การแปลบทความวิทยาศาสตร์

1. การแปลบทความวิทยาศาสตร์
ประกอบด้วย 3 ขั้นตอน ดังนี้
1. อ่านข้อความในต้นฉบับให้เข้าใจ
2. ลงมือเขียนเปน็ภาษาไทยทสี่ละสลวย
ภาษาเป็นทางการแนววิชาการ เข้าใจง่าย
และถูกหลักการใช้ภาษาไทยของคนไทย
3. ตรวจสอบว่าแปลได้ถูกต้องหรือไม่

2. หลักการแปลจากภาษาอังกฤษเป็นภาษา
ไทย มีดังนี้
หลักสำาคัญ คือ ไม่แปลคำาต่อคำาและยึด
โครงสร้างภาษาอังกฤษในการแปล ให้
แปลโดยทำาความเข้าใจความหมาย
ของทั้งข้อความ

3. 1. ประโยคที่ขึ้นต้นด้วย It ซึ่งเปน็ประธานไมมี่ความหมาย
เมื่อแปลเปน็ภาษาไทยจะไมแ่ปล It ว่า มัน เชน่
It is hot.
อากาศร้อน
It is a good idea.
ความคิดนี้ดี
It is possible that science is important for our life. เป็นไป
ได้วา่วิทยาศาสตร์มคีวามสำาคัญต่อชวีิตของพวกเรา หรือ
วิทยาศาสตร์อาจมีความสำาคัญต่อชีวิตของพวกเรา

4. 2. ประโยคในรูปแบบ passive (ประธานถูกกระทำา)
เมื่อแปลเป็นภาษาไทยไม่นิยมใชค้ำาว่า ถูก
2.1 ให้ตัด ถูก ออกไป ในประโยคที่มีความหมายไม่เป็น
เชงิบวกหรือเชงิลบ เชน่
It is believed that science is important for our life. เชื่อ
ว่าวิทยาศาสตร์มีความสำาคัญต่อชวีิตของพวกเรา
This instrument was invented in 2000.
เครื่องมือนปี้ระดิษฐ์ขนึ้ในปี 2000
Culture media are composed of water.
อาหารเลี้ยงเชื้อประกอบด้วยนำ้า

5. 2.2 ใช้คำาว่า ได้รับ แทนในกรณีที่ประโยคมีความ
หมายในเชิงบวก ในทางที่น่ายินดี เช่น
Our boss was invited to attend a meeting.
หัวหน้าของพวกเราได้รับเชิญให้เข้าร่วมการประชุม
Our boss was appointed the director of the office.
หัวหน้าของพวกเราได้รับแต่งตั้งเป็นผู้อำานวยการ

6. 2.3 ใช้คำำว่ำ ถูก ในกรณีที่ประโยคมีควำมหมำย
ในเชิงลบ เช่น
Insects were destroyed by insecticides.
แมลงถูกกำำจดัโดยยำฆ่ำแมลง

7. 3. ประโยคบอกกำลเวลำ (tense)
ในต้นฉบับภำษำอังกฤษมีกำรพูดถึงกำล
เวลำที่หลำกหลำย โดยมีกำรใช้ tense
หลำยอย่ำงต่ำงกันไปและมีกำรผันรูปกริยำ
ตำม tense ตำ่งๆ แตเ่มอื่แปลเป็นภำษำไทย
จะไม่มีกำรผันรูปคำำกริยำตำมกำลเวลำ ใช้
กริยำรูปเดียวบอกกำลเวลำทงั้อดีต ปัจจุบนั
และอนำคต แตเ่พอื่ทำำให้ผู้อำ่นเข้ำใจเรื่อง
รำวจะอำศัยบริบทและคำำบอกเวลำ เชน่
กำำลัง จะ เมื่อวำนนี้ พรุ่งนี้ ปทีี่แล้ว เชน่

8. Malee will go to school. มำลีจะไปโรงเรียน
Malee went to school. มำลีไปโรงเรียนมำแล้ว
Malee is sleeping. มำลีกำำลังนอน
Malee was received a letter. มำลีได้รับจดหมำย
When I arrived at airport, the airplane was just
arriving.
เมื่อฉันไปถึงสนำมบิน เครื่องบินกำำลังเพิ่งมำถึง
พอดี

9. 4. ประโยคทมีี่ adjective clause ขยำยคำำนำมหรือ
คำำสรรพนำม
เมอื่แปลเป็นภำษำไทยใช้คำำว่ำ ซึ่ง หรือ ที่ เป็นคำำ
เชื่อมส่วนขยำยกับคำำนำมหรือคำำสรรพนำม เช่น
The school that she always goes to is in the rural
area. โรงเรียนที่เธอไปเป็นประจำำอยู่ในเขต
ชนบท
A person who is nice will have friend.
คนซึ่งใจดีจะมีเพื่อน
The woman who was bitten by a dog was given a
drug. ผู้หญิงที่ถูกหมำกัดได้รับยำ

10. The cinema where I used to go was closed. โรง
หนังที่ฉันเคยไปปิดไปแล้ว
Malee has just sent a new desk, which will be
sold at my shop.
มำลีเพิ่งส่งโต๊ะตัวใหม่ที่จะขำยที่ร้ำนของฉัน

11. 5. ประโยคที่มี compound noun คือ คำำนำมที่
มีส่วนขยำยเป็นคำำนำมด้วยกันอกีคำำหนึ่ง
เมื่อแปลเป็นภำษำไทยจะเริ่มแปลจำกคำำนำม
หลักก่อนแล้วค่อยแปลคำำนำมที่เป็นส่วน
ขยำย เช่น
a cellphone network เครือข่ำยโทรศัพท์มือ
ถือ
a energy generator ตัวสร้ำงพลังงำน
a fuel cell เซลล์เชื้อเพลิง

12. 6. ประโยคทมีี่ compound adjective คือ adjective ซึ่ง
ประกอบด้วยส่วนประกอบสองส่วนแล้วเชื่อมดว้ย
hyphen (-)
เมื่อแปลเป็นภำษำไทยจะเริ่มแปลจำกคำำนำมหลัก
ก่อน แล้วจึงแปล adjective ตัวทอี่ยู่ติดกับคำำนำมนั้น
ต่อจำกนั้นแปล adjective ย้อนกลับมำข้ำงหน้ำ เช่น
long-range space missions คณะเดินทำงไปอวกำศ
ระยะยำว
a Mars-bound vehicle ยำนพำหนะเดินทำงไปดำว
อังคำร
single-celled organisms สิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว

13. 7. ประโยคที่ประกอบด้วยคำำที่มีควำมหมำยได้หลำยอย่ำง
เมื่อแปลเป็นภำษำไทยต้องอ่ำนทั้งประโยคสังเกตบริบท
ให้เข้ำใจเพื่อให้รู้ควำมหมำยที่ถูกตอ้งของคำำนั้น เช่น
The photos of Chiang Mai have not been developed
yet.
รูปถ่ำยของเชียงใหม่ยังไม่ได้เอำไปล้ำงเลย
The girl delivered a lecture on Biology at the
conference.
เด็กผู้หญิงคนนั้นบรรยำยเรื่องชีววิทยำในกำรประชุม

14. 8. ประโยคที่มีคำำกริยำในรูปที่ประกอบด้วยคำำ
กริยำกบั preposition (บุพบท)
เมื่อแปลเป็นภำษำไทยต้องอ่ำนทั้งประโยคสังเกต
บริบทให้เข้ำใจเพื่อให้รู้ควำมหมำยที่ถูกต้องของ
คำำกริยำนนั้ เชน่
I will give up smoking because it causes cancer.
ฉันจะหยุดสูบบุหรี่เพรำะว่ำทำำให้เกิดโรคมะเร็ง
Machines will break down if we don't
maintenance them. เครื่องยนต์จะเสียถ้ำเรำไม่
บำำรุงรักษำ

15. 9. ประโยคที่มีกำรพูดถึงหลำยสงิ่พร้อมกันโดยมี
comma คั่น
เมื่อแปลเปน็ภำษำไทยจะตัด comma ออก ใน
ภำษำไทยไม่มกีำรใช้ comma เช่น
A culture medium is composed of vitamins,
glucose, and amino acids.
อำหำรเลี้ยงเชื้อชนิดหนึ่งประกอบด้วยวิตำมนิ
กลูโคส และกรดอะมิโน

16. 10. ประโยคที่มีชื่อคน ชื่อเรียกสงิ่ของ ชอื่วิทยาศาสตร์
เมื่อแปลเป็นภาษาไทยจะยังคงเขียนเหมือนที่เห็นในภาษาอังกฤษ
เช่น
Rosetta craft will orbit comet Churyumov-Gerasimenko.
ยานอวกาศ Rosetta จะโคจรรอบดาวหาง Churyumov-
Gerasimenko
DNA can be preserved in hot climates if the conditions are
right, say geneticist David Reich.
นักพันธุศาสตร์ David Reich กล่าวว่า ดีเอ็นเอสามารถคงสภาพ
ในอากาศร้อนถา้สภาพแวดล้อมเหมาะสม

17. Homo erectus is a human ancestor.
Homo erectus เป็นบรรพบุรุษหนึ่งของคน

18. 11. ประโยคที่มีสรรพนามแทนประธานของประโยคข้างหน้า
เพื่อเล่าว่าประธานเป็นอย่างไรและประโยคที่มีสรรพนามแทน
คำานามที่กล่าวถึงก่อนหน้า
เมื่อแปลเปน็ภาษาไทยมักละสรรพนามนั้น เชน่
My car is a new car. It runs very fast.
รถของฉนัใหม่ วิ่งเร็ว
Rosetta's final task will be to monitor the continual
disintegration of Churyumov-Gerasimenko as it makes its
closest approach to the sun on 13 August 2015.
งานสุดท้ายของ Rosetta จะเปน็การติดตามการสลายตัวอย่าง
ต่อเนื่องของดาวหาง Churyumov-Gerasimenko ในขณะที่เข้า
ใกล้ดวงอาทิตย์มากที่สุดในวันที่ 13 สิงหาคม 2558

19. 12. ประโยคที่มี article a หรือ the นำาหน้าคำานาม
เมอื่แปลเป็นภาษาไทยจะแปลได้ต่างกัน คำานามที่มี a
นำาหน้าหมายถึงเพิ่งพูดถึงคำานามนั้นเป็นครั้งแรกไม่
จำาเพาะเจาะจง ส่วนคำานามที่มี the นำาหน้าหมายถึงได้
มีการพูดถึงคำานามนั้นไปแล้วและมีการพูดถึงอีกครั้ง
จำาเพาะเจาะจง เช่น
She sold the house.
เธอขายบ้านหลังนนั้ไปแล้ว
She sold a house.
เธอขายบ้านไปหลังหนงึ่

20. 13. ประโยคที่มีคำาที่ไม่แน่ใจในความหมายที่แปล
เมื่อแปลเป็นภาษาไทยให้ใส่คำาในภาษาอังกฤษไว้ข้างๆ ด้วย
เช่น
Developers are keen to incorporate eye-tracking so that the
device can overlay information on top of objects that the
wearer is gazing at.
นักพัฒนากระตือรือร้นที่จะประกอบอุปกรณ์ติดตามตา (eye-tracking)
เข้าไปด้วยเพื่อว่าอุปกรณ์อันนั้นสามารถวางทับ
รายละเอียดบนส่วนบนสุดของวัตถุซึ่งผู้สวมใส่กำาลังจ้องมอง
She hopes to incorporate a sensor into the exoskeleton
เธอหวังที่จะประกอบเครื่องรับรู้ (sensor) เข้าไปในโครงสร้าง
แข็งนอกร่างกายอันนนั้