SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  8
   Бодлогын өгүүлбэрийг анхааралтай уншиж ойлгох
   Бодлогын өгүүлбэрт өгөгдсөн нөхцөлүүдийг бичих
      өгсөн нь бодолт

       олох нь
   Бодлогыг бодлогын нөхцөлд өгөгдсөн олох зүйлийн
    үндсэн томъѐог бичих
   Шууд орлуулага хийж бодож болох эсхийг ажиглах
   Шууд бодож болохгүй тохиолдолд тухайн
    хэмжигдэхүүнийг олох арга замыг хайх
   Бодолтыг аль болохоор хялбар аргыг сонгож авч хийх
    эрэмэлзэх
   Нэгжийг хураах зөв хариу нэгж гаргах тал дээр анхаарах
- хурд (м/с)
s - зам (м)
t - хугацаа (с)
a - хурдатгал (м/с2)
- эцсийн хурд (м/с)
 -эхний хурд (м/с)
  0
h - биеийн өндөр
F - хүч (H=кг м/с2)
P - биеийн импульс (кгм/с =Hс)
g =9,81м/с2 - чөлөөт уналтын хурдатгал
К - уян харимхайн коэффициент (H/м)
μ - үрэлтийн коэффициент
E - энерги (Ж=кгм2/с2)
Х- дифермацийн хэмжээ
s
                 жигд хөдөлгөөний хурд
    t
     0          хурдатгал
a
      2
  at             эхний хурдгүй хурдсах
    at2            хөдөлгөөний зам ба хурд
s
     2
  0  at
                   эхний хурдтай хурдсах хөдөлгөөний
           аt 2
                   зам ба хурд
s   0t 
            2
  0  at        удаашрах хөдөлгөөний
           аt 2    зам ба хурд
s   0t 
            2
  gt
                   эхний хурдгүй чөлөөт уналтын
     gt 2
h                 өндөр ба хурд
       2
  0  gt
                   эхний хурдтай чөлөөт уналтын
               2
          gt       өндөр ба хурд
h  0t 
           2
  0  gt      эгц дээш шидэгсэн
           gt2   Биеийн хурд ба
h   0t 
            2    өндөр
F  ma           Ньютоны 2-р хууль
F  mg           Хүндийн хүч
F   КХ         Уян харимхайн хүч
F  тg          Үрэлтийн хүч
P  m           Биеийн импульс
En  mgh         Потенциал энерги
     m 2
Eк              Кинетик энерги
      2
          m 2   Механик энерги
E  m gh
           2
3200кг масстай машин хөдөлж эхэлснээс хойш 15с дараа
9м/с хурдтай болжээ. Түүнд үйлчлэх хүч ба хүчний үүсгэх хурдатгал
  энэ хугацаанд явсан замыг тус тус ол.
  өгсөн нь                     бодолт
 m = 3200кг         F  ma
 υ0 = 0
 υ = 9м/с                  0       9м / с  0
                    a                           0.6 м / с 2
 t = 15с                   t            15с

  олох нь           F  ma  3200  0,6 м / с2  1920H
                                 кг
   F =?
   a=?
   s=?                 at2   0.6 м / с 2  225 2
                                              с
                    s                           67.5 м
                        2             2
1. Машины спидометр хөдөлгөөн эхэлснээс 25с-ийн дараа 36км/ц
   заав. Хурдатгалыг нь ол.
2. Дархны алх дөшин дээр цохих үед 8м/с хурдтай. Алх 200м/с2
   хурдатгалтайгаар хөдөлсөн бол цохилт хичнээн хугацаанд
   үргэжилсэн бэ?
3. Автомашин тоормозлоод хурдаа 4с-д 45км/ц –аас 9км/ц хүртэл
   бууруулжээ. Хурдатгалыг нь ол.
4. Биеийн хөдөлгөөн υt = 4t +0,6t2 тэгшитгэлээр тодорхойлогдоно. Уг
   биеийн эхний хурд, хурдатгал, 3с-д шилжих шилжилтийг ол.
5. Цаначин уулын уруу хөдлөөд 72км зайг 12с явжээ. Цаначны
   хурдатгал ба замын эцэс дэх хурдыг ол.
6. Биеийн хөдөлгөөний хурд υt = 5+0,3t тэгшитгэлээр
   тодорхойлогджээ. Уг биеийн шилжилтийн томъѐог бичиж 10с-ийн
   эцэст хурд нь ямар болохыг ол.
7. Машины спидометрийн заалт 72км/ц байснаа 5с-ийн дараа 54км/ц
   болов. Машины хурдатгал ямар байсан бэ? Энэ хугацаанд
   машины явсан замыг ол.
8. 480м өндрөөс чөлөөтэй унаж байгаа бие газрын гадаргууд очих
   үед ямар хурдтай болох вэ?
9. 19,6 м өндрөөс унаж байгаа бие хичнээн хугацааны дараа газрын
   гадаргууд хүрэх вэ?
10.10кг масстай сум бууны 3м урт гол төмрийн дотор жигд хурдсан
   хөдөлж 600м/с хурдтай гарчээ. Суманд үйлчлэгч хүчийг ол.
11.1500т масстай галт тэрэг 3мин-д хурдаа 5м/с-ээс 10м/с хүтэл
   нэмэгдүүлжээ. Хурдатгал үүсгэх хүчийг ол.
12.Хөл бөмбөгчин 700г масстай бөмбөгийг 15м/с хурдтай болтол
   өшиглөжээ. Харилцан үйлчлэл 0,02секунд үргэлжилсэн бол
   бөмбөгийг ямар хүчээр өшиглөсөн бэ?
13.20кг масстай тайван байсан биед 60H хүч үйлчилжээ. Хөдөлгөөн
   эхэлснээс хойш 4с-д биеийн явах замыг ол.
14.6м/с хурдтай явж байсан 150кг масстай бие 20с-ийн дараа зогсов.
   Түүнд үйлчлэгч хүчийг ол.
15.Бууны амнаас 865м/с хурдтай гарсан 100г масстай сумны хурд
  2с-ийн дараа 300м/с боло,Бууны суманд учрах эсэргүүцлийн
  хүчний дундаж хэмжээг ол.
16.Пүрш 15H хүчний үйлчлэлээр 4см сунажээ. 20H хүчний
   үйлчлэлээр хичнээн хэмжээгээр сунах вэ?
17.Төмөр гол дээр суулгасан (хүрэл) эргэвчийн үрэлтийн
   коэффициент 0,18. Жийрэг нь 10000H хүчээр шахаж байрласан
   бол үрэлтийн хүчийг ол.

Contenu connexe

Tendances

механик энерги
механик энергимеханик энерги
механик энергиnsuren1
 
гурвалжин ба түүний чанар
гурвалжин ба түүний чанаргурвалжин ба түүний чанар
гурвалжин ба түүний чанарKhishighuu Myanganbuu
 
урлагын үзлгийн хөтөлбөр
урлагын үзлгийн хөтөлбөрурлагын үзлгийн хөтөлбөр
урлагын үзлгийн хөтөлбөрzayaha
 
хэрэглэгдэхүүн 3
хэрэглэгдэхүүн 3хэрэглэгдэхүүн 3
хэрэглэгдэхүүн 3tsewegmed
 
энергийн хувирал
энергийн хувиралэнергийн хувирал
энергийн хувиралulziihappy_0130
 
шингэний даралт
шингэний даралтшингэний даралт
шингэний даралтБаяраа Х.
 
ажил чадал энерги
ажил чадал энергиажил чадал энерги
ажил чадал энергиbulgaa gs
 
багтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгт
багтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгтбагтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгт
багтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгтKhishighuu Myanganbuu
 
10 r angi awiyas duunii dolgion duu awia
10 r angi awiyas duunii dolgion duu awia10 r angi awiyas duunii dolgion duu awia
10 r angi awiyas duunii dolgion duu awiaShagaishuu Xoo
 
хөдөлгөөний бодлого
хөдөлгөөний бодлогохөдөлгөөний бодлого
хөдөлгөөний бодлогоBayarmaa Ukhna
 
монгол xэлний зөв бичиx дүрэм
монгол xэлний зөв бичиx дүрэммонгол xэлний зөв бичиx дүрэм
монгол xэлний зөв бичиx дүрэмguest00835cf3
 
заримдаг 9 гийгүүлэгч
заримдаг 9 гийгүүлэгчзаримдаг 9 гийгүүлэгч
заримдаг 9 гийгүүлэгчulzii_od
 

Tendances (20)

механик энерги
механик энергимеханик энерги
механик энерги
 
Lekts8
Lekts8Lekts8
Lekts8
 
гурвалжин ба түүний чанар
гурвалжин ба түүний чанаргурвалжин ба түүний чанар
гурвалжин ба түүний чанар
 
урлагын үзлгийн хөтөлбөр
урлагын үзлгийн хөтөлбөрурлагын үзлгийн хөтөлбөр
урлагын үзлгийн хөтөлбөр
 
хэрэглэгдэхүүн 3
хэрэглэгдэхүүн 3хэрэглэгдэхүүн 3
хэрэглэгдэхүүн 3
 
энергийн хувирал
энергийн хувиралэнергийн хувирал
энергийн хувирал
 
хэлний дүрслэх хэрэглүүр
хэлний дүрслэх хэрэглүүрхэлний дүрслэх хэрэглүүр
хэлний дүрслэх хэрэглүүр
 
семинар2
семинар2семинар2
семинар2
 
PhHS12
PhHS12PhHS12
PhHS12
 
Тууль
Тууль Тууль
Тууль
 
Phys1 lecture
Phys1 lecturePhys1 lecture
Phys1 lecture
 
шингэний даралт
шингэний даралтшингэний даралт
шингэний даралт
 
ажил чадал энерги
ажил чадал энергиажил чадал энерги
ажил чадал энерги
 
багтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгт
багтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгтбагтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгт
багтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгт
 
10 r angi awiyas duunii dolgion duu awia
10 r angi awiyas duunii dolgion duu awia10 r angi awiyas duunii dolgion duu awia
10 r angi awiyas duunii dolgion duu awia
 
хөдөлгөөний бодлого
хөдөлгөөний бодлогохөдөлгөөний бодлого
хөдөлгөөний бодлого
 
Физик ном 2010
Физик ном 2010Физик ном 2010
Физик ном 2010
 
монгол xэлний зөв бичиx дүрэм
монгол xэлний зөв бичиx дүрэммонгол xэлний зөв бичиx дүрэм
монгол xэлний зөв бичиx дүрэм
 
заримдаг 9 гийгүүлэгч
заримдаг 9 гийгүүлэгчзаримдаг 9 гийгүүлэгч
заримдаг 9 гийгүүлэгч
 
Phys1 bie daalt
Phys1 bie daaltPhys1 bie daalt
Phys1 bie daalt
 

En vedette

динамикийн үндсэн ойлголт, хуулиуд
динамикийн үндсэн ойлголт, хуулиуддинамикийн үндсэн ойлголт, хуулиуд
динамикийн үндсэн ойлголт, хуулиудJugii Juldiz
 
тэгшитгэл зохиож өгүүлбэртэй бодлого бодох
тэгшитгэл зохиож өгүүлбэртэй бодлого бодохтэгшитгэл зохиож өгүүлбэртэй бодлого бодох
тэгшитгэл зохиож өгүүлбэртэй бодлого бодохboloroo33
 
5 r angi үзүүлэн амьтдын хөдөлгөөн boloroo
5 r angi үзүүлэн амьтдын хөдөлгөөн boloroo5 r angi үзүүлэн амьтдын хөдөлгөөн boloroo
5 r angi үзүүлэн амьтдын хөдөлгөөн boloroobolorzbayn
 
шинэ хичээл
шинэ хичээлшинэ хичээл
шинэ хичээлotgontuyaaaa
 
механик хөдөлгөөн
механик хөдөлгөөнмеханик хөдөлгөөн
механик хөдөлгөөнLkaanaa Bi
 

En vedette (8)

семинар4
семинар4семинар4
семинар4
 
динамикийн үндсэн ойлголт, хуулиуд
динамикийн үндсэн ойлголт, хуулиуддинамикийн үндсэн ойлголт, хуулиуд
динамикийн үндсэн ойлголт, хуулиуд
 
тэгшитгэл зохиож өгүүлбэртэй бодлого бодох
тэгшитгэл зохиож өгүүлбэртэй бодлого бодохтэгшитгэл зохиож өгүүлбэртэй бодлого бодох
тэгшитгэл зохиож өгүүлбэртэй бодлого бодох
 
5 r angi үзүүлэн амьтдын хөдөлгөөн boloroo
5 r angi үзүүлэн амьтдын хөдөлгөөн boloroo5 r angi үзүүлэн амьтдын хөдөлгөөн boloroo
5 r angi үзүүлэн амьтдын хөдөлгөөн boloroo
 
шинэ хичээл
шинэ хичээлшинэ хичээл
шинэ хичээл
 
Хөдөлгөөн
ХөдөлгөөнХөдөлгөөн
Хөдөлгөөн
 
механик хөдөлгөөн
механик хөдөлгөөнмеханик хөдөлгөөн
механик хөдөлгөөн
 
механик хөдөлгөөн
механик хөдөлгөөнмеханик хөдөлгөөн
механик хөдөлгөөн
 

Plus de ganzorig_od

Íàìòàð õè÷ýýë
Íàìòàð õè÷ýýëÍàìòàð õè÷ýýë
Íàìòàð õè÷ýýëganzorig_od
 
Òàéëáàðëàìæ
ÒàéëáàðëàìæÒàéëáàðëàìæ
Òàéëáàðëàìæganzorig_od
 
Mongol hel 8 цахим хичээл
Mongol hel 8 цахим хичээлMongol hel 8 цахим хичээл
Mongol hel 8 цахим хичээлganzorig_od
 
Mongol hel 8 цахим хичээл
Mongol hel 8 цахим хичээлMongol hel 8 цахим хичээл
Mongol hel 8 цахим хичээлganzorig_od
 
T sahilgaan erchim huchnii uildver ix angi
T sahilgaan erchim huchnii uildver ix angiT sahilgaan erchim huchnii uildver ix angi
T sahilgaan erchim huchnii uildver ix angiganzorig_od
 
бодисын хувирал
бодисын хувиралбодисын хувирал
бодисын хувиралganzorig_od
 
бодисын хувирал
бодисын хувиралбодисын хувирал
бодисын хувиралganzorig_od
 
9 р анги цахим
9 р анги цахим9 р анги цахим
9 р анги цахимganzorig_od
 
бодисын хувирал
бодисын хувиралбодисын хувирал
бодисын хувиралganzorig_od
 
9 р анги цахим
9 р анги цахим9 р анги цахим
9 р анги цахимganzorig_od
 
бодисын төлөв
бодисын төлөвбодисын төлөв
бодисын төлөвganzorig_od
 

Plus de ganzorig_od (12)

Íàìòàð õè÷ýýë
Íàìòàð õè÷ýýëÍàìòàð õè÷ýýë
Íàìòàð õè÷ýýë
 
багш 1
багш 1багш 1
багш 1
 
Òàéëáàðëàìæ
ÒàéëáàðëàìæÒàéëáàðëàìæ
Òàéëáàðëàìæ
 
Mongol hel 8 цахим хичээл
Mongol hel 8 цахим хичээлMongol hel 8 цахим хичээл
Mongol hel 8 цахим хичээл
 
Mongol hel 8 цахим хичээл
Mongol hel 8 цахим хичээлMongol hel 8 цахим хичээл
Mongol hel 8 цахим хичээл
 
T sahilgaan erchim huchnii uildver ix angi
T sahilgaan erchim huchnii uildver ix angiT sahilgaan erchim huchnii uildver ix angi
T sahilgaan erchim huchnii uildver ix angi
 
бодисын хувирал
бодисын хувиралбодисын хувирал
бодисын хувирал
 
бодисын хувирал
бодисын хувиралбодисын хувирал
бодисын хувирал
 
9 р анги цахим
9 р анги цахим9 р анги цахим
9 р анги цахим
 
бодисын хувирал
бодисын хувиралбодисын хувирал
бодисын хувирал
 
9 р анги цахим
9 р анги цахим9 р анги цахим
9 р анги цахим
 
бодисын төлөв
бодисын төлөвбодисын төлөв
бодисын төлөв
 

9 р анги цахим

  • 1.
  • 2. Бодлогын өгүүлбэрийг анхааралтай уншиж ойлгох  Бодлогын өгүүлбэрт өгөгдсөн нөхцөлүүдийг бичих өгсөн нь бодолт олох нь  Бодлогыг бодлогын нөхцөлд өгөгдсөн олох зүйлийн үндсэн томъѐог бичих  Шууд орлуулага хийж бодож болох эсхийг ажиглах  Шууд бодож болохгүй тохиолдолд тухайн хэмжигдэхүүнийг олох арга замыг хайх  Бодолтыг аль болохоор хялбар аргыг сонгож авч хийх эрэмэлзэх  Нэгжийг хураах зөв хариу нэгж гаргах тал дээр анхаарах
  • 3. - хурд (м/с) s - зам (м) t - хугацаа (с) a - хурдатгал (м/с2) - эцсийн хурд (м/с)  -эхний хурд (м/с) 0 h - биеийн өндөр F - хүч (H=кг м/с2) P - биеийн импульс (кгм/с =Hс) g =9,81м/с2 - чөлөөт уналтын хурдатгал К - уян харимхайн коэффициент (H/м) μ - үрэлтийн коэффициент E - энерги (Ж=кгм2/с2) Х- дифермацийн хэмжээ
  • 4. s   жигд хөдөлгөөний хурд t   0 хурдатгал a 2   at эхний хурдгүй хурдсах at2 хөдөлгөөний зам ба хурд s 2   0  at эхний хурдтай хурдсах хөдөлгөөний аt 2 зам ба хурд s   0t  2   0  at удаашрах хөдөлгөөний аt 2 зам ба хурд s   0t  2   gt эхний хурдгүй чөлөөт уналтын gt 2 h өндөр ба хурд 2   0  gt эхний хурдтай чөлөөт уналтын 2 gt өндөр ба хурд h  0t  2
  • 5.   0  gt эгц дээш шидэгсэн gt2 Биеийн хурд ба h   0t  2 өндөр F  ma Ньютоны 2-р хууль F  mg Хүндийн хүч F   КХ Уян харимхайн хүч F  тg Үрэлтийн хүч P  m Биеийн импульс En  mgh Потенциал энерги m 2 Eк  Кинетик энерги 2 m 2 Механик энерги E  m gh 2
  • 6. 3200кг масстай машин хөдөлж эхэлснээс хойш 15с дараа 9м/с хурдтай болжээ. Түүнд үйлчлэх хүч ба хүчний үүсгэх хурдатгал энэ хугацаанд явсан замыг тус тус ол. өгсөн нь бодолт m = 3200кг F  ma υ0 = 0 υ = 9м/с   0 9м / с  0 a   0.6 м / с 2 t = 15с t 15с олох нь F  ma  3200  0,6 м / с2  1920H кг F =? a=? s=? at2 0.6 м / с 2  225 2 с s   67.5 м 2 2
  • 7. 1. Машины спидометр хөдөлгөөн эхэлснээс 25с-ийн дараа 36км/ц заав. Хурдатгалыг нь ол. 2. Дархны алх дөшин дээр цохих үед 8м/с хурдтай. Алх 200м/с2 хурдатгалтайгаар хөдөлсөн бол цохилт хичнээн хугацаанд үргэжилсэн бэ? 3. Автомашин тоормозлоод хурдаа 4с-д 45км/ц –аас 9км/ц хүртэл бууруулжээ. Хурдатгалыг нь ол. 4. Биеийн хөдөлгөөн υt = 4t +0,6t2 тэгшитгэлээр тодорхойлогдоно. Уг биеийн эхний хурд, хурдатгал, 3с-д шилжих шилжилтийг ол. 5. Цаначин уулын уруу хөдлөөд 72км зайг 12с явжээ. Цаначны хурдатгал ба замын эцэс дэх хурдыг ол. 6. Биеийн хөдөлгөөний хурд υt = 5+0,3t тэгшитгэлээр тодорхойлогджээ. Уг биеийн шилжилтийн томъѐог бичиж 10с-ийн эцэст хурд нь ямар болохыг ол. 7. Машины спидометрийн заалт 72км/ц байснаа 5с-ийн дараа 54км/ц болов. Машины хурдатгал ямар байсан бэ? Энэ хугацаанд машины явсан замыг ол. 8. 480м өндрөөс чөлөөтэй унаж байгаа бие газрын гадаргууд очих үед ямар хурдтай болох вэ? 9. 19,6 м өндрөөс унаж байгаа бие хичнээн хугацааны дараа газрын гадаргууд хүрэх вэ?
  • 8. 10.10кг масстай сум бууны 3м урт гол төмрийн дотор жигд хурдсан хөдөлж 600м/с хурдтай гарчээ. Суманд үйлчлэгч хүчийг ол. 11.1500т масстай галт тэрэг 3мин-д хурдаа 5м/с-ээс 10м/с хүтэл нэмэгдүүлжээ. Хурдатгал үүсгэх хүчийг ол. 12.Хөл бөмбөгчин 700г масстай бөмбөгийг 15м/с хурдтай болтол өшиглөжээ. Харилцан үйлчлэл 0,02секунд үргэлжилсэн бол бөмбөгийг ямар хүчээр өшиглөсөн бэ? 13.20кг масстай тайван байсан биед 60H хүч үйлчилжээ. Хөдөлгөөн эхэлснээс хойш 4с-д биеийн явах замыг ол. 14.6м/с хурдтай явж байсан 150кг масстай бие 20с-ийн дараа зогсов. Түүнд үйлчлэгч хүчийг ол. 15.Бууны амнаас 865м/с хурдтай гарсан 100г масстай сумны хурд 2с-ийн дараа 300м/с боло,Бууны суманд учрах эсэргүүцлийн хүчний дундаж хэмжээг ол. 16.Пүрш 15H хүчний үйлчлэлээр 4см сунажээ. 20H хүчний үйлчлэлээр хичнээн хэмжээгээр сунах вэ? 17.Төмөр гол дээр суулгасан (хүрэл) эргэвчийн үрэлтийн коэффициент 0,18. Жийрэг нь 10000H хүчээр шахаж байрласан бол үрэлтийн хүчийг ол.