Γιορτή Μαθητικής Δημιουργίας 2015
•
8 j'aime•47,779 vues
Συνέδριο παρουσίασης και προβολής καινοτόμων προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων Α'/θμιας εκπαίδευσης Ηρακλείου για το σχολικό έτος 2014 -2015 Ο συγκεκριμένος τόμος, περιέχει τα πρακτικά του συνεδρίου με τίτλο «Γιορτή Μαθητικής Δημιουργίας 2015: Συνέδριο παρουσίασης και προβολής καινοτόμων Προγραμμάτων Σχολικών Δραστηριοτήτων Α΄/θμιας Εκπαίδευσης Ηρακλείου, για το σχολικό έτος 2014-2015». Το συγκεκριμένο τριήμερο συνέδριο, διοργανώθηκε από τη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ηρακλείου- Τμήμα Σχολικών Δραστηριοτήτων. Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στις 5, 6 και 7 Ιουνίου 2015, στο 4ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Αλικαρνασσού (ιστοσελίδα σχολείου: http://4dim-n-alikarn.ira.sch.gr, email: mail@4dim-n-alikarn.ira.sch.gr, τηλ: 2810220998, Δ/ντής Αντώνιος Περισυνάκης) και ήταν ανοιχτό σε όλους τους εκπαιδευτικούς αλλά και σε γονείς ή μαθητές που επιθυμούσαν να το παρακολουθήσουν. Σκοπός του συνεδρίου, ήταν να παρουσιάσουν οι εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης Ηρακλείου, καινοτόμα προγράμματα Σχολικών Δραστηριοτήτων που υλοποιήσαν το σχολικό έτος 2014-15, να γίνει ανταλλαγή ιδεών και απόψεων, συζήτηση και διάχυση καλών πρακτικών. Επίσης να υπάρξει γνωριμία ανάμεσα σε διάφορες παιδαγωγικές ομάδες και να τεθούν βάσεις για πιθανές μελλοντικές συνεργασίες. Οι παρουσιάσεις ήταν δεκαπεντάλεπτες και συνοδεύονταν από γραπτή εισήγηση (6-10 σελίδων) που δημοσιεύεται στον παρόντα συλλογικό τόμο. Για τις ανάγκες του συνεδρίου, δημιουργήθηκε το ιστολόγιο http://giorti15.blogspot.gr, στο οποίο υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες ως προς το συνέδριο και τις εργασίες που παρουσιάστηκαν σε αυτό. Παράλληλα με τη διεξαγωγή του συνεδρίου υπήρξε έκθεση υλικού με δείγματα αυθεντικής δουλειάς που έχει παραχθεί από τους μαθητές στα πλαίσια των προγραμμάτων, πάντα με σεβασμό σε περιβαλλοντικούς και οικονομικούς πόρους. Η υλοποίηση του συνεδρίου έγινε σε συνεργασία με το Περιφερειακό Κέντρο Εμπειρογνωμοσύνης στην Εκπαίδευση για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη- RCE Crete και της 'Εδρας UNESCO-ΤΠΕ στην Εκπαίδευση για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, ΠΤΔΕ, Παν/μιο Κρήτης (http://www.edc.uoc.gr/unescochair/rcecrete/), υπό την αιγίδα της Πρωτοβουλίας του Καταστατικού Χάρτη της Γης στην Ελλάδα (Earth Charter Hellas http://earthcharterhellas.edc.uoc.gr/) και με την έγκριση του Υπουργείου Πολιτισμού Παιδείας και
Recommandé
Contenu connexe
Tendances
Tendances (20)
En vedette
En vedette (20)
Similaire à Γιορτή Μαθητικής Δημιουργίας 2015
Similaire à Γιορτή Μαθητικής Δημιουργίας 2015 (20)
Plus de George Markatatos
Plus de George Markatatos (20)
Dernier
Dernier (20)
Γιορτή Μαθητικής Δημιουργίας 2015
- 1. 1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ Δ/ΝΣΗ Π/ΘΜΙΑΣ & Β/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΚΡΗΤΗΣ Δ/ΝΣΗ Π/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ Συνέδριο παρουσίασης και προβολής καινοτόμων προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων Α'/θμιας εκπαίδευσης Ηρακλείου για το σχολικό έτος 2014 -2015 Ηράκλειο-Κρήτης, Ιούλιος 2015
- 2. 2
- 3. 3 ISBN 978-618-82077-0-7 © 2015 Εκδόσεις Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης
- 4. 4 Γιορτή μαθητικής δημιουργίας 2015 Συνέδριο παρουσίασης και προβολής καινοτόμων προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων Α'/θμιας εκπαίδευσης Ηρακλείου για το σχολικό έτος 2014 -2015 Συλλογικός Τόμος Πρακτικών Συνεδρίου Διανέμεται δωρεάν σε ηλεκτρονική μορφή http://giorti15.blogspot.gr/ Επιμέλεια: Γιώργος Π. Μαρκατάτος Υπεύθυνος Τμήματος Σχολικών Δραστηριοτήτων, Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ηρακλείου Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές
- 5. 5
- 6. 6 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ Δ/ΝΣΗ Π/ΘΜΙΑΣ & Β/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΚΡΗΤΗΣ Δ/ΝΣΗ Π/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Διευθυντής: Ευρυβιάδης Βαλατίδης http://dipe.ira.sch.gr ΤΜΗΜΑ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ Διεύθυνση, Μεταξοχωρίου 15, Τ.Κ. 713 04 Ηράκλειο Τηλέφωνο: 2810 529318, e-mail: tay@dipe.ira.sch.gr Υπ. Τμήματος: Γιώργος Π. Μαρκατάτος Σε συνεργασία με Περιφερειακό Κέντρο Εμπειρογνωμοσύνης στην Εκπαίδευση για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη RCE Crete και της 'Εδρας UNESCO-ΤΠΕ στην Εκπαίδευση για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής ΕΠΤΔΕ, Πανεπιστημίου Κρήτης http://www.edc.uoc.gr/unescochair/rcecrete/ Υπό την αιγίδα Πρωτοβουλίας του Καταστατικού Χάρτη της Γης στην Ελλάδα Earth Charter Hellas http://earthcharterhellas.edc.uoc.gr/ Με την έγκριση ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Π/ΘΜΙΑΣ ΚΑΙ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ & ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ Π.Ε. ΤΜΗΜΑ Γ’ ΜΑΘΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ & ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΖΩΗΣ Αθήνα, 24-06-2015 , Αριθ. Πρωτ. : Φ14/ 1330 / 100102 /Δ1
- 7. 7 Συντελεστές Επιστημονική Επιτροπή Βασίλης Μακράκης, Καθηγητής ΤΠΕ στην Εκπαίδευση για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης Πανεπιστημίου Κρήτης. Νέλλη Κωστούλα-Μακράκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Διδακτικής και Εκπαίδευσης για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης Πανεπιστημίου Κρήτης. Μαριάννα Καλαϊτζιδάκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Βιολογίας και Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης Πανεπιστημίου Κρήτης. Αντώνης Λενακάκης, Επίκουρος Καθηγητής Θεατρικής Τέχνης και Αγωγής, Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, Αριστοτέλειο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Θεόδωρος Θάνος, Επίκουρος Καθηγητής Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης, Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών, Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Ελευθερία Σιμιτζή-Δέλλα, Σχολική Σύμβουλος 20ης Περιφέρειας Ν. Ηρακλείου, πρόεδρος της Επιτροπής Σχολικών Δραστηριοτήτων της Διεύθυνσης Π.Ε. Ηρακλείου, για το σχολικό έτος 2014-2015. Συντονιστική Επιτροπή Απόστολος Αγγέλης, Βασιλική Αλεφαντινού, Γιάννης Γαλανάκης, Καλλιόπη Γενιτσαρίδου, Μαρία Δασκαλάκη, Ουρανία-Μαρία Δουκιαντζάκη, Μαρία-Άννα Ζαρωνάκη, Βάσω Ζευγαρά, Κλεάνθη Καλογιαννάκη, Φεβρωνία Καλουδάκη, Σοφία Καραπατάκη, Νικόλαος Καρατάσος, Μαρία Κατσιδονιώτη, Ευαγγελία Κλαδά, Ελένη Κόκαλη, Μαρία-Νεκταρία Κονσολάκη, Γιώργος Κουτσουδάκης, Αντωνία Κωνιού, Μαριλία Κωστάκη, Στέλα Κωστάκη, Αικατερίνη Λιοντάκη, Στέλλα Μαράκη, Αναστασία Μυλωνά, Αντωνία Παναγιωτάκη, Φιλιώ Παναγιωτάκη, Χρυσούλα Παυλίδου, Αντώνης Περισυνάκης, Μαρία Ραπτάκη, Κωνσταντίνα Τζώρτζογλου, Ντεσισλάβα Τοπάλοβα, Άννα Φραντζεσκάκη, Χρήστος Χαρμπής Προεδρεία Βασιλική Αλεφαντινού, Μαρία Αναγνωστάκη, Μαρία Βουγιουκλάκη, Γιάννης Γαλανάκης, Γεωργία Δασκαλάκη, Ελένη Δεμερτζή, Μαρία-Άννα Ζαρωνάκη, Ιουλία Ζαφείρη, Στυλιανός Ζεμπίλης, Βασιλική Ζευγαρά, Αντωνία Καγιαμπάκη, Κλεάνθη Καλογιαννάκη, Φεβρωνία Καλουδάκη, Ευαγγελία Κλαδά, Δέσποινα Κουμπαγιώτη, Γεώργιος Κουτσουδάκης, Ανδρέας Κυπριωτάκης, Αντωνία Κωνιού, Μαριλία Κωστάκη, Στυλιανή Κωστάκη, Παπαδάκης Κώστας, Αναστασία Λαμπράκη, Αλέξανδρος Λειβαδιώτης, Επταμηνιτάκη Μαγδαληνή, Λαμπράκης Μανόλης, Ειρήνη Μαραγκουδάκη, Στέλλα Μαράκη, Μεχμέτ Μεχμέτ, Ελένη Μπαμπασάκη, Αναστασία Μυλωνά, Θεοδούλα Μωραϊτάκη, Πετρουλάκη Νεκταρία, Έφη Παγκάκη, Καλλιόπη Παπαδάκη, Ανδρέας Παπαδάκης, Μαριλένα Παπαζαχαριάκη, Μαρία Πασαρούγα, Αντώνης Περισυνάκης, Ελπίδα Πλαβού, Δουκιαντζάκη Ράνια, Θωμάς Ρίζος, Μάνθος Σουμελίδης, Ισμήνη Σταυροπούλου, Αμαλία Φιλιππάκη, Άννα Φραντζεσκάκη, Μαρία Χαλκιαδάκη
- 8. 8 Περιεχόμενα Συντελεστές .............................................................................................................................. 7 Επιστημονική Επιτροπή ...................................................................................................7 Συντονιστική Επιτροπή.....................................................................................................7 Προεδρεία .......................................................................................................................7 Πρόλογος................................................................................................................................ 19 Ευχαριστίες............................................................................................................................. 20 Η χώρα των συναισθημάτων.................................................................................................. 21 Αναγνωρίζω τα συναισθήματά μου, εκφράζω τα συναισθήματά μου και μαθαίνω να τα διαχειρίζομαι!................................................................................................................21 Άννα Φραντζεσκάκη, Αθηνά Μεντιδάκη.........................................................................21 1ο Νηπιαγωγείο Αγίας Μαρίνας ....................................................................................21 Υγιεινή διατροφή για ενέργεια πολλή, μυαλουδάκι κοφτερό και διάθεση καλή .................. 35 Μαθαίνω τις ομάδες των τροφών, τι προσφέρει η καθεμιά από αυτές στον οργανισμό και στο σώμα μου, τον ρόλο της διατροφική πυραμίδας, φτιάχνω πρόγραμμα υγιεινής διατροφής .....................................................................................................................35 Βασιλική Γιαννιώτη, Δήμητρα Ηλιοπούλου, Θεοδώρα Ψαλλιδάκη, Ευγενία Μπακαλούμα.................................................................................................................35 1ο Δημοτικό Σχολείο Γαζίου...........................................................................................35 Η ζωή και το έργο του Νίκου Γκάτσου.................................................................................... 45 Μουσική εκδήλωση με θέμα το έργο του Νίκου Γκάτσου ..............................................45 Ευτυχία Διακάτου ..........................................................................................................45 1ο Δημοτικό Σχολείο Γαζίου...........................................................................................45 Παιχνίδια στον βυθό .............................................................................................................. 53 Εφαρμογή θεατρικού παιχνιδιού σε Project για τα φύκη ...............................................53 Θεοδώρα Ψαλλιδάκη.....................................................................................................53 1ο Δημοτικό Σχολείο Γαζίου...........................................................................................53 Eurofykious Project................................................................................................................. 59 Διαθεματικό σχέδιο δράσης...........................................................................................59 Στέλλα Μαρίνα Κωστάκη, Μαγδαληνή Επταμηνιτάκη....................................................59 1ο Δημοτικό Σχολείο Γαζίου...........................................................................................59 ΑΠΕνεργούμε όλοι μαζί μπορούμε! ....................................................................................... 69 Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας .......................................................................................69 Χαρίκλεια Μανασσάκη, Ιωάννης Κριθινάκης..................................................................69 1ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου ....................................................................................69 Τα φύκη στη ζωή του πλανήτη ............................................................................................... 73 Στο Σχολείο της θάλασσας .............................................................................................73 Μαρία Μελεσσανάκη, Μαρία Γάσπαρη, Σβετλάνα Ζωσιμιάδη.......................................73 1ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Αλικαρνασσού .....................................................................73
- 9. 9 Μαθαίνω να κυκλοφορώ, την ζωή μου αγαπώ! .................................................................... 78 Η ενημέρωση για την σωστή οδική συμπεριφορά στο δρόμο και η διαμόρφωση κυκλοφοριακής συνείδησης σώζει ζωές.........................................................................78 Έλενα Κανάρη................................................................................................................78 1ο Νηπιαγωγείο Αρκαλοχωρίου.....................................................................................78 Οι δώδεκα Θεοί του Ολύμπου................................................................................................ 86 Χαρακτηριστικά και ιδιότητες των 12 θεών του Ολύμπου.............................................86 Σπυριδούλα Κουκουράκη...............................................................................................86 3ο Δημοτικό Σχολείο Γαζίου...........................................................................................86 Ο Κήπος μας ........................................................................................................................... 90 Τα παιδιά ασχολούνται με τον κήπο ..............................................................................90 Ελένη Δεμερτζή, Κυριακή Φραντζεσκάκη, Φαίη Νάκη....................................................90 3ο Νηπιαγωγείο Αγίας Μαρίνας ....................................................................................90 Από την ελιά στο τραπέζι μας................................................................................................. 96 Η σημασία της καλλιέργειας της ελιάς στον τόπο μας και η αξία της στη διατροφή μας 96 Φεβρωνία Καλουδάκη, Αθηνά Πατσουράκη ..................................................................96 3ο Νηπιαγωγείο Αρκαλοχωρίου .....................................................................................96 Οι σημαντικότεροι Έλληνες ζωγράφοι και τα έργα τους...................................................... 100 Τεχνική και τεχνοτροπία στη ζωγραφική των ελλήνων ζωγράφων ...............................100 Μαρία Μελισσουργάκη ...............................................................................................100 3ο Νηπιαγωγείο Βουτών..............................................................................................100 Ανακυκλώνω, την ζωή μου βελτιώνω! ................................................................................. 105 Η ανακύκλωση αρχίζει, η γη πανηγυρίζει!....................................................................105 Μαρίνα Βελιβασάκη, Κλεάνθη Σαββίδου, Νικολίτσα Αλεξανδροπούλου......................105 3ο Νηπιαγωγείο Μοιρών .............................................................................................105 Μια αγκαλιά για τα παιδιά Ρομά......................................................................................... 110 Σεβασμός και αποδοχή των παιδιών Ρομά στο νηπιαγωγείο .......................................110 Πετρούλα Ματζαρίδου ................................................................................................110 3ο Νηπιαγωγείο Νέας Αλικαρνασσού ..........................................................................110 Ο τόπος που μεγάλωσα και γέλασα και δάκρυσα ............................................................... 124 Γνωριμία με τα παιδιά μιας ξένης χώρας και μεταφορά πολιτισικών στοιχείων μέσω τηλεδιασκέψεων..........................................................................................................124 Ελένη Μπαμπασάκη, Αντωνία Καγιαμπάκη, Ισμήνη Σταυροπούλου ............................124 4ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Αλικαρνασσού ...................................................................124 Γνωρίζω τους αθλητικούς χώρους της Νέας Αλικαρνασσού παίζοντας με τα άλλα σχολεία 130 Έξω από τα όρια της σχολικής αυλής, επαφές με άλλα παιδιά, ομαδικότητα, αγωνιστικό πνεύμα, ισότητα ..........................................................................................................130 Περισυνάκης Αντώνης, Σουμελίδης Ματθαίος, Σταυροπούλου Ισμήνη........................130 4ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Αλικαρνασσού ...................................................................130 Αντικείμενα χαμένα με τα χρόνια ξεχασμένα ...................................................................... 133
- 10. 10 Γνωριμία με τα αντικείμενα του χθες και σύγκριση με τα αντικείμενα του σήμερα. Η καθημερινή ζωή των παππούδων μας. Ποιότητα ζωής.................................................133 Μαρία Αλεξάκη............................................................................................................133 5o Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.........................................................................................133 Όλοι διαφορετικοί, όλοι ίσοι................................................................................................ 137 Αποδοχή της διαφορετικότητας των ανθρώπων ανεξάρτητα από φύλο, φυλή, γλώσσα, χρώμα, θρησκεία, σωματική και πνευματική κατάσταση.............................................137 Μαρία Αλεξάκη............................................................................................................137 5o Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.........................................................................................137 Γιατί να τρώω υγιεινά αφού μ΄ αρέσουν τα γλυκά, τα σουβλάκια και τ΄ αλλαντικά; .......... 143 Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας στο πλαίσιο της εκπαίδευσης για την υγεία και τη διατροφή.....................................................................................................................143 Σοφία Καπετανάκη, Άννα Σπανάκη ..............................................................................143 6ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.........................................................................................143 NAI στην ΑΓΑΠΗ, ΝΑΙ στη ΦΙΛΙΑ, ΟΧΙ φωνάζουμε στη βία................................................... 150 Πρόγραμμα συναισθηματικής αγωγής στο πλαίσιο της εκπαίδευσης για τη μη βία.....150 Σοφία Καπετανάκη, Άννα Σπανάκη ..............................................................................150 6ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.........................................................................................150 Γνωρίζω την πόλη μου.......................................................................................................... 157 Το Ηράκλειο τότε… και σήμερα....................................................................................157 Ελένη Γαραζανάκη, Αγγελική Βλαχάκη, Μανουέλα Κυρλάκη........................................157 8ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου ..................................................................................157 Βήματα για τη ζωή................................................................................................................ 164 Πρόγραμμα ατομικών και κοινωνικών δεξιοτήτων για το νηπιαγωγείο........................164 Μαρία Καρπαθιωτάκη, Χαρούλα Συντιχάκη, Μάγδα Μιχελάκη ...................................164 9ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.........................................................................................164 Το ρολόι των συναισθημάτων.............................................................................................. 179 Μαθαίνω τα συναισθήματά μου μιλώντας και κατασκευάζοντας ................................179 Στυλιανή Κωστάκη, Αικατερίνη Παρασκάκη.................................................................179 11ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου ................................................................................179 Γέφυρες χτίζουμε, φράγματα γκρεμίζουμε! Είμαστε διαφορετικοί!.................................... 185 Η διαφορετικότητα των ατόμων μέσα από τα μάτια των μικρών μας παιδιών.............185 Μαρία Σκουλουδάκη, Ερμιόνη Τζιρίτα.........................................................................185 11ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου ................................................................................185 Πολυμερή Σχολική Σύμπραξη Comenius .............................................................................. 192 ΟΡΑΜΑ 20:20 - 20:20 Vision ........................................................................................192 Ιωάννης Γαλανάκης1 , Ελένη Κόκαλη2 , Εμμανουήλ Ψαράκης3 , Εμμανουήλ Παναγιωτάκης4 ............................................................................................................192 Ενεργώ για το περιβάλλον μου!........................................................................................... 198 Απόκτηση βασικών γνώσεων για την ενέργεια και τρόποι εξοικονόμησής της, στα πλαίσια συμμετοχής του σχολείου μας στο πρόγραμμα 5050 Euronet Οικολογικά Σχολεία ......198
- 11. 11 Μαρία Άννα Ζαρωνάκη, Δημήτριος Σπανός, Χρυσή Χαιρέτη ........................................198 12ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου ................................................................................198 Τα παραμύθια των αδελφών Γκριμ και τα ελληνικά αδελφάκια τους................................. 204 Μελέτη γερμανικών παραμυθιών παράλληλα με ελληνικά παραδοσιακά παραμύθια 204 Μαρία Κατσιδονιώτη, Μαρία-Νεκταρία Κονσολάκη ....................................................204 12ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου ................................................................................204 Ανακυκλωυπασπιστές σε δράση.......................................................................................... 214 Μειώνω τ’ απορρίμματα για ένα καθαρό και όμορφο σχολείο ....................................214 Ελένη Κόκαλη, Ελευθερία Λιουδάκη, Σοφία Καραπατάκη, Στυλιανή Ανδρουλάκη........214 12ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου ................................................................................214 Η ποίηση μέσα από τα μάτια των παιδιών........................................................................... 220 Τα παιδιά συνθέτουν και δημιουργούν........................................................................220 Κρυσταλλένια Ζαχαριουδάκη, Θεοδούλη Στέλλα Μηλιαρά..........................................220 13ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου42ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου ............................220 Απίθανα Χριστούγεννα ........................................................................................................ 226 Χριστούγεννα και συναισθήματα.................................................................................226 Θεοδούλη-Στέλλα Μηλιαρά, Κρυσταλλένια Ζαχαριουδάκη..........................................226 13ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου 42ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου............................226 Εσύ κι εγώ όμοιος και διαφορετικός.................................................................................... 231 Με όχημα το παιδικό λογοτεχνικό βιβλίο και ιδιαίτερα τα έμμεσα ιδεολογικά μηνύματα που αντλούνται από αυτό, χτίζουμε τις κοινές πανανθρώπινες αξίες που είναι η βάση για την αρμονική συμβίωση ..............................................................................................231 Μαρία Φραγκιαδουλάκη .............................................................................................231 13ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου ................................................................................231 Από τη λύπη και το θυμό στο γέλιο και τη χαρά .................................................................. 242 Τα συναισθήματα, ο καθρέπτης του εαυτού μας .........................................................242 Καλλιόπη Ζουμή, Βασιλική Θεοδώρου, Μαρία Κουτεντάκη .........................................242 15ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.......................................................................................242 Όλα είναι θέμα αγωγής, ώστε να γίνουμε οπαδοί της υγιεινής διατροφής......................... 249 Πρόγραμμα ευαισθητοποίησης των μαθητών σε θέματα υγιεινής διατροφής και παχυσαρκίας................................................................................................................249 Βασιλική Θεοδώρου, Καλλιόπη Ζουμή, Μαρία Κουτεντάκη .........................................249 15ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.......................................................................................249 Οδηγάμε και κυκλοφορούμε με τρόπο σωστό και προσεκτικό Ζώνη, κράνος και Κ.Ο.Κ. τα πρώτα που πρέπει να έχουμε στο μυαλό ...................................................................... 255 Μαθαίνω να κυκλοφορώ με ασφάλεια ως πεζός, επιβάτης, ποδηλάτης και μελλοντικός οδηγός.........................................................................................................................255 Μαρία Κουτεντάκη, Καλλιόπη Ζουμή, Βασιλική Θεοδώρου .........................................255 15ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.......................................................................................255 Διατροφή-Ο κύκλος του ψωμιού.......................................................................................... 263 Δημητριακά, η βάση της υγιεινής διατροφής...............................................................263
- 12. 12 Αικατερίνη Λιοντάκη....................................................................................................263 16ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου ................................................................................263 Συναισθηματική και κοινωνική αγωγή στο Δημοτικό Σχολείο ............................................. 270 Αναπτύσσοντας συναισθηματικές και κοινωνικές δεξιότητες στο Δημοτικό Σχολείο....270 Καλλιόπη Γενιτσαρίδου................................................................................................270 17ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου ................................................................................270 Είμαι του Ήλιου η θυγατέρα η πιο απ’ όλες χαϊδευτή.......................................................... 278 Ελιά, μια αειθαλής… αξία, μέσα στα χρόνια, για τον άνθρωπο και τον τόπο όπου ζει. Καλλιέργεια και βιοποικιλότητα ελαιώνα. ...................................................................278 Μυλωνά Αναστασία.....................................................................................................278 20ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου Κρήτης .....................................................................278 Ανακύκλωση......................................................................................................................... 283 Μειώνω τα σκουπίδια. Ανακυκλώνω κι επαναχρησιμοποιώ ........................................283 Γιώργος Μηναδάκης, Μαρία Σεργάκη, Μαρία Κατροτζανάκη, Κατερίνα Βασιλάκη ......283 20ο & 56ο Δημοτικά Σχολεία Ηρακλείου .......................................................................283 Ασχολούμαι δημιουργικά στην αυλή του νηπιαγωγείου ..................................................... 292 Καλλιέργεια λαχανικών, αρωματικών φυτών, μπανανιάς και λουλουδιών Κομποστοποίηση και διαμόρφωση της αυλής με εικαστικές παρεμβάσεις των παιδιών .......................................................................................................................292 Αικατερίνη Δερμιτζάκη ................................................................................................292 24ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.......................................................................................292 Παραδοσιακά Παιχνίδια ...................................................................................................... 301 Τα παραδοσιακά παιχνίδια του χθες και του σήμερα...................................................301 Μαρία Χουδετσανάκη, Μαρίνα Μυξάκη, Μανόλης Λαμπράκης, Μαρία Γιακουμάκη...301 25ο & 27ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου........................................................................301 Ταινία μικρού μήκους με κούκλες........................................................................................ 305 Δημιουργία παραμυθιού και παραγωγή ταινίας μικρού μήκους με κινούμενες κούκλες........................................................................................................................305 Παναγιώτα Χαϊδόγιαννου, Δέσποινα Σπυριδοπούλου..................................................305 26ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου ................................................................................305 Αναγεννησιακό θέατρο ........................................................................................................ 311 Θεατρική απόδοση του Ερωτόκριτου...........................................................................311 Μαρία Παπαδημητροπούλου ......................................................................................311 28ο & 57ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου........................................................................311 Ελιά και ελαιόλαδο .............................................................................................................. 317 Διαθεματικό πρόγραμμα σχολικών δραστηριοτήτων με την εμπλοκή ΤΠΕ...................317 Ειρήνη Σεμερτζάκη, Ειρήνη Καρτσώνη, Ελευθερία Πιτικάκη, Καλλιόπη Φακίνου .........317 30ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου ................................................................................317 Η διαφήμιση στη ζωή μας .................................................................................................... 324 Έρευνα ενημέρωση των μαθητών για τον ρόλο της διαφήμισης στη ζωή μας ..............324 Μαρία Καλογεράκη, Μαρία Μανωλαράκη, Γιώργος Σταματάκη ..................................324
- 13. 13 30ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου ................................................................................324 Σεισμός σεισμός μη σε πιάνει πανικός, ξέρω τι θα κάνω κι ας φαίνομαι μικρός................. 330 Το φυσικό φαινόμενο του σεισμού στην προσχολική εκπαίδευση και τρόποι μέσα αντιμετώπισης του.......................................................................................................330 Μαρία Περδικάκη, Χριστοθέα Φαρσάρη, Ανδριανή Μαρκαντωνάκη, Άννα Στουμπίδη 330 33ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.......................................................................................330 Με των μύθων τα φτερά θα πετάξουμε στον Όλυμπο ψηλά............................................... 336 Οι 12 θεοί του Ολύμπου ..............................................................................................336 Άννα Στουμπίδη, Μαρία Περδικάκη.............................................................................336 33ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.......................................................................................336 Αλήθεια ή παρα‐μύθοι......................................................................................................... 342 Η αλήθεια πίσω από τους μύθους. ..............................................................................342 Γεώργιος Συγκελάκης, Δέσποινα Αυγουστινάκη, Νεκτάριος Κωσταρές ........................342 36ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου ................................................................................342 Δοντάκια .γερά και άσπρα!.................................................................................................. 347 Μαθαίνω, φροντίζω τα δόντια μου!.............................................................................347 Αθηνά Φασουλάκη, Χαρούλα Βασιλάκη ......................................................................347 41ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.......................................................................................347 ΚομένιουςΕνωμένα χρώματα στην Ευρώπη......................................................................... 351 Η θεωρία των 6 καπέλων σκέψης του Ed. de Bono στην εκπαιδευτική πράξη ..............351 Σουλτάνα Μουρτζίλα, Μαριάνθη Ψαράκη, Παρασκευή Κούρτη, Μαρία Ταμιωλάκη....351 42ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου ................................................................................351 Σεργιανώντας στην πόλη μου και στην ιστορία της ............................................................. 358 Ηράκλειο, η πόλη μου..................................................................................................358 Μαριάνθη Ψαράκη, Αντωνία Παναγιωτάκη, Μαρία Ραπτάκη, Θεοδούλη Στέλλα Μηλιαρά ....................................................................................................................................358 42ο & 13ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου......................................................................358 “Πέμπω σου χαιρετίσματα μ' ένα κλαδί λεβάντας…” .......................................................... 365 Τα βότανα από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα .............................................................365 Αναστασία Κουρτικάκη................................................................................................365 43ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου ................................................................................365 Ποίηση: μια παγκόσμια γλώσσα .......................................................................................... 369 H διχοτόμηση της Κύπρου μέσα από την ποίηση του Κυριάκου Χαραλαμπίδη.............369 Ελευθερία Καλούδη, Γιώργος Αναγνωστόπουλος ........................................................369 43ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου.................................................................................369 Ενέργεια και περιβάλλον-Φροντίδα για το μέλλον.............................................................. 374 Ανανεώσιμες εναλλακτικές πηγές ενέργειας, Οικονομία ενέργειας, Ρύπανση και μόλυνση ....................................................................................................................................374 Στεφανία Ανυφαντάκη, Χρήστος Ντρουμπογιάννης.....................................................374 45ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου ................................................................................374 Πρώτες βοήθειες από μικρούς διασώστες ........................................................................... 381
- 14. 14 Μαθαίνω να βοηθώ τον εαυτό μου και τους άλλους σε περίπτωση ανάγκης ή ατυχήματος χωρίς να πανικοβάλλομαι............................................................................................381 Γιάννα Αραβανή, Μαρία Κουφάκη, Χαρούλα Αλεξάκη, Ευγενία Μουμούρη.................381 47ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.......................................................................................381 Το ταξίδι του Νίκου Καζαντζάκη δεν τελειώνει ποτέ............................................................ 389 Μια πρώτη επαφή και γνωριμία με το συγγραφέα, την οικογένεια του, το έργο του, τα ταξίδια του και την σχέση του με την Κρήτη.................................................................389 Μαρία Κουφάκη, Ευγενία Μουμούρη, Χαρούλα Αλεξάκη, Γιάννα Αραβανή ................389 47ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.......................................................................................389 «Ένας για όλους και όλοι για έναν» ..................................................................................... 398 Συναισθηματική επίγνωση-ενσυναίσθηση...................................................................398 Μαρία Χατζιδάκη.........................................................................................................398 49ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου.................................................................................398 Μουσικό ταξίδι στο χώρο και στο χρόνο.............................................................................. 406 Η μουσική του χτες και του σήμερα, τα διάφορα μουσικά όργανα, τα μουσικά παραμύθια ....................................................................................................................................406 Ελένη Φραγκάκη, Ασπασία Τσάλη, Καλλιόπη Δετοράκη, Αικατερίνη Καμηλάκη...........406 51ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.......................................................................................406 Νερό Νεράκι του Κόσμου Χρυσαφάκι.................................................................................. 412 Βλέποντας τον κόσμο μέσα από το νερό ......................................................................412 Χαραλαμπία Λούντζη...................................................................................................412 52ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.......................................................................................412 Είμαι παιδί μικρό δε φοβάμαι το σεισμό ............................................................................. 420 Ο σεισμός σαν φυσικό φαινόμενο και η αντιμετώπισή του..........................................420 Ευαγγελία Δαμιανάκη, Γεωργία Ανδρουλάκη, Καλλιόπη Παπαματθαίου .....................420 53ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.......................................................................................420 Ο Μινωικός Πολιτισμός........................................................................................................ 426 Όψεις της καθημερινής ζωής των Μινωιτών, δομή και λειτουργία της Μινωικής θαλασσοκρατορίας......................................................................................................426 Τριανταφυλλιά Παναγιωτάκη ......................................................................................426 56ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου ................................................................................426 Διατροφή και υγεία.............................................................................................................. 432 Επιλέγω σωστά, τρώω υγιεινά .....................................................................................432 Στέλλα Μαράκη, Στέλλα Πλευράκη, Πελαγία Διαλεκτάκη ............................................432 57ο & 28ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου......................................................................432 Οι 12 θεοί του Ολύμπου....................................................................................................... 438 Μύθοι και σύμβολα των θεών .....................................................................................438 Άννα Στειακάκη, Βασιλική Ραχώνη, Μαρία Σπυριδάκη.................................................438 58ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.......................................................................................438 Ακολουθώντας το μίτο της Αριάδνης ................................................................................... 443 Το παλάτι της Κνωσού, Ενδυμασία, Διατροφή, Πολιτισμός ..........................................443
- 15. 15 Αμαλία Σηφάκη, Ευαγγελία Κλαδά, Ελένη Φορτούνα...................................................443 60ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.......................................................................................443 Ελιά Ευλογημένο δέντρο ...................................................................................................... 447 Το δέντρο της ελιάς και η αξία του ελαιόλαδου στην διατροφή μας. Ελιά από την Αρχαιότητα μέχρι σήμερα............................................................................................447 Κλεάνθη Καλογιαννάκη, Ερωφίλη Καπνισάκη, Αθηνά Αυγουστάκη..............................447 63ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.......................................................................................447 Λάδι, από την ελιά στο τραπέζι μας ..................................................................................... 453 Η ελιά και το λάδι στην κρητική διατροφή, στην τέχνη, στην Παλαιά και Καινή Διαθήκη καθώς και στη Μυθολογία και αρχαία Ελλάδα ............................................................453 Ειρήνη Κορνελάκη........................................................................................................453 64ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.......................................................................................453 Βήματα για τη ζωή................................................................................................................ 460 Προαγωγή της ψυχικής υγείας. Διαχείριση συναισθημάτων και Διαπροσωπικές σχέσεις ........................................................................................................................460 Άννα Νινιράκη .............................................................................................................460 68ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.......................................................................................460 Πρόληψη Παιδικών Ατυχημάτων ......................................................................................... 475 Πρόληψη παιδικών ατυχημάτων στο σχολείο, στο παιχνίδι, στο δρόμο, στο σπίτι, στη θάλασσα, στην παιδική χαρά, σε περίπτωση σεισμού και στο πέταγμα του χαρταετού....................................................................................................................475 Άννα Νινιράκη, Xαρίκλεια Κολλιού ..............................................................................475 68ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.......................................................................................475 Με όχημα τη μουσική ταξιδεύω στην ιστορία και στον κόσμο ............................................ 482 Αισθητική, ιστορική και διαπολιτισμική προσέγγιση της μουσικής ..............................482 Μαρία Κεφαλάκη.........................................................................................................482 74ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.......................................................................................482 Τόσο όμορφη η αυλή μας που ομορφαίνει τη ζωή μας ....................................................... 490 Καθαριότητα, βαφή, ζωγραφική αυλής, δημιουργία επιδαπέδιων παραδοσιακών παιχνιδιών, καλλιέργεια φυτών δημιουργία παρτεριών ..............................................490 Μαρία Ζαχαριουδάκη, Ευστρατία Καραγρηγορίου, Ειρήνη Τσαγκαράκη .....................490 78ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου.......................................................................................490 Νους υγιής και σώμα υγιές................................................................................................... 496 Πρόληψη & παρεμβάσεις στη σχολική κοινότητα για την προαγωγή της υγείας του εγκεφάλου και την ευαισθητοποίηση των μαθητών αναφορικά με τα προβλήματα των ατόμων που πάσχουν από την Νόσο Alzheimer. ..........................................................496 Στέλλα Γκουγκουλιάνα, Μαρία Ασυνάνογλου..............................................................496 Δημοτικό Σχολείο Ανάληψης Χερσονήσου ...................................................................496 Το Χωριό του Όλοι Μαζί....................................................................................................... 502 Παραφρασμένο παραμύθι, από μαθητές της Β' Δημοτικού του Δ/Σ Γαλιάς. Βασισμένο στο ομώνυμο ηλεκτρονικό βιβλίο του Σωκράτη Μαντζουράνη...........................................502 Αλεξάνδρα Δραμουντάνη.............................................................................................502 Δημοτικό Σχολείο Γαλιάς..............................................................................................502
- 16. 16 Σαλτιμπάγκος με τ΄ όνειρο εγώ ............................................................................................ 507 Αρλεκίνοι, πιερότοι, κολομπίνες, που ζωγραφίζουν, κατασκευάζουν, παίζουν, γράφουν κι ονειρεύονται….............................................................................................................507 Ουρανία Μεταξάκη, Μαρία Κρητσωτάκη.....................................................................507 Δημοτικό Σχολείο Γουβών............................................................................................507 Η Κυρία Ανακύκλωση και τα σκουπίδια στις ακτές.............................................................. 516 Ανακύκλωση απορριμμάτων, θαλάσσια απορρίμματα ................................................516 Μαρία Γιαλούρη ..........................................................................................................516 Δημοτικό Σχολείο Γουρνών ..........................................................................................516 Νέα Ελληνικά Επιτραπέζια Παιχνίδια .................................................................................. 527 (New Greek Table Ball Games) TBALL 32 CG: Μία νέα προσέγγιση για την εκμάθηση δεξιοτήτων στο βόλεϊ σε μαθητές δημοτικού σχολείου................................................527 Χρήστος Γκιουζέλης, Στυλιανή Δραμπάζη, Ουρανία-Μαρία Δουκιαντζάκη, Δημήτριος Μιχούδης.....................................................................................................................527 Δημοτικό Σχολείο Γουρνών ..........................................................................................527 Το ηλιακό μας σύστημα........................................................................................................ 532 Γνωριμία με τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, ανασκόπηση βασικών θεωριών, ο άνθρωπος στο διάστημα ...........................................................................532 Ουρανία Μαρία Δουκιαντζάκη.....................................................................................532 Δημοτικό Σχολείο Γουρνών ..........................................................................................532 Από την εγκατάλειψη στη δημιουργία................................................................................. 538 Μια θάλασσα ανάμεσα στην γειτονιά μας και στην Ευρώπη .......................................538 Αμαλία Φιλιππάκη.......................................................................................................538 Δημοτικό Σχολείο Ευρωπαϊκής Παιδείας......................................................................538 Από την εγκατάλειψη . στη δημιουργία. Μια θάλασσα ανάμεσα στη γειτονιά μας και την Ευρώπη .......................................................................................................................... 545 Περιβαλλοντικό πρόγραμμα μέσω PlaceBased Education ............................................545 Χαρούλα Χρονιάρη, Δημήτρης Καραογλανίδης, Χριστιάννα Καρτσέλου,......................545 Δημοτικό Σχολείο Ευρωπαϊκής Παιδείας......................................................................545 Η φίλη μας η θάλασσα ......................................................................................................... 551 Προσέγγιση του θέματος "θάλασσα" από πολλές πλευρές με πολλούς διαφορετικούς τρόπους.......................................................................................................................551 Ευλαμπία Κωτσιοπούλου.............................................................................................551 Δημοτικό Σχολείο Κωφών & Βαρηκόων Ηρακλείου......................................................551 Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ............................................................................................. 558 Η ενέργεια τελειώνει; ..................................................................................................558 (Πρόγραμμα ευαισθητοποίησης των μαθητών σε θέματα ενέργειας)..........................558 Βασιλική Ζευγαρά........................................................................................................558 Δημοτικό Σχολείο Χερσονήσου ....................................................................................558 ΥΠΕΡ ΚΟΜΠΟΣΤ.................................................................................................................... 563 Παράδειγμα κομποστοποίησης σε χώρο δημόσιας υπηρεσίας ....................................563
- 17. 17 Ευρυβιάδης Βαλατίδης, Γιώργος Μαρκατάτος, Αλέξανδρος Λειβαδιώτης, Βασιλική Αλεφαντινού................................................................................................................563 Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ηρακλείου....................................................563 Συναισθηματική Αγωγή........................................................................................................ 574 Προληπτική ιατρική της καρδιάς..................................................................................574 Γεωργία Παπαδογιαννάκη ...........................................................................................574 Ζάννειο Εκπαιδευτήριο................................................................................................574 Συναισθηματική Αγωγή........................................................................................................ 580 Συνειδητοποίηση της διαφορετικότητά μας ως γέφυρα επικοινωνίας με τον διπλανό μας, η σημασία της φιλίας στη ζωή μας...............................................................................580 Ειρήνη Ιατράκη, Ελισσάβετ Μαυρομανωλάκη..............................................................580 Ζάννειο Εκπαιδευτήριο................................................................................................580 Πρόγραμμα Συναισθηματικής Αγωγής Α΄ και Β΄ Δημοτικού ................................................ 586 Κατανόηση και διαχείριση των συναισθημάτων ..........................................................586 Φώτιος Κανταρτζόγλου, Μαρία Κοκκιάδη, Ειρήνη Ζησιάδου .......................................586 Ζάννειο Εκπαιδευτήριο................................................................................................586 Ο κύκλος του χρόνου μέσα από την τέχνη ........................................................................... 594 Μαρία Κοκκιάδη, Ειρήνη Ιατράκη, Φώτιος Κανταρτζόγλου..........................................594 Ζάννειο Εκπαιδευτήριο................................................................................................594 Ιστορίες για βιβλία και βιβλία με ιστορίες ........................................................................... 604 Πρόγραμμα φιλαναγνωσίας, εξοικείωσης με το βιβλίο και ανάπτυξης της κριτικής και δημιουργικής σκέψης των παιδιών..............................................................................604 Ιωάννα Συρράκου, MSc, Σοφία Νικολιδάκη, Ph.D.........................................................604 Νηπιαγωγείο Ευρωπαϊκής Παιδείας ............................................................................604 Και τα ζωάκια. έχουν ψυχή; ................................................................................................. 612 Πρόγραμμα ευαισθητοποίησης στα αδέσποτα ζώα .....................................................612 Σοφία Νικολιδάκη, Ph.D, Ιωάννα Συρράκου, MSc........................................................612 Νηπιαγωγείο Ευρωπαϊκής Παιδείας ............................................................................612 Σεισμός, σεισμός ψυχραιμία όχι πανικός............................................................................. 621 Το φυσικό φαινόμενο των σεισμών, μάθηση αποτελεσματικών τρόπων προστασίας ..621 Αντωνία Κωνιού, Παρασκευή Παπαδημητρίου, Πρεσβεία Μαρία Κουτσοθανάση .......621 Ολοήμερο Νηπιαγωγείο Κάτω Ασιτών .........................................................................621 Να το πάρει το νερό; ............................................................................................................ 630 Όπου υπάρχει νερό, υπάρχει ζωή και όπου υπάρχει ζωή, υπάρχει νερό ......................630 Μαρία Μοσχόβη, Γαλάτεια Βεληβασάκη .....................................................................630 20ο Ιδιωτικό Νηπιαγωγείο «Το Μικρό Εργαστήρι» .......................................................630 Αδέσποτα, οι φίλοι που εγκαταλείψαμε! ............................................................................ 636 Ευαισθητοποίηση για το πρόβλημα των αδέσποτων ζώων ..........................................636 Πλουσία Καλαϊτζάκη, Ευάγγελος Δερμιτζάκης, Μαρία Ψυχογιού.................................636 Νηπιαγωγείο Μυρτιάς & Δημοτικό Σχολείο Μυρτιάς...................................................636 Αγωγή στοματικής υγείας..................................................................................................... 642
- 18. 18 Η ζωή του δοντιού, σύμμαχοι και εχθροί, πρόληψη για την καλύτερη στοματική υγεία ...........................................................................................................................642 Παντελής Σπανάκης, Ευαγγελία Πολυχρόνη, Κωνσταντίνα Ποδηματή..........................642 Iδιωτικό Νηπιαγωγείο “Σπανάκης Παντελής”...............................................................642 Ο κόσμος μέσα μου .............................................................................................................. 647 Μαθαίνω τα συναισθήματά μου και δε φοβάμαι να τα εκφράσω. Ελέγχω και διαχειρίζομαι τα δικά μου συναισθήματα και των άλλων ............................................647 Μαρία Γιαννακοπούλου, Ειρήνη Βασιλάκου ................................................................647 Νηπιαγωγείο Πετροκεφαλίου......................................................................................647 Η Ελιά ................................................................................................................................... 654 Η ελιά και το ελαιόλαδο ως προϊόντα πολιτισμού και παράδοσης. Η διατροφική τους αξία. Η ελιά και το ελαιόλαδο στην αρχαιότητα και στη μυθολογία. ....................................654 Ευαγγελία Σοφουλάκη, Στεφανία Νικηφοράκη, Θεοφανεία Ιλεμόσογλου....................654 Νηπιαγωγείο Προφήτη Ηλία........................................................................................654 Τα ‘μαθες Αρετούσα μου;..................................................................................................... 659 Εικόνες και συναισθήματα στου Ερωτόκριτου τα γυρίσματα .......................................659 Ευγενία Μπούρα, Eιρήνη Μαδαριωτάκη, Μαρία Καλογεράκη.....................................659 Νηπιαγωγείο Ροδομηλιά..............................................................................................659
- 19. 19 Πρόλογος Ο συγκεκριμένος τόμος, περιέχει τα πρακτικά του συνεδρίου με τίτλο «Γιορτή Μαθητικής Δημιουργίας 2015: Συνέδριο παρουσίασης και προβολής καινοτόμων Προγραμμάτων Σχολικών Δραστηριοτήτων Α΄/θμιας Εκπαίδευσης Ηρακλείου, για το σχολικό έτος 2014-2015». Το συγκεκριμένο τριήμερο συνέδριο, διοργανώθηκε από τη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ηρακλείου- Τμήμα Σχολικών Δραστηριοτήτων. Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στις 5, 6 και 7 Ιουνίου 2015, στο 4ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Αλικαρνασσού (ιστοσελίδα σχολείου: http://4dim-n-alikarn.ira.sch.gr, email: mail@4dim-n- alikarn.ira.sch.gr, τηλ: 2810220998, Δ/ντής Αντώνιος Περισυνάκης) και ήταν ανοιχτό σε όλους τους εκπαιδευτικούς αλλά και σε γονείς ή μαθητές που επιθυμούσαν να το παρακολουθήσουν. Σκοπός του συνεδρίου, ήταν να παρουσιάσουν οι εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης Ηρακλείου, καινοτόμα προγράμματα Σχολικών Δραστηριοτήτων που υλοποιήσαν το σχολικό έτος 2014-15, να γίνει ανταλλαγή ιδεών και απόψεων, συζήτηση και διάχυση καλών πρακτικών. Επίσης να υπάρξει γνωριμία ανάμεσα σε διάφορες παιδαγωγικές ομάδες και να τεθούν βάσεις για πιθανές μελλοντικές συνεργασίες. Οι παρουσιάσεις ήταν δεκαπεντάλεπτες και συνοδεύονταν από γραπτή εισήγηση (6- 10 σελίδων) που δημοσιεύεται στον παρόντα συλλογικό τόμο. Για τις ανάγκες του συνεδρίου, δημιουργήθηκε το ιστολόγιο http://giorti15.blogspot.gr, στο οποίο υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες ως προς το συνέδριο και τις εργασίες που παρουσιάστηκαν σε αυτό. Παράλληλα με τη διεξαγωγή του συνεδρίου υπήρξε έκθεση υλικού με δείγματα αυθεντικής δουλειάς που έχει παραχθεί από τους μαθητές στα πλαίσια των προγραμμάτων, πάντα με σεβασμό σε περιβαλλοντικούς και οικονομικούς πόρους. Η υλοποίηση του συνεδρίου έγινε σε συνεργασία με το Περιφερειακό Κέντρο Εμπειρογνωμοσύνης στην Εκπαίδευση για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη- RCE Crete και της 'Εδρας UNESCO-ΤΠΕ στην Εκπαίδευση για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, ΠΤΔΕ, Παν/μιο Κρήτης (http://www.edc.uoc.gr/unescochair/rcecrete/), υπό την αιγίδα της Πρωτοβουλίας του Καταστατικού Χάρτη της Γης στην Ελλάδα (Earth Charter Hellas http://earthcharterhellas.edc.uoc.gr/) και με την έγκριση του Υπουργείου Πολιτισμού Παιδείας και Θρησκευμάτων (24-06-2015- Φ14/ 1330 / 100102 /Δ1).
- 20. 20 Ευχαριστίες Με τη δημοσίευση αυτού του συλλογικού τόμου, αισθανόμαστε την ανάγκη να απευθύνουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ: Στην επιστημονική επιτροπή η οποία θέτοντας το απαιτούμενο πλαίσιο στήριξε επιστημονικά το όλο εγχείρημα. Ιδιαίτερα ευχαριστούμε την κ. Νέλλη Κωστούλα-Μακράκη, για την εναρκτήρια παρουσίασή της με θέμα «Η Πρωτοβουλία του Καταστατικού Χάρτη της Γης στην Ελλάδα». Στους συναδέλφους εισηγητές τόσο για την εξαιρετική δουλειά που έκαναν το σχολικό έτος 2014-15 όσο και για τον επιστημονικό τρόπο με τον οποίο την παρουσίασαν. Στους συναδέλφους μέλη της συντονιστικής επιτροπής του συνεδρίου, τα οποία διαθέτοντας προσωπικό χρόνο, υποστήριξαν ενεργά τους εισηγητές, συμβάλλοντας καθοριστικά τόσο σε ποιοτικά όσο και σε τεχνικά ζητήματα που αφορούσαν τις εισηγήσεις. Ιδιαιτέρες ευχαριστίες στην συνάδελφο Κωνσταντίνα Τζώρτζογλου για την επιπλέον βοήθειά της, στην τελική διαμόρφωση του παρόντος συλλογικού τόμου. Στο σύλλογο διδασκόντων του 4ου Δημοτικού Σχολείου Νέας Αλικαρνασσού και ιδιαίτερα τον διευθυντή του σχολείου κ. Αντώνη Περισυνάκη, για τη θερμή φιλοξενία και την πλήρη υποστήριξη που μας παρείχαν τις ημέρες διεξαγωγής του συνεδρίου. Στους συναδέλφους που συμμετείχαν στα προεδρεία και φρόντισαν, από όλες τις απόψεις, για την άψογη παρουσίαση των εισηγήσεων. Τέλος στους μαθητές, γονείς, εκπαιδευτικούς και στελέχη εκπαίδευσης, που μας τίμησαν με την παρουσία τους και στήριξαν με τη συμμετοχή τους, τις εργασίες του συνεδρίου. Ο Διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ηρακλείου Ευρυβιάδης Βαλατίδης Ο Υπεύθυνος Σχολικών Δραστηριοτήτων Ηρακλείου Γιώργος Π. Μαρκατάτος
- 21. 21 Η χώρα των συναισθημάτων Αναγνωρίζω τα συναισθήματά μου, εκφράζω τα συναισθήματά μου και μαθαίνω να τα διαχειρίζομαι! Άννα Φραντζεσκάκη, Αθηνά Μεντιδάκη (ΠΕ60 ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ annafratzeskaki@gmail.com ) 1ο Νηπιαγωγείο Αγίας Μαρίνας ΠΕΡΙΛΗΨΗ Όπως όλοι γνωρίζουμε ο ρόλος του σχολείου είναι καθοριστικός όχι μόνο όσον αφορά την παροχή γνώσεων αλλά και την διαμόρφωση προσωπικοτήτων με στέρεες ηθικές αρχές και ισχυρή αυτοαντίληψη. Γι’ αυτό και θα πρέπει να δίνει βαρύτητα και να ενισχύει τις συναισθηματικές και νοητικές ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των παιδιών. Έτσι αποφασίσαμε φέτος από την αρχή της σχολικής χρονιάς να δώσουμε έμφαση στην ανάπτυξη του συναισθηματικού τους κόσμου. Το πρόγραμμα “η χώρα των συναισθημάτων” υλοποιήθηκε το σχολικό έτος 201415 και διήρκησε όλη τη σχολική χρονιά. Συμμετείχαν 2 μεικτά τμήματα με σύνολο 34 παιδιών. http://giorti15.blogspot.gr/2015/05/blogpost_41.html ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ Διαχείριση και επίλυση συγκρούσεων, αναγνώριση και έκφραση συναισθημάτων, πρόγραμμα συναισθηματικής αγωγής. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η εποχή μας ενώ χαρακτηρίζεται από την εποχή της τεχνολογίας, των επιστημών και των ανακαλύψεων που σαφώς βελτιώνουν τη ζωή του ανθρώπου και θα έπρεπε να τον κάνουν περισσότερο χαρούμενο και ευτυχισμένο, αντιθέτως του προκαλούν αναστάτωση και σύγχυση. Περισσότερο τώρα παρά ποτέ, κλείνεται στον εαυτό του, δυσκολεύεται να αναγνωρίζει και να ερμηνεύει τα συναισθήματά του και να τα μοιράζεται με άλλους, δυσκολεύεται να επικοινωνεί. Ο νέος αυτός ρυθμός δεν έχει αφήσει ανεπηρέαστη τη συμπεριφορά των μικρών παιδιών που βιάζονται να μιμηθούν τους μεγάλους. Τα σημερινά παιδιά είναι πιο μοναχικά, πιο καταπιεσμένα, πιο επιθετικά ,λιγότερα συνεργάσιμα. Το Νηπιαγωγείο αποτελεί ένα χώρο ασφάλειας για τα μικρά παιδιά, ένα χώρο ένταξης όπου καλλιεργείται ένα κλίμα εμπιστοσύνης, αγάπης και αποδοχής. Σ’ αυτό το χώρο τα παιδιά θα εξερευνήσουν τον κόσμο γύρω τους, αλλά και θα ανακαλύψουν τον θαυμάσιο κόσμο των συναισθημάτων. Τα παιδιά τις πρώτες μέρες στο σχολείο νιώθουν αμηχανία, ανασφάλεια και προσπαθούν με τη βοήθεια της Νηπ/γού να προσαρμοστούν στο νέο σχολικό περιβάλλον. Σιγά σιγά παραμερίζουν τον εγωκεντρισμό τους, ενισχύουν την αυτοπεποίθησή τους και εντάσσονται στην ομάδα δημιουργώντας φιλίες, συμπάθειες και παρέες. Μέσα από τις διάφορες καταστάσεις που βιώνουν τα παιδιά στο Νηπιαγωγείο , που τους προκαλούν συναισθηματική φόρτιση, αρχίζουν να κατανοούν πως τα έντονα συναισθήματα προκαλούν σύγχυση και πανικό και δεν βοηθάνε στην επίλυση των προβλημάτων μας. Το πρόγραμμα συναισθηματικής αγωγής, σκοπό έχει να μάθει τα παιδιά να αναγνωρίζουν τα συναισθήματά τους, να μάθουν να τα εκφράζουν και να τα διαχειρίζονται.
- 22. 22 Πιο συγκεκριμένα : Οι επιμέρους στόχοι του προγράμματος είναι: Να αναγνωρίζουν προσωπικά χαρακτηριστικά και απόψεις. Να αναγνωρίζουν, να κατανοούν και να εκφράζουν τα συναισθήματά τους. Να μάθουν να διαχειρίζονται τα θετικά αλλά κυρίως τα αρνητικά συναισθήματα καθώς και τις συγκρούσεις που πιθανόν ακολουθούν. Να κατανοήσουν ότι όλα τα συναισθήματα είναι φυσιολογικά και να σκέφτονται με θετικά συναισθήματα απέναντι στους άλλους. Να μάθουν να ελέγχουν τις παρορμήσεις τους και να δίνουν λύσεις που βοηθάει τους ίδιους αλλά και τις ομάδες που συμμετέχουν . Να αποκτήσουν ενσυναίσθηση, αυτοεκτίμηση και να μάθουν να αποδέχονται την διαφορετικότητα. ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Το πρόγραμμα είναι απόλυτα συμβατό με το Δ.Ε.Π.Π.Σ και το Α.Π.Σ και περιλαμβάνει δραστηριότητες από τις γνωστικές περιοχές της Μελέτης Περιβάλλοντος, της Δημιουργίας και Έκφρασης, της Γλώσσας, των Μαθηματικών, της Μουσικής, της Προσωπικής και κοινωνικής Ανάπτυξης, και της χρήσης των Τ.Π.Ε σ’ ένα μαθησιακό περιβάλλον κατάλληλα διαμορφωμένο που προωθεί την συνεργασία και την κοινωνική αλληλεπίδραση. MΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Κατά την υλοποίηση του προγράμματος προβήκαμε σε ερωτήσεις για το τι γνωρίζουν τα παιδιά για τα συναισθήματα και τι ήθελαν ουσιαστικά να μάθουν. Οι δράσεις μας βασίστηκαν: Σε καταιγισμό ιδεών Σε διερευνήσεις μέσω ερωτημάτων και υποθέσεων Στην ομαδοσυνεργατική μέθοδο Στην διαθεματικότητα Σε δραστηριότητες που είναι ευχάριστες για το παιδί (παιχνίδια ομαδικά ή ατομικά, θεατρική έκφραση, περιηγήσεις μέσω υπολογιστή, σε κατασκευές). ΡΟΛΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ Είναι πάντα υποστηρικτικός και συμβουλευτικός. Έχει το ρόλο συντονιστή στην μαθησιακή διαδικασία. Οφείλει να βοηθά τα παιδιά να ανακαλύπτουν τον προσωπικό τους τρόπο οικοδόμησης της γνώσης, καλλιεργώντας μια ατμόσφαιρα αποδοχής και ισότιμης συμμετοχής. Ουσιαστικά βοηθά τα παιδιά διαμορφώνοντας ένα περιβάλλον προσαρμοσμένο στις ανάγκες τους και στις ιδιαιτερότητές τους εξασφαλίζοντας την συμμετοχή όλων ανάλογα με τους ρυθμούς ανάπτυξής τους στην εκπαιδευτική διαδικασία. ΑΦΟΡΜΗΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ Αφορμή ήταν οι συνεχόμενες συγκρούσεις μεταξύ των παιδιών. Αφού ακούσαμε τους προβληματισμούς τους, ανταλλάξαμε πληροφορίες και αφήσαμε τα παιδιά να εκφράσουν ότι σκέφτονται γύρω από τα συναισθήματα όπου τα αποτυπώσαμε σε χαρτί( ιστόγραμμα). Στη συνέχεια , συζητήσαμε με τα παιδιά τι ακριβώς θα ήθελαν να μάθουν σχετικά με το θέμα μας και ποιες δραστηριότητες θα ήθελαν να κάνουμε. Αυτή η συζήτηση αποτυπώθηκε σε ένα ιστόγραμμα.
- 23. 23 Ποια συναισθήματα ξέρουμε και ποια άλλα υπάρχουν; Από πού θα τα μάθουμε; και πως τα αναγνωρίζουμε; Τα ζώα έχουν συναισθήματα και εμείς τι αισθανόμαστε γι’ αυτά; Υπάρχουν θετικά και αρνητικά συναισθήματα; και πως μπορούμε να ελέγχουμε τα αρνητικά μας συναισθήματα; Πως αισθανόμαστε όταν μας απορρίπτουν; Να βρούμε τρόπους να παίζουμε χωρίς να τσακωνόμαστε; Τα παιδιά έπειτα χωρίστηκαν σε ομάδες και ανάλαβαν να φέρουν πληροφορίες αφού πριν είχαμε συζητήσαμε από που μπορούμε να τις αντλήσουμε(βιβλία, παραμύθια, internet, CD). Σε αυτό το στάδιο, ενημερώνουμε και τους γονείς για το πρόγραμμα που θα ξεκινήσουμε και ζητάμε την βοήθειά τους . ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ Στόχος μας τα παιδιά να μάθουν να γράφουν και να αναγνωρίζουν λέξεις και συλλαβές από τα βασικά συναισθήματα: Λύπη, χαρά, θυμός, οργή και στη συνέχεια να αναγνωρίζουν και τα υπόλοιπα. Να μπορούν να περιγράφουν τα συναισθήματα μέσα από τα παραμύθια, από εικόνες, ταινίες και να τα αναγνωρίζουν στον κύκλο του χρόνου (28η Οκτωβρίου, Πολυτεχνείο, Χειμώνας, Χριστούγεννα, Απόκριες, τα Χελιδονίσματα, 25η Μαρτίου, Πάσχα). Δραστηριότητες Στην αρχή παρουσίασαν τον εαυτό τους και το όνομα τους στην ομάδα και μιμήθηκαν τις κινήσεις σύμφωνα με τα λόγια από το τραγουδάκι «Τρέχω τρέχω και καλπάζω και σε σένα σταματώ χάρισε μου το όνομα σου να το κάνω φυλακτό» όπου σταματούσαν τυχαία σ΄ ένα παιδί και του ζητούσαν να τους χαρίσει το όνομα του (έβρισκε την καρτέλα με το όνομα του) . Το άλλο παιδί έγραφε το όνομα του νέου του φίλου μέσα σε ένα χαρτί και το κρατούσε φυλακτό. Στο τέλος παρουσίαζαν το νέο φίλο τους στην ομάδα και συζητούσαν μια ιστορία γι΄ αυτόν( τι θα μπορούσαν να κάνουν μαζί, τι θα μπορούσαν να μοιραστούν ….) Παρουσιάζουμε ως εποπτικό υλικό πίνακες αναφοράς με εικόνες από διάφορα συναισθήματα. Τα παιδιά εκτός από τα βασικά συναισθήματα προσπαθούν να μαντέψουν και πιο σύνθετα όπως περηφάνια, θάρρος, ευαισθησία, θλίψη , οργή, βία. Έπειτα τα παιδιά σε καρτέλες μαθαίνουν να γράφουν και να διαβάζουν τις λέξεις των βασικών συναισθημάτων όπως ΛΥΠΗ – ΧΑΡΑ – ΘΥΜΟΣ – ΦΟΒΟΣ. Τα παιδιά μαθαίνουν παροιμίες που συνδέονται με συναισθήματα: ‘’Κακό χωριό, λίγα τα σπίτια’’, ‘’Ο κακός χρόνος περνάει, ο κακός γείτονας δεν περνάει’’. Διαβάσαμε γνωστά παραμύθια.(Η Χιονάτη με την μητριά της, Ο λύκος και τα 7 κατσικάκια, η πεντάμορφη και το τέρας, η δόνα η τερηδόνα, τα 3 μικρά λυκάκια) και τα παιδιά έπρεπε να μας περιγράψουν τα συναισθήματα που βίωναν οι ήρωες των παραμυθιών. Με αυτή την αφορμή ανακαλύψαμε τους χαρακτήρες που εμφανίστηκαν και τους ομαδοποιήσαμε σε κακούς και καλούς ζωγραφίζοντας τα πορτρέτα τους.
- 24. 24 Διαβάσαμε τα βιβλία της Μορόνι «θυμός»,«φόβος»,«λύπη»,«χαρά». Γνωρίσαμε τα συναισθήματα του θυμού και του φόβου, συζητήσαμε τους λόγους που μας προκαλούν αυτά τα συναισθήματα, τους καταγράψαμε και τους δραματοποιήσαμε. Στη συνέχεια ζωγραφίσαμε περιγράφοντας τι μας προκαλεί θυμό και φόβο. Ομαδοποιήσαμε τα συναισθήματα σε αυτά που κρατώ στην καρδιά μου και σε αυτά που τα κλειδώνω στο σεντούκι. Το κάθε παιδί έφτιαξε το δικό του « βιβλίο συναισθημάτων» με τις ατομικές του ζωγραφιές για τα συναισθήματά του. Τα παιδιά έμαθαν να μετατρέπουν τα ουσιαστικά σε ρήματα: Φόβος – φοβάμαι, χαρά – χαίρομαι, θυμός θυμώνω. Αναλύσαμε τα συναισθήματα που μας προκαλούν οι εθνικές εορτές (περηφάνια, θάρρος), το Πολυτεχνείο (οργή, θυμός), τα Χριστούγεννα (αγάπη, χαρά,) οι Απόκριες (διαβάσαμε την ιστορία του Αρλεκίνου, την ιστορία του δυστυχισμένου κλόουν), το Πάσχα (θλίψη, πόνος, λύπη, στενοχώρια). Τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να ακούσουν μια μεγάλη ποικιλία με ιστορίες με έντονη συναισθηματική φόρτιση όπως και στην συνέχεια να συζητήσουν για τα δικά τους συναισθήματα. Εργαστήκαμε πάνω σε δύο σημαντικά βιβλία με δυνατά μηνύματα αγάπης: ‘’Το δέντρο που έδινε‘’, και ‘’ο μικρός πρίγκιπας’’. Στο πρώτο βιβλίο, κατασκευάσαμε μια μηλιά, όπου τα παιδιά έγραψαν σε καρδούλες το δικό τους μήνυμα για το τι χρειάζεται κάποιος για να είναι ευτυχισμένος και το κρέμασαν στο δέντρο την ιστορία του δέντρου την παρουσιάσαμε σε animation τα Χριστούγεννα σε σχετική εκδήλωση. Αναλύσαμε τις εκφράσεις από τα βιβλία διαβάζοντας μικρά αποσπάσματα: Από το μικρό Πρίγκιπα: ‘’Αν αγαπάς ένα λουλούδι που βρίσκεται σ΄ ένα αστέρι, νιώθεις γλυκά τη νύχτα όταν κοιτάζεις τον ουρανό. Όλα τ΄ αστέρια είναι ανθισμένα’’.(Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ. Ο μικρός Πρίγκιπας). Και από το Δέντρο που έδινε: «Μια φορά κι έναν καιρό ήταν μια μηλιά που αγαπούσε ένα αγοράκι». ‘’Πάρε τα κλαδιά μου’’ του είπε η μηλιά. ‘’και τότε θα είσαι ευτυχισμένος’’. Το αγόρι έκοψε τα κλαδιά της μηλιάς και τα πήρε μαζί του. Και η μηλιά ήταν ευτυχισμένη». Απαγγείλαμε το ποίημα του Οδυσσέα Ελύτη “Μου ΄φυγ΄ ένα συννεφάκι πάει τη λύπη στα βουνά ψάχνει να χτίσει ένα σπιτάκι στο πάντα και στο πουθενά”. Τα παιδιά ζωγράφισαν τις δικές τους λύπες και τις έστειλαν ψηλά στα σύννεφα… Με αφορμή την ανάγνωση της ιστορίας «ο βάτραχος είναι βάτραχος», τα παιδιά ενθαρρύνθηκαν να περιγράψουν τα πράγματα που κάνουν καλά και είναι περήφανα για τον εαυτό τους. Τα ζωγράφισαν στη συνέχεια στα πέταλα ενός λουλουδιού και έπαιξαν την «αλυσίδα της περηφάνιας». Κάθε παιδί γινόταν ο κρίκος της αλυσίδας αφού παρουσίαζε με δραματοποίηση αυτό που έκανε καλά και ήταν περήφανος γι΄ αυτό. Τα παιδιά παρακολουθώντας τη θεατρική παράσταση με το μικρό πρίγκιπα είχαν την ευκαιρία να πάρουν συνέντευξη απ’ τους ηθοποιούς και να μάθουν πως νιώθουν οι ίδιοι όταν βιώνουν διάφορους ρόλους, αν έχουν τρακ, αγωνία ,αν τους αρέσει όταν τους χειροκροτούν και με την σειρά τους να διηγηθούν τι συναισθήματα τους προκάλεσε η συγκεκριμένη παράσταση. Παρακολουθήσαμε μια κινηματογραφική ταινία με έντονα συναισθήματα (η Τinkerbell και το τέρας του ποτέ) και συζητήσαμε τα συναισθήματα που μας προκάλεσε η ταινία αλλά και η πρώτη επαφή με τον κινηματογράφο (φοβήθηκαν, χάρηκαν, προβληματίστηκαν). Επίσης μας δόθηκε η ευκαιρία να συζητήσουμε για τη διαφορετικότητα και την αποδοχή της.
- 25. 25 Ακούσαμε και συζητήσαμε κανόνες καλής συμπεριφοράς από το cd με τις συμβουλές τους καλού λύκου και γράψαμε τους δικούς μας όπου τους συμβουλευόμασταν συνεχώς. Κατασκευάσαμε μια αφίσα με 3 διαβαθμίσεις ευκαιρίες (στάσου σκέψου πράξε) για να μην φτάνουμε σε κατάσταση θυμού. Δημιουργήσαμε το δικό μας παραμύθι με ήρωες από τα αγαπημένα μας παραμύθια με τίτλο ”o καλός Άγγελος του Βασιλιά», το ζωγραφίσαμε και το κάθε παιδί το πήρε στο σπίτι του όπου το αφηγήθηκε στους γονείς του. Εξοπλίσαμε τη βιβλιοθήκη με σχετικά βιβλία και παραμύθια. Με αφορμή τη δανειστική βιβλιοθήκη συζητούσαμε κάθε φορά για τα συναισθήματα που μας προκαλούσε το βιβλίο που δανειζόμασταν. Διαβάζοντας ένα βιβλίο «τα ζώα πηγαίνουν στο νηπιαγωγείο» συζητήσαμε για το πότε ένα βιβλίο είναι χαρούμενο ή λυπημένο και καταγράψαμε τις απόψεις των παιδιών (να μην το τσαλακώνουμε, να το φροντίζουμε…). Γράψαμε το αλφαβητάρι των συναισθημάτων και δημιουργήσαμε ένα ποιηματάκι για το τι είναι αγάπη. Έπειτα γράψαμε τη λέξη “σ΄αγαπώ” σε καρδούλες και τις ανταλλάξαμε μεταξύ μας. Στη γιορτή της μητέρας τα παιδιά έγραψαν σε κάρτες λόγια γλυκά και τις πρόσφεραν. Παίξαμε γλωσσικά παιχνίδια Τα παιδιά περιέγραψαν πίνακες ζωγραφικής. Έβρισκαν τα κατάλληλα επίθετα για να προσδιορίσουν την αντίστοιχη κατάσταση (χαρούμενος, θυμωμένος, γελαστός, λυπημένος, φοβισμένος…). Κατάλαβαν τη σημασία των ρημάτων συνδυάζοντας εικόνα, λέξη και έκφραση (χαίρομαι, χαρά, χαρούμενος). Από περιοδικά κόψαμε διάφορες εικόνες με συναισθήματα και παίξαμε το παιχνίδι «σπασμένο τηλέφωνο».Ψιθυρίσαμε μια λέξη ρήμα στο αυτί ενός παιδιού. Η λέξη περνούσε από παιδί σε παιδί μέχρι να φτάσει στο τελευταίο. Το τελευταίο εξηγούσε με παντομίμα τη λέξη στην ομάδα των θεατών. Τα παιδιά θεατές έδειχναν τη σωστή εικόνα κάνοντας σύγκριση με την αρχική περιγραφή. Βρήκαμε συνώνυμες λέξεις για το θυμωμένο όπως οργισμένος έξαλλος νευριασμένος εκνευρισμένος, για το χαρούμενο χαμογελαστός ευτυχισμένος, για το λυπημένο στενοχωρημένος κλαμένος θλιμμένος, τον φοβισμένο τρομαγμένο τρομοκρατημένο και τις καταγράψαμε. Τα παιδιά συγκρίνανε εικόνες θυμωμένων, φοβισμένων ανθρώπων με διαφορετικές διαβαθμίσεις των συναισθημάτων. Ενθαρρύνθηκαν να εκφράσουν με λόγια τις διαφορετικές εντάσεις του συναισθήματος θυμωμένος, πολύ θυμωμένος, πάρα πολύ θυμωμένος (συγκριτικός υπερθετικός βαθμός των επιθέτων) και στη συνέχεια με μίμηση. Παίξαμε ένα ξύλινο παιχνίδι ταύτισης εικόνας και λέξεων με τα συναισθήματα αναγνωρίζοντας τις σωστές και περιγράφοντάς τες. Μελετήσαμε παροιμίες, γνωμικά και αναγνωρίσαμε το συμβολισμό τους. Παροιμίες όπως «φοβάται ο Γιάννης το θεριό και το θεριό το Γιάννη», «Άσπρισε σαν πανί» «Μαύρισε από το κακό του», τις δραματοποιήσαμε και τις ζωγραφίσαμε. ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Στόχος μας τα παιδιά να αναγνωρίσουν τα σχήματα, να προβούν σε ομαδοποιήσεις, αντιστοιχίσεις, ταξινομήσεις και να παίξουν με τα χρώματα ταυτίζοντάς τα με τα συναισθήματα. Δραστηριότητες Με βάση τα σχήματα που έχουμε μάθει, τα παιδιά κατασκεύασαν σχηματούληδες όπου τα “ζωντάνεψαν” με διαφορετικά συναισθήματα. Στη συνέχεια ομαδοποιήσαμε τα σχήματα με το ίδιο συναίσθημα.