2. Çevre; insanların ve diğer canlıların (hayvanların ve
bitkilerin) yaşamları boyunca ilişkilerini sürdürdükleri ve
karşılıklı olarak etkileşim içinde bulundukları
fiziki, biyolojik, sosyal, ekonomik ve kültürel ortamdır.

3. ● Fiziksel Faktörler
● Biyolojik Faktörler

4. ● Canlıların yaşam alanlarının tahrip etmekte,
● Doğal ormanların yok etmekte,
● Aşırı avlanarak, üreme çağındaki genç
hayvanların avlayarak ve av yasaklarına
uymayarak hayvanların sayısının azalmasına
neden olmakta,
● Yerlere çöp atarak veya çöp doğru şekilde
depolamayarak toprağın kirletmekte,
● Su kaynaklarını kirletmekte,
●Havanın kirleterek ve ozon tabakasına zarar
vermektedir.

5. ● Toprak Kirliliği ● Hava Kirliliği
● Su Kirliliği

6. Artan nüfus, artan tüketim ihtiyaçları, hızlı ve çabuk
tüketim alışkanlıkları nedeniyle dünyamızda doğal
alanlar (ormanlar, çayırlar, makilikler, sulak
alanlar, denizler, göller, akarsular, vs.) son yüzyılda
belirgin ölçülerde zarar görmekte, azalmakta ve yok
olmaktadır.

7. Av yasaklarına uymayarak, aşırı avlanmak ve üreme
çağındaki genç hayvanların avlanmak nedeniyle birçok
hayvan türünün sayısı azalmakta veya bu türler yok
olmaktadır.

8. Çevre kirliliği, doğal yaşam alanlarının daralması, aşırı
avlanma gibi nedenlerden dolayı bitki ve hayvan
türlerinin sayısı ciddi şekilde azalmaktadır.

9. Doğa koruma, bugün çevre korumanın vazgeçilmez bir
bölümü durumundadır.
Doğa Korumadan; “İnsanlar, hayvanlar ve bitkiler için
yaşamın temeli olarak doğanın sürekli korunmasını ve
iyileştirilmesini kapsayan bütün önlemler ile doğanın her
türlü zararlı etkilerden, tahriplerden veya yok
edilmesinden korunması anlaşılır.”

10. ● Doğa Korumadaki Amaç Nedir ve Niçin
Kullanılmalıdır?
Yaban hayatı da kendi içerisinde
kuralları olan dinamik bir yaşam
birliğidir. Bu yaşam birliğinde
flora ve faunanın(bitki ve
hayvan) birbirleri ile olan
rekabetleri veya daha doğrusu
mücadeleleri doğal dengeyi
oluşturmaktadır. Bu doğal
dengeyi bozan ve haksız
rekabeti yaratan ise insan
faktörüdür. Bu nedenle yaban
hayatı yönetiminde insan
müdahalesinin en aza
indirgenmesi ve faydalanmanın
hasat yaklaşımı ile planlanması
gerekmektedir.

11. ● Korunan Alan Nedir?
Yurdumuzda 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu’nda 4
adet koruma statüsü bulunmaktadır. Bunlar ;
● Milli Park
● Tabiat Parkı
● Tabiat Anıtı
● Tabiatı Koruma Alanı

12. ● Koruma Yöntemleri
● Yerinde Koruma
(In-situ Koruma)
● Tüpte Koruma
(In-vitro Koruma)
● Gurbette (Sılada) Koruma
(Ex-situ Koruma)

13. ● Yerinde Koruma
Türlerin, kendi
ekosistemlerinde
korunmaları, yaşamlarını
sürdürebilmek için doğal
çevreye bağımlı olduklarını
kabul eden bir yaklaşımdır.
Milli Parklar, Tabiatı Koruma
Alanları, Tabiat
Parkları, Yaban Hayatı
Geliştirme Sahaları, Özel
Çevre Koruma
Bölgeleri, Doğal Sitler, Doğal
Varlıklar, Gen Koruma ve
Yönetim alanları (GEKYA) gibi
in-situ programları
yürütülmektedir.

14. ● Gurbette (Sılada) Koruma
Gen kaynaklarının doğal habitatları dışında korunması
durumudur.

15. ● Tüpte Koruma
Gurbette (sılada) koruma
yöntemi altında yer alır.
Herhangi bir genetik
kaynağın bulunduğu
yerden farklı bir yerde
korunmasıdır.
Hayvan genetik kaynakları
biyolojik çeşitliliğin bir
parçasını oluşturmaktadır.
Genetik kaynaklar
gelecekte çok önemli
sosyal ve ekonomik
fonksiyonlara sahip
olabilecekleri için geleceğin
sigortaları olarak
değerlendirilmektedir.

16. ● Bitkilerde Koruma
Bölgede yetişen bitki türlerinin koruma altına
alınması, endemik türlerin tohum rezervinin
oluşturulması bitki koruma yapılması gereken
faaliyetlerden birkaçıdır.

17. ● Hayvanlarda Koruma
Hayvanlarda korumada da bitkilerde olduğu gibi yerinde
koruma yöntemi ile doğal yaşamı dışında koruma yöntemi ön
plana çıkmaktadır. Amaç yine doğa ve çevrenin korunmasıdır.
Hayvanları koruma da izlenecek yol, bitki koruma ile örtüşse
de çeşitli farklılıkları vardır.

18. ● Hayvanlarda Koruma

19. ● Hayvanat Bahçelerinin Doğa Faaliyetleri
● Soyu tükenme tehlikesi altındaki hayvan ve bitki
türlerini doğal alanı dışında koruma yöntemiyle
direkt muhafaza eden ve soy devamlılığını sağlar.
●Botanik parkında, bitkilerin
üretimi, dikimi, budanması, tanıtımı, hastalıkları ve
tedavi şekilleri hakkında gerekli çalışmalar
yapmaktadır.
● Hayvanlara doğadaki yaşam şartlarını sağlayan
barınakları tasarlayarak, beslenme, sosyal ve
besinsel zenginleştirme, sağlık konularında yeterli
programları oluşturup uygulamaktadır.
● Bünyesindeki hayvan hastanesi, karantina ve
üretim merkezinde, hayvan hastalıkları ve
tedavileri üzerinde gerekli çalışmalarda
bulunmaktadır. Bu yönüyle Türkiye’nin tek
hayvanat bahçesidir.

20. ● Hayvanat Bahçelerinin Doğa Faaliyetleri
● Bütün bu çalışma ve elde edilen bilgileri, hazırladıkları
kitap, broşür, katalog, internet sitesi, internet paylaşım
siteleri vasıtasıyla halk hizmetine sunmaktadır.

21. Sizler Doğayı ve Türleri Korumak İçin,
Şimdiden Başlayarak Neler Yapabilirsiniz?
● Doğada pikniğe gidin, etrafı inceleyin ve
inceletin, doğanın sesini duymaya çalışın. Ama piknik
yaparken çöplerinizin hepsini toplayın ve doğaya zarar
verilmesine müsaade etmeyin.
● Hayvanat bahçeleri ve botanik bahçeleri
gezin, eğlenirken öğrenmeye de gayret edin.
● Doğa ve çevre koruma, biyolojik çeşitliliğin
Önemi, nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin
korunması konularında okulda, internette, parkımız gibi
yerlerde bilginizi arttırın ve önce en yakınlarınızla, tüm
çevrenizle bunları paylaşın.
● Sadece evinizi değil, okulunuzu, tüm çevreyi temiz
tutun, kirletenleri uyarın.

22. ● Sizler Doğayı ve Türleri Korumak İçin,
Şimdiden Başlayarak Neler Yapabilirsiniz?
● Doğa Koruma ile ilgili
faaliyet gösteren dernek
ve vakıflara üye
olun, İzcilik Kulüplerine
katılın, siz de aktif doğa
korumacı olun.
● Doğa koruma, nesli tükenme tehlikesi altında olan
türleri koruma ile ilgili bağış kampanyalarına katkıda
bulunun, ailenizi ve arkadaşlarınızı da bu konuda
örgütleyin.
● Tüketiminizi azaltın.