1. ΟΙΝΟΣ: ΛΟΓΟΣ ΠΟΙΗΤΙΚΟΣ
Από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας δεν υπήρξε περίοδος, που οι ποιητές μας να μη
τραγούδησαν τον οίνο - το θεϊκό δώρο του Διονύσου - ως πηγή χαράς και απόλαυσης,
αντίδοτο στις λύπες και στα φαρμάκια της ζωής. Στα συμπόσια των Ελλήνων των
ιστορικών χρόνων, κληρονομιά των ομηρικών συμποσίων και εκείνων των Λυδών και
της Ιωνίας και συνέχεια των ‘‘ιερών γευμάτων’’, γεννήθηκε η λυρική και ειδικότερα η
συμποσιακή ποίηση. Στους χώρους τέλεσής τους οι αρχαίοι απολάμβαναν τον οίνο και
την απλή χαρά της κοινωνικότητας. Αργότερα, όταν επικράτησε ο Χριστιανισμός, πήρε
αρκετό χρόνο οι ‘‘ληνοβάτες’’ να παύσουν να επικαλούνται το θεό Διόνυσο πατώντας τα
σταφύλια στο πατητήρι. Ο οίνος, καθαγιασμένος από τον Ιησού στον Μυστικό Δείπνο,
από σύμβολο της παλαιάς θρησκείας αποτέλεσε ένα από τα ιερότερα σύμβολα και της
νέας θρησκείας. Κατά τους βυζαντινούς χρόνους ο Βάκχος δεν φιλοξενήθηκε στο
επίσημο Βυζάντιο. Ο κυνηγημένος θεός βρήκε προστασία στην κοινωνία των ταπεινών
και απλών ανθρώπων του μόχθου, στους αιρετικούς και κριτικούς στοχαστές, στους
ακρίτες των συνόρων της ανατολής. Η ευωχία του οίνου τελετουργούνταν στους δικούς
τους χώρους, όπως το βεβαιώνουν τα τραγούδια του ακριτικού κύκλου. Κείμενα του
16ου
και 17ου
αι. μαρτυρούν ότι σε περιοχές του μη τουρκοκρατούμενου ελληνισμού
αρχίζει η επιρροή της αναγεννησιακής λαχτάρας της ζωής και η επανασύνδεση με το
πνεύμα της αρχαίας διονυσιακής λατρείας. Από τα μέσα του 18ου
αι. η ποίηση αρχίζει να
πλέκει εγκώμια στο κρασί και να ζωντανεύει τις στιγμές της ζωής που συνδέονται μαζί
του. Στη βακχική αυτή εμπειρία πρωτοστατούν περιοχές περιορισμένης ελευθερίας και
αστικής ευζωίας, όπως η Βλαχιά και τα Επτάνησα. Στην πορεία θα προστεθούν και οι
περιοχές με τα αρματολίκια. Με το κίνημα του ρομαντισμού και τη γενιά του 1880 το
κρασί και το αμπέλι γίνονται τα σύμβολα της ελληνικής φύσης και της κοινωνικής
ζωής. Η ελληνική κοινωνία και η ελληνική ποίηση θα ανακαλύψουν στο κρασί τον
πρόθυμο συμπαραστάτη για την αποτύπωση των εκδηλώσεων της καθημερινής ζωής
και των συναισθημάτων που τις συνοδεύουν: της χαράς, της αγάπης, της φιλίας, του
αποχωρισμού, της λύπης, της απογοήτευσης, της προσμονής, της εσωτερικής
αναζήτησης, της ανάτασης… Η μικρή αυτή συλλογή στίχων, από ποιήματα που κάνουν
αναφορά στο κρασί και στο αμπέλι, έγινε στο πλαίσιο ερευνητικής εργασίας ομάδας
μαθητών της Β΄ Λυκείου του ΓΕΛ Ελεούσας με θέμα: ‘‘Οι ζύμες του κρασιού και το
μέλλον τους’’. Ο κατάλογος των ποιητών αρχίζει από τον Όμηρο και φτάνει μέχρι τους
τωρινούς. Όλοι τους σπουδαίοι, διεισδυτικοί, ευαίσθητοι, αληθινοί.

2. Τι πιο χαριτωμένη εγώ ζωή δεν ξέρω κι άλλη
παρ’ όταν ο λαός τριγύρω αναγαλλάζη
και στα παλάτια οι εύδειπνοι αράδα καθισμένοι
ακούνε τον τραγουδιστή με τα τραπέζια ομπρός τους,
γεμάτα κρέας και ψωμί κι ο κεραστής σαν παίρνει
απ’ το κροντήρι το κρασί και χύνει στα ποτήρια.
Στον κόσμο τ’ ομορφότερο λογιάζω αυτό πως είναι.
Ομήρου Οδύσσεια
(μετάφραση Αργύρη Εφταλιώτη)
Το δόρυ το ψωμί μού προμηθεύει,
το δόρυ το κρασί το ισμαρικό,
στο δόρυ μου στηρίζομαι και πίνω.
Αρχίλοχος, 7ος
αι. π.Χ.
Πίνε, μέθα, Μελάνιε μαζί μου: τι νομίζεις;
Στο στρόβιλο του Αχέροντα μπαίνοντας, το μεγάλο
το πέρασμα διαβαίνοντας πως τ’ άσπρο φως του ήλιου θα ξαναδείς;
… έξω βοριάς φυσάει, ας πιούμε εμείς
γλυκό κρασί που τους καημούς γιατρεύει.
Αλκαίος, 6ος
αι. π.Χ.
Του βότρυος το νάμα εφεύρεση και εισαγωγή δική του [Διονύσου]
στην κοινωνία των ανθρώπων. Διώχνει τη λύπη από τους ταλαίπωρους
θνητούς, όταν τα σωθικά τους πλημμυρίσει της αμπέλου η ροή
φέρνει τον ύπνο, στη λήθη ρίχνει τις πίκρες της ημέρας,
φάρμακο άλλο για τις δυστυχίες δεν υπάρχει της ζωής.
Θεός είναι ο οίνος και στους θεούς προσφέρεται σπονδή
ώστε αυτός να διασφαλίσει τα αγαθά στους ανθρώπους.
Ευριπίδου Βάκχαι, στ. 277-285
Καλώς ήρτεν ο Χάροντας να φά’ να πιη μιτά μας
να πιη γλυκόποτον κρασίν που πίνουν φουμισμένοι,
να πιη γλυκόποτον κρασίν που πίνουν οι ’γουμένοι
απού το πίνουν ευμενείς και πέφτουν και κοιμούνται
απού το πίνουν άρρωστοι και βρέθουνται γιαμένοι
και με την ευωδίαν του βρέθουνται μεθυσμένοι.
ακριτικό τραγούδι ( κυπριακή παραλλαγή)

3. Δώσ’ μου να πιω, τις έγνοιες μου να διώξει ο Βάκχος
και να θερμάνει πάλι την παγωμένη μου καρδιά.
Δώσ’ μου να πιω, τις έγνοιες μου να διώξει ο Βάκχος
συντρίβοντας τες με τα κρυστάλλινα ποτήρια.
Παλλαδάς ο Μετέωρος
(έζησε στο μεταίχμιο της μετάβασης
στο χριστιανισμό)
Σε τούτ’ την τάβλα που είμαστε, σε τούτο το τραπέζι
τρεις μαυρομάτες μας κερνούν και τρεις καλές κοπέλες.
Η μια κερνάει με το γυαλί κι άλλη με την κούπα
κι η Τρίτη η ομορφότερη με μαστραπά ασημένιο.
Κέρνα μας ρούσα μ’ κέρνα μας γλυκό κρασί.
δημοτικό Ηπείρου (του τραπεζιού)
Πάρε μ’, αφέντη, πάρε με, πάρε κι εμέ κοντά σου
να μαγειρεύω να δειπνάς να στρώνω να κοιμάσαι,
να γένω γης να με πατάς γιοφύρι να διαβαίνεις,
να γένω κι ασημόκουπα να πίνεις το κρασί σου
εσύ να πίνεις το κρασί κι εγώ να λάμπω μέσα.
δημοτικό Ηπείρου ( της ξενιτιάς)
Μηλιά έχεις στη πόρτα σου και κλήμα στην αυλή σου
κάμνει σταφύλια ροζακιά και το κρασί του μέλι,
το πίνει η Γιανιτζαριά και πα’ να πολεμήση
το πίνει κι η φτωχολογιά και λησμονά τα χρέη.
δημοτικό Ηπείρου
Στα τραχιά κλήματα βαριά τα ζουμερά σταφύλια
της φτώχιας είναι ο θησαυρός, της ομορφιάς η ζήλια
Κωστής Παλαμάς, Οι πατέρες
Βιολιά, κρασί, ξεφάντωμα, χαρά!
Γυρνάν οι νικητές τυραννομάχοι.
Κωστής Παλαμάς,

4. Μα στο τραπέζι κάθονταν, κι άνοιγεν η φωνή σου
μεγάλε Μπαταριά!
στο τρίτο κρασοπότηρο, πουλιά του Παραδείσου
ξυπνούσανε κι αηδόνια στα κλαδιά.
Και λίγο λίγο ως γύριζες μες στο τραγούδι, ώ θάμα!
Μιλτιάδης Μαλακάσης, Ο Μπαταριάς
Ας ροφούμε το κρασάκι
στις αρχές απ’ ολιγάκι
και κινώντας βαθμηδόν
ας υψώνουμε τη δόση,
ως ν’ ανάψη να κορώση
το κεφάλι μας σχεδόν
Αθανάσιος Χριστόπουλος, Φαγοπότι
Εγώ που με τα νύχια μου αναποδογυρίζω
το λόγκο και τα ριζιμιά, για να σας τα στολίζω
με κλήματα που δεν τρυγώ, και που ποτέ δεν έχω
λίγο κρασί κεφαλληνό τη γλώσσα μου να βρέχω
Αριστοτέλης Βαλαωρίτης, Φωτεινός
ελεύθερα, αχαλίνωτα
μέσα εις τα αμπέλια τρέχουν
τα άλογα και εις την ράχην τους
το πνεύμα των ανέμων κάθεται μόνον
Ανδρέας Κάλβος, Τα ηφαίστεια
Σου ’πα: τους ρυθμούς παραίτα των πεζών των ανεπαίστων
και τον Μυστικόν τον Δείπνο Μυστικό Τσουμπούσι πες τον,
κι άϊντε τόκα, κυρ Ιούδα, κι άϊντε το κρασί να τρέξη
και σπληνάντερο να φάμε κι ωχ! Αμάν, Χριστέ κι ας φέξει
Γ. Σουρής, Φασουλής και Περικλέτος
Με αρμονίες τους κράζει η λύρα,
και επετάχτηκαν ομού
λυσσιασμένοι από την πύρα
της χαράς και του κρασιού.
Διον. Σολωμός, Εις τον θάνατον του Λόρδου Μπάϋρον

5. Καλή ’ναι τούτη γης, αρέσει μας, σαν το σγουρό σταφύλι
… ας την τσιμπολογήσουμε κι εμείς, να δροσερέψει ο νους μας!
Αναμεσός στα δυο μελίγγια μου, στο μεγάλο πατητήρι,
το τραγανό σταφύλι λαχταρά κι ο γαύρος μούστος βράζει
κι όλη γελάει κι αχνίζει η κεφαλή μας στην ολόθρη μέρα.
Μαΐστρες πέταξεν η γης, φτερά, για το μυαλό κουνήθη
κι η μαυρομάτα ανάγκη μέθυσε και το τραγούδι αρχίζει
Νίκος Καζαντζάκης, Οδύσσεια (απόσπασμα)
Παίρνει κρυφά κάτι πλακούντια, και κρασί, και μέλι.
Τα πάει στο είδωλο μπροστά. Όσα θυμάται μέλη
της ικεσίας ψάλλει∙ άκρες, μέσες
Κ. Π. Καβάφης, Η αρρώστια του Κλείτου
Εκεί μ’ ανοίξαν το παλιό κρασί, που πλέριο ευώδισε
μες στην ιδρένια στάμνα,
σαν τη βουνίσια μυρουδιά, σύντας βαρεί κατάψυχρη
νύχτα δροσιά τα θάμνα …
Άγγελος Σικελιανός, Θαλερό
Α, μύρο, μύρο ανείπωτο
που από μακρά μακρά σαν ίσκιοι
οσφραίνονται οι θεοί!
Κρασί του αγνού
που ’ναι η ψυχή του, ομπρός του, μαρμαροχυτή
κρασί του αρρώστου ή του φτωχού
που μες σε μια γουλιά σου χαίρεται η ζωή
κρασί του ετοιμοθάνατου
που αστράφτει δοκιμάζοντάς σε
μπρος στο νου τον αγγελοκρουσμένο,
της κατάφλογης παράδεισος το φώς!
ώ αταίριαστη ώρα!
Από τη στάλα πόπεσε στο χώμα
ας πιει κι αν είναι, κι ας μεθύσει
πεταλούδα, είτε αράχνη, είτε πουλί …
Άγγελος Σικελιανός,Διόνυσος - Ιησούς

6. Ποια μοίρα σ’ έχει φιλημένη
Χρυσόφρυδη - που απ’ όλες τις κόρες
έλαχες εσύ να πιεις το δυνατό κρασί
που ζει και που ανασταίνει …
Άγγελος Σικελιανός, Αλαφροΐσκιωτος
Και συ, θυσία των ταπεινών στη θεία καλοσύνη,
σημαδεμένο ανάμεσα με του σταυρού τη βούλα,
καλοπλασμένο πρόσφορο της εκκλησιάς μεράδι,
που θα κοπείς την Κυριακή μεσ’ στ’ αργυρό αρτοφόρι
και στ’ άγιο δισκοπότηρο με το κρασί θα σμίξεις!
Γεώργιος Δροσίνης, Το ψωμί
αμπέλι μου πλατύφυλλο και καλοδουλεμένο,
δέσε σταφύλια κόκκινα, να μπω να σε τρυγήσω
να κάμω αθάνατο κρασί, μοσκοβολιά γιομάτο
μες στα κατώγια τα βαθιά σα μόσχο να το κρύψω
να το φυλάξω ολάκερες χρονιές, ακέριους μήνες
ώσπου να ’ρθει μιαν άνοιξη, νάρθει ένα καλοκαίρι
να γυρίσει από την μακρινή την ξενητιά ο καλός μου
… να τον κεράσω, αμπέλι μου, τ’ αθάνατο κρασί σου
της ξενητιάς τα βάσανα να παν, να τα ξεχάσει.
Κώστας Κρυστάλλης, Το τραγούδι του τρύγου
Θα πάω προς την ταβέρνα, το σαμιώτικο
που επίναμε για να ξαναζητήσω.
Θα λείπεις, το κρασί τους θα ’ναι αλλιώτικο,
όμως εγώ θα πιω και θα μεθύσω
Κώστας Καρυωτάκης, Σε παλιό συμφοιτητή
Εφούντωσαν όλων τα μυαλά
ενίκησε η χαρά και ξεχειλίζει
Φέρτε ποτήρια να πιούμε στην υγειά σας
Ωραίοι καιροί ωραιότατες παρθένες
Γιώργος Σαραντάρης, Ωραίοι καιροί

7. βαριά κρεμιέται απ’ το σχοινί
η αγγάρεια σου η νυχτερινή
- κρασί μες στο μπουκάλι,
τσιγάρα, πορτοκάλι -
κι έτσι μου δίνεις το φιλί
Τέλλος Άγρας, Υπερέτρα
ο πύργος είναι ο άντρας σου
το περιβόλι ο γάμος σου
τα δυο ποτάμια το νερό
κρασί για το συμπεθεριό.
Γεώργιος Ζαλοκώστας, Το όνειρο
Οι μελοθάνατοι σύντροφοι στο γλέντι τους
κι αν πίνουνε κρασί δε θα μεθούνε
Μαρία Πολυδούρη, Γιατί μ’ αγάπησες
Χαρά στ’ αμπέλια, πανηγύρια,
κι άλλες χαρές στα πατητήρια
καλή μουστιά σου, βαρελάκι,
γλυκό να κάνεις το κρασάκι.
Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Καλή μουστιά
Ο παπούλης σαν κοπέλι
κάθε μέρα πάει στ’ αμπέλι
το σκαλίζει, το ποτίζει
και το διπλοκαθαρίζει.
Και το Μάη με τους ανθούς
κορφοκόβει τους βλαστούς
κι ως τα διπλοξεφυλλίσει
η αγουρίδα έχει γυαλίσει
Τώρα κάθεται δραγάτης
ο παππούς ο ανοιχτομάτης
και του πάμε το φαΐ του
και μας δίνει την ευχή του
μας φιλεύει και σταφύλια
σε καλάθια και μαντήλια.
Βασ. Ρώτας, Ο παπούλης

8. Όριζες Μοίρα των Μοιρώ
εσύ που γνέθεις και ξεγνέθεις
χύνε της λήθης το νερό
μες στο τρελό κρασί της μέθης.
Ιωάννης Γρυπάρης, Μάθε τον πόνο το γερό
Μες την υπόγεια την ταβέρνα,
μες σε καπνούς και σε βρισιές
(απάνω στρίγγλιζε η λατέρνα)
όλ’ η παρέα πίναμ’ εψές∙
εψές, σαν όλα τα βραδάκια,
να πάνε κάτω τα φαρμάκια …
… Φταίει το ζαβό το ριζικό μας!
Φταίει το κεφάλι το κακό μας!
Φταίει πρώτ’ απ' όλα το κρασί!
‘‘Ποιος φταίει; ποιος φταίει… Κανένα στόμα
δεν τόβρε και δεν τόπε ακόμα…
Κώστας Βάρναλης, Οι μοιραίοι
Ποτάμι θαλερό πολύφυλλο της νύχτας το ασήμι …
Κρασί των αιθερίων/ χύθηκε μες στους μίσχους ενδέων ψυχών
έρωτας ο γλυκύτερος του πόνου κάτοικος
ειρήνη και ο θάνατος όμαιμος ως τα πλάτη
Νίκος Καρούζος, Του Ιωάννη Σεβαστιανού ΜΠΑΧ ανωφέρεια
Σήκω λοιπόν απάνου να δαγκώσεις το σταρένιο φως
όλη τη γη ν’ ακούσεις μες στη γεύση σου
ως να φαρδύνεις τα πλευρά σα σιδερένια στεφάνια βαρελιού
που μέσα του κοχλίζει κόκκινο το κρασί του κόσμου
Γιάννης Ρίτσος, Παραμονές Πρωτομαγιάς
Κυρά, Κυρά, θαλασσινή και στεριανή με τα λουλουδιασμένα μάγουλα
σφίγγοντας μες στον μπούστο σου την κάψα του Αλωνάρη
πότε ντυμένη μ’ αμπελόφυλλα, κυνηγημένη απ’ του ήλιου
τις χρυσόμυγες πάνου στ’ αλώνια
ανάβοντας το φίλημα στα λουλουδάκια της μηλιάς
μπατσίζοντας τις λυγαριές με τον αγέρα της τρεχάλας σου
Γιάννης Ρίτσος, Η Κυρά των αμπελιών

9. Ήταν γερό παιδί∙
Τις νύχτες αγκαλιά με τα νεραντζοκόριτσα
Λέρωνε τις μεγάλες φορεσιές των άστρων
Ήταν τόσος ο έρωτας στα σπλάχνα του
Που έπινε μέσα στο κρασί τη γέψη όλης της γης
Οδυσσέας Ελύτης, Άσμα ηρωικό και πένθιμο
για το χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας
Άξιον Εστί το ξύλινο τραπέζι
το κρασί το ξανθό με την κηλίδα του ήλιου
Οδυσσέας Ελύτης, Άξιον Εστί
Ολονυχτίς τον πότισες με το κρασί του Μίδα
κι ο φάρος τον ελίκνιζε με τρεις αναλαμπές
Δίπλα ο λοστρόμος με μακριά πειρατική πλεξίδα
κι αλάργα μες το σκοτεινό λιμάνι του Gabes
Νίκος Καββαδίας, Εσμεράλδα
Κάτου στα φώτα κόκκινη κοιμάται η Σαλονίκη
πριν δέκα χρόνια μεθυσμένη μου ’πε ‘‘σ’ αγαπώ’’
Αύριο, σαν τότε, και χωρίς χρυσάφι στο μανίκι
μάταια θα ψάχνεις το στρατί που πάει για το Dépôt
Νίκος Καββαδίας, Θεσσαλονίκη
Στάξε στη λίμνη
μόνο μια στάλα κρασί
και σβήνει ο ήλιος
Γιώργος Σεφέρης, Δεκαέξι Χάικου
Κόπηκε το ψωμί και το κρασί μοιράστηκε στις κούπες
κι όπως κανείς δεν έλειπε, οι συνδαιτημόνες
στις οικειότητες τη ζεστασιά πράα δοσμένοι
μέσα στα γέλια και στις σοβαρές κουβέντες, όπως πάντα,
στ’ αστεία πειράγματα και στα λαφριά τραγούδια
Μανόλης Αναγνωστάκης, Το δείπνο

10. Τραχωματικά παράθυρα χοροδιδασκάλων
παράθυρα μεθυσμένα με χνώτα κρασιού και μουσικής
που γέρνουν στο δρόμο και ξερνούν
Τίτος Πατρίκιος, Παράθυρα
Ρέουν ξένες γλώσσες σε ποτηράκια της δικής μας
ξιφομαχεί με τα μαχαιροπήρουνα η βροχή
καταβροχθίζοντας μερίδες συζητήσεων, μπουκάλια
κρασιού ξελαιμνίζονται να διηγούνται
ανέκδοτα αστεία σπάνε γέλια
Κική Δημουλά, Αναερείπωση
Ελάχιστη βροχή
ίσα που την πλατάγισε στο στόμα του
το χώμα τη σταγόνα
- καθώς δοκιμαστές κρασιών -
μόλις που πρόλαβε η υγρόεσσα ευωδία
παραπονιάρα να κρυφτεί
πάνω στα περιβόλια …
Κική Δημουλά, Βροχή επιστροφής
Επιλήνια
Όλη τη νύχτα της σελήνης σαλεμένος
ξαπλωμένος στ’ αμπέλια του Διονύσου
πάνω στου κληματόφυλλου τη χούφτα
Νίκος Κατσαλίδας, Η σέλα της σελήνης
Κάθεται μόνος
και καθαρίζει τ’ όπλο του δίπλα στο τζάκι.
Κανείς δε θα ’ρθει και το ξέρει
και τα ποτά κρυώνουν στο ντουλάπι.
Το τσίπουρο στυφό, το ούζο γάλα
και το κρασί ραγίζει τα μπουκάλια.
Εκείνη τρία χρόνια πεθαμένη
Μιχάλης Γκανάς, Χριστουγεννιάτικη ιστορία

11. Έχει θολώσει το μυαλό του απ’ το ξαφνικό κακό.
Μα τώρα πίνοντας κρασί πιο καθαρά βλέπει τα πράγματα.
Βλέπει και τι παρέλειψε να πει μες στη ζωή του
Μάνος Ελευθερίου, Καημός στην Επαρχία
Σταφύλι ροζακί σε ανθηρό οροπέδιο της Ηπείρου
ποτάμι ηδονής στων γυναικών τα μαργαριταρένια δόντια
στου ήλιου τα γυρίσματα σκοτεινό αντίδωρο
μαύρο καπερνέ και λευκή ντεμπίνα που
ο κλήρος της στα κρυφά τ’ αμπελιού διαρκεί.
… ω μοναχικό εύγε των εραστών
από ρόμπολο στρογγυλό
βαρέλι δούρειο των δωδωναίων θεών
που καταιγίδες και όρκους ωρίμασε
στο σαράκι της αμνησίας του
- ολκάς σκοτεινών υπογείων
… Χορεύω και χορεύομαι
ραγίζω στην εικόνα σου και στροβιλίζομαι
αβέβαιος
του κόσμου
δεκαπεντασύλλαβος εύπλεκτος της ευφορίας
Ζαλίζομαι. Με τρέχει ακόμη και
στο φως το αλάθητο σημάδι
Απόστολος Ζώτος, Βακχικόν
Θα μεγαλώσουν πια θα γίνουν αγουρίδες
κι όταν η ρόγα πάρει να γυαλοκοπά
- χάντρα γαλάζια με φεγγίσματα θαμπά
- θα τρέξει το αίμα της κρασί για τους μπεκρήδες
Μπεκρής δεν είμαι, αλλά η καρδιά μου πώς το θέλει
σε κάποια απόμερη ταβέρνα ταπεινή
(που να ’ναι κάπου εκεί προς τη Δεξαμενή)
με φιλική παρέα να πίνω κοκκινέλι …
Γιώργος Κοτζιούλας, Σταφύλια που χωρίζουν

12. Μαύρο αμπέλι τρυγάς
πικρό κρασί και λυπημένο
πίνεις
σταλαματιά τη λησμονιά
Τάσος Κανάτσης, Ψυχανθή και μετέωρα
πρώτη αυτή σηκώθηκε για τις ευχές …
ήταν η βάβω του σπιτιού η Γιωργάκαινα
αυτή απόμεινε στο σπίτι και μάνα και πατέρας …
πήρε την κούπα το κρασί στα χέρια της που έτρεμαν …
έβρεξε τα χείλια της κι ανάγειρε την κούπα
να πέσουνε σταλαματιές στις ρίζες του σπιτιού
ως τα θεμέλια τα βαθιά
κι όλο ανάσαινε στο στόμα της
των πεθαμένων του σπιτιού με τη σειρά τους τις ψυχές
για νάρθουνε και αυτοί να πάρουνε τη θέση τους
στου γάμου το τραπέζι
Κώστας Ν. Νικολαΐδης, Του γάμου το τραπέζι
Γιαλός και μόλις λοφοπλαγιά μ’ αμπελόφυτα
κ’ εκεί δίπλα τ’ αετονύχι που γυάλισε
σαν μάτι που μέθυσε και τρεκλίζει του ρέμπελου
που ξεθηκαρώθηκε και χορεύει στα φεγγαρόφωτα
του πιο ρέμπελου Σειληνού
Γιάννης Δάλλας (ο ζωντανός χρόνος)
Λύνεται το κορμί μου κι αρχίζει να κατεβαίνει
τα βουνά άσπρο μεθύσι, νεροπατώντας κι έρποντας
με τρεις ζυγιές κλαρίνα. Χάνει το χρώμα του
κι αιμορραγεί. Στο τέλος, λιώνουν τα δάχτυλα
μες στις χαράδρες. Το ’χουν οι άγιοι φαίνεται
Γιάννης Ζαρκάδης, Το χιόνι
Τα ποιήματα πιάνονται στα υπόγεια
σαν το καλό κρασί.
κάποτε ανεβαίνουν
στα χείλη της γης, να τραγουδήσει
Πάνος Κυπαρίσσης, Ζύμωση

13. Στου Πύργου τα ριζά
συναντούμε το δάσκαλο Γληνό
να σκέφτεται σε ροζιασμένο ανάκλινδρο
χωμένο στα χαμοστάφυλλα,
στις άνυδρες ντοματιές και στον αλάπουρα
τη ‘‘φασιστική ιδεολογία’’
Παναγιώτης Νούτσος, Μέρες του ’38, τέλη του Θεριστή
κι άρχιζε στην ώρα του ιεροφορεμένο
τα ονόματα των ζώντων ανάμεσα στο κρασί
το λάδι και το σιτάρι
Θανάσης Τζούλης, Με μια αλοιφή γύρω που
κανείς δεν την περνούσε