1. Οινοπνευματώδη ποτά και άλλα
ροφήματα: θετικές και αρνητικές
επιδράσεις
Φωτεινή Ραζάκου, Msc
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Πτυχ. Φυσικής Αγωγής

2. Τι είναι τα οινοπνευματώδη
ποτά;
 Οινοπνευματώδη (αλκοολούχα) ποτά λέγονται
όλα τα ποτά που περιέχουν αλκοόλ (αιθυλική
αλκοόλη).
 Είναι προϊόντα ζύμωσης των υδατανθράκων
που βρίσκονται σε δημητριακά (κριθάρι, ρύζι)
και φρούτα.
 Κρασί φτιάχνεται από τη ζύμωση του χυμού
του σταφυλιού, ενώ μπίρα από τη ζύμωση του
κριθαριού.
 Επίσης, το σάκε είναι προϊόν ζύμωσης του
ρυζιού

3. Ιστορία του οινοπνεύματος
 Οι Βαβυλώνιοι και οι Αιγύπτιοι ήταν οι πρώτοι που
δημιούργησαν και κατανάλωσαν αλκοολούχα ποτά.
Στην αρχαία Ελλάδα ήταν βασικό στοιχείο διατροφής.
Κατά άλλους, οι Άραβες πρώτοι ανακάλυψαν την
διαδικασία της απόσταξης.
 Οι άνθρωποι στην αρχή έπιναν αλκοολούχα ποτά για
να :
 μην πεινούν,
 μην πίνουν νερό που είχε άσχημη γεύση,
 ξεπεράσουν τις δυσκολίες της ζωής,
 διασκεδάσουν σε ευχάριστες εκδηλώσεις

4. Μεταβολισμός της αλκοόλης
 Όταν το αλκοόλ μπαίνει στον οργανισμό,
απορροφάται στο στομάχι αλλά κατά το
μεγαλύτερο μέρος εισέρχεται στην
κυκλοφορία του αίματος και από εκεί
μεταφέρεται σε όλα τα όργανα του σώματος.
 Όταν το άτομο είναι νηστικό, το οινόπνευμα
απορροφάται πολύ πιο γρήγορα.

5. Μεταβολισμός της αλκοόλης
 Επομένως, ένα άτομο που είναι νηστικό
μεθάει πολύ πιο εύκολα και γρήγορα από
κάποιο που δεν είναι.
 Επιπρόσθετα, οι γυναίκες μεθάνε πιο εύκολα
απ’ ότι οι άνδρες, γιατί έχουν ένα
συγκεκριμένο ένζυμο (δεϋδρογονάση της
ακεταλδεΰδης), που συμμετέχει στο
μεταβολισμό της αλκοόλης, σε μικρότερη
ποσότητα.

6. Ευνοϊκές επιδράσεις
 Τα οινοπνευματώδη ποτά, όπως το κρασί,
περιέχουν αντιοξειδωτικές ουσίες, τις
πολυφαινόλες, που έχουν ευεργετικές
ιδιότητες για τον ανθρώπινο οργανισμό.

7. Ευνοϊκές επιδράσεις
 Μικρή ή μέτρια κατανάλωση αλκοολούχων
ποτών φαίνεται ότι μειώνει τη συχνότητα της
στεφανιαίας νόσου.
 Μειώνει τις θρομβώσεις
 Μειώνει την αρτηριακή πίεση
 Μειώνει την χοληστερόλη
 Βελτιώνει τα λιπίδια στο αίμα

8. Αρνητικές επιδράσεις
 Τα οινοπνευματώδη ποτά δίνουν αρκετές
θερμίδες (7 kcal/gr αλκοόλης ή 5,5 kcal/ml
αλκοολούχου ποτού).
 Η μεγάλη ή χρόνια κατανάλωση αλκοόλ είναι
επικίνδυνη, γιατί :
 1ον περιορίζει την πνευματική διαύγεια και
μειώνει τα αντανακλαστικά του ατόμου,
 2ον οδηγεί σε μη ισορροπημένη διατροφή αφού
αντικαθίστανται θρεπτικά συστατικά,

9. Αρνητικές επιδράσεις
 3ον προκαλεί εξάρτηση και εθισμό,
δηλαδή αλκοολισμό,
 4ον επιφέρει αποδεδειγμένες σοβαρές
ασθένειες όπως: κίρρωση του ήπατος,
ψυχικές διαταραχές, αυτοκτονίες, βίαιη
συμπεριφορά και αύξηση της
εγκληματικότητας, διάφορες μορφές
καρκίνου.

10. Αρνητικές επιδράσεις
 5ον οι αρνητικές επιπτώσεις του αλκοόλ
στο συκώτι επιδεινώνονται από το
κάπνισμα που μπορεί να υπάρχει
ταυτόχρονα.
 Το αλκοόλ και το κάπνισμα όταν
συνυπάρχουν σε ένα ασθενή, τότε ο
κίνδυνος για ορισμένους καρκίνους
πολλαπλασιάζεται.

11. Τι λένε οι έρευνες…

12. Τι λένε οι έρευνες…

13. Αρνητικές επιδράσεις
Ο αλκοολισμός καταστρέφει τη σωματική
και πνευματική υγεία, μειώνει τη διάρκεια της
ζωής και καταρρακώνει την ανθρώπινη
αξιοπρέπεια.

14. Συστάσεις για την κατανάλωση
οινοπνεύματος
 Με βάση τα δεδομένα αυτά, συστήνεται σε αυτούς που
δεν άρχισαν ακόμη να πίνουν αλκοολούχα ποτά, να μην
αρχίσουν ποτέ.
 Σε αυτούς που ήδη πίνουν συστήνεται να πίνουν με μέτρο.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει έως 14
μονάδες/εβδομάδα για τις γυναίκες και μέχρι 21 για τους
άνδρες.
 Μια μονάδα ισοδυναμεί με:
 355ml μπύρας
 118ml κρασιού
 και από 30 έως 45ml πιο δυνατών αλκοολούχων ποτών

15. Άλλα ροφήματα
 Ο καφές και το τσάι είναι φυτικά προϊόντα που έχουν
διεγερτικές ιδιότητες, καταναλώνονται για να τονώσουν και
να «ξυπνήσουν».
 Όμως, η κατανάλωσή τους έχει και μια κοινωνική διάσταση
επικοινωνίας, συντροφικότητας, έκθεσης απόψεων,
χαλάρωσης κλπ.
 Πάντως, τα παραπάνω προϊόντα περιέχουν αντιοξειδωτικές
ουσίες, αλλά και συστατικά που δημιουργούν εθισμό.
 Η υπερβολική ποσότητα καφέ (πάνω από 2 φλιτζάνια την
ημέρα) μπορεί να είναι επιβλαβής για το νευρικό σύστημα
και να προκαλέσει μειωμένη απορρόφηση ασβεστίου και
σιδήρου.

16. Επιδράσεις της καφεΐνης
 Η καφεΐνη είναι μια χημική ουσία που τη βρίσκουμε σε όλα
τα πιθανά είδη καφέ, σε αλκοολούχα ποτά, σε αναψυκτικά
και στη σοκολάτα.
 Η καφεΐνη επηρεάζει τον εγκέφαλο με δύο κυρίως τρόπους:
 Εμποδίζει την αδενοσίνη να δράσει. Η αδενοσίνη είναι μια
ουσία που παράγεται στον εγκέφαλο, επιδρά σε διάφορα
όργανα του σώματος και προκαλεί νύστα, όταν
κουραζόμαστε. Η καφεΐνη την εμποδίζει να δράσει και έτσι
μας κρατά ξύπνιους περισσότερη ώρα.
 Παράλληλα αυξάνει μια άλλη ουσία στον εγκέφαλο, την
ντοπαμίνη, η οποία μας κάνει να νιώθουμε καλά και είναι
αυτή που προκαλεί εθισμό.

17. Επιδράσεις της καφεΐνης
 Μικρή αύξηση της πίεσης και του παλμού.
 Καθυστερεί την έναρξη του ύπνου, γι΄ αυτό ένας καφές ή
ένα αναψυκτικό δεν είναι καθόλου καλή ιδέα αφού οδηγεί
σε αϋπνία.
 Μπορεί να προκαλέσει γαστρίτιδα, πάθηση του στομάχου,
αφού δρα σ’ αυτό με αρνητικό τρόπο.
 Αυξάνει την δράση της ασπιρίνης και κάποιων άλλων
φαρμάκων, γι' αυτό άλλωστε χρησιμοποιείται σε κάποια
φάρμακα.
 Προκαλεί αυξημένη παραγωγή ούρων. Για τα παιδιά η
καφεΐνη δεν συστήνεται καθόλου, ούτε σε καφέ αλλά ούτε
και σε αναψυκτικά λόγω του ότι προκαλεί υπερδιέγερση,
δυσκολία στο να αποκοιμηθούν, όπως επίσης μείωση της
πρόσληψης ασβεστίου από τον οργανισμό.