Een gechargeerd gesprek tussen een Pabo-student die onderzoek moet doen en een directeur van een basisschool. Vooral bedoeld om te wijzen op veel voorkomende valkuilen. Zoals het op deze basisschool gaat, gaat het bij jullie natuurlijk niet!
8. Student:
“Daar kan ik u zo wel antwoord op geven. Ik
weet dat het niet de kerndoelen staat maar dat
het wel een belangrijk onderwerp is.”
9. Directeur:
“Aha, dus dat hoef je niet meer te onderzoeken.
Misschien zou je kunnen onderzoeken of we de
leraren van de bovenbouw naar een cursus
mediawijsheid zouden moeten sturen.”
10. Student:
“Zou kunnen. Maar we kunnen het natuurlijk ook
gewoon direct aan de bovenbouwleerkrachten
vragen.”
14. Student:
“We zouden een bepaalde situatie kunnen beschrijven,
of hoe een bepaald proces verloopt, we kunnen
verschillen onderzoeken, we kunnen verbanden
onderzoeken, we kunnen iets onderzoeksmatig
ontwerpen, we kunnen iets evalueren, we kunnen het
handelen van leraren onderzoeken.”
15. Directeur:
“Goed. We zijn nu nog niet bezig met het
onderwerp mediawijsheid. En daar wil ik wel
mee aan de slag. Maar wat is voor onze school
de meest geschikte werkwijze?”
16. Student:
“U bedoelt misschien dat u wilt weten op welke
manier mediawijsheid op school kan worden
geïntegreerd zodat het aansluit bij de visie van
de school?”
17. Directeur:
“Ja, wij vinden samenwerkend leren op school
heel belangrijk dus daar zou het bij aan moeten
sluiten.”
18. Student:
“OK. Dus u wilt weten wat de mogelijkheden zijn
van mediawijsheid en samenwerkend leren.”
19. Directeur:
“Ja, als jij nog eens nadenkt over hoe wij
mediawijsheid in de school in kunnen voeren en
daarbij ook aandacht besteden aan
samenwerkend leren dan zou dat fantastisch
zijn.”
23. Directeur:
“Wat een zeikerds zeg. Dacht ik even mooi
goedkoop aan de invoering van mediawijsheid in
mijn onderwijs te kunnen werken, gooien die
onderzoeksbegeleiders roet in het eten. Waar
bemoeien die zich mee.”
24. Student:
“Eh…volgens mij is dat vooral bedoeld om het
onderwerp behapbaar te houden. Zodat ik niet
over twee jaar nog bezig ben met mijn
onderzoek.”
28. Student:
“Ik moet me er nog in verdiepen maar misschien
is het wel interessant om een aantal
mediawijsheidslessen te ontwerpen waarin
leerlingen moeten samenwerken.”
30. Student:
“Ik ga me verdiepen in de literatuur, op zoek
naar het begrip mediawijsheid, ik ga kijken hoe
anderen dit in de praktijk brengen en dan kan ik
criteria opstellen voor het ontwerpen van de
lessen zelf.”
34. Student:
“Nee, ik ga een les geven. Die laat ik observeren
door mijn praktijkopleider, evalueren door de
leerlingen en zelf kijk ik of de lesdoelen zijn
bereikt.”
36. Student:
“Ja, zo breng ik met verschillende instrumenten,
systematisch in beeld hoe de lessen verlopen.
En die stel ik dan op basis van de gegevens bij.”
37. Directeur:
“Maar als je het zo uitgebreid doet dan kun je
dus nooit meer dan drie of vier lessen geven.”
38. Student:
“Dat klopt. Het gaat bij het doen van onderzoek
ook niet om zoveel mogelijk te maken. Maar om
zo goed mogelijk te onderzoeken wat ik doe.”
39. Directeur:
“Respect hoor. Nou veel succes met
voorbereiden. Ik vind het interessant en wil
graag op de hoogte blijven.”
40. Student:
“Dat is prima. Eerst maar verder verdiepen in
het theoretisch kader. Waar zal ik eens
beginnen?”
41. Onderzoeksgesprek deel 2
n
Student (heeft situatie inmiddels uitgelegd en
wil in gesprek onderzoeksbegeleider weten
waar te beginnen):
“Hoe kan ik het theoretisch kader opstellen?”
43. Student: die luidt als volgt:
“Hoe kan basisschool De Toermalijn
mediawijsheidslessen vormgeven zodat
aangesloten wordt bij de visie van de school?”
45. Student: ja. Dus dan wordt het:
“Hoe kunnen de mediawijsheidslessen van
groep 7 van basisschool De Toermalijn
vormgeven worden zodat aangesloten wordt bij
de visie van de school?”
47. Student:
“Zucht…alleen bij dat samenwerkend leren…Dan maak ik er
van:
Hoe kan samenwerkend leren worden gestimuleerd bij de
mediawijsheidslessen van groep 7 van basisschool De
Toermalijn?”
48. Onderzoeksbegeleider:
“Goed. Nu heb je twee begrippen waar je verder
onderzoek naar kunt gaan doen: samenwerken
en mediawijsheid. Waar ga je beginnen?”
56. Onderzoeksbegeleider:
“Daarmee baken je ook direct je theoretisch
kader af: je schrijft over drie onderwerpen die
van belang zijn als het gaat over mediawijsheid.”
57. Student:
“En ik wil natuurlijk weten wat er over
samenwerkend leren is geschreven. En over de
combinatie van samenwerkend leren en
mediawijsheid.”
58. Onderzoeksbegeleider:
“Goed. Je theoretisch kader bouw je dus op rond die
begrippen: definities van mediawijsheid, competenties
van mediawijsheid, mogelijkheden om met
mediawijsheid aan de slag te gaan, definities van
samenwerkend leren en informatie over samenwerkend
leren en mediawijsheid.”
64. Handige bronnen via
mediatheek
n
n
n
n
n
n
n
n
Academic Search Premier (wetenschappelijke artikelen etc)
DART Europe (promotieonderzoeken)
DOAJ (open acces artikelen)
Education Research Complete
ERIC
HBO-Kennisbank
LexisNexis Academic
NARCIS
66. Theoretisch kader beginnetje
n
Er zijn verschillende definities van
mediawijsheid (Raad van Cultuur, 2005; Mijn
Kind online, 2012; Mediawijzer.net, 2013) die
verschillen in mate van precisie…