1. MUNDUA
1918-1939
HITLER
GAITZAREN INPERIOA

2. ZER GERTATU ZEN ALEMANIAN? ZERK EGIN ZUEN
POSIBLE HITLER? HAUXE DA IKASGAI HONEN
HELBURUA. HORRETARAKO SAIATUKO GARA
AZTERTZEN MUNDUAREN BILAKAERA,
EKONOMIKOA ZEIN POLITIKOA, 1918-1939
BITARTEAN ETA BEREZIKI IKUSIKO DUGU URTE
HORIETAKO BILAKAERA ALEMANIAN PELIKULA
BATEN BITARTEZ, “HITLER: GAITZAREN INPERIOA”

3. GERREN ARTEKOA
1918: Versalleseko Ituna
1918-24: Gerraren osteko krisialdia
1923-29: Susperraldi ekonomikoa
1929-33: 29ko krak-a
1933-39: Demokrazia versus faszismoa
1939-45: Munduko II Gerra

4. Bakea
Europako mapa berria:
1.Inperioak desagertzen dira.
2.Balkanetan Yugoslavia nagusitzen da.
3.Frantziak 1870ean galdutako lurraldeak
berreskuratzen ditu.
4.Sobietar Batasunaren inguruan estatu-tapoiak
sortzen dira.
5.Italiak ez du Balkanetan agindutako lurraldeak
eskuratzen.
6.Alemanian bitan banandu zen (Dantzing
korridorea)
Kalte materialak:
1.Batez ere frantzian eta Belgikan
2.Ekonomiek galera handiak (BPGren %30ª bataz
beste)
3.Ekonomiak birmoldatu behar ziren (Gerra-
ekonomia batetik kontsumo ekonomia batera)
4.Gerran parte hartu zuten estatuek zor handiak
metatu zituzten gerra finantziatu ahal izateko.
Giza-kalteak
(Ikus koadroa)

7. DIKTAT
ALEMANIA ETA BAKE-ITUNA
1.Alemaniak amore eman zuen Wilson Presidenteak
proposatu zituen 14 puntuak aplikatu behar zirelakoan.
2.Gerraren porrota Kaiserren abdikazioa ekarri zuen.
Une honetan bi prozesu aktibatu egin ziren. Batetik,
SPD eta Zentrum alderdiek Weimarren asanblada
konstituziogilea sustatu zuten eta, aldi berean,
aliatuekin negoziatzen hasi ziren. Bestetik, egoera
nahasiaz baliatuz, KPD (Espartakistak) altxatu ziren
boltxebikeen adibideari jarraituz.
3.Bake-negoziaketak berehala bestelako egoera
planteatuko zuen. Wilsonen jarrera bakezalea bazteruz,
Frantziak eta Belgikak Alemania zigortzeko asmoa argi
eta garbi adierazi zuten. Alemania erruduna zen.
4.Weimarreko alderdiek presa handia zuten. Bakea
onartu behar zuten iraultza komunistari aurre egin
zezaten.
5.Versalleseko ituna onartzeak traizio-mitoa ekarri
zuen. Gerra ez zuten militarrek galdu, politikariek baizik.

8. ALEMANIA ETA
BAKE-ITUNA
1. Alemania gerraren erruduntzat jo
zuen.
2. Alemaniak kalte-ordainak ordaindu
behar zituen.
3. Alemaniak armada izateko
eskubidea galdu zuen.
4. Alemaniak itsas-armada galdu
zuen.
5. Alemaniak kolonia guztiak galdu
zituen.
6. Alemania bi zatitan banatuta gelditu
zen (Dantzing korridorea)
7. Sarre eskualdea Frantziaren
eskutan gelditu zen 15 urte bitartez.
8. Renania desmilitarizaturik gelditu
zen.
9. Alemaniari Austriarekin batzeko
aukera debekatu zioten.

9. GERRAONDOKOA

10. 1918-1924
Krisialdi ekonomikoa:
Desmobilizazioa eta langabezia
Ekonomia birmoldatu (Gerra-
ekonomiatik kontsumo
ekonomiarako trantsizioa)
Industrien eta azpiegituren
berreraiketa
Txanponen debaluazioa
dolarraren aurrean
Inflazioa
Zorrak

11. Debaluazioa
Ekonomia berpizteko, Europako
ekonomiek esportazioetara jo
behar izan zuten, barne
eskaera oso ahula baitzen.
Produktuak kanpoan lehiakorrak
izateko, Estatuek beren
txanponak debaluatu zituzten
dolarrarekiko. Horrek ekarri zuen
inflazioa eta, Alemaniaren
kasuan, hiperinflazioa.
Ingalaterrak libra sendoa
mantendu zuen bere Inperioa
berriro ere merkatu bezala
erabili zuelako.

12. Zorrak
Gerra bukatuta, estatuek
gerran metatutako zorra
kitatzeari ekin zioten. Frantziak
eta Ingalaterrak oso zor handia
zuten EE.BBekiko. Ordainketak
egiteko Alemaniak ordaindu
behar zizkien kalte-ordainekin
kontatzen zuten. Horregatik
izugarrizko presio egin zuten
Alemaniaren gainetik, kalte
ordainak ordain zitzan.
Alemania egungo
400.000.000.000 $ pagatu
behar zituen.

13. 1918-1924
Bi gertakizunek berpizte
ekonomikoa sendotu zuten eta
nazioarteko giro politikoa
baretu zuten:
• Dawes Plana
• Locarnoko Ituna
Hazkundeak 1929 arte iraundu
zuen. (“20 zoriontsuak”)

14. Dawes-Plana
Dawesen plana bitartez,
Alemaniak bere zorra
birnegoziatu zuen.
Ordaindu behar zuen
kopurua gutxitu zen eta
epeak luzatu. Ordainketei
aurre egiteko Alemaniak
kredituak jasoko zituen
EE.BBetatik. Frantziak eta
Ingalaterrak kalte ordainak
jasoko zituzten eta diru
horrekin EE.BBei bere
zorrak kitatuko zituzten.
Kapital-fluxu honek estatu
hauen errekuperazio
ekonomikoa bultzatu zuen.

15. LOCARNO
Kalte-ordainen auzia
bideratuta, Frantzia eta
Alemania bildu ziren Suitzako
Locarno herrian haien arteko
harremanak normaltzeko
asmoz. Frantziak Rhur Arroa
laga zuen. Alemaniak bere
konpromisoak betetzeko
asmoa berretsi zuen. Bi
estatuek gerra berri bati ukatu
zioten eta Alemania Nazioen
Elkartea onartua izan zen.
Nazioarteko giroa lasaitu egin
zen. Bazirudien Munduari
aukera berri bat ematen
zitzaiola. “20 urte zoriontsuak”
hasiak ziren Europan ere.

16. GERRAONDOKOA
EE.BB.ak
EUROPA
ALEMANIA

17. 1918-24 POLITIKA
EE.BB.
• Eskuineko gobernuak.
• Krisialdia berehala gainditu:
– Errepresioa
– Sacco eta Vanzetti
• Munduko potentzia
• Europako
errekuperazioaren motorra
(Kredituak, inbertsoak,
inportazioak)
• Puritanismoa:
– WASP
– Inmigration Act
– Lege Lehorra
(Gansterismoa)

18. 1918-24 Europa
Europan ere eskuineko gobernuak nagusitu
ziren urteotan. Krisialdia gehiago luzatu
zen eta gobernu ezberdinek
komunismoaren bultzada eutsi behar izan
zuten errepresioa erabiliz. Frantzian eta
Ingalaterran erregimen liberala indartuta
atera zen. Italian eta Espainian berriz,
demokraziak porrot egin zuen eta horren
ordez erregimen diktatorialak garatu ziren.

19. Italia
1. Gerra irabazi eta bakea
galdu (Adriatikoko lurraldeak
Yugoslabiari eman)
2. Krisialdi ekonomikoa
3. Komunismoaren gorakada
4. Alderdi klasikoen ezintasuna
5. Faxismoaren indarra
6. Erromaren gaineko martxa

20. Faxismoaren ezaugarriak
• Antidemokratikoa
• Askatasunik ez
• Antikomunismoa
• Alderdi bakarra
• Liderren gurketa
• Errepresioa
• Hipernazionalismoa
• Propagandaren
garrantzia
• Ekonomia zuzendu

21. ALEMANIA
• Zein izan zen Hitler?
• Nola lortu zuen
Alemaniarren
borontatea
bereganatzea?
• Zer izan zen
nazismoa?

22. PELIKULA HONEN
PELIKULA HONEN
BITARTEZ, HITLERREN
BIOGRAFIA
EZAGUTZEAZ GAIN,
ALEMANIAKO
BILAKAERA POLITIKOA
ERE EZAGUTZEKO
AUKERA IZANGO
DUGU.
BITARTEZ, HITLERREN BIOGRAFIA
EZAGUTZEAZ GAIN,
ALEMANIAKO BILAKAERA
POLITIKOA ERE EZAGUTZEKO
AUKERA IZANGO DUGU.

23. HASIERA

24. Gerratik bueltan, Hitlerrek mugimendu espartakistak
gidatutako iraultza komunista ezagutu zuen.
Komunismoari aurre egiteko, Alemaniak Versallesen
inposatutako baldintzak (diktat) onartu behar izan zituen.

25. Alderdi burgesek , alderdi sozialistaren laguntzarekin, Ernst
Rohm-en asalto-indarrak –SA- (frontetik bueltatu ziren
soldaduaz osaturiko indar paramilitarrak) erabili zituzten
iraultza zapaltzeko. Lider espartakistak eraildak izan ziren eta
mugimendua bukatu egin zen. Weimar Errepublika jaio zen.

27. WEIMAR ERREPUBLIKA
• Liberalek eta Sozialistek
sustengatutako
Errepublika.
• Kontrako indarrak:
– Komunistak
– Ultranazionalistak
• Arazoak:
– Kalte-ordainak
– Hiperinflazioa
– Demokrazia indartu

28. HIPERINFLAZIOA
1922an Alemaniak ezin izan zuen
kalte-ordanei aurre egin. Frantziak
Rhur arroa inbaditu egin zuen
ordainketaren berma gisa. Bertako
langileek, protesta gisa,
erresistentzia pasiboari ekin zioten
gobernuak diruz lagunduta.
Alemaniako Banku Zentralak diru
premia horri asetzeko, dirua
inprimatzeari ekin zion. Urte baten
buruan markoak bere balio guztia
galdu egin zuen. Dolar bat 2 bilioi
marko balio izatera ailegatu zen.
Ertaineko klaseek beren
aurrezkiak galdu zituzten.
Ekonomia kolapsatu egin zen.
Dirua beharrean, truekea nagusitu
zen.
1923ean txanpon berri bat
RENTMARK agertu zen eta
prezioak egonkortu ziren.

30. LEHENDABIZIKO PAUSOAK
Ernst Röhm
SAren buruzagia
Anton Drexler
ALP sortzailea
Ernst Hanfstaengl Hermann Goering

31. 1921ean Hitlerrrek ospe handia lortu zuen
Municheko ultranazionalisten artean.
Berehala eztabaidarik gabeko liderra
bihurtu zen bere alderdian, Alemaniako
Langileen Alderdia (honuz gero, Alemaniako
Langileen Alderdi Nazional Sozialista
NSDAP).
Bere hitzaldiek (Versallesen kontra,
judutarren kontra, komunisten kontra),
ertainetako klaseetan eta aberatsen artean
arrakasta handia izan zuten.
Bitartean, Alemania krisialdi ekonomiko
sakon batetan erori zen. Inflazioa gero eta
altuagoa zen. Langabeziak etengabe gora
egiten zuen.
Ekimenarako unea ailegatu zen. Mussolinik
Italian egin zuen bezala, Naziak estatu-
golpe bat prestatzen hasi ziren.
Garagardoaren Pucht-a

32. Garagardoaren Pucht-a
General Erich
Ludendorff
Rudolf Hess Gustav Von Kahr

33. Putschekoak epaiketan
Putschean 16 hildakoen oroigarria Landberg Gaztelua, Hitlerren gartzela

34. Mein Kampf
Gartzelan Hitlerrek “Mein Kampf” idatzi
zuen. Bertan bere politikaren oinarriak
finkatu zituen: Arraza ariaren nagusitasuna,
judutarren kontrako teoriak, homosexualen
kontrakoak, atzeratuen kontrakoak, bizi-
espazioa, pangermanismoa, gobernu
indartsu baten beharra, Versallesen
ukazioa, indarkeriaren defentsa… Ez
gaitezen engaina. Dena zegoen idatzita
liburu horretan.

35. EPAIKETA

36. GARTZELAN

37. 1924-29
URTE ZORIONTSUAK

38. 20 zoriontsuak
EE.BB.ak Munduko potentzia
nagusiena bilakatu zen. Fordismoa
zabaldu zen. (Muntai-katea, soldata
altuak, kontsumoa). Saltzeko teknika
berriak nagusitu ziren (Epekakoak,
katalogoak, kredituak…). Aisaldiak
garrantzi handia hartu zuen
estraineko aldiz (Kabaretak, zinema,
bidaiak, irratia, musika…) Gerraren
sufrikarioak oso atzean gelditu ziren.
Hazkunde ekonomikoak bizi-poza
ekarri zuen eta poztasun txoro hori
Europara ere ailegatu zen. Moda,
telefonoa, kotxea, zinea, irratia,
bidaiak, , charleston, festak.
Kontsumo-gizartea hedatu egin zen.

39. 20 zoriontsuak
Alemanian Dawes-Planaren
eta Lokarno Itunaren
ondorioak nabaritzen hasi
ziren. Ekonomia egonkortu
zen. EE.BBetatik ailegatzen
ziren kredituek, kalte-
ordainak ordaintzeaz gain,
hazkunde ekonomikoa ere
bultzatu zuten. Politika
mailan sistemaren aurkako
partiduek eragina galdu
zuten. Oparotasuna Frantzia
eta Ingalaterrara ere ailegatu
zen. American Way of Life
hedatu zen kontinente
zaharrean.

40. ALEMANIA 1925-29
Hazkunde ekonomikoak nazien eta
komunisten atzerakada ekarri zuen.
Aldiz, Weimar Errepublika sustatzen
zuten alderdiak sendotu egin ziren.
Hitler, gartzelatik aterata, erbestera
joan zen, ez baitzuen mitinak
emateko baimenik. Obersalzberg-n
(Baviera), Hitlerrek alderdia
berregituratzen du. SA-k baztertu
eta sortu berria ziren SS-ak bere
goardia pertsonala bihurtzen ditu.
Alemanian zehar alderdiaren
fakzioak sortzen ditu, bai eta
Txekoslobakian, Dantzing, Sarre eta
Renanian ere. 1926 alderdiaren
erabateko kontrola eskuratzen du.
Hitlerrek gobernua indarrez
eskuratzeko aukera baztertu zuen.
Une honetatik aurrera bere helburua
hauteskundeak irabaztea bihurtu
zen.

41. NSDAParen EMAITZAK
HAUTESKUNDEETAN

42. Otto Strasser Joseph Goebbels Hitler eta Geli Hitler eta Eva Braun
EVA
BILAKAERA

43. 1929-1933
Depresio Handia

44. 29.eko krisialdia
Bukaera bat
eta
Hasiera bat
Zoriontasun eta oparotasunaren azpian, bestelako errealitatea
mamitzen hasita zegoen.

45. Krisiaren zergatiak
1.- Gainekoizpena:
Teknika berriek ekoizpena
handitu zuten, gehienbat
nekazaritzan eta kontsumo-
ondasunetan. Nahiz eta
kontsumo handia izan, eskaerak
ez zuen eskaintza osatzen.
Gainera, Europako ekonomiak
ere ez zeuden nahiko garatua
EE.BBetako soberakinak
xurgatzeko.
Ondorioak:
Produktuak metatzen hasi ziren
enpresetako biltegietan
Prezioek behera jo zuten eta
etekinek ere

46. KRISIAREN ZERGATIAK:
ESPEKULAZIOA
1926tik aurrera New Yorkeko
burtsak kreditu eta
inbertsioen hiperhazkundea
bizitu zuen.
Akzioek etengabe egiten
zuten gora, bai eta akzioen
eskaera ere.
Enpresek balantzeak
koadratzen zituzten burtsan
izandako etekinekin, ez
berezko jarduera
ekonomikoarekin. Gero eta
handiagoa zen alde hori.
Gainera enpresa askok eta
askok kredituak eskatu
zituzten etekin horiek
handitzeko.

47. ESPEKULAZIOA (II)
Partikularrek beren
aurrezkiak erabili zituzten
akzioak erosteko, bai eta
kredituetan sartu ere.
Bankuak joku honen
partaide ezinbestekoak
izan ziren. Beraiek oso
erraz ematen zituzten
kredituak eta askotan
akzioak berak ziren
kredituen berma.
Bankuek akzioak erosi
zituzten bere fondoekin.

48. KRISIA:
KRACK
Ekonomia errealarekiko distantzia
gero eta handiagoa zen. Lortzen
ziren etekinak ez zuten zerikusirik
ekoizpen-ekonomiarekin baizik eta
espekulazioarekin.
1929ko irailaren 29an akzioen
balioa jeisten hasi zenean, muntai
osoa erori egin zen. Ibertsoreen
artean izua zabaldu zen. Milioka
eta milioika azkio salgai jarri ziren
eta akzioen balioa hondoratu zen.
Bankuak, enpresak, partikularrak…
Epe labur batetan krisia zabaldu
zen sektore guztietara.
Langabeziak inoiz lortu zuen maila
gorenera jo zuen.
Depresio Handia hasi zen

49. 29.eko KRISIA ETA
EGUNGO KRISIA:
ESPAÑISTAN
Egungo krisia ez da
berria. 1929ean suertatu
zenarekin antza handia
dauka egungoarekin.
Bestela ikusi bideoa

51. HEDAPENA
EE.BB.etan sorturiko krisia
berehala zabaldu zen
Europara.
EE.BB.en eskaera murriztu
zen
EE.BB.en kredituak
desagertu ziren eta
inberturiko kapitalak
aberriratu.
Europako estatuen
ekonomia berreraikitzeko
beharrezkoak ziren
inbertsio eta kapitalak
desagertu ziren
Dawes-Planaren ondorioz
sustatutako finantziazio-
sistema erori egin zen.
Alemania izan zen krisiaren
inpaktua gehien sentitu
zuena eta honekin batera
Frantzia, gerraren ordainak
zirela-eta.

52. ALEMANIA
Alemanian ameriketako
kredituen eta eskaeraren
desagerpenak produkzioa
geldiarazi zuen. Kapitalek ihes
egin zuten. Monetak balioa galdu
zuen eta inflazioak gora egin
zuen nabarmen berriro ere.
Langabeziak ere eten gabe egin
zuen gora.
Krisialdi ekonomikoak etsipena
berpiztu zuen. Irteera
erradikalenak indartu ziren eta
indartu ahala Weimar
Errepublika ahulduz joan zen.
Hitlerren ordua ailegatu zen.
1929-1932

53. Alemania gerra ondorengo urteetako egoerara
bueltatu zen bapatean. Garai hartako
frustrazioak berpiztu ziren. Hitlerrek jakin zuen
frustrazio korronte hori bereganatzen. Bere
mezu, propaganda eta diskurtsoetan, Alemaniak
galdutako harrotasuna eta ilusioa eskeintzen
zituen. Alemaniak galdutako nagusitasuna
berreskuratu behar zuen. Hauxe zen Hitlerrek
agindu zuena. Eta mugimendua zabalduz joan
zen, izurrite bat zabaltzen den bezala.

54. CABARET
BOB FOSSEK ZUZENDUTAKO
FILMA
NAZISMOAREN GARAPENA
SALATZEN ZUEN
MUSIKAL OSPETSUA

55. Krisiak bere islada izan zuen jaioberria zen arte berri batean: zineman.
EE.BB.etan Charlot-ek antiheroiaren papera bete zuen.
Charlot debiera ser un hombre duro, escarmentado por la vida y es, sin embargo, un
ingenuo. Pudiera ser un resentido, pero es generoso. Pudiera ser un pícaro y es, ante
todo y sobre todo, un caballero. Recordaremos que en la más apurada situación nunca
pierde la compostura. Si un coche lo derriba, no le dará importancia. Lo importante es
mantener la dignidad. Con ademán imperturbable se levantará del suelo, recogerá el
bastón, limpiará su bombín, se arreglará cuidadosamente y con premura el nudo de su
corbata, se frotará las mangas una vez y otra vez como si la limpieza de la ropa le
redimiese de la rotura de algún hueso, mirará con displicencia a su alrededor y volverá a
reanudar su paseo como si nada hubiese sucedido.
Alemanian, berriz, espresionismoak ematen zuen etorri behar ziren urte ilunak
iragarri egiten zituela

56. KRISIALDIARI AURRE
EGITEKO POLITIKAK
ESTATUAREN PAPERA:
NEW DEAL
FASZISMOA

57. KEYNES
Krisialdiari aurre egiteko irtenbide bakarra eskaria
sustatzea da.
Ekimen pribatua hori egiteko gai ez bada, Estatuak
eskaria gehigarri bat sortu behar du:
1.Lan Publikoetan (azpiegituretan) inbertituz, ekimen
pribatuarentzako pizgarri bezala (porlana, burdina,
osagaiak) eta horrela lanpostuak sortu langabeziari
aurre egiteko.
2.Moneta zirkulazioa gehituz kontrolpeko inflazioa
sortarazteko.
3.Soldatak igoz kontsumoa sustatzeko
4.Langabetuei gutxieneko errenta bermatuz
5.Enpresei kredituak eskuratzeko erraztasunak emanez
6.Roosevelten New Deal politikaren sortzailea

58. New Deal
• 1932tik aurrera Roosevelt
lehendakariak krisialditik
ateratzeko diseinatutako politika.
• Ardatzak:
– Dolarren debaluazioa
esportazioak indartzeko
– Kredituak emateko
erraztasunak eman
ekoizpenean inbertitzeko.
– Lan publikoetan Estatuaren
inbertsiaok indartu.
– Soldata minimoa ezarri
– Bankuen gainetiko kontrola
zorroztu
• Ondorioak:
– Ekoizpena eta kontsumoa
handitu ziren baina ez espero
bezainbeste.
– Langabezia murriztu zen
baina jarraitu zuen altua
izaten.
– Ekimen pribatuak ez zion
babesik eman New Deal-i

59. EUROPA
INGALATERRA
SESB
FAXISMOA

60. Irteera klasikoak: Ingalaterra
• Liberalismo klasikoaren neurriak:
– Kredituen murrizketa
– Soldaten jeitsiera
– Monetaren balioa mantendu.
– Protekzionismoa
• Ondorioak:
– Eskaera gehiago murriztu zen eta, honen ondorioz,
jarduera ekonomikoa ere.
– Soldata baxuek ez zuten kontratazioa bultzatu.
– Krisialdiaren sintomak areagotu egin ziren

61. Sobietar Batasuna
STALIN
• Kulto pertsonala
• Alderdiaren erabateko
nagusitasuna
• Botere banaketa
desagertu
• Izuaren politika:
– Kulak desagertarazi
– Garbiketa stalinista:
• Purgak
• Gulags

62. 3 milioi hildako

63. STALIN
• Estatuak ekonomia zuzentzen zuen.
• Bost urtetako planak
• Hazkunde Ekonomikoa
• Kulturaren gaineko kontrola
• Zentsura
• Propaganda
KRISIA
1. Ekonomia espekulatzailea garatu ez
zenez, 29ko krackak ez zuen eraginik
izan SESBko ekonomian.
2. Europako langile
mugimenduarentzako
kapitalismoarekiko komunismoaren
nagusitasuna frogatuta gelditu zen.
3. Krisialdiarekin Komunismoa
indarberriturik atera zen

64. Zentsura

67. Irteera autoritarioa: Faxismoak
• Krisialdiak Europako demokrazien ahulezia agerian utzi
zuen.
• 1939rako Frantzia, Britainia Handia, Benelux,
Txekoslovakia eta Eskandinabian ezik, gainerako
estatuetan erregimen totalitarioak ezarriak ziren.
• Estatu Totalitarioak
– Plan ekonomiko zentralizatuak ekoizpena
areagotzeko.
– Autarkia ekonomikoa
– Armagintza

69. ALEMANIA
HITLERREN ORDUA

70. BOTEREA

71. KRONOLOGIA
• 1933-II- 27: Reichtag erreketa
• 1933-III-1: Komunisten errepresioa
• 1933-III-5: Azken hauteskundeak.
Hitlerrek botoen %44a lortzen du. Bere
egitasmoa burutzeko parlamentuaren
2/3ak behar zituen. Horretarako diputatu
komunista guztiak eta hainbat sozialistak
ere atxilotuak izan ziren.
• 1933-III-21: Lege gaitzailea.
Parlamentuaren onespenarekin Alemania
diktadura bat bihurtzen da.

72. BUKAERA

73. Kronologia
• 1933-IV-1: Judutarren kontrako neurriak hasten
dira
• 1933-V-3/VI 21: Alderdi politiko guztiak disolbatu
egiten dira.
• 1934-VIII-2: Hinderburg hiltzen da. Hitlerrek bere
burua Führer izendatzen du.
• 1934-VII-2: Aizto luzeen gaua: SAk eta beste
opositore batzuk erailak izan ziren.
• 1935-IX: Nurenbergeko legeak. Judutarrek
nazionalitatea galtzen dute.
• 1938-XI-9: “Apurturiko kristalen gaua”
Judutarren erailketa eta sareketa masiboak.
Holokaustoaren hasiera

74. Ardatzak
• Bizi-espazioa
• Versallesen kontrako politika
• Judutarren kontrako politika
• Ekonomiaren susperraldia (Armagintza)
• Errepresio politikoa
• Gizartearen gaineko erabateko kontrola.
(SS eta Gestapo)

75. GERRARAKO BIDEA
1929-1935

76. Gerrarako bidea
• 1931 Mantxuria
(Japoniak bere
politika inperialistari
hasiera ematen dio)
• 1934: Italiak Etiopia
inbaditzen du
• 1936: Espainiako
Gerra Zibila (Italia eta
Alemaniak Frankori
laguntzen diote)

78. Gerrarako bidean
• 1936 Renania armaz hornitu. Ekintza
honek Versallesekiko haustura
suposatzen zuen
• 1938 Anschluss. Alemania eta Austria
bateratu (Versallesen propio debekatua)
• 1938: Municheko Konferentzia: Sudeteak
Alemaniarentzat.
• 1939: Txekoslobakia inbaditu

79. Gerrarako Bidea
• 1936 maiatza: Italiarekiko Ituna
• 1936: AntiKomintern Ituna Japoniarekin
• 1939 abuztua: Germaniar-sobietar Ituna
• 1939 iraila: Alemaniak Polonia inbaditu
GERRAREN HASIERA

80. II MUNDU GERRA
EUROPA
OZEANO BAREA

81. EUROPA

82. OZEANO BAREA

83. GERRAREN ONDORIOAK
ONDORIO DEMOGRAFIKOAK

84. 21.100.000
2.060.000
7.000.000
5.420.000
610.000
410.000
13.500.000
292.000
4.720.000
GUZTIRA: 55.527.000

85. HOLOKAUSTO
• 1944-45 bitartean
naziek “azken
soluzioa” deituriko
juduen exterminio
politikari ekin zioten.
• 6-7 milioi judutar
garbituak izan ziren.
• Dachau, Treblinka,
Auschwitz, Belzec…
ezagunenak dira.

86. Begiratu gizaki honen begiak eta esan ea zer ikusten duzun

87. “GIZAKIOK EZER EZATIK
MISERIAREN GAILURRERAINO
AILEGATU GARA”
A.EINSTEIN

88. GERRAREN ONDORIOAK
ONDORIO
POLITIKOAK

89. GERRA HOTZA
• Gerraren bukaerak ez zuen pakerik ekarri.
Garaipenaren ostean mundua eta,
bereziki Europa, guztiz bateraezinak ziren
bi bloketan banatuta geldituko dira. Alde
batetik bloke kapitalista, EE.BBak buru
duela, eta, bestetik, bloke komunista,
SESB-k zuzenduta. Bi bloke artean
altzairuzko teloi bat altxatu zen W.
Churchilen esanetan. Enfrentamendu
honek datozen berrogei urteko historia
markatuko du.

90. MAPA BERRIA

91. ALEMANIA

92. BERLIN

94. 2. ebaluaketa