การบริหารจัดการข้อมูลข่าวสารเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการปฏิบัติงาน ในโครงการ “สัปดาห์เทคโนโลยีสารสนเทศสำนักราชเลขาธิการ” ครั้งที่ 3 หัวข้อ "การบริหารข้อมูลข่าวสารยุคใหม่ : มาตรฐานเอกสารดิจิทัล" ณ สำนักราชเลขาธิการ ในวันที่ 12 มิถุนายน 2556

1. บุญเลิศ อรุณพิบูลย์
ศตพล ยศกรกุล
ฝ่ ายบริการความรู้ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
สานักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.)

2. ข ้อมูล ข่าวสาร
 ข ้อเท็จจริง หรือสิ่งที่ถือหรือ
ยอมรับว่าเป็นข ้อเท็จจริง
 ข ้อความที่มีการส่ง/รับเพื่อ
สื่อสารให ้รู้เรื่องกัน
สิ่งที่สื่อความหมายให ้รู้เรื่องราวข ้อเท็จจริง ข ้อมูลหรือสิ่งใดๆ
ไม่ว่าการสื่อความหมายนั้น จะทาได ้โดยสภาพของสิ่งนั้นเองหรือ
โดยผ่านวิธีการใดๆ และไม่ว่าจะได ้จัดทาไว ้ในรูปของเอกสาร แฟ้ม รายงาน
หนังสือ แผนผัง แผนที่ ภาพวาด ภาพถ่ายฟิล์ม การบันทึกภาพหรือเสียง
การบันทึกโดยเครื่องคอมพิวเตอร์หรือวิธีอื่นใดที่ทาให ้สิ่งที่บันทึกไว ้ปรากฏได ้

3. ข ้อมูลข่าวสารที่อยู่ในความครอบครองหรือควบคุมดูแลของ
หน่วยงานของรัฐ ไม่ว่าจะเป็นข ้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับ
การดาเนินงานของรัฐหรือข ้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับเอกชน
http://www.oic.go.th/

4.  กระทรวงมหาดไทย
◦ ประเภทงบรายจ่าย
◦ แนวทางปฏิบัติเกี่ยวกับการต่อสู้คดีของผู้ว่าราชการจังหวัด
◦ การมอบอานาจปฏิบัติหน้าที่แทนปลัดกระทรวงมหาดไทย
◦ โครงการปลูกต ้นไม ้ถวายแม่ของแผ่นดินในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระ
ชนมพรรษา 80 พรรษา “1 หมู่บ ้าน 1 ชุมชน 80 ต ้น 80 พรรษา”
 ธนาคารแห่งประเทศไทย
◦ โครงสร ้างและการจัดองค์กรในการดาเนินงาน
◦ อัตราดอกเบี้ยประจาวันของธนาคารพาณิชย์
◦ ภาระผูกพันในภายหน้าของธนาคารพาณิชย์ทั้งระบบ
◦ สถิติเกี่ยวกับฐานะและการดาเนินงานของบริษัทเงินทุน
◦ วันหยุดทาการของสถาบันการเงิน

5. Traditional Format
 สิ่งพิมพ์
 ภาพถ่าย
 แผนที่
 วัตถุต่างๆ
Born-Digital Format
 เอกสารที่สร ้างด ้วยโปรแกรม
คอมพิวเตอร์
◦ Microsoft Office
◦ Adobe PhotoShop
 เอกสารที่ส่งออก (Export)
หรือแปลง (Convert) จาก
ต ้นฉบับดิจิทัล
◦ PDF
 ภาพถ่ายจากกล ้องถ่ายภาพ
ดิจิทัล
 สื่อมัลติมีเดีย
 Social Media

6.  ICT
 ภาพลักษณ์องค์กร
 ระเบียบสานักนายกรัฐมนตรี ว่าด ้วยงานสารบรรณ
 พระราชบัญญัติข ้อมูลข่าวสาร
 พระราชบัญญัติการกระทาความผิดทางคอมพิวเตอร์
 พระราชบัญญัติลิขสิทธิ์
 ร่างพระราชบัญญัติคุ้มครองข ้อมูลส่วนบุคคล
 ระเบียบ ข ้อบังคับ ขององค์กร

7. เสียเวลาปรับแต่งโห!! สร ้างสารบัญ
เสียเวลาจัง
ฟอนต์ Error
เปิดแล ้ว
ฟอร์แมตเสีย
เปิดไม่ได ้นะ
คนละ version
ค ้นหายากมาก
ที่เก็บกระจาย
ข ้อกาหนดมีการ
ปรับเปลี่ยนตอบรับ
เทคโนโลยีอุบัติใหม่ ภาพลักษณ์องค์กร
การบริหารองค์กร
ยุคใหม่
จาไม่ได ้แล ้วใช ้
ขนาดอักษรเท่าไร

8. เอกสาร
แยกกันเก็บ ไม่เป็นระบบ
จัดเข ้าแฟ้มเอกสาร
จัดเก็บ เข ้าระบบจัดเก็บ
เก็บเข ้าตู้เอกสาร
Drive / Folder / Sub-Folder
Directory

9. • ใช ้ชื่อที่ประกอบด ้วยตัวอักษร a – z, 0 – 9 มี
ความหมายถึงเนื้อหาของเอกสารที่จัดเก็บ
 ห ้ามใช ้ภาษาไทย
• อักขระพิเศษ คือเครื่องหมาย hyphen -
 หลีกเลี่ยงการเคาะเว ้นวรรค และ/หรืออักขระ
พิเศษอื่นๆ
• กรณีตั้งชื่อแฟ้มเอกสาร ให ้นาหน้าด ้วยตัวเลข
วันที่สร ้าง/แก ้ไข/เผยแพร่เอกสาร ในรูปแบบ
yyyymmdd (โดย yyyy คือปี ค.ศ.)

11. • ผู้ใช ้งานจานวนมาก ยังไม่คุ้นเคยกับเครื่องหมาย
underscore
• สร ้างความเข ้าใจผิด ความเข ้าใจที่คลาดเคลื่อน
ได ้ง่าย

12. • ในวันเดียวกันหากมีการแก ้ไขเอกสารหลายครั้ง
ให ้ระบุตัวเลขรุ่นของการแก ้ไขต่อท ้าย เช่น
 20130612-digital-standard-1.doc
 20130612-digital-standard-2.doc
• หากมีการแก ้ไขเอกสารในวันถัดไป ให ้กาหนด
ชื่อแฟ้มเอกสารใหม่โดยใช ้วันที่ที่แก ้ไข
 20130613-digital-standard.doc

15. ทุกคนที่ใช ้
อินเทอร์เน็ตได ้
สามารถสร ้าง
ช่องทางเผยแพร่
ข่าวสารได ้สะดวก
ผ่าน Facebook

17. เคยทราบกันไหมครับ “รูปภาพ” จากกล ้องถ่ายภาพ “ฝังข ้อมูลพิกัด”
ตาแหน่งทางภูมิศาสตร์ และนาไปแสดงบนแผนที่สาธารณะฉบับออนไลน์ได ้ง่าย
--- Google Map ---

18. EXIF
 เมทาดาทาที่มาพร ้อมกับรูป
ถ่าย
 บันทึกด ้วยซอฟต์แวร์ที่มา
พร ้อมกับกล ้องถ่ายภาพ
ดิจิทัล
◦ Taken Date
◦ Make
◦ Manufacturer
IPTC
 เมทาดาทาที่ผู้ใช ้ช่างภาพ
ผู้สร ้างสรรค์ สามารถบันทึก
เพิ่มเติมได ้
◦ Caption/Title
◦ Description
◦ Keyword
◦ Category
◦ Right

19.  ภาพจากกล ้องถ่ายภาพดิจิทัลรุ่นใหม่ๆ จะฝังค่าพิกัด
Geo Tag ไว ้ใน EXIF Metadata ซึ่งต ้องใช ้โปรแกรม
เฉพาะดึงค่ามาแสดงผล
 geotag-0.062.jar ตรวจสอบและแสดงผล Geo Tag
ดาวน์โหลดได ้ที่
http://sourceforge.net/projects/geotag
 ตรวจสอบและแสดงผล Geo Tag แบบ Online
http://www.geoimgr.com

24. ภาพตัวอย่างความสามารถการดึง IPTC
Metadata ของภาพด ้วย Flickr.com

25. Descriptive Metadata

26. สืบค ้นต่อด ้วย
Administrative Metadata

28.  ตั้งค่าวันที่/เวลาของกล ้องถ่ายภาพดิจิทัลให ้ตรงกับเวลาจริง
(เทียบกับเวลามาตรฐาน)
 กาหนดคุณภาพของการถ่ายภาพ/บันทึกภาพให ้สูง
 ระบุข ้อมูลเกี่ยวกับผู้ถ่ายภาพ และอื่นๆ ตามค่าควบคุม (Config)
ของกล ้องถ่ายภาพดิจิทัลแต่ละรุ่น
 เก็บภาพคุณภาพสูงไว ้เป็นระบบ
 ภาพที่นามาใช ้งานหรือเผยแพร่ ควรระบุ IPTC ให ้เหมาะสมก่อน
เผยแพร่ หรือบางกรณีหากจาเป็นต ้องเผยแพร่ภาพนั้นๆ ควรใช ้
โปรแกรมเฉพาะ “ลบ EXIF/IPTC” ออกเสียก่อน
 ปรับขนาดภาพให ้มีขนาดที่เหมาะสมก่อนเผยแพร่

29. www.wolframalpha.com/facebook

31.  สัญลักษณ์ (Symbols)
 เครื่องหมาย (Sign System)
 สี
 ชื่อหน่วยงาน
 เสื้อที่มีการสกรีนเสื้อ
 บรรจุภัณฑ์ (Packages)
 แผ่นพับ (Brochures)
 โปสเตอร์ (Posters)
 แผนที่ (Maps)
 ป้ายโฆษณา (Billboards)
 การประชาสัมพันธ์
(Promotions)
 หัวจดหมาย (Letter Heads)
 หนังสือพิมพ์ (Newspapers)

33. ฟอร์แมตของแฟ้มภาพ Logo
JPG
GIF
GIF – transparent
PNG
PNG – transparent

35.  โลโก ้
 สีประจาองค์กร
 เทมเพลต

36.  โลโก ้
 เทมเพลตต่างๆ
 KKU font

37.  สีม่วงดอกรัก
 CMYK
 RGB
 Web Code

38. Blue 100C 60 M 0Y 6K
Red 0C 91M 87Y 0K
Yellow 0C 0M 100Y 0K

40. Internet อินเตอร์เน็ต อินเตอร์เน็ท อินเทอร์เน็ต
Digital ดิจิทอล ดิจิตอล ดิจิทัล
Web เว็ป เวป เว็บ
Site ไซต์ ไซท์
การใช ้งานคอมพิวเตอร์ ( Computer ) มีความสาคัญสูง
มากขึ้นอย่างเห็นได ้ชัด ยิ่งมีกระแสอินเทอร์เน็ต( Internet
) ยิ่งทาให ้การทางาน และกระบวนการต่าง ๆ จาเป็นต ้องเร่ง
ปรับรูปแบบเพื่อให ้งานต่างๆ เป็นไปอย่างเหมาะสม

41.  ฟอนต์แห่งชาติ
 การพิมพ์หนังสือราชการด ้วยโปรแกรมการพิมพ์
คอมพิวเตอร์
 การใช ้ตัวเลขไทย
“งานสารบรรณ” หมายความว่า งานที่เกี่ยวกับการบริหารงานเอกสารเริ่ม
ตั้งแต่การจัดทา การรับ การส่ง การเก็บรักษา การยืมจนถึงการทาลาย

42. รายละเอียดประกาศ http://www.opm.go.th/opminter/itcenter/officialletter.htm

43.  ตั้งค่ามาตราหน่วยวัดของ Word, Writer เป็น
เซนติเมตร (cm)
 รู้จักกับคาสั่งกาหนดค่า Line Spacing เป็น Single
 รู้จักกับคาสั่งกาหนดค่า Paragraph Spacing ในส่วน
Before (Above) เป็น 6pt หรือ 12pt
 รู้จักกับคาสั่งตั้งระยะกั้นหน้า (First Line Indent)
เท่ากับ 2.5 เซนติเมตร
เพื่ออำนวยควำมสะดวกในกำรพิมพ์บันทึกภำยใน สวทช. และจดหมำยออก
งำนระบบสำรสนเทศเพื่อกำรจัดกำร ศว. ได้พัฒนำระบบช่วยเหลือออนไลน์
Easy Memo

45. ฟอนต์ที่ถูกต ้อง กระบวนการที่ถูกต ้อง
 TH SarabunPSK
 TH SarabunNew
 TH Sarabun IT๙
 TH SarabunPSK ๙
 การตั้ง Default Font
 การฝังฟอนต์
(Embedded Font)

46.  ระยะห่างระหว่างบรรทัดเป็น 1 เท่า หรือ Single คือ ???
 ระยะห่างระหว่างพารากราฟ 1 Enter + Before 6pt คือ ???

47.  เอกสารจาก Microsoft Office Word/PowerPoint
สร ้างเอกสารแบบ Style
กาหนด Metadata
บันทึกเอกสารแบบฝังฟอนต์
ส่งออกเป็น PDF/A

49.  Copy มาโดยไม่ได ้ขออนุญาต
 Copy มาโดยไม่ได ้ขออนุญาต แต่เผยแพร่ในชื่อตนเองและใส่
สัญญาอนุญาตรูปแบบใหม่
 เผยแพร่อย่างไร ไม่ให ้ถูกละเมิดลิขสิทธิ์
 มีเนื้อหาอยากเผยแพร่ และอยากแสดง “สิทธิ์” ให ้ทุกคนเห็น
อย่างชัดเจน
สงวนลิขสิทธิ์
Copyright (c)
CreativeCommons
(cc)
สมบัติสาธารณะ
Public Domain (pd)

50.  แหล่งข ้อมูลที่น่าเชื่อถือ
 การใช ้ข ้อมูล .. ข ้อความ ภาพ สื่อ อย่างเหมาะสม
 ประเภทของลิขสิทธิ์ ณ วันนี้
 Copyright
 CreativeCommons
 Public Domain
 การให ้เครดิตผู้สร ้างสรรค์

51.  กฎหมายกาหนดข ้อยกเว ้นการละเมิดลิขสิทธิ์เพื่อ
ประโยชน์ในการเรียนการสอนได ้ตามสมควร
 การกระทาดังกล่าวจะต ้องอยู่ภายใต ้กฎเกณฑ์ของ
การใช ้สิทธิที่เป็นธรรม 2 ประการ
◦ ต ้องไม่ขัดต่อการแสวงหาประโยชน์จากงานอันมี
ลิขสิทธิ์ตามปกติของเจ ้าของลิขสิทธิ์
◦ ต ้องไม่กระทบกระเทือนถึงสิทธิอันชอบด ้วยกฎหมายของ
เจ ้าของลิขสิทธิ์เกินสมควร

55. From: YouTube no_reply@youtube.com
Date: December 28, 2011 18:32:52 GMT+07:00
To: xxxx@gmail.com
Subject: Information about your video “ปปปปปปป“
Dear xxxx,
Your video, ปปปปปปปป, may have content that is owned or licensed by
[Merlin] Ninja Tune Ltd.
No action is required on your part; however, if you are interested in
learning how this affects your video, please visit the Content ID
Matches section of your account for more information.
Sincerely,
-The YouTube Team
-© 2011 YouTube, LLC
901 Cherry Ave, San Bruno, CA 94066

57.  คุณรู้จัก ... Thai Encoding แล ้วหรือยัง
 ANSI, TIS-620, Windows-874, UTF-8

58.  Quick Response Code
 2D Barcode
 - Stores more data than

59. Photo of Iron Man 2 with QR Code: Courtesy of Marvel Comics

63.  มาตรฐาน และข ้อกาหนด
เป็น “ประเด็นสาคัญ”
 ปัญหา “ภาษา”
 ทรัพย์สินทางปัญญา
 การหมั่นตรวจสอบ และ
ร่วมกันตรวจสอบ

64. http://www.thailibrary.in.th
http://www.stks.or.th/wiki
 ศตพล ยศกรกุล
 satapon@nstda.or.th
 firstpimm@gmail.com
 http://www.facebook.com/firstsatapon
 http://slideshare.net/firstpimm