààðäëàãà íü õ¿ì¿¿ñèéí áèå
áèåíýýñýý ÿëãàãäàõ íºõöºëººñ ¿¿äýëòýé.
Õ¿ì¿¿ñ á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éëчèëãýýã
õóäàëäàí àâàõ øèéäâàð ãàðãàõ ïðîöåññ,
õóäàëäàí àâàëò, õóäàëäàí àâñíû äàðààõ
¿íýëãýý çýðãýýðýý ººð õîîðîíäîî ÿëãàãäàæ
áàéäàã.
Èéìýýñ õóâèéí çàõèàëãààð õèéãäñýí
á¿òýýãäýõ¿¿í, ¿éëчèëãýý ë õàìãèéí
áîëîâñðîíãóé áàðàà áîëäîã.

18. Çàõ çýýëèéã ñåãìåíò÷èëýõýä 4 øàëãóóðûã
àøèãëàäàã. ¯¿íä:
1.Ñåãìåíòèéí õýìæèãäýõ áàéäàë
2.Ñåãìåíòýä íºëººëºõ áîëîìæ
3.Ñåãìåíòèéí ýçýëõ¿¿í
4.Ñåãìåíò¿¿äèéí òºëººëºãчäèéí àäèë
òºñò áàéäàë.

19. Çàõ çýýë á¿ð 4 øàëãóóðààð ñåãìåíòчèëýãäñýí
ãýæ ¿çâýë ìàðêåòèíãèéí äàðààõ 3 õýëáýðýýñ
àëü íýãèéã ñîíãîõ õýðýãòýé áîëíî.
• Òºâëºðñºí áóþó ãàíö ñåãìåíòòýé
ìàðêåòèíã
• ßëãàâàðò áóþó îëîí ñåãìåíòòýé
• ¯ë ÿëãàâàðò ìàðêåòèíã

20. Хэрэглэгчийн зах зээлийг
сегментчилэх зарчим
Газар зүй зарчим
Хүн ам зүйн зарчим
Сэтгэл зүйн зарчим
Зан үйлийн зарчим
© Copyright 2008 Pearson Education Canada

21. Зан үйлийн сегментийн хувьсагчид:
Хувьсагчид
Шалтгаацал
Ашигт байдал
Нийгмийн
байдал
Хэрэглээний
түвшин
Худалдан авахад
Бэлэн байдал
Үнэнч байдал
Хандлага
© Copyright 2008 Pearson Education Canada

22. Бизнесийн зах зээлийн (В2В зах зээл)
сегментчилэлийн хувьсагчид
Эдийн засгийн салбараар (аж үйлдвэр,
ХАА, Тээвэр)
Аж үйлдэрийн салбараар (нефть, газ
буюу хийн)
Эцсийн хэрэглээний бүтээгдэхүүнүүд
Өмчийн хэлбэрээр
Захиалгын хэмжээгээр, Давтамжаар
© Copyright 2008 Pearson Education Canada

23. Зорилтот зах зээлээ шилж сонгох загвар
© Copyright 2008 Pearson Education Canada

24. VALS шинжилгээний арга

25. VALS гэдэг нь
• Values – үнэт зүйлс
• Attitudes – хандлага
• Lifestyles – амьдралын хэв маяг гэсэн
үгсийн товчлол
VALS загвар нь хэрэглэгчдийг
сэтгэлзүйгээр нь сегментчилэх загвар
юм.

26. • Энэхүү арга нь хэрэглэгчийн зан төлөв болох
хувийн зан чанар, шинж байдал дээр үндэслэн
хэрэглэгчийн зах зээлийг сегментчилэх замаар
одоогийн болон ирээдүйд бий болох боломж,
нөөц бололцоог тодруулах зорилготой арга юм.
Ингэхдээ хэрэглэгчдийн олон янзын, ялгаатай
хувийн зан чанарууд дээр үндэслэн сэтгэл зүйн
талаас нь тодорхойлон тус тусад нь ангилан
тэдний ямар нөхцөлд ямар шийдвэр гаргадаг
талаар авч үздэг. Мөн хэрэглэгчийн худалдан
авах зан төлөв болон хувь хүний зан араншин
хоёрын хоорондын харилцан хамаарал болон
юуг илүүд үздэг, юуг сонгодог, үнэт зүйл нь юу
вэ гэдгийг тодруулахаар шинжилгээ хийдэг.
Хувийн зан араншин нь тэднийг өдөөж худалдан
авалт хийлгэх гол хүчин зүйл болдог.

27. VALS-ийн сегментчилэл хэрэглэгчдийг 8
хэсэгт ангилан авч үздэг.
1. Innovators- Шинэчлэгчид
2. Thinkers – Сэтгэгчид
3. Achievers – Амжилтад хүрэгчид
4. Experiencers – Туршлагатай хэрсүүчүүд
5. Believers – Итгэгчид
6. Strivers – Хичээгчид
7. Makers – Бүтээгчид
8. Survivors – Хоцрогсод

29. Шинэчлэгчид (Innovators):
• Эрч хүчтэй, өөртөө итгэлтэй, шинэлэг
зүйлийг эрж хайдаг, оюунлаг, шинэчлэл
хийх дуртай, түргэн зантай, удирдан
тэргүүлэхийг эрмэлздэгболовч нэрэлхүү зан
ааштай хүмүүс энэ бүлэгт багтана.

30. Сэтгэгчид (Thinkers):
• Тэд хүсэлдээ хөтлөгддөг. Тэд боловсон, сэтгэл
хангалуун, ёсорхуу, хүмүүжилтэй,
бодлогошронгуй боловч албан тушаал, мэдлэг,
үүрэг хариуцлагыг эрхэмлэдэг. Тэд
идэвхтэйгээр мэдээллийг хайж,
боловсруулсны дараа шийдвэр гаргадаг.
Мэдлэгээ тэлэх боломжийг үргэлж хайж
байдаг ба дэлхийн болон дотоодын үйл
явдлын талаар маш сайн мэдээлэлтэй байдаг.

31. Амжилтанд хүрэгчид (Achievers):
• Тэд зорьсондоо хүрэх гэсэн тэмүүлэлдээ
хөтлөгддөг. Зорилгодоо хүрэх гэсэн амьдралын
хэв маягтай бөгөөд гэр бүлрүүгээ болон
карерлуугаа чиглэсэн үүрэг амлалтыг өөртөө
өгдөг.
• Тэд хэрэглэгчийн зах зээлд тун идэвхтэй
оролцдог бөгөөд маш их хэрэгцээ, хүсэл
шаардлагатай. Мөн л имиж чухал ба дээд зиндааг
нь илтгэсэн нэртэй алдартай бүтээгдэхүүн
үйлчилгээг таашаадаг. Мөн тэд маш завгүй
ажилладаг учир цаг зав хэмнэсэн зүйлүүдэд
үнэхээр дуртай

32. Туршлагатай хэрсүүчүүд (Experiencers):
• Тэд аливаа шинэ боломж бололцоог маш
хурдан харж урам зоригтойгоор нэвтрэн
ордог. Тэд шинэ, тансаг, сэтгэл хөдөлгөм,
мөн эрсдэлтэй зүйлсийг хайж байдаг.
• Тэд үнэхээр шуналтай хэрэглэгчид ба
орлогынхоо ихэнхийг загвар хөөх, зугаа
цэнгэл, эсвэл олон нийтийн ажилд оролцоход
зарцуулдаг. Тэд үргэлж чухал газар, сайхан
харагдаж хамгийн догь зүйлүүдийг
хэрэглэхийг эрмэлздэг

33. Итгэгчид (Believers):
• Тэд хуучинсаг үзэлтэй, ёсорхуу, хүмүүжилтэй,
боловч үндсэрхэг, шашин, гэр бүл, үндэстний
нэгдмэл чанарт итгэдэг. Тогтсон дэг журамтай
гэр орон, гэр бүл, нийгэм, шашины
байгууллага гэх зэрэгт хамаарагддаг.
• Тэд хэрэглэгчийн үүднээсээ таамаглах дуртай
ба яг нэг тодорхой брэндийг чухалчилж
зөвхөн гэр бүлээрээ хэрэглэхүйц
бүтээгдэхүүнийг сонгодог. Мөн тэд жинхэнэ
үнэнч байнгын хэрэглэгчид байж чаддаг.

34. Хичээгчид (Strivers):
• Тэд их моод хөөдөг, хөгжилтэй, цовоо хүмүүс.
Тэд материаллаг зүйлээр элбэг хангалуун
гэдгээрээ бусад хүмүүстэй өрсөлдөхийн тулд
стилтэй гоёмсог бүтээгдэхүүнийг авдаг.
Тэдний ихэнхийнх нь хувьд карераас илүү
ажил нь чухал гэж санагддаг ч ур чадварын
дутмаг байдал нь тэднийг урагшлахад саад
болж байдаг.
• Тэд санхүүгийнхээ нөхцөл байдлаас
шалтгаалж хувирч байдаг.

35. Бүтээгчид (Makers):
• Тэд уламжлалт гэр бүлийн хүрээнд амьдарч,
аливаа ажилд эв дүйтэй болдог ч түүнээс
гадуур юу болж байгааг өчүүхэн төдий л
сонирхдог байна.
• Тэд шинэ санаа, томоохон ажил хэргийн
бизнес зэрэгт сэжиглэнгүй ханддаг. Засгийн
газрын рх мэдэл, хүчин чадлаар бахархдаг
боловч засгийн газар хувь хүний эрхэнд
халдахад дургүйцдэг. Тэд материаллаг зүйлээс
илүүтэйгээр үр ашигтай, ажил болохуйц
зүйлийг зорилгоо болгодог.

36. Хоцрогсод (Survivors):
• Тэд маш нарийн, найдвартай, аюулгүй дээд
зэргийн тохь тухтай гэр бүлийн амьдралыг
чухалчилдаг. Тэд маш хянамгай, хашир
хэрэглэгчид. Тэд ихэнх бүтээгдэхүүн
үйлчилгээнд даруухан байдлаар ханддаг.
Гэхдээ тэд дуртай брендийн бараагаа худалдан
авч чадахуйц мөнгөтэй бол үнэнч хэрэглэгчид
болж чаддаг.

37. Áîñòîíû çºâëºõ ìàòðèö

38. • Òóõàéí ñàëáàðûí áîëîìæòîé íü õàðüöóóëàõàä
áàéãóóëëàãà áà ò¿¿íèé бүтээгдэхүүн ÿìàð
áàéäàëòàé áàéãààã òîäîðõîéëîõ
õÿëáàðøóóëñàí àðãà÷ëàëûã Áîñòîíû çºâëºãºº
ºãºõ á¿ëýã áîëîâñðóóëñàí. Ýíý íü õºðºíãº
îðóóëàëòûí ïîðòôåëü /ÿíç á¿ðèéí õóâèëáàð/-ûã
øèíæëýõýä çàõ çýýëä áàéãóóëëàãà áîëîí
ò¿¿íèé бүтээгдэхүүнèé ýçýëæ áóé áàéð
ñóóðèéã áàéãóóëëàãûí á¿õ ¿éë àæèëëàãààíû
ºñºëòèéã õóðäàöòàé õàðüöóóëñàí õàìààðëûã
òóñãàäàã. ¯¿íèéã Áîñòîíû çºâëºõ ìàòðèö ãýæ
íýðëýäýã.

39. • Олон ñàëáàð íэгжтэй байгууллагын
хувьд зарим нэгж нь зах зээлийн хувь
хэмжээ ихтэй, борлуулалт ºíäºð,
ашиãò ажиллагааны т¿вшин дээг¿¿р
байхад нºãºº нэгж нь ¿йл ажиллагаа
хэвийн биш зардал ихтэй, борлуулалт
муу, алдагдалтай байх жишээтэй
байдаг бºãººд ийм íºõöºлд бизнес
б¿рийг тусад нь ¿нэлж ялгаатай
стратеãè томьёолоход энэ аргыг
хэрэглэдэг.

40. Áîñòîíû çºâëºõ ìàòðèöèéí àðãà íü
áàéãóóëëàãûí ¿éë àæèëëàãààíû îäîîãèéí áà
èðýýä¿éí áàéäëûã çàõ çýýëä ýçëýõ áàéð áà
ºðñºëäºõ ÷àäâàð òàëààñ íü õàðóóëäàã.

41. Өсөлтийн хувийг тооцохдоо:

42. Зах зээлд эзлэх харьцангуй хувь хэмжээг
тодорхойлохдоо
• хамгийн хүчтэй өрсөлдөгчийн зах зээлд эзлэх хувийг
өөрийн зах зээлд эзлэх хувьд харьцуулж тодорхойлно.
Жишээ нь, тухайн компанийн өрсөлдөгч байгууллага
үйлдвэрлэлийн боломжоороо нийт зах зээл дээр 16%-
ийг үйлдвэрлэж хамгийн хүчтэй үйлдвэрлэгч болж
байгаа. Тухайн компани өөрөө борлуулалтаараа нийт
зах зээлийн 35%-ийг эзэлдэг боловч нийт
үйлдвэрлэлийн 26%-ийг үйлдвэрлэж, импортлож
хангадаг гэвэл:
• (Байгууллагын зах зээлд эзлэх хувь)/(Өрсөлдөгчийн
зах зээлд эзлэх хувь)=26/16=1.625. Эндээс 62,5%

43. Ìàòðèö íü байгууллагын бүтээгдэхүүний
¿íäñýí äºðâºí áàéäëûã ¿ç¿¿ëíý. ¯¿íä:
1. Хөрөнгө оруулалт: ªíäºð ºðñºëäºõ
÷àäâàðòàé бүтээгдэхүүн, ¿éë÷èëãýý íü
çàõ çýýëä õóðäàí ºñºõ “îä” áàéäàë. Энэ нь
бүтээгдэхүүний амьдралын мºчлºгийн
хºгжиж буй ¿е тул уг б¿тээгдэх¿¿ний зах
зээлийн ºсºлт их боловч бизнест
тэрг¿¿лэхэд их хэмжээний мºí㺠хэрэгтэй.
Гэвч ºðñºëäºõ чадâар, зах зээлийн
боломжийг ашиглах ¿¿днээс ихэвчлэн
ºргºжилтийí ñòðàòåãè сонгодог.

44. 2. Мөнгөний хүүдий: Бүтээгдэхүүн,
үéë÷èëãýý ºíäºð ºðñºëäºõ èðýýä¿éòýé,
çàõ çýýëä õàíàñàí áàéð ñóóðüòàé,
÷àíàðòàé á¿òýýãäýõ¿¿íèé ýõ ¿¿ñâýð
áîëñîí “ñààëèéí ¿íýý” áàéäàë. Энд зах
зээлийн ºñºëò бага учир их хºðºíãº
оруулалт, мºí㺠зарах шаардлагаã¿й.
Тэрээр бүтээгдэхүүний амьдралын
мºчлºгийн хуâьд бие г¿йцсэн байх тул
ºñºлт хязгаарлàãäñàí байна. Тиймээс
тогтворжилтын стратеги сонгож, с¿¿гэй
¿нээг саана.

45. 3. Мөнгөн урсгал: ªðñºëäºõ ÷àäâàð ñàéíã¿é
áîëîâ÷ çàõ çýýëä èðýýä¿éòýé “àñóóëòûí
òýìäýã” áàéäàë. Энд өíäºр ºñºëòòэй, зах
зээлийн хувь багатай. Нохойг бодвол
бизнесийн ºñºëт сайтай. ªºä нь татахад
туршлагын муруйгаар зардлын бууралт,
зах зээлийн манлайлал бий болгоход
шинээр зах зээлд нэвтрэхтэй ижил
хэмжээний асар их õºðºí㺠шаардлагатай.
Гэхдээ нарийвчèлан тооцож ¿нэлбэл хоёр
хувилбар гардаг. Энэ нь гол зах зээлийн
хувийг эзэлж буй нºхцºлд т¿ргэн ºргºж¿¿лж
од болгох эсвэл болих хоёр юм

46. 4. Стратегийн баримтлал: Çàõ çýýëä
ýçëýõ õóâü áîëîí ºðñºëäºõ ÷àäâàð íü ñóë
“íîõîé” áàéäàë. Энд өñºлт бага, зах
зээлийн хэмжээ бага, ашиг муу тул
амьдрахад ìºí㺠хэрэгтэй. Гэтэл
бүтээгдэхүүний амьдралын мºчлºгийн
хуâьд биологийн хугаöаа дуусч байгаа
тул бууралтûí ñòðàòåãè сонгогдоно.

47. Ìàòðèöûí õ¿ðýýíä áàéõ ñòðàòåãèéí
õóâèëáàðóóä íü:

48. 1. ªñºëò áà çàõ çýýëèéí ýçëýõ õóâü íü èõñýõ
õàíäëàãà – “àñóóëòûí òýìäýã”-ýýñ “îä”
áàéäàë ðóó ýðãýæ áîëçîøã¿é.
2. Çàõ çýýëèéí ýçëýõ õóâü íü õàäãàëàãäàõ
áàéäàë – “ñààëèéí ¿íýý” ãýæ íýðëýãäýõ
ñòðàòåãèéí áàéäàëä áàéãóóëëàãûí ¿éë
àæèëëàãàà áà ñàíõ¿¿ãèéí òîãòâîðòîé
áàéäëûã ºñãºõ áîëîìæòîé áàéíà.
3. “Óðãàöàà õóðààõ” – áîãèíî õóãàöààíä çàõ
çýýëä ýçëýõ õóâü õàìãèéí äýýä áîëîìæèä
õ¿ðýõ áà öààøäàà ýíý õóâü íü
õÿçãààðëàãäàíà. “Ñààëèéí ¿íýý” áàéäàëä
îðîõ áºãººä èðýýä¿éä õÿçãààðëàãäàõ
“àñóóëòûí òýìäýã” áóþó “íîõîé” áàéäàëä
îðæ áîëçîøã¿é.

49. • Бүтээгдэхүүн íü õÿçãààðëàãäàæ, ººðèéí îäîîãèéí
áàéäëààñ òàòãàëçàæ бүтээгдэхүүний ººð àðãàä
øèëæèõ ÷èãëýëèéã áàðèõ õàíäëàãà. ¯¿íèéã
“íîõîé” áà “àñóóëòûí òýìäýã” ñòðàòåãè ãýæ
íýðëýõ áà ýíý íü ººð÷ëºõººñ ººð àðãàã¿é
íàéäâàðã¿é áàéäàë þì.

50. Ìàòðèöûí çàãâàðûí ¿íýëãýý íü:
• Äàâóó òàë:
– Çàãâàðûã àøèãëàñíààð áàéãóóëëàãûí äîòîðõè
àæëûí íýãæ¿¿ä, òýð÷ëýí òýäíèé óðò õóãàöààíû
çîðèëãûí õàðèëöàà õîëáîîã ñóäëàí ãàðãàíà.
– Çàãâàð íü áàéãóóëëàãûí буүтээгдэхүүний ÿíç
á¿ðèéí øàòàí äàõü ¿éë÷èëãýýíèé øèíæèëãýýíèé
çîõèöóóëàëòûí ¿íäýñ áîëæ ºãíº.
– Áàéãóóëëàãûí ¿éë àæèëëàãààã îéëãîõ ¿íäýñ áîëæ
ºãíº.
• Ñóë òàë:
– Áàéãóóëëàãûí ¿éë÷èëãýýíèé ïðîöåññûã òýð á¿ð
¿íýí çºâ ¿íýëýæ ÷àäàõã¿é
– ªñºëòèéí òºëºº ç¿òãýæ, á¿òýýãäýõ¿¿í,
¿éë÷èëãýýã ýð¿¿ëæ¿¿ëýõ àñóóäëûã
îðõèãäóóëàõ òàëòàé.

51. Женерал электрик матриц

52. Энэ нь олон х¿чин з¿йлт багцийн матриц бºгººд
бизнесийн ºсºлтийн зэргийг салбарын ирээдүйтэй
байдал (¿йлдвэрлэл буюу зах зээлийн хºгжил),
бизнесийн чадамж (бизнесийн давуу тал) гэсэн хоёр
параметрээр харьцуулж гаргасан матриц юм.

53. • Салбарын ирээдүйтэй байдал нь нөөц
боломж, үйл ажиллагаа явуулж буй зах
зээлийн хэмжээ, зах зээлийн асалтийн
хурдац, салбарын ашигт ажиллагаа,
өрсөлдөөн, технологийн ашиглалтаар
илэрхийлэгдэх ба бизнесийн чадамж нь
зах зээлийн хувь хэмжээ, шинэ
бүтээгдэхүүн, брэнд бүтээгдэхүүний
онцлог, борлуулалтын хэмжээ, үнээр
өрсөлдөх чадвар, байршил,
бүтээгдэхүүний чанар, хэрэглэгчдийг таньж
мэдсэн байдлаар тодорхойлогдоно.

54. • Хувийн жинг тооцохдоо салбарын ирээдүйтэй байдалд
нөлөөлөх хүчин зүйлсийн нийт нөлөөллийг 1 гэж үзээд
түүнийгээ хүчин зүйлүүдэд нөлөөллийн зэргээр нь
хуваарилан ноогдуулна. Оноог тооцохдоо хүчин зүйл тус
бүрийг 1-5 оноогоор үнэлүүлнэ. Үнэлгээг гаргахдаа
хувийн жинг оноогоор үржүүлэн тооцно.

57. • Энэ матрицийн зүүн дээд, баруун доод,
төвийн хэсгүүд нь бүх үзүүлэлтээр
хүчтэй, сул, дунд зэргийн байрлал юм.
Үзүүлэлтийн зэргээр нь бүтээгдэхүүнийг
тохирох нүдэнд байрлуулаад оновчтой
стратегийг нь томьёолдог. Бостоны
матриц зөвхөн нэг нэг үзүүлэлтүүдийг
авч үзсэнийг энд багц үзүүлэлт болгон
авч үзсэн тул энэ аргыг түүний
өргөжүүлсэн хувилбар гэж нэрлэдэг.

58. • Бизнесийн нэгжийн хэсэг буюу зүүн
дээд өнцөгт (гурвалжинд) хөрөнгө
оруулалт хийх ба өсөлтийг дэмжих
стратеги баримтлага. Диагнал хэсэг
буюу стратегийн бизнесийн нэгжийн үед
сонголт ба гарцын стратеги баримтлана.
Харин компаний бизнесийн нэгжийн
хэсэг буюу баруун доод (гурвалжинд)
хэсэгт зогсоох ба бууралтын стратеги
баримтлана

59. АНХААРАЛ ТАВЬСАНД
БАЯРЛАЛАА